LEIDSCH DAGBLAD Eerste Blad
Woensdag 29 Januari 1936
DE OORLOG.
SPORT.
VISSCHERIJPEPfCHTEN.
LEZING VAN MR. A. G. VREEDE.
Over „Het Inheemsche arbeidsvraagstuk"
De heer mr. A G. Vreede, vroeger
hoold van het kantoor van Arbeid te Ba
tavia heeft gisteravond voor het Leldsch
Comité voor Indische lezingen in de Uni
versiteit een lezing gehouden over ..Het
inheemsche arbeidsvraagstuk".
Mr. Vreede herinnerde aan de woor
den van prof. Drucker in de memorie van
toelicht ing op de wettelijke regeling van
!<t arbeidscontract, dat geen enkele over
eenkomst zóó diep Ingrijpt in het maat
schappelijke, geestelijke en zedelijke leven
van den arbeider als Juist deze. En al gol
den de nieuwe bepalingen op de arbeids
overeenkomst. waarvan spr. de invoeging
in het Indische B.W mocht voorbereiden,
niet op de Inheemsche werkkrachten, deze
woorden zijn niettemin op het Inheemsche
aroeidsprobleem ten volle van toepassing.
Vier elementen treden bij dit probleem
op den voorgrond: het rassenverschil, het
milieu, het historisch gewordene en de
overheidsbemoeienis. 1 Westersche ener
gie en organisatie, gebruik makende van
van nature aroomerige ca vage arbeids
krachten, daarin ligt het kernpunt van het
probleem. Psychisch ontmoeten zij elkan
der niet, waardoor spanning ontstaat; de
kjeiie een psv-"o'-„*isrh raadsel voor den
Europeaan, de toean een beangstigend
raadsel voor den koelie Bij den Chinees
ligt dit raadsel weer anders, al bestaat het
ook daar; de Chinees echter Is realist en
is voor geldverdienen uiterst gevoelig. Deze
verhouding Westersche leiding Ooster-
schc werkracht kom' voorts steeds meer
onder den druk van de onpersoonlijke
naamlooze vennootschap en de plaats, van
de beslissingen ligt dikwijls zeer ver van
de onderneming. Allen. Europeesch zoowel
als Inlandsch personeel, staan daardoor
onder een druk. welke minder tegenwich
ten heeft dan in Europa.
Men trekke hieruit niet de conclusie, dat
de arbeidstoestanden in Indië slecht zou
den zijn; integendeel, zij zijn op Java uit
nemend. op de buitengewesten goed.
Enorme sommen zijn besteed voor hygiëne
en huisvesting en onze ondernemingen
kunnen evenals onze wijze van besturen,
het gansche Oosten tot stralend voorbeeld
worden gesteld. Dit neemt niet weg. dat
een Inheemsch arbeidsprobleem met zijn
moeilijke spanningen, zijn psychologische
fouter, en zijn incidenteele misstanden be-
staata een probleem voor elke kolonlsee-
rende natie van primair belang.
Hoewel de conflicten in de boeken van
mevr Szekely-Lulofs (Emigranten. Rubber,
Koelie i veel te sterk zijn gecondenseerd, is
haar psychologie, zoo van koelie als van
assistent, zeer goed.
Het milieu ver van Java of op Java
zelf is de volgende belangrijke determi
nant in 't probleem. De werving vertoonde
verschrikkelijke euvels en wordt, al ls de
beroepswerving weggewerkt en ls deze nu
in handen der plantersorganisatles, niet
tadellos" doordat door fusie één wer
vingsorganisatie in nauwe samenwerking
met de arbeidsinspectie de werving in han
den heeft. Daarin is én Ceylon èn Malakka
ons ver voor. De psychologische fout der
poenale sanctie was dat de soms door mis
leiding geworven koelie niet behoefde te
worden ontzien, terwijl de assistent hem
niet kon wegsturen, niet mocht slaan en
eigenlijk ook niet uitschelden en toch een
maximum ongewone arbeid uit hem moest
halen. Deze gedwongenheid in de verhou
ding wreekt zich telkens opnieuw, hoezeer
men voortdurend bezig was de scherpe
kanten ervan weg te nemen. Gelukkig
verdwijnt dit instituut in snel tempo: in
1929 waren er nog 400.000. In 1934 nog
slechts 16.000 koelies onder poenale sanctie
in Sumatra.
