De Verloving van Prinses Juliana
Isle Jaargang
VRIJDAG II SEPTEMBER 1936
No. 32456
HULDEBETOON IN DEN HAAG
BLIJFT VOORTDUREN
MORGEN ZAL HET LEIDSCH
DAGBLAD VROEGER
VERSCHIJNEN
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Autoriteiten bieden gelukwenschen aan
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
EEN GEBEDSURE IN DE PIETERSKERK
De plannen voor den nationalen gedenkdag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2 35
per week VTT^T:.... f.0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Aan het huldebetoon voor Prinses
uliana en Prins Bernhard komt schier
een einde. Nog steeds worden er feesten
ehouden en nog steeds verdringt men zich
Den Haag om een glimp van het ver-
oofde paar op te kunnen vangen. Duizen-
'en en duizenden stonden zoo gistermid
dag weer in de omgeving van het Paleis in
et Noordeinde.
Men kortte zich den tijd door het zingen
an liederen, afgewisseld door het geroep:
,Leve de Prinses en de Prins". Van half
af was het een aan- en afrijden van
-uto's, welke de autoriteiten, die om zes
uur ter audiëntie genoodigd waren, naar
iet paleis brachten.
en broeder van Prins Bernhard voor een
der ramen.
Gejubel en gejuich steeg opnieuw uit de
menigte op.
Daarna trachtte de politie de betoogers
te bewegen, naar huis te gaan. De reactie
WAAR DE PRINS VERTOEVEN
ZAL.
HUIZE „DE SPERWERHOF"
TE 'S-GRAVELAND.
Ais over eenigen tijd de eerste spontane
nationale vreugde eenigszins zal zijn ge
luwd. als ook de officieele verlovingsfees
ten op „Het Loo" ten einde zijn, zal Prins
Bernhard zich eenige maanden in een
rustige omgeving wijden aan de studie van
het Nederlandsche volk en zijn belangen.
Reeds in zijn radio-rede kondigde de Prins
deze plannen aan.
Het is zoo goed als zeker, dat voor dit
doel het buiten „De Sperwershof" van
aoei net ouiten „ue opeiweisnui van
was echter het zingen van het bed. „We jhr mr w R Roëu te .s.Graveland zal
gaan nog niet naar huis.' Nog eenmaal worden uitverkoren. Op deze fraaie bul-
verscheen het jonge paar voor het venster ten p]aats, waar groote vrienden van H. K.
T™>n t.rokUer, Ho vorstelijke ner.wmen zich R prinses Juliana WOnen, heeft PlinS
Benno. zooals men weet, reeds meermalen
vertoefd en eenige keeren was hij gelijk-
Toen trokken de vorstelijke personen zich
terug.
Prins Bernhard bleef nog even alleen
staan en sloot daarna het gordijn. De
lichten werden gedoofd en de ramen ge
sloten.
In de massa kwam eenige beweging.
De audiëntie duurde tot ruim halfzeven. Langzaam, heel langzaam verspreidde zich
HM. de Koningin had toen o m. ontvangen
de voorzitters van de Eerste Kamer en van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
den voorzitter van den Ministerraad en de
misters, den vice-president van den Raad
van State, den commissaris der Koningin
in Zuid-Holland, den gouverneur der resi-
'entie, den directeur van het Kabinet der
'oningin en den burgemeester van 's-Gra-
venhage teneinde hen in de gelegenheid te
de menigte. Het bleef evenwel in de omgs
ving van het paleis tot laat in den avond
zeer druk.
Ten einde den Zaterdag ook voor de weer
macht te doen worden tot een dag van na
tionaal gedenken, zal morgen door alle
stellen hun gelukwenschen aan°te bieden onderdeden van de koninklijke landmacht.
aan de Koningin en aan Prinses Juliana
en aan Prins Bernhard zur Lippe-Biester-
feld.
Toen de autoriteiten vertrokken zag men
even de Prinses voor een der ramen van de
bovencorridor en een gejubel en gezang
brak los, dat minutenlang duurde.
