DEBAT OVER DE MONETAIRE POLITIEK HEEFT U AL GRATIS RADION BADHANDDOEKEN EN THEEDOEKEN? 77sfe Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 1 October 1936 Derde Blad No. 23473 De huurbijslag geheel afgeschaft Het parlement staat achter de regeering BINNENLAND „Dc operatie is verricht door den knapsten chirurg, en met de modernste hulpmiddelen dit was een groot voordeel voor ons land". Aldus, gisteren, het woord van een gezag hebbend en hoogst-bekwaam man als de minister van staat jhr. dc Geer. En met dat getuigenis konden het kabinet en zijn leider tevreden zijn. Trouwens, de geheele discussie is gevoerd in een sfeer van wel willendheid en vertrouwen jegens de re geering. De heer Albarda. de leider der sociaal democraten, die het debat opende, gaf al dadelijk openhartig toe, en dit namens zijn geheele groep, dat het regeeringsbesluit noodzakelijk en onvermijdelijk was. Zelfs al zou Zwitserland niet hebben gedeva lueerd. dan ook zou het een gevaarlijk experiment zijn geweest, onzen gulden te handhaven. Wij staan nu riep de heer Albarda uit „op den drempel van een nieuw tijdperk in ons economisch leven", een tijdperk van nieuwe mogelijkheden en voor nieuw optimisme. Maar de regeering dient dan ook op dit oogenblik den weder opbouw te stimuleeren door allerlei maat regelen. In verband hiermee was de heer Albarda van oordeel, dat de „zwevende valuta" niet te lang zal mogen duren; er moet in de naaste toekomst zekerheid ko men door de stabilisatie van den gulden, dan alleen weet men, waar men aan toe is. De heer Albarda zag dus nieuwe moge lij klieden en een nieuwe toekomst, maar hij gaf daarnaast toe, dat er een redelijke prijs opdrijving van een aantal artikelen kan komen, die het leven duurder zal maken en daarom moet, meende hij, de regeering maatregelen nemen ten aanzien van loonen en pensioenen, want de depreciatie van den gulden mag niet leiden tot verzwakking der koopkracht van het volk. De leider der Roomsch-Katholieken, mr. Go'seling, heeft later op den dag ten deele in ongeveer gelijken geesl gesproken. Met voldoening vaststellend, dat ons volk zijn kalmte heeft bewaard, had ook hij geen critiek op het regeesringsbeleid. Ook hij meende, dat de nieuwe pariteit van den gul den straks zal moeten worden vastgesteld, na omzichtig beleid met 't egalisatie-fonds; ook hij drong aan op speciale maatregelen voor die groepen der bevolking, welke er behoefte aan zouden hebben. Maar het be lang van mr. Goselings rede kwam aan het slot. toen hij verklaarde dat het kabinet nu feitelijk voor een nieuwe taak staat en dat het lot plicht heeft uit de gewijzigde om standigheden zoo veel mogelijk goeds voor ons volk te bereiken. Het aansturen op de kleinst-moge- lijke depreciatie is thans niet dc hoog ste wijsheid; riep mr. Goseling uit. Neen, de situatie moet doelbewust wor den gebruikt tot verbetering onzer eco nomische positie; in plaats van de ge wrongen overheids-bemoeiing dient thans te komen een streven naar wer kelijke ordening. Welwillend was de toon van de heeren Albarda en Goseling jegens het kabinet, dat zij zoo vaak hadden bestreden en zij waren beide vol verwachting voor de eco nomische mogelijkheden der toekomst. Aldus maakten zij den indruk, of de ge beurtenissen der laatste dagen hen had den opgelucht. Ook in verscheidene andere redevoerin gen klonk een welwillende toon jegens de regeering De noodzakelijkheid harer houding en de juistheid harer motiveering werden ook door de heeren Bierema, Schouten en Joekes erkend. Ook zij wezen er op. dat het noodzake lijk is, in de toekomst te komen tot een stabilisatie van de goudwaarde onzei munt-eenheid. Maar de heer Schouten ver zette zich tegen het