DE STRIJD IN SPANJE
ingezongen
/tukken
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Dinsda? 11 Augustus 1936
LAND- EN TUINBOUW,
De afbraak van onzen
agrarischen export.
De nationalisten melden successen.
LUCHTVAART.
VRAGENRUBRIEK.
AGENDA.
Hoe word ik snel bruin
JdJN/T IN LITTEKEN
FAILLISSEMENTEN.
HOE KAN DE EXPORT NAAR
DUITSCHLAND HERLEVEN?
INGRIJPENDE VERANDERING
VAN HANDELSPOLITIEK
URGENT.
Met onzen agrarischen export is het
sinas enkele jaren zooals bekend
meer dan treurig gesteld. Voor een voor
naam deel is dit te wijten aan de handels
politiek, welke ons land vooral ten opzichte
van den export naar Duitschland gevolgd
heeft. In land- en tuinbouwkringen is
reeds vele malen scherpe critiek daartegen
geuit, doch steeds vergeefs. Op tallooze
vergaderingen en congressen van de land
en tuinbouworganisaties hoort men steen
en been klagen over het dood bloeden van
onzen export naar de oosterburen, hetgeen
voor een groot deel te wijten is aan het
niet volgen eener actieve handelspolitiek.
In tuinbouwkringen wordt deze oorzaak
van den crisistoestand in den tuinbouw den
iaatsten tijd wel zeer sterk gevoeld, zóó
sterk zelfs dat dezer dagen opnieuw pro
testvergaderingen zullen worden gehouden
van verschillende tuinbouworganisaties,
waarin de handelspolitieke toestand met
Duitschland als één van de voornaamste
vraagstukken aan de orde zal komen.
Dr. ir. M. D. Dijt. uit Haarlem, behandelt
thans in de Mededeellngen van de Duit-
sche Kamer van Koophandel voor Neder
land dit vraagstuk. De sterke achteruit
gang van het Nederlandsch-Duitsche
handelsverkeer is een bekend verschijnsel
geworden, dat in de jaren na 1870 een
groote vlucht had genomen.
In 1913 was de boterultv'oer ongeveer
tweemaal zoo groot als in 1860. Van dezen
uitvoer ging 21.2 pet. naar Engeland en
niet minder dan 50.8 pet. naar Duitsch
land, terwijl de kaasuitvoer circa 2' maal
zoo groot was geworden. Daarvan ging 28.7
pet- naar Engeland en 24.8 pet. naar
Duitschland. Hierbij valt op te merken, dat
in 1860 van den boteruitvoer 94.5 pet. en
van den kaasuitvoer 67.5 pet. naar Enge
land ging en naar Duitschland slechts
resp. 0.1 pet. en 5.3 pet.
Deze cijfers toonen duidelijk aan. hoe
groot de verschuivingen waren ten gunste
van Duitschland. In het jaar 1929 was de
verschuiving ten gunste van Duitschland
nog veel grooter geworden, doch daarna
komt de groote verandering. De sterke te
ruggang van den uitvoer naar Duitschland
heeft zich in het loopende jaar verder
voortgezet en deze teruggang viel helaas
niet alleen bij boter en kaas, maar ook bij
eieren, groenten, bloembollen enz. waar te
nemen.
De export van groenten en
bloembollen.
Voor de producenten en handelaren van
groenten en bloembollen bracht de
sterke teruggang van den uitvoer naar
Duitschland de bekende moeilijke proble
men. Men ziet bij het cijfer van den boter
uitvoer naar Engeland een sterke stijging,
doch zooals men weet is dit geheel en al
een gevolg van de geforceerd lage prijzen,
waardoor deze export verliesgevend is.
Mr. Dijt wijst het verwijt, als zou het
een groote fout zijn geweest om onzen
export in zoo sterke mate op één land te
richten, van de hand. Wel erkent hij dat
er eenige ruimte bestond voor een uitbrei
ding van den uitvoer naar andere landen,
een uitbreiding, die overigens ook inder
daad heeft plaats gehad naar landen als
Sovjet Rusland, Noorwegen, Zweden, Polen,
Dantzig, Oostenrijk, Joego-Slavië, Litauen.
