DE AMBULANCE KEERT TERUG 77ste jaargang DONDERDAG 23 APRIL 1936 No. 23336 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.t Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. ONDERSCHEIDING VOOR DEN HEER M. VAN MENS. Op het terrein aan den Morschsingel achter het Hospitaal heeft Zaterdag a.s., des namiddags kwart over drie. de uit reiking van het Kruis van Verdienste plaats aan den Commandant der Leid- sche Burgerwacht, den heer M. van Mens. Deze uitreiking zal geschieden voor het front der Mobiele Colonne, door een be stuurslid van den Nederlandschen Bond van Vrijwillige Burgerwachten, welke bond de onderscheiding aan den heer M. van Mens heeft verleend, uit hoofde van de vele diensten, die hij als bestuurslid aan den Bond heeft bewezen. KON. NED. MIJ VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE. Laatste bijeenkomst der Lcidsche afd. De laatste bijeenkomst van de afdee- ling Leiden, die gisteravond onder presi dium van den heer J. G. Ballego in een der zalen van den Vergulden Turk ge houden werd, was druk bezocht. Alvorens tot de gewone, huishoudelijke aangelegen heden over te gaan, memoreerde de voor zitter bij een staande vergadering de vele verdiensten van wijlen het eerelid, den heer E Th. Witte. Spreker schetste den overledene als iemand die zijn geheele leven gegeven heeft aan de belangen van den tuinbouw en niet het minst voor die van de afdeeling, waar hij de bijeenkom sten op bijzondere wijze wist te leiden en waar hij menig moeilijk vraagstuk wist op te lossen. Dat de leden zijn werk op hoo- gen prijs stelden, bleek wel bij zijn af scheid als voorzitter in 1930, toen zij hem zijn tuin te Wassenaar als geschenk aan boden. Dat hij moge Tusten in vrede. Voorts herinnerde spr aan het plotse ling overlijden van den heer H. de Lange te Rotterdam, die door het hoofdbestuur ais voogd voor deze afdeeling was aange wezen. Ook hier betrof het een hoog staand persoon op tuinbouwgebied en een uitstekende organisator van tentoonstel lingen. Ook zijn asch moge in vrede rusten. Hierna werden de notulen gelezen, on gewijzigd gearresteerd en eenige nieuwe leden geballoteerd. Vervolgens bracht de voorzitter de klacht van de afd., gezonden aan het H.B., betreffende het vernielen van de duindoorn ter sprake. Tot zijn ge noegen kon hij meedeelen dat dit onder werp een dezer dagen in behandeling komt, zoodat, hopen wij, voorstellen zul len komen tot bescherming daarvan. Met een hartelijke toespraak werden vervolgens de diploma's uitgereikt aan de leerlingen van den speciaalcursus in tuinteekenen Hierbij vond de voorzitter gelegenheid den leeraar van den cursus, den heer A. Galjaard, geluk te wenschen met zijn behaald succes. Dat het tuin- bouwteeken-onderwijs hier op hoog peil slaat is duidelijk gebleken uit den Na- tionalen teekenwedstrijd van den Bond van Oudleerlingen der Tuinbouwcursussen waar de leerlingen van den heer Gal jaard den len, 2en cn 3en prijs wisten te bemachtigen. Verder werd medegedeeld dat de excur sie naar de kweekerij „Moerheim" te De- 4emsvaart zal plaats vinden op 1 Juli a.s. 25 deelnemers gaven zich bereids op. De heer Jan Kriest Jzn. behandelde hierna de vragen: „Wat is de reden dat in dezelfde kamer één Cyclamen het goed doet en de andere niet", alsmede „Hoe is de cultuur van Freesia refracta en va riëteiten" voor snijbloem? In het eerste geval kunnen er verscheidene oorzaken zijn, bijv. de standplaats, het gieten, de temperatuur, tocht enz. enz., in 't tweede geval werden de Freesia's, een uit Zuid- Afrika afkomstig