De nieuwe Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-lndië.
77^ Jaargang
MAANDAG 8 JUNI 1936
No. 23373
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
Jhr. mr. A. W. L.Tjardavan Starkenborgh Stachouwer
benoemd.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. iter regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
tager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2S00 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
teraardebestelling van den heer
CARL Th. DRIESSEN.
Groote belangstelling rond de groeve
Op de begraafplaats aan de Groenestecg
is hedenmorgen het stoffelijk overschot
ter aarde besteld van den heer Carl Th.
Driessen, in leven oud-directeur der N.V.
Leidsche Katoenmaatschappij voorheen de
Heyder en Co (en sedert 1932 als commis
saris aan deze vennootschap verbonden),
die dezer dagen geheel onverwachts op 78-
Jarigen leeftijd te zijnen huize In Oegst-
geesi overleed.
Onder de talrijk velen, die gekomen
waren om den ontslapene de laatste eer te
bewijzen, merkten wij o.m. op jhr. ir. A.
C. von Weiier als voorzitter van de afd.
Leiden der Mij. tot bevordering der Toon
kunst, den heer H. J P. Wassenaar na
mens de Leidsche Schouwburgcommissic,
den gemeente-secretaris mr. dr. E. C. van
van Strijen, dr. H. Muller, gezant ter be
schikking van H.M., laatstelijk te Praag,
als vriend: vele Leidsche industrieelcn oa.
de heeren W. F. Verheij van Wijk Jr B.
Colts, A. H. Dros Sr., jhr. C. C. Roëll, C. J.
van Spall en voorts talrijke vrienden, o.a.
de heeren dr. J- C. W. Goethart, E. W.
Wichers Rollandet, G. van Ditzhuyzen en
mej. D. van Ditzhuizen, den heer Koop-
mans van Boekeren uit Utrecht, den heer
Joh. Wagenaar, den heer A- L. Boot, dr. W-
Stuurman, notaris M. G. Bon. notaris mr.
H. M. A. Coebergh en zijn candidaat, den
heer van Cranenburgh en tenslotte zeer
velen van het vroegere kantoor- en fa-
briekspersoneeL
Op verzoek van de echtgenoote van den
overledene werd aan de groeve niet ge
sproken. Vele bloemstukken dekten de
baar. Een stiefzoon, de heer L. Heintz, uit
den Haag, dankte voor de betoonde be
langstelling.
NEDERL. NATUURHISTORISCHE
VEREENIGING.
Excursie der afd. Leiden.
Leden van bovenstaande Vereenlging
hielden Zaterdag een excursie naar Noord-
wijkerhout en de duinen van NDordwijk-
Zee. Met de tram werd tot Noordwij k-
Binnen gereden, waar de eigenlijke wande
ling een aanvang nam.
Over den Gooweg ging het ln de rich
ting van Noordwijkerhout, zijpaden voer
den het gezelschap langs prachtige bui
tenplaatsen en oude boerenhofsteden. Een
vriendelijke boer verleende toestemming
over zijn grondgebied den duinrand te be
reiken. Midden op de weide bleef men In
eens vol bewondering stilstaan voor een
paar kemphaantjes, dat het weggetje door
deze wei voor kampplaats had uitgekozen.
Tureluurs, scholeksters en kieviten vlogen
Khreeuwend rond, angstig, dat aan hun
longen, die waarschijnlijk wel tusschen
het hooge gras verborgen zaten, iets zou
overkomen. De leeuwerik zong zijn hoogste
de slooten, die men passeerde, waren
Bet een dik wit tapijt van waterranonkels
hedekt. Bij Puik-en-Duin werden de duinen
bereikt, langs welker voet naar het Noor
den werd verder getrokken. Hier werden
Prachtig bloeiende planten gevonden, o.a.
«setong, hondstong, slangen wortel, wal-
itroo, bremraap, heggerank, boksbaard en
loekoeksbloemennaast elkaar groeiden
3 voor de Hollandsche flora bekende
taketsoorten.
Door de mooi begroeide duinen ging het
teug naar Noordwijk-Zee. Verschillende
vogels lieten zich hooren als de geelgors.
ttlnfluiter, winterkoning, kneu, grasmusch
spotvogel. De koekoek liet gedurig zijn
'oep weerklinken, terwijl in de boschjes de
orchtegalen er lustig op los sloegen; het
tetje regen, dat zoo nu en dan viel, deer-
dt hen niet, evenmin als den deelnemers
teer excursie, die zeer voldaan huiswaarts
terden.
zomerpostzegels.
