LE1DSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 20 Juli 1936
SPORT.
BUITENLAND.
HET LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
Het eindverslag.
Verschenen is het eindverslag van de afd.
Leiden van het Nationaal Crisis-Comité.
Vooraf gaat een hartelijk woord van darlk
van onzen burgemeester voor de werk
zaamheden van het comité, waaruit
schitterend is gebleken, waartoe het parti
culier initiatief en de particuliere sociale
activiteit in staat is.
Aan het verslag over 1935 het 4e en
laatste ontleenen wij:
In 1935 zijn ingekomen 1175 (v. j. 1220)
aanvragen, hiervan werden 411 tv. j. 457)
aanvragen geheel of gedeeltelijk inge
willigd.
Voor A-steun werd. behalve de gelde
lijke steun, ten bedrage van f. 12866.17
iv. j. f. 15273.99) en aan borgstellingen
tot een bedrag ran f.18764.— (v. j.
f.19121.verstrkt aan goederen in
natura voor een bedrag van f. 877.42
(v. j. f. 855.48).
Van 1 Januari—30 April 1936 zijn lnge-
park en een rondwandeling door de stad.
Op de terugreis maakte eenige leden zich
verdienstelijk met het aanwerven van
nieuwe leden, wat een groot succes bleek
te zijn.
Te ongeveer 9 uur 's avonds kwam men
al zingende, in de Sleutelstad terug.
Een zeer geslaagde tocht was hiermede
beëindigd.
OPENING VAN HET OPFOKSTATION' DER
LEIDSCHE GEITENFOKVEREENIGING.
De Leidsche Geitenfokkersvereeniging
heeft Zaterdagmiddag om drie uur. officieel
haar fokstation voor het aankweeken van
speciaal uitmuntende dieren, geopend
Er was hiervoor groote belangstelling.
De voorzitter der vereeniging de heer
Jonk sprak een hartelijk welkomstwoord
en deelde mee dat van B. en W, bericht
van verhindering was ingekomen Ook de
heer en mevr dr. Emmers en de heer en
mevr van Poelgeest hadden bericht van
verhindering gezonden. Het verheugde spr.
dat velen van hun belangstelling deden
ZEILEN.
DE KAAGWEEK.
de°neiS4wiUWVragen: M aaflVraSen W"- ^'ken! zoo o.a. de ou" wethouder mr Ro-
Aan Weidelijken steun werd uitgegeven miin en dc raad5"'den d'
1932
1708
387
1933
1433
705
1934
1220
763
1935
1-175
764
1936
225
135
tun. 30 April
Totaal
5761
2754
f. 2805.99, aan borgstellingen voor het aan
gaan van een leening f. 6288.50, en in
natura voor een bedrag van f. 79.01.
Het overwicht der behandelde aanvragen
luidt'
gunstige
aanvr. afgewezen beslissingen
1321
728
547
411
90
3007
Naast de vele particuliere giften zijn de
Woensdagcollecten, de maandelijksche bij
dragen van de Ver. van Huisvrouwen! de
geregelde afdrachten van het Leldsch
Studenten Corps, de hoofdbronnen geweest
waaruit het Comité geregeld heeft kunnen
putten. Ook veel steun werd ontvangen
van enkele scholen, personeel van groote
magazijnen, particuliere- en overheids
instellingen. Enkele kerstcollecten en de
Maskerade-collecte in 1935. die eveneens
belangrijke baten opleverden, dienen te
worden vermeld.
Aan allen, die op de een of andere wijze
hieraan hebben bijgedragen werd reeds bij
verschillende gelegenheden de dank van
het Comité overgebracht.
Het overzicht der ontvangsten en uitga
ven geeft o.m. aan: over 1935 waren dc
ontvangsten f. 53911.41, w.o. saldo 1934
f. 1925.59. 26 collecten en 3 October collecte
f. 9064.94, collecten Verg. v. Huisvrouwen
f. 1021.75. L.S.C. f. 2256.50. giften, pers. bij
dragen enz. f. 2037.52, N. C. C. f. 5000, ge
meente Leiden f. 3000, idem voor cursussen
jeugdige werkl. f. 6500. Gem. Hulpbank af
lossing leeningen f. 14000, Crisis Waarborg
fonds f. 8000. Brokkenhuis f. 200, diversen
f. 905.11.