In 1936 moet over de verdere afschaffing
worden beslist. Voor de Papoea's ln Nieuw
Guinea, deze kind-mensehen. zou dezen
werkdwang nog erger zijn; spr. hoopte
daarom, dat daarvan niet zal komen.
De wijze waarop de arbeidsverhoudin
gen ontstonden, de traditie bleek een veel
belangrijker factor dan spr. aanvankelijk
dacht. In Zuid-Sumatra werken onderne
mingen naast elkander de een met het
Deli-systeem. de ander met het meer ge
moedelijke Java-systeem. De oude feiten,
welke door mr. van den Brand in zijn
Mlllloenen van Dell terecht zijn aan de
kaak gesteld, zijn al sedert jaren verdwe
nen en vooral de laatste 15 Jaren hebben
de maatschappijen krachtig aan de verbe
tering der arbeidstoestanden medegewerkt.
De vierde determinant in het arbeids
probleem ls de overheidsbemoeienis; wet
geving en toezicht. Thans is de anomalie
ontstaan, dat voor de 16.000 contract
koelies een uiterst uitvoerige wetgeving be
staat en voor al de andere 215.000 koelies
slechts een uiterst sobere ordonnantie van
1911. Ons systeem is alles ln contracten
vastleggen en bijna geen wetgeving, het
Engelsche systeem is beter; geen schrifte
lijke contracten en alles geregeld door de
Overheid in de Labour Code. Hierin zijn
wij nu achtergeraakt. Ook de wervings
wetgeving moet herzien zoodra de onont
beerlijke fusie van Adek en Zusama zal
zijn doorgevoerd. Dan schetste spr de
moeilijke taak van de arbeidsinspectie,
welk instituut op uiterst gevaarlijke wijze
is ingekrompen: ook op Java dienen al
lengs voorschriften op den ondernemings-
arbeid te worden uitgevaardigd: dat ook
daar inspectie noodig is hebben de mis
standen op Soemberbopong (en menige
vroegere zaak van dien aardl wel bewezen.
Het geheele probleem overziende spr.
doorspekte zijn rede met voorbeelden uit
de praktijk en ervaringen van zijn reizen
in Sumatra, Malakka, Ceylcn en Britsch-
Indië kan men ongetwijfeld van een
zich Immer versnellende evolutie spreken;
de goede wil voor de oplossing der aan het
Inheemsche arbeidsprobleem thans nog
zoo inhaerente psychische spanning is
overal aanwijsbaar. De factoren van ras,
milieu en traditie werken allengs minder
storend in en wetgeving en toezicht
stuwen gestadig naar verbetering. Spr. deed
een beroep op diegenen onder zijn audi
torium, die geroepen zullen zijn om in het
onvolprezen Ned.-Indië werkzaam te zijn,
hun aandacht aan het Inheemsche ar
beidsvraagstuk niet te onthouden.
o
Vrijdagavond 31 Jan. a.s. des nam.
te 8 uur zal in de Groote zaal der Univer
siteit prof. Nic. iorga. oud-ministerpresi
dent van Roemenië, die op het oogenblik
een lezingentournee maakt door ons land,
voor de „Leldsche Vereeniglng voor Weten
schappelijke Voordrachten" spreken over
„Grands Figures Byzantins".
JAARVERGADERING
R.-K. M.-V. „DE HANZE".
De heer J. Schoondergang als voorzitter
herkozen.
Gisteravond hield de aid. Leiden van de
R.-K. M.-V. „De Hanze" haar Jaarverga
dering ln „In den Vergulden Turk".
De voorzitter, de heer J. Schoondergang,
opende deze belangrijke vergadering met
gebed en wenschte de aanwezigen alle
goeds in 1936.
De notulen werden door den secretaris,
den heer G, van Deene, voorgelezen en
onveranderd goedgekeurd. Bij de inge
komen stukken bevond zich een schrijven
van den heer G. Molkenboer. waarin deze
mededeelde zich niet meer voor een be
stuursfunctie herkiesbaar te kunnen stel
len. De voorzitter sprak daarop woorden
van grooten dank aan het adres van den
lieer Molkenboer voor het vele en belang
rijke werk door hem als bestuurslid ln het
belang van de Hanze gedaan. Een vijftal
nieuwe leden werd door den voorzitter
vervolgens geïnstalleerd en welkom ge-
heeten. De heer Nieuwenhoven bracht
verslag uit der kascommissie, waaruit
bleek, dat boeken en bescheiden ln orde
zijn bevonden. Een keurig jaarverslag van
den heer Van Deene, secretaris, belichtte
ir. ruime mate het vele werk, hetzij alleen
of ln samenwerking met andere mldden-
standsvereenigingen verricht in het be
lang van den middenstand. Het jaarver
slag sjxiorde aan trouw te blijven aan de
banier van De Hanze en propagandist te
zijn. opdat alle middenstanders zich zullen
vereenigen.
