EEN KERST-HUWELIJK?
LEIDSCH DAGBLAD - Eersfe Blad
Woensdag 9 September 1936
DEN HAAG ONTVANGT HET JONGE
VORSTELIJKE PAAR
VREUGDE HEERSCHT ALOM
LAAIENDE GEESTDRIFT VOOR HET PALEIS
EEN NATIONALE FEESTDAG IN INDIE
HET ENGELSCHE BLAD „Daily Express" publi
ceert heden een telefonisch interview met prins
Bernard, die in antwoord op de vraag, wanneer het
huwelijk .zal worden voltrokken, mededeelde: „Met
Kerstmis of waarschijnlijk later".
Wij hebben nog geen bijzonderheden omtrent
de huwelijksreis vastgesteld, zeide hij. Wij hebben
elkander voor het eerst te Garmisch Partenkirchen
ontmoet.
De prins voegde hieraan toe te wenschen, dat
hij zich kon herinneren, door wien prinses Juliana
en hij aan elkander werden voorgesteld. Het was
op de gewone manier in een gezelschap. Zij
dansten toen samen. Drie weken geleden, aldus de
prins, besloten wij ons met elkander te verloven.
(Van onzen reisredacteur).
PRINS BERNHARD ZUR LIPPEBIESTERFELD is reeds een
der onzen geworden. Gistermiddag heeft Prinses Juliana
zich met Haar verloofde voor het eerst officieel tezamen laten
zien en dadelijk heeft de jonge Prins door zijn innemende ver
schijning aller harten veroverd. Twee gelukkige jonge men-
schen namen het gejuich van een gelukkige bevolking in
ontvangst. Het moet beiden diep geroerd hebben, dat hun geluk
bij allen, die zich zoozeer aan het Huis van Oranje verknocht
voelen, onmiddellijk grooten weerklank heeft gevonden.
Vreugde heerschte over het heele land
(bij het vernemen van het blijde bericht, dat
zoo onverwacht was gekomen. Spontaan
werden de vlaggen uitgestoken, hier eerder
dan daar, doch des middags zal wel van
alle torens de drlékleur feestelijk hebben
gewappetd. toen ook hét weer wat op
klaarde en zelfs de zon op sommige oogen-
blikken doorkwam. Het verrassende bericht
bereikte ons ver van de residentie en op
onze treinreis door het land naar de stad.
waar aller gedachten dezer dagen verwij
len. zagen wij reeds een enkele vlag wap
peren. Hoe tater het werd. hoe meer vlag
gen lieten zich zien, en Den Haag was al
ln de stemming van feestelijkheid, die
spoedig tot een vreugderoes zou aan
zwellen.
Oranje boven!
Het was al blijheid, wat men zag. De
trams waren rijkelijk gepavoiseerd, talrijke
huizen vlagden en vele voorbijgangers droe
gen oranje ln het knoopsgat, kinderen met
oranjesjerpen liepen na het middaguur over
straat en dat werd alles nog feestelijker,
naarmate de middag verstreek. Kooplieden
met oranje deden goede zaken en iedereen
tooide zich gaarne met de teekenen die
van den onverbrekelijken band tusschen
ons volk en ons vorstenhuis getuigen.
Natuurlijk ging zooals wij reeds in
't kort in onze extra ochtend-editie van
heden vermeld hebben in de voornaam
ste plaats de belangstelling uit naar het
paleis aan het Noordeinde. waar het Ko
ninklijke Familie in den loop van den mid
dag werd verwacht. De duizenden wachten
den zijn daar niet teleurgesteld. Omstreeks
halfdrie kwam de Koningin daar aan, per
auto van den Ruigenhoek. en om zes uur
verscheen er het jonge vorstelijke paar
dat voor het eerst zijn blijden intocht deed
ln de straten der residentie.