knolgewasje uit zaad opgekweekt en matig vervroegd. De te genwoordig in den handel zijnde gekleur de variëteiten zijn door kruising ontstaan. Na de pauze werd door de firma J v. d. Zanden een electrische lantaarn 'ge demonstreerd, waarbij men alle mogelijke beelden kon projecteeren en werd door den heer J. Mater een en ander mede gedeeld betreffende eenige door den Hor tus ingezonden bloeiende kasplanten. Hierna volgde sluiting, met dank voor de samenwerking der leden In het afge- loopen seizoen en de leerzame causeriëen en debatten. DIENSTPLICHTIGEN 6e R.V-A. De dienstplichtigen der lichtins 1930 van het 6e regiment veldartillerie, afkom stig van de treinafdeeling der Ie artillerie- brigade. die niet bestemd waren voor baardenoppasser of voor paardenverzorger bil de Kon. mil. academie of de Rijschool, ■komen in 2 groepen bij genoemde trein afdeeling te 's Gravenhage als volgt voor herhalingsoefeningen onder de wapenen: ie groep (geen Israëlieten) en wel de onderofficieren van 27 Juli t/m. 19 Aug. en de korporaals en soldaten van 3 t/m. Aug.; 2e groep en wel de onderofficie ren van 13 Aug. t/m. 5 Sept. en de kor- bpr^als en soldaten van 20 Aug. t/m. 5 September. VRIJDAG UIT ADDIS ABEBA EN 19 MEI IN ROTTERDAM O Dank zij de medewerking van de Rotterdamsche Lloyd is het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis er in geslaagd een gunstige gelegenheid te arrangeeren voor de terugreis der Nederlandsche ambulance uit Abessynië naar Nederland. De ambulance zal Vrijdag a.s. uit Addis Abeba vertrekken naar Djibouti en daar blijven wachten op de „Palembang" van de Rot terdamsche Lloyd, welke die haven op 1 Mei zal aandoen Met deze boot zullen onze landgenooten de thuisreis maken en op 19 Mei a.s. in Rotterdam aankomen. De Maatschappij Nederland heeft gezorgd, dat jhr. dr. van der Does een plaats gekregen heeft aan boord van de „Johan van Oldenbarnevelt", die 1 Mei uit Port Said zal vertrekken en 12 Mei in Amsterdam aankomt. Voorts vernemen wij nog, dat al het materiaal van de Neder landsche ambulance, dat in Dessie en in Kworam aanwezig was, in handen der Italianen is gevallen. Er wordt echter toezicht op gehouden door een vertegenwoordiger van het internationale Roode Kruis. ACTIE-COMITÉ LEVENDAAL. F. 325 overgedragen aan de Wijkvereeniging. In het Wijkgebouw Levendaal bood het actie-comité Levendaal gisteravond aan haar contribuanten een gezelligen avond aan. Het zaaltje was tot in alle hoeken met belangstellenden gevuld. Na gemeenschappelijken zang en gebed, opende de voorzitter van het actie-comité, de heer J. M. van Daalen, deze bijeen komst. Namens het actie-comité heette spr. de aanwezigen welkom, en ln het bij zonder het Wijkbestuur, het personeel der Zondagsschool en de tooneelclub der C. J. M. V. Deze avond is belegd, aldus spr., als een belooning voor de contribuanten. In het kort memoreerde spr. de werkzaamheden, die in het afgeloopen jaar zijn verricht. De ontvangsten hebben bedragen de som van f. 524.89'/!. Aan het Wijkbestuur werd hiervan f. 325 overgedragen. De heer Wilbrink, penningmeester van de Wijkvereeniging, bracht met enkele hartelijke woorden dank voor de door het actie-comité aangeboden gelden. Ook de voorzitter der Wijkvereeniging, ds. M. J. Punselie, dankte voor den daadwerkelij ken steun van het comité. Na dit officieele gedeelte werd overge gaan tot het eigenlijke programma van den gezelligen avond. Door het personeel van de Zondagsschoolvereeniging werd op verdienstelijke wijze een aantal liederen gezongen. De hegr