HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN TI^ Jaargang MAANDAG 24 AUGUSTUS 1936 No. 23439 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ONZE BRUGGENPRIJSVRAAG STADSNIEUWS. BUITENLAND LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. Het aantal inzendingen op onze Bruggenprijsvraag bedraagt niet minder dan. Onze Redactie zal de juistheid der ingekomen oplossingen thans controleeren, waarna de lijst der bekroningen in ons Blad van Vrij dag a.s. zal worden opgenomen. DE DIRECTIE. AFSCHEID VAN DEN HEER G. BLIJLEVE. Zaterdagmiddag vond in de Zusters- conversatiezaal van het gesticht Ende geest" in tegenwoordigheid van het per- ,-oneel het afscheid plaats van den heer G. Blijleve. die na ongeveer 33 jaar aan de inrichting als loopknecht verbonden te zijn geweest, wegens het bereiken van den pensioengerechtigden leeftijd den dienst ging verlaten. Nadat hij met zijn vrouw en kinderen van zijn woning was gehaald en in de Conversatiezaal was ontvangen, sprak de geneesheer-directeur dr. J. F. Stuur man woorden van groote waardeering voor alles wat B. gedurende zijn 33-jarige loop baan heeft gedaan. Spr. overhandigde he!h een enveloppe met inhoud en tevens na mens de Commissie van Beheer der Ge stichten een bloemenmand. Hierna dankte de scheidende den direc teur voor diens waardeerende woorden. WIJZIGING WINKELSLUITING. Voor fruitwinkels gedurende de zomermaanden. Wij brengen onder de aandacht van be langhebbenden, dat de verordening op de Winkelsluiting zoodanig is gewijzigd, dat het in den vervolge gedurende de maanden Juni. Juli en Augustus geoorloofd is win kels, waarin uitsluitend of in hoofdzaak fruit wordt verkocht, op de eerste vijf werk dagen der week van 8 tot 9 uur des namid dags en des Zaterdags van 10 tot 11 uur des namiddags, geopend te hebben, doch uit sluitend voor den verkoop van aardbeien, kersen, frambozen, bessen en pruimen. Op grond van die wijziging is het in den vervolge gedurende bovengenoemde maan den eveneens toegestaan, om op de eerste vijf werkdagen der week van 8 tot 9 uur des namiddags en des. Zaterdags van 10 tot 11 uur des namiddags te venten, doch uit sluitend voor zoover dit betreft het venten met en het verkoopen en te koop aanbieden van aardbeien, kersen, frambozen bessen en pruimen. De verordening is heden afgekondigd en treedt derhalve in werking op Donderdag 21 Augustus a.s. Voor het eerst dus kan op dien dag van deze voor betrokken handelaren belangrijke ■wijziging, worden geprofiteerd. Uitdrukkelijk wordt er de aandacht op ge vestigd, dat het venten alleen geoorloofd is door hen, aan wie krachtens de verordening op de Straatpolitie een daartoe schriftelijke vergunning van Burgemeester en Wethou ders is uitgereikt. KINDERFEEST 31 AUGUSTUS. Zooals gewoonlijk organiseert de Com missie voor het Koninginnefeest onder voorzitterschap van den heer W. Koops ook Jut jaar op 31 Aug. een feest voor de leer lingen der lagere scholen. Maandagmor gen te ongeveer kwart voor negen trekken de kinderen in optocht vanaf de Kaas markt via Hooigracht, Hoogewoerd, Ko- fevaarstraat. Jan van Houtkade, Boisot- kade, Kaiserstraat, Rapenburg en Bree- «raat naar de Gehoorzaal, waar een ge varieerd programma wordt uitgevoerd. De Jjoet wordt voorafgegaan door trommel dagers van de Leeuwkengroep, terwijl voorts medewerken het Muziekkorps van t R.V.A. en de Leidsche Chr. Harmonicver. onderweg wordt een vlaggengroet ge- Wacht aan den burgemeester. BOOTTOCHT LEIDSCH TOONEELGEZELSCHAP. Bovengenoemd gezelschap heeft gisteren ®et zijn leden en donateurs per salonboot .Burgemeester Gaarlandt" een excursie jaar Amsterdam gemaakt. De heen- en «rugreis werd op aangename wijze be- 'Mt door muziek van de Leidsche Accor- dsonver. „Onderling Kunstgenot", welke n« hare heeft bijgedragen tot het welsla- ?en van dit uitstapje. Ue organisatie liet niets te wenschen P. J. VERHOOG t Oud-commandant van de Leidsche brandweer. aan te koopen aan den Morschweg, dat door afmetingen en ligging uitmuntend ge schikt is voor den bouw van een fröbel school. Aan den