EEN MILITAIRE PUTSCH IN JAPAN. stadsnieuws! W*6 Jaargang WOENSDAG 26 FEBRUARI 1936 No. 23289 Drie ministers, w.o. premier Okada, vermoord. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEPtf PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden vap 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Mt nummer bestaat uit ORIE bladen EEKS'TE BLAD. EKPBRIMENTEELE VOORDRACHT SHANKARA. Een telepathisch schaakmeester. Onder zeer groote belangstelling de groote Stadszaal was op alle rangen uit stekend bezet heeft de onder pseudo niem optredende heer Shankara gister avond zijn aangekondigde experimenteele voordracht gehouden. In zijn inleiding wees spr erop reeds vele jaren geleden den strijd te hebben aangebonden tegen ,de hvdra van het bijgeloof", dat in velerlei vorm en ge daante in 't spiritisme, occultisme en de clairvoyance tot uiting komt. Op grond van volkomen objectieve onderzoekingen en onder controle van geleerden van naam Is spr. erin geslaagd reeds tal van perso nen te ontmaskeren, die speculeerden op de goedgeloovigheid en den zin voor het mysterieuze van hun medemenschen. Juist twee weken voordat de bekende „helder ziende" Hanussen in Berlijn werd ver moord, deed spr. een uitvoerige brochure het licht zien, waarin hij diens theorieën volkomen ontzenuwde. Geen wonder, dat spr. bij de aanhangers van de occulte „we tenschappen" in een slecht blaadje staat en de gevolgen daarvan meermalen aan den lijve heeft ondervonden. Aan de hand van een aantal lantaarn plaatjes grootendeels vervaardigd door mannen van onverdachte wetenschappe lijke reputatie trachtte spr. aan te too- nen, dat zoogenaamde geestesverschij- ningen, het te voorschijn treden van het teleplasma en het optreden van stigma- tische verschijnselen berusten op trucs en fantasie. Dat ook oudtijds het bijgeloof welig tierde, bewijzen de talrijke platen welke ontleend zijn aan de middeleeuw- sche heksenprocessen en de afbeeldingen van de folterwerktuigen uit dien „goeden" ouden tijd. In het tweede gedeelte van zijn voor dracht gaf de heer Shankara allereerst een verklaring van een tweetal experi menten, die zonder die verklaring bi.i het publiek den indruk wekken van helder ziendheid, doch In werkelijkheid berusten op 'n afspraak met iemand in de zaal of op vingervlugheid. De verklaring, die de ex perimentator van zijn beide trucs gaf, was Inderdaad volkomen logisch en over tuigde alle aanwezigen van het feit, dat hier geen boven natuurlijke krachten aan het werk waren geweest. Ook de telepathie of gedachtenoverbren- ging heeft geen enkelen geestelijken on- dtergrond. De oplossing hiervan schuilt in de onwillekeurige spierreflexen van het medium dat zich sterk op de opdracht concentreert en den „telepaath" aldus on feilbaar den weg wijst. Het eenige wat daarvoor noodig is, is een sterke concen tratie van het medium en de zekere ge voeligheid van den „telepaath" voor het waarnemen der spierreflexen. Ter staving van deze laatste bewerin gen werd den heer Shankara opdracht verstrekt een moeilijk schaakprobleem volgens een bepaald schema op te los sen. Dit probleem was samengesteld door bestuursleden van het Leidsch Schaak genootschap, terwijl, nadat de heer S. zich onder geleide uit de zaal had ver wijderd, onze wereldkampioen schaken, dr. Max Euwe op een demonstratiebord aan gaf welke manipulaties S. zou hebben te verrichten. Ter motiveering van zijn aanwezigheid in deze zaal, zeide de heer Euwe, dat hij allerminst de frère-compagnon is van den heer Shankara, maar dat hij zich interes seert voor de vraag of er