De uitgaven bedroegen f. 52.129.70, w.o.
aan geldelijken steun f. 12866.17, aan 145
verstrekte leeningen f. 18764, aan kleeding,
brandstoffen, levensmiddelen f877.42, aan
cursussen jeugdige werkloozen f. 6500. aan
cursusen ontw. en ontspanning f. 376.50, aan
gratificaties, drukwerk, telefoon f. 2758,
aan reserve Crisis-Waarborgfonds f. 8000.
diversen f. 1987.61, zoodat het batig saldo
per 31 Dec. 1935 bedroeg f. 1781.71.
Over 1936 (1 Jan.—1 Mei 1936) waren de
ontvangsten: saldo 1935 f. 1781.71, collecten
Verg. v. Huisvr. f. 258.60, L.S.C. f. 415.50 gif
ten. periodieke bijdrage f. 52.60, Gem. Hulp
bank aflossing leeningen f. 5500. Crisis
Waarborgfonds f. 8000. diversen f. 52.31, to
taal f. 16060.72.
De uitgaven aan geldelijken steun f 2805.99
aan 42 verstrekte leeningen f. 6288.50, aan
kleeding, brandstoffen, levensmiddelen
f. 79.01, aan gratificaties, drukwerk, tele»
foon f. 150, aan Rijnlandsch Borgstellings
fonds f. 5000. aan diversen f. 438.32, totaal
f. 14761.82.
Saldo f. 1298.90.
Op verzoek van het Dag. Bestuur is bo
venstaande rekening van den penningm.
aan de hand van bescheiden gecontroleerd
en accoord bevonden door de heeren N. C.
F van Ginkel en Mr. P E. Briët.
Het overzicht der verleende borgstellin-
gr. uit 't Crisis-Waarborgfonds geeft aan:
1932 161 borgstellingen tot een totaal be
drag v. f. 14.750,45; 1933 126 tot f. 161.65,28;
1934 154 tot f. 19.121; 1935 145 tot f. 18.764;
1936 t.m. 30 April 42 tot f. 6288.50 Totaal
628 borgstellingen voor een totaal bedrag
van f. 75089.23.
De voorschotten werden verstrekt door
de Gemeentelijke Hulpbank (Gem. Bank
van Leening en Geldschietbank)een
leening tot een bedrag van f. 500 werd
verstrekt buiten de administratie van de
Gemeentelijke Hulpbank.
Door terugbetalingen op de leeningen is
bereids een bedrag van f. 44.908,42 (tot en
met 30 April 1936 f. 42.450, na 30 April
1936 f. 2458,42) aan borgstellingen afge
daan.
Op het binnenkomen van het nog uit
staande bedrag groot f. 11.000 wordt nauw.
lettend toegezien.
De borgstellingen zijn verleend aan
klrine zelfstandigen, nadat vaak eerst
saneering had plaats gehad.
Menige zelfstandige is op deze wijze voor
armlastigheid behoed geworden.
Tenslotte wordt nog herinnerd aan den
B-steun en aan de oprichting van het
Rijnlandsch Borgstellingsfonds waaraan 't
Crisis-comité met f. 5000 deelnam .terwijl
het verslag besluit met een woord van
dank namens het comité voor de gulle
medewerking.
o
GESLAAGDE BOOTTOCHT DER NED.
AMUSEMENTSCLUB.
miin en de raadsleden de heeren Bergers
en Würtz De vereeniging heeft nog aan
gename herinneringen aan het tijdperk,
waarin mr Romijn wethouder was. Deze
heeft toen in zijn kwaliteit van voorzitter
van het Leidsch Crisiscomité met de ver
eeniging samengewerkt, om meerdere werk
loozen eeh goede melkgeit te bezorgen,
waardoor eenige bezuiniging werd gebracht
in die gezinnen welke met de ellende der
werkloosheid hadden te kampen
Aangenaam was het spr. den heer en
mevr. Duval die namens Dierenbescher
ming aanwezig waren te begroeten als
mede de vertegenwoordigers van den
Politiebond voor Dierenbescherming.
