DE VERKIEZINGSUITSLAG
IN DUITSCHLAND.
77ste Jaargang
MAANDAG 30 MAART 1936
No. 23317
STADSNIEUWS.
E. TH. WITTE I
Volgens de definitieve uitslagen uit de 35 kies
kringen hebben van 45.431.102 stemgerechtigden
44.954.937, d. w. z. 99 aan de verkiezing
deelgenomen.
De verdeeling van deze 44.954.937 stemmen
is als volgt
Uitgebracht voor de lijst en daarmede voor den
Führer 44.411911
Tegen de lijst en ongeldig 543.026
Derhalve is 99 °/0 van alle stemmen uitgebracht
voor de lijst en daarmede voor den Führer.
T
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
wap 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchêque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
OUD-HORTULANUS VAN DEN
LEIDSCHEN ACADEMIETUIN.
EEN VOORAANSTAAND
FIGUUR OP TUINBOUWGEBIED
IS HEENGEGAAN.
Wijlen de heer Witte.
Geheel onverwachts bereikt ons heden
morgen het droeve bericht, dat gisteren in
den ouderdom van ruim 70 jaar te zijnen
huize in Wassenaar is overleden de heer
E. Th. Witte, oud-hortulanus van den
Rijksacademietuin alhier, welk ambt hij
gedurende 32 Jaar op voortreffelijke wijze
heeft bekleed.
De heer Witte werd 27 October 1865
hier ter stede geboren, waar zijn vader
eveneens hortulanus was.
Na de H.B.S. te hebben doorloopen, was
hij eerst eenigen tijd als volontair werk
zaam in den Hortus en ging daarna een
jaar in de leer ln den botanischen tuin
van Glasnaven bij Dublin, vervolgens naar
de groote kweekerij Veitch te Chelsea en
den Berggaiten te Herrenhausen. waar de
plantencollectie van den vroegeren koning
van Hannover zich bevond.
Van daar keerde hij naar hier terug,
waar hij benoemd werd tot eersten knecht
in den hortus. Tien jaar later, in 1898
volgde hij zijn vader als hortulanus op.
Na 40 jaren aan den hortus verbonden te
zijn geweest, erkende de regeering zijn
verdiensten door hem tot ridder in de orde
van Oranje Nassau te benoemen.
Die verdiensten waren inderdaad vele.
Vooral heeft de heer Witte zoowel de
plaatselijke afdeeling der Kon. Nederl.
Maatschappij voor tuinbouw en plantkun
de, als die maatschappij zelve aan zich
verplicht. Zoo was hij gedurende 26 jaren
voorzitter van de afdeeling Leiden der ge
noemde maatschappij, op welker vergade
ringen hij vrijwel nimmer heeft ontbro
ken. Slechts enkele jaren korter was hij
adviseerena lid van 't hoofdbestuur en
redacteur van het orgaan dier maat
schappij. Voorts was hij gedurende ruim
45 jaren lid der vaste keuringscommissie,
die op alle door die maatschappij georga
niseerde keuringen en tentoonstellingen
als jury optreedt. Tal van jaren was hij
voorzitter der Ned. Dahlia-vereeniging en
van de Ver. voor school- en werktuinen
alhier en van de oprichting der tuinbouw
school voor meisjes Huis te Lande te Rijs
wijk, haar voorziter van den raad van be
stuur.
Vooral in zijn functie van redacteur van
het Weekblad der Kon. Ned. maatschappij
voor tuinbouw en plantkunde heeft hij
vele artikelen op het terrein van den
tuinbouw gepubliceerd. Ook als schrijver
van tuinbouwwerken heeft hij den arbeid
van zijn vader voortgezet. Van zijn hand
verschenen boeken over kamerplanten,
dahlia's, sierheesters, vaste planten en
over het onderhoud van den tuin, welk
laatste werk den titel draagt: „Een geheel
jaar in den tuin".
Zijn bemoeiingen op het gebied van den
tuinbouw in het buitenland omvatten de
werkzaamheden als lid van de internatio
nale commissie voor uitwisseling van jonge
tuinbouwers en als jurylid op tentoonstel
lingen te St. Petersburg, Londen, Berlijn
en Gent.
De Kon Ned. maatschappij voor tuin
bouw en plantkunde die in zoo hooge
mate van het inzicht en den arbeid van
den heer Witte heeft mogen profiteeren,
benoemde hem in 1929 tot haar eerelid. De
afdeeling Leiden dier maatschappij er
kende het vele, waardoor de heer Witte als
voorzitter haar aan zich verplicht heeft,
door hem bij zijn aftreden als zoodanig,
tot haar eere-voorzitter te benoemen.
