LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 11 April 1936
Het surplus aan Nederlandsche boter.
BINNENLAND.
o
GLASFABRIEK „LEERDAM"
NOG NIET STOPGEZET.
WELLICHT ZAL EEN OPLOSSING
WORDEN GEVONDEN.
Donderdagmiddag Is op het Departe
ment van Handel. Nijverheid en Scheep
vaart een bespreking gehouden tusschen
het bestuur van de Glasfabriek ..Leer
dam" en minister Gelissen.
Het voorloopige resultaat hiervan is ge
weest, dat het bedrijf, althans de vol
gende week. zal worden voortgezet. Intus-
schen blijft het overleg tusschen den mi
nister en de glas-industrie over de reor
ganisatie van de N.V. Glasfabriek „Leer
dam" voortgaan.
Na het onderhoud van commissarissen
en directie der glasfabriek „Leerdam" met
minister Gelissen werd in hotel „Termi
nus" te Utrecht een bespreking gehouden
met de hoofdbestuursleden van de per-
soneelorganisatie. Na afloop deelde men
mede. dat omtrent een eventueel voort
zetten of sluiten van het bedrijf nog niets
vaststaat. Het eenige positieve was het
bericht, dat de fabriek in ieder geval Za
terdag a.s. nog niet zal worden gesloten,
maar de volgende week gedeeltelijk zal
doorwerken. Of dit betrekking heeft op
een beperkt, aantal arbeiders dan wel een
beperkt aantal werkuren, kon men niet
zeggen. Uit het feit. dat de onderhande
lingen met de regeering nog niet zijn
verbroken, maar na Paschen zullen wor
den hervat, putte men de hoop, dat alsnog
een weg zal worden gevonden om het be
drijf voor ondergang te behoeden.
ONZE AMBULANCE IN
ABESSYNIË.
JHR. DR. VAN DER DOES OP WEG
NAAR NEDERLAND.
Het hoofdbestuur van het Nederland
sche Roode Kruis deelt mede. bericht te
hebben ontvangen, dat Jhr. dr. Van der
Does. chirurg bij de Nederlandsche Roode
Kruis-ambulance in Abessynlë, op 4 April
van Addis Abeba naar Djlboeti Is vertrok
ken, om zich daar in te schepen, teneinde
naar Nederland terug te keeren.
Voorts is aan het Hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis gebleken, dat
de Nederlandsche Ambulance zich nog te
Dessié bevindt, aangezien de heeren ir.
De Vries en dr. Veeneklaas op 5 April van
Addis Abeba naar Dessié zijn terug
gekeerd.
o
OVEREENKOMSTEN MET
POLEN GETEEKEND.
TARIEF-VERDRAG OP 20 APRIL
VOORLOOPIG IN WERKING.
De regeeringspersdienst meldt:
Ten Departemente van Bultenlandsohe
Zaken te 's-Gravenhage zijil onderteekend
de op 24 Maart tusschen Nederland en
Polen geparafeerde overeenkomsten, te
weten een nieuw tariefverdrag en een
nieuwe contingenteeringsovereenkomst.
De onderteekening geschiedde van Ne
derlandsche zijde door den Minister van
Buitenlandsche Zaken, van Poolsche zijde
door den Poolschen Gezant in de Resi
dentie. De nieuwe verdragen treden in de
plaats van onderscheidenlijk het Neder-
landsch-Poolsche tariefaccoord van 11
December 1933 en de tusschen beide lan
den gesloten contingenteeringsovereen
komst van 12 April 1933.
Ingevolge het tariefverdrag verkreeg
Nederland handhaving van het meeren-
deel der, ingevolge het oude accoord be
staande tariefsverlagingen, alsmede een
aantal verdere of nieuwe verlagingen voor
o.a. groentezaden, bloemkool, tomaten,
komkommers, sluitkool, druiven, cacao
poeder, kunstzijde .arac, rhum en radio-
artikelen. Polen verkreeg hiertegenover
eveneens handhaving der bestaande con-
solldaties voor o.a. granen, zaden en rails,
als mede nieuwe consolidates van vrij
dom of recht voor: trekpaarden, boek
weit. mosterdzaad, sprot en verschillende
houtsoorten.