De directeur van Markt- en Havendienst
de heer Mennes, was aanwezig namens de
plaatselijke tentoonstellingscommissie, even
als vele afgevaardigden van zustervereni
gingen.
Spr. schetste dezen dag als een evene
ment in de geschiedenis van de L.G.V.
Vooral de stuwkracht van den secretaris,
den heer J M v. d. Moolen, was het die
het heeft mogelijk gemaakt dat dit fok
station er kon komen. Men houde er echter
rekening mee dat deze stichting een
zware zorg is voor de vereeniging. Veel
lasten heeft zij voor haar rekening geno
men en haar middelen zijn gering. De ver
eeniging heeft dit werk aangevat, omdat
door de moeilijke tijdsomstandigheden,
meerderen er toe komen zich een geit aan
te schaffen, maar dan vaak bedrogen uit
komen doordat men zwakke en ongeschikte
dieren aankoopt. Er is dus vooral behoefte
aan goed materiaal in het belang van
mensch en dier. Van tal van organisaties
en personen en bovenal van plaatselijke
autoriteiten ondervond de vereeniging in
rijke mate steun. Wil ons vooral nu steunen
want thans hebben wij uw steun dubbel
noodig. aldus besloot spr
De heer J. M. v. d. Moolen wees er op,
dat dit fokstation de kroon is oo zijn 23
jaar werken voor de geitenfokkerii Het
fokstation mag er zijn! .Men zal-tevergeefs
zoeken naar een tweede zoo wél inge
richt fokstation in Nederland Spr. is er
trotsch oo. maar hij ziet dit nog niet als
het einde van zijn taak. Dit laatste zal pas
het geval ziin als elke Leidsche gelten-
houder voorzien zal zijn van een prima,
gezonde en sterke melkzeefster. Spr. vroeg
aller steun en medewerking om dit ideaal
te bereiken.
De voorzitter van den Politiebond voor
Dierenbescherlng richtte nu een hartelijk
compliment tot het bestuur van de L.GV.
Spr.'s organisatie heeft veel sympathie voor
de L.G.V.. omdat men er steeds oo uit Is,
de dieren goed te behandelen en dit ideaal
propageert.
Ook mr Romijn wenschte de vereeniging
geluk en prees het bestuur. Spr. heeft de
aangenaamste herinneringen aan hetgeen,
in samenwerking met het Crisis-Comité
kon worden bereikt.
De aanwezigen bezichtigden alsnu het
fokstation met kennelijke interesse. Er
kunnen 12 dieren oo de meest ideëele wijze
worden gestald Een speciale hoek ls gere
serveerd voor eventueele zieke dieren
De L G.V is h'ermee een mooie inrich
ting rijk geworden, welke getuigt van durf
en ondernemingsgeest.
De Ned Amusementsclub heeft gisteren
een boottocht gehouden met de „Burg.
Gaarland I" waaraan werd deelgenomen
door leden, ouders en vele stadgenooten.
Hoewel het weer, bij de afvaart van de
Spanjaardsbrug, zich niet zeer gunstig liet
aanzien en op de heenreis menig regen
buitje viel. bracht het strijkje, de stem
ming er toch al spoedig in!
De tocht ging over de Kasermeren
langs Schiphol naar Amsterdam. Met Am
sterdam in zicht, klaarde het weer dus
danig op. dat velen deel namen aan het
door het bestuur gemaakte plan, ri.l. een
bezoek aan het Rosarium in het Vondel-
Geslaagd te Den Haag voor het
M.U.L.O. diploma A; P. J. Koole alhier.
Onze plaatsgenoot B. Cahen is op de
Electrotechnische school te Amsterdam
bevorderd naar de 6e klasse.
Res. Ie luit. Baron van Hêeckeren van
Keil is voor den tijd van 3 maanden ge
detacheerd bij het 6e Regiment Veld-Ar-
tillerie alhier, voor het uitoefenen van
praktischen dienst.