Zaterdag j.l. werd ln café „In den Ver
tilden Turk" alhier, de bridge-drive ge
peeld. georganiseerd door de comité's
«iden en Oegstgeest.
0e heer Zouteriks. voorzitter van het
boiité Leiden heette de aanwezigen
Ettelijk welkom en constateerde met
Hoote voldoening dat niet minder dan 56
poies en heeren aan de uitnoodleing ge-
Vjw gaven, waardoor, een niet onbelang-
i® bedrag gereserveerd kon worden door
Wtureele en sociale doeleinden. Een
fWaai woord van dank bracht hti aan de
«iische firma's en de dames Korsse en
Wl, die voor deze gelegenheid zulke
«aie prijzen beschikbaar stelden.
'adat ir. Kattenbusch meer speciaal een
teltomstwoord gericht had tot de dames
p.heeren uit Oegstgeest. vond de wed-
M Dlaats onder leiding van prof. dr. F.
Jhoh. die zich daarvoor welwillend be-
wikbaar gesteld had.
PROPAGANDA-WEDSTRIJDEN KRING
LEIDEN E.H.B.O.
Voorschoten I wint den wisselbeker.
De kring Leiden E.H.B.O. had Zaterdag
avond in de groote Stadszaal propaganda-
wedstrijden ln het verleenen van eerste
hulp bij ongelukken georganiseerd, waar
voor flinke belangstelling bleek te bestaan,
getuige het feit, dat door niet minder dan
22 ploegen werd deelgenomen.
De voorzitter der centrale jury, dr. M.
van der Stoel uit Voorschoten heette aan
het begin van den avond allen hartelijk
welkom, in het bijzonder dr. Pernis, voor
zitter van de Ned. Ver. E.H.B.O.; dr. H. H.
Maas, voorzitter van het Ned. Roode Kruis,
afd. Rijnland en dr. H. M. Boonacker. In
den loop van den avond gaven ook prof.
dr. W. F. Suermondt en de heer R. J. Meyer,
commissaris van politie, beiden lid van het
eere-comité, door hun tegenwoordigheid
blijk van hun belangstelling.
Nadat spr. nog eens had gereleveerd,
wat de doelstelling der E.H.B.O. is en wat
haar leden kunnen doen en moeten laten,
werd direct een aanvang gemaakt met de
wedstrijden. Er werd door drie groepen te
gelijkertijd gewerkt, die alle één kwartier
tijd hadden om de twee patiënten van twee
gefingeerde ongevallen klaar te maken
voor het transport.
De jury's, bestaande uit medici, kregen
telkenmale de behandeling van hetzelfde
ongeval door verschillende groepen te be-
oordeelen en kenden aan elke groep een
zeker aantal punten toe.
Hiervoor golden de volgende regels:
Groepen, die in de afdeeling
Seniores II 125 punten of meer
Seniores I 145 punten of meer
Uitmuntendheid 165 punten of meer
behaalden, gingen over naar de hoogere
klasse.
Groepen, die in de afdeeling
Seniores II minder dan 105 punten
Seniores I minder dan 125 punten
Uitmuntendheid minder dan 145 p.
Eere-afdeeling minder dan 165 p.
behaalden degradeerden naar één lagere
klasse.
Aan de hand van de hier volgende uit
slagen kan men dus zelf de resultaten ten
aanzien van e.ventueele promotie en degra
datie nagaan. Tegë'n halfeen waren de wed
strijden beëindigd.
Opgemerkt dient nog, dat in de eere-
afdeeling de eerste prijs niet kon worden
toegekend; dat er in de afd. uitmuntend
heid en seniores I één prijs was uitgeloofd
en voor de afd. seniores IX twee prijzen.
De uitslagen luidden als volgt:
Eere-afdeeling: Alphen Ned. Ver. (da
mes) 109 pnt., leidster mej. N. M. E. Kroon,
34 pnt. Alphen degradeert naar de afd.
uitmuntendheid.
Afd. Uitmuntendheid: le prijs Voorscho
ten I Ned. Ver. (heeren) 178 pnt.; leider B.
L. den Boef, le pr. 57 pnt.; 2. Lisse I Ned.
Ver. (heeren) 151 pnt.; leider J. Pollé, 47
pnt.; 3. Voorschoten III Ned. Ver. (heeren)
147 pnt.; leider W. L. Deen, 49 pnt.; 4.
Voorschoten n Ned. Ver. (heeren) 137 pnt.,
leider W. Riezebos, 53 pnt.
Afd. Seniores I: le prijs Leiden I Ned.
