NA DEN VAL VAN IRUN
LEID5C8 DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 5 September 1931
BINNENLAND
EEN UNKSCHE REGEERING TE MADRID
BIJDRAGEN VOOR
WERKLOOSHEID.
REGEERING GEEFT GEEN EXTRA
BEDRAG VOOR AMSTERDAM EN
ROTTERDAM WEGENS DE
VERLAGING DER HAVEN
TARIEVEN.
Ontleend is aan de Memorie van Ant-
voord aan de Eerste Kamer ln zake het
ontwerp van wet tot verlenging van den
geldigheidsduur en wijziging van de wet
van 4 Maart 1935 en wijziging van de slot
bepaling van de wet van 4 Maart 1935:
Tegen vervanging van de subjectieve
bijdragen door meer bijdragen, toegekend
volgens objectieve, bij de wet vastgestelde
normen, moet de regeering bezwaar maken.
Reeds thans worden de bijdragen voor het
overgroote gedeelte op objectleven grond
toegekend. Van het totaalbedrag, dat we
gens bijdragen uit het werkloosheids-
subsidiefonds aan de gemeenten wordt uit
gekeerd, heeft circa 8590 betrekking
op de objectieve bijdrage. Juist ln verband
met de buitengewoon hooge eischen. die de
werkloosheid aan de overheidsmiddelen
stelt, is het niet te verdedigen de bijdrage
regeling meer objectief te maken dan zU
thans is. Immers, elke versterking van het
objectieve karakter der bijdrageregeling
moet tot gevolg hebben, dat ten laste van
het rijk. respectievelijk ten nadeele van de
financieel minder draagkrachtige gemeen
ten, aanspraken geschapen worden ten be
hoeve van meer draagkrachtige gemeenten.
Aan de gemeente Rotterdam werden bij
zondere bijdragen tot een bedrag van
f. 4 millioen toegezegd, omdat naar het
oordeel der regeering met het oog op de
budgetalre positie der gemeente en de
mogelijkheid, daarin door maatregelen van
de gemeente zelf verbetering te brengen,
eenerzljds. en de in het fonds beschikbare
middelen, anderzijds, toekenning van een
hooger bedrag niet verantwoord zou zijn
geweest. Het bedrag der bijzondere bijdra
gen werd naderhand echter verhoogd, om
dat eenige. ook naar het oordeel van de
regeering, noodzakelijke maatregelen moes
ter worden getroffen, die tot een vermin
dering der gemeentelijke Inkomsten zou
den leiden.
Van het verleenen eener afzonderlijke
extra bijdrage aan Rotterdam en Amster
dam wegens verlaging der haven-tarieven
is. gelijk reeds is gebleken uit hetgeen
hierboven ten aanzien van eerstgemelde
gemeente werd medegedeeld, geen sprake
geweest. Slechts zal de aanvankelijk aan die
gemeenten toegezegde extra bijdrage wor
den verhoogd in verband met de wijzigin
gen. die ten gevolge van die tariefsverla
ging in de gemeentelijke begrooting moes
ten worden aangebracht.
Uiteraard zal de beteekenis van die ta
riefsverlaging voor zoover zij op het
gemeentebudget voor 1937 haar Invloed zal
doen gelden bij het bepalen van de extra
bijdrage voor dat jaar mede in aanmerking
worden genomen. Intusschen kan de regee
ring thans nog geenerlei mededeellng doen
omtrent l^et bedrag, waarop die bijlage voor
1937 voor elk dezer gemeenten zal worden
vastgesteld. Dit zal immers moeten arhan-
gen van den totalen budgetairen toestand
der gemeente eenerzljds en van de mede ln
verband met de- aanspraken van andere
gemeenten daarvoor in het fonds beschik
bare middelen anderzijds.
