Boottocht ouden van dagen Herziening van de Grondwet 77ste Jaargang DINSDAG 16 JUNI 1936 No. 23380 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. VISSCHERIJBERICHTEN. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchêque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.3S per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. LEGATUM STOLP IANTJM. Prijsvragen. Curatoren van het Legatum Stolpianum hebben op de in 1934 uitgeschreven prijs vraag: De godsdienstig-magische beteeke- nis van het schrift, toegelicht door gege vens uit een of meerdere godsdiensten, vier antwoorden ontvangen, onder de vol gende motto's: Nisaba Omne ignotum per (pro?) magnifico Astra castra. numen lumen „Alle literatuur is in mindere of meerdere mate Heilige Schrift" (Van Deysel). Hiervan komen naar het oordeel van Curatoren de eerste drie niet voor bekro ning in aanmerking. De schriiver van het laatste antwoord heeft de vraag juist op gevat en beantwoord Evenwel zlin ver schillende quaesties wel aangeraakt doch niet met de gewenschte grondigheid uit gewerkt. Curatoren hebben derhalve niet tot bekroning van dit antwoord kunnen besluiten. Zii zouden den schriiver een eervolle vermelding willen waardig keuren ma bekomen verlof tot het bekend maken van zijn naam. De eerste twee antwoorden zullen aan de schrijvers teruggezonden worden na ont vangen opgave van correspondentie-adres. Curatoren schrijven de volgende nieuwe prijsvraag uit: Een onderzoek naar het verband dat dikwijls gelegd is tusschen geographische en godsdienstige voorstellingen (godsdien stige aardrijkskunde) met beschrijving van kenmerkende gevallen en bespreking van de godsdienstige motieven, die tot zulke voorstellingen geleid hebben. Antwoorden tot een omvang van hoogstens 30.000 woor den worden voor 1 Januari 1938 ingewacht bij den voorzitter van Curatoren, professor mr E. M. Meyers, Rijnsburgerweg 13, Leiden. Zii moeten in het Nederlandsch. Fransch. Duitsch. Engelsch of Latijn getikt, met een spreuk geteekend en vergezeld ziin van een gezegeld briefje, van dezelfde spreuk voorzien, waarin des schrijvers naam en adres zijn opgegeven. De priis voor een goedgekeurd antwoord is de gouden medaille ter innerlijke waarde van f. 250 en f. 250 in geld. of wel. naar verkiezing, de geheele som in geld. Het oordeel van. Curatoren zal in Juni 1938 bekend ge maakt worden. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Eecen en van Tilburg, Heerenweg 172b, Noordwijkerhout. Bouwbedrijf. Vennooten A Eecen en A. van Tilburg, Noordwijker hout. Wijzigingen Apotheek G. F. Reyst, Sleenstr. 35, Lel den. Nieuwe eigenaar: J. W. Happé, Nij- kerk. Vereeniging tot Voorziening ln de on kosten van Ziekenhulsverpleging te Sas- senheim, Zandslootkade 17, Sassenheim. De statuten zijn gewijzigd. Wijziging han delsnaam in: Vereeniging voor Zieken- huisverpleging te Sassenheim. DIEFSTAL VAN GROENTE. Op aanwijzing van een keurmeester te Monster zijn door de Leidsche politie aan gehouden de 22-jarige P. V., de 39-jarige W. N., de 26-jarige L. P. en de 23-jarige H. B., allen groentenhandelaar te dezer stede, die ervan worden verdacht op de velling te Monster een aantal kisten bloemkool te hebben gestolen. EVANG. LUTH. NAAIKRANS „DORCAS". Nader vernemen wij, dat het bestuur van de Evang. Luth. Naaikrans, welke Woens dag 17 dezer, haar vijftigjarig bestaan herdenkt, dien avond van 8 tot 9uur receptie zal houden in de Consistorieka mer der Evang. Luth. Kerk. EXCURSIE. De afd. Leiden van den Prov. Bond van geitenfokvereenigingen in Zuid-Holland heeft een excursie naar den Hortus ge maakt. Onder bekwame leiding van den heer Mater werd het gezelschap van pl.m. 30 personen rondgeleid en hun aandacht gevestigd op de voor geiten giftige planten De voorzitter der afd., de heer J. Jonk, vertelde daarbij 't een en ander, waar de planten groeien. Tevens dankte hij den heer Mater voor zijn leiding. ACADEMISCHE EXAMENS. Bevorderd tot doctor in de Letteren en Wijsbegeerte, op proefschrift getiteld: „Zending en zendingsonderwijs op Neder- landsch-Nieuw-Guinea" de heer L. N. van Asperen, geboren te Leiden. Geslaagd voor het doctoraal examen Rechtsgeleerdheid de heer J. H. Marinus (Wassenaar) (cum laude); voor het taal kundig doctoraal examen Indologie de heer P. Reinking (Den Haag); voor het candi- daatsexamen Rechtsgeleerdheid de heeren W. Schadee (Rotterdam), E. F. Verstijnen (den Haag) en H. H. Kirchheimer (Hille- gersberg). IJMUIDEN, 16 Juni 1936. VISCHPRIJZEN. Tarbot p. K G. f. 0.53—f. 0.38; Griet per kist van 50 KG. f.23—f.13; Tongen per KG. f. 0.68f.0.42; Zetschol f'L8f. 13.50 Kleine Schol f. 17—f. 5, Schar f. 8—4. 