NIEUWBOUW V. en D.
77ste Jaargang
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1936
No. 23472
Dank van
H.M. de Koningin
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DH nummer bestaat ulf VIER bladen
EERSTE BLAD.
KLEINE ADVERTENTIES
VRIJDAG A.S.
Daar het Leidsch Dagblad
Zaterdag 3 October a.s. niet
verschijnt, zullen wij in ons
blad van Vrijdag a.s. kleine
advertenties opnemen. Men
gelieve deze Vrijdagmorgen
vóór 10 uur en indien moge
lijk, reeds morgen, Donder
dag op te geven.
3 OCTOBER-
FOTOWEDSTRIJD.
STADSNIEUWS
HET KOMENDE
3 OCTOBER-FEEST.
Een belofte voor wat
komen gaat.
Hare Majesteit de Koningin,
zeer getroffen door de buiten
gewoon groote belangstel
ling en het medeleven ter
gelegenheid van de verloving
van H.K.H. Prinses Juliana
der Nederlanden met prins
Bernhard van Lippe-Biester-
feld, wenscht langs dezen
weg aan alle colleges, corpo
raties, instellingen, vereeni
gingen en particuliere per
sonen, hoogstderzelver op
rechten dank te betuigen,
aangezien het onnoemelijk
groote aantal gelukwenschen
het Hare Majesteit niet moge
lijk maakt om een ieder af
zonderlijk te bedanken.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f*f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Ter gelegenheid van den feestdag ter
herdenking van Leiden's Ontzet, schrijven
wij onder onze abonné's een
FOTO-WEDSTRIJD
uit, uitsluitend voor amateur-fotografen.
De foto's moeten betrekking hebben op
den 3-Octoberdag en mogen elk willekeu
rig moment van de feestelijkheden in beeld
brengen, mits daarin slechts duidelijk de
feestvreugde tot uiting komt. Men mag dus
naar verkiezing foto's, van het Schutters
veld dan wel grappige straattafreeltjcs in
zenden, doch bij voorkeur niet van den
optocht; deze toch zullen wij zelf in vol
doende aantal reeds in ons Blad van
Maandagavond 5 October a.s. geven.
Zij moeten zijn afgedrukt in zwart en
wit op glanzend papier en uiterlijk
WOENSDAGMIDDAG 7 OCTOBER vóór 12
uur in ons bezit zijn.
De naar het bindend oordeel onzer
Redactie daarvoor in aanmerking komende
aardigste foto's (tot een maximum van 10
stuks) zullen wij in ons Blad van Donder
dag 8 October afdrukken en elk beloonen
met een premie van f. 2.50.
Op 3 October er dus met de camera
op uit!
DE DIRECTIE.
EEN TIPJE VAN DEN FEESTSLUIER
OPGELICHT.
gen, waarin straks vele grootheden uit onze
vaderlandsche geschiedenis zullen plaats
nemen.
Wij willen en mogen niet te veel verklap
pen van deze „streeling der oogen", welke
de Jubileum-optocht 1936 stellig zal worden,
doch verheugen ons over het besluit van
het bestuur der 3 Octobervereeniging om
morgenmiddag van 3 tot 5 uur ook den le
den in de gelegenheid te stellen door eigen
aanschouwing zich eens een denkbeeld te
vormen van het vele voorbereidende werk,
dat moet worden verricht, vooraleer een
3 October-optocht, laat staan een grootsche
jubileum-optocht, door de Leidsche straten
trekt.
Gaarne wekken wij de leden op om zich
dit smakelijke voorproefje uit de welvoor
ziene provisiekast der 3 Octoberkeuken niet
te laten ontgaan!
Gisteravond vond in de groote Stadszaal
ook de generale repetitie plaats van de
revue ,,'t Is alles hutspot", welke door een
groot aantal Leidsche dilettanten onder
leiding van den Nederlandschen revue-ko
ning Henri ter Hall wordt opgevoerd.