De voorgestelde wijziging ln zake het ge
deelte van de hoofdsom der grondbelas
ting. dat aan het fonds ten goede komt,
brengt geen verzwaring van de belasting
voor de ingezetenen met zich mede. De
wijziging met betrekking tot de opcenten
op de hoofdsom der vermogensbelasting
kan zoodanige verzwaring met zich mede
brengen. dodh uitsluitend ln die gemeen
ten. welke thans nog geen 40 opcenten op
de hoofdsom der vermogensbelasting hef
fen De verzwaring is dan uiterst gering,
nl. 2 opcenten, hetgeen neerkomt op een
belastingverhoceing van f.2 bij een ver
mogen van f. 100.000.
TELEVISIE IN DE LUCHT.
GESLAAGDE PROEFNEMING IN EEN
FOKKER-DOUGLAS TE CROYDON.
Het A.N.P. seint uit Londen:
In opdracht van de Gaumont British
Distribution Ltd. te Londen Is gistermiddag
een zeer geslaagde televisleproef genomen
ln de cabine van een der Fokker-Douglas
D.C. 2-toestellen van de KX.M. gedurende
een vlucht boven Londen. Aan boord be
vonden zich. behalve de piloot Geyssen-
dorffer en de twee operateurs, nog twaalf
passagiers. De muziek en de beeldenfllm,
uitgezonden door het Alexandra-Palace,
kwamen in de cabine van het vliegtuig
schitterend over. De zich aan boord bevin
dende vertegenwoordigers van Gaumont en
journalisten waren vol lof over deze eerste
televisie-proefneming ln de lucht.
DE BACONKWESTIE.
Vragen van den heer v. d. Sluis.
De heer Van der Sluis heeft de volgende
schiftelijke vragen gesteld aan den minis
ter van landbouw en vlsscherlj:
Heeft het de Instemming van den mi
nister, dat aan de stilgelegde baconfabrie-
ken, alsmede aan die fabrieken, waaraan
minder varkens ter verwerking zijn toe
gewezen dan waarvoor was Ingeschreven,
een vergoeding wordt gegeven?
Kan de minister mededeelen of deze
vergoeding alleen aan de desbetreffende
fabrikanten, dan wel ook aan de ln die
fabrieken werkzame arbeiders ten goede
zal komen?
Als de ln de eerste vraag bedoelde ver
goeding de instemming van den minister
heeft, acht hij het dan juist, dat de toe
kenning daarvan buiten hem om geschiedt
en dat anderen, op kosten van het land-
bouw-crlslsfonds en dus op kosten van
de consumenten of van de boeren, de hoog
te van de vergoeding vaststellen?
Zoo neen. is de minister dan bereid de
noodige maatregelen te treffen om het ge
beurde bij de laatste inschrijving ln de
toekomst onmogelijk te maken?
MEER INVOER VAN INDISCHE RIJST.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
heeft de Regeering besloten, de hoeveel
heid van 15.000 ton Indische rijst, die in
de periode 1 April tot 31 December 1936
met vrijstelling van de monopoliewlnst van
f. 1 hier te lande kan worden ingevoerd, te
verhoogen tot 20.000 ton.
DE VERLAGING VAN DEN HUURBIJSLAG
Geen onredelijke uitzetting aanwezig
geacht na eigenmachtige geheelc in
houding van de verlaging door den
huurder.
De Regeeringspersdienst meldt:
In sommige bladen komt een bericht voor
inzake een raadsvergadering van Rotter
dam, waarin als de meening van den mi
nister van sociale zaken zou zijn medege
deeld, dat een huuruitzetting, als onredelijk
zal worden beschouwd, als zij gevolg ls van
het feit, dat een verlaging van den huurblj-
slag door den huurder geheel op de huur
wordt Ingehouden. Die mededeellng, Indien
zij al ls gedaan, moet op een misverstand
berusten.
Integendeel heelt de minister, ook blij
kens het communiqué, dat in de ochtend
bladen van 29 Augustus 1.1. ls gepubliceerd,
te kennen gegeven, dat ln het algemeen zou
moeten worden gestreefd naar een regeling
tusschen verhuurders en huurders, waarbij
ieder van hen een redelijk deel van de ver
laging van den huurbijslag voor zijn reke
ning zou nemen.