2.80, Tongschar f25f. 15, per kist van 50 K.G.; Vleeten per stuk f. 2.50f.2.30; Pieterman en Poontjes f. 5.20f2.10, Kleinmiddel Schelv. f21—f. 19, Kleine Schelv. f20—f. 9 per kist van 50 K.G.; Kabeljauw p. kist van 125 K.G. f.60f.41; Gullen per kist van 50 K.G. f.23f.9; Lengen per stuk f. 0.85f. 0.58; Wijting per kist van 50 K.G. f. 7.50—f.6; Koolvisch per stuk f.1f. 0.30; Makreel p. kist van 50 K.G. f. 8.50—f. 3.30. Aangevoerd: Groote hake f.70; Groot middel f.58f.56; Klein middel f.18 f. 16.50; Kleine hake f. 9.50f.9. De eerste haringschepen. IJM. 283 met 9 last en 3 kantjes; IJM. 490 met 4 last en 12 kantjes. 226 kantjes pekelharing: Maat jesharing f. 16.40f. 13.65 p. k.; Groene haring f. 19f. 17 p. k. Aangekomen 2 Stoomtrawlers: LJM. 31 met f. 3869; IJM. 87 met f. 1723; 2 Deensche kotters: E. 436 met f. 726, E. 151 met f. 41, en 6 loggers: KW. 18 met f.232; KW. 27 met f.72; KW. 65 met f.580; KW. 34 met f.737; KW. 101 fet f.604; KW. 78 met Foto Van Vliet, Leiden. Tot onuitsprekelijke verlichting van bijna 500 Leidsche ouden van dagen en min stens evenzoovele huisgenooten en evenzeer tot groote opluchting van het comité, dat den boottocht organiseerde en voorbereidde, kon het jaarlijksche uitstapje van Leiden's meest bejaarde ingezetenen vandaag onder gunstige weersomstandig heden plaats vinden. De glundere gezichten op onze foto wijzen het uit, hoe allen zich bij voorbaat verheugen op den heerlijken tocht over onze mooie meren. Verschenen is het verslag van de Staatscommissie, inge steld bij K. B. van 24 Januari 1936, aan welke is opgedragen de voorbereiding van een partieele herziening van de Grondwet. Een uitvoerig uittreksel van het rapport dezer commissie, welke onder voorzitterschap stond van minister De Wilde, geven wij in het 3e Blad. De commissie is gekant tegen preventieve censuur, doch wil de mogelijkheid zien geopend van een verschijningsverbod, zij het onder zekere reserve. Over de vraag of een verschijningsverbod in strijd is met art. 7 der Grondwet (drukpersvrijheid) zijn de meeningen der commissie verdeeld. Het inkomen dar Kroon zal voortaan aldus de voorstel len bij de wet kunnen worden geregeld. Het inkomen van leden der Tweede Kamer wordt verminderd met f. 1000; het maximum-pensioen met f. 600. De commissie wenscht geen wijziging te zien gebracht in de taak van den Raad van State en stelt voorts voor het mogelijk te maken, dat er komen ministers zonder portefeuille. Ten aanzien van de evenredige vertegenwoordiging stelt de commissie geen andere wijziging voor dan eene, waardoor de gewone wetgever iets meer armslag krü™t bij de uitwerking van het evenredig kiesrecht, in dien zin, dat hij niet verplicht zal zijn, de wiskun-L'ge evenredigheid zco dicht mogelijk te benaderen. Een Kamer voor het Bedrijfsleven acht de commissie niet gewenscht. Zij noemt haar eventueele instelling een sprong in het duister, doch meent, dat wel stappen in de richting van bedrijfs regeling overweging verdienen. De commissie zou de Algemeene Rekenkamer niet gaarne zien verdwijnen. Het ambt van staatsscretaris als lid van het ministerie acht de commissie niet wenscheH-k. Wel verdedigt zij de mogelijkheid niet-ambtenaren te benoemen tot Regeeringscommissaris. De commissie wil de parlementaire onschendbaarheid zien opgeheven voor Kamerleden en leden van Provinciale Staten en Gemeenteraden ingeval van opruiing of schending van geheimen. Aan het rapport zijn eenige minderheidsnota's toegevoegd. DE ALGEMEENE TOESTAND. Rond de sancties. Men gaat voort