Memel, Egypte, Br. Indië, Ned. Indië, Ver.
Staten enz.
Het moet echter als hoogst onwaar
schijnlijk worden geacht, dat het verlies
van het Duitsche afzetgebied voor ons land
zou kunnen worden gecompenseerd door
het verwerven van nieuwe markten. Aller
minst onder de huidige omstandigheden.
Oorzaken niet onoverkomelijk.
Mr. Dijt bespreekt voorts de oorzaken
van de ineenstorting van het Nederlandsch
handelsverkeer met Duitschland, die men
overigens niet als onoverkomelijk mag
beschouwen.
Toen Duitschland na den oorlog tot een
debiteurstaat was geworden, was zijn eco
nomische structuur niet meer in even
wicht met zijn financieele structuur. De
economische verhoudingen waren organi
satorisch zóó gegroeid, dat Duitschland als
crediteurstaat een invoer-overschot moest
hebben. De door het verdrag van Versail
les afgedwongen financieele structuur
stelde echter het tegenovergestelde als
voorwaarde.
Daar echter de mvoer de eerste jaren na
den oorlog grooter bleef dan de uitvoer
werd de wanverhouding steeds grooter. Er
waren slechts twee mogelijkheden: de
financieele structuur diende zich aan te
passen aan de economische, hetgeen dus
neerkwam op vermindering der oorlogs
schulden. of wel het omgekeerde moest
plaats hebben, hetgeen dan zou neerkomen
op een inkrimping van den invoer.
Tenslotte heeft men de beide wegen be
wandeld. maar de veranderingen in de
economische structuur en de gevolgen
daarvan voor de betreffende groepen wa
ren zeer ernstig. Ook Nederland tracht
door het systeem der clearing de econo
mische verhoudingen van de in- en uitvoer
zóó te regelen dat de rentebetaling tot op
zekere hoogte wordt verzekerd.
Men had zoowel den invoer uit Duitsch
land kunnen uitbreiden als den uitvoer
kunnen verminderen. De invoer uit
Duitschland is sterk gedaald %n wel van 8.6
millioen ton ter waarde van f. 298 millloen
in 1934 tot 7.57 mill, ton ter waarde van
f239 millioen in 1935.
Uitvoer besnoeid ten gunste van
rentebetaling.
Teneinde toch de rentebetaling tot op
zekere hoogte te kunnen handhaven, moest
de uitvoer naar Duitschland sterk worden
besnoeid. In 1934 was de uitvoer nog 2 66
mill, ton ter waarde van f. 177 mill, en in
1935 2.21 mill, ton ter waarde van f 129
mill. Het verzet tegen dezen gang van za
ken is intusschen den Iaatsten tijd wel
toegenomen, zulks temeer, omdat b.v. een
land als Denemarken zijn uitvoer naar
Duitschland zag stijgen. Er bestaat in
Duitschland groote behoefte aan onze pro
De opstandelingen melden eenige suc
cessen.
Naar een bijzondere correspondent van
de „Temps" uit het strijdgebied van Bada-
Tw ij feit daar niet aan, dat zal door de
nationalisten gebeuren. Dit is het geheim
van Mola en Franco. Eerstgenoemde maakt
geen geheim van zijn voornemen te wach-
joz meldt, schijnt het, dat de nationale ten, tot Franco gereed zal zijn om Madrid
troepen daar Inderdaad de overhand krij- te lijf te gaan.
gen.
Reeds hebben zij Merida ingenomen, dat
een belangrijk knooppunt van wegen en
spoorlijnen vormt.
In Merida zouden de nationalisten de
verbinding met de troepen van Sevilla
Caceres en Burgos tot stand hebben ge
bracht.