De Koningin werd overal langs den weg
hartelijk toegejuicht en bij Haar aan
komst ten paleize zwol het gejuich aan tot
een ovatie. De gelukkige Moeder beant
woordde vriendelijk wuivend de enthou
siaste blijken van aanhankelijkheid der
bevolking, kennelijk zeer verheugd over
zooveel medeleven met deze belangrijke
gebeurtenis in Haar Huis. Op het bordes
voor den ingang bleef de Koningin eenige
oogenblikken staan, om al dat enthou
siasme in ontvangst te nemen. Zij dankte
met een handgebaar, doch het gejuich
nam maar geen einde. Het Wilhelmus
weerklonk en het werd uit talrijke kelen
meegezongen. Nog eenmaal vertoonde de
Vorstin Zich voor een der vensters van de
eerste verdieping en weer steeg het ge
juich op uit de menigte.
Toen werd alles weer stiller bij het pa
leis. De wacht liep heen en weer. de Ko
ninklijke standaard hoog in de lucht wap
perde fier in een zonnig contrast tegen de
inmiddels geheel blauw geworden lucht,
achter de glazen deuren van den paleis
ingang zag men de uniformen van het
hofpersoneel in bezige bedrijvigheid. Het
publiek verspreidde zich voor een deel.
vooral toen het bericht de ronde deed, dat
de Prinses met Haar verloofde pas veel
later zou komen, doch velen bleven wach
ten, bevreesd hun goede plaatsje te zullen
verliezen. En inmiddels werden de felici-
tatie-registers reeds druk geteekend.
Daar zijn ze!
Zoo werd het langzamerhand zes uur.
De schare der wachtenden was weer aan
gegloeid en grooter nog geworden dan
tevoren. Bloemen werden het paleis bin
nen gebracht, fraaie bloemstukken die
den vervaardigers eer aandeden en ln de
gangen en zalen van het paleis de feeste
lijke stemming op waardige wijze kwamen
verhoogen. Maar ook kleine bouquetten,
getuigend van even goed gemeende trouw
en belangstelling. Velen kochten een bloe
metje op straat en gingen er mee het pa
leis binnen, om aldus op bescheiden maar
juist daarom Wellicht treffende wijze
uiting te geven aan hun warme gevoelens
van genegenheid. Een auto met een diplo
matiek onderscheidingsteeken en voorzien
van de Japansche vlag reed voor het pa
leis voor. maar moest onmiddellijk weer
doorrijden, zonder te stoppen. De lang
verwachte vorstelijke personen konden im
mers ieder oogenblik komen!
En waarlijk, even later verschijnt
om den hoek een motor met zijspan
van de politie, daarachter een open
auto met gevolg van de Prinses en
dan.... Aller halzen rekken zich, er
wordt gejuicht, gewuifd, met hoeden
en zakdoeken gezwaaid. Achter deze
eerste auto rijdt een tweede, een grijze
open two-seater met een Duitsch num
merbord en een voor velen vreemd
vlaggetje. Daarin zit Prinses Juliana
en naast Haar zit een jonge man
blootshoofds aan het stuur. Haar toe
komstige gemaal.
Met een vlotte zwenking draait de Prins
zijn auto tot voor den ingang van het
paleis. Een vlotte jonge man zit aan het
stuur van zijn auto en het schijnt de ge
woonste zaak van de wereld. Achter groote
dikomrande brilleglazen toont hij een
vriendelijk gezicht, dat lacht en dankbaar
Is voor zulk een hartelijke ontvangst. De
Prinses heeft een tuil prachtige rozen in
den arm; zij vooral is verheugd en zij
dankt met lachend hoofdknikken voor de
enthousiaste begroeting. waarvan de
warmte haar toestraalt.
De auto draagt een driehoekig vaantje
met de horizontaal gescheiden geelroode
kleuren van Llppe. waarop in het midden
de roode vijfbladerige roos uit het wapen
der Lippes. Vlak voor den ingang houdt
de wagen stil.
De begroeting.
Met een vluggen zwaai is prins Bern-
hard al uit de auto gewipt, een Jeugdige,
sportieve figuur, die wars schijnt van ieder
stijf vertoon. De Koningin is inmiddels op
het bordes verschenen en is de treden af
gedaald om het jonge paar te begroeten.
