Engeland en de Democratie
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Dinsdag 28 Januari 1936
Wat in dat land met goede volksvoorlichting
bereikt werd.
RECHTZAKEN.
'UN/T IN LITTEKEN.
's Nachts opstaan
SPREEKCEL.
O
Door Lord Robert Cecil.
De Brltscho staatsman Reeft In dit
betoog, dat wij geheel voor zijn verant
woording laten, als zijn meening- to
kennen, dat do democratie springlevend
ls. HIJ zet uiteen, hoe een volk, dat een
goede politieke opvoeding heeft genoten,
zijn Invloed kan doen gelden op dc fou
ten van het parlementaire stelsel en de
uoHtlek van zijn regeering.
1935 ls een jaar van groeiende ongerust
heid en angst geweest. Maar er heeft zich
in dat jaar éen gebeurtenis voorgedaan,
die bemoedigend is en de aandacht ver
dient van elkeen, die ernstig belang stelt
in de politiek, want dat feit is van meer
dan locale beteekenis. Ik bedoel de poli
tieke crisis in Groot-Brittannië in de
tweede helft van December. Hier was een
ministerie, dat niet zooals in Frankrijk,
steunde op bepaalde overeenkomsten tus-
schen politieke groepen, maar op een over
weldigende en homogene parlementaire
meerderheid. Meer dan vierhonderd van
de ongeveer zeshonderd zetels waren juist
bij de algemeene verkiezingen voor de
regeering gewonnen, omdat het volk ver
trouwen stelde en geloofde in den eersten
minister, den heer Baldwin. En toch zag
Baldwin zich binnen een maand gedwon
gen te erkennen, dat zijn politiek in een
bepaalde kwestie verkeerd was geweest en
dat de kracht der openbare meening daar
tegen zoo groot was, dat hij zich niet
dorst te verzetten. De minister van bui-
tenlandsche zaken, die tot voor kort tol
de populairste figuren van het land be
hoorde en wiens karakter bij allen die
hem kenden, in hoog aanzien stond, deze
minister was genoodzaakt af te treden;
en de zoogenaamde vredesvoorstellen van
Parijs vielen als een baksteen. Men zal in
de parlementaire geschiedenis van Grool-
Brittannië en naar ik aanneem van elk
ander land tevergeefs zoeken naar een
overeenkomstig voorbeeld, waarbij het
souvereine volk intervenieerde om de fou
ten van zijn vertegenwoordigers te her
stellen.
Ik zeide. dat deze zaak van meer dan
binneniandsch belang is. Ik geloof, dat
men, wanneer de oorzaken en omstandig
heden der democratie aan een studie on
derworpen worden, zal ontdekken, dat de
democratie in tegenstelling met de be
wering der dictatoren en hun aanhangers
springlevend is en in staat is een
nieuwe ontwikkeling te ondergaan ten
einde aan de behoeften der veranderen
de wereld tegemoet te komen- Jeremy
Bentham, wiens geschriften ruim een eeuw
geleden verschenen, stelde groot vertrou
wen in de publieke opinie als een macht
ten gunste van den vrede. Zijn voorstel
tot afschaffing van de staande legers en
de vestiging van een internationaal ge
rechtshof zou, naar zijn oordeel, kunnen
slagen door den steun der volksmassa's,
die, zoodra zij zich van de zaak bewust
zouden zijn de verlichting zouden voelen,
welke over hen gekomen was". En hij kon
zich geen beter middel indenken voor de
kracht der beslissingen van zijn Hof. dan
de „garantie van de persvrijheid in eiken
staat". Dezelfde gedachte ligt in het boen
van een anderen Engelschman, Lowes
Dickinson, „De Europeesche Anarchie", dal
gepubliceerd werd in het midden van den
wereldoorlog en een niet gering aandeel
had in het ontstaan van een Britsche be
weging voor een Volkenbond. „Wanneer
Duitschland een werkelijke democratie zou
worden", zoo schreef hij bij de behandeling
van een soort vestiging van den vrede, die
hij wenschte te bereiken, „zou dat een
even groote vredeswaarborg beteekenen
als wanneer andere, democratisch ge
naamde naties inderdaad democratisch in
haar binnen- en buitenlandsche politiek
zouden handelen.
