77ste Jaargang
ZATERDAG 11 APRIL 1936
No. 23327
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Eerste Nederlandsche n.v.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ctsl P®r regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2S00 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
Maandag, Tweeden Paaschdag,
zal ons Blad niet verschijnen en
zullen onze Bureaux den geheelen
'dag gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
OPHALEN VAN HUISVUIL.
De Directeur van den Gem. Reinigings-
fcn Ontsmettingsdienst brengt ter alge-
meene kennis dat, in verband met de
Paaschdagen, het ophalen van huisvuilnis
uit die perceelen, welke gewoonlijk op
Maandag worden bediend, nu zal plaats
vinden op Woensdag d.a.v
Bewoners van die perceelen wordt der
halve verzocht geen emmers aan de straat
te doen plaatsen.
De Directeur,
J. H. DE JONG.
Lelden, 11 April 1936. 1963
VERGADERING VAN LEIDSCHE
FACULTEITEN.
Adres aan de Tweede Kamer.
De besturen van de Theologische Facul
teit der Leidsche Studenten, de Juridische
Faculteit der Leidsche Studenten, de Me
dische Faculteit der Leidsche Studenten,
de Philosophische Faculteit der Leidsche
Studenten, de Litteraire Faculteit der
Leidsche Studenten en de Vereenigde Fa
culteiten der Leidsche Studenten, veree-
nigd in de vergadering van Leidsche Fa
culteiten, handelende voor de Studenten
der Rijksuniversiteit te Leiden .hebben on
derstaand adres gericht tot de leden der
Tweede Kamer der Staten-Generaal
lo. dat in het wetsontwerp betreffende
heffing van een Reisbelasting geen bepa
lingen voorkomen, welke personen, die in
dividueel om redenen van studie of het
verrichten van wetenschappelijken arbeid
in het buitenland verblijven, vrijstellen
van deze belasting;
2o. dat voor vele Nederlandsche studen
ten en jonge doctoren en doctorandi de
studie aan biiiterdandsche universiteiten
of wetenschappelijke instellingen dringend
gewenscht en in vele gevallen onontbeer
lijk is;
3o. dat voor een dergelijke studie bui
tenslands gewoonlijk slechts zeer beschei
den middelen ter beschikking staan (veel
al stipendia uit reisfondsen), waarmee
men door groote zuinigheid te betrachten
zoo lang mogelijk poogt rond te komen;
4o. dat de voorgestelde belasting over
het algemeen de draagkracht van deze
personen te boven gaat en aan de weten
schappelijke resultaten van hun reizen
belangrijk nadeel zal toebrengen',
5o. dat de in de Memorie van Toelich
ting aangevoerde gronden voor vrijstel
ling van leerlingen van inrichtingen van
onderwijs, reizend onder geleide van een
of meer onderwijzers, leeraren of hoog
leeraren, en jongelieden, die den 18-jarigen
leeftijd nog niet hebben bereikt ,finan-
cïeele druk op de ouders, ontwikkeling)
onverzwakt gelden voor studenten en pas
afgestudeerden.
Redenen waarom wij Uw College eerbie-
diglijk verzoeken te willen bevorderen,
dat studenten en jonge doctoren en doc
torandi, mits voorzien van een daartoe
strekkende aanbeveling van een bevoeg
de academische autoriteit (bijvoorbeeld de
decaan van een Faculteit), worden vrijge
steld van de hierboven genoemde belas
ting.
Namens de Vergadering van Leidsche
Faculteiten,
(W.g.) W. H. BEEKENKAMP,
h. t. praeses.
(w.g.) J. H. BETHE,
h. t. ab-actis.
UITVOERING IN „ENDEGEEST".