Zaterdagmiddag te 3 uur werd door
den heer Van Deventer in 't pand Mare 84
het sigarenmagazijn „Sport" geopend. Een
groote sorteering sigaren, sigaretten enz.
waarborgt een goede bediening der cliën-
tèle. De winkel, welke geheel gemoderni
seerd is, geeft een prettigen, royalen
indruk. Het geheel w:rd uitgevoerd naar
ontwerp van den he:r Huber, terwijl de
electrische installatie werd uitgevoerd
door de fa. D. Fasseur. timmerwerk door
de fa. Huber en stoffage door de fa. Vroom
en Dreesman.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen
Maandag 13 Juli 46 volwassen personen;
Dinsdag 14 Juli 48; Woensdag 15 Juli 48;
Donderdag 13 Juli 47; Vrijdag 17 Juli 48;
Zaterdag 18 Juli 47 volwassen personen.
Door de politie is aangehouden de
23-iarige A v d. L. zonder beroep, die
ontvlucht was uit het Rtikskrankzinniaen-
gesticht te Woensel w-ens opsporing door
de rad'o was verzocht. Hit is naar het ee-
st'cht teruggebracht
Met inzan? wit "uil a.s ls aan den
heer A J. de Wit te Oegstgeest tuinman
aan de gestichten Endegeest e.a. wegens
den pensioengerechtigden leeftijd eervol
ontslag verleend.
DE FRIEZEN BEHALEN EEN GROOTEN
VOORSPRONG IN DEN REGENBOOG
WEDSTRIJD TEGEN HOLL.WD.
(Van een onzer redacteuren)
Uitstekend zeilweer begunstigt ook den
vierden dag van Neerland's grootste zell-
feest. De wind waait wederom uit den
zuidwesthoek, maar is in vergelijking tot
gisteren aanmerkelijk afgenomen, hoewel
er nog voldoende is overgebleven om een
vlot verloop van het uitgebreide dagelijk-
sche programma te waarborgen. De lucht
is ook geklaard, zoodat de zon aan het
fleurige spel van water, zeilen en wolken,
meerdere kleur geeft
Er werd vandaag, althans in de morgen
uren, weer de gewone wedstrijdbaal! ge
varen, welke op verzoek van enkele deel
nemers voor den teamwedstrijd der Olym-
piajollen tot één ronde was teruggebracht.
Borgerhoff Mulder trok er evenals giste
ren weer direct tusschen uit en rondde dg
boei op het Zweiland het eerst, gevolgd
door zijn clubgenoot Ritman, v. d. Stadt
(Zaanlandsche), Coops (Loosdrecht), van
Lijnen Noomen (Zaanlandsche) en Bes-
seling (Loosdrecht)
Ritman raakte hier bij het gijpen de
boei en keerde dus meteen maar weer naar
huis terug. Borgerhoff Mulder moest dus
alleen de Kaag-kleuren verdedigen, het
geen hij dan ook weer op afdoende wijze
deed door met grooten voorsprong te win
nen. Onze Olympische reserve kwam als
tweede binnen, doch werd door een protest
uitgesloten. De volgorde van aankomst
verd daardoor: 1. Borgerhoff Mulder, 2.
Coops, 3. Besseling, 4. van Lijnen Noomen.
Volgens onze eigen berekening (voor de
juistheid staan wij niet geheel en al in)
leidt de Kaag in het algemeen klasse
ment met 15.2 pnt.; Loosdrecht 14 pnt.;
Zaanlandsche 10 pnt.
In den wedstrijd der regenbogen Holland
Friesland kwamen alleen „Waterzonne
tje" van Joh. Zwart en „Wardy" van lr.
Nieveen gereefd aan de start; de overige
Friesche en alle Hollandschc jachten wer
den van top gezeild. Zuiderbaan bevestig
de zijn goeden vorm van de voorgaande
dagen en maakte zich weer direct uit het
veld los. gevogd door Zwart. Van der Meij
en ir. Nieveen volgden den lagen wal en
voeren daarbij zóó wel, dat eerstgenoemde
bij de boei op het Zweiland in de tweede
positie lag en ir. Nieveen op de vierde
plaats lag. Tusschen hen in Kuipers.
Daarachter kwamen vrijwel gelijktijdig
Zwart. Jan Loopwyt. Hendriks en van der
Velde, terwijl Klingen en Vrooliik de rij
sloten. De laatste schiint er een speciaal
genoegen in te scheppen eerst in de ach
terhoede te verblijven om zich daarna ge
leidelijk naar voren te werken en zich in
het eerste gelid te scharep.