Toen hebben we gezien, dat zich het
aantal populaire dagbladen enorm uit
breidde. Wij hebben gezien, dat Duitsch
land door de grondwet van Weimar een
voortreffelijke democratie werd. En de
zelfde pers, die naar men hoopte, door
haar vrijheid een gezonde en pacifistische
openbare meening zou verzekeren, die
zelfde democratische instellingen, die het
volk in staat zouden moeten stellen hun
leiders en hun politiek te kiezen, zijn
evenals ln Italië gebruikt om een soort
plebisciet te scheppen ten gunste van een
absoluut dictatorschap, dat zoowel de
scherpste ontkenning van de democratie
als het symbool van een vechtlustig na
tionalisme is. Moeten we daarom aan de
democratie wanhopen? Moeten de uitin
gen van hysterisch patriottisme, die we in
Italië en Duitschland opmerkten, ons tot
de conclusie leiden, dat Aristoteles er een
misplaatst optimisme op na hield, toen hij
schreef: .Jiet individu kan overrompeld
worden door angst of een anderen ge
moedstoestand, en dan wordt zijn gezond
oordeel noodzakelijkerwijs slechtbeïn
vloed; maar het is bijna niet aan te ne
men, dat groote groepen zich allen in
denzelfden hartstocht zouden storten en
tegelijk den verkeerden weg zouden kie
zen!" Dat ellendige fenomeen kan zich
inderdaad onder bepaalde omstandighe
den voordoen en wel met behulp van me
thoden, die de Grieksche wijsgeer niet
heeft kunnen voorzien, namelijk met alle
middelen, geschikt om de publieke opinie
te beïnvloeden de pers, de radio, het
tooneel, de film en massale parades in dc
straten, allen gesynchroniseerd of „ge
lijkgeschakeld" om een enkel thema tot
uitdrukking te brengen.
De opkomst van den modernen dictator
vindt haar oorzaak ln de onmacht van dc
parlementaire instellingen om de demo
cratie op de juiste wijze te interpreteeren.
Het geneesmiddel ligt in de politieke op
voeding van het volk en hierin, dat de
Instellingen van de vertegenwoordigende
regeering haar zware taak in herinnering
moet worden gebracht: de democratie ln
staat te stellen te regeeren-
Dat ls het Juist, wat we ln Engeland
hebben zien gebeuren. De verwerping van
de Laval-Hoare concessies aan Italië door
het volk was geen op zichzelf staand won
der. De onmiddellijke oorzaak hiervan was
het feit, dat bijna alle pasgekozen leden
van het parlement bij de verkiezingen
plechtig beloofd hadden het principe van
den collectieven weerstand tegen den
aanvaller te steunen. De oppositie is altijd
pro-Volkenbond geweest en hij had 't ver
trouwen in de regeering opgezegd, omdat
deze naar haar meening den Volkenbond
niet krachtig genoeg ondersteunde. De re-
geeringspartijen lieten niet lang op het
antwoord wachten. „Een stem voor La
bour is een stem voor Italië'' luidde een
officieel verkiezingspamflet van de Na
tionale Partij en op een van haar biljet-
ton zag men een vuist afgebeeld op het
Covenant van den Volkenbond, waarbij de
leuze „Ons woord is onze Bond".
Waarom oordeelden alle partijen en
bijna alle candidaten het noodig om hun
verknochtheid aan den Volkenbond zoo
nadrukkelijk kenbaar te maken? Zonder
twijfel in de eerste plaats als gevolg van
de onmiskenbare uitspraak van de vredes-
enquëte in den vroegen zomer gehouden.
