Help Uw Nieren LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad Vrijdag 13 Maart 1936 PARLEMENTAIR OVERZICHT SPREEKCEL. BURG. STAND VAN LEIDEN GENEESKUNDIGE BRIEVEN IIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIIMHIHliIHHIII llllllllllHIIIIHIIIMIMfHHHIIHHHIIIHIH EERSTE KAMER. BEGROOTING VAN JUSTITIE. Justitie heeft nog tot een uitvoerig debat in den Senaat aanleiding gegeven. Het was daarbij in het bijzonder de heer Henri Polak, die op een zeer krachtige houding ten aanzien van de N.S.B. en voor de Duitsch-staatkundige vereenigingen in ons vaderland aandrong. Het was met name de heer Werker, die zich op het standpunt stelde, dat de bestaande wetten den Minister reeds voldoende bevoegdheid tot handelen geven en oordeelde dat scherpere en strengere maatregelen over bodig zijn. afgezien nog van de overweging dat men zoodoende koren zou laden op den molen der bestaande partijen. Minister van Schaik is er krachtig tegen opgekomen, dat hem van wege de gezags- handhaving onvoldoende activiteit ver weten zou kunnen worden. De Overheid kan en mag niet fungeeren als strüd- apparaat tegen een bepaalde partij, maar wanneer orde en rust bedreigd worden, moet de politie optreden. Daarnaast heeft de Overheid natuurlijk ook een taak; dat zit zich zich hiervan bewust is. brengt het ontwerp inzake het uniform-verbod en dat inzake de weerkorpsen. Ook zijn er scherpere strafbepalingen gemaakt en herhaaldelijk heeft de Minister de par ketten gemaand tot streng optreden. Maar het nationaal-socialisme zélve bestrijden, dat kan de Overheid niet. hoezeer de Minister persoonlijk er tegenover staat. Tot optreden tegen particuliere bewape ning is geen aanleiding. Indien deze blijkt, zal worden ingegrepen. In het algemeen verklaarde de Minister streng te zullen handelen tegen wetsontduiking (ook. even tueel. wat de weerkorpsen betreft), maar het is zeer twijfelachtig, of de N.S.B. op- zich-zelf een verboden vereeniging kan worden gemaakt in den zin der wet. Scherp laakte de Minister den toon van het orgaan „Volk en Vaderland", als is dit in den laatsten tijd iets verbeterd, en de houding, door de N.S.B. vaak tegenover het gezag aangenomen. Het is mogelijk aldus de Minister dat andere bladen ook wel eens een keer te ver gingen, maar bij Volk en Vaderland was het een systeem en daarom liet hij er krachtig tegen op treden. In dit verband keurde de Minister in het bijzonder ook de publicaties over de zaak van 't Sant af. Het scheppen van onrust onder een toch al door den nood geprikkelde bevolking keurde de Minister streng af: hii waar deerde het. dat de .groote meerderheid der pers-organen in den goeden geest arbeidt en daarom blijft de Regeering prijs stellen op hun critlek. De Minister stond overigens op het standpunt, dat men met verscherping der strafbepalingen niet te ver moet gaan. Hij deed de stellige toezegging te zullen op treden tegen vereenigingen van buiten landers, die politieke actie voeren. PeT- sonen. die dit doen. zullen uit het land worden verwijderd, gelijk reeds verschei dene Duitschers zijn uitgewezen. Ook Duitschers, die andere Duitschers bespion- neeren. zullen worden uitgewezen. De Mi nister erkende, dat de Reichs-Deutsches- Gemeinschaft in ons land zich. onder in vloed en druk der Duitsche nationaai- socialisten. in verkeerde richting ontwik kelde. in strijd met de gemaakte afspraak. Feitelijk werd ze zoodoende geleid door het Duitsche nationaal-socialisme. Dit ■kan zoo riep de Minister uit niet langer worden geduld en krachtens be sluit van den Ministerraad zullen de be trokkenen over de grens worden gezet, wanneer het organisch verband niet wordt