architect Fontein is opge dragen een plan te ontwerpen, dat reeds in concept gereed is, zoodat de aanbesteding van het gebouw spoedig zal volgen. Aan een tuin van 18 bij 15 M„ op het Zuiden gelegen, zijn drie lokalen van 7 bij 7 M. en een spellokaal van 7 bij 9 M. ont worpen, waar zon en licht rijkelijk toegang hebben. De ingang is aan den Morschweg gedacht naast den rijwielhandel van den heer Witte, naast welk pand acht oude huisjes worden afgebroken. Het geheel zal. zoowel door het uiterlijk als door de gele genheid om in eigen omgeving zijn kinde ren naar een fröbelschool te zenden de aan trekkelijkheid van deze volkrijke buurt nog vergrooten. Daar deze school in dit kwartier de eerste en voorloopig wel de eenige zal zijn, rekent de vereeniging op groote belang stelling van de zijde der bewoners. SPEELTUIN VER. „OOSTERKWARTIER". Wijlen de heer Verhoog. Gistermorgen is geheel onverwaohts, ter hij een kleine wandeling maakte, aan de gevolgen van een hartkwaal, in den ouder dom van 63 jaar overleden de heer P. J. Verhoog, oud-commandant van de Leid sche brandweer, die ook in ondergeschikte functies gedurende vele jaren zijn krach ten in dienst heeft gesteld van Leiden's brandbeveiliging. De heer Verhoog trad op 18-jarigen leeftijd toe tot de Leidsche Vrijwillige Brandweer en doorliep achtereenvolgens de rangen van spuitgast bij spuit 6. ad- juncWirandmeester en brandmeester bij de groote stoomspuit en opperbrandmees- ter van de kleine stoomspuit, alvorens hij op 1 Juli 1919 benoemd werd tot comman dant, welke functie hij heeft bekleed tot 1 November 1934, met ingang van welken datum hem na een 42-jarige loopbaan eer vol ontslag werd verleend. Veel is in den loop van die 42 jaren bij de Leidsche brandweer veranderd en ver beterd; o.a. werden de hand- en stoom spuiten vervangen door twee motor- spuiten met afneembare ladders. Onder zijn leiding groeide zij meer en meer tot een zelfstandigen tak van dienst met eigen administratie, con trolediensten, spreekuren, enz., waaraan de samenvoeging met de politie een einde heeft gemaakt. De heer Verhoog heeft steeds gestreden voor een goede watervoorziening bij brand en herhaaldelijk met klem van redenen aangedrongen op het maken van brand- kranen en -putten, zooals thans bij den aanleg van nieuwe straten ook altijd ge schiedt. Voorts was hij een voorstander van een vrijwillige brandweer met vaste be- roepskern en had hij zitting in de rijks commissie voor beveiliging van het Rijks museum van Oudheden. Voor het personeel betoonde hij zich steeds een streng, maar welwillend chef, die veel eischte maar zelf ook veel gaf. De Leidsche gemeenschap blijve zijn na gedachtenis dankbaar voor hetgeen de heer Verhoog gedurende zóó vele jaren voor haar veiligheid heeft gedaan. Hij ruste in vrede. De begrafenis van het stoffelijk over schot zal as. Donderdagmiddag om 1 uur op „Rhijnhof" plaats vinden. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: D. van Pelt. B. 418, Alkemade. Brood- en banketbakkerij. Uittredend eigenaar: D. van Pelt, d.d. 3 Aug. 1936. FRÖBELONDERWIJS IN HEI MORSCHWEGKW ARTIER. De stichting van een nieuwe school spoedig te verwachten. Men schrijft ons: De Leidsche gemeenteraad heeft eenige jaren geleden besloten, de gemeentelijke bemoeiingen met het fröbelonderwijs niet uit te breiden, zoolang de gemeente-finan- ciën het niet veroorloven. Dit althans was de achtergrond van het besluit om tot een nader te bepalen tijdstip in geenerlei vorm eenige bijdrage te verleenen uit de ge meentekas ten behoeve van bijzondere be waarscholen, welke op 1 Januari 1933 uit de gemeentekas niet werden gesubsidieerd. Elke uitbreiding met steun van de ge meente werd dus voor onbepaalden tijd onmogelijk. Daarmede is echter de behoefte aan dit onderwijs niet verdwenen, eerder is deze behoefte door de moeilijke omstandigheden in vele gezinnen nog toegenomen. De Veree niging voor Christelijk Onderwijs te Leiden was er dan ook reeds lang op bedacht, hare. werkzaamheid op dit terrein uit te breiden in de overtuiging, dat zij hier een