Het „Hbld" meldt:
Naar ons ter oore komt, zou het in gee-
nendeel de bedoeling der regeering zijn, In
dien werklooze arbeiders-huurders na af
schaffing van de huurbijslagen eigenmach
tig en eenzijdig een evenredig gedeelte van
hun huurbetalingen achterwege zouden la
ten, een daarop gevolgde woninguitzetting
als „onredelijk" te beschouwen. Wel ver
wacht men blijkbaar, dat dergelijke huur-
ver lagingen door minnelijke schikking zul
len geschieden. Weigert de eigenaar leder
overleg of tegemoetkoming, dan nemen wij
aan, dat in dat geval de figuur van „onre
delijke woninguitzetting" aanwezig zal zijn.
Maar dit begrip is van de zijde der regee
ring tot dusverre niet nader gepreciseerd.
OVER WERK VERGUNNINGEN IN
GRAPHISCH BEDRIJF.
Aantal op Zondag verschijnende uitgaven
niet vermeerderd.
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
Amelink Ln verband met het verleenen van
overwerkvergunningen aan een ongeorga
niseerde drukkerij te Amsterdam heeft de
minister van Sociale Zaken om. het vol
gende geantwoord:
BI) beschikking van 8 Juli 1936 verleende
de minister aan een ongeorganiseerde
drukkerij te Amsterdam vergunning, om
tot en met 5 September d.a.v. in 2 ploegen
arbeid te doen verrichten. De vergunning
hield ln, dat op de eerste 5 werdagen der
week door drie mannen aan de zetmachines
tot 12 uur 's nachts gewerkt mag worden,
door twee mannen aan de snelpersen tot
10 uur 's namiddags en door 1 man ln de
handzetterij eveneens tot 10 uur 's namid
dags. Deze zes arbeiders mochten boven
dien op Zaterdag tot uiterlijk 6 uur
's namiddags werken.
Vergunningen om ln een drukkerij na 10
uur 's namiddags te werken, indien te 5 uur
's voormiddags met den arbeid is aangevan
gen, of om na 11 uur 's namiddags te wer
ken, indien zooals ln casu te 6 uur
's voormiddags begonnen ls, worden slechts
bij hooge uitzonderingen verleend, evenals
vergunningen voor arbeid op Zaterdag na
1 uur 's namiddags In zooverre wijkt de
onderhavige vergunning Inderdaad van de
gebruikelijke normen af.
De vraag of het den minister bekend is,
dat zeer vele zoowel georganiseerde als
ongeorganiseerde Nederlandsche drukke
rijen ln staat waren geweest, het werk,
waarvoor deze vergunning zou zijn ver
leend, binnen den normalen arbeidstijd te
verrichten, daar zij voor dergelijk werk
het drukken van boeken speciaal zijn
Ingericht, wordt ontkennend beantwoord.
Op grond van de verkregen ambtsberichten
meent de minister te kunnen aannemen,
dat geen andere drukker ter plaatse ln
staat was, om tegen een prijs en een ter
mijn van aflevering, als bedongen, het werk
te verrichten, zonder een overwerkvergun-
ning, als thans verleend werd.
Een onbillijkheid tegenover andere on
dernemingen, welke voor werk als waarom
het hier ging, speciaal zouden zijn Inge
richt, ls niet begaan. Het verleenen van
deze vergunning onder de geschetste om
standigheden was volkomen gemotiveerd.
Bovendien zou deze order niet aan een
anderen drukker hier te lande zijn gegeven.
Het antwoord op de vraag, of het juist ls,
dat aan dezelfde drukkerij een tijdelijke
vergunning is verleend tot het doen arbei
den op Zondag door niet-Joodsche arbei
ders ten behoeve van het weekblad „De
Zondagavond" luidt bevestigend. Er be
hoeft wel niet gezegd te worden, dat het
louter toeval is, dat deze vergunning en de
in de vorige vragen bedoelde, dezelfde
onderneming betreffen. Voor uitbreiding
van den Zondagsarbeld ln het graphlsch
bedrijf behoeft niet te worden gevreesd. De
onderwerpelijke vergunning werd voor drie
Zondagen verleend bij wijze van overgangs
maatregel, teneinde de betrokken Amster-
damsche drukkerij ln de gelegenheid te
stellen, eenige Joodsche arbeiders aan te
nemen, die de werkzaamheden ten behoeve
van het bedoelde weekblad op Zondag zou
den mogen verrichten. Het weekblad werd
voorheen ln het buitenland gedrukt, doch
hier te lande gecolporteerd. Het ging hier
dus om een geval van zU het geringe
werkverruiming, terwijl de op Zondag ver
schijnende uitgaven niet zijn vermeerderd.