Het tariefverdrag zal dienen te worden
goedgekeurd door de Staten-Generaal.
Beide partijen kwamen evenwel overeen
ihet met ingang van 20 April voorlcoplg In
werking te stellen.
De volledige tekst van deze tariefover
eenkomst zal verschijnen als bijlage van
het eerstvolgend nummer van het week
blad „Handelsberichten" van het depar
tement van handel, nijverheid en scheep
vaart.
Krachtens de bepalingen van de contin
genteeringsovereenkomst verkreeg Neder
land uitbreiding van een aantal bestaande
contingenten; tevens zijn voor een aantal
Nederlandsche producten, die tot dusver
niet naar Poleri werden uitgevoerd, con
tingenten vastgesteld. Voor den invoer uit
Nederlandsch-Indië werden eveneens con
tingenten vastgesteld.
Hiertegenover verkreeg Polen een zekere
uitbreidingsmogelijkheid van zijn Invoer
in Nederland. Anderzijds werden eenige
verdragscontingenten verlaagd. Voorts
werd het bestaande voorschrift, dat in
voer van Poolsch graan slechts modht ge
schieden In compensatie met Neder-
landsch-Indische goederen opgeheven.
Ook ten aanzien van den Poolschen invoer
in Nederlandsch-Indië werden eenige con
cessies gegeven.
De contingenteeringsovereenkomst zal
terstond in werking treden en gelden tot
31 Maart 1937 met de mogelijkheid van
verlenging na dien datum.
o
OVERZICHT VAN DE INGEVOLGE DE
INVALIDITEITSWET EN DE OUDER
DOMSWET 1919 TOEGESTANE RENTEN.
Op 1 Maart werden 32460 weduwenren-
ten en 13846 weezenrenten krachtens de
invaliditeitswet genoten, terwijl op ge
noemden datum krachtens artikel 373
dier wet 114.331 personen in het genot
waren van een als vrucht hunner verze
kering verkregen ouderdomsrente van
drie gulden per week.
Voorts genoten 50.200 personen een in-
validiteitsrente, als bedoeld in artikel 71
dier wet.
Krachtens artikel 24 der ouderdomswet
1919 waren op vorengenoemden datum
124.231 personen in het genot van een
aft vrucht hunner verzekering verkregen
ouderdomsrente van drie gulden p. week.
VERSLAG VAN HET WERKFONDS.
Loopende van 16 December tot 15 Maart jl.
Aan het driemaandelijksch verslag van
het Werkfonds, loopende van 16 December
tot en met 15 Maart j.l„ is het volgende
ontleend
In totaal zijn er reeds 29 plannen uitge
voerd en voor de eerste maal opgeleverd.
Het hiervoor geblokkeerde bedrag bedroeg
in totaal f. 1.904.113,40.
Van dit bedrag werd op de bouwplaats
vertoond f. 379.931.10.
Voorts waren er op 14 Maart j.l. 94 plan
nen geheel of gedeeltelijk in uitvoering.
Het voor al deze plannen toegestane be
drag bedraagt in totaal een bedrag van
f. 23.551.949,66.
Het aantal arbeiders, dat bij deze plan
nen werk heeft of werk zal krijgen be
draagt ln manweken uitgedrukt, rond
342.000.
Deze berekening heeft evenzeer alleen
betrekking op arbeiders, werkzaam op de
bouwplaats.
Van de thans door de mlnlsterieele com
missie goedgekeurde plannen zullen er 42
in geheele of gedeeltelijke werkverschaf
fing worden uitgevoerd.
Het totale bedrag, benoodigd voor deze
werken, bedraagt f. 12.854.689.
Uit het werkfonds zullen worden gefi
nancierd de bijkomende kosten, ln totaal
voor al deze plannen tot een bedrag van
f. 6.933.517.
Kosten van werkverschaffing (loonen),
bijdrage van het departement van Sociale
Zaken in totaal f. 5.174.592.
