VERDWIJNEND STADSSCHOON. 76sle Jaargang DONDERDAG 27 FEBRUARI 1936 No. 23290 0ffl€!EELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. PASTOOR QUANT I Het voornaamste nieuws van heden, LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. .■i. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn: per 3 maanden. f. 2.35 per week f.0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) DM nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. GOEDKOOPE STORTBADEN. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat, met ingang van Maandag 2 Maart a.s., voor werkloozen en hunne gezinsleden éénmaal per week, en wel op Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van des v.m. 7 uur tot dés n.m. 8 uur, de gelegenheid wordt opengesteld om in het gemeentelijk badhuis aan de van der Werfstaat een stortbad te nemen a 3 cent per bad. Voor de eerste maal moet de stempel kaart worden medegebracht. 9386 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAiN STRYEN Secretaris. DE VERDWIJNING VAN HET LEIDSCHE STADSSCHOON. Uiteenzetting van den heer J. Jonker. Menigeen zal met leede oogen hebben aangezien, hoe de trots van iederen Leide- maar, het oude, voornaam-deftige Rapen burg geleidelijk van zijn prachtigen boo- imentooi is beroofd en momenteel in schoonheid, niet meer in de schaduw kan staan hij den toestand van vijf jaar gele den. En iet alleen op het Rapenburg, maar ook in andere straten en veelal juist de meest karakteristieke voor het Leidsche stadsbeeld vielen de boomen onder de bijl slagen van den houthakker. Wij noemen hier nog alleen maar de Oude Singel en aan de Oude Vest, waar de mooie volwas sen boomenrij is vervangen door een zielig ■rijtje van dunne, kale stammetjes. De oorzaak daarvan Is algemeen bekend de iepziekte, maar het is toch van het be stuur der Ver. „Oud-Lelden" een goede ge dachte geweest om den chef van den Ge meentelijken Plantsoendienst, den heer J. Jonker, te verzoeken hierover een nadere uiteenzetting te geven. Aan dit verzoek heeft de heer Jonker gisteravond gevolg gegeven, waarbij hij aan zijn onderwerp den naam gaf „Straat beplanting als stadsverfraaiing". De heer Jonker wees er op, dat de be planting in Leiden zich in vroegeren tijd heeft beperkt tot de voornaamste singels en grachten en dat er van een straatbe planting eigenlijk geen sprake was. Bijna uitsluitend linden en vooral iepen werden gebruikt. Ook in vroegeren tijd was er reeds sprake van zieke boomen en moest bij herhaling worden overgegaan tot het rooien van een geheele gracht. Kort na de stichting van de Leidsche Hoogeschool wordt in een beschrijving gezegd, dat het academiegebouw is gelegen aan een heer lijk breede straat en een schoon breed water, met hooge en groote lindeboomen, ter weerszijden beplant en bezet, onder welke het in den zomer zeer vermakelijk te wandelen is. Hoe lang deze linden het Rapenburg hebben gesierd valt moeilijk na te gaan. Het oudste rapport betrekking hebbend op het rooien van boomen op het Rapenburg en ook elders in de stad dateert van 1740, toen aan Jacob van Werven werd opgedragen te adviseeren of tot rooien moest worden overgegaan of dat nog uitstel mogelijk was. Hem werd ook gevraagd hoeveel de oude boomen zouden opbrengen en of dit voldoende zou zijn voor een nieuwe beplanting. Uit een bestek blijkt, aldus de heer Jonker, dat de in de laatste weken op het Rapenburg gerooide iepen in 1860 zijn ge plant. Spr. wees er op, dat de boomen, ge bruikt voor straatbeplanting, spoediger ziek en oud worden dan die in de vrije natuur. De bestrating, het aanleggen van leidingen enz, zijn daarvan oorzaak. In een stad moeten de boomen sterk worden gesnoeid, waardoor zij dikwijls inrotten tot ver in den stam en gevaar gaan ople veren voor de veiligheid. Dit is ook het geval geweest met de iepen op het Rapen burg. Reeds in 1928 werd er op gewezen, dat de beplanting op het Rapenburg te oud werd en is geadviseerd een behoorlijk zware boom te kweeken ter vervanging van de iepen. Na 1928 ging ook