Dit onofiicieele referendum, door een ieger
enthousiaste, ongesalarieerde werkers in
enkele maanden ten uitvoer gelegd met
medewerking van godsdienstige, politieke,
sociale en paedagogische organisaties, had
tot resultaat, dat van de 11.640.066 stem
mers 11.166 818 zich verklaarden vóór En-
geland's actief lidmaatschap van den
Volkenbond en 10.096.626 voor economi
sche sancties tegen een aanvaller.
Maar dit treffende oordeel was op zich
zelf het resultaat van een proces van
volksopvoeding, gedurende zestien Jaar
gevoerd zoowel door de Britsche Volken-
bondsvereeniging, als door de religieuze
en politieke leiders, de onderwijzers en on
derwijzeressen, de journalisten en anderen
die elk op hun eigen manier gehoor gaven
aan de opwekkingen van deze vereeniging.
De statistieken geven slechts een vaag
begrip van den enormen invloed, dien
haar voorlichtingswerk heeft. Maar wan
neer men beseft dat in iedere stad en elk
groot dorp van het Vereenigd Koninkrijk
een afdeeiing van de Volkenbonösver-
eeniging gevestigd is, dat deze organisatie
sinds vele Jaren gemiddeld 4000 bijeen
komsten per jaar houdt; dat meer dan
670 nieuwsbladen van haar persdienst ge
bruik maken en dat het meerendeel der
locale onderwijsautoriteiten, dank zij het
initiatief der vereeniging, een heele gene
ratie jongens en meisjes op objectieve
wijze heeft laten onderrichten in de prin
cipes en de activiteit van den Volkenbond,
dan zal men begrijpen, waarom de be
weerde mentale isoleering van den En
gelschman verdwenen is. Met de leven
dige belangstelling voor het welzijn van
den Volkenbond kwam een grooter ken
nis van den toestand en de verlangens
van andere volkeren en een oprecht en
thousiasme voor internationale recht
spraak. Daarom Ls thans de gemiddelde
Engelsche burger in staat zichzelf een
oordeel te vormen ln de kwesties der bui
tenlandsche politiek en daarom verwerpt
onze publieke opinie, de manoeuvres van
een paar Londensche bladen ten spijt,
iedere nationale handeling, die tegen het
Covenant, indruischt.
De politieke opvoeding van het volk
heeft, gelijk we gezien hebben, steeds ge
leid tot het verbeteren der inhaerer.te
fouten van het parlementaire stelsel. Wij
kennen die fouten maar al te goed
het groepsysteem. den partijgeest, de cor
ruptie en de politieke lafheid, die nooit
geheel uitgebannen zijn, en bovenal de
zwakheid der regeering, welke te wijten
is aan het feit, dat de politieke machine
neiging vertoont een macht op zichzelf te
worden, zich daarbij de souvereine be
voegdheden toeëigenend van het volk,
precies zooals in de geschiedenis der Fran
ken de Maire du Palais de macht van den
koning tot nihil terugbracht. Maar een
goed-onderwezen en waakzaam volk zal
zich niet laten behandelen als een koning
in-naam en zich niet het zwijgen laten
opleggen gelijk met de laatsten der Me-
rovingen gebeurde. Er moeten inderdaad
vele groote moeilijkheden overwonnen
worden, voordat een volk op constructieve
en niet op destructieve wijze de fouten
kan herstellen van zijn vertegenwoordi
gers en zijn eigen- wil onmiddellijk tot
uiting kan laten komen; de moeilijkheden
vermeerderden naarmate het kiezers
corps in omvang toenam. Sommige lan
den experimenteeren met dictatorschap
pen, die voorgeven op de goedkeuring van
het volk gebaseerd te zijn. Ons, Engel-
sphen. lijkt het middel erger dan de kwaal
Ik geloof, dat het een zuiverder handel
wijze is. wanneer het volk regelrecht ge
raadpleegd wordt, hetzij informeel, zooals
bij onze vredesenquête. of als onderdeel
van de grondwet, zooals in Zwitserland.
