2de congres van philosophische en technologische studenten. 77*** Jaargang DINSDAG 7 APRIL 1936 No. Z3324 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Gisteravond in de Leidsche Academie geopend. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D Cts. per regel voor aavertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.l o Redevoeringen van de hoogleeraren van der Klaauw en Escher. maatschappij wees spr. op de groote moei lijkheden, daar beide begrippen elkaar niet dekken. Het gaat hier om vragen als deze, of microbiologen, medici, landbouw kundigen e.d. biologisch werk verrichten. De biologen hebben geen monopolie met betrekking tot de biologie. Darwin was theoloog, Linné medicus, Pasteur chemi cus enz. Wanneer wij echter de biologie opvatten als een groot gebouw, waaraan alle mogelijke onderzoekers meebouwen, dan zijn de biologen ook mede-bouwers naast medici, landbouwkundigen che mici enz. Openingswoord van den praeses In het Academiegebouw is gisteravond het tweede congres van de natuurphilo- sophische en technologische faculteiten in Nederland begonnen. De voorzitter, de heer W. A. Visser heette de aanwezigen welkom, in het bijzonder de Belgische stu denten en besprak daarna het ontstaan van het congres, dat aan het initiatief van den oud-praeses der phil. faculteit der Leidsche studenten, den heer D. J. Kue- nen, te danken is Als plaats van het eerste congres werd Utrecht aangewezen, daar hier de organi satie der natuurkundige faculteit zetelt. Spr. verheugde zich erover dat het 2e con gres in Leiden gehouden wordt en weidde daarbij uit over de stad Leiden. Het on derwerp der algemeene lezingen is dit keer de functie der wetenschappen in de maat schappij. Spr. achtte de behandeling van dit onderwerp van zeer groot belang, de universitaire studie wordt tegenwoordig maar al te vaak een vakopleiding, even min moet de wetenschap haar resultaten voor zich alleen houden, zij moet een op voedende rol spelen in de samenleving. De congressen zijn een belangrijk ele ment in de bevordering van het interaca demiaal contact, wat in Nederland tot voor kort zeer poover was De groeiende be langstelling voor de nat. phil studenten congressen bewijst echter, dat ook in Ne derland de overtuiging baan breekt, dat het aanbeveling verdient de kennis aan eigen academie opgedaan te gaan verrij ken met de inzichten, die aan andere uni versiteiten opgang doen. Na zijn ver trouwen te hebben uitgesproken in de toe komst dezer congressen, opende de prae ses dit congres. Na de opening sprak prof. dr. C. J. van der Klaauw over „De functie van de biolo gie in de maatschappij. Rede van prof. dr. C. J. v. d. Klaauw Eerst sprekende over de functie van de biologen in de maatschappij, wees spr er op, dat er in Nederland in en buiten Europa omstreeks 435 afgestudeerden zijn die een betrekking bekleeden, 255 zonder betrekking, tegenover omstreeks 400 stu denten in de biologie. De werkloosheid on der de biologen en vooral de toenemende in de komende jaren werd aan de hand van het rapport van de commissie-Lim burg besproken. Van de 435 afgestudeer den, die een betrekking bekleeden, hebben enkele tientallen een niet-biologische be trekking. Van de overigen zijn er 330 of 82.5% verbonden bij het onderwijs. In ver band daarmee werd de beteekenis van het aoeeeren der biologie besproken. Deze ligt niet in de practisch-maatschappelijke waarde, maar vrijwel geheel in de ideeële, zooals spr. naar twee zijden uitwerkte. Dit onderwijs toch wil ons vertrouwd en bekend maken met een belangrijk deel van onze omgeving en