Onder het eerstgenoemde bedrag zijn
bovendien nog begrepen bijdragen van an
dere instanties voor een bedrag van
f. 746.580.
Daarnevens worden 21 plannen voor een
gedeelte uit het werkfonds gefinancierd.
Voor deze plannen bedraagt de totale
raming een bedrag van f. 13.102.104.
Uit het Werkfonds werd hiervoor toe
gestaan en geblokkeerd ln totaal een be
drag van f. 10.465.498,67.
Het totaal bedrag der bijdrage aan an
dere instanties bedraagt derhalve
f. 2.636.605,33.
Deze plannen worden uitgevoerd in
werkverruiming dus niet in werkverschaf
fing.
Ongeveer 260 plannen zijn in behande
ling en moeten vanwege het bureau nog
gedeeltelijk worden onderzocht.
o
AFWIKKELING ACHTERSTALLIGE
HANDELSVORDERINGEN OP DUITSCHE
DEBITEUREN.
In de week van 6 tot 11 April 1936 is
door de Nederlandsche Bank ln totaal een
'oedrae van omstreeks R.M. 600.000 van de
od haar Sonderkonto bil de Deutsche
Verrechnungskasse uitstaande vorderin
gen met de begunstigden afgerekend De
nummers van deze posten liepen van
86152—86428.
Het totale bedrag van de op het Sonder
konto uitstaande posten, die nog niet tot
uitbetaling zUn gekomen beloopt op het
oogenbük omstreeks R.M. 19.5 mllUoen. De
Sonderkonto-posten, waarvoor koersfixee-
ring ls verkregen, zijn hieronder begrepen.
Aan Treuhaenderkonto-posten ls door
de Nederlandsche Bank gedurende dezelfde
periode in totaal een bedrag van ongeveer
R.M. 200.000 met de begunstigden afge
rekend. Het hoogste afgerekende volgorde
nummer was 21968.
Het totale bedrag van de op het Treu-
haenderkonto Nlederlande uitstaande vor
deringen. die nog niet tot uitbetaling ziin
gekomen, beloopt op het oogenblik om
streeks 13.8 mlllioen. De Treuhaender
konto-posten waarvoor koersflxeering is
verkregen, zijn hieronder begrepen.
o
BOND VAN MOBILISATIE-INVALIDEN.
Onder voorzitterschap van den heer P.
de Boer hield de Bond van Mobilisatie-
Invaliden en hunne nabestaanden zijn
elfde algemeene jaarvergadering te Drach
ten. De vergadering was goed bezocht.
De jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester werden goedgekeurd. Het ac
countantsrapport wees uit, dat de boeken
en bescheiden van den penningmeester in
goede orde waren bevonden.
De heer P. de Boer (aftr.) werd bij ac
clamatie tot bestuurslid herkozen.
In het huishoudelijk reglement werden
enkele noodzakelijk geoordeelde wijzigin
gen en aanvullingen met algemeene stem
men aangenomen.
Eveneens werd met algemeene stemmen
aangenomen het bestuursvoorstel om een
eventueel tekort te dekken door 'n geringe
contributieverhooging, om te slaan over de
leden die een uitkeering genieten.
Ten slotte hield de heer De Boer een
inleiding over de te voeren propaganda en
de wijze waarop een rechtvaardige en bil
lijke oplossing kon warden verkregen.
Met applaus bewees de vergadering zijn
instemming met de plannen van het be
stuur.
GEPENSIONNEERDEN DER KON.
HOLL. LLOYD.
Het Tweede-Kamerlid W. Drop heeft
sohrlftelijke vragen gesteld aan de minis
ters van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart en van Sociale Zaken, waarin hij
verzoekt mede te deelen of het waar is,
dat dezer dagen besprekingen zijn gehou
den over het voortbestaan van den Kon.
Hollandsche Lloyd. Voorts vraagt de heer
Drop. wat van deze besprekingen strek
king. inhoud en resultaat zijn geweest; of
bij deze besprekingen de positie van het
ontslagen personeel van den K. H. L.
mede in beschouwing ls genomen, even
tueel met welk resultaat, en of voor de
gepensionneerden en de pensioengerech
tigden van den K. H. L. mede maatregelen
zijn besproken en verder voorbereid.