Ver. (heeren) 138 pnt.; leider W. M. van
Kampenhout, 47 pnt.; 2. Lisse II Ned. Ver.
(heeren) 132 pnt., leider A. Tates, 51 pnt.;
3. Voorschoten IV Ned. Ver. (dames) 131
pnt.; leidsters mevr. M. SikkermanNip,
43 pnt.; 4. Hillegom II Ned. Ver, (heeren)
128 pnt.; leidersprijs H. J. Warmerdam
met 53 pnt.; 5. Stompwijk en O. Ned. Ver.
(dames) 118 pnt., leidster mevr. Kroon, 34
pnt.; 6. Hillegom I Ned. Ver. (dames) 112
pnt., leidster mevr. A. E. J. Brauckmann,
30 pnt.
Afd. Seniores II: le prijs Leiden II Ned.
Ver. (heeren) 158 pnt.; leidersprijs C. J.
Piena, 59 pnt.; 2e pr. Leiden III Ned. Ver.
(heeren) 147 pnt.; leider H. C. Holtz. 51
pnt.; 3. Sassenheim I Ned. Ver. (dames)
126 pnt., leidster mevr. C. Möhlmann, 47
pnt.; 4. Sassenheim II Ned. Ver. (heeren)
111 pnt., leider L. Ritzen, 37 pnt.; 5. Voor
schoten V Ned. Ver. (dames) 110 pnt., leid
ster mej. C. A. van Veen, 43 pnt.; 6 Stomp
wijk en O., Ned. Ver. (dames) 109 pnt.;
leidster mej. Staalduinen, 34 pnt.: 7. Lei
den E.H.B.O. brigade (dames) 105 pnt.,
leidster mej. M. A. van Ingen Schenau. 43
pnt.; 8. Noordwijk brigade I, 105 pnt.. leid
ster mevr. v. d. Weijdende Groot. 36 pnt.;
9. Hillegom III Ned. Ver. heeren i 96 pnt.,
leider D. E. Nieuwenhuis, 36 pnt.; 10. Lisse
III, Ned. Ver. (dames) 93 pnt., leidster mej.
A. Kingma. 35 pnt.; 11. Noordwijk brigade
II (heeren) 91 pnt., leider A. Ruigrok, 39 p.
Na afloop vond nog een wedstrijd plaats
tusschen de eerste prijswinnaars, waarvan
de uitslag was:
1. Voorschoten (wisselbeker) Ned. Ver.
(heeren) 137 pnt., leider B. L. den Boef,
49 pnt.: 2. Leiden I Ned. Ver. (heeren) 114
pnt., leider W. M. van Kampenhout, 47 p.;
3. Leiden II Ned. Ver. (heeren) 103 pnt., lei
der C. J. Piena, 34 pnt.
maatschappij der ned.
letterkunde.
Zooals reeds eerder gemeld, zal de jaar-
iijksche vergr 'ring van de Mij. der Ned.
Letterkunde er ter stede op 17 Juni
worden gehc :n.
's Middags zal dr. Maurits Sabbe uit
Antwerpen c.n lezing houden over: „Een
en ander uit den taalstrijd in Zuid-
Nederland tusschen 1815 en 1830". Na
afloop van de vergadering kunnen de
leden een bezoek brengen aan het Histo
risch Academisch Museum, waar de
conservatrice, mevrouw O. C. D. Iden-
burgSiegenbeek van Heukelom, de be
zienswaardigheden zal demonstreeren.
Den avond tevoren zal de heer A. van
Erven Dorens uit Arnhem spreken over:
„De techniek van de prentkunst".
Naar wij vernemen, heeft H.M. de
Koningin jhr. mr. A. W. L. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer, Hr. .Ms. gezant
te Brussel benoemd tot Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-lndië.
Jhr. mr. Alidius Warmoldus Lambertus
Tjarda van Starkenborgh Stachouwer
werd 7 Maart 1888 te Groningen geboren
als zoon van jhr. mr. Eügard Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer en jhrvr
Christina Jacoba Quintus.