met ons eigen li chaam en in de tweede plaats wil het in leiden in een stuk wetenschappelijk den ken met een eigen aard. Wat het eerste punt betreft, werd er met klem op gewe zen. dat schoonheidsontroering na ont leding en door vermeerdering van kennis wel ondersoortig, maar niet minder rijk is. Het biologie-onderwijs kan den mensch zijn plaats in de natuur en zijn afhankelijkheid van de natuur leeren, een natuur, die door hem ingrijpend gewijzigd is, zoodat de geschiedenis der menschheid in hooge mate beïnvloed is door invoer, verbetering, ja ook ziekten van zijn cul tuurgewassen. Dit onderwijs kan ons ook leeren hoe de mensch strijd heeft te voe ren tegen deze natuur, omdat wij niet oogsten, wat wij zaaien, maar wat de in secten ons overlaten, terwijl het leven van de menschen zelf door allerlei organismen wordt bedreigd. Voor den bioloog is het geen vanzelfsprekendheid, dat pest, cho lera, e.d niet meer als vroeger een geesel voor de menschheid zijn. De tweede hoofd- beteekenis van het onderwijs zit daarin, dat het een stuk wetenschappelijk den ken is met een eigen aard, omdat de bio logie, evenals trouwens ook astronomie en geologie uitgaat van voor het naieve oog gave werkelijkheden en het dus de taak is van de biologie alles wat wetenschappelijk daarover te zeggen is, tot zijn recht te doen komen. Zulks in tegenstelling tot physica en chemie, die hun object vin- °c,n in, een reeds geabstraheerde wereld. Of de biologie daarbij geheel tot physica en chemie kan worden teruggeleid, dan wel of de biologie definitief, of althans voor onafzienbaren tijd daarnaast haar eigen denkidalen heeft, werd uitvoerig be sproken. Daarna kwam de resteerende 17.5% der biologen-in-functie ter sprake en werden werkzaamheden aan proefstations, musea, instituten bij de visscherij e d. Desproken. Overstappende van de functie der biologen op die van de biologie ln de levert talrijke voorbeelden van aardschui- vingen, die kunstwerken bedreigden of vernielden. Tenslotte stond spr. even stil bij den aanleg van den Kloettunnel. waardoor de inhoud van het kratermeer van den Kloet van 40 op 2 millioen kub meter werd teruggebracht, zoodat het gevaar van iahars bij een volgende eruptie van den Kloet zeer beperkt zijn. Spr. die zich sedert zijn studie in Zurich, waar prof. Albert Heim in 1905 een college over „Anwendung der Geologie" gaf, steeds voor deze ziide der toegepaste geologie interesseerde, kondigde tot be sluit een college in de technische geologie voor den cursus 1936'37 aan waartoe deze voordracht als Inleidend overzicht kan worden beschouwd. De deelnemers aan het congres brachten vervolgens een bezoek aan verschillende wetenschappelijke instellingen, o.a. aan het Ned Hist. Natuurwetenschappelijk Museum, het Botanisch Laboratorium, aan den Hortus, het Herbarium en aan de afdeeling Colloid-chemie van het Labora torium voor Medische chemie. Hedenmiddag werd een bezoek gebracht aan de Cryogene afdeeling van het Ka- merlingh-Onnes Laboratorium. De deelnemers aan het congres brach ten na afloop van de eerste bijeenkomst een bedoek aan de Sterrenwacht. Het congres is hedenmorgen voortgezet met een voordracht van prof. dr. B G. Escher. hoogleeraar hier ter stede over: „De functie van de geologie in de maat schappij. Rede van prof. dr. B G. Escher. Economisch is tegenwoordig de functie van de geologie in de aardolie-industrie van het grootste belang en wel om twee redenen: wetenschappelijke voorlichting eenerzijds en het verschaffen van behoor lijk gesalarieerde betrekkingen aan nas afgestudeerden anderzijds. Alvorens