Zijn aftreden en het neerleggen van zijn
vele functies in 1930 beteekende niet alleen
een verlies voor den Leidschen Hortus,
maar voor gansch botanisch Nederland.
Bij allen, die hem hebben gekend, blijft
de herinnering aan een eerlijk, recht
schapen, goed en beminnelijk mensch,
iBènS.groote. verdiensten voor den Neder-
landschen tuinbouw nog vele jaren na zijn
verscheiden dankbaar zullen worden er
kend.
Hij ruste in vrede
Naar wij vernemen zal het stoffelijk
overschot a.s. Donderdagmiddag om half
een op de begraafplaats aan de Groene-
steeg worden teraarde besteld.
VEERTIGJARIG JUBILEUM.
De heer P. van Booren herdacht heden
den dag, waarop hij voor veertig jaren in
dienst der- N.V. Kon. Ned. fabriek van
wollen dekens v/h J. C. Zaalberg en Zoon
trad. De heer van Booren is vele jaren als
dekenwever werkzaam geweest en werd
daarna aangesteld met het slaan van
jacquard kaarten, een arbeid welke naast
vaardigheid, groote accuratesse vereischt.
Den laatsten tijd is hij werkzaam als in
structeur, terwijl zijn groote bekendheid
met textielmachines hem tot de vraagbaak
van velen maakt.
De jubilaris werd heden op het privé-
kantoor ontvangen en door de directie ge
complimenteerd. terwijl hem een geschenk
onder couvert werd aangeboden.
VOORDRACHTSAVOND MUZIEKSCHOOL
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST.
Wij hebben Zaterdagavond weer eens
een bezoek gebracht aan de Muziekschool
voor Toonkunst en daar in het gezellige
«aaltje verschillende leerlingen gehoord,
die van hun vorderingen blijk kwamen
geven. Het is altijd prettig hen zoo dap
per en vol toewijding te zien, waarbij wij
dan mogen constateeren, dat in meerdere
gevallen reeds na korten studietijd eer-
dige resultaten bereikt worden. Van de
leerlingen, wier prestaties wij volgden,
noemen wij in dit verband het jeugdige
violistje Sietze Bouwer, die ln het Allegro
uit het Schülerconcert van Seitz, dat hij
uit het hoofd voordroeg, technisch al heel
verheugend voor den dag kwam! Wij ver
namen, dat eenige nummers van het pro
gramma, des middags reeds op gramofoon-
platen waren opgenomen en wel uit pae-
dagogisch oogpunt. De platen worden n.L
later weer voor leerlingen ten gehoore ge
bracht, die er, daar zij door vèrgevorderde
krachten werden gespeeld, zeker veel var.
kumien leeren. Dit is bijv. 't geval geweest
met de composities van Bach en Debussy,
die door de scheidende leerlinge mevr.
Meyer-Boekwijt ten gehoore zijn gebracht
op een waarlijk haarzelve, alsmede de
school, waar zij zoo langdurig onderwijs
genoot, hoogelijk terende wijze.
Deze pianiste, die naar Indië vertrekt,
is door den eere-voorzitter, den heer Vijgh,
hartelijk en waardeerend toegesproken,
waarbij hij haar een vriendelijke bloemen
hulde aanbood.
Ook is een gramofoonopname gemaakt
van de „Paraphrasen über ein eigenes
Thema" van Emil Kronke, een kwartet
voor vier fluiten, een weinig gehoorde
combinatie, die dank zij de kundige eigen
schappen van mej. A. J. Jolles en de hee-
ren D. J. Kuenen en W. F. C. Heering, allen
leerlingen van den heer Jan Prins, die
zelf de eerste fluitpartij blies, een uit
stekenden indruk maakte. Van deze vertol
king konden wij, dank zij verschillende
voortreffelijke kwaliteiten, waarlijk op
recht genieten. Nog hoorden wij o.a. Jaap
von Weiier, dlie Debussy's „Clair de Lune"
speelde en daarmee toonde iets goeds
voor de toekomst te beloven!
Deze voordrachtsavond wij bespra
ken reeds vele malen de groote voordeelen
van dergelijke uitvoeringen bewees op
nieuw, dat er aan de school hard gewerkt
wordt. Leeraren, leerlingen en toehoorders
kunnen er ook ditmaal met voldoening op
terugzien. De goede onderlinge verstand
houding wordt er tevens krachtig door
bevorderd.
H. O. R. A.
Ledenvergadering der afd. Leiden en
Omstreken.