de iepziekte, die vóór dien tijd in Leiden slechts spo radisch was voorgekomen, zich in ernstige mate doen gelden, zoodat tenslotte nu enkele weken geleden alle iepen, zoo karakteristiek voor het Rapenburg, moes ten worden gerooid. Deze onttakeling van het Rapenburg is echter slechts tijdelijk, meende de heer Jonker, want de iepen worden vervangen door Hollandsche linden en in den tijd van ongeever tien jaren zal het Rapen burg weer het oude bekoorlijke beeld bieden. Het rooien van de iepen heeft voor deden, meende spr. Er wordt thans wat ruimer geplant dan vroeger, hetgeen in de eerste plaats het verkeer ten goede komt, maar het maakt daarenboven een beter uitzicht mogelijk op de mooie oude gevels. CHR. SCHOOL HOOGE MORSCHWEG. Ouderavond. In het gymnastieklokaal van boven genoemde school is gisteravond een Ouderavond gehouden onder leiding van het hoofd, den heer IJ. Tijmstra. Deze liet zingen Psalm 103 1, ging voor in gebed en las vervolgens Psalm 96. Daarna heette hij de talrijke aanwezigen hartelijk welkom om in een inleiding ver volgens te wijzen op het nut en belang van Christelijk onderwijs. Wegens verhindering van den heer van Druten werd het woord gevoerd door dén heer Bos. die wees op den snellen groei der school, welke nu reeds 250 leerlingen telt. De heer Tijmstra zette uiteen, dat bij een voortgaande ontwikkeling verbou wing noodig zal zijn en schetste verder de noodzakelij kheid van den bouw van een bewaarschool, waaraan groote behoefte bestaat. Voorts memoreerde hij de pret tige verstandhouding onder het personeel en sprak hartelijke woorden van afscheid tot mej. Bos, die wegens huwelijk de school gaat verlaten, hetgeen door allen, die aan de school verbonden zijn, wordt betreurd. Ook werd nog het woord gevoerd door den heer van Malsem, Inspecteur bij het Christelijk onderwijs, terwij] het verdere gedeelte van den avond werd gevuld door zang en gymnastische oefeningen. De heer Tijmstra liet aan het einde zingen Gezang 96 en ging voor in dank gebed. Van de gelegenheid om het werk der leerlingen te bezichtigen en met het onderwijzend personeel te spreken, werd door de ouders een druk gebruik gemaakt. Mr. J. BOOL No. 1 OP DE VOORDRACHT VOOR GEMEENTE-SECRETARIS TE ENSCHEDÉ. De heer mr. J. Bool, referendaris-redac teur ter gemeente-secretarie alhier, komt als No. 1 voor op de aanbeveling voor de benoeming van een gemeente-secretaris te Enschedé. No. 2 op deze aanbeveling is mr. J. F. Jansonius, gemeente-secretaris van Haarlemmermeer. LEIDSCH CRIMINOLOGISCH INSTITUUT Voordrachten van mej. dr. A. J. Steen- hauer en dr. D. Wiersma. Voor het Leidsch Criminologisch Insti tuut behandelde mej. dr. A. J. Steenhauer gisteravond wederom het onderwerp „Slaap- en verdoovingsmiddelen". In deze voordracht besprak zij speciaal de ver doovingsmiddelen. Van de talrijke verdoo vingsmiddelen, die toepassing vinden, werden besproken opium, morphine en cocaïne, in het bijzonder de door het ge bruik van deze stoffen optredende vergif tigingen. zoowel acute, als chronische Hierbij kwam ook ter sprake het opium- rooken. Ter bestrijding van het misbruik van verdoovende middelen werden door de Haagsche conferentie, later door den Volkenbond, verschillende maatregelen voorgeschreven. In Nederland dient de opiumwet van 1928, gewijzigd in 1933, ter uitvoering van deze internationale over eenkomsten. Spr. lichtte haar voordracht door talrijke lantaarnplaatjes toe. Hierna sprak dr. D. Wiersma over „Ach terlijkheid en criminaliteit". In de vorige bijeenkomst bleek, dat achterlijkheid en misdadigheid tamelijk dikwijls samengaan. Thans komt een drietal vragen aan de orde: 1. die naar verdere factoren, welke onmaatschappe lijk gedrag bij zwakzinnigen in de hand werken, 2. die naar de beoordeeling van misdrijven door zwakzinnigen gepleegd en 3. die naar de wijze van bestrijding en verhindering van achterlijken-misdadig heid. 1. Tal van buitenlandsche schrijvers wijzen erop. dat bij crimineele zwakzin nigen meestal ook psychisch abnormale