bij het schaak spel inderdaad zooiets als telepathie be staat. Op grond van zijn eigen ervaring in een der partijen tegen Aljechin is sDr. ge neigd die vraag bevestigend te beant woorden. De opgave voor den heer S„ al dus dr. Euwe. luidt dat wit na drie zet ten „mat" aankondigt. Een sterk speler zal voor de bestudee ring van den eersten zet minstens 2U min. tot een half uur noodig hebben. Nadat een aantal personen op het too- neel de plaats der stukken op het schaak bord had ingenomen, werd de heer Shan kara wederom binnengeleid, waarna hem de heer Segaar, bestuurslid van het Leidsch Schaakgenootschap als medium te- beschikking werd gesteld. Blijkbaar voldeed deze uitstekend aan de aan hem gestelde eischen, althans bin nen het kwartier haalde de heer Shan kara het stoute stukje uit, de vijf ge vraagde zetten, in de juiste volgorde, te verrichten. Van deze vijf manipulaties volbracht hij er vier mèt en één zonder contact met het medium. Een daverend applaus en een complimentje van dr. Euwe beloonden den „telepathischen schaak meester" voor de interessante prestatie, waarmede deze avond werd besloten. Rest nog te vermelden, dat dr. Euwe voor de pauze zoo bereidwillig was om, ■waar dit wenschelijk bleek, als tolk op te treden. LEIDSCHE HANBELSVEREENIGING. De alhier gehouden algemeene vergade ring van aandeelhouders der N.V. Leid- sphe Handelsvereeniging, heeft de jaar stukken per 31 December 1935 goedge keurd. Het dividend werd bepaald op 2"/o. Hedenmorgen heeft te Tokio een militaire Putsch plaats gehad, waarvan de draag wijdte en de beteekenis nog niet geheel zijn te overzien. Volgens een bericht van den Japanschen minister van buitenlandsche zaken aan den Japansdhen consul te Singapore, heb ben de muitende militairen het bureau van den minister-president, het hoofd bureau van politie, het ministerie van binnenlandsche zaken en de woning van den minister-president bezet. Het ministe rie van buitenlandsche zaken deelt mede niet bezet te zijn. Derde regiment infanterie muit. Volgens berichten uit Sjanghai is de putsch uitgevoerd door 3000 man van het derde regiment infanterie van de eerste divisie, welke te Tokio in garnizoen ligt, geleid door jongere officieren. Hedenochtend bij het aanbreken van den dag bezetten zij de bovengenoemde gebouwen, na de wachten onschadelijk te hebben gemaakt. Afdeelingen van de keizerlijke garde hebben opdracht ontvangen de muiters uit de door'hen bezette gebouwen te ver drijven. De eerste divisie had opdracht ontvan gen naar Mandsjoerije te vertrekken en de manschappen waren voorzien van scherpe patronen, in plaats van met de losse patronen, welke door het ministerie van binnenlandsche zaken worden ver strekt. Veel bijzonderheden zijn evenwel niet te verkrijgen, aangezien een scherpe cen suur is Ingesteld op het telegraaf-verkeer, terwijl de telefonische verbindingen geheel zijn verbroken. Naar vernomen wordt hebben na den putsch ernstige ongeregeldheden plaats gehad. In verband hiermede wordt erop gewe zen, dat sedert geruimen tijd de politieke toestanden in Japan worden gekenmerkt door een sterke liberale en antl-fascisti- sche strooming, welke zich keert tegen het reactionair conservatisme van het leger. Vooral bij de verkiezingen is dit sterk tot uiting gekomen. Het Japansche consulaat te Sjanghai heeft de Japansche bladen, welke in Ohina verschijnen, verboden iets te be richten over de gebeurtenissen in Japan. In Chimeesohe kringen is men van meening. dat de opstand een gevolg is van de oppositie van de Japansche staatslie den tegen de militaire