De afdeeling Leiden van bovengenoem
de Vereeniging hield haar algemeene le
denvergadering in café Restaurant ..De
Harmonie", alhier, onder voorzitterschap
van den heer Zunderman.
Deze heette allen hartelijk welkom, in
het bijzonder den administateur der Ver
eeniging. den heer v. d. Burg en hoopte
dat de merkbaar betere opkomst der leden
moge blijven toenemen.
De secretaris der aid., de heer W de
Jong las hierna zijn goedverzorgde notulen
der vorige vergadering en jaarverslag voor.
Uit dit laatste bleek, dat het ledenaantal
was gestegen tot 205, doch het aantal
donateurs (trices) in verband met de tijds
omstandigheden was gedaald tot 10.
Bli de rekening en verantwoording van
den penningmeester den heer de Goyer
werd bij monde van den heer Bol. namens
de kascommissie verklaard, dat de boeken
en bescheiden in volmaakte orde wo'-en
bevonden en door den voorzitter den des-
betreffenden functionarissen »en woord
van dank gebracht.
Bij de verkiezing van drie leden voor
het bestuur werden "ekozen de heeren P.
J. Swaak, G. W Wegereef en W F K.
de Kievit, die hun benoeming aannamen.
Bij de bespreking over het 10-jarig be
staan der afd. in Mei werd besloten, om.
daar de maand Mei daarvoor niet gunstig
is. in November een feestavond te orzani-
seeren met een propagandistische strek
king.
Daarom werd besloten te trachten een
garantiefonds te stichten onder de leden,
om dit 10-jarig bestaan zonder al te groot
nadeelig saldo te kunnen herdenken.
Bü de bespreking van de oprichting
van een muziek- en tooneslclubje 0"der
de leden deed de heer van Asselen de zeer
gewaardeerde toe?e als leider der
muziekclub op te treden.
Dazich ree'- bii 'nschrijving een 8
tal leden voor de tooneelclub opgaf, mag
worden veronderste'd dat dit club'e zijn
weg wel zal vinden en binnen afzienbaren
tiid meer van zich zal laten hooren.
Nadat bii de rondvraag nog eenige
punten van ondergeschikt belang naar
voren waren gebracht, sloot de voorzitt°r
met- een woord van dank voor de groote
opkomst, deze eean'm eerde vergader.r>~
o
DE SPOORLIJN LEIDEN-HOOFDDORP.
In het einde der vorige week is nabij
Oude Wetering een begin gemaakt met het
opbreken van de sinds 1 Januari j.l. op
geheven spoorlijn Leiden-Hoofddorp.
ITALIAANSOHE CLUB.
Viering van het eerste jaarfeest.
Zaterdagavond heeft de hier ter stede
bestaande Circolo It&liano in de boven
zalen van ,,de Harmonie" op opgewekte
wijze haar eerste jaarfeest gevierd.
De voorzitter, de heer O. A. Bergamini,
bracht in den loop van den. avond, die
grootendeels gewijd was aan den dans,
verslag uit over de activiteit der vereeni
ging in het afgeloopen jaar. Telde zij bij
de oprichting slechts 5 leden, thans be
draagt dit aantal 36, waarvan 19 Italia
nen en 17 Hollanders.
Wat de taalcursussen betreft, zeide spr.,
dat er 28 samenkomsten voor beginnelin
gen en 54 voor gevorderden werden gehou
den. Het ligt in de bedoeling om in het
komende seizoen niet alleen de Italiaan-
Bche taal en cultuur te bestudeeren, maar
ook een tooneelclub te vormen en lezingen
met lichtbeelden te doen houden. De les
sen worden gegeven volgens de methode
van j'hr. prof. R. Guarnieri, die daartoe
zijn toestemming gaf, terwijl ook het
Italiaansche consulaat en gezantschap
aan het bestaan dezer club hun goedkeu
ring hechtten.
De vrij druk bezochte bijeenkomst hadi
verder een gezellig verloop.
BELANGRIJKE OUDHEIDKUNDIGE
VONDSTEN
Geen nadere bijzonderheden.
Naar wij vernemen zijn bij de verbou
wing van het vdormalig Ethnographisch
Museum aan de Breestraat tot centrale
voor den geautomatiseerden telefoondienst
eenige oudheidkundige vondsten gedaan,
bestaande uit beeldhouwwerk, schilder
stukken en gobelins.
Van officieele zijde wenschte men ons,
in afwachting van het nader onderzoek,
nog geen bijzonderheden mede te deelen.