W. F. Kwestro droeg voor „Thuiskomst" en de heer H. v. d. Broek „Het Haantje", beiden van Samuel Falkland. De C.J.M.V. tooneelclub voerde het aardige tooneelstukje „Omdat zijn va der slecht was" op. Tenslotte werd een tableau, „Kinderen van één Vader", ten tooneele gebracht. Met zang en dankzegging werd deze avond besloten. MR. LIEFTINCK EN GRAAF DE MARCHAND ET D'ANSEMBOURG SPREKEN IN „DEN BURCHT". CHR. FILMAVOND. Nadat in de middaguren reeds een speciale kindervoorstelling was gegeven, werd gisteravond ln de slechts matig be zette Stadsgehoorzaal een filmavond ge- gegeven ten bate van de stichting „Chr. Jeugdhuis" en uitgaande van de Geref, Ouderver. en de Meisjes- en Jongelings- vereentgingen. De Ned. Chr. Filmcentrale, welke dezen avond, verzorgde opende het programma met een Holtandsch journaal gevolgd door een één-actertje „In de Wildernis". Als hoofdfilm werd de geluidsfilm „Mijn Leopold" veTtoond. die een uitgebreid beeld gaf van groote vaak misbruikte vaderlandsliefde. De heer A B. Mulder sprak aan het begin van den avond een kort inleidend woord. o GELEIDEHONDEN VOOR BLINDEN Men verzocht ons opname van het on derstaande Daar bovengenoemde honden door hun africhting zeer kostbaar zijn, heeft de Stichting Nederlandsch Gelelde-honden- fonds, een suppletiefonds opgericht, welk fonds ten doel heeft, onvermogenden blinden kosteloos een geleidehond te ver schaffen. Voor dit doel heeft nu de Leid- sche Blindenbond een tooneelavond ge organiseerd .op 26 April a.s. in de groote Stadszaal, waar de tooneelver. „Vondel" belangloos zal opvoeren „Het Kostbare Leven", blijspel in vier bedrijven. Het batig saldo zal geheel aan het suppletie fonds ten goede komen. Voor den Kring Leiden der N.S.B. Voor een talrijke schare belangstellen den, die de groote zaal van „Den Brucht" geheel vulden, hebben gisteravond mr. J. Lieftinck uit Den Haag en M. Graaf de Marchand et d'Ansembourg, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor den kring Leiden der N.S.B. propaganda- redevoeringen gehouden. Na een korte inleiding van kringleider Bergers, was het woord allereerst aan mr. Lieftinck. Deze wees op de aantrekkingskracht van het nationaal-socialisme, dat hem ertoe bracht om „op zijn ouden dag" nog als po litiek spreker op te treden. Willen wij ons vaderland en vorstenhuis van den onder gang redden, dan is het evenwel noodza kelijk, dat wij ons allen, oud zoowel als jong, rondom de nationaal-socialistische vaan scharen. De tekst voor zijn rede ontleende spr. aan de uitlating van dr. Colijn in de Eer ste Kamer, luidende als volgt: Hebben wij dan niets begrepen van de beginselen, waardoor het nationaal-socialisme wordt gedragen? Deze vraag van den minister-president bewijst, dat dr. Colijn aan het nadenken Is geslagen over de kracht van de N.S.B. en waar hij alom bekend staat als een wijs en kundig man, is de hoop gerechtvaardigd, dat het oordeel des onderscheids spoedig over hem vaardig worde en dat een einde kome aan de vervolging van partijgenoo- ten. De tegenwoordige regeerders volgen een politiek van schipperen en maken ons volk op deze manier tot een vaderlandslooze massa, tot een samenstel van elkander bestrijdende partijen. Daartegenover stelt de N.S.B. de eenheid van een eensgezind, zichzelf achtend volk, waarin geen plaats is voor politieken partijstrijd. Een dergelijk ideaal kan alleen de N.S.B. bereiken. Spr. schetste vervolgens de ge varen van het communisme en andere anti-nationale stroomingen. De regeering poogt wel door alle mogelijke steunmaat regelen de