Donderdagavond gaf de ..Leidsche Dilet
tantenclub" in de Recreatiezaal van het
gesticht ..Endegeest" voor de patiënten
der gestichten een uitvoering. Opgevoerd
werd het blijspel „Eindelijk" in 1 bedrijf
en het blijspel in 1 bedrijf „Vader en
Zoon". Beide stukken werden op vlotte
wijze opgevoerd. Een lang aanhoudend
applaus volgde na ieder bedrijf.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
C. van Mastrigt, Vrouwensteeg 5, Lei
den; grossier in kalfsvleesch. De zaak is
dd. 1 April 1936 omgezet in een vennoot
schap onder firma onder den naam fa.
van Mastrigt en Cuvelier. Vennooten C.
van Mastrigt en A. H. Cuvelier.
t .1 Candido en Zonen, Narmstraat 23,
Leiden: granietbedrijf. Wijziging hand :ls-
naam in fa. F. Candido en Zonen en Co.
Nieuwe vennoot G. Sanavro, Leiden.
KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE
GROFSMEDERIJ.
Het jaarverslag.
Aan de op 24 April as. te houden alge-
meene vergadering van aandeelhouders
der Koninklijke Nederlandsche Grof
smederij alihder zal worden voorgesteld
over 1935 geen dividend uit te keeren
(evenals vorig jaar).
Op de balans per 31 December j.l. komt
o.m. voor aan activa;
Onuitgegeven aandeelen f. 490.000; Ge
bouwen f. 454.570; Werktuigen f. 195.204;
Gereedsch. f. 4964; Terreinen f. 37.540;
Effecten reserve fonds f. 236.376; Effecten
rekening f. 122.947; Dubieuse Debiteuren
f. 5908; Reservefonds Ris. Bank en Coöp.
Ver. Centr. Beheer f. 16.946; Debiteuren
f. 251.883; Inventaris f. 407.518 Totaal
f. 2.238.732.
De balans geeft aan passiva:
Kapitaal f. 1.000.000; Leening 300 Mille
f. 96.000; Leening 500 Mille f. 420.000; Re
servefonds f. 236.821; Reserve Belangen
personeel f. 8210; Interestrekening f. 6210;
Afschrijving dubieuse debiteuren f. 5908;
Nederlandsche Bank f. 186.681; Crediteu
ren f. 277.865; Totaal f. 2.238.732.
De Verlies- en Winstrekening geeft aan:
Debet: Interestrekening f. 33.081; Af
schrijving gebouwen f. 2890; idem werk
tuigen f. 11.890; idem ketels enz. f. 390;
idem gereedschappen f. 3473; idem model
len f. 990; Inv. verzekering f. 6054; Ziekte
verzekering f. 1537; Ongevallen-verzeke-
ring f. 5380; Totaal f. 65.689.
Credit: Fabricagerekening, bruto winst
f. 1441; Reservefonds voor surplus f. 635;
Afschr. dub. deb. voor te veel gereserveerd
f. 434; Reservefonds voor overboeking zui
ver verlies f. 63.178; Totaal f. 65.689.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
In den loop der maand Maart 1936 werd
aan het kantoor Leiden op spaarbank
boekjes ingelegd f. 180.149.29 en terug
betaald f200.951.02. Derhalve minder in
gelegd dan terugbetaald f. 20,801.73.
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes
bedroeg 152.
DE WERKLOOSHEID.
Bij den Gemeentelijken Dienst voor
Sociale Zaken stonden ingeschreven;
Bouwvakarbeiders: Baggerlieden 3, be
hangers 5, betonvlechters 31, betonwer
kers 68, fundeeringswerkers 1, glazenma
kers 1 .glazenwasschers 8, granietwerkers
16, grondwerkers 92, heiers 3, metse
laars 148, opperlieden 122, schilders 97,
sloopers 8. steenhouwers 3, straatmakers
1, hulp-straatmakers 7, stucadoorswit
ters 76, timmerlieden 245, uitvoerders 5,
voegers 31, ongesch. bouwarbeiders 8. -
Totaal 979.