Op een in beroep gedaan verzoek om de
vergunning voor nog eenige Zondagen te
verleenen, besliste de minister afwijzend,
omdat hij meent, dat dergelijke vergun
ningen tot het uiterste beperkt dienen te
blijven.
o
BEZWAREN TEGEN DE MOTOR
RIJTUIGENBELASTING.
De B.BN Bond van Bedriifsautohouders
in Nederland schrijft:
In de wijze van heffing der motorrijtui
genbelasting ziin een Daar dingen, waar
mede de bedriifsautohouders het wel nim
mer eens zullen worden
Nu van de wijziging van de wegenbelas
ting ln een motorrijtuigenbelasting gebruik
is gemaakt, om er nog een schepje op te
doen waarbij voornamelijk de motor
rijtuigen zitn getroffen, die gebruikt wor
den. om er een bestaan mee te verdienen,
wordt er nu er dan wel eens een wagen
stilgezet omdat men er niet voldoende
emplooi voor denkt te hebben. Men neemt
hem uit de belasting. De vermindering van
de oobrengst aan motorrijtuigenbelasting
ln 1935 heeft duidelUk gemaakt dat het
aantal stilgezette motorrijtuigen nu niet
zoo heel gering is en 1936 zal zooals het
zich laat aanzien, in dit opzicht nog een
duidelijker taai spreken.
Men zou zoo'n stilgezetten wagen wel
eens een keertje willen gebruiken, maar
men weet niet vooruit, of dat vaak genoeg
zal gebeuren, om de belasting er uit te
halen. Want en hier gaat het om een
belastlngkaart voor minder dan 3 maanden
kan men niet krijgen Dat beteekent dus
voor een wagen van. zeg 3 ton maar even
f. 75 waarbij nog 3 °l« komt, om de goed
gunstigheid van den fiscus te beloonen,
samen alzoo f. 77.75 Dat wordt tegen
woordig niet zoo gemakkelllk verdiend: men
waagt dus liever geen risico en laat den
wagen maaT bulten de belasting.
Kon men een kaart over een kortere
periode koopen, dan zou men een beteren
klik op de rendement-mogelijkheid hebben
en er eerder toe besluiten, den wagen weer
eens od den weg te brengen. Dat zou voor
het bedrijfsleven beter zUn en de schatkist
zou er wel bU varen
Omdat men «een belastlngkaart kan
krijgen voor minder dan 3 maanden, moet
men een enkele kans. om zijn wagen nog-
eens te benutten, laten loonen. Het risico
is te groot Want er komt nog een om
standigheid bil. die het risico vermeerdert.
Een kwartaalskaart kan alleen "op den
eersten eener maand ingaan. Als men dus
b.v. od den 25en emnlooy voor zUn wagen
heeft en zich de weelde van een kwartaals
kaart permitteert od goed eeluk. dat er nog
wat meer te doen zal komen, kan men het
toch niet zoo draaien orfi 24 dagen van
de 90 zUn al verloren, d.w.z. het bagatel
van 22 °/o van wat men moet neertellen,
om een kaart te krijgen voor een kwartaal,
wat dan wel een raar kwartaal ls. En het
verlies baperkt zich nog niet eens bil die
22 ®/o. Zooals gezegd, laat de fiscus de gunst
dat men „kwartaalskaarten" kan koonen.
betalen met 3 toeslag on den prils
Er zUn landen, waar de fiscus aan de
autohouders reductie toestaat als een kaart
voor het geheele Jaar wordt gekocht. Dat
Hikt rationeel en schijnt den fiscus in be
doelde landen niet slecht te bekomen.