economische nooden te lenigen, maar deze maatregelen kunnen nimmer blijvend verlichting brengen, zoolang de geest van saamhoorigheid ontbreekt. Uit dien hoofde is ook het Plan van den Arbeid bij voorbaat veroordeeld. En boven dien: moet men niet dubbel voorzichtig zijn, wanneer de vos de passie preekt? Spr. somde vervolgens een aantal marxis tische symptomen op, welke zich in bin nen- en buitenland voordoen en die zi i. een groot gevaar in zich houden, inzonder heid voor onsland, dat door den partijstrijd zoo droevig is verdeeld. En misschien zou het hier ook al te laat zijn geweest, wan neer de N.S.B. niet was gekomen en ge wezen had op de hooge waarden van liefde voor volk, vaderland en vorstenhuis. Een moeilijke, doch schoone taak wacht ons. Die taak moét worden volbracht, al zal het ons daarbij niet gemakkelijk worden gemaakt. De dreigende samenwerking tus- schen de Katholieken en socialisten, stelt de Nederlanders eerst recht voor de keuze tusschen communisme en nationaal-socia lisme. Dr. Colijn moge het volk tot rust aan manen, het bewijst temeer hoe hij onkun dig is van hetgeen onder het volk leeft en dringt. Spr. eindigde met een opwekking om in den komenden moeilijken tijd pal te staan voor de nationaal-socialistische beginselen en voor volk, vaderland en vor stenhuis. Vervolgens was het woord aan graaf de Marchand et d'Ansembourg. Deze wees er op, hoe de N.S.B. 17 April j.l. haar één-ja rig bestaan als politieke partij h'eeft her dacht. Spr. motiveerde vervolgens het zit ting nemen van nationaal-socialisten in parlementaire colleges als zijnde het eenige middel om langs legalen weg het doel te bereiken. De overige politieke partijen verzetten zich daartegen uit alle macht, maar deze strijd doet ons de overwinning dubbel zoet smaken. Welk een tegenwerking heeft spr. niet ondervonden, toen hij zijn intrede deed in de Eerste Kamer; welk een drog redenen zijn er door de tegenstanders niet aangehaald om de N.S.B. af te schilderen als een filiaal van het Duitsche nationaal- socialisme. Hoe is er gepoogd sprekers af komst na te gaan teneinde hem buiten het parlement te kunnen houden. Edoch, het is de regeering niet mogen gelukken en zelden zijn senatoren plechtiger ingeleid dan de beide vertegenwoordigers der N.S.B. in de Kamer. En terecht, aldus spr., want het was inderdaad een historisch oogen- blik, toen wij beiden het parlement binnen stapten met den vasten wil dat parlement zoo spoedig mogelijk naar huis te sturen (applaus). Spr. wees vervolgens op de ver wording van het parlementarisme, waar van overal de symptomen merkbaar zijn. De huidige regeering kan haar economisch programma in den huidigen staatsvorm onmogelijk voltooien. Is het niet een absur diteit, dat dr. Colijn, die toch altijd geldt als „de sterke man", steeds nog iets zwak ker is dan elk van de 150 verouderde par lementsleden. En is het niet eveneens een dwaasheid om te veronderstellen, dat 51 menschen meer verstand zouden hebben dan 49. Ons land kan nog slechts worden geregeerd met compromissen. Niet de deskundigheid be slist. maar het domme aantal. Niemand draagt hier eenige verantwoordelijkheid. De minister, die verantwoordelijk heet te zijn, verschuilt zich achter het kabinet, dat op zijn beurt verhaal zoekt bij het parle ment. Op deze wijze is het niet na te gaan, wie er nu eigenlijk voor aansprakelijk is, dat, zooals dr. Colijn zelf toegaf, ons land momenteel geen leger bezit. De vraag rijst onwillekeurig, waarom wij de laatste 15 jaar dan al die millioenen belastinggeld voor