eisfehen en de wei gering om vier jaar geleden een oorlog- tegen Sovjet-Rusland te ontketenen, toen de Sovjet-troepen in het Verre Oosten niet in staat waren voldoende tegenstand te bieden. Ministers vermoord. Officieel wordt gemeld, dat de muiters minister-president- Okada, minister van financiën Takahashi en admiraal graaf Saito vermoordden. Generaal Watanabe. de inspecteur- generaal van de militaire opleiding, werd ernstig gewond. Verder wordt medegedeeld, dat ook graaf Makino en generaal Suzuki, groot kamerheer, werden aangevallen; zij wis ten evenwel te ontsnappen. Prins Sajonji, generaal Kawashima, de minister van oorlog, en Yuasa, de minis ter van het Keizerlijk Huis, zijn ongedeerd. Verder wordt vernomen, dat de staat van beleg is afgekondigd. De moordenaars werden geleid door kapitein Monaka. Da vermoorde admiraal Saito is vijf keer minister van marine geweest en twee keer gouverneur-generaal van Korea. Vervol gens is hij minister-president geweest. In 1927 stond hij aan het hoofd v.an de Japansche delegatie naar de drie-mogend- heden vlootconferentie te Genève. Ook Takahashi is eens minister-presi dent geweest en zes keer minister van financiën. De premier Okada behoorde tot de ge matigde partij en zijn bewind scheen door de jongste verkiezingen, die voor de Seijoekai-partij de nederlaag brachten, te zijn bevestigd. Hij was evenals Takahashi vrij fel gekeerd tegen de eischen van het leger en daarom in radicale legerkringen gehaat. Men vreest in China daarom voor scherpe militaire maatregelen in China en tegen Sovjet-Rusland. Takahashi behoorde tot die staatslie den, die bij politiek gewichtige beslissin gen steeds geraadpleegd worden. Hij is 82 jaar oud geworden. Hij was een van Ja pan's invloedrijkste staatslieden. De pre mier Okada is 67 jaar oud geworden. Sinds 1934 was hij eerste minister. Admiraal Saito bereikte een leeftijd van 77 jaar. Voorts verluidt, dat ook de minister van binnenlandsche zaken Goto door de op standelingen is vermoord. Later is dit ook bevestigd. Tegen de troon is de muiterij in ieder geval niet gericht. De muiters verklaar den nadrukkelijk den Mikado te steunen. Enkele vechtpartijen hadden plaats een paar branden braken uit. De Bank van Japan is gesloten evenals de effectenbeurzen te Tokio en Osaka. De Japansche gezant te Washington, Saito, verklaarde geen bericht te hebben ontvangen over de ongeregeldheden in Japan. De telefoon-verbinding tusschen San Francisco en Tokio is verbroken. De Trans- racific-dienst deelt mede, dat het tele foonkantoor van Tokio geen verbindingen meer tot stand brengt. De nieuwe Japansche ambassadeur in China. Arita. is te Sjanghai aangekomen. Men deelde hem de gebeurtenissen in Ja pan mede, doch hij weigerde eenig com mentaar hierop te geven. Een nieuw kabinet? Naar gemeld wordt, zou de minister van marine, admiraal Osuni, door den Mikado zijn belast met het vormen van een nieu we regeering. De Japansche Rijksdag is tegen 20 April bijeengeroepen. Latere berichten melden, dat de autori teiten den toestand meester zijn en er weer rust heerscht. Het schijnt dat de minister van buiten landsche zaken Hircta en de onderstaats secretaris Sjigemitsu ongedeerd zijn. De staatsgreep had eerst zonder wan ordelijkheden plaats, doch later werd in de stad geplunderd en zijn enkele bran den gesticht. In welingelichte kringen in Sjanghai twijfelt men er niet aan, of de zaak werd op touw gezet door de vereeniging van jonge officieren. Van welingelichte zijde wordt gezegd, dat de opstandelingen' ge bruik maakten van mitrailleurs. Hoewel