Fabrieksarbeiders: Bleekers 16, lompen
sorteerders 15, vellenblooters 8, zeepfabr.-
arb. 5, steenfabr.arb. 134, ongesch. fabr.-
arb. 66. - Totaal 244,
Kantoorpersoneel; Kantoorpersoneel 99,
reizigers, colp. 44, winkelbedienden 35,
incasseerders 12, musici 8, onderwijzers
10. overheidspersoneel 12. verplegers 2. -
Totaal 222.
Hotel-, café-personeel: Huispersoneel
17, kellners 52, koks 10. - Totaal 79.
Houtbewerkers: Beddenmakers 1, hout
bewerkers 89, kistenmakers 6, kuipers 8,
lijstenmakers 2, mandenmakers 1. meu
belmakers 26, meubelstoffeerders 14, po-
litoerders 2, ongesch. arbeiders 34. Totaal
183.
Kleermakers: Kleermakers 42. kappers
9, schoenmakers 12. - Totaal 63
Land_ en tuinarbeidersBloemisten 29,
landarbeiders 25, tuinlieden 28. warmoe-
ziers 12, ongesch. landarb. 10. - Totaal 104.
Metaalbewerkers: Bankwerkers 112,
blikbewerkers 30, burgersmeden 31, elec-
triciens 64, galvaniseurs 1, gasfitters 11,
gereedschapmakers 2, instrumentmakers
6, isoleerders 9, kernmakers 2, ketting
smeden 36, klinkers 14, koperslagers 4, lab.
bedienden 2, lasschers 7, loodgieters 56,
machinisten 20, metaalboorders 6, me
taaldraaiers 17, metaalschavers 2, metaal
slijpers 4, monteurs 32, pianostemmers 3,
polijsters 1, ponsers 4 rijtuigschilders 1,
rijwielherstellers 15, scheepstimmerl. 7,
stokers 24, tegenhouders 15, verw.-mon-
teurs 19, voorslaanders 13, voorwarmers
8, vulcaniseurs 1, vuurwerkers 10, wa
genmakers 16, ijzerswerkers 51. zand-
vormers 5, zilversmeden 3, ongesch. ar
beiders 41. - Totaal 705.
Sigarenmakers: Sigarenmakers 8, sig.-
sorteerders 3, strippers 2. Totaal 13.
Technici, opzichters: Bedrijfsleiders 5,
ingenieurs 3, technikers 7, teekenaars, op
zichters 16. werkmeesters 19. Totaal 50.
Textielarbeiders: Hekelaars 5, katoen-
drukkers 27, kluwers e.a. 9. luikers 14,
plaatsnijders e.a. 25. schrobbelaars 3, spin
ners 46, spoelers 3,sterkers 3, strijkers 14,
wevers 107, wolbewerkers 34, ongesch.
textielarbeiders 57. Totaal 347.
Transportarbeiders - Chauffeurs 130,
emballeurs 5, exp.-knechten 22, koetsiers
18, loopknechten 44, magazijnknechten
53, schippers 103, spoor- en trampers. 16,
wakers 8, transportarbeiders 57, losse ar
beiders 444. Totaal 910.
Typografen: Boekbinders 33, boekdruk
kers 20, fotografen 1, hulp-vakarbeiders 2,
letterzetters 31, steendrukkers 1. - To
taal 88.
Voedingsmiddelenarb.: Bakkers 87, mo
lenaars 1, ovenisten 3, slagers 64, suiker
werkers 23, wijnkooperskn. 10, zoutzieders
4, zuivelbereiders 3, ongesch. voedings-
arb. 33. Totaal 228.
Vrouwen: Analysten 1, maasters 1, brei
sters 2, naaisters 15, winkeljuffrouwen 19,
kantoorpersoneel 30, apdthekersass. 1,
onderwijzeressen 5, boekbindsters 1, ser
veersters 1, strijksters 1, verpleegsters 5,
teekenaressen 1, huisel. diensten 176, fa
brieksarbeidsters 62, behangersnaaisters 1.
- Totaal 322
Alg. Totaal 4537; 11 April 1935 4108;
12 April 1934 3218.
Ben. 66 ged. werkloozen en 97 werk
verschaffing.
