Help Uw Nieren
768te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 21 Februari 1936
Vierde Blad
No. 23285
PARLEMENTAIR OVERZICHT
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
BEGROOTING VAN
NEDERLANDSCH-INDIË.
Wat dunkt u van den gouverneur-ge
neraal? Deze vraag komt, begrijpelijk, bij
de behandeling der Indische begrooting
naar voren.
Zij komt steeds naar voren, maar na
tuurlijk te meer aan het eind van een
bestuursperiode.
Nu, de heer Van Kempen was over het
beleid van de Indische Regeering in staat
kundig opzicht zeer wel te spreken. Hij
bracht haar hulde voor hetgeen zij ter
handhaving van een gezonden staatkun
digen toestand heeft gedaan. Met de ern
stige critiek, op haar geoefend, kon hij
zich niet eensgezind verklaren. Een ge
zonde evolutie in de nationaal-Indische
beweging werkt de Landvoogd niet tegen.
Wel is hij meermalen krachtig opgetre
den, maar als hij het deed. was het
noodig. In dit verband citeerde de heer
Van Kempen Vondels woorden: „Straf is
zijn hand, maar lieflijk zijn gemoed". En
wat de „conflicten"' met den Volksraad
betreft: er zijn geen conflicten, meende
de heer Van Kempen, althans niet wan
neer dat lichaam duidelijk zijn plaats in
het Indische staatsbestuur in het oog
houdt en zich geen rechten aanmatigt,
welke het niet heeft. Ten aanzien van de
N.S.B. moet de landvoogd paraat zijn.
De katholieke woordvoerder, de heer
Feber, die overigens een nogal scherpe
speech hield, heeft zich niet in directen
zin over den landvtrogd uitgelaten, maar
wél over de regeerings-gemachtigden, die
volgens hem onnoodig-prikkelend optre
den. Maar dat de sociaal-democraat Cra
mer over het staatkundige beleid van'den
landvoogd niet te spreken was, lag voor
de hand.
Wat de staatkundige en financieele toe
stand van Indië betreft: het spreekt van
zelf, dat daaraan een belangrijk deel van
het debat was gewijd. Terwijl de heer
Feber aan den eenen kant pleitte voor
instelling eener commissie tot onderzoek
van het bekende denkbeeld der „impe
riale zelfvoorziening", betoogde hij aan
den anderen kant, dat het moederland
krachtiger hulp dient te bieden aan Indië,
zoowel ln den vorm van samenwerking tot
versterking van het Indische bedrijfs
leven. als van onmiddellijk-noodzakelijke
financieele hulp aan Indië. Deze laatste
zoo betoogde hij is ook in het be
lang van de positie van den Nederland-
schen gulden, want wanneer de Regeering
deze positie wil handhaven, dan moet zij
ook bevorderen, door directe hulp, dat de
Indische Overheid haar primaire taak
tegenover de organen der volksgemeen
schap kan blijven vervullen. De heer Van
Kempen bleek niet blind voor de waar
heid, dat Nederland al veel voor Indië
doet (hij waardeerde b.v. zeer wat er
in het Handelsverdrag met Amerika werd
opgenomen), maar toch zijn er cultures,
b.v. de koffie, die een krachtiger hulp be
hoeven. Zoo is er meer. En wat de finan
ciën betreft wenschte deze afgevaardigde,
dat Nederland de kosten der Indische de
fensie op zich zou nemen; of hij hier
alleen de maritieme defensie bedoelde,
bleek niet. Dat de economische critiek bij
den heer Cramer even scherp was als de
staatkundige, zal niet verrassen. Hij
meende zelfs, dat de aanpassings-politiek
der Regeering Nederland „naar den af
grond voert": dat zij te veel is afgestemd
op de zorg voor Nederlandsche belangen
en hij bepleitte een krachtige industriali
satie ginds, waarmee, naar zijn meening,
te lang gewacht is. Ook den gezondheids
toestand der bevolking achtte hij onbe
vredigend; er heerscht ondervoeding; de
ziekten nemen toe; het sterftecijfer is
gestegen. Zoo hing hij een somber beeld
op van den toestand ginds.