Vanuit Merida werd verder opgerukt
naar Montyo, dat bezet is.
In Badajoz, aldus meldt de correspondent
verder, heeft zich een merkwaardig inci
dent voorgedaan. In de kazerne der stad
bevonden zich ongeveer twee honderd veer
tig man z g.n. ontwapende civiele garde. Op
een goeden avond nu verscheen een offi
cier van de roode militie met eenige man
nen en twee mitrailleurs in de kazerne en
deelde daar mede, dat de nationale troepen
zich nog slechts enkele kilometers van
Badajoz bevonden
De civiele gardisten haalden daarop een
aantal wapens, die zij hadden weten te
bergen te voorschijn en openden het vuur
op de regeeringstroepen. die op hun beurt
de kazerne den geheelen nacht, door be
schoten.
Eerst na een langdurig gevecht zouden
de regeeringstroepen weer de overhand
hebben gekregen.
Tegen tien uur des morgens werd de
witte vlag geheschen, nadat de comman
dant van de kazerne en zes en twintig man
schappen den dood hadden gevonden.
Naar de „Paris Soir" uit Tanger ver
neemt, zouden de troepentransporten van
generaal Franco uit Ceuta naar Algeclras
beëindigd zijn. Franco moet ongeveer vijf
tien-duizend man naar het Iberisch schier
eiland hebben overgebracht.
Uit Gibraltar verluidt, dat vliegtuigen
van de nationalisten Malaga hebben ge
bombardeerd.
Volgens een bericht uit Lissabon, zijn de
stad en en de provincie Santander in han
den van de nationale troepen gevallen.
Te Bayonne is bevestiging ontvangen
van het bericht, dat San Sebastian geheel
verstoken is van water.
Het radiostation van Tetoean verspreidt
het volgende bericht:
Twee vliegtuigen der Spaansche regee
ring, elk bemand met drie vliegers, zijn
gedeserteerd. De militairen hebben zich
aangesloten bij het leger van generaal
Mola, dat ten Noorden van Madrid ope
reert.
Te Barcelona zijn 400 priesters doodge
schoten. Te Lora del Rio bij Cordova zijn
Zaterdag 195 personen in een put geworpen
en te Constantia bij Sevilla 250 personen.
De putten werden daarna met dynamiet
vernield.
De stad Guadalajara, welke is gelegen
aan den spoorweg Madrid-Barcelona, is
door de colonnes van generaal Cabanelias,
die uit Saragosso kwamen, bezet.
Een onderhoud met generaal Franco.
Generaal Franco heeft te Sevilla een bij-
zonderen correspondent van een Lissa-
bonsch blad een onderhoud toegestaan,
waarin hij o.m. verklaarde, dat de toestand
der nationalisten dagelijks verbetert, ter
wijl de mogelijkheden der Madrileensche
regeering tegenstand te bieden volgens
generaal Franco in dezelfde mate vermin
deren. Onze beweging, aldus generaal Fran
co, is militair en nationalistisch. Zij heeft
geen relatie met eenige politieke partij.
Onze taak is Spanje van den chaos te red
den en den eerbied te herstellen voor het
leven van onze medemenschen en de reli
gie.
De militaire dictatuur zal, indien moge
lijk, slechts van korten duur zijn. Het be
stuur zal In handen van deskundigen wor
den gelegd en niet in handen van politici.
Noch de vlag noch de staatsvorm zullen
gewijzigd worden. Spanje is republlkeinsch
en zal republlkeinsch blijven. Wat veran
deren zal, zijn alleen de blnnenlandsche
toestanden.
Overzicht van een nationalist.
Don Rafael Aizpun Santa Fé, oud-minis
ter van Justitie in het kabinet van Lerroux
en eerste afgevaardigde van Navarra, geeft
het volgende algemeene overzicht van den
toestand in Spanje:
„Wanneer gij van de Fransche grens uit
gaande, ongeveer ter hoogte van Gavarnie,
een lijn trekt, kunt gij de gebieden schei
den. die in handen van de regeering en die,
welke in handen van de opstandelingen
zijn. Die lijn moet buiten Huesca en Sara-
gossa om loopen, vervolgens afdalen naar
Daroca, voorbij Medinaceli, Atienza en
Segovia, doorgetrokken worden naar Avila.