taak van groot belang heeft te vervullen Het is de vereeniging gelukt een terreinzaterdag 22 Aug. PV Maandag 17 Aug. was er dan ook reeds lang op bedacht, harej Dinsdag 18 Aug. i_ ...t iij^Woensdag 19 Aug Donderdag 30 Auc Vrijdag 21 Aug. Het jaarlijksche Kinderfeest. De Leidsche Speeltuinver. ..Oosterkwar tier" heeft Zaterdagmiddag op haar mooien tuin in de Borneostraat haar jaar lijksche kinderfeest gehouden, waaraan ditmaal door niet minder dan ongeveer 600 kinderen werd deelgenomen. Mede door het prachtige weer en de goede organisatie had dit feest een uiterst vlot verloop, al kwam het einde als gevolg van het zeer uitgebreide programma dan ook eerst in de avonduren Nadat de kinderen in optocht door het Kooikwartier waren getrokken, hield de voorzitter, de heer D. Vijlbrief een korte toespraak, waarin hij er op wees. dat deze middag een hoogtij beteekent, zoowel voor de kinderen als voor de leiders. Er is voor dezen middag, aldus spr., heel wat voorbe reidend werk verricht moeten worden, doch de glundere gezichten van 600 jongens en meisjes vormen voor allen, die daaraan medewerkten de grootst denkbare voldoe ning. De vereeniging nam in het afgeloopen jaar weer in bloei toe, zoodat het ledental thans de 300 heeft overschreden. Zes we ken geleden werd als onderafdeeling een mondaccordeonclub opgericht, welke sinds dien ijverig heeft geoefend en zich van middag voor het eerst in het openbaar zal laten hooren. Het bestuur is er steeds op uit uitbrei ding te geven aan het aantal subvereeni- gingen en spr. deed een beroep op de tal rijke aanwezigen om het bestuur in dat streven te steunen. In het bijzonder richtte spr. tenslotte een woord van welkom tot de aanwezige raadsleden mevr. d Clerde Bruyn en dc heeren Groeneveld en Kuipers het col lege van B. en W. en het raadslid mevr. Braggaarde Does hadden bericht van verhindering gezonden en tot de dage- liiksche besturen van de Woningbouwver. „De Eendracht" en de Volkstuinver. „Ons Genoegen". Direct daarna werd onder algemeene lei ding van den heer J. J. Mulder een aan vang gemaakt met de onderscheiden spe len. zooals blokjesrapen. flesschenspei, touwtjespringen, hardloopen en nog vele andere, terwijl bovendien een tweetal pan- tomines werd opgevoerd en de mondaccor deonclub van tijd tot tijd blijk gaf na kor ten tijd reeds tot goede prestaties in staat te zijn. Vanzelfsprekend gaf het spel der jeugd tot tal van vermakelijke tooneeltjes aan leiding. waarmede ook de ouderen zich kostelijk vermaakten. De verschillende tractaties verhoogden de feestvreugde in niet geringe mate. De heeren H. Louwe en G. J. Span jaard. beiden alhier, zijn geslaagd voor het examen hoofdakte. Hedenmorgen omstreeks kwart over acht is de 51-jarige motorrijder P. G. 3. uit Oegstgeest nabij de Haarlemmertrekvaart in botsing gekomen met een wielrijder ten gevolge waarvan eerstgenoemde viel en zijn rechtervoet ontwrichtte. De E. H. D. vervoerde hem naar het Academisch Zie kenhuis. De firma Th. de Winter en C. J. van Weeren alhier verzoekt ons mede te deelen, dat het bedrag harer inschrijving voor het graven eener draineerleiding voor rekening der N.V. Leidsche Duinwatermaatschappij naderhand gewijzigd is en niet f. 59.300 bedroeg, doch f. 57.300. De collecte ten bate van het Christe lijk Militair Tehuis alhier heeft f. 186.36 opgebracht. Gisteravond te ongeveer 7 uur is de 17-jarige wielrijdster C. P. alhier, die op den bagagedrager haar 9-jarig zusje M- vervoerde, bij het oversteken van aen Haagweg nabij „de Vink" aangereden door een auto, bestuurd door J. N. B. te Alphen aan den Rijn. Het oudste meisje kwam er met verscheidene schaafwonden nog goed af. doch haar zusje kreeg vermoedelijk een schedelbasisfractuur. Beiden werden door den E. H. D. naar het Academisch Zieken huis overgebracht. De autobestuurder heeft vermoedelijk geen schuld. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen^ 48 volw. personen 47 50 49 49 47. DE ALGEMEENE TOESTAND. Politieke besprekingen. Eenig opzien is gebaard door een onver wachts bezoek van den Hongaarschen rijks bestuurder Horthy aan Hitier te Berchtes- gaden. Volgens uit Hinterriss (Tirol) ontvangen inlichtingen was het onderhoud geenszins geïmproviseerd, maar langen tijd voor bereid. Het onderhoud zou met name betrekking hebben gehad on de OostenrfikschDuit- sche overeenkomst, haar terugslag op de Europeesche politiek, het bolsjewistisch ge vaar en kwesties, welke meer in het bij zonder Duitschiand en Oostenrijk interes seeren. Tijdens de bespreking te Berchtesgaden zou Horthy Hitler het denkbeeld hebben voorgelegd van een conferentie der regee- ringschefs van Duitschiand. Hongarije en Oostenrilk. welk denkbeeld Hitier gunstig zou hebben ontvangen. Gezaghebbende kringen te Weenen ver klaren op geen enkele wijze kennis te heb ben gekregen van een dergelijk voorstei van Horthy. Zii merken op. dat een zoo danige conferentie bezwaarlijk zonder deel neming van Italië zou kunnen worden gehouden Vandaag begint te Hinterriss de gemzen- iacht-oartr waarvoor Horthy door de Oostenriiksche regeering is uitgenoodigd. Geruchten over een a.s. ontmoeting tus- schen Horthy en Mussolini ziin nog niet bevestigd. Intusschen is graaf Bethlen te Weenen gearriveerd. De president van de Duitsche rijksbank Schacht, die tevens minister van Econo mische Zaken is, zal einde dezer week een bezoek aan Parijs brengen ter beantwoor ding van het bezoek, dat de gouverneur der Banque de France. Labeyrie. hem kort ge leden te Berlijn heeft gebracht. Naar Havas verneemt, is men in nat-io- naal-soeiallstiEChe kringen van oordeel, iat deze reis niet alleen groote economische doch ook nolitieke beteekenis zal hebben. Schacht is de eerste nationaal-socialistische minister, die naar Parijs komt. Rijkskan selier Brüning, die in 1931 een bespreking met Laval en Briand heeft gehad, was de laatste Duitsche minister, die zich officieel in Frankrijk heeft opgehouden. BELGIË. Het onderzoek in de spionnage-affaire. De gendarmerie heeit haar onderzoek in het kanton Eupen inzake de spionnage- affair- voortgezet. Te la Calamine v;r- nchle huiszoekingen hebben geleid tot de ontdekking van zekere documenten, over den aard waarvan men een streng stil zwijgen in acht neemt. De bekentenissen der voornaamste beschuldigden hebben aan het licht gebracht, dat Duitsche agenten de levering van een machinegeweer op 20.000 Fransche franken en 5000 Belgische franken schatten. Deze agenten wenschten echter ook de patronen te ontvangen, al vorens zij dit bedrag wilden voldoen. Het onderzoek heeft verder nog uitgewezen, dat de beschuldigde Arets op 7 Maart, den dag, waarop de Duitsche troepen het P.ijn- land binnentrokken, een wandeling had ge maakt in den hem toegewezen sector en daarna naar Aken had getelefoneerd: „bén sir.ds drie uur slechts 3 gendarmen tegen gekomen". Men bevestigt, dat nog meer belangrijke arrestaties te verwachten zijn, Daarentegen zouden verscheiden lieden, die zich thans in arrest bevinden, voor loopig op vrije voeten kunnen worden ge steld DUITSCHLAND. Belangrijke besluiten op komst? De Kerkstrijd. Voor de opening van het nationaal-socia- listisch partijcongres te Worms houdt Hit- Ier esnigen tijd rust op zijn buitenverblijf te Berchtesgaden. Het schijnt, aldus meldt Havas, dat op dit congres, zoo niet nog daarvoor, ern stige beslissingen zullen worden genomen. Sommigen spreken van een verhooging met 1 of 2 jaar van den militairen dienst tijd. als antwoord op de verlaging van den dienstplichtigen leeftijd in Rusland, ande ren beweren, dat het aantal troepen, dat het Rijnland bezet houdt, zal worden uit gebreid. Het schijnt dat de strijd tegen het bolsjewisme het voornaamste punt van bespreking op het congres zal zijn. Voorts verluidt, dat de Rijksdag te Worms zal worden bijeengeroepen om de afkon- De politiebrandweer is gistermiddag uitgerukt voor een begin van brand, welke tengevolge van broei was ontstaan in een mand met wol, staande op een binnen plaats van de fabriek der N.V. Gehrs. van W. aan het Levendaal alhier. Bij aan komst bleek het vuurtje reeds groolendeels geblüscht door den portier, zoodat