defensie-doeleinden hebben betaald. Onze politieke tegenstanders zullen ons blijven bestrijden -tot het voor hen bittere einde* Tegenover het verwijt, alsof de N.S.B. Duitsche import zou zijn, voert spr. aan, dat ook de Katholieke Staatspartij, het li beralisme en het socialisme van buiten- landsche herkomst zijn. Het is bovendien onjuist om het leidersprincipe als on-Ne derlandsch te betitelen. Het is de verdien ste van het Duitsche nationaal-socialisme en van het Italiaansche fascisme, dat zij zich hebben aangepast aan de moderne samenleving en zoo zou dat hier te lande zeer zeker ook het geval zijn. Spr. fulmineerde daarna tegen de vrij heid der drukpers, zooals die in de commu nistische bladen tot uiting komt en be pleitte een beperking daarvan, voor zoover die uitingen in strijd zijn met de grond slagen van een christelijk geordenden staat. Ook protesteerde spr. tegen de voor stelling, welke in tal van Nederlandsche bladen wordt gegeven van den gang van zaken in Duitschland en Italië. Wanneer men oog heeft voor de werkelijkheid, aldus spr.. zal men moeten toegeven, dat wan neer Hitier het communisme niet had uit geroeid, de confessioneele partijen hier te lande thans niet meer zouden bestaan (applaus). De heer de Marchand eindigde met nog maals te wijzen op den treurigen toe stand, waarin het parlementarisme het Nederlandsche volk heeft gebracht. Men kan van het volk niet verlangen, dat het vertrouwen stelt in een regeering, waarvan de leden het onderling in meer dan één opzicht oneens zijn. Spr. hoopte evenwel, dat de N.S.B. het voorbeeld van het Duit sche nationaal-socialisme van 5 jaar ge leden spoedig zal volgen en dat de dag der overwinning niet verre meer zal zijn. Spr. besloot met een opwekking om de N.S.B. sterk te maken door bereidheid om te die nen en vertrouwen te stellen in de leiding. Het gedeelte na de pauze was gewijd aan de beantwoording van eenige schriftelijk ingediende vragen, terwijl er van commu nistische zijde nog even werd gedebat teerd. Graaf de Marchand beantwoordde dezen debater, waarna de vergadering eerst na middernacht met het zingen van het Wil helmus werd besloten. BINNENLAND. De Nederlandsche ambulance keert op 19 Mei te Rotterdam terug. (Ie Blad en Laatste Berichten, le Blad). Afmetingen en bewapening van den nieuwen kruiser „De Ruyter". (3e Blad). Hoe de „Spaarndam" de „Bilderdijk" in behouden haven bracht. (3e Blad). De Eerste Kamer over de landbouwcri sis-politiek, (3e Blad). De clandestiene bereiding van boter en margarine neemt sterk toe. (Binnenland, 3e Blad). BUITENLAND. De opmarsch der Italianen blijft ver traagd. (3e en le Blad). De keizerin van Abessynic doet een be roep op de wereld. (3e Blad). De Engelsche vragen aan Duitschland uitgesteld. (Buitenland, le Blad). De toestand in Palestina blijft precair. (Buitenland, le Blad). De in Egypte vermiste Duitsche gezant ongedeerd teruggevonden. (Buitenl. Ge mengd, 3e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. K. J. M. V. ST. PETER KANIS. Causerie van dr. Emiel Franke. In een goed bezet „Eigen Huis" sprak dr. Emiel Franke gisteravond over het onderwerp: „Liefde of Verliefdheid". Nadat de voorzitter, den heer J. Cos- ter, den avond met een kort welkomst woord en den groet der Katholieke Jon geren had geopend, nam de spreker van den avond direct een aanvang met zijn causerie. Als inleiding tot zijn rede stelde spre ker allereerst de liefde tegenover de ver liefdheid. De liefde, het groote offer wat de mensch schenkt, de verliefdheid, de voldoening der