Plancencia, Caceres, Badajoz, welke plaats
zoo goed als in de macht der nationalisten
is, en dan loopen langs Tirente de Cantos,
Sevilla. Córdoba voor Malaga langs. In
groote trekken is dat het front. Binnen
deze verdeeling liggen twee enclaves. Een
regeerlngsenclave, dat ten Oosten van
Oviedo begint en langs de zee loopt tot aan
de Fransche grens, en een nationalisten-
enclave, dat de stad en de streek van Gra
nada omvat. Van welken kant het over
winnende offensief ontketend zal worden?
Aan het front van Catalonlë, waar gene
raal Gil Juste het bevel voert, gaat het er
alleen maar om de Ingenomen stellingen
te handhaven. In Guipuzcoa strijden drie
hoofdcolonnes tegen de mijnwerkers van
Asturië en, helaas, tegen de Basklsche na
tionalisten, die tegen hun geloofs- en ras-
genooten strijden om een problematieke
onafhankelijkheid te verwerven. Genoemde
colonnes staan onder bevel van de kolonels
Beorlegui. Artiz de Zarate en Losarcos. Het
is mogelijk maar niet volstrekt noodzake
lijk, dat zij San Sebastian innemen vóór
het groote offensief. Deze oorlog zal aan
het Zuidelijke front gewonnen worden met
de colonne van Somosslerra onder bevel
van kolonel Garcia Escamez en de colonne
van Guadarrama onder generaal Ponte.
Van zijn kant heeft Franco, de opperbevel
hebber der troepen in het Zuiden, terwijl
hij naar het schijnt Zuid-Oost-Spanje,
welks strategische belang verwaarloosd kan
worden, verwaarloosde, zijn inspanning ge
richt naar het Noord-Westen. Hier vechten
troepen, die gevormd zijn uit legioensolda
ten van Marokko en uit geregelde Afri-
kaansche troepen, welke in het gebied van
Badajoz opereeren. Het zijn onze beste
troepen, het best geoefend en het best
uitgerust.
Zij zullen Badajoz veroveren en vla Ca
ceres een eerste contact tusschen de Zuide
lijke en Noordelijke troepen tot stand bren
gen. Wanneer dat gebeurd is, zal Madrid
tusschen drie vuren staan, in het Noorden,
in het Westen en in het Zuiden In dien
wanhopigen toestand kan gehoopt worden,
dat Madrid niet zal trachten het onmoge
lijke te doen, d.w.z. de stad verdedigen.
Wanneer Madrid echter de dwaasheid mocht
begaan tegenstand te bieden, zou het aan
gevallen worden uit Toledo, Navancarnero
en op een lijn loopende van het Escuriaal
naar Guadalajara.
De oud-minister eindigde zijn verklarin
gen met de woorden: de nationalisten wen-
schen, dat Spanje in den strijd zoo min mo
gelijk lijden zal, onze generaals zullen het
het onmogelijke verrichten om te overwin
nen.
Geruchten.
Nog niet bevestigde geruchten melden het
aftreden der regeering Glral te Madrid en
de vervanging door een regeering Prieto.
De Paris Midi meldt uit Barcelona, dat
daar het vakverbond en het Iberisch anar-
chistenverbond in den boezem van het
volksfront in conflict zijn geraakt, met de
naar hun meening te verburgerlijkte Cata-
laansche regeering en verder met de civiele
garde, die voor een deel opdracht heeft ge
kregen, den anarchisten en vakvereenigln-
gen de kortgeleden verdeelde wapens weer
af te nemen en tenslotte ook met de an
dere arbeidersorganisaties. De leden van
het vakverbond en de anarchisten zouden
van hun leiders instructie hebben ontvan
gen. op ieder te schieten, die hun de wa
pens weer zou willen afnemen.