Althans dat deed hij gisteren en vandaag
was het. evenzoo Bij de keerboei op de
Dieperpoel "lag hij op de 7e Plaats en bij
het ingaan der tweede ronde no. 2, van
welke positie hii door ziin teamgenoot
Kuipers werd verdrongen.
De Friezen namen wel afdoende wraak
voor hun nederlaag van gistermiddag in
den persoonlijken wedstrijd toen geen
hunner de finish bereikte door beslag te
leggen oo de tweede, derde vierde, zesde
en tiende plaats, waardoor de stand in het
algemeen klassement aldus is geworden:
Holland 44.1 punt: Friesland 60.1 pnt.
Zuiderbaan werd eerste v d Mey 5e, Loop
wyt 7e Klingen 8e en v. d. Velde 9e.
Alleen in het onwaarschijnlijke geval,
dat de Hollanders morgenochtend beslag
leggen op de eerste vijf plaatsen kan wor
den voorkomen, dat de prijzen meegaan
naar Friesland. Maar zooals gezegd deze
kans zullen Vrolijk c.s zich wel niet laten
ontglippen!
De teamwedstrijd dér Sharpieklasse le
verde een eclatante zege op voor Loos
drecht, welks beide vertegenwoordigers
Gulcher en Louwerse resp. 1 en 2 werden.
Daarna volgden de beide Nauta's. van de
Kaag, terwijl Anstosz ep Tet Roll van de
Schinkel het laatst binnenkwamen. Plet
van Zutphen als eenige representant van
het Nieuwe Diep gaf onderweg den strijd
op. terwijl Honingh van de Zaanlandsche
emsloeg. De stand is hier: Loosdrecht 52.2
pnt.; de Kaag 44 pnt.; de Schinkel 27 pnt.;
het Nieuwe Diep 23 pnt en de Zaanland
sche, 7 pnt.
De teamwedstrijd in de 12-voetsjollen-
klasse werd op fraaie wijze gewonnen door
Landsman van de Zaanlandsche. De ver
dere volgorde van binnenkomst wv sKar-
reman (Rotterdamsche), van Helvert en v.
Vliet (belden de Kaag), van Suylekom
(Haarlemsche Jachtclub), Bohré (Loos
drecht). Couwenhoven (Zaanlandsche) en
Evers (Haarl. J. C.) De Kaag staat in het
algemeen klassement aan den top met 25.1
pnt.; Zaanlandsche 23.1 pnt.; Rotterdam
17, Haarlem 9 en Loosdrecht 5pnt.
In de 45 M2 kruiserklasse verbeterde
Vermaat zijn kansen op den hoofdprijs
door Molenaar en Fenega achter zien te
laten. De winnaar werd thans tweemaal
eerste en eenmaal derde; Molenaar kwam
alle drie keeren als No. 2 binnen, terwijl
Fenega eenmaal eerste en tweemaal derde
werd. Vermaat had van het begin af aan
den kop en won onbedreigd.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Locarno en Montreux.
Naar verluidt, zal de voor-Locarno-
conferentie Woensdag as. te Londen een
aanvang nemen.
Te Montreux is Zaterdag de tekst der
nieuwe zee-engten-conventie goedgekeurd.
De conferentie heeft eveneens haar
goedkeuring gehecht aan den tekst van een
speciaal protocol, krachtens hetweik Tur
kije van vandaag af de bevoegdheid heeft
de zee-engten te hermilitariseeren.
De tekst van het protoocol, dat Turkije
veroorlooft de Dardanellen te herbewape
uen, luidt, als volgt:
„Op het oogenblik van onderteekening
van de conventie, de dato heden (20 Juli),
verklaren de ondergeteekende gevolmach
tigden, hunne respectieve regeeringen
daarmede bindende, de volgende rege
lingen te aanvaarden:
le. Turkije zal dadelijk over kunnen gaan
tot remilltarlsatie van de zone der zee
engten, zooals deze is omschreven in de
inleiding van deze conventie;
2e Van den 15en Aug. 1936 af zal Turkije
voorloopig het regiem toepassen, zooals
omschreven in de genoemde conventie;
3e. Dit protocol zal in werking treden
met ingang van dien datum.
STAATSGREEP TE DANTZIG.