verbroken. De Minister heeft voorts nog verschil lende zaken van justitie-beleid behandeld. Inzake het nieuwe Duitsche huwelijks recht moeten uitspraken van onze rechter lijke macht worden afgewacht; de Minister scheen te ordeelen. dat het wel zal los- loopen. Hij beloofde ziin volle aandacht te zullen schenken aan de, helaas, toe nemende crlsis-criminaliteit onder de jeugd; ook wil hij overwegen of er ver andering moet worden gebracht in de bepalingen inzake de nationaliteit van minderjarigen. De Minister zou de zaak der administratieve rechtspraak wel willen regelen, maar dit kost veel geld en hij heeft met zijn ambtsgenoot van Financiën daaromtrent geen overeenstemming kun nen bereiken. Tegen overbelasting van kantonrechters zal hii zoo noodig. maat regelen nemen. b.v. door aanstelling van nieuwe functionarissen. Zoo heeft de Mi nister ten aanzien van meer punten over weging en. zoo noodig. ingrijpen toegezegd. Ér heeft bii de replieken nog eenig debat plaats gehad tusschen den Minister en den heer van Vessem. maar iets be langrijks leverde dat niet meer op en de begrooting werd aangenomen. TWEEDE KAMER. DE MILITAIRE MAATREGEL DER REGEERING. Dat de communistische leider, de heel de Visser, een interpellatie zou aanvragen over het in dienst houden van de winter- ploeg 1935 mitsgaders over andere even tueel nog te heffen maatregelen was niet zoo heel verrassend. Wij vermoeden echter, dat de voorzitter niet in grunstigen zin zal adviseeren. Echter doet hij het wel. en keurt de Kamer het goed. dan hebben wij er toch nog even den tijd mee. want de Kamer gaat Vrijdag, zij het voor korten tijd. met vacantie. En wat valt er eigenlijk op het oogen- blik te interpelleeren? BEGROOTING VAN HET LANDBOUWCRISISFONDS. De Kamer heeft de begrooting van het Landbouwcrisisfonds verder behandeld. Gisteren amuseerden wij ons met de af- tieeling „Groenten-, fruit- en sierteelt", en opnieuw verdrongen zich de sprekers. Het is, of een heele staatsbegrooting moet worden afgehandeld, zoo lang duurt het debat over dit landbouw-ontwerp en zoo veel onderwerpen en details worden er te berde gebracht. Er is geen groep in de be volking, aan welke zooveel aandacht wordt besteed. Men denke b.v. eens aan den Middenstand, en vergelijke dan de parle mentaire aandacht, welke daaraan wordt gegeven. Nu waren in het bijzonder ook de be langen der tuinders aan de orde, en de heer van den Heuvel klaagde, dat per tuinder slechts f. 1600 beschikbaar is. Hij vroeg meer hulp, ook voor de kwee kers. In gelijken geest sprak de heer Groen, die ook hoogere uitkeerlngen aan tuinders wilde; en maatregelen voor de sierteelt en die der bloembollen. Voor de boomkweekers trad in het bijzonder den heer Smeenk in het krijt; voor de groen ten- en tuinbouw-producten kwamen de heeren Hiemstra en Kampschröer in de arena. En zoo waren er meer. Van ver schillende kanten werd op verhooging van richtprijzen aangedrongen. De Minister heeft den zorgelijken toestand van den tuinbouw erkend en beloofd al het moge lijke te zullen doen om tot verbetering te komen. Inzake den afzet van groenten voor lage prijzen aan werkloozen en armen is een overeenkomst met 80 gemeenten ge sloten. De Minister heeft het systeem van vaststellen van richtprijzen verdedigd, ook met een beroep op de wisselende prijzen in land- en tuinbouw. En hij noemde be dragen van steun, aan de tuinders gege ven. Maar betoogde hij het is natuur lijk nooit genoeg, en als ik meer had ge geven, zou het ook niet goed zijn geweest. Bij de afdeeling „Visscherij" heeft de Minister ook getracht allerlei wenschen te bevredigen. Ten behoeve van de kustvis- scherij en van steun