De non-interventie.
De Portugeesche minister van buitenland-
sche zaken heeft den Engelschen zaakge
lastigde te Lissabon het standpunt van zijn
land t. a. v. het Fransche voorstel tot niet-
inmenging in Spanje uiteengezet.
Naar verluidt is Portugal, ofschoon het in
beginsel het Fransche voorstel aanvaardt,
van oordeel dat de volgende punten een
voorafgaand onderzoek vereischen:
le. acht Portugal het noodig dat Sovjet-
Rusland aan een overeenkomst van nlet-
inmenglng deelneemt;
2e. Moeten de Spaansche oorlogvoerende
partijen de internationale zone van Tanger
eerbiedigen.
3e. Wensclit Portugal waarborging van
zijn territoriale onschendbaarheid door
Frankrijk en Engeland voor het geval
Spanje communistisch mocht worden.
De Russische regeering heeft den Fran-
schen zaakgelastigde te Moskou medege
deeld dat Sovjet-Rusland zijn instemming
betuigt met den tekst van de Fransche voor
stellen tot niet-inmenging in Spanje.
De correspondent van Reuter te Rome
meldt dat Italië zich in beginsel accoord
heeft verklaard met de Fransche voorstel
len. Dit is den Franschen gezant gisteren
op het departement van buitenlandsche za
ken te Rome meegedeeld.
Over eenige punten duren de onderhan
delingen nog voort. Volgens den correspon
dent van het D.N.B. te Rome vindt dit zijn
reden in het feit dat men te Rome meent
dat de Fransche voorstellen niet het defini
tieve officieele standpunt van de Fransche
regeering weergeven.
De „Osservatore Romano" meldt, dat de
Heilige Stoel met kracht bij de regeering te
Madrid geprotesteerd heeft in verband met
de heiligschennende daden, die tegen de
kerken en de kloosterbevolking zijn be
dreven.
Italië heeft wel geprotesteerd tegen het
vermoorden van vier Italianen te Barcelona,
doch zal het geval niet dramatiseeren.
De Duitsche admiraliteit deelt mede, dat
twee torpedobootjagers, de „Kondor" en de
„Möwe", zijn vertrokken om de Duitsche
vloot in de Spaansche wateren te verster
ken.
DE FOKKER F. 36.
aucten en de prijzen zijn daar hoog. Er is
desondanks niets ondernomen, dat tot een
uitbreiding van de afzet van groenten enz.
naar het buitenland met name speciaal
Duitschland zou kunnen leiden. Er dient
een grondige wijziging te komen in onze
handelspolitiek. o.m. door zoo noodig
Duitschland door credleten in staat te
stellen tot grootere aankoopen over te
gaan. Een vergrooting van den uitvoer zou
een stijging van de koopkracht van ons
land tengevolge hebben. Op die wijze zou
den de verleende credleten weder terug
komen.
Niet vasthouden aan dc clearing.
Bij een vasthouden aan de clearing met
G. v. L. te L. Leiden. Utrecht, Jutfaas,
Vianen, Zaltbommel, Hedel, Den Bosch,
Dongen, Schijndel, St. Oedenrode, Son,
Eindhoven, Aalst.
Duitschland zonder credieten is een spoe- weinig hoop bestaan
dige opleving nauwelijks denkbaar, want
dan dient men eerst te beginnen met den
invoer uit Duitschland te vergrooten en
zulks is bij een steeds dalende koopkracht
van ons volk onmogelijk. Bij een voort
zetten van de utdige clearing- en han
delspolitiek k: i er volgens dr. ir. Dijt dan
ook voorloonlg .oor onzen export slechts
HET VLIEGENDE HOTEL.