uiten van allerlei wenschen en het bepleiten van allerlei maatregelen op dit oogenblik, gelijk de heeren Albarda en Goseling hadden ge daan. Eerst later zal blijken wat er, door de gewijzigde omstandigheden, noodig is. De heer De Geer heeft in het licht ge steld, dat ook in 1914 een verbod van goud- uitvoer tot stand kwam, maar dat de toe stand zich thans in een relatief gunstiger constellatie ontwikkelt. Wij zijn ontsnapt aan het gevaar, dat devaluatie zich zou moeten voltrekken nadat onze goudvoor raad aanzienlijk zou zijn verminderd. Deze is ongerept gebleven. Ook politiek is de situatie gunstig, want de beslissing is ge nomen in een rustige sfeer en door een kabinet, dat er zich altijd tegen had ver zet. De moreele omstandigheden voor economische verbetering zijn thans gun stig, zoo betoogde mr. de Geer. Hij deed uitkomen, dat nog niemand kan zeggen hoe ver de depreciatie van den gulden zal gaan en welken invloed zij zal hebben op de kosten van het levensonderhoud. En hij betoogde, dat het egalisatie-fonds niet mag worden gebruikt om de gulden kunst matig zoo hoog mogelijk te houden. Met nadruk wees hij op den plicht van allen, om de rust en het vertrouwen in het volks leven te bevorderen. Natuurlijk namen ook de kleinere groe pen en de eenlingen aan het debat deel. De heer Vervoorn hield zijn gewone pro- landbouw-betoog. De heer Westerman ont kende niet, dat de regeering op het goede moment had ingegrepen en beslist, maar dit was „toeval" geweest en een gevolg van de „omstandigheden"; deze afgevaardigde verklaarde zich tegen een zwevende valuta en wenschte geen depreciatie van den gul den. maar spoedige devaluatie op een be paald percentage. De heer De Visser had allerlei bezwaren en diende een motie in, waarin gevraagd werd om intrekking van de onlangs aangebrachte „verslechterin gen" in den werkloozensteun. En de heer van Houten vroeg om opheffing van aller lei crisis-maatregelen. Zoo voerden nog enkele andere sprekers het woord, zonder veel te zeggen. Op het eind van den middag kwam dan de minister-president aan de beurt. Het lag voor de hand, dat hij over de noodzakelijkheid van het genomen besluit en over de wijze, waarop het is genomen en uitgevoerd, niet veel nieuws zou kunnen zeggen. De motieven zijn bekend en de minister heeft ze nog eens nader in het licht gesteld. Nederland mocht met den gouden standaard niet alleen komen te staan. Die positie zou te gevaarlijk zijn geweest. Bovendien bleef nu de geheele goudvoorraad en de winst hierop ter be schikking van ons land. De regeering acht het onmogelijk, thans over te gaan tot het vaststellen van een nieuwe goudwaarde van den gulden. Daarvoor is de monetaire toe stand internationaal te onzeker. De gulden moet zijn eigen evenwicht vin den. En dit langs den weg van een geheel natuurlijke depreciatie. Het egalisatie-fonds zal voorkomen, dat de koes van den gulden door speculatieve handelingen ernstig wordt beïnvloed, maar het fonds zal op geheime wijze moe ten werken en daarom verklaarde de mi nister geen aanwijzingen te kunnen geven omtrent het punt, waarop de gulden even tueel gestabiliseerd zal worden. Aan de pogingen tot internationale stabilisatie zal de regeering gaarne meewerken, maar het initiatief daartoe moet van de groote mogendheden uitgaan. Wat nu de economisch-sociale plannen der regeering zijn? Hierbij rijzen vragen zei de minister die thans onmogelijk te beantwoorden zijn. Eiken dag echter ver gadert een ministerieele commissie, om te overwegen wat er eventueel noodig is. En allerlei zaken hangen zoo samen, dat het moeilijk is ook maar een enkele toezegging te doen. Toch deed de minister enkele mededeelingen. Met ingang van 4 