aan de binnenvis- schers zullen maatregelen worden geno men. Nacht en dag zocht de Minister naar een bevoegd persoon, om leiding te geven bij de reorganisatie der visscherij-centrale. En het vischverbruik door de bevolking wil hij stimuleeren. Maar ik moet al zooveel verbruik stimuleeren! zei hij. En nadat hij toen nog wat vrien delijkheden had gezegd over de pluimvee houderij. werd de begrooting goedgekeurd. Er moet alleen nog gestemd worden over een motie-de Visser, die (met terugwer kende kracht) de pluimveehouders wil vrijstellen van graanrechten. VERSNELDE BRUGGENBOUW In de avondvergadering heeft de Kamer het wetsontwerp behandeld, dat, door ver. hooging van het bijzondere invoerrecht op benzine, den bruggenbouw wil versnellen, omdat dan de gelden er voor geregeld loskomen. In het debat werden tegen deze wijze om het geld te vinden bezwaren ont wikkeld, voornamelijk, omdat zal worden meebetaald door hen, die niet, of niet ln gelijke mate als anderen, van de bruggen profiteered Minister Oud heeft in het licht gesteld, dat het noodzakelijk is het Verkeersfonds te versterken, om de bruggen sneller te kunnen afbouwen. Het Verkeersfonds zelf heeft er op het oogenbllk geen geld voor. De Minister heeft de motieven uiteenge zet, waarom van het tolplan werd afge zien. Ook het Werkfonds kan niet finan cieel helpen- Alleen op de voorgestelde manier is wat geld te vinden Wordt het ontwerp verworpen, dan komt er van een snelleren bruggenbouw voorloopig niets. Ook de Minister van Waterstaat heeft dit in het licht gesteld. Er mogen zoo betoogde hij tegen de voorgestelde hef fing bezwaren zijn aan-te voeren, zij is toch de minst-kwade oplossing en zij wordt bovendien dienstbaar gemaakt aan een nationaal belang van de eerste orde: de verbinding van verschillende deelen des lands met elkander door snellere en betere bruggen. De druk van et. per liter benzine meer is zoo betoogde de Minister wel te overkomen. Bij de replieken werd, op voorstel van den heer de Geer. de considerans van het ontwerp zoodanig gewijzigd, dat duidelijk uitkwam, dat er een versterking der alge- meene middelen mee werd beoogd. Vandaag wordt er gestemd. Het ont werp wordt zoo goed als zeker aangeno men- Want de Kamer staat voor de keus óf geen snellere bruggenbouw óf 'It cent heffing per liter benzine meer Ze zal het laatste wel kiezen- HAGENAAR. RECLAME. 6561 Door slechte working van de NIEREN kunt U laat krijgen van 's nachts moeten opstaan, Zenuwachtigheid, Pijn in de Boenen, Duizeligheid, Verlies van Energie, Krompen, Branding. Cyilex voorkomt minder goede werking van de NIEREN en geeit, gegarandeerd, in 9 dagen volledige voldoening, of U krijgt Uw geld terug. Neem Cystex, Uw apotheker ol drogist hoelt het. DE CONTRACTEN VAN DE L.D.W.M. Ook een lezer uit Valkenburg klaagt over de starre houding van de directie der Leidsche Duinwatermij., die zelfs aan steuntrekkenden weigert den waterprijs per meter te berekenen en op straffe van afsluiting den (dubbelen!) contractprijs heft. Door een dergelijke handelwijze wordt het rechtsgevoel ten zeerste ge schaad. GEBOREN: Margaretha, d. van H W. v. Oosten en M. Pijnakker Johannes, z. van J. Vlas veld en M. E. Hartevelt Annie Hilde Georgette, d. v. S. J. Bosch en J. A. Woud. ■o- GEHUWD: D. J. Wismeier i.m. en J. Harmsen j.d. o OVERLEDEN. D. M. Hollenkamp, ongeh. vr. 65 j. M. A. A. Heemskerk, d.. 7 jaar J. Vis- sers-Schreuder. wed. 51 jaar. HET KANKERVRAAGSTUK. n. In den vorigen brief hebben we" beschre ven hoe elk kwaadaardig gezwel als een plaatselijk celproces begint en zich pas na verloop van tijd verder door het li chaam verbreidt. De vraag welke ons nu