de gegevens nog vrij schaarsch zijn, mag o, i. toch wel worden aangeno men, dat de beweging haar ontstaan te danken heeft gehad aan de ontevreden heid onder de jongere officieren, die van meening zijn, dat de regeering niet scherp genoeg optrad tegen China en Sovjet-Rus land. Vandaar ook reeds zeer alarmeeren- de geruchten, dat een oorlog met de sovjets niet meer te vermijden zou zijn etc., die dan in het voorjaar zou uitbreken. Laat ons hopen, dat de gematigden ook thans meester van den toestand blijven! VEREENIGING TOT CHRISTELIJKE ONTWIKKELING. Lezing met lichtbeelden. Men schrijft ons: Welke offers, maar ook: welke bemoe digende bevindingen de consequen ties kunnen zijn van het geloof in Christus, heeft gisteravond met woord en beeld de heer Buwalda, officier van het Leger des Heils, bewezen. Genoemde heer, die geruimen tijd in Suriname als zendeling voor het Leger des Heils werkzaam is geweest, gaf ter inleiding een leerzaam verslag over de eigenaardigheden van het land en zijn bevolking. Het contact met den christen-zendeling vormde het tweede deel van sprekers rede die, zooals te verwachten was, het karak ter droeg eener getuigenis van eigen er varing. De daarbij gebruikte projectie lantaarn gaf veel lief en leed te aan schouwen. De enkel-mediteerende christen moge bij zulk een vertooning indachtig worden aan den plicht tot arbeidzaamheid en de roeping om „visschers van men- schen" te worden. Tijdens de pauze vertoonde mevr. Bu walda de omslachtige kleederdracht der Surinaamsche vrouw, demonstreerende al de handelingen bij het kleeden, alvorens „toilet" gemaakt is. Na het gemeenschappelijk zingen van het lied: „Ik heb den vasten grond ge vonden", werd de vergadering door den voorzitter met dankzegging gesloten. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal examen Rechtsgeleerdheid de heeren H. J. van Meeuwen (Den Haag) en R. P. Kokosky (Den Haag); voor het candldaatsexamen Wis- en Natuurkunde, letter L. de heer Kwee Hwat Djien (Leiden) en voor het Voorbereidend Kerkelijk examen de heer D. J. de Reus (Den Haag), ZILVEREN JUBILEA. Van de heeren Th. Bergers en H. J. C. Epskamp. Zooals wij in ons Blad van j.l. Zaterdag reeds mededeelden, was het vandaag de dag waarop de heer Th. Bergers, procura tiehouder bij de N.V. v.h. R. M. Beuth en Zonen, alhier, het feit herdenkt waarop hij vóór 25 jaren bij genoemde firma in dienst trad. De directie en het personeel hadden besloten dezen dag niet onopgemerkt voor bij te laten gaan. Nadat de jubilaris met zijn echtgenoote van hun woning waren afgehaald, werden zij ten kantore ontvangen door de direc tie en commissarissen, alwaar zij in harte lijke woorden werden toegesproken door den directeur, den heer Dr. S. Th. Holst Weber. Spreker memoreerde de vlijt en ijver, welke de heer Bergers in den loop der jaren aan den dag heeft gelegd en ein digde met den wensch, dat hij nog langen tijd zijn beste krachten aan de zaak zou mogen wijden. Hierna werd den jubilaris een attentie namens de firma bewezen, alsmede het eere-diploma van de Maat schappij van Nijverheid en Handel, terwijl aan Mevrouw Bergers bloemen werden aangeboden. Het kantoorpersoneel, de vertegenwoor digers en meesterknechts hadden zich ook niet onbetuigd gelaten en nadat nog ver schillende heeren het woord hadden ge voerd, werd den Jubilaris een fraai cadeau aangeboden, terwijl Mevrouw Bergers met een mooi bloemstuk werd verrast. De heer Bergers dankte, mede namens zijn vrouw, voor de hem betoonde hulde, waarna den jubilaris gelegenheid werd ge geven den verderen dag