Zulke middelen zullen natuurlijk niet
in alle landen en onder alle omstandig
heden uitvoerbaar blijken te zijn. In ons
geval heeft het echter uitstekend ge
werkt. Er zal een moediger en consequen
ter buitenlandsche politiek van Engeland
door ontstaan. De schroom van den be
roeps-politicus heeft plaats gemaakt voor
een positieve houding, want de regeering
zal slechts de gunst van het volk blijven
behouden, wanneer zij zich krachtig
achter het Covenant plaatst. Daarom kan
geen enkele Engelsche minister zich
voortaan meer permitteeren zijn volledl-
gen steun aan het stelsel der collectieve
veiligheid te onthouden.
(Nadruk verboden).
De Motor- en Rijwielwet ver
biedt uitdrukkelijk het rijden met
open kndpot binnen de bebouwde
kom der gemeente.
DE KINDERMISHANDELING TE MEGEN.
De 31-jarige mej. M. W. te Megen was
gedagvaard voor den politierechter te Den
Bosch terzake dat ze ln de eerste helft van
December 1935 te Megen opzettelijk her
haaldelijk de meisjes A. Hollaar en Ever-
dina F. Hollaar, die bij haar waren uitbe
steed, met een stok en met de hand heeft
geslagen en eenmaal Everdina met haar
handjes tegen den brandenden kachel
heeft aangedrukt.
Als get. werd o.a. dr. Baptist uit Megen
gehoord.
Get. had verschillende verwondingen
geconstateerd bij de kinderen.
In zijn requisitoir noemde mr. v. d. Burg
het feit zeer ernstig en eischte 6 maanden
gevangenisstraf, De politierechter, onmid
dellijk uitspraak doende, achtte bewezen
dat verdachte Everdina met de handjes
tegen de kachel had geduwd en veroor
deelde haar conform den eisch tot 6
maanden gevangenisstraf.
(Reeds geplaatst in een deel onzer
vorige oplaag).
KANTONGERECHT LEIDEN.
Voor het kantongerecht alhier moest te
rechtstaan L. B. alhier, omdat hij met zijn
auto op den Warmonderdam te Sassen-
heim de veiligheid van het verkeer in ge
vaar had gebracht. Hij had geen voorrang
aan het verkeer van rechts gegeven, waar
door een botsing gevolgd was, waarbij
beide auto's ernstig beschadigd werden.
Het O. M. vond dit een ernstige verkeers
overtreding en eischte f. 20 boete of 10
dagen hechtenis. De kantonrechter ver
oordeelde verd. conform.
H. van D.. uit Den Haag, moest terecht
staan omdat hij met zijn zeswielige
vrachtauto op den Valkenburgsche weg te
Voorschoten met een onverantwoordelijke
snelheid had gereden. De gevolgen waren
niet uitgebleven, want toen hij een stil
staande personen-auto wilde passeeren,
kon hij door de groote snelheid, hoewel
er ruimte genoeg was om te passeeren,
niet meer tijdig uitwijken en was te
gen deze auto aangereden. Beide auto's
werden ernstig beschadigd. Verd. was. niet
verschenen; tegen hem werd verstek ver
leend. Het O. M. eischte f. 20 boete of 3
dagen hechtenis. Uitspraak conform.
O
A. A. K„ uit Voorschoten, moest voor
een zelfde feit terechtstaan. Hij had op
de Oude Vest te Leiden door te groote
snelheid een stilstaande auto aangereden;
ook hier werden beide auto's ernstig be
schadigd. Eisch van het O. M. f 20 boete
of 8 dagen hechtenis. Uitspraak conform.