October zal de huurbijslag geheel vervallen, maar met een zoodanige compensatie voor de steun zelf. dat de toestand van vroeger wordt hersteld; de afschaffing van den bijslag wordt zoodoende ongedaan ge maakt. Inzake de standaardloonen zai spoedig een beslissing vallen, doch de ver beteringen voor het platteland zullen blij ven. In het algemeen verklaarde de mi nister. dat die voorzieningen zullen wor den getroffen, welke de nieuwe toestand noodzakelijk maakt. Hij herhaalde, dat sommige prijsverhoogingen van uit het buitenland betrokken artikelen onvermij delijk zullen blijken, maar tegen onnoo- dige verhoogingen wordt opgetreden. De minister zeide te gelooven, dat de nieuwe situatie het mogelijk zal maken, in de naaste toekomst sommige bemoeiingen met het bedrijfsleven op te heffen, al zul len ze anderzijds ook weer toenemen. En hij eindigde met een woord van dank aan ons volk voor de rustige wijze, waarop het de nieuwe situatie had ontvangen. Een alleszins goed en door ons volk verdiend slot. De Kamer heeft de motie-De Visser, aandringend op het intrekken van de verslechteringen in de steunregeling, met 69 tegen 6 stemmen verworpen. Behalve de revolutionairen stemden de christen democraat van Houten en de katholieke democraat Arts er voor. De heeren Albar da en Goseling verklaarden, na de mede deelingen des ministers aan zulk een motie geen behoefte te hebben. Waarlijk: de regeering kan over het verloop van dit debat alleszins tevreden zijn. De Kamer is overtuigd, dat het landsbelang in deze moeilijke dagen in goede handen is. HAGENAAR. ER KOMT ECHTER EEN OVERGANGS-STEUNTOELAGE VOOR IN DE PLAATS. De minister van sociale zaken deelt ter nadere toelichting van hetgeen door den minister-presi dent in de Tweede Kamer ter zake is verklaard, het volgende mede; De huurbijslag wordt met in gang van 4 October geheel af geschaft. De betrokkenen zullen, te rekenen van 4 October af, een overgangstoelage op den steun ontvangen, welke zal worden berekend naar den huurprijs op 30 September volgens de rege ling van den huurtoeslag, welke vóór 13 September j.l. bestond, dus als regel naar 2/3 van de som, welke de huur meer is dan een bepaald bedrag. Wijzigingen in het huurbedrag naar boven dan wel naar bene den zullen geen wijziging brengen in deze toelage. Deze toelage zal mede worden ontvangen door hen, die later dan 1 October in ondersteuning komen, mits zij ook reeds gedurende eeni- gen tijd steun genoten hebben in het tijdvak Maart—October 1936. Evenals zulks met den huurtoe slag het geval was, zal de over gangstoelage begrepen worden in de maximum steunuitkeering. PRINSES EN PRINS OP SPERWERSHOF. PRINSES MAAKTE EEN AUTOTOCHT DOOR VERSIERD 'S GRAVELAND. De Prinses en de Prins zijn eergister avond omstreeks huif acht Der auto naar 's Graveland gekomen en namen hun intrek od het landgoed „Sperwershof" van ihr. mr. Roëll. Gistermorgen vroeg vertrok de Prins met zijn secretaris oer auto naar Amsterdam. De Prinses maakte een autotocht door het versierde dorp. waar ter e=re van haar ver loving nationale feesten werden gehouden. Luide toegejuicht door de burgerij, vertrok de Prinses die in gezelschap was van d?të hofdames, omstreeks kwart voor twaalf naar Den Haag Waarschijnlijk zal het paar hedenavond weer te 's Graveland zijn en zijn intrek nemen in „Boekesteyn". waar ter eere van den verjaardag van ihr. mr J. Roëll een diner wordt gegeven 3TEUN AAN DE TEXTIEL INDUSTRIE. ECONOMISCHE SAMENWERKING MET NEDERLANDSCH-INDIË. Aan de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer aangaande het wetsont werp tot steun aan de textielindustrie is het volgende ontleend. De opvatting van sommige leden, dat de in de wetsontwerpen