Van het Olympisch front.
f. 150.-
177«le Jaargang
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1936
No. 23432
ONZE
IBRUGGENPRIJS VRAAG
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Eerste Nederlandsche n.v.
IM. NO OM EN
Het voornaamste nieuws
van heden.
DE STRIJD IN SPANJE.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week f.0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
Regelmatig: komen de oplossingen op
I onze LEIDSCHE BRUGGENPRIJSVRAAG
binnen. Wij verheugen ons daarover en
zijn belangstellend, wie als winnaars aan
gewezen kunnen worden.
Wij herinneren eraan, dat de oplos-
I singen. onderteekend met den naam en het
volledig adres van de(n) inzender (ster)
moeten gesloten worden in een enveloppe,
welke aan de voorzijde met duidelijke let-
I ters het woord „BRUGGENPRIJSVRAAG"
vermeldt.
I Zij moeten uiterlijk Maandag 24
Augustus des middags te 12 uur
in ons bezit zijn.
Voor de inzendingen, die, naar het oordeel
onzer Redactie, voor een bekroning in aan
merking komen, loven wij een bedrag van
(één honderd en vijftig gulden) aan geld
prijzen uit, te weten:
1 prijs van f. 20.
1 prijs van f. 15.
1 prijs van f. 10.
10 -prijzen van f. 5.en
22 prijzen van f. 2.50.
Beroep op de uitspraak onzer
Redactie is niet mogelijk.
De uitslag zal in ons Blad van VRIJDAG
28 AUGUSTUS a.s. worden bekend gemaakt.
DE DIRECTIE.
VOORSTEL AAN DEN RAAD.
Van den heer v. d. Voort.
Het raadslid, de heer v. d. Voort, heeft
volgend voorstel ingediend.
In aansluiting op de gehouden interpel
latie in de Raadsvergadering van 13 Juli
U. aan den arbeider H. Kors, het achter
stallige loon uit te betalen, wat hem
tijdens zijn te werkstelling bij den Ge
meentelijken-Plantsoenendienst vanaf 23
Maart 1936 tot aan het beëindigen van
tijn dienstbetrekking, volgens bestaande
raadsbesluiten en het besluit van 13 Juli
1936 te weinig is uitbetaald.
UITREIKING ZWEMDIPLOMA'S
„DE ZIJL".
Grootc belangstelling.
Dat de belangstelling voor de zwemsport
steeds groeiende is, bleek wel gisteravond
ln de zweminrichting „De Zijl" waar voor
bet verwerven van het diploma zwemmen
groote belangstelling bleek te bestaan.
Reeds lang vóór 8 uur was de ingang der
zweminrichting geheel gevuld met wach
tende belangstellenden en een ieder was
Mij later op den avond zijn kinderen of
verwanten te mogen en kunnen aanmoe
digen, waarna voor eiken deelnemer na het
afleggen van de proef een applausje
volgde.
De diploma's werden behaald door:
de heeren: J. v. Hooven, W. Euduard,
W. v. Haarlehi en E. A. Th. Vermond,
9- J. v. Weeren. Joh. Jac. Dreef, W. v. d.
Roni, H. Broomans, P. v. d. Kaai, D. Devi
ce. J. Verhoeven, K. Vister, J. E. v. d.
Heuvel en W. v. Es;
de dames: C. v. VeggelPlezier, M.
Crama—Planken, W. SmitWiersma, de
Visser— Breyer, C. ten Geuzendam, M. J.
Mazurel. G. Swaan, F. Klever, R. Ver
daagt, R. Westdorp en E. J. v. d. Poel,
A v. Meurs, G. Lepelaar, L. Verschoor, R.
Ravier, B. Blok, R. Kukler, A. Demmendaal
•Leiderdorp iB. Meester. A. Nievaart. L.
d. Reyden, M. Turion (Voorschoten), T.
Kallenberg, E, Schelvis, J. Wakka en M.
Gorrée.
^Waar geen plaatsnaam vermeld is ls deze
WIELRIJDSTER AANGEREDEN.
°P het kruispunt GeversstraatEnde-
geesterlaande Kempenaerstraat te Oegst-
geest is onze 14-jarige plaatsgenoote M. G.
J' toen zij vanaf de richting Endegeest
wam, per rijwiel, aangereden door een
personenauto, bestuurd door J. de K. te
Otrecht.