oo andere gebieden der toegepaste geologie in te gaan, legde spr. in enkele woorden de tegenwoordige rolverdeeling uit. die tusschen de afdeeling van Mijnbouwkunde der Techn. Hoogeschool te Delft en de geologische opleiding aan de universiteiten bestaat. Buiten het gebied der universi taire opleiding valt alles wat met ertsen te doen heeft: opsporing winning (mijn bouw) en verwerking (metallurgie), de steenkolenontginning en het technische gedeelte der ontginning van aardolie. Spr. gaf een overzicht van dat gedeelte der toegepaste geologie, waar deze weten schap in aanraking komt met de civie!- ingenieurs-wetenschappen en noemde dit kortheidshalve de technische geologie In de eerste plaats behoort hiertoe de win ning en accumulatie van water, als drink water. irrigatiewater en water voor het opwekken van electrische energie. Bij het zoeken naar drinkwater wordt steeds meer van geologen gebruik ge maakt. Als voorbeelden van het verband tusschen geologie en drinkwatervoorzie ning memoreerde spr. een broncapj-"Ing bij Kellenholz in het Sihltal voor de stad Zürich. de door J. Hug beschreven eet fluvoglaciaal grint gevulde interglacia.e Rijnloopen bii Schaffhausen en de bijzon dere wijze van optreden van het duinwater in het gebied der Leidsche Duinwater maatschappij. De aanleg van „wadoeks" voor de irri gatie op Java is veelal voorafgegaan door een geologisch onderzoek, waarbij o.a. dr. G N J. Hengeveld en dr. ir. L. J. C. v Es als adviseurs opgetreden zijn. Hierbij komt het vooral aan op een onderzoek naar de mate van waterdichtheid van den bodem van het stuwbekken en van de geschikte plaats voor den aanleg van den stuwdam. Ook bij expertises voor den bouw van stuwbekkens voor hydro-electrische cen trales zrin deze beide vraagstukken van primordiaal belang, maar daarbij komen dan nog berekeningen over de hoeveelheid puin (grint, zand en slik), dat per iaar in het bekken zal worden afgezet Als voor beeld noemde spr. het door prof. M. Lug- son beschreven project van een stuw in de Fransche Rhone bii Genissiat (bii Belle garde) en voorts de groote stuwwerken aan den Grimsel en in het Waggital. beide in Zwitserland. De rol van den geoloog bii den tunnel bouw is veelzijdig. Het geologisch profiel moet zoo nauwkeurig mogelijk voor den bouw bekend ziin. De hardheid der te doorboren gesteenten, hun standvastig heid hun doorlaatbaarheid voor water, beïnvloeden in sterke mate den kostprijs. Als voorbeeld van een merkwaardig pro bleem noemde spr. de Mont d'Or tunnel, waarbii karstwater werd aangeboord, bronnen aan de oppervlakte opdroogden en water, dat vroeger via Doubs de Mid- dellandsche zee bereikte, nu via de Aare in de Noordzee terecht kwam. Dit euvel werd hersteld en alles werd in den oor- spronkeltiken toestand teruggebracht. In ai de genoemde functies treedt de geoloog als diasnosticus op. Daarnaast doen zich gevallen voor. waarin hü theraneut is en wel in de eerste plaats op het uitgebreide gebied, dat kort met aardverschuivingen aangeduid kan worden en dat allerlei vet- schiinselen omvat van het kruipen van den grend op flauwe hellingen tot cata- stroohale bergstortingen en woeste iahars toe. Het algemeene recept tegen aardver- schuivinzen is ontwatering, maai' -lechts door nauwkeurig geologisch onderzoek kunnen voor elk geval de te nemen maat regelen voorgeschreven worden. Ned. Indië BONTE AVOND DER A. J. C. Een gevarieerd programma. De afdeeling Leiden der Arbeiders Jeugd Centrale organiseerde gisteravond in de groote Stadszaal een z.g.n. bonten avond, waarvoor flinke belangstelling bleek