„DE KUNST OM DE KUNST".
Hedenmiddag is in het gebouw aan de
Pieterskerkgracht een tentoonstelling ge
opend, uitgaande van de Ver. „De kunst
om de Kunst".
De vooratter, de heer L. Verkoren, heette
allen welkom en bracht dank aan „Aers
Aemula", dat dit zaaltje weer welwillend
ter beschikking stelde.
Een lange inleiding voor deze tentoon
stelling zal spr. niet houden, immers wij
willen weten, dat ze allerminst is een
gebeurtenis op kunstgebied.
Een tentoonstelling als deze is een pret
tige gelegenheid voor de meeste van de
leden hun werk eens voor het voetlicht
te brengen.
Men vindt hier geen werk, dat van een
nieuwe strooming of richting getuigt, of
daarop zelfs maar duidt.
Wat men er echter "wel zal vinden is,
wat spr. zou willen noemen, eigen werk,
dus eerlijk werk en dat heeft behalve
soms verdienste, zeker altijd recht op be
langstelling.
Daarmede verklaarde spr. deze tentoon
stelling, waarop wij nader terugkomen,
voor geopend.
Op 18 April a.s. hopen de heeren Th.
A. J. Heuzen, wagenbestuurder en J. v. d.
Steen, conducteur en waarnemend halte
chef bij de N. Z. H. H. Mij. alhier den dag
te herdenken, dat zij voor 25 jaar in
dienst traden bij bovengenoemde Mij.
De jubilarissen waren de eerste beamb
ten (uit een 6-tal) die naar Den Haag
werden gezonden om een tramrijtuig te
leeren besturen.
Op 23 April a.s. hoopt de heer J.
Brouwer alhier den dag te herdenken, dat
hij voor 50 jaar in dienst trad bij de N.V.
Textielfabr. van Gebrs. van Wijk en Co.
De reserve luitenants D. F. G. de
Wilde en G. V. J. Koopman komen in het
tijdvak van 14 April7 Mei bij het 6e
Regiment Veldartillerie alhier in werke-
lijken dienst voor het volgen van een op
leidingscursus vuurregelingsdienst.
In tegenstelling met hetgeen eerder
werd vermeld, zij opgemerkt, dat het
orgelconcert van Feike Asrna a.s. Maan
dag in de Hooglandsche Kerk niet uit
sluitend toegankelijk is voor de deel
nemers aan den bondsdag der Jonge-
lingsvereenigingen.
Bij de politie is een roeiboot te be
vragen. welke onbeheerd drijvende in de
Rijn- en Schiekade is gevonden.
Het spreekuur van den directeur van
den Gemeentelijken Geneeskundigen en
Gezondheidsdienst voor de verstrekking
van versterkende middelen zal in plaats
van op Maandag 13 April as., op Dinsdag
14 April d.a.v. worden gehouden.
De Directie der Ned. Spoorwegen
heeft eenlge wagenmeesters benoemd tot
controleerende 1ste wagenmeesters. In het
district Leiden is benoemd de heer H.
Kieia. waeenmeester te Utrecht.
Voor het diploma .Sportmassage"
van de Nederl. Ver. voor Heilgymnastiek
en Massage slaagde te Amsterdam de heer
G. F. van Oerle, alhier.
Wij ontvingen het gedrukte verslag
betreffende de Geref. Kerk van Leiden
over het jaar 1935. waaruit wij vernemen,
dat het aantal belijdende leden op 31
Dec. j.l. 2378 bedroeg en het aantal doop
leden 2056. Er is een tekort van f. 2400.
BELGIË.
Van Zeeland's politiek Ook door den
Senaat goedgekeurd.
De Senaat heeft, evenals voordien de
Kamer, het rapport over het gebruik van
de speciale volmachten door de regeering
goedgekeurd.
Tevens keurde de Senaat met 134 stem
men bij acht onthoudingen de decreten
goed, welke de regeering overeenkomstig
de volmachten heeft uitgevaardigd.