Aan de ministers van Sociale Zaken en
van Justitie vraagt de heer Drop, of de
ministers bereid zijn de uitkomsten van
het onderzoek naar de vraag, welke maat
regelen genomen kunnen worden om ge
beurtenissen als zich bij den Kon. Hol
landsche Lloyd hebben voorgedaan, ln de
toekomst te voorkomen, te publiceeren,
althans ter kennis van de Staten-Gene-
raal te brengen.
DE VRIJHEIDSBOND OVER DE
GRONDWETSHERZIENING.
Thans is gereed een rapport der com
missie „grondwetsherziening", hetwelk in
opdracht van het hoofdbestuur der libe
rale staatspartij de Vrijheidsbond ls sa
mengesteld.
De commissie schrijft in haar inleiding
tot het rapport:
De denkbeelden tot herziening der
grondwet, aanvankelijk door de regeering
ln het parlement medegedeeld, maar later
meer uitvoerig uiteengezet bij gelegenheid
van de samenstelling der staatscommissie
voor de grondwetsherziening, dwongen ook
de liberalen zich op dit punt in eigen
kring te beraden. Wanneer door hen min
der voorstellen tot grondwetsherziening
worden gedaan, dan wellicht uit andere
politieke kringen opkomen, ls dat hieraan
toe te schrijven: eenerzijds dat naar libe
raal Inzicht de grondslagen van het ver
tegenwoordigend stelsel ln de grondwet
met Juistheid zijn vastgelegd, anderzijds,
dat verbetering van de werking van het
vertegenwoordigend stelsel niet wordt ver
kregen door herziening van grondwette
lijke teksten, maar door een beter ge
bruik te maken zoowel van de rechten van
het parlement als van de in de grondwet
omschreven grondwettelijke vrijheden.
Het liberaal inzicht omtrent de betee-
kenls van een grondwetsherziening in de
zen tijd ware dus ook zoo te formuleeren,
dat niet zoozeer waarde wordt gehecht
aan een grondwetswijziging als wel aan
een verbeterde toepassing van ons ge
schreven en ongeschreven constitutioneele
recht.
Verscheidene belangrijke voorstellen tot
herziening worden daarop gedaan. Een
economische Kamer als deel van het par
lement wordt afgewezen.
o
OVEREENKOMST IN HET
LOODGIETERSBEDRIJF.
De bond van loodgieters- en fltterspa-
troons in Nederland en de Nederl. R.K.
bond van loodgieters- en koperslagerspa-
troons hebben met de drie metaalbewer
kersbonden opnieuw voor een jaar een
collectieve arbeidsovereenkomst voor het
loodgietersbedrijf afgesloten, geldende
voor nagenoeg ons geheele land.
Door de patroonsbonden werd een uur-
loonsverlaging voorgesteld van 10 procent
neerkomende op een vermindering met 7
s 5 cent, naar gelang der klasse-indeeling
van de gemeenten, terwijl de gezellenbon-
den slechts met 2 cent verlaging genoegen
wilden nemen.
Door bemiddeling van den rijksbemid
delaar werd tenslotte diens voorstel In
houdende 3 cent aftrek voor een paar
groote gemeenten en 2 cent voor de groote
meerderheid der andere plaatsen aan
vaard.
o
VERSTREKKEN VAN GOEDKOOPE
MELK.
In een adres aan de regeering heeft het
N.V.V. aangedrongen op het verstrekken
van goedkoope melk aan werkloozen.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Perkoetoet" is van Tjllilltan voor de
vlucht naar Holland vertrokken. Het toe
stel vervoert 94 K.G. post, 5 K.G. pakket-
post en 32 K.G. goederen. Voor tusschen-
trajecten werden acht passagiers geboekt.
Hedenmorgen is het K.L.M.-vllegtuig
„Kwak" om acht uur van Schiphol naar
Indië vertrokken.