De begroeting is hartelijk. Een omhelzing
tusschen een Moeder en haar aanstaanden
schoonzoon geeft blijk van innige ver
standhouding. De Prinses is inmiddels even
eens uitgestegen. Ook Zij omhelst haar
Moeder allerhartelijkst.
Dan staan er drie gelukkige menschen
op de trappen van het bordes van het
paleis. De Koningin staat glimlachend
naast Haar beide kinderen en neemt
mede de toejuichingen van de. enthou
siaste menigte in ontvangst. De fcolitie-
afzetting wordt verbroken en met
moeite weten de dienaren der wet de
bevolking en de talrijke fotografen
nog op een eerbiedigen afstand te
houden. De Prinses en Prins Bomhard
danken blijde voor de Hun gebrachte
hulde.
Wanneer het vorstelijke gezelschap het
paleis is binnengetreden, blijft de laaiende
geestdrift der aanwezigen over het voor
plein klinken. Even later verschijnt het
jonge paar op het met tapijten versierde
balcon en opnieuw groeit het enthousiasme
aan. „Lang zullen ze leven" wordt gezon
gen en het Wilhelmus wordt aangeheven.
Steeds maar blijven de Prinses en de
Prins glimlachend op het balcon staan,
buigend en wuivend, zichtbaar getroffen
door de betuigingen van zooveel aanhan
kelijkheid. De lange gestalte van Prins
Bernhard naast de kleinere figuur van onze
Prinses teekent zich scherp en duidelijk af
tegen den achtergrond van de paleisdeurea.
Daar verschijnt ook weer de Koningin en
het gejuich klinkt weer luider op.
Tenslotte verlaten de vorstelijke perso
nen het balcon. doch aan het enthousiasme
der bevolking komt zoo spoedig geen einde.
Weer wordt het Wilhelmus aangeheven;
thans wordt het door allen meegezongen.
■Nog even verschijnen de Koningin en het
jonge paar voor een der ramen van het
paleis en dan is het feest van deze eerste
■begroeting afgeloopen. De menigte voor het
paleis gaat langzaam uiteen en het wordt
weer rustiger op het Noordeinde.
Overweldigende jubel.
Duizenden en duizenden trokken gister
avond echter weer langs het Koninklijk
Paleis. Op het ruime plein zochten de ve
len een goed plaatsje, in afwachting van
de dingen, die zouden gebeuren. Tot onge
veer acht uur gelukte het de politie, den
rijweg vrij te houden Tot dat tijdstip had
men geduldig gewacht en degenen, die er
niet in slaagden hun geduld meester te
blijven en op vertrouwelijke wijze bij de
politie informeerden, wat er zou gaan
gebeuren, njoesten toch teleurgesteld wor
den. omdat de politie het ook niet wist.
Met de drukte, want onafgebroken hield
de stroom van belangstellenden aan. steeg
de spanning. Ook het voorplein vulde zich
geleidelijk met jong en oud. Om goed half
negen, toen eerst de Koningin en even la
ter de Prinses met haar verloofde zich voor
de verlichte vensters vertoonden, steeg uit
de compacte menigte een machtig gejuich
op. dat aanzwol tot eén ovatie. Men wilde
steeds meer naar voren dringen en de po
litie, die in groote getalsterkte onder lei
ding van den hoofdcommissaris aanwezig
was. had de grootste moeite de massa te
gen te houden.
En terwijl in de verte muziek weerklonk,
verschenen de vorstelijke personen op het
balcon. Het enthousiasme steeg ten top
en spontaan werd het .Wilhelmus" en
daarna „Lang zullen ze leven" gezongen.
Op hetzelfde oogenblik verscheen de kop
van den stoet van de duizenden, die ge
volg hadden gegeven aan den oproep van
de afdeeling Den Haag van het Nationaal
Jongeren Verbond om in optocht met fak
kels langs het paleis te trekken.