Het ware praematuur daarover reeds nu
uit te weiden, doch wel mag gezegd, dat de
bezoekers van de vroegere cabaret-avonden
stellig geen slechte ruil hebben gedaan en
dat de revue tal van kostelijke vondsten
bevat, waarom men van ganscher harte zal
lachen. Hedenavond gaat de première, mor
gen- en Zaterdagavond volgen de reprises.
Wij houden er ons van overtuigd, dat de
roep, welke na vanavond van deze revue
zal uitgaan, een zoodanige is, dat voor de
volgende avonden een uitverkochte zaal ge
garandeerd is.
Om die reden raden wij candidaat-bezoe-
kers aan niet te wachten met het koopen
van kaarten tot het misschien te laat is.
Dat risico is waarlijk niet denkbeeldig!
Ook overigens maakt de stad zich op om
het 3 Octoberfeest te vieren. In de verschil
lende straten verschijnen steeds meer vlag
gen; hier en daar wordt getimmerd en een
bijzondere versiering aangebracht, terwijl
van gemeentewege aan de verschillende
toegangswegen tot de stad de gebruikelijke
afscheidingen worden geplaatst.
De buurtcommissie voor de Hoogewoerd
verzoekt ons plaatsing van het volgende:
„Dank zij de spontane medewerking van
het overgroote gedeelte der Hoogewoerd-be-
woners, is het bestuur der buurtvereeniging
„Hoogewoerd Vooruit" erin geslaagd een
eenvoudige, vlaggenrijke versiering te doen
aanbrengen, welke gehoord de opmerkingen
van buurtbewoners en anderen zeer in den
smaak valt. Indien de bewoners zich de
moeite nog willen getroosten de „groote"
vlaggen uit te steken, zal men van een ware
vlaggenparade kunnen spreken
Het bestaande versieringsmateriaal, dat
na afloop weder behoorlijk wordt opgebor
gen, werd dit jaar uitgebreid met een 100-tal
standaardvlaggen, geleverd door de firma
D. Ladan, alhier. De betimmering werd ver
zorgd door de fa. P. J. van Dam, alhier.
Een lezer oppert het denkbeeld om nu de
koraalmuziek en de kinderzang op 3 Octo
ber niet door de radio-omroepvereenigingen
worden uitgezonden, deze taak te doen over
nemen door het Gem. Radiodistributiebe
drijf. Vele zieken en ouden van dagen zou
den de uitzending van dit gewijde deel van
het programma op hoogen prijs stellen
schrijft hij, en wij deelen zijn inzicht vol
komen
De taptoe op Vrijdagavond belooft dit
jaar grootere afmetingen te zullen aanne
men dan ooit te voren. Het aantal vereeni-
gingen en corporaties, dat zich bereids voor
deelneming heeft aangemeld, overtreft alle
vorige avond-optochten op 2 October. Al
leen de padvinders zorgen reeds voor een
groep van ruim 500 man!
DE NIEUWBOUW VAN
VROOM EN DREESMANN.
Nog slechts enkele dagen scheiden ons van
het feest aller sleutelstedelijke feesten, den
herdenkingsdag van Leiden's ontzet.
Maandenlang zijn de bestuursleden van
de 3 Octobervereeniging reeds druk in de
weer met het treffen der noodzakelijke
voorbereidingen om deze jubileumfeestvie-
ring nog stralender en nog grootscher te
doen zijn dan in voorgaande jaren.
Een van de hoogtepunten uit het feest
programma zal ook nu weer de optocht zijn,
die een bloemlezing belooft te worden van
de optochten der laatste 17 jaren.
Ten aanzien van dit onderdeel der feeste
lijkheden zijn de voorbereidingen zoover ge
vorderd, dat zij reeds tastbaren en zichtba
ren vorm hebben aangenomen.
In de remise der N.Z.H. aan den Hooge
Rijndijk nabij de Utrechtsche brug is een
klein legertje van timmerlieden, schilders en
decorateurs hard aan het werk om de
kunstzinnige teekeningen van den ontwer
per van al dit fraais, den heer Jan de Quack
in werkelijkheid om te zetten.