In het jaarverslag van den penning
meester, den heer Perquin. bleek, dat het
jubileumjaar wel wat duurder dan andere
jaren was uitgevallen, waarvan niemand,
aldus de voorzitter, spijt behoeft te heb
ben. Het verslag sluit met een batig saldo
van f.49.
Als de voorzitter secretaris en penning
meester dank heeft gebracht voor hun
keurige verslagen, maar vooral voor het
vele werk in het afgeloopen jaar door hen
verricht, worden de heeren Colla, Van
Berge Henegouwen en Rosdorff benoemd
tot leden van de kascommissie.
De begrooting 1936, in behandeling ge
bracht, werd na eenlge discussie aange
nomen.
De voorzitter, de heer Schoondergang,
werd met groote meerderheid herkozen.
In de vacature-G. Molkenboer werd de
heer Van Zijl. als candidaat van bestuur
en leden, met nagenoeg alle stemmen ge
kozen, terwijl de aftr. heer B. W. H.
Bouehier door zijn herkiezing zitting blijft
houden ln het bestuur van de Hanze.
De herkozen voorzitter dankte voor het
vertrouwen, opnieuw ln hem gesteld, en
verzekerde alles ln het werk te zullen
stollen dit vertrouwen niet te beschamen.
Bij de rondvraag werden enkele zaken,
o.a. het clschen van 20°'o kort'ne op den
broodprijs door Maatsch. Hulobetoon bij
levering van brood aan steuntrekkenden,
van de bakkers of slijteTs, besproken. Dit
werd een veel te hooge korting geacht.
Dit en nog enkele andere zaken, die in
de vakbawcglng thuiSbehooren, zullen bij
het bestuur der betrekken vakvereenlgln-
gen aanhangig worden gemaakt.
De geestelijke adviseur spoorde o.a. nog
eens krachtig aan deel te nemen aan de
retraite.
De maand Maart zal ln het teeken van
bijzondere actie staan. Verder deed de
voorzitter mededeeling van het plan van
actie voor den winter. Het winterprogram
vermeldt vele belangrrike vergaderingen
en werkzaamheden, waarbij o.a. ook de
debatingavonden. de gezellige en leer
zame praatavonden weer in eere worden
hersteld en waarin ook wordt gesproken
van een groote winkMbeurs enz. Al met al
een bewlis. dat De Hanze steeds op de
bres staat voor den middenstand en zijn
belangen zal voorstaan en verdedigen.
Hierop volgde sluiting met gebed
o
TOONEELCLUB DER CHR. HIST.
JONGERENGROEP.
„De Abel-spelers".
Reeds lang werden er besprekingen ge
voerd en de mogelijkheid onder oogen ge
zien om de tooneel-club van de Chr Hlst.
Jongerengroep, welke reeds menige goede
uitvoering gaf. als een apart gezelschap te
doen optreden. Het doel dat de Chr. Hlst.
Jongerengroep zich gesteld heeft, t.w. de
bestudeering der sociale vraagstukken en
de verdieping in het beginsel, is hier mede
niet vreemd aan. In dezen kring wenschte
men er voor te waken, dat de amuse-
mentstaak op den voorgrond kwam te
staan. Teneinde een en ander te consti-
tueeren was in het gebouw „Nathanaël"
een samenkomst belegd, waar behalve
leden van het nieuw op te richten gezel
schap ook de heer F. J Groot Enzerlnk,
voorzitter der Chr. Hist. Jongerengroep
aanwezig was. De heer D. Hendriks, die de
spel'.eiding ln handen zal hebben, gaf een
uiteenzetting, waaraan wij ontleenen,
aat het gezelschap zich zal stellen op een
protestantsch-christelijk standpunt- Met
deze factor zal dan ook bij de bewerking
der op te voeren stukken terdege rekening
worden gehouden. Een reglement hoopt
men op de e.v. vergadering samen te stel
len Verschillende tooneelwerken hebben
,.EM Ai-el-(Betere; Spelers" op het reper
toire staan. Zoo zal in begin Maart in de
SCadszaal door hen worden opgevoerd het
bekende tooneelstuk ,.'n Zomerzolheld"
van Cissy van Marxveldt Zooals reeds vele
malen gebeurde, stelt het gezelschap zich
gaarne ter beschikking ter opluistering
van feestavonden. Als administrateur van
het gezelschap zal de heer A. Jansen,
Rijnkade 3. optreden.