te bestaan, zocdat de zaal goeddeels gevuld was. toen te ruim 8 uur de leden der afdee ling in hun kleurige pakjes zich presen teerden door eenige liederen te zingen. De voorzitter ier afdeeling Jo van der Staal sprak zijn blijdschap uit over de groote opkomst en zeide verder, dat deze avond bedoelt te geven een overzicht van het werken der A. J. C„ voor zoover de be schikbare plaatsruimte althans een vol ledig overzicht toelaat. Nadat hij ten slotte de hoop had uit gesproken, dat deze bijeenkomst een goede propaganda voor de afdeeling zou zijn, werd een aanvang gemaakt met de afwer king van het bonte programma, dat be stond uit zang, dans, spreekkoor, decla matie, de opvoering van eenige leeken- spelen en van een Roode Valken-revue, de laatste door de leden van die groep, zijnde jongens van 1216 jaar. Ter afwisseling van het in een prijzens waardig vlot tempo afgewerkt programma, sprak de hoofdbestuurder V/im van Halm uit Amsterdam, eenige propagandistische woorden. Hij herinnerde er aan, dat de Leidsche groep der Roode Valken dezer dagen haar 7%-jarig bestaan herdenkt en wees er op, hoe deze jeugd, al doet zij ook niet aan politiek, zich toch verbonden voelt met de strijdende arbeidersklasse. In het zoo juist uitgevoerde programma, i aldus spr., komt duidelijk naar voren de wii onder onze jeugd om zichzelf te wezen en te leven. Hce somber zijn voor haar de maatschappelijke perspectieven! Maar met aller eendrachtige wil zal het anders wor den en zal de strijd voor een betere maat schappij niet tevergeefs zijn. Spr. zette vervolgens het groote nut van jeugdbeweging uiteen, juist in dezen tijd, waar in vele landen de haat en vijand schap worden gepredikt. Daartegenover stelt de beweging der Roode Valken de internationale vriendschap van de arbei ders over de geheele wereld. Sor. besloot met het weergeven van een verhaal, waarin tot uiting kwam welk een groote innerlijke kracht het socialisme iemand kan geven. In dit verband willen wij niet nalaten melding te maken van de tentoonstelling van Roode Valkenwerk, welke in een der zalen van het Volksgebouw is ingerioht en diie iederen avond tot en met Zater dag a.s. geopend is. EERVOL ONTSLAG GOUVER NEUR B. W. T. VAN SLOBBE. DE HEER G. J. J. WOUTERS WORDT IN ZIJN PLAATS GOUVERNEUR VAN SURINAME. Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. LEIDSCHE RADIO-VEREENIGING. Een geslaagde demonstratie. Met veel succes demonstreerde gister avond de heer Kloots, lid der L. R. V., zijn radio Bell ontvanger. Nadat eenige bijzonderheden omtrent dit toestel waren medegedeeld, was er ge legenheid het toestel zelve te beoordeelen. De kwaliteit en selectiviteit van dit appa raat bleken wel buitengewoon groot te zijn, met daarnaast een zeer groote ge luidsterkte. Er werd, behalve de gewone lange en korte golf-ontvangst ook Ultra korte golf- ontvongst ten gehoore gebracht, welke ook zeer goed slaagde. Ter opluistering werden op een tweetal electrische graznofoons door leden der vereendging eenige gramofoonplaten. via het radiotoestel, gespeeld. Nadat de voorzitter nog een kleine uit eenzetting had gegeven van hetgeen er op de Haagsche Radiotentoonstelling was te zien geweest, sloot hij, onder dank aan hen, die tot het welslagen van dezen avond hadden medegewerkt, deze bijeen komst. o De voorgeoefenden der lichting 1936, niet bestemd voor de officiers- of de on derofficiersopleiding bij het regiment in fanterie alhier, worden 20 Juli ingelijfd. B. W. T. van Slobbe. Naar wij vernemen is eervol ontslag ver leend aan den heer B. W. T. van Slobbe als gouverneur