De voorzitter der 3 Octobervereeniging,
de heer W. van der Laan en vanzelfspre
kend ook de voorzitter der Optocht-com
missie, de heer Bern. de Koning, wier en
thousiasme voor de goede zaak met het
klimmen der jaren eer schijnt toe- dan af
te nemen, toonden ons gistermiddag met
een alleszins gerechtvaardigden trots de
vele staatsiekarossen en praalwagens in
aanbouw.
Wij hebben ze eens rustig kunnen bekij
ken, rustiger dan de voorbijtrekkende stoet
op den feestdag zelf daartoe de gelegenheid
biedt en vol be- en verwondering gestaand
over de minutieuze wijze, waarop alles is
afgewerkt. Het schilderwerk in warme en
vroolijke tinten harmonieert wonderwel met
de inwendige bekleeding der staatsierijtui
Wij hebben vanmorgen ook nog even een
kijkje genomen op het Schuttersveld, waar
de bouw der verschillende tenten en kra
men ook al in een verder gevorderd stadium
verkeert dan vorige jaren op hetzelfde tijd
stip. Dit is een logisch gevolg van het feit,
dat het Luna-park nu een dag eerder, n.l.
Vrijdagmiddag om 3 uur voor het publiek
wordt opengesteld. De bodemgesteldheid
laat hier en daar nog al iets te wenschen
over, doch men kan er verzekerd van zijn,
dat geen middel onbeproefd zal worden ge
laten om het veld in zoo gunstig mogelijke
conditie te brengen.
De terreincommissaris, ir. D. Boogerd
heeft een zeer groot aantal balen stroo ge-
requireerd, waarvan het absorbeerend ver
mogen weliswaar niet zoo groot is als van
zaagsel, doch dat juist door die eigenschap
een veel steviger onderlaag vormt.
De aangevoerde hoeveelheid is een solide
waarborg, dat het ongerief, dat eventueele
regenbuien zouden kunnen veroorzaken, tot
een minimum wordt teruggebracht.
Inmiddels blijft vóór alles de hoop ge
vestigd op mooi, droog weer!
HET A.S. HUWELIJK VAN
PRINSES JULIANA.
Naar wij vernemen heeft een vergade
ring van alle Leidsche Nationaal voelende
organisaties op initiatief der Contactcom
missie besloten tot een gezamenlijke, groot
sche feestviering ter gelegenheid van het
huwelijk van H. K. H. Prinses Juliana en
Z. H. Prins Bernhard.
Nadere plannen zullen t.z.t. worden be
kend gemaakt,
Mr. C. W. van Santen. Cobetstraat 89 is
tot secretaris der Contactcommissie her
benoemd.
Een prachtig winkelpaleis.
Morgenmiddag om 3 uur zal het nieuwe
gebouw der firma Vroom en Dreesmann,
waarvan een gedeelte in de Julimaand
van het vorige jaar werd voltooid, in zijn
geheel voor 't publiek worden oj>engesteId.
Het nieuwe gebouw, dat door zijn hoogte
en frontbreedte de omgeving van de Aal
markt. gezien vanaf de Hoogstraat, volko
men beheerscht, is ontworpen door onze
stadgenooten. de architecten L. van der
Laan en ir. Jan A. van der Laan, die er
niettemin naar hebben gestreefd om, voor
zoover hun opdracht dat toeliet, hun schep
ping zooveel in overeenstemming te bren
gen met het stadsbeeld ter plaatse. Gezien
5e onmiddellijke belending, het Waagge
bouw, was dit geen gemakkelijke opgave,
doch het zij gaarne erkend, dat zij er een
alleszins bevredigende oplossing voor heb
ben gevonden door aan de zijde van de
Waag den gevel trapsgewijze te laten afda
len, terwijl over de geheele Aalmarktzijde
de daklijst één verdieping lager ligt dan
van het daarachter oprijzende gebouw.