Jan Dorsman zegevierde opnieuw in de
Vrijbuiterklasse en kan zich den wissel-
prijs, die dan definitief in zijn bezit komt,
practisch niet meer zien ontgaan. Hij werd
tot dusverre twee maal eerste en een maal
tweede en is dus alleen aan zijn reputatie
verplicht om ook oo den laatsten dag be
hoorlijk voor den dag te komen. Van den
Berg werd tweede.
Heinen won ditmaal eens niet in de
Drakenklasse, doch moest zich met de
tweede plaats tevreden stellen en ook
Hans Nathan bracht het niet verder dan
de derde plaats.
Ditmaal kwam de eer van No. 1 te zijn
toe aan het jacht met het zeilnummer 1
de Cavalier van ibr. van Benthem v. d
Berg.
De overige wedstrijden zijn op 't oogen
blik van verzending dezer copy nog in
vollen gang.
DE CONSTITUTIE FEITELIJK
AFGESCHAFT.
In een deel onzer vorige oplaag vermeld
den wij nog, dat te Dantzig de constitutie
was opgeheven. Daaromtrent wordt nader
gemeld:
De regeering van Dantzig heeft op grond
van de machtigingswet van Juli 1933 tot
een aantal maatregelen tot handhaving
van de openbare veiligheid en orde beslo
ten. Het betreft hier wijzigingen van de
verordening van 30 Juni 1933 inzake maat
regelen tot verhooging van de openbare
veiligheid en orde. De wijzigingen werden
noodig geacht, aangezien met het oog op
het optreden der oppositiepartijen de be
staande bepalingen niet voldoende sche
nen te zijn.
Door een wijziging van het vereeniglngs-
recht is nu bepaald, dat vereeniglngen ook
dan ontbonden zullen worden, als leden
van het bestuur of andere leden der ver
eeniging met medeweten van het bestuur
berichten verspreiden, die geschikt zijn de
belangen van den staat in gevaar te bren
gen. Deze bepaling heeft niet alleen be
trekking op de publicatie van soortgelijke
berichten, maar ook op het doorgeven er
van aan politieke instanties.
Door een wijziging van de wet op 't lands
bestuur wordt bepaald, dat maatregelen
der politie niet meer nader gerechtelijk be
hoeven te worden onderzocht. Het betreft
hier beschikkingen der politie Inzake het
recht van vereeniging en vergadering, de
vrijheid van drukpers, het bezit van wa
pens en de „Schutzhaft".
Het maximum van de „8chutzhaft" van
drie weken wordt tot drie maanden ver
hoogd.
Verder wordt opnieuw de vroegere be
paling ingevoerd, volgens welke afgevaar
digden geen verantwoordelijk hoofdredac
teur mogen zijn op straffe van het betrok
ken blad.
Tevens heeft de regeering van Dantzig
een verbod van ritueel slachten uitgevaar
digd.
In Dantzigsche oppositiekringen ver
klaart men, dat de maatregelen, die door
den senaat van Dantzig zijn afgekondigd,
de grondwettelijke waarborgen opheffen.
De oppositie meent, dat deze maatrege
len ten doel hebben den hoogen commis
saris van den Volkenbond en den commis
saris-generaal der Poolsche republiek van
de bevolking te isoleeren.
De Poolsche minister van buitenlandsche
zaken, Beek, schijnt volgens Havas reeds
van te voren op de hoogte te zijn geweest
van de maatregelen, want hij vertoeft reeds
een week aan de Poolsche zeekust, in de
nabijheid van Dantzig.
Hij heeft door bemiddeling van den Pool-
schen commissaris te Dantzig van gedach
te» gewisseld met de leidende persoon
lijkheden van Dantzig en voorts den Pool
schen ambassadeur te Berlijn ontvangen.
Het is waarschijnlijk, dat men in Pool
sche regeeringskringen de nieuwe maat
regelen van den senaat van Dantzig alleen
zal bestudeeren uit een oogpunt van de
belangen der Poolsche minderheid te
Dantzig.
Men kan nog niet te Warschau zeggen,
of de constitutie geschonden is, maar men
hoopt in alle geval, dat de Poolsche be
langen niet zullen worden geschaad.