Men riep om de Prinses en den Prins.
Deze lieten zich echter voorloopig niet zien
en menigeen, die uren had staan te wach
ten. meende reeds, dat hij weg moest gaan
zonder Prinses Juliana of Prins Bernhard
gezien te hebben, toen een lakei voor een
der vensters verscheen en dit hoog open
schoof.
Toen was het publiek niet meer te hou
den. Men' begreep, dat het verloofde paar
zich wederom zou vertoonen om de menigte
te danken voor alle hulde en bewijzen van
aanhankelijkheid.
En inderdaad enkele seconden
later verschenen Prinses Juliana en
Prins Bernhard, lachend en wuivend
voor het venster en dankten vriendelijk
voor de hartelijke ovatie, welke het
publiek hen bracht
Dc menschenmcnigtc drong op, men
kon slechts met moeite door de politie
op een afstand gehouden worden.
Honderden en honderden kleine vlag
getjes verschenen eensklaps niemand
wist waar deze zoo plotseling vandaan
kwamen zakdoeken en hoeden gin
gen in de lucht, kortom het was weder
een van die spontane betoogingen van
aanhankelijkheid en trouw zooals ons
Vorstelijk Huis deze in den loop der
laatste dagen reofls tallooze malen heeft
ontvangen.
Het jonge paar trok zich terug, en tot
verrassing van het publiek kwam de
Koningin met de Prinses zur Lippe-
Biesterfeld even voor het open raam en
ook Zij hadden een hartelijke hulde in
ontvangst te nemen.
Nog eenmaal verscheen Prinses Juliana
roet Prins Bernhard voor het venster,
wederom barstte een gejuich los. Toen deed
Prins Benno met een kwiek gebaar het
faam dicht, wuifde nog eenmaal met beide
handen en verdween met de Prinses. Het
Publiek begreep, dat het toen afgeloopen
was en langzaam begon het zich ce ver
spreiden.
dienst als op Zondag worden verricht en
zal van de kazernes en overige, daarvoor
'in aanmerking komende militaire gebou
wen de nationale vlag worden uitgehangen.
Alle onder het departement van defen
sie ressorteerende inrichtingen zullen dien
dag. voor zooveel mogelijk, worden geslo
ten. terwijl aan het personeel vrijaf, met
behoud van loon, zal worden verleend.
Naar ons wordt medegedeeld, is de mi
nister van sociale zaken voornemens, om
aan hoofden of bestuurders van onder
nemingen in alle gemeenten des rijks, in
wier fabriek of werkplaatsen of onder
deden daarvan morgen, in verband met
de viering van den nationalen feestdag
geen arbeid wordt verricht, te vergunnen,
het aantal op dien dag verzuimde oven,
tot een maximum van 5ós uur, te doen
inhalen op de eerste vijf werkdagen der
weken, vallende in het tijdvak van 14 tot
26 September, met dien verstande, dat de
werktijd per dag. ten hoogste 9'/: uur mag
bedragen en dat de arbeidstijd van de
betrokken arbeiders in zün geheel moet
zijn gelegen tusschen 7 uur voorm en 7
uur n.m. of in de gevallen, waarin krach
tens het werktijdenbesluit voor fabrieken
of werkplaatsen 1923, ruimere arbeidsthds-
grenzen zijn toegestaan, tusschen de daar
aangegeven tijdsgrenzen.
Nader wordt vernomen, dat de regee
ring besloten heeft Maandagavond aan alle
rijksgebouwen te Den Haag een feestver
lichting te doen aanbrengen.
Voorts zal vanwege het gemeentebestuur
morgenavond Maandagavond en Dinsdag
avond het Voorhout op de gebruikelijke
wijze met oranje-lampions verlicht zijn.
De belangstelling voor het défilé blijkt
overweldigend te zijn. Uit alle deelen des
lands komen de verzoeken tot het comité,
om aan het défilé te mogen deelnemen.