G. van D., caféhouder te Beverwijk,
stond terecht omdat hij met zijn auto op
het Harde Pad te Noordwijkerhout de vei
ligheid van het verkeer in gevaar had ge
bracht. Hij had mei zoo'n groote snelheid
gereden, dat hij niet meer meester over
zijn stuur was eh een rijwiel, dat links
van den weg stoird, had aangereden en
vernield. Een getuige verklaarde, dat ver
dachte zóó hard reed, dat de auto slinge
rend langs den weg reed en het een won
der was, dat er niet ernstiger ongelukken
waren gebeurd. Het O.M. vond dat verd.
op een schandalige manier gereden had
en eischte f. 30 boete of 15 dagen hechte-
tenis. Uitspraak f. 25 boete of 10 dagen
hechtenis.
J. P., te Rotterdam, moest terecht staan,
omdat hij met zijn racefiets eenige voet
gangers, die op het rijwielpad op den
Rijnsburgerweg onder Oegstgeest liepen,,
had aangereden. Verd. verklaarde dat hij
kalm gereden had. Hoewel hij voortdurend
gebeld had, voelde een der voetgangsters er
niets voor, om even op zij te gaan, waar
door hij deze dame had aangereden. Het
O.M. vond de handelwijze wel niet goed.
maar hij had dan maar even moeten af
stappen. De eisch luidde f. 7.50 of 3 d.
hechtenis. Uitspraak conform.
Daarna moesten de voetgangsters mej.
A. A. C. N. en P. N. uit Oegstgeest en de
aangereden mej. A. de G. uit Den Haag
terecht staan, omdat zij het rijwielpad als
voetpad gebruikt hadden. De wielrenner
P. werd nu als getuige gehoord. Verd.
verklaarden geen bellen gehoord te heb
ben, wat het O. M. zeer vreemd vond. Het
O. M. wees de dames er op, dat zij op zij
hadden moeten gaan, om den wielrenner
te laten passeeren. Het O. M. eischte te
gen mej. N. die aangereden was f7.50
boete of 3 dagen hechtenis en tegen de
dames N. en G. f. 5 boete of 2 dagen hech
tenis, Uitspraak conform.
Th. van H., te Hazerswoude, moest te
recht staan, omdat hij op de Korevaar-
straat alhier, onverwachts en zonder uit
te kijken, het portier van zijn auto aan
den verkeerden kant (links) geopend had,
waardoor een wielrijder, die juist passeer
de het portier tegen zijn hoofd kreeg.
Deze was daardoor gevallen en had een
ernstige bloedende hoofdwond gekregen.
Het O. M. eischte f. 10 boete of 4 dagen
hechtenis en toewijzing civiele vordering
a f. 4.50 aan den wielrijder voor genees
kundige behandeling. Uitspraak conform.
L. S„ te Noordwijk, stond terecht omdat
hij met zijn auto aan de Beeklaan-Vin-
keniaan bovendien een kruispunt aan het
verkeer van rechts geen voorrang had ver
leend, waardoor een botsing met een auto
die van rechts kwam, gevolgd was. Vol
gens getuigen had verdachte ook nog te
hard gereden. Eisch O. M. f. 15 boete of
8 dagen hechtenis. Over 8 dagen zal de
kantonrechter uitspraak doen.
H. St., te Leiden stond terecht, omdat
hij met zijn auto op het kruispunt Rapen
burg OLangebrug de bocht te ruim ge
nomen had, waardoor een aanrijding met
een tegenligger gevolgd was. Het O.M.
eischte f. 20 boete of 8 dagen hechtenis.
De kantonrechter veroordeelde verd. tot
f. 10 boete of 4 dagen hechtenis.
H. St. en W. J. St., beiden uit Alkemade
roeiden 's nachts om 2 uur met een boot
ln de Zijl. De politie hield verdachten aan
om een onderzoek in te stellen en von
den in de boot een vlschzegen en vlseh.
BEGRAFENIS JOH. STAMPERIUS.