De Volkenbondsorganen zullen zich met
het internationaal aspect van de zaak heb
ben in te laten en zullen hebben uit te
maken, of de constitutie geschonden is.
De „Kurier Poranny", het regeerings-
orgaan van Polen, plaatst boven de be
richten uit Dantzig de volgende titels:
„Aanslag van den Dantziger senaat op de
grondwet"; „De autoriteiten te Dantzig
willen definitief elke oppositie vernietigen".
De diplomatieke correspondent van de
„Daily Telegraph" verwacht, dat minister
Eden weldra met zijn collega's van Frank
rijk en Portugal zal confereeran over den
toestand in Dantzig, ten einde na te gaan,
of de bijeenroeping van den Volkenbonds
raad gewenscht is. Zooals bekend, zijn de
vertegenwoordigers van genoemde landen
en Groot-Brittanmië aangewezen om de
ontwikkeling van de situatie in de vrije
stad te volgen.
De spanning is nog toegenomen door een
rede, die de leider der natlonaal-soctalisten
Forster op het partijcongres te Sobowitz,
dat door 3000 S.A.- en S.S.-leden werd bij
gewoond, heeft gehouden.
Forster deed een nieuwen aanval op den
hoogen commissaris Lester. Niet de Vol
kenbondscommissaris, aldus Forster. doch
de nationaal-socialistische partij is de be
slissende factor In de binnenlandsche ont
wikkeling van Dantzig, omdat zij de meer
derheid der bevolking achter zich heeft.
De nationaal-socialistische regeering van
Dantzig voert de orders van de partij uit.
Het werk van Lester, aldus snreker, maakt
Dantzig tot een bron van onrust en
bolsjewisme.
De Fransche pers is zeer verontwaardigd
Zij vraagt zich af. welke de houding zal
zijn van Polen en van den Volkenbond. In
het „Journal" schrijft Saint Brice, dat de
Volkenbond het recht heeft te interveniee-
ren en zelfs de plicht, omdat de bond ga.
rant is voor de grondwet van de vrije stad,
welke verzekerd is door het pact van Ver
sailles. De „Excelsior" schrijft, dat de
methode welke de volksstemming ln het
Saargebled voorbereidde, een nieuwe volks
stemming schijnt voor te bereiden in Dant
zig, ten gunste van het onvoorzichtige
accoord dat bondskanselier Schuschnigg
met Von Papen gesloten heeft.
In de „Echo de Paris" vraagt Pertinax:
Wat zijn Duitschland's bedoelingen? Tot
welken buurstaat zal het zich, na Oosten
rijk en Dantzig. thans richten? Komt nu
Tsjecho-Slowakije weldra aan de beurt?
In de „Oeuvre" schrijft Madame Tabouis,
dat de staatsgreep van Dantzig niemand
verbaast. Tijdens het verblijf van Beek,
Polen's minister van buitenlandsche zaken,
aan zee nabij Dantzig, hebben Greiser en
Von Papen hem bezocht en zijn zij met
hem tot overeenstemming gekomen over
den tekst der wijzigingen welke in de
grondwet van Dantzig moesten worden
aangebracht om Hitier tevreden te stellen.
De „Populaire" vraagt zich af. of de Vol
kenbondsraad niet telegrafisch moest wor
den bijeengeroepen, te Genève of te Londen,
ENGELAND.
Vrijdag verschijnt de dader van den
aanslag op den koning voor het
gerecht - Eden en Baldwin
aan het woord.
Ruim honderd getuigen van den aanslag
op koning Edward hebben gevolg gegeven
aan den oproep der autoriteiten van Scot
land Yard, welke thans overgaat tot op
stelling van het dossier, met het oog op het
feit, dat de verdachte Mac Mahon Vrijdag
a.s. Voor den politierechter in Bowstreet zal
verschijnen.
Hij bevindt zich thans in het ziekenhuis
van de Brlxton-gevangenis en is in obser
vatie. Scotland Yard onderzoekt thans de
kwestie van 's konings bescherming bij toe
komstige openbare plechtigheden.
Men verklaart dat hoewel de aanslag van
J.l. Donderdag een zuiver zelfstandig geval
ls en niets met een oproerige beweging te
maken heeft, waarschijnlijk toch maatre
gelen getroffen zullen worden, om de be
scherming des konings te versterken.