Op de plaats van het gebouw, dat thans
gedeeltelijk wordt gesloopt, heeft eertijds
het in de 13de eeuw gestichte Bongast
huis gestaan. Vootts is ervan bekend, dat
in 1450 de Heilige Geestmeesters er een
lokaliteit inrichtten om er hun werk van
barmhartigheid te doen. Toen hun werk
zaamheden zich meer en meer verplaat
sten naar het terrein van de weezenzorg,
werd de ruimte te klein en op 31 Decem
ber 1583 verhuisde het Heilige Geest- of
Arme Wees- en Kinderhuis naar het voor
malige Vrouwengasthuis aan de Hoog
landse,he Kerkgracht, waar het thans reeds
ruim 3'/: eeuw is gevestigd geweest.
VEREENIGING VAN MATHESIANEN.
Filmvertooningen.
Zaterdag j.l. hield bovengenoemde ver
eeniging een filmvoorstelling. De voor
zitter, de heer v. d. Linden, heette de
aanwezigen hartelijk welkom en in het
bijzonder de leeraren van M.S.G. en den
beer v. Swieten, die direct bereid was de
film over de electrificatie van den St.
Gottfnard spoorweg voor de vereeniging te
vertoonen.
Tevens bracht de voorzitter dank aan
den directeur van het Casino-Theater, den
heer Groenewegen, die geheel belangloos
zijn theater had afgestaan.
Hierna was het woord aan den heer v.
Swieten, die aanving met eenige mededee-
lingen over den St. Gotthard Spoorweglijn.
Deze lijn loopt van Gösschen naar Ghiossa
en doorsnijdt de Alpen op een hoogte van
1115 M. boven den zeespiegel.
Het traject is 225 K.M. lang en heeft
vele bochten, bruggen, keerkrommingen en
tunnels, waarvan de langste de St. Gott
hard tunnel (tusschen Göschen en Airolo)
een lengte heeft van c.a. 15 K.M. Gedu
rende 40 jaar werd deze lijn met stoom
tractie geëxploiteerd, de electrificatie had
plaats in de jaren 19161922. De lijn werd
op 25 Mei 1922 in bedrijf gesteld.
Van deze electrificatie gaf spr. een uit
eenzetting. Hierna volgde een collectie
lantaarn plaatjes bshoorende bij de
lezing, waarna de vertooning van de film
volgde.
We kregen eerst een kijkje in de fabriek
en zagen hoe een electrische locomotief
werd gemonteerd.
Daarna maakten we met den trein een
rit langs de lijn.
We gingen door tunnels en kregen tot
slot interessante Zwitsersche landschap
pen te zien.
Hierna dankte de voozz. voor deze zeer
leerzame film en merkte zeer terecht cp
dat hij uit het uitbundig applaus kon op
maken, dat hij hier sprak namens a!le
aanwezigen.
Tevens maakte de vcorz. bekend, dat de
eerstvolgende lezing zal worden gehouden
op Zaterdag 4 April.
Als tweede gedeelte van het programma
werd vertoond de speciaal voor de ver. v.
Mathesianen uit Duitschland gezonden
film „Siemens Schuckert". Deze bijzonder
mooie en leerzame film liet de oprichters
der S.S. zien en wel Werner van Siemens
en Sigmund Schuckert. We maken een
rondgang door de verschillende afdeelin-
gen, door de kabelwerkplaatsen, den bouw
der electro motoren en de electrioiteits-
meters, de schijnwerpers, huishoudelijke
instrumenten, enz. enz. Verder kregen we
een kijkje op de verschillende filialen in
het buitenland, terwijl wij ook door ver
schillende beelden eenig idee kregen van
de grootte der Siemensstad. Verschillende
proefnemingen werden er gedaan zooals
overslag van 1.000.900 Volt, het proefveld,
en 100.000 Amp. Ook de metaal werkplaat
sen welden vertoond, evenals het vervaar
digen van kabels voor 380.000 Volt, terwijl
wij ook zco'n kabel zagen monteeren over
den Rijn bij Koblenz, Na de fabricatie der
verschillende schakelaars kregen we tot
besluit eenige beelden van den bloei van
deze omvangrijke werkplaatsen te zien en
hiermede kwam tevens het eind van de
achtste lezing van dit seizoen. Deze middag
behoorde zeer zeker tot de beste.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Zuiderzicht, Leliestraat 116 a en b, Lei
den, Garagebedrijf. Volmacht verleend
aan: P. P. Devilée, Leiden (Beperkende
Bepalingen)
Bij beschikking van den minister van
defensie wordt met ingang van 1 Mei 1936
de 2e Luitenant C. W. C. Aidank van het
6e Regiment Veld-artillerie alhier overge
plaatst bij den Staf der Artillerie en voor
den tijd van ten hoogste 3 jaar werk
zaam gesteld bij het Staatsbedrijf der
Artillerie-Inrichtingen.