allereerst moet bezighouden ls deze, welke oorzaak of oorzaken voor dit merkwaar dige woekeringsproces aansprakelijk zijn te stellen. Voor 1900 tastte men hierom trent volkomen in het duister. Hlppokrates (de 6e uit een bekend ge slacht der Asclepiden, 460375 voor Chr.) voerde den naam „karkinoma" in en zocht de oorzaak vooral in slechte galwerking. De meening van Claudius Galenus (131- 203 na Chr.) leerde dogmatisch dat kan ker ontstond door de zwarte gal, welke fvan de mill afkomstig zou zijn. Feitelijk bleef deze opvatting tot in de 13e eeuw stand houden! Melacholie zou het ont staan bevorderen, Paracelsus (14931541) was de eerste, die aan de leer van Galenus ging tornen en een overmatige hoeveel heid zout in het bloed aansprakelijk stelde voor het ontstaan van kanker. René Des- carte (1590—1650) stolde de samenstelling van het pas ontdekte iymphevocht aan sprakelijk voor het optreden van kanker. Nadat in de 19e eeuw de cel was ontdekt met behulp van den microscoop kreeg kankefstudle het karakter van celstudie en in de vraag waar de oorzaak van kwaadaardige gezwellen terug te brengen tot deze vraag: „Welke zijn de invloeden die normaal weefsel in kankerweefsel kunnen doen overgaan?" Het spreekt van zelf dat in de tweede helft van de vorige eeuw de ontdekking van een groot aantal bacteriën als ziekte oorzaken ook de hoop deed verlevendigen dat voor kanker eveneens een ziektekiem zou kunnen worden vastgesteld. Er werd en wordt nog steeds Ijverig naar gezocht, maar tot nu toe zonder succes. Nieuwe wegen zijn na 1900 ingeslagen met behulp van het proefondervindelijk kankeronderzoek, Jensen, Bashford en an deren vonden n.l. een overentbaren kan ker bij muizen en konden daardoor veel leeren ten opzichte van een aantal vraag stukken betreffende den kanker zonder dat dit echter het inzicht in de oorzaak veel verder heeft gebracht. Een geheel nieuwe weg werd aangegeven door Fiblger uit Kopenhagen, die in 1913 publiceerde dat bij ratten door een be paalden worm maagkanker kon worden veroorzaakt. Daardoor liet Fibiger ratten voeden met kakkerlakken, die met larven van den spiroptera neoplasticum (zoo heette de wormi besmet waren. Hoe waar devol en Interessant deze mededeeling ook is, het ware volkomen onjuist hieruit een algemeene conclusie te trekken voor het ontstaan van alle kankervormen. Om streeks 1915 kwam uit Japan een nieuw geluid. Yamagiwa en Ichikawa konden kanker bij muizen en konijnen verwek ken door de huid van deze dieren lango ren tijd met korts tusschenpoozen met teer te bestrijden. Velen, ook in ons land b.v. Deelman e.a. hebben zich op het on derzoek van dezen teerkanker met ijver en betrekkelijk succes toegelegd. Behalve teer, kan ook van aniline, paraffine en arsenicum zulk een kankerverwekkenden invloed uitgaan. Maar ook langjarige in werking van hitte, van Röntgenstralen en andere schadelijke prikkels kunnen oor zaken voor kanker zijn. Dit alles wijst er op, dat chemisch biologische factoren (chronische prikkel?) voor een aantal kankers van groote beteekenis kunnen zijn. De parasitaire mogelijkheid werd echter niet losgelaten. De Engelschman Gye meende in 1925 b.v. den kankerparasiet definitief te hebben gevonden. Heel de wereld hief een juichtoon aan. Helaas hebben latere onderzoekingen aangetoond dat zijn mededeelingen voor geen enkele blijvende conclusie vatbaar waren. Telkens weer duikt gen nieuwe kanker- bacü op en telkens weer blijkt zulk een mededeeling voorbarig en onjuist te zijn. Het ls dan ook voorloopig volkomen on geoorloofd aan zulk een vermeende vondst meteen een behandelmgsmogelijkheid vast te knoopen, die betere resultaten belooft