De wielrijdster bekwam 'n diepe vleesch-
Jond aan een der armen en een aan haar
™je, terwijl haar rijwiel werd vernield. Een
•Weekend gebleven geneesheer verleende de
eerste hulp waarna zij per ziekenauto van
1 Nieuwkoop is overgebracht naar het Ac.
"•ekenhuis.
Het ongeval was te wijten aan het niet
'erleenen van voorrang aan de auto, door
"e wielrijdster.
Wederom deden onze zwemsters van zich spreken: de Neder-
landsche estafetteploeg, bestaande uit Jopie Selbach, Tine
Wagner, Willy den Ouden en Rie Mastenbroek zegevierde op
de 4 X 100 meter vrije slag en verbeterde tegelijkertijd het
Olympisch record!
De zevende bronzen medaille werd veroverd door ons hockey
team dat Frankrijk^net 43 versloeg.
Van onze sabelschermers bracht van Wieringen het tot aen
halven eindstrijd en werd toen uitgeschakeld; Montfoort en
Mosman vielen reeds eerder af.
In het roeitournooi werd de Nederlandsche Gestuurde Vier
vierde en zij viel dus buiten de prijzen.
Bij de dressuurproef, onderdeel van den samengestelden ruiter-
wedstrijd, leverde onze landgenoot Kahn zeer fraai werk. Hij
wist zich in het klassement van dit nummer vierde te plaatsen.
Negende werd lt. Pahud de Mortanges, terwijl lt. Tonnet de
elfde plaats bezette.
HET PROGRAMMA VOOR MORGEN LUIDT:
10.20 uur: Ruitersport, Springconcours van den samengestelden
ruiterwedstrifd.
15.20 uur: Voorrijden van den winnaar van de groote dressuur
proef Springconcours.
18.20 uur: Sluitingsplechtigheid.
20.20 uur: Zwemmen, werelddeelen-estafette.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: Gebr. Verkade, Noordwijk,
v. Limburg Stirumstraat 38. Manufactu-
renhandel. De mede-eigenaar H. Verkade
Is d.d. 1 Juli 1936 uitgetreden en heeft
aan Hendrik Verkade toestemming verleend
de zaak onder den ouden naam te blijven
voeren voor diens eigen rekening.
Leidsche Manufacturen Industrie H.
Lens, Leiden, Nieuwe Rijn 55-56. Winkel
in manufacturen enz., fabricatie van tri
cotages cn confectie „Elmi". Wijziging uit
geoefend bedrijf thans uitsluitend gros-
sierderij ln manufacturen, tricotages enz.
Oosthoek en Zoon's Industrie- en Han
delmaatschappij N.V., Alphen aan den
Rijn, Emmalaan 174, hoofdzaak: Waldeck
Pyrmontkade 137.
Het hoofdkantoor is verplaatst van
's-Gravenhage, naar: Alphen a/d. Rijn,
Emmalaan 174.
Vestiging afdeeling: „Houtwarenfabriek
de Oude Rijn".
Opheffing: K Klok, Roest v. Limburg
straat 2, Katwijk aan Zee, drogisterij en
aanverwante artikelen.
VISCHWEDSTRIJD DER LEIDSCHE
ONTSPANNINGS-VEREENIGING.
De vischwedstrijd der L.O.V. is met groo
te animo gehouden. Er werd precies te
halfnegen onder veel belangstelling ver
trokken per fiets van de Lammermarkt. Te
ongeveer 10 uur arriveerden de deelnemers
aan de Sassemerpont, waar anderhalf uur
gevischt werd, doch in verband met den
wind, was het er niet pleizierig. De volgen
de twee uur deed echter het eerste gedeelte
volkomen vergeten, daar men toen naar
den anderen kant van de Ringvaart was
gegaan, waar men niet zoo'n last had van
den wind. Er waren 65 deelnemers. Werden
er in de eerste periode slechts 26 suks ge
vangen, de tweede maakte alles goed: een
aantal van 86 werd bereikt.
Hieronder volgen de eerste 5 prijswinners
1. J. Mieloo (vogelkooi met vogel), 2. H. v,
d. Heiden (schemerlamp), 3. B. den Helder
(stel hengels), 4. T. Erades (wekker), 5. 1ste
controleur (bon voor overhemd met das).
Er waren in totaal 30 prijzen. De leiding
was in goede handen bij den heer Pouw.
Den winkeliers, die weer hun milde mede
werking verleenden wordt hierbij namens
de werkloozen en het bestuur van L.O.V.
hartelijk dank gebracht. Het L.O.V.-bestuur
kan terugzien op een dag, waarop de werk
loozen hun leegen tijd volkomen konden
vergeten!