de geruchten, volgens welke Eden wtldra zou aftreden, in ver band met de rede van Chamberlain over de sancties, met nadruk te ontkennen. Naar gisteravond in het Engelsche Lager huis is aangekondigd, zal Eden aanstaan den Donderdag naar aanleiding van het op dien dag bepaalde debat over de bui- tenlandsche politiek een volledige uiteen zetting geven omtrent het standpunt der regeering. De onzekerheid omtrent de houding van Groot-Brittannië ten aan zien van de sancties zal daarmede wor den weggenomen. Van de meeningsver- schillen, welke zich in het kabinet zou den voordoen zegt Reuter's diplomatieke correspondent alleen, dat het van zelf spreekt, dat sommige leden de opheffing van de sancties met minder bereidheid dan anderen zouden goedkeuren, maar 't schijnt nu toch wel vrij zeker te zijn, dat het kabinet zich als geheel accoord zal verklaren met een opheffing, indien Ge- nève zich in dezen zin uitspreekt. Een formeele beslissing is echter nog niet ge nomen. De kabinetsraad komt eerst mor gen bijeen, doch gisteravond heeft de in- ter-ministerieele commissie voor buiten- landsche zaken reeds haar standpunt be paald. De groote wenscheiijkheid om een einde te maken aan de sancties is giste ren ook eenstemmig tot uitdrukking ge bracht door een twintigtal sprekers op de maandelijksche vergadering van de zeer invloedrijke commissie van conservatieve Lagerhuisleden. Op deze vergadering, waar 70 a 80 leden tegenwoordig waren, heeft men zich ook uitgesproken over een herziening van het Volkenbondscovenant. De Engelsche minister van oorlof, Duff Cooper, heeft, het woord voerend aan een banket verklaard, dat de toestand in Europa veel ernstiger is dan in 1914 en dat er niemand is, die eenige kennis van de situatie heeft, die dit feit zou willen betwisten. Duff Cooper critiseerde heftig de paci fistische houding van sommige kringen. Hun redevoeringen, zeide hij, zijn veel ge vaarlijker dan gifgassen. De minister wees op de noodzakelijk heid voor Groot-Brittannië een leger te bezitten, dat de verdediging des lands zal kunnen verzekeren. Voor de verdediging van Londen tegen luchtaanvallen zijn reeds 10.000 man noo- dig. De pacifisten meenen nochtans jon gelieden te moeten aansporen, zich niet aan te sluiten bij de luchtafweergroepen van het territoriale leger. Volgens te Londen uit Berlijn ontvan gen berichten, zou het Duitsche antwoord op de Britsche vragenlijst reeds ziai opge steld, en nog slechts Hitler's goedkeuring behoeven. Omtrent den inhoud van het document is nog niets bekfend geworden. Eveneens is het nog onzeker, of het ant woord thans spotdig zal worden verzonden, dan wel of de rijkskanselier, zooals door velen wordt aangenomen, het resultaat van de Assemblée en de zitting van den Volkenbondsraad wil afwachten. Italië zal niet deelnemen aan de confe rentie van Montreux, zoolang de sancties voortduren. De vertegenwoordigers van de economi sche Kleine Entente, die moeten beraad slagen over de economische plannen in het Donaubekken, zijn door den Tsjecho- Slowaakschen minister-president, dr. Hodza tegen 18 Juni in Praag bijeengeroepen. De zitting zal twee dagen duren. Het betreft een beraadslaging ter bestudeering van de aan te nemen houding ingeval het mocht komen tot gemeenschappelijke onderhan delingen met de landen van het Romein- sche blok en Duitschland over het econo mische Donauiplan. De commissie voor de staal- en ijzer industrie van de Internationale Arbeids- conferentie heeft zich gisteren met 2/1 tegen 13 stemmen uitgesproken voor de ontwerp-conventie nopens de invoering van de 40-urige werkweek in deze industrie. Verder heeft de commissie, die de instel ling van de 40-urige werkweek bij open bare werken en het bouwbedrijf bestu deert, twee voorloopige ontwerpen met betrekking tot een verkorting van de werkweek aangenomen FRANKRIJK. De stakingsactie blijft afnemen. De stakingen blijven afnemen. Te Parijs en naaste omgeving zijn nog 60.000 per sonen in staking, van wie 32.000 employe's van groote warenhuizen. 