De heer Groot Enzerlnk heeft als voor
zitter der Jongerengroep gewezen op de
prettige verstandhouding, die steeds tus-
schen tooneelclub en Jongerengroep be
staan heeft. Verblijdend was het voor hem
te mogen constateeren. dat alle leden der
„Abel-spelers" lid zijn en blijven der Jon
gerengroep. Dit maakt t mogelijk dat de
goede verstandhouding bestendigd blijft-
■Sor. eindigde met de beste wenschen voor
dit nieuwe gezelschap.
De Abel-spelers, een oud gezelschap met
een nieuwen naam, mogen, gezien net
vorig tooneelwerk, hoopvo) de toekomst
tegengaan. Hun spel is vlot, de afwerking
keurig verzorgd.
BIJEENKOMST L. B. B.—S. D. A. P.
Pleidooi voor „Het Plan van den
Arbeid".
In de stampvolle Stadszaal had gister
avond de mobillsatievergadering voor het
„Plan van den Arbeid" plaats, Deze ver
gadering werd gehouden door de Leidsche
afdeellng der S.D.A.P. en den L.B.B
De zaal was rijkelijk versierd met vele
vlaggen.
Nadat de voorzitter van de Plan-Com
missie, de heer J. C. M. de Roo, een kort
inleidend woord had gesproken, werd door
de „Stem des Volks" een tweetal liederen
ten gehoore gebracht.
Vervolgens besprak de heer H. Ploeg uit
Utrecht het Plan. Spr. virig zijn betoog
aan, met te wijzen op de heerschende
slechte economische toestanden. De tegen
woordige machthebbers in het politieke en
economische leven schieten to kort. Nu
trachten zij zich' er uit tè redden en hier
van wordt de kleine man de dupe, onder
het motto van de regeering Colijn: „Aan
passen". Wij. aldus spr., vragen voor die
regeering: „Waar ls het einde van uw aan
passing?" Het antwoord luidt: „Wij weten
het niet". De S.D.A.P. heeft naar aanlei
ding van dit antwoord, als noodkreet van
de groote massa, die leeft ln kommervolle
omstandigheden, het „Plan van den Ar
beid" ontworpen. Het Plan bevat maat
regelen om de werkloosheid te beperken
en de conjunctuur te beheerschen. Om het
eerste te bereiken zullen een groot aantal
openbare werken worden uitgevoerd. Ver
der zal de 40-urige werkweek worden In
gesteld en door het verlengen der leer
plicht, beoogt het Plan het tegengaan van
de jeugdwerkloosheid. Hierdoor zullen in
totaal circa 200.000 werkloozen aan den
slag kunnen komen. Om dit ten uitvoer te
brengen, zal 3 maal f. 200 mlllioen moeten
worden geleend. Dit geld is ln ons land te
vinden; de uitspraken van prof. van Gel-
deren. minister Gelissen en het tijdschrift
„Economlsch-Statistische gegevens" geven
hiervoor de bewijzen. Onze tegenstanders
ten aanzien van deze geldkwestie, aldus
spr., roepen wij toe: „Wat is üw plan"?
Het antwoord hierop weten wij van te
voren; zij hébben geen plan en daarom
voegen wij hen toe: „Geef ons een kans
of wilt gij dat ons land en de geheele
samenleving ln den afgrond zullen stor
ten?" Om tot de uitvoering van het Plan
te komen moeten wij een Plan-regeering
hebben, d.w.z een regeering. waarin per
sonen zitten, die het Plan goedkeuren. Om
dit te bereiken moeten wij. aldus spr., het
Plan onder de Nederlandsche bevolking
brengen en die er mee vertrouwd maken.