De Senaat nam verder een dagorder
aan, waarin het vertrouwen in den minis
ter-president wordt uitgesproken, die te
Genèvé in het kader van den Volkenbond
de Internationale reconstructie zal voort
zetten, welke te Londen Is begonnen.
Tenslotte nam de Senaat met 84 tegen
52 stemmen bij zes onthoudingen het
wetsontwerp aan. waarbij het aantal
Kamerleden wordt gesteld op 202 en het
aantal Senatoren op 101.
De verkiezingen voor de Kamer zijn op
24 Mei bepaald.
De polis is de kostwinner als
Vader er niet meer is. Het
betalen van een premie voor
Uw levensverzekering is bo
vendien sparen, niet uit
geven. Wij hebben ook voor
U een passend tarief.
Bijkantoor Leiden, Breestraat 10a
IM. NOOMEN
1868
(Ingez. Med.)
DUITSCHLAND.
Gezant von Hoesch te Londen
overleden.
Wijlen Von Hoesch.
De Duitsche gezant te Londen, von
Hoesch, is gistermorgen plotseling door
een beroerte getroffen en overleden.
Leopold von Hoesch werd op 10 Juni
1881 in Dresden als zoon van den papier-
Industrieel, Hugo von Hoesöh geboren,
en bereikte dus den leeftijd van 54 jaar.
Na voltooiing van zijn juridische stu
dies te Genua, Heidelberg, Muenchen en
Leipzig, trad hij in 1907 als attaché te
Peking in diplomatieken dienst.
Later was hij achtereenvolgens in Pa
rijs en Madrid werkzaam en kwam in 1912
als derde legatie-secretaris naar Londen,
waar hij tot aan het aanbreken van den
wereldoorlog werkzaam was.
In 1915 werd de thans overledene aan
het gezantschap te Sofia geattacheerd én
in 1916 ging hij naar Constantinopel.
In 1917 kwam hij aan het ministerie
van buitenlandsche zaken te Berlijn als
particulier secretaris van den minister
en in 1918 werd hij als kanselier naar
Ohristiania en later in dezelfde functie
naar Madrid gezonden.
In Januari 1921 werd hij overgeplaatst
naar Parijs.
Toen in Januari 2923 de inmiddels over
leden gezant, dr. Mayer, tengevolge van
den inval der Franschen in het Roer
gebied werd teruggeroepen, bleef von
Hoesch in een uiterst moeilijke positie als
zaakgelastigde in Parijs achter.
Hij onderscheidde zich daar zoozeer,
dat hij eind Januari 1924 tot gezant werd
benoemd.
Sedert 1932 was von Hoesch ambassa
deur te Londen als opvolger van baron
von Neurath, den tegenwoordigen rijks
minister van buitenlandsche zaken.
ENGELAND.
De sabotage bij de Britsche marine.
De geheime dienst te Plymouth heeft
opdracht gekregen, een onderzoek in te
stellen naar een geval van sabotage, dat
op de onderzeeboot L. 54 heeft plaats
gehad. De onderzeeboot bevond zich voor
reparatie in het dok te Devonport en bij
het onderzoek der scheepsmotoren werd
ontdekt, dat zioh een moersleutel in de
machine bevond, zoodat het niet mogelijk
was, den motor te starten.
Bij minstens vier van de in den
laatsten tijd geconstateerde zes gevallen
van machinaschade bij de Engelsche ma
rine, is volgens een offioieele mededeeling
sprake van sabotage, die gepleegd werd,
terwijl de schepen in het dok lagen.
LETLAND.
Ulmanis president.
Albert Kviesis, die tot nu toe president
der Letlandsche republiek was, doch wiens
ambtsperiode heden afloopt, heeft van
morgen zijn functie overgedragen aan
minister-president Ulmanis.
Minister-president Ulmanis bekleedt thans
overeenkomstig de door den president op
12 Maart afgekondigde wet, ook het ambt
van president der republiek.
BINNENLAND.