Het comité vestigt er nogmaals met na
druk de aandacht op, dat kinderen, jonger
dan 13 jaar, niet in het défilé kunnen wor
den toegelaten.
tijdig met de Prinses de gast van de familie
Roëll.
Ongetwijfeld leent dit statige, rustige
buiten, zich bijzonder voor de plannen van
den toekomstigen Prins-Gemaal. Toen wij
er gisteren een kijkje hebben genomen,
overgoot een warme zon de fraaie boomen-
groepen en frisch groene grasgazons, die
het huis omlijsten. Boven den hoofdingang
wapperde vroolijk de nationale driekleur
met Oranjewimpel en nog voor wij aan
schelden. sprong een jonge mooie hond,
lustig blaffend op ons toe. Op de boven
verdieping bevindt zich aan de achterzijde
van het huis een fraaie, stemmige kamer,
waar de Prins reeds eerder verblijf hield
en welke ook voor den komenden studietijd
voor hem zal zijn gereserveerd. Vanuit deze
kamer heeft men een prachtig uitzicht
over het Suanderswoud, dat tusschen Hil
versum en 's-Graveland iigt. In de rusoige
bibliotheek zal de Prins zich voor zijn
komende taak kunnen voorbereiden.
Na de drukke dagen van overweldigende
en bijzondere belangstelling zal „De Sper
wershof" met zijn prachtige lanen en de
reeds herfstende bossohen in de directe
omgeving ongetwijfeld aan den jongen
Prins een verblijf bleien, dat zeer geschikt
is voor de taak, welke hij zich heeft voor
genomen. voordat het Koninklijk Paar
in den echt zal treden.
MEN VERGEET DEN NOOD
DER TIJDEN.
Zooals bekend, heeit de Regeering
den dag van morgen verklaard tot „Dag
van Nationaal Gedenken". Ook wij
meenen het onze daartoe te moeten bij
dragen en hebben maatregelen getroffen
om ons blad vroeger te doen verschijnen,
van oordeel, dat onze lezers het niettemin
zeer op prijs zouden stellen, in ieder geval
het Leidsch Dagblad te ontvangen.
Wij doen daarbij echter een beroep op
de medewerking onzer adverteerders,
daar wij naiuurlijk ook de uren, vastge
steld tot het aannemen van advertenties,
eenigszins moeten vervroegen. Kleine
advertenties zullen morgen slechts tot
uiterlijk 9 UUP andere advertenties tot
uiterlijk 10 uur kunnen worden aange
boden, wil men van plaatsing zijn ver
zekerd.
Ons bureau zal morgenmiddag na 2 uur
gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
BINNENLAND.
Nog steeds huldebetoon in Den Haag.
(Ie Blad).
De feestelijkheden van morgen in de
Sleutelstad. (Stadsnieuws, le Blad).
De voortgezette vergadering der Chr.
Werkgevers. (Binnenland, 3e Blad).
Wijziging van de wet op het levens-
verzekeringbedrijf. (Binnenland, 3e Blad).
Nida Senff heeft haar wereldrecord op
nieuw verbeterd. (Sport, 3e Blad).
BUITENLAND.
Engeland stelt 19 October voor als datum
voor een nieuwe Locarno-conferentie.
(Binnenland, 2e Blad).
Geen wijzigingen in den toestand in
Spanje. (3e en le Blad).
Redevoeringen op het Nazi-congres te
Neurenberg. (Buitenland, 2e Blad).
Uitbreiding der stakingen in Frankrijk.
(Tel. le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Ook gisteravond zijn tienduizenden Hage
naars bij het Koninklijk paleis aan het
rorordemde samengestroomd om de vorste
lijke personen toe te juichen. Tot hall'
o a nad de politie de toegangswegen in
te onmiddellijke nabijheid afgezet gehou
den. Toen werd de druk te groot en stormde
men van de trottoirs naar voren, tot dicht
'oor het paleis. De doorbraak vertoonde
een dergelijk beeld als eergisteren.