In een bericht over de luchtvaart-ten-
toonstelling ILIS te Stockholm, vermeldden
wij reeds In het kort een en ander over een
nieuw ontwerp van Fokker, de F. 56, waar
van een maquette op deze tentoonstelling
was geëxposeerd. Wij zijn thans in staat
een volledige beschrijving en malen en
prestaties te publlceeren.
De F. 56 is een viermotorige vrijdragende
middendekker, heeft twee verdiepingen en
kan des daags 56 passagiers en 56 koppen
bemanning en des nachts 28 passagiers
vervoeren over een afstand van ruim 1000
K.M. De uitrusting voor het nachtverkeer
bestaat uit 28 bedden, 4 kleedkamers, elk
met 2 waschtafels.
In de onderste verdieping bevindt zich
links een toilet en een trap naar de boven-
verdieping.Rechts is een kleedkamer met
twee waschtafels ingericht. Op de boven
verdieping is de keuken en daarnaast even
eens een kleedkamer met twee wasch-gele-
genheden. In den vloer van de benedenver
dieping Is een luik aangebracht, van waar
uit de bemanning en eventueel de passa
giers der voorste appartementen, door mid
del van een trap. toegang tot de machine
hebben.
De bovenverdieping bestaat uit vier af-
deelingen, elk ingericht overdag voor acht
passagiers. De leuningen der stoelen zijn
omkeerbaar, zoodat men zelf kan bepalen
of men voor-, dan wel achteruit wil vlie
gen. Bij nachtvluchten worden de stoelen
samengeklapt, waardoor een bed gevormd
wordt. Boven de zitplaatsen is in den wand
eveneens een bed aangebracht, dat des
nachts naar beneden kan worden geklapt.
De benedenverdieping bestaat uit twee
compartimenten, een voor den voorsten en
een achter den achtersten ligger der vleu
gel. Ieder compartiment heeft overdag 12
zitplaatsen en des nachts 6 bedden. De
ruimte, waartoe men vanuit de cabine,
door middel van een groote deur toegang
heeft en achter deze cabine is gelegen, be
vat zoowel op de boven- als de beneden
verdieping links een garderobe en een wen
teltrap. welke de verbinding tusschen de
belde étages vormt, en rechts een kleed
kamer.
Deze kleedkamers worden alleen voor
nachtverkeer Ingericht en voorzien van
twee waschtafels elk. Bij dagverker worden
zij benut als bagage-ruimen en garderobe.
De stuurhut is geheel voorin den neus.
zoodat de piloten, welke naast elkaar zijn
gezeten, een volkomen vrij uitzicht hebben.
Achter de zetels der bestuurders is de
radio-installatie aangebracht met links de
plaats voor den boord-werktulgkundige.
De vlleginstrumenten zijn op een bord
voor de zitplaatsen der piloten gemonteerd,
zoodat voor beide bestuurders een vrij
ruim zicht gewaarborgd is. De overige in
strumenten en controle-apparaten zijn op
een apart bord en een schakeltafel in de
cockpit aangebracht. Het voorste bagage
ruim is ingericht onder den cokpit en ge
deeltelijk onder de bovenste kleedkamer ep
kan van uit de cabine bereikt worden. De
beide overige ruimen, welke zich in
de benedenverdieping bevinden, een in
het midden, tusschen de liggers en
een in den staart, zijn van bui
tenaf door een deur in den wand
der romp toegankelijk. Het landingsgestel
is Intrekbaar en wordt langs hydraullschen
weg in den vleugel, tusschen den voor- en
achter-ligger ingetrokken. De stand van
het landingsgestel is steeds in de cockpit
te controleeren.
De F. 56 is ontworpen voor 4 luchtge-
koelde motoren van 8001100 PK. elk.
Iedere motor van moderne constructie kan
worden ingebouwd, mits In den start 900
PK. ontwikkeld wordt. De vier motorbok
ken, twee aan iedere zijde van den romp in
den vleugel, zijn onderling verwisselbaar.