genoeglijk in den huiselijken kring door te brengen. Vandaag was het ook 25 jaar geleden, dat de heer H. J. C. Epskamp in dienst trad bij de vleeschhouwerijen der firma G. W. Zandvoort. Nadat de jubilaris per auto van zijn woning aan de Haarlemmerstraat was ge haald, werd hij in het hoofdkantoor aan de Hooglandsche Kerkgracht in hartelijke bewoordingen toegesproken door den heer I .Zandvoort, die zijn gelukwenschen ver gezeld liet gaan van de aanbieding van een geschenk onder couvert. De heer van Asperen uit Den Haag, lid van het hoofd bestuur van den Ned. Slagershond over handigde den jubilaris vervolgens de zil veren medaille voor 25-jarige trouwe dienstvervulling, terwijl 'namens het per soneel de heer van Klaveren een cadeau aanbood. De hartelijk-gestemde huldiging werd verder nog bijgewoond door de heeren Wijnobel. Verhoog en van der Steen, re spectievelijk voorzitter, secretaris en be stuurslid van de Leidsche Slagerspatroons- vereeniging. VER. TOT BEVORDERING DER BELANGEN VAN SLECHT HOORENDEN. Bijeenkomst van de afdeeling Leiden. Gisteravond werd in de groote Nutszaal wederom een bijeenkomst gehouden van bovengenoemde vereeniging. De presidente mevr. T. Kranenburg-Siemens opende te ruim 8 uur den avond met de talrijke aanwezigen hartelijk welkom te heeten. inzonderheid mevr. van Itallie-v. Embden, die zoo vriendelijk was dezen avond een lezing te willen geven getiteld ..hoe ont stond de Volkenbond en wat wil hij". Alvorens mevr. van Itallle het woord te geven, werden eenige zaken van huishou- delijken aard behandeld. De presidente memoreerde dat de gToepstelefoon een kentering heeft gebracht in de bijeen komsten; immers door dit hulpmiddel zijn velen in staat van lezingen, muziek enz. te genieten, het bestuur heeft echter wel be grepen. dat toch nog een gToepje overblijft, dat het gesproken woord niet kan volgen. Voor diegenen zal een splitsing gemaakt worden om op andere wijze ook hun een genoeglijken avond te bezorgen. Zij die dus niet kunnen volgen, moeten niet weg blijven of zich maar stil houden, maar worden verzocht zich bfi het bestuur te melden. De pennlngmeesteresse. mej. I v. Loo. gaf een kort doch duidelijk jaaroverzicht, waarvoor de presidente haar hartelijk dank zei. Mej. v. Loo trad dit jaar af. maar stelde zich herkiesbaar; tegencandidaten waren niet ingezonden, zoodat de pennlngmees teresse met alg. st. werd herkozen. Hierna werd het woord gegeven aan mevr. v. Itallle. Spr. ging vele eeuwen terug en vond reeds in tijden van het Oude en Nieuwe Testament een Volken- bondsgedachte. doch zij noemde de menschheid een trage leerling, die slechts leert, wanneer zii klappen krijgt. „Wij zouden kunnen huilen, omdat iets moois zoo langzaam kan gaan maar moe ten dankbaar zijn. als we zien dat het toch groeit". Door alle eeuwen heen vond spr. man nen. waaronder ook Nederlanders, die steeds meenden op de een of andere wijze een oorlog te kunnen voorkomen. Steeds kwam men voor groote moeilijkheden te staan, doch de gedachte een oorlog met al zijn vreeselijke gevolgen te voorkomen, werd niet losgelaten. Toch brak in 1914 de groote wereldoorlog uit waarna de Volken bond zooals die nu is ontstond. Mevr van Itallie onderbrak hier haar lezing. Ter afwisseling werden door den heer v d. Zanden eenige lantaarnplaatjes, die ons in Zwitserland brachten, vertoond, waarna werd gepauzeerd. Na de pauze BINNENLAND. Dr. Colijn over de Indische begrootlng, (Pari. Overzicht, 3e Blad), Bescherming tegen luchtaanvallen: het oordeel der Eerste Kamer, (Binnenland, 3e Blad). Te Utrecht is, 66 