Uit aesthetisch oogpunt beschouwd
schenkt dit nieuwe winkelpaleis meer be
vrediging dan het conglomeraat van deels
volkomen stijllooze perceelen. waarin de
firma vroeger was gehuisvest.
Een vertegenwoordiger van de directie
heeft het ons gisteren ronduit verklaard:
deze verbouwing was uit zakelijk oogpunt
gebiedende eisch. De voorheen beschik
bare verkoopruimte en de pirmitieve indee
ling maakten het onmogelijk de groote
sorteeringen op de wijze, zooals het publiek
dat wenscht en waarop het recht heeft, te
presenteeren.
Men vindt in het nieuwe gebouw alle
vroeger bestaande afdeelingen terug, waar
aan alleen een tearoom is toegevoegd. De
directie liet uitdrukkelijk uitkomen, dat
men hierin geen handelsobject moet zien,
doch uitsluitend een service, welke door
het koopend publiek wordt verlangd en die
zich dan ook alleen bepaalt tot het servee
ren van verschillende koude en warme
dranken en tot het gebruik van een een
voudig broodje en wat dies meer zij.
De eigenlijke verkoopruimte omvat be
halve den beganen grond vier étages, waar
van de bovenste grootendeels in beslag
wordt genomen door de kantoor- en perso-
neelslokaliteiten. Het personeel is liefst
350 personen sterk! Onder den geheelen
bouw ligt het sousteuain, waarin de tech
nische installatie is ondergebracht. Deze
bestaat uit de centrale verwarming met
oliestookinstallatie; een koudwaterinstalla-
tie, welke het geheele gebouw middels
drukketels van stroomend water voorziet
en waarop ook de brandleiding is aange
sloten: een ventilatie-inrichting voor auto
matische luchtverversching met verwarm
de lucht; een accumulatorenbaterij, welke
ingeval van lichtstoring het geheele ge
bouw gedurende 3 uur van licht kan voor
zien, een decoratie-atelier en de expeditie.
Verder vinden wij hier nog de garderobe
voor het personeel zoomede een dienstin
gang. De goederen worden aangevoerd door
een aparten ingang en vandaar buiten de
gewone verkoopruimte om, gedistribueerd
naar de verschillende verkoopsafdeelingen.
Deze zijn alle gelegen op den beganen
grond en de eerste drie verdiepingen.
De meubelafdeeling op de derde étage
sluit aan bij de tearoom, welke zich be
vindt op den hoek van Aalmarkt en Maars-
manssteeg met daarachter gelegen keuken.
Een deel der vierde verdieping is inge
richt als showroom, waarin van tijd tot
tijd speciale tentoonstellingen, zooals van
handwerken, serviezen, speelgoed en tuin
meubelen zullen worden gehouden. Hier
vinden wij ook de offertekamers, de direc
tie-vertrekken en een conferentiekamer
voor directie en personeel, benevens een
overdekt dakterras, een soort dépendance
van de tearoom.
Over het geheele achterdeel van het
gebouw ligt een open terras, dat natuurlijk
ook per lift te bereiken is en vanwaar men
een onvergelijkelijk mooi uitzicht heeft
over de Sleutelstad en haar omgeving. Bij
helder weer kan men hier de scheepjes op
de Kagerplassen zien zeilen en bij zeer goed
zicht zijn zelfs de torens van Rotterdam te
ontwaren.
Het terras ligt op een hoogte van onge
veer 25 meter boven den beganen grond.
In de toekomst zal hier ook een oriëntee-
ringstafel worden geplaatst.
Het gebouw wordt op den voormelden
hoek bekroond door een lichttoren, van
waaruit des avonds een wit draailiéht zijn
stralenbundels over de daken der omrin
gende huizen zal werpen.
De hoofdlijnen van het gebouw zullen
bij avond worden aangegeven door een
lichtstreep van natriumlicht.