Twee sprekers hebben wij nog niet ge
noemd: de heeren Van Boetselaer van
Dubbeldam en Westerman.
Eerstgenoemde was, de staatkundige
situatie in Indië besprekend, van oordeel
dat er op het oogenblik zeker geen aan
leiding is voor koersverandering. Misschien
dat later de teugels eens wat meer ge
vierd kunnen worden. Niet ten onrechte
heeft hij in het licht gesteld, dat ook een
gouverneur-generaal, op zoo machtige
positie staand, een feilbaar mensch is, die
nooit iedereen kan voldoen, en die inzon
derheid wat zijn verhouding tot de in-
landsche beweging betreft, uitermate voor
zichtig dient te zijn, want hij geeft al
spoedig aanleiding tot critiek. Dat, over de
staatkundige verhoudingen sprekend, de
heer Westerman den Volksraad over de
knie legde, valt, gezien zijn opvattingen
in het algemeen, niet te verbazen. Hij was
van oordeel, dat de Volksraad nog te veel
op den stoel der Regeering wil gaan
zitten, al gaf hij het college een goed
keurend knikje, omdat het in het afge-
loopen jaar minder moties heeft aange
nomen dan in het vorige. Volgens den
heer Westerman is er in Indië een amb-
tenaars-overheersching, een bureaucrati
sche versnippering en rompslomp, die
evenals andere verkeerde verschijnselen,
welke hij schetste een gevolg zijn van
de parlementaire democratie.
Economisch-financieel stelde de heer
Van Boetselaer de vraag, of de door de
Regeering daaromtrent gegeven cijfers
niet te optimistisch zijn. Overigens is aan
het vermogen van Nederland, om hulp te
brengen, ook een grens gesteld; als wij
alle wenschen, inzake Indië geuit, zouden
willen bevredigen, zouden we zelf zoo on
geveer bankroet gaan, meende hij. In aan
sluiting hieraan moge vermeld worden,
dat de heer Westerman schetste hoeveel
Nederland reeds voor Indië heeft gedaan.
Men vergeet dit in Indië wel eens, en nu
gaat het niet aan, de bestaande finan
cieele moeilijkheden eenvoudig aan het
moederland te willen endosseeren. De
zelfde afgevaardigde is opgekomen tegen
dp woorden, door den Engelschen staats
man Lloyd George onlangs over het kolo
niaal bezit (ook van Nederland) gespro-
BELGISCHE
ONDERSCHEIDINGEN
VOOR NOORDWIJKERS.
IN VERBAND MET HET ZOMER
VERBLIJF DER KONINGSKINDEREN.
Gisteravond zijn tijdens de officieele
receptie op het Belgisch Gezantschap te
Den Haag de navolgende décoraties aan
onderstaande Noordwijksche ingezetenen
toegekend, in verband met de door hen
bewezen diensten tijdens het verblijf ge
durende den afgeloopen zomer te Noord-
wijk van de Belgische Koningskinderen:
De Burgemeester de heer J. B. V. M. J.
van de Mortel is benoemd tot Comman
deur in de Orde van Leopold II: de heer
R. Tappenbeck voorzitter van den Raad
van Beheer der Mij. .Zeebad" tot Ridder
in de Kroonorde van België; de hf°r F.
Wassenaar inspecteur van politie tot
Ridder in de Orde van Leopold II; de heer
C. van Vliet gemeente-architect tot Ridder
in de Orde van Leopold II; de heer G.
Eshuis majoor van de Rijks veld wacht,
medaille le klas Huis van den Koning;
de heer Hendrikse agent van politie,
medaille 2e klasse Huis van den Koning.
o
TERAARDEBESTELLING JHR. MR.
J. W. SCHORER.
Op de begraafplaats van Oostkapelle
heeft gistermiddag onder groote belang
stelling de teraardbestelling plaats gehad
van het stoffelijk overschot van wijlen
jhr. mr. J. W. Schorer uit Den Haag. Na
dat een godsdienstige plechtigheid had
plaats gehad voerden het woord jhr. mr.