Vele vrouwen en ook kinderen werden
tnder den voet geloopen en uit de massa
aar buiten gedragen. Tusschen de collon-
tade waren leden van het Roode
aanwezig om hulp te verleenen.
Tegen negen uur vertoonde Prinses
Juliana met Prins Bernhard Zich voor een
der verlichte ramen aan de voorzijde. Een
uorverdooveivd gejuich barstte los. Ook ver-
monde het verloofde vorstelijke paar zich
voor de ramen van den linker zijvleugel.
Met ongekende geestdrift en enthousiasme
WANNEER ZAL HET HUWELIJK
PLAATS VINDEN
„Ik hoop, dat Wij dan na twee of drie
maanden kunnen trouwen". Aldus sprak
Prins Benno Woensdag voor de microfoon
tot ons volk, hier en overzee.
En oogenblikkelijk hebben de luisteraars
zich afgevraagd wanneer het huwelijk zal
plaats vinden. Zal het dit jaar nog zijn of
in het begin van het volgende jaar''
De „Standaard" heeft gepoogd eenige
zekerheid hieromtrent te krijgen.
Zoover haar inlichtingen gaan, schijnt
de Prins boven geciteerden zin in onlosma
kelijk verband te willen zien met hetgeen
hij er aan vooraf deed gaan: En ik
Kruis hoop, dat men Mij rustig den tijd zal willen
laten, om Mij hier in allerlei belangen in te
werken". Op deze woorden volgde de mede-
deeling: Ik hoop, dat Wij dan na
twee of drie maanden kunnen trouwen".
Hieruit zou afgeleid kunnen worden, dat
de Prins zich eerst volkomen oriënteeren
wil, waarmede natuurlijk eenige tijd ge
moeid zal zijn en dat eerst dan, twee of
«ubelde de menigte. Innig gearmd, stralend drie maanden na deze studieperiode, het.
van geluk, namen de Prinses en Haar ver- huwelijk voltrokken zal worden,
joolde deze huldebetuiging in ontvangst, Met zekerheid valt hieromtrent niets te
mrivijl Zij vriendelijk terugwuifden. melden. Doch deze uitleg schijnt wel in
Enkele oogenblikken later vertoondenovereenstemming met de bedoeling van
ook H.M. de Koningin en de moeder den Prins te zijn.
EX ZIET ALLEEN DE NATIONALE BRUID
EN HAAF BRUIDEGOM.
Gistermiddag heeft de Phohi een spe
ciale radio-uitzending naar Indlë verzorgd
in verband met de verloving van prinses
Juliana en prins Bernhard. Een program
ma van nationale muziek en reportage der
veriovingsgebeurtcnissen was samengesteld
De heer D. Hans sprak tot de Indische
luisteraars over het onderwerp: „Er wa
ren twee koningskinderen". Hij verklaar
de dankbaar te zijn, een herdenkingswoord
te mogen spreken temidden van het feest
gewoel. dat bruist en davert door de stra
ten. Zóó had hij in zijn lange journalistieke
loopbaan het volk van Den Haag nog nooit
gezien, behalve misschien bij de geboorte
der prinses. Er waren twee koningskinde
ren, die kregen elkander zoo lief en een
jubelstorm is over Holland geslagen. Een
buitenlandsch journalist seinde dezer da
gen naar zijn blad: ..het Nederlandsche
volk is thans het gelukkigste ter wereld",
inderdaad. Wij vergeten eenige dagen den
nood der tijden en zien alleen de natio
nale bruid en haar bruidegom en hun fa
milie.
Nederlanders in Indië zei spr.
denkt niet, dat gij thans ver af zijt van
ons. Neen, wij voelen als het ware uw
harte-klop. wij hooren uw stem, wij ver
nemen uw geestdrift en uw vreugde uit de
vele telegrammen, die ons bereiken, en zoo
zijt. gij bij ons en leeft en staat gij in ons
midden. Het is één volk één stam. één
dynastie.
