BOUWKUNSTIG SCHOON
EETKAMER
HASSEIMAN PANDER
DE
SCHLAGER" 1936
IEMCO
Een Toekomst met Toekomst"
WERKELIJK EEN OPENBARING!
W. KURRELS
MODE-VAKSCHOOL
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 26 Augustus 193$
DE BOECKHORSTEN
GOEDKOOPE
TREIN
Arnhem en
Nii
ïjmegen
Leerares C. KORENHOFF,
compleet f1ST.50
N.V.
PRIJZEN VANAF f.89.
FILMAVOND VOOR JONGELUI
99
„INSTITUUT VOOR DEN AUTOHANDEL"
DRIEBERGEN
.Êc/ C^otteau/ Se DSoec/tAcwd? i^vorUt^n-ciyn^ a£u.
ÖH-vn. So- efc, .-Lf/v^on/cc cl^'tu/y.o'LLeo
V.
De kinderen van Boudewijn en Aleidis
namen, althans de meesten, den geslachts
naam Van der Boeckhorst aan. Het kan
niet verwonderen, dat we In dit geslacht
zoo dikwijls den naam Floris aantreffen.
Trouwens ook de namen Dirk, Jan en Wil
lem. eveneens herinneringen aan het Hol-
landsche Huis. Het is natuurlijk niet onze
bedoeling hier geslachtslijsten samen te
slellen. In de eerste plaats omdat de ove
rigens zeer talrijke gegevens zeer verward
zijn en moeilijk te rangschikken. In de
tweede plaats, omdat er vóór de Van der
Boeckhorsten waarschijnlijk in Holland
reeds een geslacht Van Boeckhorst be
stond; in de derde plaats omdat soms ver
warring plaats vindt met een geslacht Van
Boeckhorst, dat zijn stamslot bij Zalk even
ten N. van Zwolle in Overijsel had. En in
de vierde plaats omdat een genealogie in
een dagblad misplaatst zou zijn.
Doch wel willen we een korte samen
vatting geven van de leenopvolging. Als
eerste leen-opvolger van Boudewijn van
Northeke noteeren we Heer Floris van der
Boeckhorst; we noemen hem kortwg Flo
ris I. Hij wordt genoemd als rentmeester
generaal van Margaretha, oudste dochter
van Graaf Willem m, die in 1324 in het
huwelijk trad met keizer Lodewijk van
Bieren. Op hem volgde omstreeks 't mid
den der 14de eeuw Jan van der Boeck
horst, Ridder. We zullen hem Jan I noemen
Ofschoon het niet absoluut zeker is, ver
erfden de beide Boeckhorsten daarna op
Floris II van der Boeckhorst, terwijl ter
zelfden tijd een neef van dezen, ook van
den name Floris, kapelaan is aan de kapel
der Boeckhorsten (1378).
Over deze kapel zullen wij het later
hebben. Vast staat dat op Floris II, Heer
Jan van der Boeckhorst volgde, dus Jan II
die tevens Heer van Noordwijkerhout was.
En nu licht het Leenregister van de Gra
felijkheid van Holland ons verder nauw
keurig in.
De lezer houde mij ten goede, dat dit
overzicht misschien een beetje dor zal
worden, doch ik heb het noodig voor het
vervolg. Ik zal de lijst om ze leesbaar te
maken een beetje beredeneeren.
Wel nu dan. op 12 Augustus 1429 droeg
Jan van der Boeckhorst zijn goederen op
aan zijn zoons Trank en Floris, waarvan
de laatste, dien we Floris III zullen noe
men. de leenopvolger werd van de beide
Boeckhorsten. Hij mocht het bezit er van
genieten tot zijn dood in 1464. En nu be
staat of bestond de dato 14 Mei 1464 een
verlijbrief, gegeven door Filips van Bour-
gondië ten behoeve van Jan van der
Boeckhorst, dat is dus Jan III. van de lee-
nen welke hem aanbestorven zijn bij doode
van Floris III, zijn vader.