dan de thans bestaande. Dit geldt met name nu pas weer voor de kankerkiem van Von Brehmer. Een derde richting, waarin het kanker- vraagstuk zich voortbeweegt is de betee kenis van de erfelijkheid. Hier is buiten gewone voorzichtigheid geboden. Een Amerikaansche, Maud Slye heeft proef ondervindelijk aangetoond dat een zekere aanleg voor kanker bij bepaalde muizen- stammen zich in opeenvolgende geslach ten volkomen gedraagt naar de erfelijk- heidswetten volgens Mendel. De mogelijk heid. dat de erfelijkheid derhalve mede een rol speelt bij het optreden van kan ker. wordt hierdoor vergroot. Ook schijnt wel aangenomen te mogen worden dat Inderdaad ln bepaalde fami lies en geslachten de kankersterfte hoo- ger is, in andere geslachten b.v. hart- en vaatlijden abnormaal sterk op den voor grond treedt. In Amsterdam ln het Anto- nie van Leeuwenhoekhuis worden de ver schillende wetenschappelijke kanten van het kankervraagstuk met groote nauw gezetheid bestudeerd. Ook daar komt men, naar het mij wil voorkomen, tot bepaalde positieve conclusies ten opzichte van de beteekenis van de erfelijkheid. Ten slotte moet de beteekenis worden nagegaan van de constitutie, d.i. dus van het gestel. Stofwisselingsonderzoekingen van Warburg; aantoonbaarheid van ver andering in de samenstelling der lichaams vochten (verricht door FischerWasels) en andere experimenten werken in deze richting. Verandering van de samenstel ling van het bloed bij kankerlijders heb ben tot het doen van reacties geleid, welke tot doel hebben een persoon als kanker lijder te herkennen, nog vóórdat op andere wijze deze diagnose was vast te stellen. Een behoorlijk betrouwbare methode met practisch nut voor de mensohheid is er nog niet uit ontstaan. Uit deze onvolledige opsomming zien wij dat in de laatste jaren het ontstaan van kanker langs verschillende wegen wordt bestudeerd. De gedachte wint veld, dat verschillende factoren, samen of afzonder lijk, voor het ontstaan van kanker aan sprakelijk gesteld kunnen worden. De po sitieve oogst van den arbeid van vele eminente geleerden uit alle deelen van de wereld is nog niet groot. Maar toch mag men de winsten van de laatste 20 jaren ook op dit gebied volstrekt niet onder- schatten. i Herhaalde inwerking b.v. van bepaalde schadelijke prikkels doet voor bepaalde organen het kankergevaar zeker toe nemen. Wanneer men deze prikkels kent, zijn ze te vermijden en kan men dius zelfs voorbehoedend ontreden! Het is niet on denkbaar, dat b.v. voor het optreden van maagkanker de moderne voedingswijze mede aansprakelijk is. Enkele tipjes van den sluier van ge heimzinnigheid, welke nog over het ont staan van kanker bestaat, zijn opgelicht. Er zullen nog vele jaren van zwaren arbeid van vele geleerden voorbijgaan voor dat men de oorzaak of oorzaken van kanker volledig kent en weet te be- heersohen. Tot zoolang kan de behandeling dus ook niet zuiver anti-oorzakelijk zijn. Dat moge te betreuren zijn, het geeft echter niet het recht nu maar bij de pakken neer te zitten. Het dwingt ons in de praktijk te handelen met alle be schikbare mogelijkheden. Deze zijn: 1) ope ratie. 