Tijdens de openingsweek wordt dit nieuwe
winkelpaleis door sterke schijnwerpers met
zgn. floodlight beschenen.
Het centrale punt van het inwendige
wordt gevormd door 't trappenhuis, waar
omheen de verkoopsafdeelingen als het
ware gegroepeerd liggen. Dit trappenhuis
werd reeds in Juli van het vorige jaar in
gebruik genomen. Deed het toen t.o.v. de
omgeving eenigszins zwaar aan, nu ook
het tweede deel van den bouw is gereed
gekomen, zijn de verhoudingen heel wat
gunstiger geworden en springt het monu
mentale karakter ervan veel meer in het
oog. Door hooge stellages e.d. te vermijden
is ook een buitengewoon overzichtelijk ge
heel verkregen, zoodat men op iedere étage
de geheele verdieping van Breestraat tot
Aalmarkt kan overzien.
De opening zal nagenoeg geheel een
intiem karakter dragen.
De particuliere secretaris van H.M.
VAN HEEMSTRA.
BINNENLAND.
De monetaire crisismaatregelen, door het
parlement met vrijwel algemeen© instem
ming goedgekeurd (3e Blad).
Mr. Trip heeft vertrouwen in de toekomst;
verschijnselen van onrust zijn uitgebleven
(3e Blad).
Installatie der commissie van advies in
zake behoud der kleine boerenbedrijven
(Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
Debat in de Tweede Kamer over de mo
netaire politiek der regeering. (Ie Blad).
Geen prijsstijging voor belangrijke eerste
levensmiddelen. (Ie Blad).
Tnslotte nog eenige feitelijke gegevens
met betrekking tot den bouw.
Het sloopwerk van het eerste deel begon
in Juni 1934. De eerste paal werd geslagen
op 3 Juli 1934 en dit deel was gereed op 18
Juli 1935.
Voor het tweede deel waren deze data
respectievelijk September 1935, 4 October
1935 en 1 October 1036.
De totale bebouwde oppervlakte van den
nieuwbouw bedraagt 1570 vierkante meter;
het totaal vloeroppervlak 6600 vierkante
meter.
Bij den bouw waren ongeveer 200 per
sonen betrokken. Bij het graafwerk werden
geen vondsten van eenig belang gedaan.
De uitvoering van het werk had een regel
matig en vlot verloop, dat alleen werd be
moeilijkt door de omstandigheid, dat het
bedrijf niet mocht worden gestagneerd. In
verband met de zeer beperkte ruimte voor
den opslag van materialen, werd geen be-
BUITENLAND.
De Fransche devaluatie-voorstellen in den
Senaat (Buitenland en Tel., Ie Blad).
De Zwitsersche devaluatie goedgekeurd
(Buitenland, le Blad).
De zitting van den Volkenbond voortgezet
(Buitenland, le Blad).
De opmarsch naar Madrid (3e Blad).
De Volkenbondscommissaris te Dantzig
Lester benoemd tot onder-secretaris-gene
raal van den Volkenbond (Tel., le Blad).
Britsch vlieger-officier verbetert het
hoogte-record en brengt dit op 15.230 M.
(Luchtvaart, 3e Blad).
De luchtrace naar Johannesburg. Nog;
vier deelnemers (3e en le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
tontoren gebouwd, doch gebruik gemaakt
van de niet vaak toegepast methode met
een betonpomp, welke de benoodigde spe
cie onder de straat door naar de verschil
lende afdeelingen opvoerde.
Als gevolg van deze uitbreiding beschikt
de firma thans over niet minder dan 46
royale étalagekasten.
Aan den bouw werd medewerking ver
leend door:
Aannemers: Bouw: N.V. Hollandsche
Beton Mij., onder leiding van ir. Van
Hoolwerff. Uitvoerder de heer Suter.
Hét prachtige winkelpajeis aan de Aalmarkt van de firma Vroom en Draesmann,
dat morgenmiddag voor het publiek zal worden openge'steld.