Uit deze verlijbrief blijkt, dat het oor
spronkelijk grondgebied van de Hooge
Boeckhorst bij Noordwijkerhout aanzienlijk
is ingekrompen. Waarschijnlijk ls dit reeds
gebeurd bij doode van Floris I. Hierom
trent heb ik nog geen gegevens ontdekt.
Doch de kern ls gebleven Dat ls het Huls
Ie Boeckhorst, vier stukken lands daarbij
gelegen en met name genoemd; de Hooge
Varinckhorst. het Lage Land, de Hooge
Weide en een vierde stuk aan de Westzijde
van de poort. Daarbij kwam verder een
belangrijk stuk konijnenduin, het Keu
kenduin, tuin en werven aan de Lange-
vcldsche laan. de windkorenmolen in het
Ambacht van Noordwijk, de koren- en
smaltienden in het Ambacht van Zoeter-
meer en nog een Ambacht gelegen in die
Cage, geheeten de Lage Boeckhorst met
het land en al zijn toebehooren".
Al het hier opgesomde, behalve de wind-
korenmolen en de tienden, blijft tot het
jaar 1822 vereenigd. dus over een tijdruim
te van viif en een halve eeuw.
Jan Hf sterft reeds in 1470.
En door Filips van Bourgondië worden
de goederen nu verlijd op Floris IV. Deze
Is evenwel nog minderjarig en voor hem
wordt hulde en manschan den vorst ge
daan door zijn oom Willem van Noord-
wijk van der Boeckhorst. de dato 23 Jan.
1470. Deze Floris IV sterft in 1484 kinder
loos en volgens de In extenso gepubliceer-
den verlijbrief van 1272 komen nu de goe
deren aan zijn zuster Jonkvrouw Balich
of Badelock van der Boeckhorst, 26 Maart
1484. Deze Badeloch is gehuwd met Jan
van Woerden van Vliet.
Aangezien, alweer volgens den Verlij
brief van 1272 de vererving steeds zooveel
mogelijk door moest gaan in de rechte lijn
en uit het huwelijk een zoon voortkwam,
Gerrit van Vliet, werd deze bij verlijbrief
van Keizer Maximillaan, de dato 28 Aug.
1491 bij doode van zijn Moeder Badeloch
erfgenaam der belde Boeckhorsten.
Bij het overlijden van Gerrit van Vliet,
geeft Karei V op 18 April 1553 een verlij-
trief ten behoeve van Floris van Vliet voor
de leenen hem aanbestorven bij doode van
zijn vader.
In zal nu verder kort zijn. Gelijk de goe
deren bij doode van Badeloch van der
Boeckhorst overgingen naar een ander ge
slacht, zoo vond dit nogmaals plaats, door
dat de erfdochter van Vliet en Boeckhorst
trouwde met jhr. Andries van Bronkhorst
en op verwante wijze gingen ze in 1645
over op C. F. L. de Bourgoigne, Graaf van
Wacke. Zoo kamen de goederen in de eer
ste helft der 17de eeuw in bezit van Bel
gische adellijke familiën. Dat bleef zoo tot
1772.
In genoemd jaar heeft Catharina Jo-
sepha, prinses van Rubenpré, gehuwd met
den graaf de Merode de goederen uit de
hand verkocht, aan Nicolaas Cornells de
Stoppelaar te Leiden, die zich tot 1785 Vrij
heer van de Hooge en van de Vre en Lage
Boeckhorst heeft genoemd. Deze heeft ze
op 23 April 1785 te Leiden op den Burcht
openlijk doen veilen en verkoopen.
Wie de heerlijkheden toen gekocht heeft
is mij onbekend. Doch vermoedelijk was 't
mi. Nicolaas Hartingb Raad en Presi
dent Schepen der Stad Leiden. Deze Heer
werd in ieder geval in 1788 er mee verlijd
door de Staten van Holland en West-
Friesland, die sinds 1581 de verschillende
rechten en bevoegdheden der Grafelijkheid
van Holland aan zich hadden getrokken.