de mo torspuit geen dienst behoefte te doen: A.s. Woensdagavond te 8.30 uur zal 't troephuis van de Leidsche Chr. Padvin- dersvereeniging „De Trekker", gelegen in de voormalige Kweekschool voor Zeevaart, in gebruik worden genomen. BINNENLAND. De tentoonstelling ,,'t Volle Profijt" te Enschedé (Binnenland, 2e Blad). Brand te Utrecht veroorzaakt door fles- schen en spiegels in een etalage (Gemengd, 2e Blad). Aardbeving in Indië; meerdere personen gedood cn groote schade aangericht (Uit Ned. Oost-Indië, 2e en le Blad). BUITENLAND. De strijd in Spanje duurt voort zonder operaties van beteekenis (2e en le Blad). Een Engelsch schip door een kruiser der Spaansche regeering te Madrid aangehou den (2e Blad). Onverwacht bezoek van den Hongaar schen rijksbestuurder Horthv aan Hitier (Buitenland, le Blad). De Duitsche Kerkstrijd weer verscherpt (Buitenland, le Blad). Tegen Zinsojef c.s. is de doodstraf uitge sproken. Nieuwe vervolgingen te verwach ten (Buitenland, le Blad). Honger-opstootjes in de Oekraine (Bui tenland, le Bladi. De „Queen Mary" verovert den blauwen wimpel (Buitenl. Gemengd, 2e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. diging te hooren van een enkele Veree- nigde Duitsche Kerk. Deze zou beoogen een einde te maken aan den kerkstrijd, welke sinds de natio naal socialisten aan het bewind kwamen, onafgebroken heeft voortgeduurd. Gisteren hebben alle predikanten van de confessioneele kerk van den kansel een brief voorgelezen, waarvan de voornaamste punten hier volgen: „Het Duitsche volk staat voor een groote historische beslissing. Men moet thans weten of het christelijk geloof in Duitsch iand kan blijven bestaan. Het evangelie van Christus wordt thans bij ons bestre den, niet alleen door atheeïsten, doch ook door lieden, die zonder het bestaan van een God te ontkennen, de Christelijke openbaring weigeren te erkennen. Staat en partij gebruiken hun macht tegen het evangelie en de aanhangers hiervan. Lang hebben we gezwegen en we hebben den Fuehrer met deze onderdrukking in ken nis gesteld. Thans zijn we in naam van Christus verplicht ons zwijgen te verbre ken. In het nationaal-socialistisch kamp leert men de mythe van Rosenberg en beperkt men de mogelijkheid van actie van de kerk, men onderdrukt het geweten, bespioneert de Christenen en vernielt alle moreele verplichtingen. Tot onze diepe droefheid zijn we verplicht deze dingen te zeggen. We zijn bereid ons bloed te offeren voor het Duitsche volk. doch wij willen het evangelie verdedigen. We vragen vrij heid van godsdienstoefening en vrijheid voor de Christelijke pers en voor de Chris telijke liefdadigheid. We vragen, dat de Duitsche jeugd niet zal worden belemmerd door politieke oefeningen in het Christe lijk familieleven. We vragen, alle civiele machten in Duitschiand er aan te denken, dat zij voor God verantwoording af moe ten leggen en smeken hen niets te doen tegen zijn geboden en tegen de vrijheid van geweten van hen, die in God geloo- ven. We vragen de dienaars en dienaressen van de kerk zonder vrees voor de men- schen het evangelie te bekennen. Ver scheidene predikanten en leeken zijn om hun geloof gevangen genomen en in con centratiekampen opgesloten. We weten niet wat ons wacht, doch wat ook gebeure, laten wij gehoorzamen aan onzen Hemelschen Vader. Laten wij de handen opheffen tot God. O, God, wees barmhartig voor ons volk, dat Uw waar heid bij ons blijve, help ons te overwin nen, amen." Deze brief is onderteekend door dr. Koch. de president van de Evangelische Synode en ds. Mueller, namens het voor loopig bestuur van de Confessioneele Kerk in Duitschiand. ENGELAND. Mijnstaking in Wales. Daar de mijneigenaars geweigerd heb ben, de niet-géorganiseerde arbeiders te ontslaan, zullen 120.000 mijnwerkers van- daav in Wales in staking gaan. FRANKRIJK. Broodprijsverhooging. Met ingang van morgen wordt, te Parijs de broodprijs verhoogd met 10 centime per K.G., zoodat de prijs dan 1.90 franc be draagt. Dit is de derde prijsverhooging in 10 weken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1