Zes passagiers hebben geboekt, t.w. een
Amsterdam-Singapore, een Amsterdam-
Jodphur. twee Amsterdam-Caïro, een Mar-
seille-Batavia en een Calcutta-Rangoon.
o
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. Besl. is benoemd tot raads
heer in het Gerechtshof te Arnhem mr.
Th. Maassen. thans vice-president van de
Arrondissements-Rechtbank te HaaTlem;
verder tot rechter in de Arrondissements-
Rechtbank te Haarlem mr. C. G. Bijleveld,
thans rechter in de Arrondissements-
Rechtbank te Almelo; tot rechter in de
Arrondissements-Rechtbank te 's Graven-
hage mr. W. G. F. Borgerhoff Mulder,
rechter-plaatsvervanger in gemelde Recht
bank.
Te Den Haag is bericht ontvangen
uit Merano, dat daar op ruim 67-jarigen
leeftijd is overleden de gepensionneerde
luitenant-generaal der artillerie H. Kern-
per.
Naar wij vernemen is dezer dagen de
benoeming te verwachten van majoor J. J.
Vermeulen, commandant der depot-afdee-
ling politietroepen te Nieuwersluis, tot di
recteur van het rijksopvoedingsgesticht te
Amersfoort.
Gisteren had op den Nieuwen Water
weg en de Noordzee een geslaagde proef
tocht plaats van den onder leiding van
Noorlanders Technische Dienst te Delft
omgebouwden motorlogger „Alida" (Sch.
6) van de reederij A. van der Zwan en
Zonen te Scheveningen.
Dit vaartuig werd door de motorenfa-
briek „De Industrie" te Alphen a. d. Rijn
voorzien van een nieuwen 3 cylinder 4 tact
Dieselmotor met een vermogen van 200
epk bij 300 omw./mln., terwijl de verbou
wing van het schip werd verricht door de
scheepswerven der firma A. Vuyk en Zo
nen te Cappelle-Kralingscheveer.
De gewone audiëntie van den minis
ter van Sociale Zaken, zal op Woensdag
15 April niet worden gehouden.
Die van den minister van Handel Nij
verheid en Scheepvaart, zal op Donder
dag 16 April niet worden gehouden.
o
UIT NED. OOST-INDIË.
AMOK DOOR EEN CHINEES.
BATAVIA, 9 April. (Aneta). Resident
Mann seint uit Pangkalpinang aan de re
geering dat Dinsdag een Chinees in kam
pong Loemoet, onderafdeeling noord-
Banka, amok maakte. Een vrouw en een
tienjarige jongen werden gedood, terwijl
drie personen zwaar gewond worden. De
amokmaker werd door de veldpolitie neer
geschoten. Tijdens zijn overbrenging naar
het hospitaal ls hij aan de bekomen ver
wondingen overleden.
Verklaringen van een deskundige
O
Deensche boter in Engeland meer
gevraagd dan de Hollandsche.
In den laatsten tijd wordt herhaaldelijk
critiek uitgeoefend op de crisismaatregelen
ten aanzien van de boter.
Teneinde omtrent deze maatregelen een
beter inzicht te verkregen hebben wij bij
een ter zake deskundige inlichtingen ge
vraagd. Wij vernamen in verband daar
mede het volgende:
De groote moeilijkheid, waarvoor men
staat, is het beperken van de melkproduc
tie. Eenige Jaren geleden is een teelt
beperking van rundvee ingevoerd. Dat deze
nog niet tot voldoende Inperking van den
melkstroom aanleiding gegeven heeft, is'
een gevolg van het feit, dat de teeltbeper
king van rundvee in tegenstelling b.v.
met die van pluimvee en varkens veel
langzamer doorwerkt omdat het rundvee
een veel langeren levensduur heeft.