2) Röntgenstralen, 3) radium en 4) chemische middelen. Hierbij komt nu de groote beteekenis naar voren van de ontwikkeling van het kanker-proces. Het begint immers als een plaatselijke haard van besoheiden omvang. Ervaring en statistiek leeren dat verwij dering van een beginnend kankerproces in een behoorlijk percentage tot blijvende genezing voert, al kan de behandelende geneesheer hier, evenmin als in welk ziekteproces dan ook, geen honderd pro cent zekerheid bij voorbaat beloven. Ondanks deze groote mogelijkheid van blijvende genezing van een beginnend kanker-oroces, is de sterfte aan kanker zeer groot en toegenomen. Telkens weer komt een groot deel der patiënten met een proces, dat reeds te uitgebreid is om be handeld te worden met een redelijk groote kans op blijvende genezing. Dit ligt vaak aan de zorgeloosheid van artsen, vaak aan valsche beloften van onverantwoordelijke kwakzalvers en heel vaak aan het be treurenswaardige feit, dat een deel der kankerprocessen pas klachten gaat geven hij een reeds te ver voortgeschreden uit gebreidheid. Van kanker van de borst zoowel als van de baarmoeder kan b.v. met voldoende stelligheid .gezegd worden dat een begin nende kankerhaard hierin met de be schikbare behandelingsmogelijkheden van den tegenwoordigen tijd een blijvende ge nezing te verkrijgen is in ongeveer 70 der gevallen. Helaas leert de ervaring voortdurend weder dat het genezingsper- centage der lijderessen die voor deze kwa len in het ziekenhuis ter behandeling zijn gekomen veel kleiner ls, omdat het aantal vrouwen dat vroeg genoeg is verschenen, bedroevend klein is. Zorgeloosheid en mis schien vaak ook innerlijke angst voor een gevreesde werkelijkheid doen hier maar al te vaak een nuttigen tijd voorbij laten gaan. Hoe langer gewacht, hoe slechter risico en hoe kleiner genezingskans. Groote verbetering in de genezingskans is dus al te bereiken door steeds weer er op te wijzen, dat elke afwijking ln den ge zondheidstoestand abnormaal is en onder zoek en behandeling vereischt. Steeds weer moet er op gewezen worden dat het een fatale averechtsche struisvogelpolitiek is, met klachten en kwalen onbehandeld rond te blijven loopen. Sommigen verwachten heil van consul- tatlebureaux voor kanker. Ik acht het nut hiervan niet groot. Want de patiënt die uit angst of onachtzaamheid wegblijft van het spreekuur van zijn huisarts, zal nu niet ineens wel naar zulk een bureau gaan. Maar wel moet het publiek geregeld hoo- ren dat beginnende kanker veelal te ge nezen is en dat de oudere mensch geen enkele klacht mag verwaarloozen, maar onmiddellijk medisch advies behoort in te winnen. Beter tienmaal overbodig aan kloppen en getroost weer heengaan dan eenmaal een maand te laat. Wel blijft dan het bezwaar bestaan, dat voor bepaalde vormen in bepaalde orga nen de eerste klacht pas laat optreedt. In dit verband ware te overwegen of wel licht verzekeringsmaatschappijen geen nuttig en voor deze maatschappijen financieel voordeelig werk konden ver richten door hun verzekerden van een zekeren leeftijd af geregeld voor rekening dezer instelling te doen onderzoeken? In een derden en laatsten brief over het kankervraagstuk zullen wij ten slotte nog enkele andere punten van het kanker vraagstuk bespreken en speciaal het sociaal verschijnsel van de 'kankertoename nader beschouwen. P. N. N. losse nummers van ons Blad zijn behalve aan ons Bureau ook verkrijgbaar bij de Fa. Ph. BROBBEL, Stationsweg 49 Firma A. J. H. WIJTENBURG, Haarlemmerstraat 2. W. G. J. VERBURG, Sigarenhandel, Heerenstraat 2. Fa. A. SOMERWIL Az. Hoogew. 24 A. M. v. ZWICHT - Breestraat 126 A. VAN EGMOND, Sigarenhandel, Haven 2/4. W. v. LEEUWEN, Janvossensteeg 19 J. A. MANHAVE, Haarl.straat 128 BOEKHANDEL VAN DER VEEN Geversstraat No. 59 - Oegstgeest en aan de Kiosken. KON. NED. STOOMB. MIJ. CALYPSO, 11 Mrt v. Valencia n. R'dam. COSTA RICA, uitr., pass. 11 Mrt n.m. 1 uur de Azoren. CHYNSSEN, thuisr., pass. 11 Mrt. n.m. 6 uur Flores. NEREUS. 11 Mrt v. Kopenhagen te Stettin ODYSSEUS, 11 Mrt n.m. 6 u. 30 v. Ham burg n. Amst. PERSEUS, Middl. Zee n. Amst., pass. 11 Mrt n.m. 7 uur 5 Lydd. TRAJANUS. 