van Curasao, onder dank betuiging voor de in dat ambt bewezen gewichtige diensten en is benoemd tot gouverneur van Curasao de heer G. J. J. Wouters, thans burgemeester van Eiber gen, reserve-hoofdofficier. De heer B. W. T. van Slobbe werd 31 October 1882 te Schiedam geboren en trad 6 December 1899 als vrijwillig soldaat bij het leger in dienst. Hij werd ingedeeld bij het 6de reg. inf. Bij K. B. van 17 September 1906 werd hij benoemd tot tweede luit. bij dit corps en vier jaar later kwam zijn benoeming af tot 1ste luitenant, in welken rang de heer van Slobbe werd overgeplaatst naar den staf der Vie infanteriebrigade. Bevorderd tot kapitein, op 16 Juli 1919, ging hij over naar het 13e reg. infanterie. In 1921 keerde hij weer terug naar het 6e regiment om per 1 Oct. 1923 in rang en ouderdom van rang te worden overge plaatst naar den generalen staf. Op 1 Oct. 1930 volgde zijn benoeming tot majoor. De heer van Slobbe, die leeraar was aan de Hoogerfi Krijgsschool en aldaar de vakken van strategie, krijgsgeschiedenis en militaire aardrijkskunde doceeerde, is ridder in de orde van Oranje-Nassau en officier in de orde van den Eikenkroon van Luxemburg. 1 Begin December 1930 werd majoor van Slobbe benoemd tot Gouverneur van Cu- rasao. Omtrent de loopbaan van den nieuw- benoemden gouverneur van Curasao, den heer G. J J. Wouters, vernemen wij, dat deze, geboren te Maastricht op 21 Fe bruari 1883, de H.B.S. te Venlo afgeloo- pen heeft en in November 1899 als volon tair bij het instructiebataljon in militai ren dienst getreden is. Zijn benoeming tot 2e luitenant, op 14 September 1905, vond plaats bij het 6e reg. infanterie te Breda en zijn benoeming tot le luitenant, in Mei 1909, bij hetzelfde regiment. In October 1909 werd de heer Wouters benoemd tot le luitenant-adjudant bij het le bataljon 6e regiment infanterie en in 1910 tot leeraar aan den cursus bij de 3e divisie voor de opleiding van onder officieren tot beroepsofficier. In 1913 volgde zijn benoeming tct regiments-adju- dant bij het 6e regiment infanterie. De heer Wouters werd in Januari 1914 overgeplaatst naar het regiment grena diers. Hij deed in Juni 1914 met goed ge volg toelatingsexamen voor de hoogere krijgsschool. Zijn benoeming tot kapitein geschiedde in Maart 1918 Na de lessen aan de hoogere krijgsschool doorloopen te hebben, heeft hij eenigen tijd practisch dienst gedaan als kapitein bij het 2e regi ment infanterie te Ede. Daarna is hij te werk gesteld ten bureele van den chef van den generalen staf als hoofd der af deeling motordienst In 1927 is de heer Wouters als officier gepensionneerd en tot burgemeester van Wamel benoemd, waarna, in November 1934, zijn benoeming tot burgemeester van Eibergen volgde. Ge durende zijn verblijf te Wamel was de heer Wouters lid van het bestuur van den bond van Roomsch-Katholieke kiesver- eenigingen in Gelderland en voorzitter van den statenkring Wychen. Tot aan de op heffing van het kantongerecht te Druten fungeerde hij aldaar als kantonrechter plaatsvervanger. De heer Wouters is Rid der in de Orde van Oranje Nassau. BINNENLAND. Gisteren is te Leiden het tweede congres der Nederlandsche philosophische en tech nologische studenten geopend. (Stads nieuws, le Blad). Het telexnet van het Alg. Ned. Pers bureau is gisteren officieel in gebruik ge steld; een telex-boodschap van minister De Wilde. (3e Bladi. Drama te Boxtel; een vrouw door haar man met bijlslagen gedood. (Gemengd, 4e Blad). België kiest den heer Verdyck als voet bal-dictator. (Sport, 3e Blad). Eervol ontslag verleend aan den Gou verneur van Suriname, B. W. T. van Slobbe; in zijn plaats is behoemd de bur gemeester van Eibergen, de heer G. J. J. Wouters, (le Blad). Dr. Van Schelven, die op 21 April te Amsterdam zal aankomen, moet eenige maanden rust houden. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Debat in het Engelsche Lagerhuis ein digt met een votum van vertrouwen voor de regeering. (3e Blad). Het Fransche vredesmemorandum. (3e Blad). Verdere opmarsch der Italianen in Abessynië. De Negus geeft den moed niet op. (3e en le Blad). Protest der Kleine Entente te Weenen tegen de bondsdienstpiicht. (Buitenland, 4e Blad). De komende besprekingen te Geneve. (Buitenland, 4e Blad). Amnestie in Bulgarije. (Buitenl. 4e Blad) De tornado in Amerika heeft vele slacht offers gemaakt. (Buitenl. Gemengd 4e Blad en Tel. le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. EGLISE WALLONNE Morgen hoopt onze stadgenoote mej. C. M. de Haas den dag te herdenken, dat zij 40 jaren geleden werd aangesteld tot orga- niste van de Waalsche Kerk in de Bree- straat. Deze mededeeling zal ongetwijfeld velen Leidenaars zeer aangenaam zijn vooral den Walen en Walengenooten die 's Zondags in den dienst en op Chris telijke feestdagen van haar zuiver rustig spel genieten. Zij allen wenschen haar toe dat ze nog lang haar taak zal mogen ver vullen. CHRISTELIJKE BOND VAN BELASTINGAMBTENAREN. Vergadering van de afdeeling Leiden. De afdeeling Leiden van den Chr. Bond van Belastingambtenaren vergaderde in het gebouw „Rehoboth". De voorzitter P. Meijdam van Zoeter- woude, opende op de gebruikelijke wijze en heette van harte welkom den heer Rooseboom, vrijgestelde dezer organisatie. Na lezing der notulen, die onveranderd werden vastgesteld en behandeling der in gekomen stukken, werden eenige vacatu res in de dienstcommissies aangevuld, t.w. voor de Inspectie Leiden le afd. J. Job- sen te Leiden, Leiden 2e afd. vacature De Bree, J. F. van Wijk en voor Alphen a. d. Rijn in de vacature Frenkel, de heer Van Heijningen te Alphen a. d. Rijn. Als afgevaardigden naar de algemeene vergadering te 's-Hertogenbosch, werden gekozen de heeren Van Stralen te Alphen aan den Rijn en de De Haan te Rijnsburg. Daarna kwam aan de orde het jaarver slag van den bond, dat in druk is ver schenen. Na de pauze kreeg de heer Rooseboom het woord, die na een inleiding de orga nisatie besprak van christen ambtenaren, in verband met de tijdsomstandigheden, waarbij hij aantoonde dat het juist nu nog meer noodzaak is dan voorheen. Met eenige voorbeelden uit het afgeloopen jaar illustreerde hij een en ander. De voorstellen voor de algemeene ver gadering werden besproken, waarbij voor al werd stilgestaan bij het voorstel om geen politieke partijen meer uit te noodi- gen op de algemeene vergaderingen. Als politiek neutrale vakorganisatie meende ook de afdeeling dit karakter het beste te kunnen bewaren door zich verre te hou den van het politieke terrein. De splijt zwam, die zich daar vertoont, maakt het ondoenlijk vertegenwoordigers uit te noo- digen op de hoogtijdagen. Overigens ver klaarde de vergadering zich accoord met het prae-advies van het dagelijksch be stuur. Na de rondvraag, waarvan door enkelen werd gebruik gemaakt, eindigde de bonds- secretaris met dankgebed en sloot de voor zitter de vergadering. LEIDSCHE UNIVERSITEIT. Bij beschikking van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is de benoeming tot conservator bij de kin dergeneeskunde aan de Rijksuniversiteit alhier van dr. A. A. van der Dussen met eenige maanden verlengd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1