Het bestuur van de Haagsche afdeeling
van het N.J.V. opende den stoet. Dit be
stuur droeg een bloemstuk, voorstellende
het N.J.V.-embleem. waarin oranje orchi
deeën verwerkt waren. Vervolgens kwam
de muziek van het 3e half-regiment hu
zaren. gevolgd door tallooze belangstellen
den. In de eerste rijen liepen kolonel Die-
mont, de regimentscommandant en ver
schillende huzarenofficieren mede. Bij het
paleis aangekomen begaven het bestuur
van de afdeeling Den Haag van het N.J.V.
en het hoofdbestuurslid, mr. O. Verdoorn,
zich naar binnen om het jonge paar een
bloemenhulde te brengen. Tijdens het de-
filé verbleven de bestuursleden op 't bal
kon van het paleis. Zoowel de Koningin
als de Prinses onderhielden zich eenige
oogenblikken met den voorzitter, mr.
Baut:
Het muziekkorps van de huzaren stelde
zich op het voorplein op en bracht van tijd
tot tijd vaderlandsche liederen ten ge-
hoore, terwijl de feestgangers juichend en
iubelend, in dichte rijen van 8 en 10 man
breed, voorbij trokken.
Hartelijk wuifden de beide verloofden,
die er zeer opgewekt uitzagen, de Hage
naars toe. Ook H. M. de Koningin wuifde
hartelijk
Om goed half tien, toen dus bijna reeds
een uur lang het voorbijtrekken van den
stoet had geduurd, was nog steeds 't einde
niet in zicht. Zoover men zien kon, was
het overal zwart van de menschen.
Politie machteloos.
De bedoeling was, dat achter het bestuur
de verschillende vereenigingen, die aan dit
défilé deelnamen zich zouden aansluiten. De
enorme belangstelling langs den weg, dien
de stoet volgde (NassaupleinJavastraat
ZeestraatNoordeindei was echter oor
zaak, dat dit plan spaak liep. Want de
duizenden, die langs den weg stonden ge
schaard, sloten vóór de vereenigingen bij
den stoet aan, zoodat eerst ruim een uur,
nadat de eersten langs het palels waren
getrokken, de vereenigingen aan de beurt
kwamen. De politie bleek in dit geval niet
bij machte het geweldige enthousiasme te
stuiten.
De muziekkorpsen, die bij sommige ver
eenigingen. zooals N, J. V. en de padvin
ders, waren ingedeeld, stelden zich naast
het muziekkorps van de huzaren op en
maakten beurtelings muziek. Het publiek
bleef voortdurend juichen en zingen en
vormde ook spreekkoren, door het spellen
van de namen; Juliana en Benno.
Omstreeks elf uur heeft de politie aan
deze spontane betooging een einde ge
maakt. Ter hoogte van de Oranjestraat
vormde zij een cordon, waardoor de stoet,
waarvan het einde nog niet ln het zicht
was, werd ontbonden. Het muziekkorps der
huzaren speelde het Wilhelmus. Allen zon
gen het volkslied uit volle borst mede. Nog
eenmaal bracht de menigte de Koningin
en het jonge paar een langdurige ovatie
en weerklonk luide: Leve de Prinses, leve
de Koningin en in spreekkoor: Benno.
Hierna trokken de vorstelijke personen
zich terug. Ook prins Bernhard heeft op
het paleis zijn intrek genomen.
Voorafgegaan door de verschillende mu
ziekkorpsen, verspreide de menigte zich.
Zeer velen trokken dansende en zingende
naar de binnenstad, waar de café's en
restaurants goede zaken maakten.
Slechts met moeite kon men op de ter
rassen op het Buitenhof een plaatsje
krijgen.
Den Haag vierde tot zeer laat de verlo
ving van onze kroonprinses.
Amateur-muzikanten, van wie zich velen
in een kleurrijk en ongebruikelijk kleed
hadden gestoken, musiceerden er lustig
op los.
Nog geruimen tijd bood de anders zoo
rustige hofstad een ongewonen aanblik.