G C. von Weiier voorzitter van den Bond
voor Lichamelijke Opvoeding, den heer
Van Bemmelen namens de vereeniging
..Onze Vloot" de heer C. E. van Swieten.
namens de Haagsche Burgerwacht de heer
Gijsberti Hodenoi.il namens vele vrienden,
de kapitein-adjudant J. U. Breunesse. die
gedurende 15 jaar met den overledene
voor de Vierdaagsche Afstandsmarschen
heeft gezorgd. Namens de familie sorak
jhr. C. L. Schorer. een neef van den over
ledene waarna de zoon van den over
ledene. jhr. mr. J. W. M. Schorer ook
namens zijn moeder dank bracht voor de
eer. zijn betreurden vader bewezen.
ken; hij verweet onze Regeering met de
versterking der defensie te lang te heb
ben- gewacht.
Trouwens
van meer dan één kant is in deze dis
cussie reeds op zoodanige versterking aan
gedrongen. Men weet, dat ze in de
maak is.
HAGENAAR.
Hr. Ms. SUMATRA.
De resultaten van de proeftochten.
De nadere beproeving der machine
installatie van Hr. Ms. Sumatra zal de
komende maanden de gewone oefeningen
hervatten.
Over de resultaten der proeftochten
meldt het Soer. Hbld. nog het volgende:
Er is reden te over voor tevredenheid.
De Sumatra heeft bewezen w°er een krui
ser te zijn die mede zal tellen in het ge
vecht. Het trillen dat vroeger een goede
vuurleiding ten zeerste belemmerde, is
verdwenen waardoor het schip artilleris-
tisch even goed zelfs is geworden als de
Java de laatste ligt zelfs iets minder
stil. De snelheid van de Sumatra geeft
eveneens reden tot voldoening
Om begrijpelijke redenen daalt het blad
niet in technische details af. maar één
voorbeeld mag wel vermeld. Bi.j 265 om
wentelingen. dus terwijl de machines lang
niet 't uiterste presteerden, is een snelheid
bereikt van 27'/2 mijl. Dit geschiedde met
volledige oorlogsuitrusting en volledige
oorlogsbemanning met een zeer aanzien
lijke waterverplaatsing dus en bovendien
dn tropisch vaarwater dat. zooals bekend,
de snelheid naar beneden drukt. VergeLjkt
men dit eenc cijfer met de cijfers van
andere marines, die bij snelheidsproeven
hun schepen leeghalen om de walerver-
plaatsing zoo klein mogelijk te doen zijn
can komen wii er heel goed af.
Uiteraard kan de Sumatra ook hoogere
snelr.eden halen en zij heeft dit ook ge
daan. Bij de proeftochten werd niet ge
poogd het alleruiterste aan snelheid te
bereiken. Dit brengt in vredestijd maar
onnoodige risico's mee; in tijd van oorlog
zal men er ratuurlijk zonder dralen toe
overgaan.
UITBREIDING ZONDAGSDIENST B13 DE
P.T.T.?
Onderzoek wordt ingesteld.
Naar „De Standaard" meldt, bestaan er
bij het hoofdbestuur der P.T.T. plannen
tot een aanmerkelijke uitbreiding van den
dienst op Zondag.
Tot heden werd van de nachttreinen,
die loopen in den nacht van Zaterdag op
Zondag geen gebruik gemaakt voor het
postvervoer. Een onderzoek wordt thans
ingesteld naar de kosten, die verbonden
zullen zijn aan een regeling, om door
middel van aan de nachttreinen aanslui
ten den autodiensten, de post in de Zon-
dagochtenduren nog op alle plaatsen te
kunnen afgeven.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Oeverzwaluw" is te Bandoeng aan
gekomen.