verschijnselen van anderen dan verstan delijken aard worden aangetroffen. Deze ervaring werd ook opgedaan in het Leid sche Rijksasyl voor Psychopathen. Met voorbeelden kon worden toegelicht, dat bij het tot stand komen der misdadige handelingen van zwakzinnigen tempera mentsafwijkingen en karakterdefecten van groote beteekenis kunnen zijn. Daar naast moet in ruime mate aandacht wor den geschonken aan het milieu, waarin de achterlijke delinquent verkeerde. Bij de voor iedereen noodzakelijke aanpassing aan de gegeven levensomstandigheden speelt het verstand een zeer belangrijke rol. Het is dus geen wonder, dat achter lijken gemakkelijker dan normalen, tekort schieten. Hoe daardoor het tot stand ko men van misdrijven kan worden in de hand gewerkt, werd eveneens door voor beelden geïllustreerd. 2. Bij de beoordeeling is natuurlijk de mate van zwakzinnigheid in de eerste plaats van belang. Maar het is zelden of nooit voldoende, zich tot het vaststellen van den graad van achterlijkheid te be perken. 3. Bij de bestrijding der achterlijken-mis dadigheid kan de straf geen groote rol spelen, zij kan slechts zelden doeltreffend zijn. De zwakzinnigen kunnen echter vol gens de psychopathen wet ten berecht wor den. althans voor zoover deze mogelijk heid niet door bezuinigingsoverwegingen werd besnoeid. Bij het voorkomen der criminaliteit van zwakzinnigen moet d e aandacht allereerst op het kind zijn gericht. Indien wij weten te voorkomen, dat achterlijke kinderen ender te zwaren druk komen te leven, doordat hun eischen worden gesteld, waaraan zij niet kunnen voldoen, kan reeds veel gewonnen zijn. Het zich ves tigen van antisociale gewoonten kan daardoor worden voorkomen. Ook is het karakter van zwakzinnige kinderen aller minst onopvoedbaar, zoodat de zorg voor goede en intensieve leiding veel heilzame gevolgen kan hebben. Gezien geestelijke te iloordwijkerhout. In den ouderdom van 63 jaren is heden te Noordwijkerhout men zie onder die gemeente overleden pastoor Quant, die daar bij zijn parochianen zeer bemind was. O. L. SCHOOL AAN DE PAUL KRUGERSTRAAT. Afscheidsavond. Gisteravond hebben de leerlingen van de zesde klasse van bovengenoemde school op eenigszins feestelijke wijze afscheid van personeel en school genomen. Tegen half acht verzamelden zich ouders, leerlingen en personeel der school in het gymnastieklokaal. De heer D. Jans sen, het hoofd der school, begroette alle aanwezigefï. Na het zingen van eenige liederen werden door de kinderen aardige voordrachten en een revue'tje opgevoerd, waarmee veel succes geoogst werd. In de pauze werden versnaperingen gepresen teerd. De betrokken leden van het perso neel werden met eenige fraaie geschen ken van de zijde der vertrekkende kinderen verrast. Na de pauze verschaften lichtbeelden, voordracht en zang nog veel genoegen, terwijl het hoofd der school in een hartelijke toespraak afscheid van de kin deren nam en goede wenschen voor ouders en kinderen uitsprak. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijvingen: J Prins. Haar lemmerstraat 97 Leiden. Hoofdzetel Ger. Noodtstraat 28, Nijmegen. Handel in on geregelde goederen. H. Hieestermans, Steenstraat 24, h. Bees tenmarkt.. Sigaren, tabak en sigaretten- handel. Eigenaar H. M. M. J. Heestermans, Leiden. Wijziging: Oegstgeestsche Stoom Wasch en Strijkinrichting. De Kempenaerstraat 27, Oegstgeest Wijziging handelsnaam In: Oegstgeestsche Stoom-wasch- en Strijk inrichting en Ohemische Wasscherij. V. V. S. L. Het bestuur der V.V.S.L. is samengesteld uit de dames: W, de Broekert, praeses; F. J. Hiemstra, ab actis; N. H. Schokking, quaestrix; J. B. Nauta Pieter, assessor I; M. N. Ekker, assessor II. De iepziekte is oorzaak geweest dat een van de mooiste schilderachtige Leidsche plekjes, het oude Rapenburg, geleidelijk van zijn schoonheid is beroofd. De chef van den Plantsoenendienst heeft gisteravond in een causerie de noodzakelijkheid van dezen maatregel aangetoond. Men leze daarvoor het desbetreffende verslag in dit Blad. - Bovenstaancte