HET GOUDEN JUBILEUM DER
3 OCTOBER-VEREENIGING
Vooraanstaande personen uit het leven der 3 October-Vereeniging
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 9 Mei 1936
Vierde Blad
No. 23350
EEN HALVE EEUW GESCHIEDENIS IN VOGELVLUCHT
HET LEDENTAL WAS 10 JAAR GELEDEN
RUIM TWEEMAAL ZOO GROOT ALS THANS
De voorzitter van de Jubileumtentoonstelling, de heer R. de Wilde stond ons
Bovenstaande foto in bruikleen af, welke dateert uit de eerste jaren der veree-
niging. Men ziet er o.m. van links naar rechts, de heeren: Cahen, Pera, Surin-
gar, N. Brouwer, Driessen en Draayer.
Bet 50-jarig bestaan van onze onvol-
:ezen 3 October-Vereeniging, dat a.s.
foensdag op feestelijke wijze zal worden
adacht, geeft ons gereede aanleiding een
Snigblik te werpen in haar geschiedenis
a na te gaan op welke wijze zij, sedert
ar oprichting in 1886, leiding heeft ge
nen aan de viering van Leiden's Ontzet.
!et plan om tot de oprichting eener
«tanige vereeniging te geraken werd
ie eerst vernomen ter gelegenheid van
(onthulling van het Van der Werff-
snument op de toenmalige Ruïne op 3
ttober 1884, waarbij tevens een optocht
ird gehouden, voorstellende „Leiden's
irdlng en vergrooting".
Ook in de kolommen van ons Blad werd
lp die stichting aangedrongen; waarom
ou in Leiden niet mogelijk zijn, hetgeen
n Groningen en 'Alkmaar reeds vele jaren
oestaat?
In haar vergadering van 11 September
585 besloot de Commissie voor de Volks-
ijeenkomsten (thans opgeheven) op aan-
tang van den heer N. Brouwer tot de
enoeming van een subcommissie, welke
e oprichtingsplannen nader zou uitwer-
en en bestaande uit de heeren N. Brou-
rer, P, Alma en E. A. O. Was.
Deze commissie riep belangstellende
adgenooten per convocatiebiljet op 13
ki 1886 bijeen om te komen tot oprich-
ng van een „Vereeniging tot viering van
kn gedenkdag van Leiden's Ontzet", zoo
's het officieel heette.
In die bijeenkomst, welke door circa 160
Personen werd bezocht en die onder lei
ding stond van den heer Japikse, presi
dent van de Commissie voor de Volksbij
eenkomsten, werd het concept-reglement
goedgekeurd.
In het eerste bestuur namen zitting de
heeren N. Brouwer, voorzitter, E. A. O.
JJas, secretaris, J. Goedeljee, penning
meester, D. E. C. Knuttel, F. H. A. Dries-
ren, J. j, van Masijk Huiser van Reenen,
A. van Lith en S. B. Vos, terwijl als
vertegenwoordiger van het Leidsch Stu
dentencorps de heer P, J. van Wijngaar
den als bestuurslid toetrad.
Burgemeester L. M. de Laat de Kanter
aanvaardde het eere-voorzitterschap der
™?e vereeniging, welke bij de burgerij
wn zóó gunstig onthaal vond, dat zij
J*fje maanden ria de oprichting ret&s 1060
'oden telde.
Op voorstel van den heer Goedeljee
werd besloten de bestuursvergaderingen
te houden in het gebouw der Vereeniging
„Nut en Genoegen" in de Schoolsteeg,
dat voor dit doel gratis beschikbaar werd
gesteld, terwijl de consumpties tegen in
koopsprijs werden berekend.
Alleen moest de penningmeester voor
elke vergadering 50 cents betalen voor het
schoonmaken van de zaal! Trouwens
meerderen betoonden hun sympathie je
gens de vereeniging door het verleenen
van reducties als anderszins. Zoo ver
klaarde de heer Trap zich bereid 't druk
werk tegen kostprijs te leveren, zoodat
hij voor de keurig-uitgevoérde reglemen
ten slechts één cent per stuk in rekening
bracht.
Burgemeester de Laat de Kanter stelde
voor het eerste jaar een subsidie van
f. 400 in uitzicht en zoo werd de eerste
officieele herdenking voorbereid.
Aangezien 3 October 1886 op een Zondag
viel. werden de feestelijkheden op Maan
dag gehouden.
Het programma omvatte: 'smorgens te
è'/i uur koraalmuziek vanaf den Stad
huistoren, uitgevoerd door 't muziekkorps
der Leldsche Schutterij; voorts bespeling
van het carillon, springen van de fontein
op de Vischmarkt, terwijl aan 1000 man
nelijke en 1000 vrouwelijke ingezetenen,
behalve haring en wittebrood, ook sigaren
en bonnen voor bier werden uitgereikt.
Bovendien trok een stoet van Leidsche
vereenigingen met banieren en muziek
door de stad, waarbij op bepaalde punten
vaderlandsche liederen ten gehoore wer
den gebracht.
's Avonds werd in „Zomerzorg" een mu
ziekuitvoering gegeven, welke werd beslo
ten met een vuurwerk. Het laatste num
mer daarvan stelde op verzoek van den
eere-voorzitter voor „Willem I aan Van
der Werft een gloeiende hand gevend".