Wij moeten elk Nederlander overtuigen
dat het Plan voor leder een persoonlijk
belang vormt. Vele Nederlanders zijn
reeds van inzicht ton opzichte van het
Plan veranderd- Ook in regeerlngskrin-
gen is een zwenking merkbaar. Voor 1937,
het jaar van aftreden van het kabinet
Colijn. durf lk, aldus sprvoorspellen, dat
de regeering zal vallen. Dan zal de kans
voor het Plan komen. Door Invoering van
het Plan zal aan dictatuur, aldus ver-
Volgde spr., een cuioverkomenlljke hin
derpaal worden gestefcL Onze felste te
genstanders moeten TÏHJ winnen door
overtuiging met het woord, niet met de
vuist. Wij allen, zoo eindigde spr. zijn her
haaldelijk door applaus onderbroken rede,
hebben tot plicht te strijden voor de ver
wezenlijking van het Plan. voor het be
houd van de beschaving.
Vervolgens droeg Jan Lemaire „De
daad" van Adama van Scheltema voor. De
heer D. A. v. Eek droeg, terwijl de leden vin
den Arbeiders Sportbond met de Plan-
vlaggen op het tooneel waren opgesteld,
rieze vlaggen over aan de Plan-commissie.
De beteekenis hiervan, aldus de heer van
Eek, is dat thans de tijd van voorberei
ding ls afgesloten. Nu begint de uitdra
ging van dit Plan onder de gansche be
volking, ook onder die van Leiden. De
aanvaarding van deze vlaggen door de
commissie, zoo vervolgde spr., beteeltent
dat zij zich in dienst stellen van het
reusachtige werk. dat het Plan beoogt. De
heer de Roo dan1* te den heer v. Eek voor
zijn hartelijke woorden en beloofde te
strijden en te werken voor het Plan. Na
deze woorden werden door de „Stem des
Volks" eenige liederen gezongen.
Na de pauze droeg Jan Lemaire een aan
tal gedichten voor. afgewisseld door zang.
Met een woord van dank tot. allen, die
aan dezen avond hun medewerking had
den verleend, sloot de voorzitter deze ge
slaagde vergadering-
o
LEZINGEN BETREFFENDE
„MAATSCHAPPELIJKE ZORG".
Op initiatief van den Gem. Dienst
voor Sociale Zaken.
Door en op initiatief van ambtenaren
van den Gem. Dienst voor Sociale Zaken
wordt, te beginnen in Februari alhier een
reeks voordrachten, betreffende Maat
schappelijke Zorg georganiseerd.
Een twaalftal sprekers zullen hieraan
hun medewerking verleenen, n.l.:
Ir. R. A. Verwey, directeur v. d. Rijks
dienst der Werkloosheidsverzekering en
Arbeidsbemiddeling te 's-Gravenhage:
iWerkloosheid en Welvaart). Mr. H. B.
Wildt Meyboom, hoofdcommies a. h. Dept.
van Sociale Zaken te 's-Gravenhage: (De
werkverschaffing voorheen en thans). Mr.
P A. van Toorenburg, seer. v. d Armen
raad alhier: (Kinderbescherming). T. S.
Goslinga. voorz. v. d. Raad van Arbeid te
Leiden: (Wat bedoelt de Sociale Verzeke
ringswetgeving?) Dr. M. D. Horst. dir. v.
d. Gem. Geneesk. en Gezondheidsdienst
alhier: (Geneeskundige armenzorg) Prof.
mr. J. M. van Bemmelen, hoog], Fac.
Rechtsgeleerdheid alhier: 'De criminali
teit ln Nederland, met lichtbeelden). Mr.
J. H. J. Schouten, hoofdcommies a. h.
Dept. van Sociale Zaken te 's-Graven
hage: (De stêunverleenlng). L. Hoeyenbos.
dir. v. d. Gem. Dienst voor Maatsch.
Hulpbetoon te 's-Gravenhage: (De armen
wet en de armenzorg ln de praktijk) Jhr.
d.r. J. J. von Schmld, privaat-docent a. d.
Rijksuniversiteit alhier: (De Sociale Voor
waarden voor hel Maatschappelijk wérk).
Mr. H. J Morren, referendaris a. h. Dept.
va- Sociale Zaken te Den Haag: (Werk
loosheidverzekering). T. S. Goslinga, voor
zitter v. d. Raad van Arbeid alhier: (De
Sociale Verzekeringswetten). Mr, dr. S.