Het geslacht der Tjarda's behoort tot
den oud Frieschen adel. De oorsprong
gaat verloren in de grijze oudheid. Zij
hebben een groote rol gespeeld in de
woelige, middeleeuwsche geschiedenis der
Friesche gewesten. De Friezen vormden
oudtijds een vrij volk, dat geen graven of
heeren over zich duldde, tenzij door den
nood gedwongen. Zij erkenden slechts den
Duitschen keizer als hun opperheer. Het
wapen der Tjarda's getuigt hiervan. Even
als vele andere Friesche geslachten voer
den zij den keizerlijken adelaar als hun
wapenteeken. De geregelde stamreeks der
tegenwoordige familie Tjarda van Star
kenborgh Stachouwer is bewijsbaar terug
te voeren tot op Tjaard van Tjarda, ver
meld in 1420. Gedurende de latere eeuwen
waren steeds leden van de familie Tjarda
in de hoogste functies van Groningen en
Friesland. Wij treffen onder hen krijgs-
meesters, erfscheppers, een gecommitteerde
raad der ommelande, en een der admirali
teit van Friesland, gedeputeerden van
Groningen enz.
De vader van den binnenkort te be
noemen gouverneur-generaal was burge
meester van Groningen, lid der provinciale
staten van Groningen, lid der Eerste
Kamer, commissaris der Koningin in
Groningen, curator der rijksuniversiteit.
Zijn zoon de nieuwe gouverneur-gene
raal is in de zeventiende graad de
rechtstreeksche afstammeling van jonker
Tjaard van Tjarda bovengenoemd.
Jhr. Tjarda doorliep het Groningsche
gymnasium en studeerde in de rechteji
aan de rijksuniversiteit aldaar.
In 1911 promoveerde hij tot doctor in
de rechtswetenschap. Twee jaar later ving
hij den ambtelijken loopbaan aan als
adjunct-commies bij het departement van
buitenlandsche zaken.
Na in 1915 het examen voor gezant
schapsattaché afgelegd te hebben werd
jhr. Tjarda benoemd tot gezantschaps
attaché in algemesnen dienst. Achtereen
volgens doorliep hij de verschillende ran
gen in den Nederlandschen dlplomatieken
dienst.
In 1918 werd hij bevorderd tot gezant
schapssecretaris en later als zoodanig
werkzaam gesteld aan Hr. Ms. gezantschap
te Parijs.
In 1921 ging hij als algemeen secretaris
der Nederlandsche delegatie bij de vloot-
conferentie naar Washington en eveneens
naar de conferentie van Genua in 1922.
In hetzelfde jaar werd hij toegevoegd
aan het bureau van de internationale
conferentie te Den Haag inzake den Rus-
sischen handel.
In 1924 werd jhr. Tjarda bevorderd tot
gezantschapsraaa en werkzaam gesteld
bij Hr. Ms. gezantschap te Berlijn.
Hij verliet in 1925 den diplomatieken
dienst om het hooge ambt van commis
saris der Koningin in de provincie Gro
ningen te aanvaarden, een ambt dat ook
zijn vader bekleed had.
Van 1925 tot 1933 was hij als zoodanig
werkzaam. Tevens was hij van 1928 af
president-curator der rijksuniversiteit.
Bij Koninklijk besluit van 28 September
1933 werd jhr. Tjarda benoemd tot bui
tengewoon gezant en gevolmachtigd
minister bij de Belgische en Luxemburg-
sche hoven, te Brussel.
De nieuwe gouverneur-generaal is te
Baltimore (Ver. Staten) in 1915 gehuwd
met miss Christine Marburg, dochter van
dén vroegeren Amerikaanschen gezant in
Brussel. Theodore Marburg.
Uit dit huwelijk zijn twee dochters ge
boren.
Jhr. Tjarda is Officier in de orde van
Oranje-Nassau, ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw, Officier van het
legioen van eer van Frankrijk, eere-ridder
der Bailey van Brandenburg der Johanni-
ters en Officier in de orde der Heilige
Mauritius en Lazarus van Italië.
ned. bond van gemeente
ambtenaren.
Zaterdagmiddag hield de onderafdee-
ling Leiden van den Ned. Bond van Ge
meente-Ambtenaren een ledenvergadering
in den Grooten Ouden Deijl te Wasse
naar.
De belangstelling voor deze bijeenkomst
was groot, mede in verband met het feit,
dat de Inspecteur van de Bevolkings
registers. de heer Lentz uit 's-Gravenliage
een lezing zou houden over de nieuwe
voorschriften der bevolkingsboekhouding
der gemeenten.
De heer Lentz gaf een zakelijke uiteen
zetting van deze voorschriften en lichtte
verschillende punten toe. Na beëindiging
zijner lezing werd gelegenheid gegeven
tot het stellen van vragen.
Na afloop der bijeenkomst werd het
gemeentehuis beziohtigd evenals de bui
tenplaats van den wethouder dier ge
meente. den heer D. Th. Ruys.
o
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het candidaatsexamen
Theologie de heer H. Aalbers (Ouderkerk
a. d. Amstel).