Waarom zou dat hier niet kunnen?
Naar een gerucht wil, ls men aan het
Departement van Financiën doende, om de
wijze van uitvoering van de motorrijtuigen
belastingwet te herz'en. Met het oog daar
op heeft de B.B.N tot den Minister van
Financiën het verzoek gericht te willen
bevorderen, dat belasting over kortere tijd
vakken dan nu kan worden betaald, b.v.
door beschikbaarstelling van dagkaarten of
dagzegels Verzoeker verwacht daarvan een
niet onbelangrilke verhooging van de be
lastingopbrengst.
Tevens ls verzocht, de kwartaalskaarten
te laten Ingaan od den dag. waarop het ge
bruik ervan aanvangt en tenslotte is ge
vraagd. om bil het koopen van jaarkaarten
een beoaalden aftrek toe te staan wegens
renteverlies.
Sommige van deze desiderata zu het
ln eenlgszlns gewlizléden vorm werden
reeds eeTder ter kennis van den Minister
van Financiën gebracht maar tot dusver
zonder resultaat Zal er. nu de opbrengst
der motorrijtuigenbelasting een dalende
llin aangeeft, thans yrelllcht anders over
gedacht worden?
Irun verwoest.
Een Havas-correspondent meldt uit Irun:
Alle verzet is thans door de nationalisten
gebroken In enkele openbare gebouwen
van Irun verbergen zich nog. hier en daar,
een paar honderd verdedigers: geleidelijk
worden ze verdreven. De strijd is ten
einde.
Twee wagons uit Barcelona tot steun
van de Volksfronters. één met mitrailleurs,
één met patroonbanden, zijn te laat geko
men.
Hoog slaan uit de veroverde stad de
vlammen op. Vele rookzuilen vereenigen
zich tot een ontzagwekkende zwarte rook
kolom. Elk oogenblik schieten vuurzuilen
omhoog, om een oogenblik later plotseling
weer neer te ploffen. Ook de kerktoren
staat ln brand.
AFWIKKELING ACHTERSTALLIGE
HANDELSVORDERINGEN OP DUITSCHE
DEBITEUREN.
In de week van 31 Augustus tot 5 Sep
tember is door de Nederlandsche Bank in
totaal een bedrag van omstreeks rm. 500.000
van de op haar sonderkonto bij de Deut
sche verrechnungskasse uitstaande vorde
ringen met de begunstigden afgerekend.
De nummers van de posten liepen van
91016—91442.
Het totale bedrag van de op het sonder-
konto uitstaande posten, die nog niet tot
uitbetaling zijn gekomen, belcopt op het
oogenblik omstreeks rm. 6.7 millioen. De
sonderkonto-posten waarvoor koersfixee-
rlng ls verkregen, zijn hieronder begrepen.
Aan treuhaenderkonto-posten ls door de
Nederlandsche Bank gedurende dezelfde
periode ln totaal een bedrag van ongeveer
rm 200.000 met de begunstigden afgere
kend. Het hoogste afgerekende volgorde-
nummer was 28613.
Het totale bedrag van de op het treu-
haenderkonto Nlederlande uitstaande vor
deringen die nog niet tot uitbetaling zijn
gekomen, beloopt op het oogenblik om
streeks rm. 8.7 millioen. De treuhaender
konto-posten waarvoor koersflxeering is
verkregen, zijn hieronder begrepen.
NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOOR
SPECIALE AUTOWEGEN.
De gistermiddag ln het Kon. Instituut
van ingenieurs te Den Haag gehouden
jaarlijksche vergadering van de Neder
landsche vereeniging voor speciale auto
wegen i Nevas), onder voorzitterschap van
mr. dr. N. C. M. Kappeyne van de Coppello,
werd bijgewoond door vertegenwoordigers
van de Alg. Ned verkeersfederatle, de
K.N.A.C.. den A.N.W.B., enz.
De beide periodiek aftredende bestuurs
leden zijn herkozen.