Van 't front.
ROME, 29 Jan. (Reuter). Het Itallaan-
sche legerbericht 109 luidt als volgt:
Niets bijzonders is te melden van het
Eritrea- of Somalifront.
Het Roode Kruis.
ADDIS ABEBA, 29 Jan. Het Abessijnsche
Roode Kruis ontkent formeel dat de
Zweedsche ambulance welke bij Malka-
malre werd buit gemaakt,, door de Italia
nen, munitie zou bevatten, zooals ln het
communiqué der Italianen werd meege
deeld.
Amerikaansch schip aangehouden.
HAVANA, 29 Jan. (A.N.P.) Gemeld wordt
dat de Cubaansche autoriteiten een Ame
rikaansch schip hebben aangehouden, dat
geladen Ls met voor Italiaansch Somali-
land bestemde wapens. In regeeringskrin-
gen wordt verklaard, dat het Cubaansche
staats-departement heelt geïntervenieerd,
toen het vrachtschip op weg naar Oost-
Afrika de haven van Havana aandeed.
Offlcieele personen weigeren deze me-
dedeelingen te bevestigen, doch zij spre
ken ze evenmin tegen. De naam van het
schip ls niet bekend geworden.
Volgens verdere evenmin bevestigde be
richten heeft het vrachtschip onder Ame-
rikaansche vlag gevaren. De connosse-
menten voor de wapens en ammunitie
zouden gesteld zijn óp naatn van de Abes
sijnsche regeering, zoodat het vermoeden
voor de hand ligt. dat men hier met een
smokkelaffalre te doen heeft.
Ministerraad te Rome.
ROME, 29 Jan. (Reuter). Morgen zal
onder voorzitterschap van Mussolini de
ministerraad bijeen komen.
AUTOMOBILISME.
DE STERRIT NAAR MONTE CARLO.
De eerste Nederlandsche équipes
te Monte Carlo.
Door bemiddeling van de Koninklijke
Nederlandsche Automobiel Club zijn he
den bij het A.N.P. te Amsterdam de vol
gende berichten binnengekomen Inzake de
verrichtingen van de Nederlandsche deel
nemers aan de Rallye Monte Carlo:
Het laatste stuk van de route naar
Monte Carlo is zeer moeilijk geweest. Er
vlei een krachtige regen waardoor de af
stand Brlgnolles Monte Carlo bijna niet
te berijden was. De heer en mevrouw Cor
nelius met D.K.W. zijn helaas te laat aan
de controle te Monte Carlo aangekomen.
De Ford-équipe van Beeck Calkoen-Bey-
laard, die te Stavanger was gestart kwam
tijdig aan de finish, hetgeen eveneens het
geval was met de Ford-équipes Bakker
Schut-De Beaufort eq Sprejiger van Eyk-
Paulen. die te Tallinn ziffi vertrokken. Ten
slotte kan nog worden medegedeeld. dat
ook de Nederlandsche équine Testers-Die
pen met Ford, te Valenca in Portugal ge
start, precies op tlid de finish te Monte
Car'o hebben bereikt.
o
Vl/A' /rTTh'Ml'è.
OM DEN DAVIS-BEKER.
Zestien landen ingeschreven.
Bij de organisatie-commissie voor het
Davis-beker tournooi 1936 zijn thans 16
inschrijvingen binnengekomen, te weten
Nederland. Argentinië. België, Denemar
ken, Duitschland, Frankrijk, Hongarije,
Ierland. Polen, Oostenrijk, Roemenië, Joe
goslavië, Griekenland en Zwitserland voor
de Europeesche zone terwijl de Ver. Sta
ten e'n Australië hebben ingeschreven voor
de Noord-Amerikaensche zone. Ditmaal
zijn er geen inschrijvingen gekomen voor
de Zuid-Amerikaansche groep.
De loting wordt gehouden op Maandag
3 Februari te Londen. De datum van In
schrijving sluit 31 Januari a.s.
IJMUIDEN, 29 Jan. 1936.