voorgestelde methode van steunverleening te kunstmatig is kan de regeering niet deelen. Naar haar oordeel toch heeft deze aangelegenheid een vol komen natuurlijk verloop gehad Immers, het lag voor de hand, dat in de eerste plaats door middel van contingenteering in Indië werd gewaakt tegen vernietiging van het moederlandsche aandeel in den Indischen invoer van Cambrics. Toen het in de prac- tljk bleek, dat deze contingenteering een te zwaren last op de batiknijverheid legde, moesten de noodige stappen worden ge daan ter verlichting van dien last, omdat de genomen maatregel tot bescherming van den Nederlandschen afzet anders niet on gewijzigd zou kunnen worden gehandhaafd De aanhangige wetsontwerpen zijn daar van het logisch gevolg. De leden die van meening zijn, dat. met het verleenen van steun aan het batikbe drijf veel te lang werd gewacht, hebben klaarblijkelijk uit het oog verloren, dat de doorwerking van contingenteeringen ge meenlijk niet direct kan worden vastge steld. Met voldoening vernam de regeering, dat verscheidene leden met instemming er van hadden kennis genomen, dat thans een eerste stap zal worden gedaan in de rich ting van vervanging v.an zekere contingen teeringen door verhooging van invoerrech ten. De regeering vestigt er de aandacht op, dat de voortgang op den ingeslagen weg in hooge mate afhankelijk zal zijn van de vorderingen der voorbereidende werk zaamheden, die echter zeer tijdroovend zijn. De regeering geeft in deze memorie een opsomming van verschillende goederen., waarop het verhoogde invoerrecht betrek king heeft. o VISCH-UITVOER NAAR FRANKRIJK STOPGEZET. GROOTE PRIJSDALING VAN SOMMIGE VISCHSOORTEN TE VERWACHTEN. Bij den vjschhandel te IJmuiden is be richt ontvangen dat van 1 October af door het consenten-bureau voorloobie geen con senten voor den uitvoer van visch naar Frankrijk zullen worden gegeven, zulks in verband met besluiten van de Fransche regeering om den invoer van alle arikelen en producten waarvoor contingenteering is ingevoerd, stop te zetten. Als gevolg van dezen maatregel is een groote prijsdaling van sommige vischsoor- ten vooral van tong te verwachten ten nadeele van het reedersbedriif. DE HEFFING OP GRANEN. Protest van den Molenaarsbond. In verband met de regeeringsmededee- ling dat de monopolieheffing od buiten- landsche granen, niettegenstaande de stij ging van de marktprijzen veroorzaakt door het verlaten van den gouden standaard, op hetzelfde peil gehandhaafd blijft (met uit zondering van rogge waarvoor de heffing en denaturalisatiesteun met een gulden is verlaagd), heeft de Algemeene Nederland- sche Molenaarsbond telegrafisch bii den betrokken Minister geprotesteerd aangezien zulks „wederom een aanslag od het bestaan van de vee- en pluimveehouderij is en als zoodanig zijn terugslag heeft op den graan handel". Bij den minister is aangedrongen de mo- nopblieheffing te verlagen ter compensatie van de genoemde prijsstijging Tevens zal getracht worden, middels de tOD"-organisat'es (de flzderlandsche In dustrie- en Handelsorgan'saties) te gera ken tot een massa-protest van alle daarbij aangesloten belanghebbende organisaties. o TEGEN ONREDELIJKE WONING UITZETTING. Knip het op onderstaande afbeelding aangewezen stukje van de zijkant van het Radion pak uit, waarop staat: „Radion .'n top-prestatie"; maar denk er om alleen uitknipsels „top-prestatie" en beslist geen andere. Voor 8 dezer uitknip sels „top-prestatie" kunt U een prima, sterke badhanddoek bekomen en voor 5 „top-prestaties" 2 flinke theedoeken. Inzenden aan Lever's Zeep Mij. NV. Afd. Spec. Cadeaux, Vlaardingen. Is in Uw woonplaats een Sunlight Geschenkendepot, of een tijdelijk inwisseladres, dan