Wanneer men de uitkomsten van de
rundveetelllngen nagaat, dan blijkt het
volgende:
Junl Mei/Junl Md/J uni
1933 1934 1935
Vr. Jongvee, Jonger
datn 1 jaar
516000
456000
396000
Dr. en gust, 1 j.
en ouder
612000
673000
533000
Melk- en kalfkoelen
1 maal gekalfd
335000
325000
299000
Melk- en kalfkoelen
2 maal gekalfd
284000
286000
287000
Melk- en kalfkoelen
3 maal gekalfd
258000
264000
279000
Melk- en kalfkoelen
ouder
575000
559000
570000
Ieder kan daaruit zien, dat onder het
jongere rundvee een sterke teeltbeperking
is toegepast. Daarentegen ls nog een stij
ging te constateeren van het aantal melk
en kalfkoelen, die twee en drie keer ge
kalfd hebben. De toegepaste teeltbeper
king krijgt dus teder Jaar meer beteekenis,
naarmate de oudere koelen afvallen. Over
eenige jaren, wanneer de teeltbeperking
voldoende heeft doorgewerkt, zal een aan
passing aan den vermindertien melkafzet
kunnen worden verkregen.
De uitvoer naar Engeland.
Ontkend kan dus niet worden, dat op dit
oogenblik de melkproductie nog veel te
ruim is. Een groot deel van deze melk
wordt tot boter verwerkt, waarvan een
belangrijk gedeelte tegen lage prijzen naar
Engeland wordt geëxporteerd.
Deze export vooral heeft tot heel wat
critiek aanleiding gegeven.
De vraag rijst al dadelijk: waarom wot-
den zulke groote kwantiteiten naar Enge
land uitgevoerd? Het antwoord is zeer een
voudig. De uitvoer naar andere landen,
met name naar Duitschland, is zooveel ge
ringer geworden. Een groot deel van het
surplus wordt naar Engeland uitgevoerd,
omdat dit land nog een vrije markt heeft.
Ja maar, zoo wordt gezegd, waarom
brengt deze boter dan zulk een lagen prijs
op? Hierbij spelen verschillende factoren
een rol. In de eerste plaats is de Deensche
boter in Engeland meer geliefd dan de
Hollandsche. Vandaar, dat de prijs van de
Deensche boter in Engeland altijd ligt bo
ven den prs v. d. Hollandsche boter. De
oorzaak moet worden gezocht in het feit,
dat de Deensche boter van een hardere
samenstelling is dan de Hollandsche, en
dat de Engelsche kooper deze hardere bo
ter prefereert.
Op het oogenblik wordt onderzocht of
het mogelijk is, dat ln Holland boter wordt
gemaakt van een soortgelijke structuur als
de Deensche. Men begrijpt, dat allerlei
omstandigheden als voeding, bodem, e.d.
daarbij een belangrijke rol kunnen spelen.
Het Is dan ook de vraag of aan dit be
zwaar kan worden tegemoet gekomen.
Een tweede oorzaak, dat de Nederland
sche boter in Engeland een relatief lagen
prijs opbrengt, spruit voort uit onzen zeer
ongeregeiden export. Nederland is voor
Engeland tot op zekere hoogte een gele-
genheidsverkooper, die nog te weinig ge
regeld zijn klanten bedient en aan zich
bindt. Alleen in het voorjaar en in den zo
mer, wanneer wij een zeer groote melk
productie hebben, heeft de export van
boter naar Engeland een groote beteekenis.
Met het gevolg, dat Nederland den Engel-
schen verbruiker niet aan zich heeft ge
bonden zooals Denemarken dit heeft ge
daan.