En eindelijk werd er na diens dood op
30 Augustus 1796 mee verlijd Jan Jacob
Willem Lodewijk Hartlngh, eveneens
woonachtig te Leiden, van wien het in
1812 overging op den heer D. de Jong.
Hoe het na den Franschen tijd precies
is gegaan, is mij nog niet recht duidelijk,
doch we weten, dat na 1815 diverse bij
zondere rechten der Vrije- en Ambachts
heerlijkheden successievelijk werden opge
heven, terwijl de centralisatie van den
eenheidsstaat steeds verder werd doorge
voerd.
We zullen nog gelegenheid hebben, dit
uit te laten komen. In 1822 kwam er voor
eenigen tijd een scheiding tusschen de
belde Heerlijkheden der Boeckhorsten en
we vinden dan als Ambachtsheer van de
Vrije en Lage Boeckhorst genoemd Mr.
Henri Evenepoel te Brussel.
In verband met dit overzicht kunnen we
thans eenige historische opmerkingen en
beschouwingen laten volgen. Men zal zien
dat deze opsomming daartoe noodig was.
Noot In mijn vorig artikel maakte
ik de opmerking, dat het mij niet duidelijk
was wat ik onder Hespele moest verstaan.
Doch ik heb het nu gevonden. Hespele ls
een weggetje, dat zijn naam ontleent aan
de eigenaardige wendingen die het maakt.
Het zou eigenlijk in modern Nederlandsch
de Haspel moeten heeten. Doch zoo heet
het niet. Op de oude kaart van Rijnland
in 1615 vervaardigd door Floris Balthazar
vond ik de Espellaan en eveneens op la
tere kaarten. Van der Aa geeft in zijn
Aardrijkskundig Woordenboek van 1840 de
Espelboschjes en verklaart dit als volgt:
in vroeger tijd groeiden er waarschijnlijk
espenbeomen, doch nu zijn het wilgen en'
essen. Deze verklaring is op taalkundige
gronden, die ik op een andere plaats uit
voeriger uiteenzet, onjuist. Niet de bosch-
jes zijn primair, doch het laantje dat om
zijn bochten en knikken de Hespele werd
genoemd. Tegenwoordig heet het de Tes-
pcllaan, die te vinden ls aan den Heeren-
weg ruim een half uur ten N. van Noord
wijkerhout bij de Corneliabrug, ongeveer
i K.M. vóór den Ruigenhoek.
N. J. S.
VOOR DONDERDAG 27 AUGUSTUS.
Hilversum I. 1875 M. Avro-uitzending
8,00: Gramofoonplaten 9,00: Jetty Can
tor's Ensemble 10,00: Morgenwijding.
Gramofoonplaten 10,30: Vervolg concert
11,15: Omroeporkest en solist 11,45:
Gramofoonplaten 12,00: Omroeporkest -
12,45: Gramofoonplaten 1,00: Orgel en
viool 1,30: Avro-Aeollan-orkest 2,05:
Kovacs Lajos' orkest 2,50: Omroeporkest,
radiotooneel en dansmuziek 4,00: Voor de
zieken 4,30: Gramofoonplaten 5,00:
Kinderuurtje 5,30: Kovacs Lajos' orkest
6,30: Sportpraatje 7,00: De Staal
meesters 7,30: Zang 8,00: Berichten
ANP 8,10: Omroeporkest m.m.v. soliste
9,00: Voordracht 9,30: Omroeporkest
m.m.v. soliste 10,20: Gramofoonplaten
met toelichting 11,00: Berichten ANP
11,1012,00: Dansmuziek
Hilversum II. 301 M. 8,00^9,15: Kro;
10.00: Ncrv; 11,00: Kro; 2,00—11,30: Ncrv
8,009.15 en 10,00: Gramofoonplaten
10,15: Morgendienst 10,45: GramoWj
11,30—12,00: Godsd. halfuurtje -12ft
Gramofoonplaten 12,30: Kro-orkejt
gramofoonplaten 2,00: Zang en gramn.