Tarbot per KG. f. 1.40—1.10; Griet per
kist van 50 KG. f.3417; Tongen per
K.G. f. 0.71—0 52; Groote Schol per kist
van 50 K.G. f. 11.50—9; Middelschol per
kist van 50 K.G. f. 1210; Zetschol per kist
van 50 K.G. f. 17.50—13; Kleine Schol per
kist van 50 K.G. f. 15.507.60: Bot per
kist van 50 K.G. f. 139; Schar per kist
van 50 K.G. f.9—1.40; Roggen per 20 stuks
f.148; Vleeten per stuk f. 1.80—1.15; Pie
terman en Poontjes per kist van 50 K.G.
f.9; Groote Schelvisch per kist van 50
K.G. f. 2618; Middel Schelvisch per kist
van 50 K.G. f.2518; Klelnmiddel Schelv.
per kist van 50 K.G. f. 2414.50; Kleine
Schelv. p. k. v. 50 K.G f.206.60; Kabel
jauw per kist van 125 K.G f. 5423; Gul
len per kist van 50 K.C. f.144.10; Len
gen per stuk f.20.70; Heilbot per K.G.
f 0.80; Wijting per kist van 50 K.G. f. 7
1.80; Koolvlsch Der stuk f. 10.15: Makreel
per kist van 50 K.G. f.13; kleine Hake
f. 18.50.
Aangekomen de Stoomtrawlers: IJH. 147
met f.1981; IJM. 96 met f.1885; IJM. 14
met 1.1011; IJM. 117 met f.2610; IJM. 88
met f.1191; IJM. 106 met f.1690; IJM.
190 met f.2041; IJM. 2 met f.2782; IJM.
112 met f.3489: IJM. 118 met f.1616; en
de loggers: SCH. 107 met f.1281; HT. 306
met f. 300 voor versche haring. Aanvoer
635 kisten. Prijzen f. 4.603.50 per kist.
Brugprljzen: levende kabeljauw f.61.20
per stuk: levende gul f.0.73—0.33 per stuk
doode kah'Uauw f.43—23 oer 100 K.G.:
klPir.e Gul f. 1050 Der 50 K.G.; groote
gul f. 12.50 Der 50 K.G; wijting f.4 50 per
50 K.G.; Rog 1.13 per hoop: Vleet f. 1.30
per stuk.
Binnen van de beugers: VL. 199 met
f. 1137 en E. 329 met f. 1242.
Rozemond. dtrj v. d. Dienst voor Maatsch.
Hulpbetoon te Lelden: (Jeugdwerkloos
heid1. P. C G. Wijk mans, dto v d.
G?m. Diens oor Sociale Zaken: iDe Re-
cMsseerlng).
Er heeft zich hiertoe een comité van
aanbeveling gevormd onder leiding van
den burgemeester,
bliMNhNLAND.
HET VLOT MAKEN VAN DE
KERKPLEIN.
Matroos overboord geslagen.
Hedennacht is een lichtmatroos van 'de
sleepboot „Hoek van Holland", bij het
vastmaken met de Kerkplein bij Egmond,
met de tros overboord geslagen. Hoewel
het vrij donlker was gelukte het den man
een boel toe te werpen. Hierop kon hij ztch
drijvende houden» waarna hij met een
lijn weer aan boord werd getrokken zonder
dat hij letsel bekwam.
Met taaie volharding werkt het perso
neel van Van der Tak's Bergingsmaat
schappij aan het vlotbrengen van de
„Kerkplein". Bijna lederen dag wordt de
laatste week terrein gewonnen. Heden
morgen is men echter niets gevorderd. t>e
wind was Zuidoost, zoodat het water niet
hoog genoeg kwam om iets te ondernemen.
Met spanning wacht Egmond af of het
lukken zal het schip weg te krijgen. Sedert
het vertrek van de „Kerkplein", op Zon
dag was bepaald, welk vertrek evenwel niet
doorging, heeft men geen rust meer. Het
kan nu Immers elk oogenblik gebeuren.
Men gunt zich zelfs geen nachtrust. Als
midden ln den nacht de stoomfluit van de
sleepboot gilt, snellen velen naar het
strand, ln de meening, dat het er nu van
gaat komen. Het staat echter wel vast.
dat zulks alleen mogelijk ls als de vloed
op zijn hoogst ls. Dit zal voorlooplg niet
midden in den nacht plaats hebben, doch
's morgens of 's avonds.