Het PaaschcongTes der S. D. A. P.; ope
ningsrede van den heer Vorrink. (5e Blad)
Het surplus aan Nederlandsche boter;
een onderhoud met een deskundige. (3e
Blad).
De glasfabriek „Leerdam" wordt nog
niet stopgezet. (Binnenland, 3e Blad).
Een overeenkomst met Polen geteekend.
(Binnenland, 3e Blad).
Te Snakkerbnren, bij Leeuwarden, zijn 6
arbeiderswoningen afgebrand. (Gemengd,
5e Blad).
Brand in het Chicago-Theater te Eind
hoven; er wordt aan brandstichting ge
dacht. (Gemengd, 3e Blad en Laatste Ber.,
Ie Blad).
Ernstig ongeluk met een revolver te Ter
Aar. (Gemengd, 5e Blad).
Inbraak bij de fa. Zandvoort te Hazers-
woude; groote partij vleeschwaren ont
vreemd. (Gemengd, 5e Blad).
BUITENLAND.
De commissie van dertien verdaagt haar
zittingen tot Donderdag: a.s., opdat Mada-
riaga ipet een Italiaansch onderhandelaar
kan spreken. (5e Blad).
De Locarno-mogendheden dragen Eden
op verder met Duitschland m verbinding
te treden. (3e Blad).
Plotseling is overleden, 54 jaar oud, de
Duitsche gezant te Londen, Von Hoesch.
(Buitenland, le Blad).
Trots motor-panne landt de Hindenburg
vlot te Friedrichshafen. (4e Blad).
Nieuw grensincident in het Verre Oos
ten. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
FRANKRIJK.
De a.s. verkiezingen.
Bij de a.s. Kamerverkiezingen zullen 52
afgevaardigden niet meer candidaat zijn.
Deels hebben zij zich om politieke, deels
om persoonlijke redenen teruggetrokken.
Onder de bekende politici die geen candi
daat voor de Kamer meer zullen zijn, be
vinden zich o.m. Tardieu, de oud-ministers
Bonnefoud en Dalimier, de voormalige
plaatsvervangende voorzitter van de com
missie van buitenlandsche zaken, André
Fribourg en de afgevaardigden Brake,
Delmont, Forgeot en Proust. Ook wordt ge
sproken over een verdwijnen van den te
genwoordigen minister van gezondheid,
Nicholle, die als grootindustrieel zich weer
meer aan zijn eigen zaken wil gaan wij
den. Tot dusverre hebben zich voor de 618
zetels 3300 candidaten aangemeld.
TURKIJE.
Verdragsherziening gevraagd.
De regeering heeft besloten de noodige
stappen te doen bij de staten, die het ver
drag van Lausanne hebben onderteekend,
om een herziening te verkrijgen van de
clausules der conventie betreffende de
zee-engten.
o
RUSLAND.
Het onderwijs.
Er is een beschikking gepubliceerd van
den raad van volkscommissarissen en het
centrale uitvoerend comité, welke voor
ziet in een verhooging der salarissen van
onderwijzers en leeraren bij het lager en
middelbaar onderwijs.
Voor de negen maanden tot het einde
van dit jaar wordt meer dan 1 milliard
roebel beschikbaar gesteld.
De „Prawda" wijst in dit verband ook
op de hoogere kosten op andêr gebied
van het onderwijs. Er zullen o.m. 4300
nieuwe scholen worden gebouwd, waar
voor meer dan een milliard roebel be
schikbaar wordt gesteld.
Thans bezoeken 28 millioen leerlingen
lagere en middelbare scholen, d.i. bijna
drie maal zooveel als in 1928 het geval
was.
MEXICO.
Calles verbannen.
Onverwacht zijn de vroegere president
Calles en drie zijner vrienden gearresteerd
en per vliegtuig naar de Vereenigde Sta
ten overgebracht, zulks naar aanleiding
van geruchten over z.g. revolutionaire
activiteit.
Naar verluidt zouden nog een 70-tal
arrestaties hebben plaats gehad.