De voorzatter deed mededeelingen om
trent de actie van Nevas in Nederland en
de samenwerking voor het buitenland met
het internationale comité voor den bouw
van speciale autowegen (Icobosa). Spr.
zelde. dat het verband tusschen Icobosa
en Nevas zoo mogelijk nog Inniger is ge
worden, nu het voorzitterschap van eerst
genoemd comité mede ln zijn handen is ge
komen. Vóór dien was jhr. ir. O. C. A. van
Lidth de Jeude voorzitter van Icobosa. Het
secretariaat van de belde organisaties be
rust reeds sedert Jaren te Haarlem. Tegen
het volgende jaar worden positievere
resultaten van samenwerking met de bui-
tenlandsche Instanties tegemoet gezien. De
propaganda wordt met kracht hervat.
De heer H. van Dorsser, bestuurslid van
Nevas, die met den voorzitter officieel aan
wezig was bij de opening van den specialen
autoweg KeulenDusseldorp, bracht hier
van verslag uit.
Prof. mr. dr. H. Westra, president van de
Alg. Ned. Verkeersfederatle heeft daarna
een rede gehouden over het werk van
Nevas. De actie voor economisch vervoer
en meer veiligheid op den weg moet door
iedereen worden toegejuicht, aldus spr.
Economiseerlng van het vervoer verkort
den weg van producent naar consument en
maakt een snellere aanpassing gemakke
lijker. De eer van het initiatief tot den
specialen autoweg komt toe aan den heer
Ten Bokkel Huinink en verder aan Nevas.
Renteno
Oyorzun
IRUN
S'/ J
Hendaye
Bebobi'o
Moraal
Enderlazo
Met dynamiet zijn vele gebouwen opge
blazen. De stad is vrijwel verwoest. Meter
voor meter hebben de Volksfronters nog
strijd geboden, doch tenslotte zijn zij allen
over de Internationale brug gevlucht.
Op verzoek van de nationalistische auto
riteiten zijn de verbindingen tusschen
Fransch en Spaansch Behobla verbroken.
Aan den Franschen oever staan honderden
ontwapende roode mllitiesoldaten. Bleek en
met ln wanhoop verstarde gezichten staren
zij naar den anderen oever.
In het fort Guadelupe bevindt zich nog
een kleine bezetting, die vastbesloten ls,
zich tot het laatste te verdedigen.
Volgens den verslaggever van de „Intran-
sigeant" zijn bij de gevechten om Irun
ook circa 20 Franschen gesneuveld
Met angst vraagt men zich af, wat er
met de gijzelaars ln Irun gebeurd is. Er
zaten er vier honderd gevangen. Zijn zij
ln de vlammen omgekomen? Afgemaakt
door de volksfronters. toen deze de vlucht
moesten nemen voor de aanstormende be
legeraars?
De anarchisten uit Bilbao en Asturië, de
„dynamlteros" hadden aanzienlijke ladin
gen dynamiet in de huizen gelegd, om deze
te vernietigen. De Basklsche separatisten,
die tot nu toe met de volksfronters samen-
streden, staan thans met gebalde vuisten
op Fransch gebied de vernietiging van hun
stad en hun bezit te aanschouwen en zien
ln, hoezeer ze zich ln hun strijdmakkers
vergisten.
Van de hoogten van San Marclal dalen
de rechtsche colonnes af. Hun opdracht is
thans, den weg van Irun naar San Sebas
tian te bezetten.
De correspondent besluit zijn bericht
met de mededeellng, dat de leiding van
de nationalisten lang geaarzeld heeft met
het bevel, Irun te bestormen. Met alle mid
delen wilde men een vernieling der stad
voorkomen. Noch de artillerie, noch de
vliegtuigen van de rechtschen hebben ern
stige schade aangericht. Het bleef de mis
dadige vernielzucht van de anarchisten
voorbehouden, in enkele uren te vernieti
gen, hetgeen de rechtschen al die dagen
hadden gespaard.
Een oud karretje rijdt steeds heen en
weer naar Frankrijk en brengt in groepjes
van vier en vijf de laatste verdedigers met
hun wapens over de grens, waar zij door
Fransche gendarmen worden ontwapend.