Het leeggewicht van deze nieuwe Fokker
bedraagt 15250 KG., de nuttige last 7250
KG„ zoodat het vlieggewicht het respec
tabele getal 22500 KG. vormt!
De afmetingen zijn: spanwijdte 38,5 m„
lengte 25,8 m„ hoogte 6,45 m„ vleugelopper
vlak 200 M2.
De maximum snelheid bedraagt bij mon
tage van 4 Hispano 14 Ha-motoren op een
hoogte van 2825 meter 355 KM. per uur,
de kruissnelheid op 4700 meter 315 en op
2000 meter 290 KM. per uur, zoodat on
danks de enorme grootte dezer zware ma
chine een behoorlijke snelheid wordt be
reikt. Het brandstofverbruik is 644 KG. per
uur. De actie-radius, of afstand welke aan
één stuk kan worden afgelegd, Is 1520 KM.
HEDEN.
Noordwijk Zee: Geref. Bond. JuU-
ana weg 28: ds. J. Lekkerkerker, n.m. 8 u,
Woensdag.
De Burcht: Bijeenkomst der S.D.A.P,
Spr. Koos Vorrink, nam. 8 uur.
Sassenhelm: Alg. verg. v. aandeel
houdershouders N. V. Bloembollenbedrljf
Baartman en Koning; 2 uur nam.
BIOSCOPEN.
Luxor-Theater, Stationsweg, 8 uur nam.
Dr Socrates"
Woensd., Donderd. en Zaterd. nam. 2 u
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur,
Trlanon-Theater, Breestraat, 8 uur nam.
.De Millioenenerfenis".
Woensdag en Zaterdag nam. 2 uur.
Zondag nam. doorloopend van 2—Tl, en
vervolgens om 8 uur.
Lldo-Theater, Steenstr. 39, 8 1/4 u. n.m.
„Catharlna de Kleine".
Woensdag en Zaterdagnam. 2'/j uur.
Zondag nam. 2 uur, 4>/i uur en 8 u. 15.
Het Nieuwe Roxy, Haarl.str. 7 uur nam,
.De Hekser".
lederen middag 2'/> u„ Zondag v.af 2 u,
Casino-Theater, Hoogewoerd, 8 uur nam.
..De roen der wildernis"
Dagelijks nam. half drie.
Zondag nam. 4 en 8 uur.
DAGELIJKS.
Pieterskerkgracht 9Tentoonstelling
Leidsche Schilder- en Teeken-Academie
„Ars Aemula Naturae" 105 uur.
Schevenlngen (Circus Carl Hagen
beek): Nam. 8 uur. 's Woensdags, 's Zater
dags en 's Zondags 2 uur.
(Bulten verantwoordelijkheid der Red.).
Copie van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
DE BEZUINIGING OP HET
NIJVERHEIDSONDERWIJS.
Het Nijverheidsonderwijs is ongetwijfeld
het onderwijs voor het grootste gedeelte
van ons volk.
Op de Nijverheidsscholen worden de toe
komstige ambachtslieden theoretisch en
practlsch gevormd, zoodat later de maat
schappij met recht trotsch kan zijn op een
select stel vakmenschen,
Om dit nu mogelijk te maken moet het
onderwijs wat deze menschen moet vor
men, zoo uitgebreid en volledig mogelijk
zijn.
Dit laatste nu wordt blijkbaar, gezien
den getroffen bezuinigingsmaatregel,
waarbij de 3-jarige cursus aan de Am
bachtsschool hier ter stede in een 2-jarige
werd omgezet, over het hoofd gezien.
Deze verslechtering was, den economi-
schen toestand in aanmerking genomen,
in zekeren zin onafwendbaar, doch als dan
bezuinigd moet worden, waarom moet dan
alleen het Nijverheidsonderwijs daarvan
het slachtoffer worden? Waarom blijven de
3- en 5-Jarlge cursussen aan de Hoogere
Burgerscholen gehandhaafd?