Na een rouwdienst, welke geleld werd
door ds. Siebörger, werd gistermiddag op
de begraafplaats van de Evangelische
Broedergemeente te Zeist het stoffelijk
overschot van den overleden paedagoog
Joh. Stamperius ter aarde besteld. De be
langstelling was zeer groot. Een schat van
bloemen bedekte de kist.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
heer van Nes. hoofdinspecteur van het
Lager Onderwijs, en de heer Adriaanse,
oud-inspecteur van het Lager Onderwijs;
voorts dr. Hamaker, die de Vereeniging
voor Paedagogiek vertegenwoordigde, het
Tweede Kamerlid de heer Ketelaar na
mens de Commissie van Beroep voor On
derwijzers van Bijzondere Neutrale Scho
len, dé heer Whitlau namens het Dorus
Rijkersfonds, de heer Gevers Deynoot na
mens de Jan van Nassau Kweekschool, de
heer Ekering namens het Weezenfonds van
het Nederlandsch Onderwijzersgenoot
schap en de heer Westerhof namens het
hoofdbestuur van het N.O.G. Namens het
gemeentebestuur waren aanwezig dr. M. L.
van Holthe tot Echten, burgemeester, en
de wethouder F. A. Beunke. Het bestuur
van het Marine Rampen en Frans Naere-
boutfonds was vertegenwoordigd door den
heer De Jaeger, het Leger des Heils door
den adjudant Kleys.
Na afloop werd in het Zusterhuis gele
genheid gegeven eenige woorden te spre
ken, waarvan een druk gebruik werd ge
maakt. Een kleinzoon van den overledene
sprak tenslotte woorden van dank.
RECLAME.
6738
HET RESIDENTIE-ORKEST.
Programma van het vijfde abonnements
concert.
Het programma van het vijfde abonne
mentsconcert van het Residentie-Orkest
op Donderdag 6 Februari as. luidt als
volgt: Ouverture Leonore III van Beet
hoven, Italiaansche Liederen geïnstru
menteerd door Anthon van der Horst.
Kikimora van Liadow, Les Prières van A.
Caplet en de Symphonie pathétique van
Tschaikowsky. Soliste is onze 'andgenoote
Jo Vincent, dirigent de Rus Issaye
Dobrowen.
DE A.S. UITVOERING DER C.O.V.
„CON AMORE".
Het Oratorium „Paulus" van
F. Mendelssohn Bartholdy.
Op 13 Februari a.s. zal de C.O.V. het
oratorium „Paulus" uitvoeren.
Den 22en Mei 1836 op enkele maanden
na dus 100 jaar geleden had de eerste
uitvoering van Mendelssohn's „Paulus"
plaats op het Rijnsche Muziekfeest te
Düsseldorf. Het oratorium werd, nadat de
componist het opnieuw grondig doorge
werkt had. in den daaropvolgenden winter
gedrukt. Het succes,' dat het na zijn ver
schijnen genoot, kan slechts met dat van
Haydn's „Schöpfung" vergeleken worden.
In de e.v. 18 maanden werd het in meer
dan 50 steden ten gehoore gebracht en,
evenals dit met de „Schöpfung" het ge
val was, werden weldra de hoofdnummers,
w.o. ook ht groote koor: ..Mache dich auf,
werde Licht" in de Duitsche kerkmuziek
opgenomen. In Leiden is de „Paulus" voor
zoover bekend is, het laatst ongeveer 30
jaar geleden uitgevoerd en het leek de
Chr. Oratoriumver. „Con amore" dan ook
een goede gedachte, om bij het honderd
jarig jubileum van het verschijnen van dit
werk. het opnieuw aan de muziekliefheb
bers uit de Sleutelstad en omgeving voor
te zetten. Hermann Kretzschmar schrijft
er, in zijn inleiding tot het klavieruittrek
sel, als volgt over:
In de oratoriumkunst van de 19e eeuw
zijn Mendelssohn's „Paulus" en „Elias"
belangrijke verschijningen; zij waren de
eerste wezenlijke hoogtepunten, die het
oratorium na langen tijd van stilstand en
achteruitgang weer bereikte. In hun voor
treffelijkheid zijn zij de vruchten van
Mendelssohn's aangeboren begaafdheid en
van zijn welverzorgde muzikale vorming.