Genoemde luitenant komt met ingang
van dien datum te behooren tot het onbe
reden gedeelte van het wapen der Ar
tillerie.
BINNENLAND.
In den ouderdom van 70 jaar is te
Wassenaar overleden de heer E. Th. Witte,
oud-hortulanus te Leiden. (Stadsnieuws,
le Blad).
Algemeene vergadering van „Bloembol
lencultuur" (3e Blad).
Dr. van Schelven in Djibouti: hij ver
telt over de moeilijkheden, waarmede de
ambulances te kampen hebben. (Binnen
land, 3e Blad).
De minister over de uitvoering der
steunregelingen. (Binnenland, 3e Blad).
Jaarvergadering van het Verbond voor
Veilig Verkeer. (Binnenland, 3e Blad).
Auto geslipt te Alkmaar; vijf gewonden
(Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND.
99 pet. der Duitsche kiezers voor den
Fuehrer. (3e en le Blad).
Harrar door luchtbombardement ver
nield. (3e en le Blad).
Flandin vraagt Hitier eerlijk antwoord
op diverse vragen. (3e Blad).
Mongolië sluit een verdrag van bijstand
met de sovjets. (Buitenland, le Blad).
Rond de grensincidenten in het Verre
Oosten. (Buitenland en Tel., le Blad).
Nieuwe wending in de zaak Hauptmann?
(Buitenl. Gemengd, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
SELSK1P „FRYSLAN".
Een geslaagde tooneeluitvoering.
Het Selskip „Fryslan" hield Zaterdag
avond zijn tweede „bütengewoane gaer-
komsle in het cafe „Zomerlust", waarbij
cioor eigen leden werd opgevoerd „Hwa
scil it winne", blijspel in drie bedrijven.
De voorzitter, de heer W. J. Nijholt, open
de met een woord van welkom, inzonder
heid aan de afgevaardigden van de Over-
ijssel-Geldersche en Zeeuwsche Vereeni
ging en wees er op, dat het in lange jaren
r.ici is voorgekomen, dat het Selskip
„7i yslan" twee uitvoeringen in een seizoen
gaf met eigen krachten, hetgeen zeker wel
als een teeken van opgewekt leven mag
worden aangemerkt.
Hij wekte alle leden en ook Friezen-niet-
leden, op om de „Friezendei", te houden
op 12 Juli te Amersfoort, en waar o.m. een
openluchtspel van Dr. J. B. Schepers wordt
opgevoerd, te bezoeken, en de niet-leden
om zich aan te sluiten bij „Fryslan".
Hierop werd samen het Friesch Volks
lied gezongen, waarna het scherm opging.
Er werd over het algemeen zeer goed en
vlot gespeeld, terwijl ook de rollen op de
juiste manier verdeeld waren.
Mevr. Broersma en Mejuffr. Langman,
die wij voor de eerste maal voor „Fryslan"
op de planken zagen, bleken beiden een
goede aanwinst voor het Selskip te zijn.
Dat de aanwezigen ten zeerste genoten,
bleek wel uit het applaus na ieder bedrijf,
De voorzitter vertolkte dan ook aller ge
voelens, toen hij den speelsters en spelers
van harte bedankte voor hun spel, terwijl
Mevr. Viersen de dames onder applaus
bloemen aanbood.
Hierna bracht de voorzitter een hartelijk
woord van dank aan het echtpaar de
Groot, dat thans wegens gevorderden leef
tijd niet meer meespeelde, maar wel bij de
laatste repetities, en ook dezen avond, lei
ding gaf, voor alles wat het in dezen voor
het Selskip heeft gedaan. Meer dan dertig
jaar heeft het echtpaar de Groot in Lei
den deelgenomen aan het tooneelspelen
door de Friezen en daardoor veel voor het
Friesch gedaan. Het bestuur heeft dan ook
gemeend hun hiervoor een klein blijk van
hulde te moeten aanbieden, waarna Mevr.
Viersen een keurig bloemenmandje aan
Mevr. de Groot overhandigde (langdurig
applaus). De heer de Groot zeide dat hij,
al is hij 72 jaar, toch nog niet geheel af
scheid van de planken zal kunnen nemen
(applaus).
Na afloop bleef men nog geruimen tijd
gezellig bijeen, waarbij nog menig dansje
werd gedaan en de „Skotse trije" niet werd
vergeten.
Al met al een zeer geslaagde avond, niet
tegenstaande de matige bezetting van de