De vertegenwoordiger van Havas heeft
een gesprek gehad met de laatste verde
digers van de brug van Irun. Het waren
zeven man, van wie twee Fransch spra
ken. Bij hen stonden enkele flesschen cider
een mand met conserven en stapels pa
troonhouders.
Hun eenige wensch was nog, dat hun
foto ln de krant zou verschijnen en zij ver
zochten dringend, dat dit zou geschieden.
De mannen stonden daar, de kogels vlogen
hun om het hoofd, van alle zijden grijnsde
hun de dood tegen, maar op de foto, die
In zijn ln 1934 voor deze vereeniging ge
houden rede. heeft ir. A. A. Mussert ge
waagd van een „leemen wal", welke als het
ware om het departement van waterstaat
heen bleek te bestaan. Spr. zou het nog
sterker willen uitdrukken en het een
chlneeschen muur noemen. Een gelukkige
coïncidentie ls het, dat thans aan het
hoofd van waterstaat een voorstander van
speciale autowegen ls geplaatst. Nederland
heeft thans een grooten achterstand op
het gebied van speciale autowegen ln te
halen. Spr. juicht de actie van Nevas van
harte toe. Zij verdient den steun van ge
heel Nederland, dat het grootste belang
heelt bij een economisch en veilig weg-
verkeer
Hierna heeft de heer J. M. A. Kroes zijn
rede waarvan bereids verslag werd gegeven
gehouden.
o
UIT NED. OOST-INDIK.
DE SCHADE TENGEVOLGE VAN DE
AARDSCHOKKEN.
BUITENZORG. 5 Sent. lAneta). De
materleele schade ontstaan door de aard
schokken welke ln Atleh zlin waargenomen,
voor zoover toegebracht aan eouverne-
ment-'ebouven en we-°n wordt geraamd
od f25.000 en voor m:,: gebouwen on
1 65 C00. D- scbcu'e w-'v-> geleden wordt,
door oarticulieren. wordt ecraamd od twee
ton. waarvan f. 82.000 door verzekering
gedekt.
volgens hun wensch genomen werd, lachen
zij kinderlijk.
ZIJ hadden ook een mascotte by zich
een konijn, wiens eetlust hun trots was!
Trotsch waren ze 6ok op hun baard vaii
eenige dagen en hun roode vuile das.
't Is nu voorbij.
Na een strijd van 46 dagen is de toe
stand ln het Zuiden als Volgt, meldt Se-
villa: Het hoofdkwartier van dè nationalis
ten bevindt zich te, Sevilla, terwyi drie
colonnes oprukken mét bijzondere opdrach
ten: Ten eerste moeten zij verbinding tot
stand brengen met de troepen van gene
raal Mola, ln het Noorden. In dit kader
vielen de gevechten bij Badajoz en Metida.
Ten tweede ls hun opgedragen zich zoo
spoedig mogelijk meester te maken van
Madrid, ten einde hier officieel een nieuwe
Spaansche regeering uit te roepen.
Deze opdracht wordt thans uitgevoerd
door de colonne van kolonel Yagué. die op
het oogenblik bij Toledo opereert. De derde
taak ls, „Andalusië te zuiveren van roo-
den". Dit ls de opdracht van de colonnes,
welk bij Malaga, Jaen en Granada wer
ken.
Catalonië mobiliseert.
De radiozender van Burgos heeft medege
deeld, dat de Catalaansche regeering alle
dienstplichtige mannen in. den leeftyd van
18. tot 45 jaar heeft gemobiliseerd, ter ver
dediging van. Catalonië tegen eventueele
aanvallen der nationalisten.
Tot opperbevelhebber der Catalaansche
strijdkrachten Is Garrido Diaz benoemd,
die den titel „generaal van Catalonië"
voert.
LINKSCHE REGEERING
TE MADRID.