Geslaagd te Den Haag voor het
examen hoofdvak L.O. mej. C. A. E. Tonus
alhier.
Geslaagd te Utrecht voor het examen
Engelsch L.O. onze plaatsgenoot de heer
J. Louwe alhier.
Hedenmiddag is heropend de schrijf-
machinehandel van den heer W. Brouwer
Noordemde 19. De zaak is geheel gerestau
reerd en maakt nu een zeer modernen
indruk met parketvloer en verbreede
étalageruimte met portiek Deze restau-
rati werd verricht door de firma's Kaay
en Ziegelaar (schilderwerk) en van Dam
(glaswerk).
Een zeer groote voorraad machines van
verschillend fabrikaat is aanwezig.
DENEMARKEN.
„Boerenweer" van 10.000 man.
Het blad „Socialdemokraten" deelt mede,
dat op de vergadering van de boerenorga-
nlsatie te Aarhus is besloten een boeren
weer op te richten van 10.000 man. Deze
garde zal tusschenbeide komen bij onrecht
vaardige verkoopen bij executie of andere
maatregelen tegen de boeren genomen. Ver
der zal zij zorg dragen voor het uitvoeren
van bevelen van de leiding bij staking e.d.
Deze garde is een copie van die, welke de
syndicalisten en socialisten hebben. De hoe-
renorganisatie wil het huidige parlemen
taire regiem omver werpen en wordt geleid
door een bestuur, dat ten deele nationnal-
socialistisch is. Naar verluidt heeft men zich
tot een aantal reserve-officieren-gericht om
de leiding op zich te nemen van de boeren
weer.
NOORWEGEN.
Trotski verhoord.
Het hoofd der veiligheidspolitie van
Oslo heeft zich naar Krlstiansand bege
ven, teneinde aldaar Trotski te ondervra
gen omtrent de door de leiders der partij
van nationale unie, een partij van fascis
tische sympathieën, tegen hem geuite
beschuldiging, als zou Trotski zich tijdens
zijn verblijf in Noorwegen aan onwettige
politieke actie hebben schuldig gemaakt.
Trotski sprak dit echter tegen. De moge
lijkheid is niet uitgesloten, dat hij later
verzocht zal worden nauwkeuriger inlich
tingen te verstrekken aan den rechter van
instructie.
RUSLAND.
Nieuwe vervolgingen ingesteld
Het volkscommissariaat van binnenland-
sche zaken heeft in den loop van 1936 een
reeks terroristische Trot ski-Zinowief-groe
nen ontdekt, die od rechtstreeksche aan
wijzingen van den in het buitenland ver-
toevenden Trotski en onder de rechtstreek
sche leiding van het z.g. Vereenigde cen
trum van het Trotski-Zinowjef blok een
reeks van terroristische aanslagen tegen
leiders van de Communistische partij van
de Sovjetunie voorbereidden.
Door onderzoekingen is vastgesteld, dat
dit blok op aanwijzingen van Trotski en
Zinowjef in 1932 georganiseerd is. Verder
kon worden vastgesteld, dat de moord od
Kirof op 1 December 1934 od rechtstreek
sche aanwijzingen van Trotski en Ninowief
voorbereid en geDleegd is.
Het onderzoek in deze zaak is beëindigd.
Ter beschikking van de rechtbank zijn
gesteld Zinowjef Kamenef Jewdokimof.
Iwan Smirnof. Bakaiew. Kratsikowski. Ter
Waganian. Dreizer, Goldman Reingold-
Pikel, Olberg. Berman-Joerin. Fritz David
(Kroeglamski) en Nathan Loerje.
Het oroces zal 19 dezer voor de militaire
kamer van het ODDerste gerechtshof be
ginnen.
(In het begin van 1935 ziin Zinowjef en
Kamenef reeds tot reso. tien en viif iaar
vriiheidsberooving veroordeeld wezens
medeollchtigheid aan een contra-revolutio
naire samenzwering en den moord od
Kirof Ook Jewdokimof en Bakaiew be
hoorden toen tot de veroordeelden).
Verzorging van Uw nabe
staanden is thans nodiger
dan ooit!
Het betalen van een levens
verzekeringspremie is sparen,
niet uitgeven.
Bijkantoor Leiden, Breestraat 10a
Telefoon 302
Na 6 uur 2479.
7772
CIngez. Med.)
VEREENIGDE STATEN.
Rede van Roosevelt voor den wede.