Onmiddellijk na het bekend worden van de verloving van
H. K. H. Prinses Juliana met Prins Benno hebben wij ons gister
morgen telefonisch in verbinding gesteld met Berlijn en verzocht
ons per omgaande een foto van den toekomstigen Prins-Gemaal
te willen toezenden. Het resultaat was, dat wij nog gisteravond
bovenstaand beeldtelegram ontvingen, dat weliswaar niet de
meestgelij kende foto van Prins Benno vormt, maar toch een
gunstigen indruk geeft van de ontwikkeling der beeldtelegrafie
in den laatsten tijd.
TREFFENDE WOORDEN IN DEN SENAAT
Nederland en Indië zijn in feeststemming
Vreugde heerscht alom en in vrijwel Iedere
stad en ln ieder dorp was gisteravond
muziek en werden optochten en bijzondere
bijeenkomsten gehouden. Al die gebeurte
nissen en uitingen van blijdschap te ver
melden ware onmogelijk. Wij mogen vol
staan met de voornaamste feiten.
Dr. Colijn spreekt in de Eerste Kamer.
Natuurlijk heeft ook de Eerste Kamer, die
gisteravond in vergadering bijeen was, aan
dacht besteed aan de verloving onzer
Prinses. De voorzitter, mr. W. L. baron de
Vos van Steenwijk, hield de volgende rede:
Met levendige en hartelijke belangstel
ling heeft de Eerste Kamer van de Staten-
Generaal de heuglijke tijding vernomen,
dat "de Kroonprinses ten huwelijk gaat.
Haar Koninklijke Hoogheid bidden wij
toe. dat eerlang een groot en langdurig
geluk in Haar palels zich moge ontspinnen
Een zegen, waaraan ZIJ, die de drukkende
zorge van zoo verheven stelling draagt,
dubbel behoefte heeft.
Zij de hooge echtverbintenis, welke ge
sloten staat te worden, een bron van
vreugde voor onze gebiedster, Hare
Majesteit de Koningin. Beziele. sterke zij
ons gevoel van saamhoorigheid ln den
kamp om het behoud en de bevestiging van
onze kostelijke nationale instellingen en
goederen, en strekke zij aldus mede tot
heil van Harer Majesteits onderdanen en
van het ons zoo innig dierbaar Vaderland.
God moge het gehengen.
Dr. Colijn. de voorzitter van den minister
raad zeide daarop het volgende:
„Ook het Kabinet wenscht deze gelegen
heid te benutten om zijnerzijds in het
openbaar uitdrukking te geven aan zijn
vreugde over het voorgenomen huwelijk
van H.K.H. Prinses Juliana.
Van ganscher harte sluit het zich aan bij
de warme gelukwenschen, tot onze troon
opvolgster gericht, en niet minder stemt
het ln met de bede, dat God deze verbin
tenis met rijken zegen moge bekronen,
Dat de aloude band tusschen Nederland
en Oranje, waarin de eenheid van ons volk
telkens weer tot uiting komt, tot in verre
toekomst moze worden bestendigd"
Achter de regeeringstafel stonden met
minister Colijn, de ministers Slingenberg,
Slotemaker de Bruine Gelissen Van
Schaik, Oud, De Wilde en Van Lidth de
Jeude.
De Kamerleden hebben beide redevoerin
gen staande aangehoord.
De ex-keizer is verheugd.
De Commissaris der Koningin in de pro-
vlnice Utrecht, jhr. mr. dr L. H. N. Bosch
Ridder van Rosenthal heeft gistermiddag
officieel namens HM de Koningin op
..Huize Doorn" de mededeeling der verlo
ving van H.K.H. Prinses Juliana overge
bracht De vlaggen werden daarop onmid
dellijk op het kasteel en op de andere ge
bouwen geheschcn.
Gisteravond had een plechtige wijdjngs-
dienst in het kerkgebouw plaats waarin
de predikanten van de beide kerkgenoot
schappen te Doorn voorgingen en waarbij
de Keizer vertegenwoordigd werd door den
dienstdoenden adjudant <raaf von Moltke
Ex-Keizer Wilhelm heeft zich met groote
ingenomenheid uitgelaten over de verloving
welke hem zeer verheugde. Hij kent Prins
Bernhard. aangezien deze in 1935 bij een
bezoek aan ons land ook enkele malen zijn
opwachting bil den ex-Keizer heeft ge
maakt.