foonplaten 2,45: Gramofoonplaten
3,15—3,45: Voor de vrouw 4,00: BlIhéTl
lezing 5,00: Handenarbeid v. d. jeugd
5,30: Stichtsch Salonorkest en gramoloniT
platen 7,15: Journ. Weekoverzicht - 7
Reportage 8,00: Berichten ANP d'i?;|
Orgelconcert 9,00: Causerie over heth'ó-1
pltaai-kerkschip „De Hoop" 9,30: Gram»
foonplaten 9,45: Nieuwsberichten ANP
9,50: Kamermuziek 10,5011,30' Grajnö*
foonplaten, hierna Schriftlezing.
Droitwich. 1500 M. 11,05: Orgelspel
11,35: Gramofoonplaten 12,20: Het TrtT
cadero Cinema Orkest 1,05: Gramofoon I
platen 1,35: Het Paviollon Theatre Orl
kest 2,35: „The Alphas" 3,20: Het Carl I
ton Hotel Orkest 4,10: „The fog of wai'L
causerie 4,30: Gramofoonplaten 505I
Het Harptrio 5,35: Dansmuziek 6',/).
Berichten 6,50: Tommy Kinsman en zilri
orkest 7,35: De Amington Band aio-I
Variété-programma m.m.v. Ch. Manning enf
zijn orkest en solisten 9,15: Causerie overl
Hadhramaut 9,30: Zigeunermuziek
10,00: Berichten 10,20: Radiotooneel
11,05: Pianorecital 11,35—12,20- Dam.l
muziek.
Radio Paris. 1648 M. 7,20, 8,20 en 920-I
Gramofoonplaten 9,50: Orgelconcert' -,
11.20: Omroeporkest 2,50 en 4,20: Gramo.
foonplaten 5,20: Radiotooneel 720,1
Gramofoonplaten 8,20: Zang 9'ojll
Radiotooneel 10,05: Nat. Orkest li 15
12,35: Pascal-orkest.
Keulen. 456 M. 6,50 en 12,20: Orkest-I
concert 1,35: Omroepkleinorkest en r
listen 4,20: Omroeporkest 5,10: Zanzl
6,20: Gramofoonplaten 7,20: Omroep,
kwintet en solisten 8,30: Sportreportaee
9,05: Omroeporkest 10,40: Gevar. con-l
eert 11,20—12,20: Populair concert.
Brussel. 322 en 484 M. 322 M.: 12 20'|
Gramofoonplaten 12,50: Omroepsalónll
orkest 1,30: Populair concert 1,50 -2 20'1
Gramofoonplaten 5,20: Dansmuziek' -II
6,50: Gramofoonplaten 8,20: Omroep-I
orkest 10,30—11,20: Gramofoonplaten. -r
484 M.: 12,20: Gramofoonplaten 12 50-L
Populair concert 1,30—2,20: Gramofoèn-I
platen 5,20: Gramofoonplaten 6,35 enl
7,35: dito 8,20: Populair concert 8 50-1
Gramofoonplaten 9,35: Populair concert!
10,30—11,20: Omroepdansorkest.
Deutschlandsender. 1571 M. 8,30: Dans-I
muziek 10,20: Berichten 10,50: Viooll
en piano 11,05: Scheepsweerbericht
11,2012,05: Orkest, koor en solisten.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN I
DE R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Voor Donderdag 27 Augustus.
Ie programma: lederen dag van 8—2(1
uur: AVRO. VARA. enz.
2e programma: lederen dag van 8-2(1
uur: KRO. NCRV. enz.
3de programma: 8.00: Keulen - 8.45: Dl-1
versen - 10.05: Keulen - 10.20: Deutschls,
11.20: Parijs R. - 13.05: Brussel VI.
14.20: Droitwich - 17.50: Brussel VI. - 18.20:1
Keulen - 20.20: Brussel Fr. - 21.05: Rome
of div.