Te Chantanzera hield president Roose
velt een rede, waarin hij o.m. zeide:
De vrede van Europa ls een belangrijke
kwestie. Ons volk kan geen kwesties langs
zich heen laten gaan, die, hoewel zij zich
voordoen aan gene zijde van de grenzen,
toch een vitalen invloed kunnen uitoefenen
en waarschijnlijk ook zullen uitoefenen op
de toekomst van de Vereenigde Staten.
Ik ben meer ongerust over den interna
tionalen toestand dan over onzen binnen-
landschen toestand. Ik zeg dit niet, omdat
ik een pessimist ben, doch omdat ik hoop
heb. dat de afgunst, haat en boosheid tus-
schen de volken nu hun uiterste grens heb
ben bereikt en dat zij gevolgd zullen wor
den door een nieuwe golf van vrede en
good will.
Na vervolgens nogmaals de politiek van
goede nabuurschap te hebben bekrachtigd,
zeide Roosevelt: een schitterend monument
voor den vrede en sociaal-economische
vriendschap is de grens, welke de Veree
nigde Staten en Canada verbindt. Het we-
derzijdsche vertrouwen heeft deze grens ge
sticht.
Ik hoop, dat de politiek van goede na
buurschap, welke op ons halfrond heerscht,
tot voorbeeld zal dienen voor onze buren
aan gene zijde van den Oceaan, waarmede
wij zelf op goeden voet staan.
Met bitterheid ziet het geheele complex
der volkeren, dat niet alleen de geest doch
ook de letter van de Internationale verdra
gen straffeloos en zonder rekening te hou
den met de eenvoudigste beginselen van
eer geschonden worden.
Een permanente vriendschap tusschen
de volkeren evenals tusschen de menschen
kan slechts gehandhaafd worden door een
nauwgezette naleving van het gegeven
woord. Odanks dit alles hebben wij krach
tige pogingen gedaan, om de internatio
nale bewegingen tot verhindering van den
oorlog te steunen.
Roosevelt herinnerde vervolgens aan het
échec van de conferentie tot algemeene
ontwapening en vlootbeperking.
Wij zijn geen menschen, die ons isolee-
ren, behalve in zooverre, dat wij ons geheel
afzijdig trachten te houden van een oor
log. Wij moeten niet vergeten, dat, zoo
lang de oorlog zal bestaan, er gevaar zal
zijn. dat zelfs het land, dat het vurigst
naar den vrede verlangt, daarin wordt
meegesleurd.
Vervolgens de oorzaken van den oorlog
nagaande, gaf de president te kennen, dat
een wegnemen van de economische bar
rières er toe zou kunnen bijdragen, hen te
ontmoedigen, die 'n economischen oorlogs
wedloop nastreven.
Roosevelt wilde niet staande houden, dat
een meer vrije internationale handel een
einde aan den oorlog zou maken, doch hij
sprak de vrees uit, dat zonder dit de oor
log een vanzelfsprekend gevolg zou zijn.
Een toespeling makend op de volmach
ten, welke door het congres aan den pre
sident verleend zijn, om de neutraliteit te
handhaven, zeide Roosevelt, dat in geval
van een oorlog in een ander werelddeel
deze volmachten de oorlogswinsten zou
den verminderen, waarvan anders Ameri-
kaansche staatsburgers zouden profitee
red De industrieele en landbouw-produc-
tie voor de oorlogsmarkten kunnen onme
telijke fortuinen opleveren voor enkelen,
doch voor het land in het algemeen ver
wekken zij een ramp.
Indien wij te kiezen hebben tusschen
oorlogswinsten en den vrede, moet ons
volk zeggen: wij kiezen den vrede.
Wij kunnen buiten den oorlog blijven.
Indien zij die toezicht houden en beslui
ten te nemen hebben, in details en vol
doende de internationale kwesties begrij
pen, opdat de kleinere beslissingen van
iederen dag niet tot een oorlog leiden en
indien zij te zelfder tijd den moed heb
ben om neen te zeggen tegen hen, die ons
door hun egoïsme en onvoorzichtigheid
naar den oorlog zouden voeren.
Indien er landen zijn, die ons kwaad
willen, dan weten zij. dat wij sterk zijn
Wij kunnen ons verdedigen en wij zullen
onze buren verdedigen.
Wij trachten niet te domineeren, wij
eischen geenerlei territoriale expansie, wij
zijn gekant tegen imperialisme. Wij wen-
schen een vermindering van de wereld-
bewapening, doch gelooven aan de demo
cratie, vrijheid en vrede.