11 Mrt v. Catania n. Lipari. ARIADNE, 12 Mrt van Danzig te Kopen hagen. TELAMON, 12 Mrt v. Amst. te Hamburg. ULYSSES. Middl. Zee naar A'darn, pass. 12 Maart Gibraltar. ORESTES, 12 Maart van Istanboul te Izmir. POSEIDON, 12 Maart van Setubal te Lis sabon. ORPHEUS. 12 Maart van A'dam te Lis sabon. MARS. 12 Maart van San Felio naar Barcelona. VENEZUELA, 11 Maart van Curacao n. Santa Marta. CERES. Middl. Zee naar A'dam, pass. 12 Maart n.m. 3 uur Ouessant. BAiRNEVELD. uitr., 12 Maart te Callao. HOLLAND—AFRIKA LIJN NIJKERK, thuisr.. 11 Mrt te Genua. HEEMSKERK, 11 Mrt v. Djeddah n. Aden. HOLLAND-O. AZIE LIJN. SEROOSKERK, thuisreis, 11 Mrt te Jaffa. HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN. ALUDRA. 11 Mrt v. Freetown n. Havre. MAASKERK, 11 Maart van Dakar naar Freetown. ROTT. LLOYD KOTA PINANG, thuisr., pass. 11 Mrt n.m. 6 u. Perim. DJAMBI, uitr.. 12 Mrt v. Port Said. SOEKABOEMI, uitr., pass. 11 Mrt n.m. 11 uur Dover. KERTOSONO, 12 Mrt v. Vlissingen n. Rot terdam. DEMPO, uitr., 12 Mrt te Southampton. INDRAPOERA, thuisreis, 12 Maart van Tangar. ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN ALPHERAT, thuisr., 11 Mrt V. Victoria. HALCYON LIJN. STAD VLAARDINGEN, 11 Mrt v. R'dam te Narvik. STAD HAARLEM, Vlaardlngen n. Porto Ferrajo, pass. 12 Maart Gibraltar. KON. PAKE TV. MIJ. ROGGEVEEN, 11 Maart van Shanghae n. Cebu. SIPORA, arr. 11 Maart te Belawan, BARENTSZ, 11 Maart van Kohsichang te Durban. TASMAN, 10 Maart van Zanzibar naar Batavia. SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN SAPAROEA, 10 Maart van Pacific Kust te Batavia. BINTANG, 10 Maart van Bombay te Ma nilla. KOTA BAROE, 10 Maart van Tampa naar Port Arthur. JAVA—NEW VORK LIJN SALAWATI, 10 Maart van New-York naar Philadelphia. MIJ. NEDERLAND. TAJANDOEN, uitr., 12 Maart te Port-Said. CHR. HUYGENS, 12 Maart van Amsterdam te Batavia. ENGGANO, uitreis, pass. 10 Maart Perim. POELAU LAUT, 12 Maart van Hatnbui'g te Bremen. JAVA—CHINA—JAPAN LIJN TJIKEMBANG. 10 Maart van Hongkong n. Muntok. MIJ. OCEAAN. CLYTONEUS, 11 Maart van Belawan naar Amsterdam. HOLLAND—AMERIKA LIJN DINTELDUK, R'dam n. Pacific Kust, 9 Maart van Champerico. DELFTDIJK, Pacific Kust n. R'dam, 10 Maart van Cristobal. BOCCHDIJK, thuisr., 11 Mrt te Antwerpen VOLENDAM, toeristenvaart, 11 Mrt v. N.- York n. W. Indië. BURGERDDK, uitr., 11 Mrt v. Vera Cruz. BEEMSTERDIJK, 13 Mrt n.m. v. N.-York te R'dam verwacht. DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN. BRITSUM, Rosario n. Liverpool, 10 Maart St. Vincent gepass. WOLSUM, 11 Maart van Rosario te Leith. ZIJPENBERG, 12 Maart van Bahia Blanca te Antwerpen. GANGES, WITTE ZEE, INDUS en NOORD ZEE, sleepbooten, waren 11 Maart 12 n. 's middags 21 mijlen Z.W. van Holyhead, met het ss. l'Atlantique op sleeptouw. VEERHAVEN, 11 Maart van Rosario te Antwerpen. JONGE JACOBUS, naar Melilla, pass. 11 Maart Gibraltar. JONGE JOHANNA, 11 Maart van Rotter dam te Lissabon. WAALHAVEN, 12 Maart van Rotterdam te Antwerpen. WESTLAND, 12 Maart van Rotterdam te Leith. NIEUWLAND, 11 Maart van Grangemouth naar Rotterdam. TRITO, 11 Maart van Belfast naar Fowey. BATAVIER VIII, 11 Maart van Jersey te Bordeaux. ALPHARD, 11 Maart van Rosario n. Las Palmas v.o. SPAR, arr. 11 Maart te Rio Janeiro. EMMAPLEIN, Rotterdam naar Narvik, pass. 12 Maart Udsire. THEMISTO, naar Londen, was 11 Maart 12 uur 's middags 410 mijlen W. v. Scilly. DORDRECHT. 11 Maart van Rotterdam te New York. ALGORAB, naar Queenstown, was 10 Mrt. 6.45 u. nm. 800 mijlen Z.W. v. Lands End. ORANJEPOLDER, 11 Maart van Rotter dam te Londen. GOOTE, 11 Maart van Danzig te Londen. LINGESTROOM, 11 Maart van Newport te Swasea. 3—4

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 15