kunt U de artikelen aldaar persoonlijk afhalen. De bekende Radion geschenkenbons blijven bovendien hun waarde behouden, zodat "U behalve bovengenoemde verrassingen nog een keuze kunt maken uit de geschenkenlijst. Een reden te meer om uitsluitend Radion te gebruiken. Alleen het krachtige Radion sop geeft volmaakte helderheid aan al Uw wasgoed, zonder het teerste weefsel aan te tasten en maakt het zware waswerk gemakkelijk, want zoals U bekend. Radion wast alléénI RAO.G^.O-OOZH INWISSELADRES VOOR ..RADION TOR-PRESTATIES" 811 MEJUFFROUW KOORNHOF. HOOIGRACHT V0. LEIDEN (D. ..Ir. g.icL.nL.n lurken .11... ,drr, .l„k„ld -„d.r J„, |„„„„d.„) 9897 CIngez. Med.) DE NEDERLANDSCHE UITGEVERSBOND. KAASPRODUCENTEN VRAGEN HOOGERE Wetsontwerp in voorbereiding. In voorbereiding is een wetsontwerp om het op onredelijke gronden uitzetten van huurders uit woningen tegen te gaan. Naar wij vernemen, aldus de Msb. is de voorbereiding van dit wetsontwerp reeds zoover gevorderd dat het het departement van sociale zaken heeft verlaten en thans in nadere studie is bij het departement van justitie. Het laat zich intusschen aanzien, dat tengevolge van de verklaring van de mi nisters Colijn en Slingenberg gisteren in de Tweede Kamer omtrent den huurbijslag een spoedige indiening van dit wetsont werp niet verwacht behoeft te worden. Jaarvergadering te Den Haag. De Nederlandsche Uitgeversbond hield gisteren zijn 135e algemeene vergadering in den Dierentuin te Den Haag onder lei ding van zijn voorzitter, den heer I. Noot hoven van Goor. In zijn openingswoord wees de heer Noothoven van Goor op de groote finan- cieele offers die de uitgevers zich hebben moeten getroosten door de wijziging in de spelling. Laten wij hofien, aldus spr., dat op dit terrein eindelijk rust in zal treden. Het overnemen van gebruikte schoolboe ken keurde spr. af. Het is mij een raadsel, aldus spr., dat de boekenbeurzen van hoo- gerhand worden gesteund. In de vacature A. M. E. van Dishoeck werd in het bestuur benoemd dr. A. M. H. Schepman. Als vertegenwoordiger van de leden in den centralen raad voor vakbe langen werd aangewezen de heer Jan Ta- dema, als zijn plaatsvervanger de heer J. E. Belinfante. Tot leden van de gemengde commissie uit leden van de vereeniging van letterkundi gen en van den Nederlandschen uitgevers bond werden herbenoemd de heeren Joh. C. Brusse, D. A. Daamen Sr. en A. M. E. van Dishoeck. Als penningmeester werd aangewezen de heer G. Naeff. Na de vergadering werd een causerie gehouden door prof. dr. M. F. J. A. Roels, hoogleeraar in de empirische en toegepaste psychologie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, over reclame. Des avonds vereenigde men zich aan een gemeenschappelijken maaltijd in hotel Wittebrug. GIROVERKEER MET ZWITSERLAND GESTAAKT. De directeur van den postcheque- en girodienst brengt ter kennis van belang hebbenden. dat op verzoek van de Zwit- sersche postadministratie het internatio nale postgiroverkeer tusschen Nederland en Zwitserland tot nader bericht is gestaakt. Opdrachten tot het doen van overschrij vingen naar Zwisersche postrekeningen kunnen tot nader bericht derhalve niet worden behandeld. MONOPOLIEWINSTEN EN RESTITUTIES. In aansluiting aan vorige berichten wordt nader medegedeeld, dat de monopolie winsten bij invoer en de restituties bij uit voer behoudens onderstaande wijzigingen op dezelfde hoogte zijn gehandhaafd. In verband met de verlaging van de zetmeelheffmg met f. 1 per 100 K G. zullen verschillende monopohewinsten en resti tuties van zetmelen en daarvan geprodu ceerde artikelen met ingang van Maandag 28 September j.l. een overeenkomstige wij ziging ondergaan. Voor leveringscontracten, waarvan ten genoege van de betrokken centrale wordt aangetoond dat zij zijn afgesloten vóór Zondag 27 September j.l. kan bij uitvoer restitutie op de oude basis worden ver leend. indien een opgave van bedoelde contracten uiterlijk Vrijdag 2 October a.s. vóór 10 uur 's morgens aan de betrokken centrale is verstrekt. TAXEGEDEELTE CONSUMPTIEMELK. Nederlandsche Zuivelcentrale. 