Largo Caballero „de Spaansche
Lenin", zooals hü genoemd wordt re
geert thans te Madrid. Het kabinet-
Glral, dat overigens toch geen enkel
gezag meer had, is weggevaagd,
plaats te maken voor den socialisten
leider, wiens doel, „nauwe samenwer
king met de communisten, om de
sovjet-republiek in Spanje in te voe
ren" thans, voor zoover in het door
de rooden behcerschte gebied nog niet
is geschied, werkelijkheid kan worden;
althans, zoo lang de laatste steunpun
ten der marxisten tegen de opdrin
gende legers van Franco nog stand
vermogen te houden.
De nieuwe regeering bestaat geheel uit
mannen van links.
Glral. de afgetreden premier, ls in het
niéuwé kabinet ODgenomen als minister
zonder portefeuille.
Anarchie te Madrid.
Een hooggeplaatst Spaansche persoonlijk
heid. die enkele dagen geleden uit Ma
drid ls gevlucht verteld in de „Daily Mail"
een en ander over het roode schrikbewind
ln de Spaansche hoofdstad.
De communistten en anarchisten spelen
er volkomen den baas zeide hll en respec-
teeren zelfs de exterritorialiteit der gezant
schappen niet meer. Enkele dagen geleden
is het roode gepeupel het Venezolaansche
gezantschap binnengedrongen om er vier
vluchtelingen uit weg te sleepen.
De roode rechtbanken, die zich naar
sovjet-Russisch voorbeeld „tsjeka" noemen
en in de weinige, nog niet door brand ver
nielde kerken, zitting houden, hebben een
paniek onder de bevolking verwekt Man
en en vrouwen worden 's nachts uit hun
huizen gehaald en na een kort proces te
rechtgesteld. vaak od geen anderen grond
dan dat een crucifix of religieus beeld in
hun woning is ontdekt.
In de straten van vele wyken van Ma
drid kan men de lüken van mannen en
vrouwen zien leggen Vele vooraanstaande
personen zlin od deze wijze als slachtoffer
van de terreur gevallen Ook de hertogin de
la Vltoria. de vroegere voorzitster van het
Roode Kruis, alsmede de markies de Bel
villa en zlin zoon zouden zich onder de
vermoorden bevinden. Generaal Capaz ls
gefusilleerd, omdat hit geantwoord heeft
„zelfs Napoleon zou zulk een oorlog niet
kunnen winnen" op een verzoek om een
commando ln het roode leger te aan
vaarden.
De correspondent van de „Times" te
Valencia meldt eveneens verschillende bij
zonderheden over het optreden der anar
chisten te Madrid. BU huiszoekingen heb
ben zli zich meester gemaakt van allerlei
sieraden, die dan ter beschikking van de
roode steunactle „Socoro Rojö" gesteld
worden.
Uit het filiaal van het „Crédit Lvonnais
stalen z!1 juweelen. baren «oud. gouden
munten en bankbiljetten ter waarde van
300 millioen peseta's. Een juwelier werd
gedwongen kostbaarheden ter waarde van
100.000 peseta's af te staan.
De non-interventie.
In officleele kringen wordt medegedeeld
dat de vertegenwoordigers van de Britsen»
regeering te BcrlUn en Lissabon, na over
leg van de Britsche regeering met de Fran
sche. opdracht hebben ontvangen, om aan
de Duitsche en de Portugeesche regeering
nadere inlichtingen te verstrekken over de
werkzaamheden van de coördinatie-com
missie tot toepassing van de non-inter
ventie
Deze oommissie heeft alleen ten doel. da
maatregelen tot non-Interventie te coordl-
neeren en zich bezig te houden met ee
kwesties, welke hiermede samenhangen.
Men meent, dat men te Berliln en Lissa
bon vreesde, dat de bevoegdheden van deze
commissie zich allengs te zeer zouden uit
breiden.
Van Fransche zllde wordt een offlciec'
dementi gegeven ten aanzien van de Be
richten. die spreken over steuo aan a
Volksfronters. doch trots d't deinen"
houden de berichten dienaangaande aan.
Op de Place de la Republlque te Par i-
werd een groote betooging gehouden
gunste van de Spaansche republiek Snree-
koren lieten de leuze: „vliegtuigen en 8
nonnen voor Spanje" hooren.
2—3