Het totale gebrek aan wind was oorzaak,
dat er van het vuurwerk vrijwel niets te
zien was en de toeschouwers spraken over
„het rookwerk".
Overigens liet het weer niets te wen-
schen over.
Tijdens den optocht, waarin ook het be.
stuur van de Vereeniging van oud-strij
ders „Het Metalen Kruis" meereed, werden
aan den voet van het Van der Werff-
monument drie kransen neergelegd.
Leerlingen van de Meisjes H.B.S, en Lei
den's Mannenkoor zongen daarbij met be
geleiding van de muziek der Schutterij
een Hymne, voor deze gelegenheid spe
ciaal gecomponeerd door den heer
Kücken. Het bestuur der 3 October-Ver-
eeniging werd door het gemeentebestuur
ten Stadhuize ontvangen, terwijl het be
stuur van de Sociëteit „Minerva" den
deelnemers aan den optocht eerewijn aan
bood.
Dat toentertijd de verhouding tot het
Corps reeds voortreffelijk was, blijkt wel
uit het feit, dat de vereeniging aan het
einde van het eerste jaar niet minder
dan 240 studenten-leden telde. Wij ver
moeden, dat de huidige secretaris, de heer
N. G. Spaargaren, ook in dit opzicht kan
spreken over den „goedén ouden tijd"!
Het eerste jaar leverde een batig saldo
op van f.280, na aftrek van f.425 gemeen
tesubsidie, welke niet werd aanvaard.-
Reeds in December van het oprichtings
jaar onderging het reglement eenige her
zieningen, voornamelijk betrekking heb
bende op de wijze van verkiezing der be
stuursleden, welke terstond herkiesbaar
werden, gesteld. Het volgende jaar werd
op de statuten de Koninklijke goedkeu
ring verkregen.
Zeer veel belangstelling voor het doel
en streven der 3 October-Vereeniging be
stond onder de leden van de Holland So
ciety te New-York, waarvan er 81 als lid
donateur tot de vereeniging toetraden en
die het eerste jaar een bedrag van f. 315
beschikbaar stelden als tegemoetkoming
in de onkosten, verbonden aan de orga-
r. -sfie der feestviering.
Het bestuur bestemde die gelden voor
den aankoop van een bord „Hulde aan de
broeders in Amerika", dat in den optocht
werd meegedragen en door een nummer
van het vuurwerk aan hen te wijden.
Op 14 Augustus 1888 bracht een groep
dezer Amerikaansche leden een bezoek
aan onze stad.
Aangezien de uitgaven, verbonden aan
hun ontvangst, onmogelijk uit de veree-
nigingskas konden worden bekostigd,
werd een inzameling van vrijwillige bij
dragen gehouden, welke ongeveer f. 400
opbracht.
Bij aankomst aan het station werden
de gasten verwelkomd met een toespraak
van den heer N. Brouwer, waarna in 16
rijtuigen naar het Stadhuis werd gereden.
Onderweg zongen de studenten voor de
scciëteit „Minerva" deze gasten het „Io
Vivat" toe. Ten stadhuize werd het ge
zelschap toegesproken door den waarne-
menden burgemeester, mr. N. L. J. van
Buttingha Wichers, terwijl daarna de La
kenhal, de Universiteit en het v. d. Werff.
monument werden bezichtigd. Bij den
banketbakker Wijtenburg aan de Steen-
schuur werd het dejeuner gebruikt, waar
na de Schutterij in de Sociëteit „Musis
Sacrum" een concert aanbood.
In dat jaar werd de heer Was als
secretaris opgevolgd door den heer F. H. A.
Driessen, die deze functie vele jaren met
groote nauwgezetheid heeft vervuld en
van het eerste bestuur thans nog de
eenige overlevende is.
Al spoedig gingen er in de vereeniging
stemmen op om de haring en wittebrood-
uitdeeling te vervangen door hutspot.
Er werden te dier zake onderhandelin-
Een groep deelnemers uit den optocht van 1887, toen de intocht der Geuzenvloot werd uitgebeeld.
Met bestuur van de Typografenvereeniging ,,Lourens Janszoon Coater", zooals het zich in
deh 3 Öctober-optocht van 1906 presenteèroe.
Deze beide foto-'s. werden ons welwillend afgestaan door den fotohandel „Lux" van
den heer van der Zanden, Breestraat.
Eén vijftal personen aan wie de 3 October-Vereeniging zeer veel te danken heeft en die allen zitting hadden in het eerste bestuur. Van links naar rechts: wijlen de heer N. Brouwer, die
ftende 33 jaren haar energieke- voorzitter was; wijlen de heer Jan Goedeljee, iste penningmeester en ontwerper van diverse feestplannen; wijlen de heer W. A. v?n Lith; wijlen
van .Wijngaarden, dé eerste praeses collegii, die in het bestuur zitting nam en tot besluit l^eqnini overlevende lid van het besHüMfr drwtfé^adgenogii de-S^Si H. A. Driessen,
die 32 jaar lang Het secreïarfaat walrnafn.
1