4 October t/m 10 Oct. consumptiemelk regeerings- contract. taxegedeelte 6.25 cent eventueel verhoogd met premie of verminderd met afdracht voor de kwaliteit, overmelk re- geeringsminimumprijs 4.50 cent. Afdracht bij levering in consumptie van andere dan taxemelk 2.50 cent. PRIJZEN. De bond van kaasproducenten heeft aan den minister van landbouw en visscheril het volgende telegram verzonden: „Vernemen van comité van graanhandel, dat de regeering monobolieheffinz niet ver laagt, varkens-, kippen- en veehouders krijgen dus volle valutadaling te dragen. Bovendien wordt bii varkens en kaas priis- stiiging door valutadaling eveneens door de maatregelen der regeering tegengehou den. Dit schept een onrecht tegenover deze groepen. Wij dringen met klem od directe wijziging aan". VOORLOOPIGE OPLOSSING VAN HET CONFLICT BIJ „DE SPHINX". Gisteren had op het departement van sociale zaken onder leiding van den rijks bemiddelaar mr. dr. T. J. Verschuur op nieuw een bespreking plaats tusschen par tijen, betrokken bij het dreigend conflict aan de N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerk fabrieken ,De Sphinx" te Maastricht. Het resultaat van deze besprekingen is geweest, dat de directie zich bereid ver klaard heeft binnen den termijn van de eerstvolgende zes weken den bestaanden toestand te handhaven, waaronder ook be grepen, dat geen arbeiders worden ont slagen. In dezen termijn van zes weken zullen besprekingen plaats hebben over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst, alsmede over de instelling van een fa- briekscommissie, met welke instelling de directie zich zulks op aandringen van den rijksbemiddelaar ln principe ac- coord heeft verklaard. In de collectieve arbeidsovereenkomst zal op grondslag van de bestaande loons- verhouding een groepenindeeling van het personeel met bijbehoorende loonschalen worden ontworpen. De hoofdbestuurders der samenwerkende arbeidersorganisaties zegden toe deze resultaten nog deze week met'hun leden te bespreken. TWEEDE WEGVERKEERSDAG DER K. N. A. C. TE DEN HAAG Zooals reeds is medegedeeld, heeft de Kon. Nederl. Automobielclub besloten, tij dens de deze maand te organiseeren zesde verkeersveiligheidsweek, evenals het vorige jaar een eendaagsch congres te houden in het belang van een veilig wegverkeer en van goede wegen. Deze tweede wegver- keersdag is vastgesteld op Dinsdag 27 Oct. en zal worden gehouden in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te 's-Gra- venhage. Het congres zal worden geopend door den Minister van Waterstaat, jhr. ir. O. C A. van Lidth de Jeude, die daarbij in het bijzonder zal spreken over auto-snel wegen en over wegenaanleg en wegenver- belering in ons land. Hierna zullen nog meerdere inleidingen worden gehouden. Het ligt tenslotte in de bedoeling op dien dag de prijsuitreiking te doen plaats heb ben aan de winnaars van de prijsvraag vari de K.N A.C, waarbij den besten inzen der zal worden verzocht zijn antwoord be kend te maken op de vraag: ..Wat kan ge daan worden om alle weggebruikers een goed verkeersinzicht te doen krijgen en waf is daarbij de taak van de overheid?" VERSPREIDE BERICHTEN. De gewone audiëntie van den minister van financiën zal op Maandag den 5 Octo ber aanstaande niet plaats hebben.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 9