4de programma: 8.00: Brussel VI. - 9.20:
Parijs R. - 10.35: Droitwich - 13.35: Lon
don Reg. - 17.35: Droitwich - 18.20: Di
versen - 18.50: Droitwich - 19.30: Sporl- I
praatje door den heer J. G. A. Janssen
(journalist) - 20.00: Droitwich - 22.00:
London Reg.
Wijzigingen voorbehouden.
Vervaardiger van Kunsttanden
en Gebitten. 4652a
NOORDEINDE no. 51a.
van Den Haag, Rotterdam,
Gouda, Leiden en
Alphen a.d. Rijn naar
op de
Woensdagen
2 Sept.
t.m.
6586
ZIE AANPLAK- EN
STROOIBILJETTEN.
'n Sterke schoen voor de
schooljeugd met ons duur
zaam rubberonderwerk.
Laaf ze stoeien, die kan er tegenl
IJzersterk bovenleer met hoost ic"ïo I'oa
onverwoestbaar rubberonderwerk. *,3"JÖ '■'O
31-34 1.50 35-38 1.75
LEIDEN: Haarlemmerstraat 67;
ALPHEN a. d. RIJN: Mandersloostraat 96;
KATWIJK: Voorstraat 23.
Sportieve schoolschoen
voor jongens en meis
jes met gepende kern
lederen zool en hak.
31-34 2.35
35-38 2.75
Zwarte boxcolf meis
jesschoen, gemakke
lijk model met rond-
genaoide kernlede
ren zool en hak.
Sterk lederen school
schoen met dubbelo
houtgepende kern
lederen zool en hak-
Ie kl. Reparatie-Inrichting
in elk filiaal.
BEST
FILIALEN DOOR HET GEHEELE LAND
Groofe sortcering school-
kousen vanaf fo.18 p.p.
Per N. Z. H. TRAM n. Amster
dam ARTIS en AQUARIUM,
retour van Leiden. Katwijk of
Noordw., Artis en Aq. inbegr
f. 1.80; kind. t.m. 14 j. f. 1.25.
3963
In Lingerie, Costuumnaaien, Mantelvak, Maatknippen,
Patroonteekenen en Nuttige Handwerken. 8124
Morgen-, Middag- en Avondlessen. Aanvang der lessen 1 Sept.
Ook de Handwerklessen voor schoolgaande meisjes.
Hooigracht 90
Leiden
Zeer mooi en soliede
8115
DRESSOIR
TAFEL
4 STOELEN
2 FAUTEUILS
COMPLETE WONINGINRICHTING
BREESTRAAT 146 - BOTERMARKT 21/22
LEIDEN
fi
de nieuwe complete serie PHILIPS
Radio-Toestellen te zien en te hooren bij:
Nieuwe Rijn 32 - Telefoon 2900
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiii^
Alleen die advertenties op het gebied
van geneesmiddelen en genees
wijzen, waartegen bij de Commissie van
Controle geen bezwaren bestaan, worden
in het Leidsch Dagblad opgenomen.
Het Secretariaat van bovengenoemde
Commissie is gevestigd: Segbroeklaan 33,
Den Haag.
huiiiiiiiii
Deze film geeft het leven en werken weer aan het Instituut voor den Autohandel te Driebergen, de
moderne technisch-commercleele school met haar twee internaten en haar prachtig uitgeruste
werkplaatsen. Deze Driebergsche school is een unicum in Nederland. Haar film boeit en Iaat ook
de jaarlijksche studiereizen zien naar Engeland en Frankrijk, met kijkjes in de Austin-fabrieken en
bij de Londensche „General" busmaatschappij, de Fransche „Grand Prix" races voor automobielen
over 1000 K.M., enz.
Van grooter belang is, dat jongelui moeten weten, welke kansen Driebergen biedt op „Een Toekomst
met Toekomst". 8101
Jongelui, die Middelbare Scholen bezoeken, zijn eventueel met hun ouders zéér welkom
Donderdagavond, 27 Aug. om 8.15 uur in Café-Restaurant „Zoinerzorg" Leiden.
H