Nu zal natuurlijk worden gevraagd:
maar waarom wordt de export dan zoo on
regelmatig beoefend? Het antwoord luidt:
dat zulks samenhangt met de structuur
van het geheele Nederlandsche veehou
derijbedrijf. In Nederland worden de kal
veren voor het overgroote deel geboren in
het voorjaar. Vandaar, dat de groote melk
productie juist in het voorjaar en in den
zomer valt. Wil men een geregelden export
naar Engeland onderhouden, dan zou men
de productie van wintermelk moeten aan
moedigen. Dit is meermalen erstlg over
wogen, o.a. in verband met het voorstel om
voor wintermeik een premie te geven. Hier
mede wordt evenwel het gewenschte resul
taat, n.l. inperking van de melkproductie,
niet voldoende bereikt. Het resultaat van
een dergelijke premie zou veelal zijn, dat
de zomerproductie gelijk blijft en dat de
winterproductie wordt uitgebreid door het
toedienen van krachtvoer. Een oplossing
van deze moeilijkheid zou worden verkre
gen, wanneer de kalverengeboorte meer
regelmatig over het geheele jaar plaats
had. Men begrijpt welk een algeheele om
wenteling het voor het veehouderijbedrijf
zou beteekenen, indien daartoe krachtige
maatregelen zouden worden genomen. Het
is zelfs de vraag of een en ander doorvoer
baar is omdat de veehouder in de zuivere
weidestreken zoozeer op het gras ls aan
gewezen, dat hij het kalven niet naar het
najaar kan verschuiven. Bovendien zou
de betrekkelijk dure wintermeik veel meer
dan thans moeten worden gebruikt voor
het opfokken van kalveren, wat het op
fokken duurder maakt.
Wie dit alles rustig overweegt, zal moe
ten toestemmen, dat het vraagstuk van
den export van boter naar Engeland zeer
moeilijk is en dat het wel begrijpelijk is,
dat een afdoende maatregel hier nog niet
is gevonden. Intusschen meenen wij te
weten, dat de betrokken Instanties ernstig
nagaan wat kan worden gedaan om dit
probleem op te lossen.
De prijs van de boter,
Een ander bezwaar, dat men ten aan
zien van de crlslszuivelpolitiek vaak hoort
opperen, betreft den prijs van de boter
in ons land. Dikwijls wordt de raad gege
ven om dezen prijs, die op het oogenblik
ln den groothandel ongeveer f. 1.50 De-
draagt (plus minus 50 ets noteering plus
ongeveer f. 1 heffing) beduidend te verla
gen. Het is velen eea doorn in het oog,
dat de Nederlandsche verbruiker de boter
zoo duur moet betalen, terwlll er een
zoodanige overvloed aan boter ls, dat deze
tegen zeer lagen prils naar Engeland wordt
uitgevoerd.
De heffing ls noodzakeüik om de gelden
blleen te brengen, die noodlg zlin om het
veehouderijbedrijf voor den ondergang te
bewaren. Zou men b.v. den prijs van de
boter ln den groothandel van f. 1.50 oo
f. 1 willen brengen dan zou men de heffing
van f. 1 tot f. 0.50 moeten reduceeren. Dit
zou beteekenen. dat voor het veehouderij
bedrijf niet meer de gelden beschikbaar
zijn die het als steun noodlg heeft om ln
stand te blijven.
Er wordt hiertegen aangevoerd dat bi]
een lageren boterprljs zooveel meer boter
zal worden gegeten en dat de lagere
heffing per kilogram zal worden goedge
maakt door het grootere aantal kilogram
boter, dat zal worden gebruikt. Deze rede
neering is niet Juist.
Vooreerst ls het zeer de vraag of de
afzet van boter door een prijsverlaging
van 50 cents zoozeer zal toenemen, dat
de groótere omzet de lagere hefflne per
kilogram goedmaakt. Men bedenke, dat dé
afzet dan ongeveer zou moeten verdubbe
len, zonder dat zulks gaat ten koste van
margarine oliën en vetten. Iedere Neder
lander zou voor elk pond boter twee pond
moeten gaan eten. Een dergelijke verrui
ming van den boterafzet ls in Nederland
ondenkbaar.
Maar al ware dit anders, en al zou de
afzet van boter zulk een ongekende uit
breiding ondergaan, dan nog zou men
financieel vastloopen. Er ligt Immers voor
het verkrijgen van de benoodlgde steun
gelden niet alleen een heffing op boter,
maar ook op margarine. Zou derhalve de
heffing op de boter met f. 0.50 worden
verlaagd dan zal de heffing op de mar
garine een evenredige verlaging moeten
ondergaan. Doet men dit niet, dan zou
de margarine-industrie worden vermoord.