Wij bieden allen landen van de wereld
de hand van een goeden buur Dat zij, die
onze vriendschap wenschen, ons in de
oogen zien en ons de hand drukken.
BINNENLAND.
Positie der Nederlanders te Madrid niet
direct gevaarlijk geacht (Binnenland, 4de
Blad).
De vierde overwinning van Euwe in het
internationaal schaaktournooi te Not
tingham (Sport, 3de Blad).
Doodelijke aanrijding te Oegstgeest
(Uit de Omstreken, 2de Blad)
BUITENLAND.
Verdere vorderingen der Spaansche na
tionalisten (2de en 1ste Blad).
Een vredesrede van president Roosevelt
(Buitenland, 1ste Blad).
Hernieuwde actie tegen de groep Zinov-
jef in sovjet-Rusland.
(Buitenland, 1ste Blad)
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Van 't front.
De Portugesche Radioclub deelt mede.
dat behalve de stad, ook de provincie Ba-
dajoz sedert gisteren geheel in het bezit
der nationalisten is.
Bij Iran zijn de nationalisten doorge
drongen tot Ventas, op 4 KM. van Irun.
De Havas-correspondent aan het Gua-
darrama-front meldt, dat de regeeringsge-
zinde luchtmacht en artillerie gister een
groote activiteit aan den dag hebben ge
legd, en de nationalisten genoodzaakt heb.
ben, zich terug te trekken.
Vannacht viel op alle fronten ln de Gua-
darrama groote activiteit waar te nemen
waaruit geconcludeerd kan worden, dat
binnenkort breed opgezette operaties zul
len plaats vinden.
Parede, in het gebied van Somosierra is
door de regeeringstroepen bezet.
Radiobericht van Sevilla.
Generaal Queipo de Llano zeide in een
radiorede, het te betreuren, dat hij zich
vergist had, toen hij de inneming van Ma
drid tegen 15 Augustus aankondigde. „Oor
zaken van technischen aard hebben de
operaties vertraagd, doch spoedig zal de
inneming van Madrid een feit zijn,"
Vervolgens doelend op de geruchten, dat
de regeering te Madrid zou denken aan
interventie van een buitenlandsche mo
gendheid om een einde aan den oorlog te
maken, zeide de generaal, dat generlei in
terventie mogelijk is: „de marxisten en
communisten moeten zich overgeven".
Troepentransporten uit Marokko
duren voort.
Het transport van Marokkaansche troe
pen naar Spanje duurt nog steeds voort.
De „Times" meldt uit Gibraltar, dat dage
lijks minstens 200 man per vliegtuig van
Ceuta naar Sevilla worden vervoerd.
Amerikanen geadviseerd te vertrekken.
Het Amerikaansche ministerie van bui
tenlandsche zaken heeft de te Madrid
wonende Amerikanen verzocht onmiddel
lijk Spanje te verlaten. Indien zij blijven
doen zij dit op eigen verantwoordelijkheid.
Krachtig protest van Portugal.
De Portugeesche regeering heeft giste
ren aan de regeering te Madrid een nota
doen overhandigen, waarin moreele en
nrrierriele genoegdoening wordt geëischt
voor de grensschending, waarin gewapen
de regeeringsaanhangers zich eergisteren
nabij Campo Maior hebben schuldig ge
maakt. De nota zou m zeer krachtige
termen gesteld zijn.
Intusschen heeft terzelfde plaatse een
nieuw incident plaats geihad, toen com
munisten met 2 auto's de grens overtrok
ken, doch met achterlating der auto's
moesten terugkeeren.
Portugal aanvaardt non-interventic.
In een nota van den Portugeeschen
minister van buitenlandsche zaken wordt
verklaard, dat Portugal in principe ac-
coord gaat met het plan inzake non-in
terventie in Spanje.
Ten aanzien van levering van wapens
wordt in de nota gezegd, dat Portugal geen
voorraden bezit. Alles wat het doen kan,
is de doorvoer van wagens over Portu-
geesch grondgebied verbieden. Portugal
vestigt de aandacht der regeeringen op
de gevaren, die de burgeroorlog in Spanje
voor Portugal herbergt. Bijgevolg zal de
regeering vrij zijn om naar gelang der
omstandigheden te dom wat zij noodig
acht om de binnenland-c'nc rust te be
waren. het leven en de bezittingen harer
onderdanen te beschermen en de integri
teit en de onafhankelijkheid te verdedigen.