Mac Mahon's vrouw kreeg toestemming,
haar man te bezoeken in gezelschap van
den advocaat Kerstein.
In een te Bedford en Avon gehouden rede
verklaarde Eden, dat het doel der Britsohe
politiek is, te komen tot een Europeesche
regeling.
Niemand moet denken, aldus Eden, dat,
omdat wij vurig den vrede wenschen, dit
feit de gelegenheid zal bieden om ons er toe
te brengen directe en vitale Britsche belan
gen prijs te geven, als prijs voor den vrede.
Meermalen is duidelijk uiteengezet, dat
Groot-Brittannië in sommige deelen van
Europa speciale belangen heeft, op het punt
waarvan het zich heeft verplicht bepaalds
garanties te handhaven.
Europ is echter te klein, opdat Engeland
zich voor de gebeurtenissen, in welk deel
ook, geheel zou kunnen desintersseeren. Wij
willen overal den ytede zooveel mogelijk be
vestigen. Daarom verheugen wij ons ook in
het accoord tussfchen Dultschland cn
Oostenrijk, in de hoop dat dit tot de be
vrediging in Midden-Europa zal bijdragen.
In een te Cardiff gehouden rede zeide m1-
nister-presldent Baldwin o.a.; Wij zijn rn
volk, dat niet gemakkelijk te begrijpen !.s,
doch een volk, dat den vrede bemint, wil
en zoekt en dat niet gemakkelijk geprovo
ceerd wordt, doch wij zouden tot den lar.t-
sten man vechten, indien eenig volk t:r
wereld onze vrijheden met voeten zou wil
len treden.
De „Sunday Referee'' meldt, dat da her
togin van Kent een blijde gebeurtenis tege
moet ziet, welke ln Januari van het volgend
jaar zal plaats hebben.
OOSTENRIJK.
De actie der legitimisten.
De leider der legitimistische partij, van
Wiesner, heeft de houding van zijn partij
ten opzichte van het Duitsch-Oosten-
rijksch accoord omschreven.
Hij verklaarde tegenover persvertegen
woordigers, dat men in legitimistische krin
gen, hoewel de verbetering der Oosten-
rijksch-Duitsche betrekkingen naar waarde
schattend, zich toch bezig houdt met de
mogelijkheid en de mate, waarmede Oos
tenrijk er in slagen zal, zich op buiten-
landsch politiek gebied vrijheid van han
delen te verzekeren.
Verder zeide hij, dat de monarchistische
beweging rustig haar weg zal voortgaan.
Spr. voorzag, dat binnenkort andere
machten haar actie zullen komen onder
steunen.
In het monarchistisch orgaan voorziet
von Wiesner, dat er nog vele wrijvings
punten zullen zijn bij de toepassing van
het Duitsch-Oostenrijksch accoord Het
middel daartegen aldus de legitimistische
leider, bieden ons de protocollen van Rome,
die voorrang hebben boven het Oosten-
rij ksch-Duitsch accoord.
Rlntelen, de oud-minister van onderwijs,
en oud-gezant van Oostenrijk te Rome,
die tot levenslange gevangenisstraf werd
veroordeeld na den putsch der Nazis in
1934, is ernstig ziek geworden eh opgeno
men in een Weensche kliniek.
PALESTINA.
Een nieuwe stap van Emir Abdailah.
Naar verluidt, heeft emir Abdailah van
Transjordanlë, die reeds vaker tot gema
tigdheid gemaand heeft, een nieuwen stap
gedaan bij de Arabische leiders. De heide
laatste dagen hebben weer verschillende
aanvallen op Joodsche kolonies plaats ge
had. Eenige aanvallers zijn daarbij gedood.
Te Gaza zijn wapens en bommen in be
sla» genomen.
o
VEREENIGDE STATEN.
Einde van de hittegolf?
Regens hebben een einde gemankt aan
de hittegolf, die twee weken de staten
ün sola. Michigan en Wisconsin heeft
geteisterd.
De weerverwachting is, dat spoedig ook
koele weer zal Intreden in de andere sta-
tên, met uitzondering van Zuid-Dakota,
Nebraska en Kansas.