foto's behoeven geen commentaar. BINNENLAND. De begrooting van Justitie: memorie van antwoord aan de Eerste Kamer (3e Blad), Ons parlementair overzicht. (3e Blad). H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana worden Zaterdagmorgen in Den Haag terug verwacht. Binnenland, 3e BI.) Algemeene vergadering Staatk. Geref. Partij; rede van ds. Kersten. (Binnenland1, 3e Blad). De arrestatie der postwisselvervalschers. (Gemengd, 3e Blad). Na de doodelijke aanrijding te Apel doorn; de autobestuurder aangehouden. (Gemengd, 3e Blad). Vliegongeluk in Indië; twee militaire toestellen tegen elkaar gebotst; één doode (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. De Japansche muiters hebben zich over gegeven na tot heden te hebben stand gehouden. (3e en le Blad). De Abessijnen blijven uitvallen doen achter de Italiaansche linies. (3e Blad). Nieuwe besprekingen inzake de Vloot- conferentie. (Buitenland, 2e Blad). Eden antwoordt op diverse vragen van Lagerhuisleden. (Buitenland, 2e Blad). De Fransch-Duitsche wrijving inzake het Fransch-Russisch pact. (Buitenland, 2e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. COLLEGIUM L. S. C. Tot praeses collegii van het Leidsch Studenten Corps is gekozen de heer H. André de la Porte en tot ab-actis de heer R. A. van den Wall Bake. NEDERL. NATUURHISTORISCHE VEREENIGING. Het 35-jarig bestaan der Leidsche Afdeeling. Het was op den lOen Februari 1901. dat een achttal Leidenaars bijeenkwam om te beraadslagen over het oprichten van een Vereeniging die ten doel zou hebben de levende natuur in ai haar doen en laten te bestudeeren. In eenige steden als Den Haag. Schoonhoven. Gouda en Amsterdam bestonden sinds korten tiid reeds derge lijke vereenigingen. De bijeenkomst had het gewenschte succes en de 10e Februari 1901 werd de geboortedag van de Leidsche Zoölogische en Botanische Vereeniging ..Darwin" kort daarop Natuurhistorische Vereeniging ..Darwin" genoemd Op 27 December 1901 trad zij als Leidsche afdee ling toe tot de toen opgerichte Nederland- sche Natuurhistorische Vereeniging. De werkzaamheden der Vereeniging be staan in het houden van excursies en bij eenkomsten waar allerlei bezienswaardig heden uit de natuur vertoond worden: tevens worden zoo nu en dan korte voor drachten over natuurhistorische onder werpen gehouden. Ook werden in de afge- loopen 35 jaar verschillende tentoonstel lingen georganiseerd. Gisteravond werd de herdenking van dit zevende lustrum met een feestvergade- ring gevierd, welke door een groot aantal leden werd biigewoond. De voorzitter dr. J. Th. Henrard opende de vergadering met een korte feestrede. Nadat het huishoudeltike gedeelte was af gedaan, nam de voorzitter nogmaals het woord met een causerie over het Steen koolwoud toegelicht door prachtige choto- graphische opnamen gemaakt van planten- afdrukken. afkomstig uit de steenkool mijnen te Heerlen. Verschillende leden hadden van de ge boden gelegenheid gebruik gemaakt om lantaarnplaatjes uit eigen collectie te pto- jecteeren. Eerst verscheen op het witte doek een serie lichtbeelden van excursies der vereeniging in vervlogen iaren ge maakt. daarna volgde een uitstapje naar het steeds interessante plantenrijk, tot slot een reisje naar de Ardennen en Ned. Indië. Tijdens den avond werd thee met versna peringen rondgediend Het slot van dezen gezelligen feestbiieenkomst vormde een met zorg bereid nabroodje: het was den meesten veel te vroeg, toen deze feestver- gaderine gesloten moest worden. Hedenmiddag heeft mej. Bep Komer- ling in het pand Morschweg 180a een dames-kapsalon geopend, wat in dit uit gebreide Morschweg-kwartier geen over dreven weelde is. De salons zijn ingericht met de aller nieuwste apparaten voor haarwasschen en -drogen, terwijl de dames er zich volgens de nieuwste methodes kunnen laten „per manenten". Alles ziet er gloednieuw, keurig en frisch uit. terwijl ook de prijzen zich aanpas sen bij de tegenwoordige tijdsomstandig heden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1