Deze instellingen van middelbaar onder
wijs genieten zoo het geen rijksinstellin
gen zijn, toch ook subsidie van het rijk.
Wij heeten hier te leven in een democra
tisch land, waarin de staatsburgers gelijke
rechten en plichten hebben, welnu waar- -
DIVERSEN.
's Woensdags: Inst. v. Praeventleve Ge
neeskunde Medisch Opvoedkundig Bureau
(Boerhaavestraat 21). Half drie tot half
vier. Inenting tegen dlphterle 4-5 u. nam.
's Woensdags: Inst. v. Praeventleve Ge
neeskunde. Consultatiebnr. v. Alcoholisten
8 uur nam.
's Vrijdags: Inst. v. Praeventleve Genees
kunde. Consultatiebureau v. Beroepskeuze.
45 uur nam.
De apotheek Hooigracht 48 ls dag en
nacht geopend voor leden v. h. ziekenfonds
„Tot Hulp der Menschheld", echter van
nam. 8 uur tot v.m. 8 uur alleen voor
spoedrecepten.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag 10 tot
en met Zondag 16 Aug. a.s. waargeno
men door de apotheken G. F. Reyst,
Steenstraat 35, Telefoon 136 en A. J,
Donk, Doezastraat 31, Telefoon 1313 en
mej. J. Doedens, Wilhelminapark 8, Oegst-
geest, Telefoon 274.
Door AMILDA-zonnebrulncrème krijgen Uw
gelaat, armen en hals, direct een gezond,
sportlef bruine teint, die tevens volkomen
beschermt tegen zonnebrand.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct,
7 632 (Ingez. Med.)
DE „BIENNALE" TE VENETIË.
Gistermiddag werd de Internationale
Filmtentoonstelling de „Biennale" te
Venetië officieel geopend. Voor een talrijk
publiek, waaronder zich de hertlg van
Genua en de hertog van Spoleto bevonden,
werd het woord gevoerd door graaf Volpi,
leider der Biennale, dr. Lehnich, president
der Duitsche Relchsfilmkammer en door
den Italiaanschen minister van propaganda
Dlno Alfieri. Veertien landen zijn op deze
tentoonstelling met in totaal 46 films ver
tegenwoordigd, te weten Nederl. met „Jon
ge harten" en „Rubber", verder Amerika
met 9 films, Duitschland met 6, Frankrijk
met 7, Spanje met 1, Italië met 4, Enge
land met 6, Hongarije met 3. Oostenrijk
met 4 films en tenslotte Britsch-Indië en
Egypte ieder met een film.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
H. F. Heuzen, Voorhout.
J. A. Otten, Leiden.
om bezuinigt men dan op het onderwijs
van een deel van die burgers, en laat men
het onderwijs van het andere deel onaan
getast?
Op een Nijverheidsschool is elk uur van
den schooldag nuttig besteed aan het ge
ven van onderwijs in vakken, welke de
leerling noodig heeft, om later als een
allround vakman een plaats in de maat
schappij in te nemen.
Kan een H.B.S., waarop zooveel kennis
wordt ingepompt, waar de leerlingen 'n
hun latere leven niets meer aan hebben,
hierop bogen?
Laat men al de overbodige leervakken
schrappen, dan zal men bot de conclusie
komen dat, zonder de leerlingen in bun
algemeene ontwikkeling te schaden, (het
geen nu bij de Ambachtsschoolleerlingen
wel het geval is!) de 3-jarige makkelijs
in een 2-, en de 5-jarige in een 4-jarige»
cursus kan worden omgezet. En indien dan
eventueel mocht blijken dat de beschik
bare tijd niet toereikend was voor de
behandelen leerstof, zou men altijd nos
kunnen overgaan tot verlenging van o
schooluren van 4 tot 7 uur, zooals dat »v
de Ambachtsscholen gebruikelijk is.
Bezuinigen is goed, doch niet aan
M. C. SCHOUTEN.
Oud-leerling
2-J