Niet alleen ln Egmond, maar ook daar
buiten blijft de aandacht geconcentreerd
op het eventueele vertrek. Men belt het
gemeentehuis, het postkantoor, ja ontziet
zich zelfs niet des nachts eenvoudig den
dokter op te bellen om te hooren hoe de
kansen staan Als een kostbare buit wordt
de „Kerkplein" angstvallig bewaakt. Hieruit
blijkt wel hoe sterk het groote, hooge zee
kasteel op het lage strand tot de verbeel
ding spreekt.
Het vertrek van de „Kerkplein" heeft
irrtussehen heel wat meer voeten ln de
aarde dan dat van de „Jos Maria". Op
Oudejaarsavond ging voor het eerst het ge
rucht. dat de „Jos Maria" in den morgen
van Nieuwjaarsdag vertrekken zou en
precies op den vastgestelden tijd had dit
vertrek plaats. Niet aldus de „Kerkplein".
Telkens dook het gerucht van het ver
trek op. Booze tongen beweerden zelfs, dat
het gerucht telkenmale tegen den Zondag
opdook. De aanwezigheid van de sleep-
booton ls evenwel het overtuigend bewijs,
dat. het ernst is.
Vandaag zal de lichter „Meermin" weder
uit IJmuMen terugkeeren om assistentie te
verleenen.
o
DE POSTVLUCHTEN.
De .Sperwer" op de thuisreis ls te
Meden geland.
De „Kwak" op uitreis landde te Ran
goon.
o
BRANDSTICHTING TE APPELSCHA.
Door een 16-jarigen jongen.
Op 8 Januari j.l. brandde te Appelscha
de boerderij af, bewoond door F. Dijkstra
en toebehoorend aan den burgemeester
van Winkel in Noord-Holland, den heer
Jac. Zwart, Bij dezen brand was een groote
schuur gespaard gebleven. Gistermiddag
werd ln deze schuur brand ontdekt. Tegen
de vuurzee kon de brandweer niets uit*
richten. Het gebouw brandde geheel af.
Men slaagde er nog in het vee te redden.
Hedenmorgen is als verdacht van brandr
stichting gearresteerd de knecht van den
heer Dijkstra de 16jarige F. v. d. M. Dé
jongen heeft een volledige bekentenis af-
ge'egd
De brand op 8 Januari en die van gis
teren zijn belde door hem gesticht.
o
ZWAAR GESCHUT GEKOCHT MAAR
NIET OPGESTELD?
Vragen aan de regeering.
Het lid der Eerste Kamer, mr. A. J. van
Vessem, heeft den minister van Defensie
a. 1 de volgende vragen gesteld:
1. Is het juist, dat het millioenen gul
dens gekost hebbende zwaar geschut van
28 c.M. L. 45, waarvan in 1913 de toenma
lige minister van oorlog, minister van
marine ad interim, de heer Colijn, de aan
schaffing ten behoeve der kustverdediging -
sterk heeft bevorderd, nimmer gereed
voor 's Lands verdediging is opgesteld?
2. Is het juist, dat dit kostbare, meest
moderne zware geschut van Nederland,
dat omstreeks 1919 door de firma Krupp
ls geleverd, eenige jaren geleden voor en
kele tienduizenden guldens aan een par
ticulieren wapenhandelaar ls verkocht?
3. Is de minister bereid, mede te deelen:
A. Hoeveel stuks zwaar geschut en van
welk kaliber zijn door dc firma Krupp
naar aanleiding van de in 1913 genomen
beslissing geleverd voor het sub 1 om
schreven deel en in welk jaar vond de op
dracht tot levering en in welk Jaar vond
de levering plaats?
B. Is de levering door den oorlog ver
traagd en zoo ja, was Nederland verplicht
met deze vertraagde levering genoegen te
nemen?
C. Hoeveel bedragen de totale kosten,
welke voor de aanschaffing, het vervoer
en den opslag van dit geschut zijn be
steed?
D. Indien de vraag sub 1 bevestigend
wordt beantwoordt, waarom is dan dit
meest moderne zware geschut van Neder
land nimmer gereed voor 's Lands verde
diging opgesteld?
E. Is dit geschut nog elgedom van den
Nederlandsche Staat, en zoo ja, welke be-
stemm'ng is daaraan gegeven?
F. Indien dit gese1 ut niet meer eigen
dom 's va>* den Ned. Staat, in welk jaar
is het dan verkocht, aan wien is het ver
kocht, voor welken prijs ls het verkocht en
waar is de opbrengst van den verkoop
van 's Lands eigendom verantwoord?
I-X