220.000 arbeiders hebben gisteren het werk hervat. In de het meest door de staking getrof fen streken hebben gisteren 63.000 perso nen het werk hervat. De staking is overgeslagen naar Algiers, waar het personeel der Shell en Standard Oil het werk heeft neergelegd. OOSTENRIJK. De Heimwehr in zijn geheel naar militie. De Heimwehr heeft besloten in ^jjn geheel toe te treden tot de militie van het Vaderlandsche Front. BINNENLAND. Verschenen is het rapport der commissie tot herziening der Grondwet. (3e Blad). De opening der Waalbrug te Nijmegen; Arnhem en Nijmegen in feesttooi. (2e BI.) Het internationale koude-congres te Den Haag geopend; huldiging van prof. W. J. de Haas en dr. Wiersma, uit Leiden. (Binnenland, 2e Blad). Het conflic t in het visscherij-bedrijf. (Binnenland, 2e Blad). Bijzonderheden uit de Indische begroo ting. (Uit Ned. Oost Indië, le Blad). BUITENLAND. De kwestie der sancties. Donderdag zal Eden een verklaring afleggen. (Buitenland le Blad). Nog steeds verscherping der stakings actie in België. (Buitenland, le Blad). Ontspanning in het Verre Oosten. (Bui tenland, Ie Blad). Veerboot op de Donau gekapseisd. Vele slachtoffers. (Buitenl. Gemengd, 3e Blad). 25 personen gedood bij een laborato rium-ontploffing in Estland. (Buitenl. Ge mengd, 3e Blad). Noorsch passagiersvliegtuig tegen een berg gevlogen en omlaag gestort. Alle 1 inzittenden zijn gedood. (Luchtvaart, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. BELGIË. De stakingsbeweging breidt zich uit. De staking in de mijnindustrie is volledig in de Borinage. het centrum, de streek van Charleroi en het bekken van Luik. Te Charleroi gaan de metaalbewerkers heden in staking. A'leen te Luik hebben zich enkele op stootjes voorgedaan. De stakers hebben n.l. gepoogd het tramverkeer stoo te zet ten tusschen Luik en Herstal. De rijkswacht is ter plaatse aangekomen. Ook in het centrum der stad Luik heb ben zich ongeregeldheden voorgedaan, daar een groep stakers het personeel der groote warenhuizen trachtte op te ruien. De politie moest ingrijpen Drie agenten ziin gewond Te Seraing is de staking volledig in de fabrieken Tubes de la Meuse en bii Cocke- rill. Gisteren is er staking uitgebroken in de werkhuizen der maatschappij Carels, de scheepsbouw- en scheepsherstellingmaat- schappii te Gent waar 1200 arbeiders in dienst ziin. Het geschil betreft een loonkwestie. Er wordt n.l. een minimumloon van 4 frank per uur gevraagd. Men is in syndicalistische kringen te Gent van oordeel dat. indien het geschil niet mocht worden bijgelegd de staking in de Gentsche metaalnijverheid algemeen zal worden. De staking te Antwerpen duurt onver minderd voort. Besprekingen schiinen te worden ingeluid. Minister-president van Zeeland heeft gistermiddag een delegatie van de centrale commissie der Belgische industrie ontvan gen voor het houden van een bespreking over den stakingstoestand. Van Zeeland wil een bijeenkomst tot stand brengen van de centrale werkgevers- en werkne mersorganisaties. teneinde de basis te leg gen voor een beëindiging van de staking. Tusschen de socialisten en de commu nisten ziin op initiatief van den algemee- nen raad der Belgische socialistische werk liedenpartij onderhandelingen onder oogen gezien, teneinde wederom de kwestie van samerwerking te bestudeeren. In de pro vincie Luik is een sociaiistisch-communis- tisohe coalitie in de provincialen raad ont worpen. De voorstellen die Jacquemotte, de leider der Belgische communisten daar toe heeft gedaan, worden thans door de socialisten bestudeerd HONGARIJE. De gezondheidstoestand van Goemboes. Volgens berichten in de bladen is de toestand van minister-president Goemboes reeds zoo zeer verbeterd, dat hij een der eerstvolgende dagen voor volledig herstel naar zijn landgoed in de nabijheid van Boedapest zal kunnen gaan. De laatste dagen heeft Goemboes reeds dagelijks bezoeken ontvangen van minis ters en met hem in contact staande poli tieke persoonlijkheden. Thans kan definitief verwacht worden, dat de minister-president na zijn zomer- vacantie de regeringszaken in vollen opa» vang hervatten zal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1