Zulks zou zeer te betreuren zijn. De mar
garine-Industrie vormt ln ons land een
belangrijk bedrijf, dat zich niet alleen
toelegt op de productie van margarine,
maar ook op de voortbrenging van tal van
bijproducten (olie, vet, veekoeken, zeep,
enz.). Zou dit bedrijf door regeerings-
maatregelen kunstmatig worden kapot
gemaakt, dan zou hiermede een in- en
uitvoer van tientallen mlllioenen guldens
verloren gaan. Handel, scheepvaart, ha
venbedrijf, enz. zouden daarvan de ern-
stlge nadeellge gevolgen ondervinden.
Wanneer men den boterprijs met 50 ets.
verlaagt, dan zal men derhalve ook, ten
einde tot een verlaging van den marga-
rineprijs te komen, de heffing op marga
rine zeer aanzienlijk moeten verminderen,
Dientengevolge zou het landlxmwcrisis-
fonds tenminste 15 miliioen gulden aan
inkomsten derven. En dan spreken wij
nog niet van de mindere inkomsten, die
het gevolg zouden zijn van de verlaging
van de heffing op oliën en vetten, die als
gevolg van bovenstaande verlaging van
de heffing op de margarine noodzakelijk
zou zijn. Het bedrag, noodlg om den vee
houder voor ondergang te bewaren, zou
ten eenenmale gaan ontbreken.
Het mengen.
Er zijn nog andere middelen aangepre
zen om de overtollige boter op te ruimén.
Een middel, dat reeds wordt toegepast, is
het mengen van de boter in de marga
rine. Op dit oogenblik bedraagt het meng-
percentage 10 pet. Met de verhooging van
dit percentage moet men evenwel voor
zichtig zijn. Ieder, die den landbouw kent,
weet, dat tusschen de boter en de mar
garine een ernstige strijd wordt gevoerd.
Bij de zuivel bestaat de niet geheel onge
gronde vrees, dat naarmate men het
mengpercentage opvoert, de belangstelling
van het publiek voor de zuivel zal vermin
deren; hoe geringer derhalve het meng
percentage, hoe minder de regeering zich
mengt ln den strijd tusschen boter en
margarine. Bovendien moet niet worden
vergeten, dat het mengen van boter ln de
margarine voor het landbouwcrisisfonds
financieel nadeelig ls, omdat de heffing
op de margarine moet worden verlaagd,
indien de margarine de, vergeleken bij
haar grondstoffen, duurdere boter in haar
product gaat opnemen.
Volksmargarine en volksboten
Een ander middel, dat ls aangeprezen
om van het surplus aan boter af te ko
men is, dat men goedkoope boter aan de
werkloozen gaat verstrekken. Op dit
oogenblik wordt z.g, volksmargarine (dit
is margarine zonder heffing, welke en
gros 40 ets. kost), verstrekt aan de werk
loozen met gezinnen varr vier of meer
kinderen. Nu is de raad gegeven om deze
volksmargarine te vervangen door volks
boten Ongetwijfeld heeft dit voorstel een
aantrekkelijke kant, maar er zijn odk
overwegende bezwaren.
In de eerste plaats is de verleiding voor
de werkloozen om fraude te plegen en het
product te verkoopen tegen een hoogeren
prijs, bij boter grooter dan bij margarine,
omdat boter gemakkelijker afzet vindt eh
meer opbrengt. Nu heeft men voorgesteld
de volksboter te kleuren, maar de minis
ter van landbouw en vlsscherij heeft
een dergelijk middel als weerzinwekkend
verworpen.
Een bezwaar is verder, dat de volks
boter ln den zomer niet duurder zou zijn
dan de volksmargarine, maar in den win
ter wel.
Ten slotte ls nog een belangrijk argu
ment tegen volksboter dat Nederland in
den winter ln het geheel geen surplus
aan boter heeft. Zooals wij tioven zagen
is het enorme surplus een verschijnsel
van het voorjaar en den zomer in den
winter evenwel, wanneer de melkproduc
tie gering ls, is geen overschot aanwezig-
De mogelijkheid om in de wintermaan
den volksboter voor werkloozen beschik
baar te stellen, ontbreekt dan ook.
m m