RECLAME. 656»
Door slacht, werking van de NIEREN kun! U last krijgen
van 's nacht» moeten opsteen. Zenuwachtigheid, Pi)n in
de Beenen, Duiseligheid, Verlies van Energie, Krampen,
Branding. Cyste* voorkomt minder goede werking van de
NIEREN en geeft, gegarandeerd, in 8 dagen volledige
voldoening, of U krijgt Uw geld terug. Neem Cystex,
Uw apotheker of drogist heelt het.
HEILIG-LANDSTICHTING.
Bestaat 25 jaar.
28 Februari zal het juist 25 jaar geleden
zijn, dat de Heilig-Land Stichting werd
opgericht.
De akte van oprichting werd toen ver
leden ten overstaan van notaris De Vocht
te Waalwijk op de pastorie van St. Jan
den Dooper. waar de stichter toen kape
laan was.
Het feest wordt thans niet gevierd, om
dat zoo pas de voorzitter van het bestuur,
mr. E. baron Van Hövell van Wezeveld tot
Westerflier, kwam te overlijden, en omdat
het juist valt in de eerste week van de
Vasten. Het wordt gevierd met Pinksteren.
Msb.
o
HET ROKIN WORDT GEDEMPT.
Besluit van den gemeenteraad van
Amsterdam.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteravond met 24 tegen 19 stemmen be
sloten het Rokin te dempen vanaf het
nieuwe parkeerterrein tot nabii de uit
monding van den Grimburgwal. Het ge
deelte van het Rokin tusschen Spui en
Munt zal met enkele meters worden ver
breed.
De burgemeester deelde na afloop van
de stemming mede. dat. als het werk uit
gevoerd is. B. en W. zullen overwegen van
de omwonenden een baatbelasting te
heffen.
o
DE STRANDING VAN DE SLEEPBOOT
DRENTE.
Burgemeester C. J. Eyma van Egmond
heeft namens het Camegie heldenfonds
gisteren aan Huib Wijkers een gift van
f. 50.uitgereikt voor het redden met
levensgevaar van kapitein v. d. Graaff bij
de stranding van de Drente op 19 October
j.l. De slooping van de Drente die tijdelijk
was gestaakt is thans weer hervat.
Een groot deel van de Drente zal a.s.
Donderdag in het openbaar worden ver
kocht.
Wij leven reeds wel in 1936, maar de
film „Golddiggers of 1935", een der mach
tigste Amerikaansche „show"-films van
den laatsten tijd zal U toch nog interes
seeren. Honderden van de mooiste Holly-
woodsche meisjes treden er in op, terwijl
de bekende Amerikaansche zanger Dick
Powell, dien men hierbij in een der scènes
ziet, zich doet hooren met andere, even
gaarne geziene artisten als Adolphe
Menjou, Gloria Stuart, Alice Brady, Glenda
Farrell en vele anderen.
De regisseur is Busby Berkeley, op wiens
conto reeds de balletten uit „42nd Street",
„Wonder Bar", „Golddiggers van 1933",
„Footlight Parade" e.a. staan. Deze Ber-
HET SCHRIKKELJAAR 1936.
Wie zal het aanzoek doen t
1936Schrikkeljaar. Schrikkeljaar
366 dagen enin zoo'n jaar is het ge
bruikelijk, dat het meisje den jongeman
een aanzoek doet. Zullen de ongetrouwde
onder de Hollywoodsche vrouwelijke sterren
na vier jaren eindelijk de kans benutten
om hun ideaal, waar zij reeds zoo lang op
wachten, aan den haak te slaan?
Wij hebben er enkele sterren naar ge
vraagd. Het is jammer voor de knappe
jongemannen in Hollywood, maar de
dames zijn zeer verlegen. Zij schijnen
bang te zijn de mannen te verschrikken
óf zij maken geen gebruik van een oude
traditie.
Patricia Ellis, de bekoorlijke jonge
keley is een „wonderman", die zélfs in dit
genre met deze film baanbrekend werk
verrichtte. Gebaseerd op een .geestig ge
geven, komen er weer meerdere opzien
barende balletten in voor. Om in Ameri-
kaanschen stijl te blijven, willen wij met
cijfers werken en U verklappen, dat één
dier balletten in deze muzikale film bege
leid wordt door niet minder dan
90 vleugels. Daar kan niemand tegen op.