Zoo heeft hll ln Juli van het vorig jaar
in gezelschap van zijn broer een geheelen
dag op Huize Doorn vertoefd, welke dag
o.m. werd doorgebracht met tennisspelen
en een bezoek aan het zwembad „Woest-
duin" te Doorn. Later heeft hl! nog het
middagmaal op huize Doorn gebruikt.
Met de familie van keizerin Hermtne is
de Prins zeer goed bekend, daar zijn moe
ders landgoed Woynowo gelegen is in de
nabil heid van het landgoed Saabor in
Silezië van het geslacht Schoenaich-
Carolath.
12 September nationale feest
dag in Indië.
Naar van officieele zilde wordt vernomen
besloot de Indische regeering. in verband
met de verloving 12 September als natio
nale feestdag te proclameeren. Alle lands-
kantoren en scholen zullen dien dag ge
sloten ziin. terwiil de overige diensten,
voor zoover mogelijk, als Zondagsche dien
sten worden uitgevoerd.
Gisteren was het intusschen reeds feest
in Batavia. Het bericht kwam in den laten
namiddag, en de verschijning der bulletins
werd aangekondigd door het geloei van de
sirene op den toren van het Aneta-gebouw.
Vandaar en uit de kantoren der dagblad-
bureaux werden de bulletins uitgedeeld.
Stroomen voetgangers, fietsers en automo
bilisten verdrongen zich daar. en telkens
golfde de menigte weer aan wanneer nieuw
sirenegeloei aankondigde, dat nadere be
richten waren ontvangen.
Met groote snelheid verspreidde het be
richt zich door de hoofdstad Onmiddellijk
na het bekend worden werd van verschil
lende openbare en particuliere gebouwen,
van kantoren en kerktorens, hotels en par
ticuliere woningen de driekleur met de
Oranje-wimpel uitgestoken.
De vlaggen ontplooiden zich in de laat
ste stralen van den ondergaanden zon.
Ondanks den korten tijd van voorberei
ding, slaagden de radio-omroepvereeni-
gingen er in toepasselijke uitzendingen te
verzorgen. De N.I.R.O.M. zond een welver
zorgd feestprogramma uit, uitsluitend be
staande uit vaderlandsche liederen. Voor
haar microfoon sprak voorts het lid van
het college van gedelegeerden uit den
Volksraad, mr. C. C. van Helsdingen, een
feestrede uit.
Voor de Bataviasche Raaio-vereeniging
sprak dr. E. A. A. de Vreede, vice-voorzit-
ter van het Protestantsche kerkbestuur.
Deze spreker herdacht de feestelijke ge
beurtenis, zoowel in de Hollandsche als in
dc Maleische taal.
Door de hotels en groote restaurants
werden in den avond feestelijkheden ge
organiseerd en illuminaties ontstoken. Tot
de feestelijkheden werd bijgedragen door
het feit, dat de momenteel juist te Batavia
vertoevende marinekapel een plechtige
taptoe hield voor deze groote nationale ge
beurtenis.
Hedenmorgen heeft mr. Enthoven in den
Volksraad de verloving officieel bekend
gemaakt. Besloten werd telegrammen van
gelukwensch te zenden aan H. M. de Ko
ningin en H. K. H. Prinses Juliana.
Op de vloot werd de verloving officieel
bekend gemaakt door op de verschillende
schepen 3e bemanning voor den boeg bij
een te roepen, waar zij door de verschil
lende commandanten werden toegespro
ken. Van het deel van het eskader, dac
momenteel oefeningen houdt ln de Java-
zee. dat voor anker lag, voeren de ver
schillende schepen de vlag in top.
GELUKWENSCHEN VAN HITLER
AAN H.M. DE KONINGIN.
Rijkskanselier Hitier heeft H.M. Konin
gin Wilhelmina ter gelegenheid van a
verloving van H.K.H. prinses Juliana me
prins Bernhard Leopold zur Lippe telegra-
flsch zijn gelukwenschen doen toekomen.
21