begeerten en schoonheids drang. De liefde, welke zich openbaart in de blindgeschreide oogen en de krom- gewerkte vingers van vader en moeder voor hun kinderen, de verliefdheid, de voldoening van eigen belangen. Twee contrasten dus, lijnrecht tegenover elkaar. Uitvoerig behandelde spr hierna de gevaren, verbonden aan iedere ondoor dachte verliefdheid, waarin de liefde, helaas maar al te dikwijls ver gezocht moet worden. Met .een serie voorbeelden toonde spr. vervolgens aan, hoe tientallen jongens en meisjes, zich bewust of onbewust ge stort hebben in de ellende der verliefd heid, de voldoening der eigen begeerten. I Spreker wijdde verder uit over dit onder werp, speciaal ten opzichte van de be strijding daarvan, waarna hij geheel in de lijn van zijn voordracht enkele ge dichten o.a. van Guido Gezelle en Fre- derik van Eeden declameerde. Een daverend applaus beloonde spreker voor zijn voordracht, waarna hij zijn audito rium van het begin tot het eind had weten te boeien In het tweede gedeelte behandelde dr. Franke enkele door hemzelf gestelde practische vragen, ten opzichte van de keuze, het gemengde huwelijk en de vorming van een recht gelukkigen huwelijksstaat. De voorzitter, de heer Coster dankte den spreker vervolgens voor ziin interes sante voordracht, waarna de vergadering op de gebruikelijke wijze werd gesloten. ROEIWEDSTRIJD VOOR WERKLOOZEN. Woensdagmiddag a.s. organiseert de ont- spanningsvereeniging C.G.W. voor haar werklooze leden een roeiwedstrijd in het Galgewater ter hoogte van het clubgebouw van Njord. De bootjes worden gratis afge staan door den heer Varkevisser van de Vink, terwijl van verschillende zijden voor de winnaars prijzen in natura beschikbaar zijn gesteld. Na afloop van de individueele wedstrij den (één roeier met stuurman) wordt er een „race" gehouden in drie groote trai- ningsbakken, waarvoor het Njord-bestuur een extraprijs heeft beschikbaar gesteld. VERSTREKKING VAN BRANDSTOFFEN. De heeren J. v. Meteren en E. Groen, respectievelijk voorzitter en secretaris van het Plaatselijk Arbeids-Secretariaat heb ben den raad in verband met de aanhou dende koude verzocht ten aanzien van het verstrekken van brandstoffen het voor beeld van de gemeenten Alkmaar en De venter te volgen en extra-brandstoffen te verstrekken. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: „De Eensgezindheid", Oos terstraat 2b. Brood- en Koekbakkerij. Op heffing filiaal: Oosterdwarsstraat 5. Wij ziging uitgeoefend bedrijf thans: Brood bakkerij en winkel in kruidenierswaren. Frans Straatsburg. Haarlemmerstraat 42, Ledden. Rijwiel-, motor- en autohandel. Overleden eigenaar: F. A. M. Straatsburg, d.d. 15 April 1936. J. Kamsteeg, vh. Rooyakkers en Kam steeg. Geversstraat 30, Oegstgeest. Auto mobielhandel, garagebedrijf, handel in rijwielen enz. Het filiaal te Alphen a. d. Rijn is d.d. 1 Januari 1936 overgegaan aan P. Loos. BAZAR CHR. MUZIEKVER. „ATHALIA". Gistermiddag vond de opening plaats van den bazar georganiseerd door het dames-comité van bovengenoemde ver- eeniging. Ds. Thomas sprak een openings woord waarna een rondgang langs de verschillende stands werd gemaakt. Voor een groote kinderschaar werd een poppen- kastvertooning gegeven, waarvan door de kleuters erg Is genoten. Later op den avond was het er eeze'liz druk. Wii kun nen van harte aanbevelen op dezen bazar een klikje te nemen: er ziin vele goede en nuttige zaken te koon. waarvan de aan schaffing behalve den kooper ook .Athalia" ten goede komt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1