óf er moet eens een regisseur komen, die
niet eerder dan met het getal 100 tevre
den is! De „songs" werden reeds „schla
gers"; wij herinneren aan „I'am goin'
shoppin with you", „The words are in my
haert" en „Lullaby of Broadway".
actrice, die met Joe E. Brown de hoofdrol
vertolkte in „Op de Planken", is een gede
cideerd tegenstandster van het schrlkkel-
jaargebruik.
„Ik zal zeker niet een man achterna
loopen! Schrikkeljaar of géén schrikkel
jaar! Ik houd me aan de conventies. Ik
weet, dat ik vele mannen zal teleurstellen",
voegde zij er ironisch aan toe, „dat vind
ik jammer, maar ik kan niet anders, ik
vind het tè gek."
Winifred Shaw verklaarde:
„Ik vind, dat het een vrouw niet past,
den man een aanzoek te doen. Het is een
bespottelijk idee, wanneer een vrouw een
man een aanzoek zou doen. En dan moet
zij nog een blauwtje loopen op den koop
toe! Nee, dat is niets voor mij. De privi
lege's, die een schrikkeljaar biedt, kan ik
niet accepteeren!"
De schoone Anita Louise, die to „Een
Midzomernachtdroom" de rol van Titania
vertolkt is werkelijk verlegen
„Ik zal nooit een man durven vragen,
zélfs niet in een schrikkeljaar. Ik weet,
dat de meeste mannen nadat zij ge
trouwd zijn beweren, dat het him vrouw
was, die het aanzoek gedaan heeft, maar
als het aanzoek van mij moet komen,
word ik een oude vrijster."
Maai' zooaLs op iederen regel, is ook hier
weer een uitzondering. Glenda Farrell was
de eenige, welke oprecht blij scheen te zijn
met het schrikkeljaar.
„Jonge", zei ze, haar handen wrijvend,
„kan ik nu eindelijk eens weer hertrou
wen? Ik ga dadelijk naar hem toe!"
Wij vroegen toen bedeesd, wie die „hèm"
was, doch Glenda gaf ten antwoord:
„Dat doet er niet toe, dat kom je
gauw genoeg te weten, want er zal morgen
een huwelijk of een moord geschieden!"
o
EEN NIEUWE AVONTURENFILM.
Woestijnstrijd tusschen blanken
en zwarten.
Claude Rains in „The last Outpost".
Paramount, die met „De Bengaalsche
Lansiers" reeds eerder een avonturenfilm
van hooge klasse bracht, heeft opnieuw
een in tropische oorden spelende, opwin
dende film vervaardigd, die grootendeels in
de open lucht en ln werkelijke woestijn
gebieden werd opgenomen.
Het is „The Last Outpost", waarin dit
maal Cary Grant, Claude Rains, en Ger
trude Michael de hoofdrollen spelen, ter
wijl opnieuw Kathleen Burke als een exoti
sche schoone optreedt. De film speelt in
Koerdistan, waar Britsche officieren door
vrijscharen Koerden in het nauw gebracht
worden en allerlei sensationeele avonturen
beleven, die hen vele malen in doodsge
vaar brengen. De dramatische spanning
wordt sterk, wanneer de twee voornaamste
wapenmakkers tot de ontdekking komen,
dat zij dezelfde vrouw liefhebben.
Deze film. waarin de woestijn, de wil
dernis, groote horden inboorlingen, wilde
dieren en het vuur een groote rol spelen,
kon onmogelijk in de studio's vervaardigd
worden, en dus trok een omvangrijke
Cecil de Mille, de regisseur, bekend om
zijn grootscheepsche regi, zijn verblindende
décors, zijn figurantenmassa's, wierp zich
ditmaal op het gegeven „De Kruistochten".