BINNENLAND.
Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda van Starken
borgh Stachouwer, gezant te Brussel, ia
benoemd tot Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië. (le Blad).
De heer Fokker benoemd tot Ridder in
de orde van den Nederlandschen Leeuw;
geslaagde vliegdemonstraties op Schiphol.
(2e Blad).
De voorzitter van de K. N. A. C. over de
dreigende belemmering van het auto-ver
keer. (Binnenland, 4e Blad).
H. K. H. Prinses Juliana bracht een be
zoek aan Amersfoort. (Binnenland, 4e
Blad).
Het Limburgsche Waterwegencongres
geopend. (Binnenland, 4e Blad).
Felle brand te Rijnsaterwoude, hooi- en
brandstoffenopslagplaats uitgebrand. (4e
Blad).
BUITENLAND.
Plannen voor een Italiaansch-Duitsche
overeenkomst, wanneer de sancties niet
worden opgeheven? (Buitenland, le Blad)
De Kleine Entente bijeen te Boekarest.
(Buitenland, le Blad).
De regeeringsverklaring van het Fran-
sche kabinet Blum. Een motie van ver
trouwen door de Kamer aanvaard. (4e
Blad).
De Negus zal van Engeland naar Zwit
serland gaan. (4e Blad).
De verkiezingen voor de Provinciale
Raden in België geven ongeveer hetzelfde
beeld als de Kamer-verkiezing. (Buiten
land, le Blad).
Principieele overeenstemming in de
Fransche stakingsbeweging. Morgen her
vatting van het werk? (Buitenland, le
Blad'.
Nog steeds geen opheldering in de
spanning in het Verre Oosten. (Buiten
land, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
EERSTE PLECHTIGE H. MIS VAN DEN
HEER A. VAN DER BOOG
In de Hartebrugskerk.
Gistermorgen droeg de heer Aloysius
van der Boog, wien Zaterdagmorgen de
wijding van het H. Priesterschap door
Haarlem's Bisschop was toegediend, zijn
eerste plechtige H. Mis op in zijn Paro
chiekerk. Onder het zingen van het „Veni
Creator" betrad de Neomist het altaar; hij
werd bij het opdragen van het H. Mis
offer geassisteerd door Pastoor S. Smitz
der Hartebrugskerk als presbyter assistens
pastoor R. M. A. Nieveen van Dijkum, van
Egmond-aan-den-Hoef als diaken en pa
ter G. Peerdeman als sub. diaken-
Het zangkoor voerde onder leiding van
directeur S. Theelen, de Missa S. S. Tri-
nitatis uit. De feestpredikatie werd ge
houden door pastoor Nieveen van Dijkum,
die den Neomist, diens ouders en fami
lieleden gelukwenschte en op treffende
wijze het priesterschap schetste met zijn
onwankelbare trouw, zijn reine vreugde,
maar ook met zijn groote en zware ver
plichtingen,
Ouders en familieleden ontvingen voor
het eerst de H. Communie uit de handen
van den jongen priester. Met het door 't
zangkoor gezongen „Jubilate Deo" van
Aiblingen werd de indrukwekkende
plechtigheid besloten.
LEIDSCHE ASTRONOMEN NAAR
RUSLAND.
Ter waarneming eener zonsverduistering.
Gisteren vertrok de expeditie van de
Rijkssterrenwacht alhier ter waarneming
van de zonsverduistering in de Sovjet-Unie
naar het dorp Beloretsjenskaja bij Arma
vir ten noorden van den Kaukasus, waar
naar alle waarschijnlijkheid gunstig weer
voor de waarneming zal heerschen. Aan
deze expeditie nemen deel de astronomen
J. Uitterdijk, A. J. Wesselink en J. G. Fer-
werda ,alle drie van de Rijkssterrenwacht
alhier. De expeditie zal ongeveer 4 weken
in de Udssr verblijven. Te Beloretsjenskaja
waar de expeditie haar waarnemingskamp
inricht, zullen ook Fransche en Sovjet-
Russische expedities werken. De verzor
ging van de Nederlandsche expeditie in de
waarnemingszone geschiedt volgens een
overeenkomst, die met prof. Gerasimo-
witsj van de Sovjet-sterrenwacht Tepoel-
kowa en de Academie van Wetenschappen
getroffen werd.
De terugreis der Nederlandsche expedi
tie zal gaan over Ordsjonikidse, Tiflis, Ba-
toem, Jalta, Simeis, Sewastopol en Odessa,
in welke steden de zich daar bevindende
sterrenwachten bezocht zullen worden.