Spr. schetste daarop nader de beteeke-
nis der verloving en de persoonlijkheid
van prinses Juliana en haar prins, hij
vertelde hoe en waar deze beide konings
kinderen elkander vonden, wijdde woorden
van eerbiedige genegenheid aan de ko
ningin en verzekerde den nieuwen prins,
dat ons volk bereid is ook hem zijn vast
besloten trouw te schenken, wanneer hij
Juliana gelukkig maakt, hij, die weer een
jonge en sterke man zal zijn in de een
zaamheid der beide vrouwen op en bij den
troon. De iubel gaat over de lage landen,
en het is zei spr. tenslotte of de geest
van den Grooten Zwijger zweeft over ons
juichend volk en met liefde en welgeval
len neerziet op zijn jongste nazaat, het is,
of uit den schemer der historie de lich
tende figuur nader komt van de stam
moeder der dynastie, Juliana van Stolberg
en zich met een edelen glimlach zegenend
heenbuigt over haar naamgenoot, over 't
jonge paar. Het Nederlandsche volk hiel
en in de tropen viert thans feest in gees
telijke verbondenheid met alle vroegere ge
neraties. die ons land hebben grootge
maakt en zich in lief en leed schaarden
om den troon van Oranje. Een feestgroet
uit een jubelend moederland bracht spr.
aan de Nederlanders in de Indiën.
Ter gelegenheid van de verloving van
Prinses Juliana met den Prins zur Lippe
BieSterfeld, had de Kerkeraad der Ned.
Herv. Gem. alhier gisteravond in de Pie
terskerk een dankure belegd. Zeer velen
de kerk was geheel gevuld woonden
deze plechtigheid bij. Onder hen bevonden
zich o.m. de burgemeester mr. A. van de
Sande Bakhuyzen. wethouder Splinter,
overste C. de Iongh, commandant van het
6e R.V.A., ds. Nauta. veldpredikant, het lid
der Eerste Kamer mr. Briët, mr. dr. Ver-
burgt, gem.-archivaris en oud-wethouder
mr. Romeyn. Verder noemen wij afgevaar
digden van het L.S.C.. de V.V.SL., de
Oranje-Garde in tenue, ds. C. de Meyere,
Luth. predikant en de raadsleden Wilbrink,
Eikerbout, Van der Reyden, Rosmalen. Van
der Kwaak en Würtz. Voorts alle predikan
ten der Ned. Herv. Gem., uitgezonderd dr.
W Th. Boissevain, benevens ouderlingen,
diakenen en leden van het College van
Notabelen.
Na het binnenschrijden van den Ker
keraad beklom ds. Joh. W. Groot Enzerink
den kansel om na het zingen van Ps. 105
vers 1 en 2 en het lezen van Ps. 103 voor
te gaan in gebed.
Tot zijn rede komende, wees ds. Groot
Enzerink er allereerst op, dat het Neder
landsche volk zulk een gelukkig volk is,
bevoorrecht boven andere naties. Welk een
verschrikking, bandeloosheid, goddeloos
heid in andere landen, waar men zich op
schaamtelooze wijze vergrijpt aan al wat
heilig is.
Tegen dezen donkeren achtergrond van
het wereldgebeuren komt ons volk, mede
door de blijde gebeurtenis van deze week,
wel zeer in het licht te staan. Onwillekeu
rig dacht spr., dit overziende, dan ook aan
Prediker 17 10: „Welgelukzalig is het volk,
welks Koning een zoon der edelen is". In
derdaad, welk een voorrecht voor ons land,
zulk een Vorstin te hebben en een Kroon
prinses. die reeds zoozeer de liefde van ons
volk bezit. Welk een vreugde, welk een
spontane feestviering allerwegen. Met een
verwijzing naar de gehouden radio-rede
voeringen, wees spr. er op, dat de Koningin
Haar blijdschap uitsprak over het geluk
van Haar eenige Dochter. Wordt Prins
Bernhard een bezit van ons volk, Prinses
Juliana is het reeds lang.