jaar oud, overleden prof. L. Bouman. (Kerk en School, 2e Blad). Twee wielrijders bij Apeldoorn door auto aangereden en gedood. (Gemengd, 3e BI.) De Engelsche voetbalwereld in de knel. (Sport, 3e Blad). Een praatje mèt- en Iets óver Burge meester E. Vernéde: bij zijn a.s. afscheid van Voorschoten. (3e Blad). BUITENLAND. Een militaire Putsch in Japan. Drie ministers vermoord. (Ie Bla$). Kanunnik Bannasch in Duitschland in vrijheid gesteld. (Buitenland, le Blad). De Fransche minister Flandin verdedigt het Fransch-Russische pact. (Buitenland, le Blad). Herinnering aan Koningin Astrid van België. (Buitenland, le Blad). De moeilijkheden ter Vlootconferentie. (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. werd eenige tijd aan liplezen besteed onder leiding van mej. M. Driessen, waar na mevr. van Itallle weer het woord nam en naging hoe en wat de Volkenbond nu doet. er daarbij op wijzend, dat Nederland niet is achtergebleven en zfjn bekwame mannen steeds in den B.V. heeft gezien, Spr. wees erop. hoe door het bestaan van tractaten en overeenkomsten tusschen verschillende landen en door het zich, onderwerpen aan den uitspraak van het Permanente Hof van Internationale Justitie reeds ernstige geschillen, die tot een oorlog hadden kunnen leiden zijn opgelost. Spr. noemde tevens de verschillende commissies die onder den V.B. ressorteeren als de Hygiënische Comm., Gezondheids- Comm. ter bestrijding van T.B.C. typhus, slaapziekte enz., financieele comm.. Intel lect. comm.. comm. tot hulp van verdruk ten en vluchtelingen bestrijding van han del in opium, handel in vrouwen enz. Spr besloot met de aanwezigen op to wekken den V.B. te steunen, gezien hc-t vele goeds dat daardoor reeds ontstaan is. Mevr. Kranenburg bracht hierna har telijk dank namens allen voor de zeer interessante lezing en bood spr. een mandje bloemen aan. waarna zij dezen avond sloot. Het was reeds te laat gewor den om nog meerdere lantaarnplaatjes te vertoonen. De bloemen ter opluistering op de tafels waren welwillend bezorgd door den heer Kviest. Korevaarstraat. De volgende bijeenkomst zal gehouden worden op Dinsdag 24 Maart a.s. NED. REIS VEREENIGING AFD. LEIDEN. Vertooning der K. L. M.-Film. Gisteravond werd in de bovenzalen van „In den Vergulden Turk", welke geheel gevuld waren met leden en enkele genoo- digden, een z.g. K.L.M.-avond gehouden. Bij afwezigheid van den voorzitter werd de bijeenkomst geopend door den secre taris, waarna deze het woord gaf aan den heer A. J. van Ginkel, die namens de K. L. M. een causerie kwam houden. Spr. toonde op het witte doek de ver schillende typen vliegmachines, waarmede de K.L.M. sedert ruim 15 jaar de dien sten onderhoudt, gaf van vele en vooral van de laatste typen uitvoerige beschrij vingen en liet verschillende vliegroutes en vliegvelden op het witte doek verschijnen, zoodat de aanwezigen zich een duidelijk beeld van het enorme bedrijf van de K. L. M. konden vormen. Na de pauze werd de K.L.M.-Film ver toond, waarvan de eerste twee deelen een beeld gaven van het bedrijf in ons eigen land en van verschillende luchtroutes, waarbij het gehoor meevloog naar Enge land, Parijs, Kopenhagen en Berlijn, ter wijl in die plaatsen ook nog korte uitstap jes werden gemaakt. Het derde deel van de film deed de Indië-reis meemaken, w "'-- ook ruimschoots werd genoten. I-Iet wrs een zs-r le: rzame en genot volle avond, welke met een dankwoord aan de K.L.M. en in het bijzonder aan den heer Van Ginkel voor zijn zeer aar dige causerie werd besloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1