Van geslacht op geslacht is ons dit bewo
gen tijdperk overgeleverd, een tijdperk, dat
sterk spreekt tot onze verbeelding. Een
verontwaardigd Europa, op avonturen be
luste ridders trekken uit en voor ons oog
doemen op: stoutmoedige vorsten, onver
schrokken Turken, harnassen, slagzwaar
den, schilden en lansen
In de Mille's nieuwe werk ziet men dit
alles terug: een herschepping in uiterlijk
en geest van 12e eeuwsch Europa; met
Richard Leeuwenhart maakt men formi
dabele gevechtscènes mee, de geloovige
Christen wordt meegenomen door de be-
expeditie de Californische woestijn in. Dit
was de eenige mogelijkheid om de film
de echtheid en gvootschheid te geven,
haar door Paramount toegedacht, maar de
maatschappij stelde zich daarmee voor
ontzaglijke moeilijkheden.
Het filmen in een woestijn, waar de
temperaturen dagelijks stijgen tot 118
graden in de schaduw, is namelijk verre
van eenvoudig. In de eerste plaats bleek
al gauw, dat slechts een gedeelte van den
dag gewerkt kon worden, aangezien de zon
tusschen elf uur 's morgens era 2 uur
's middags zoo fel scheen, dat de overvloed
van licht de gelaatstrekken der spelers
voor het oog van de camera volkomen
„wegwaschte". Ofschoon regisseur Charles
Barton aanvankelijk nog probeerde dit
euvel met behulp van schmink te bestrij
den, liet hij tooh al gauw de zon meester
van het terrein, toen diverse leden van het
gezelschap door de warmte werden be
vangen.
De eigenaardige accoustiek van het
woestijngebied maakte het vastleggen van
de dialoog en andere geluiden buitenge
woon moeilijk. Het bleek namelijk dat het
zoemen van den generator hier zeer ver
droeg, zoodat het op een afstand van vier
a vijfhonderd meter zich nog mengde in
de geluiden, die opgenomen moester, wor-
zieling zijner voorvaderen voor een heilig
doel. de romantici onder ons vinden nog
een verrassende liefdesgeschiedenis daar-
tusschen door geweven
De Kruistochten staan voor ons, ln al
hun grootschheid of jammer, hun verhe
venheid of ruwheid. Kosten noch moeite
werden gespaard om de Mille's merkwaar
dige en gigantische visie wederom kracht
bij te zetten: massa-scènes en geweldige
reconstructies van kasteelen en vestingen:
het is opnieuw de Mille als vanouds, die
ons in vorige films zoo dikwijls reeds met
zijn wonderbaarlijke vondsten imponeerde.
Hierboven Laurette Young, Henry Wilccxon
en Joseph Schildkraut in deze reeds veel
besproken productie.
den. Zoodoende moest men er tenslotte
toe overgaan deze machine op honderden
meters afstand te plaatsen, tot het geluid
niet meer te hooren was, waarbij etnde-
looze kabels den electrischen stroom dan
naar het terrein der opnamen moesten
voeren. Toen moest men uit Hollywood
weer extra batterijen laten aanrukken,
omdat de installatie niet krachtig genoeg
bleek om op zulk een grooten afstand te
opereeren.
Tractoren met rupswielen moesten alle
apparaten van den naastbij zij nden land
weg naar het opnameterrein voeren, want
de gewone vrachtwagens der studio's bleken
niet in staat de zandvlakten te overwin
nen. Voor bewegende opnamen met den
camerawagen werden met planken een
soort houten rails aangelegd over heuvels
en dalen. De camerawagen werd hierover
voortgeduwd door gespierde mannen, en
soms als de weg leidde over een heuvel,
kwamen er dertig a veertig man aan te
pas om deze wagen, die met zijn apparaten
en bemanning anderhalve ton woog, over
den top te krijgen.
En voor wie nog niet met ontzag voor
dezen moeizamen filmarbeid vervuld
mocht zijn, zij tenslotte medegedeeld, dat
de acteurs een geregelden, zeer voorzichti-
gen strijd moesten voeren tegen slangen,
schorpioenen en andere vergiftige insecten.