Ons volk is een rustig volk, vervelend
rustig soms, maar als 't eenmaal los komt.
is het spontaan in zijn blijdschap. God,
die in den loop der eeuwen Nederland en
Oranje heeft samengebracht, wordt nog
gediend door ons volk. Wij vergeten niet,
dat het verbond met den Potentaat dei-
Potentaten nog niet verbroken is. Wij zijn
trotsch op onze Prinses en het is goed, dat
wij dit eens getoond hebben. Niet afleen,
aldus spr., waakt de B.V.L. over de Prinses,
maar het volk van Nederland, zal. als 't
moet, om den troon van Oranje staan. Ver
deeldheid in ons volk schijnt wel eens de
boventoon te voeren, maar een gebeurtenis
als deze week plaats vond, toont dat wij
nog één volk zijn. Groepen met internatio
nale leuzen kunnen in ons land wel thuis
blijven. Zij zullen zich te pletter loopen op
den band Oranje en Nederland. Ons volk
hangt niet als droog zand aan elkaar, geen
gelijkschakeling is er noodig, als er maar
over geschakeld wordt op het Huis van
Oranje. Geen opgelegde eensgezindheid,
aldus eindigde spr. zijn rede, is hier noodig,
wij zijn reeds één als het gaat om Oranje,
Na het zingen van Ps 150 1 sprak dr.
J. Riemens als voorzitter van den Kerke
raad, een slotwoord, zich bepalende bij
Amos 5:8: „Die de doodsschaduw in den
morgenstond verandert".
De blijdschap van het Huis van Oranje,
aldus begon spr.. vraagt ook een spontane
uiting in het kerkelijk leven. In Leiden
kon dit niet beter geschieden dan in de
Pieterskerk, waar geslachten sinds eeuwen
gebeden hebben, ook voor het heil van het
Huis van Oranje.
Ook in die dagen, toen het scheen alsof
het machtige Huis van Oranje neigde tot
den schaduw, omdat er geen opvolger was.
Maar het geboren Koningskind in 1909,
eenvoudig, spontaan meelevend ook in de
rollen onzer Universiteit, gaf weer nieuwe
hoop aan ons volk, en nu, 8 September, is
een blijde feestdag. Prins Bernhard heeft
stormenderhand ons hart veroverd. Een
Koninklijk woord staat er ons borg voor,
dat het een verbintenis wordt met weder-
zijdsche liefde. Het moge Gode behagen
deze verbintenis een gelukkige te doen zijn,
tot zegen van ons volk.
Biddende handen opgeheven tot God
kunnen veel goeds bereiken, avondscha
duwen verdrijven en den moed doen her
leven. Ook in dit opzicht zijn wij verwend
door het Huis van Oranje en de bede is
dan ook geplaatst, dat Prins Bernhard ons
volk tot zegen moge strekken.
Dr. Riemens stelde voor een telegram
te zenden naar het jeugdig verloofd paar
namens de aanwezigen in de overvolle
kerk en wel den tekst van Gezang 224 le
vers, eerste gedeelte: ,.U zeegne God, Hij
stelle U tot een zegen".
De gemeente fcong tenslotte dit vers, ge
volgd door het vijfde en na den zegen nog
Ps. 21 12 en het Wilhelmus.
Het orgel, bespeeld door den heer Mens,
liet vóór en na afloop van den dienst nog
enkele vaderlandsche liederen hooren.
De plannen voor morgen.
Gevolg gevende aan vele tot haar
gerichte verzoeken, o.a. van het ge
meentebestuur, heeft de Contactcom
missie van dc organisaties op natio-
nali-'i grondslag hier ter stede heslo-
tcn om ook morgen leiding te geven
bij de feestelijkheden, welke op ver
zoek der regeering alhier zullen wor
den gehouden.