Dat hij door de school van Handel en Bach
tot een meester in de groote vormen dei-
vocale kunst geworden is, staaft zijn
„Paulus" ,met zulke sprekende bewijzen
dat niemand in dit oratorium de eerste
proeve van een 25-jarige op dit gebied dei-
toonkunst vermoeden zou. Koren als:
welch eine Tiefe des Reiohtums", aria's als
„Gott sei mir gnadig" zijn en blijven „mo
dellen" in hun soort. Nog krachtiger van
werking ls de „Paulus" door de groote
mate van individualiteit, die in deze mu
ziek naar voren treedt. Haar meest karak
teristieke schoonheid schuilt in de gedeel
ten, die beschouwend, bespiegelend van
aard zijn, ln de solozangen „Jerusalem, die
du tödtest die Propheten", „Doch der Herr
vergisst der Seinen nicht". „So sind wir
nun Butschafter an Christi Stadt", „Sel
getreu bis in den Tod", in de koren: „Slehe,
wir preisen sellg", „Wie lieblich sind die
Boten", dat is alles écht Mendelssohnlaan-
sche, in hare romantische en edele week
heid tegelijk aangrijpende en verheffende
kunst, die wel in Mendelssohn's Psalmen en
Kerkmuziek, maar nergens in de muziek
zijner tijdgenooten baars gelijke vindt.
Evenwel, ook de dramatische gedeelten van
het Oratorium, in het bijzonder de fana
tieke volkskoren, moeten in hun karakte
ristieke scherpte en frischheid, onovertref
baar genoemd worden".
Aan dit oordeel van Kretzschmar zij een
enkele opmerking over den inhoud van het
werk toegevoegd. Het bestaat uil; twee dee-
len. Het eerste verhaalt van Paulus als de
bewaarder der kleederen bij de steeniglng
van Stephanus, als de vervolger der Chris
tengemeente; het voert ons met hem op
den weg naar Damascus en toont hem ten
slotte als berouwvol zondaar aan de voeten
van Annanias. Het tweede deel volgt hem
op zijn weg als prediker van het Evangelie
onder Joden en Heidenen. Het schildert de
verbittering en tegenkanting der Joden, de
De veldwachter uit Alkemade verklaarde,
dat een uitkijk op den dijk had gestaan
om verdachten door lichtsignalen te waar
schuwen als er „onraad" was. Het O. M.
eischte t 15 boete of 10 dagen hechtenis
tegen beide verdachten. Uitspraak ieder
f. 10 boete of 4 dagen hechtenis en ver
beurdverklaring van den vlschzegen.
Noch!: moeion opiu.n, Zenuwachtigheid, Pijn in da
Beanan, Duiialigheid, Hoofdpijnen, Veiliei van Energie,
Branding en Krampen kunnen hal gevolg zijn van lïechia
werking van de NIEREN He! doklerrrecepi Cyeex voor
komt, gegarandeerd, minder goed werken van de NIEREN
en geelt in 8 dagen volledige voldoening, of U krijgt Uw
gold terug. Neem vandaag nog Cyitex, Uw apotheker
oi drooirl heeft hel.
genezing van den lamme te Lystra, de
geestdrift der Heidenen, hun offeren aan
Mercurius en Jupiter, de bestraffende
woorden van Paulus, het omslaan van de
stemming der volksmenigte van bewonde
ring in verguizing en tenslotte het aan
doenlijke afscheid in de gemeente vaji
Efeze. Het slotkoor getuigt van de heer
lijkheid, welke allen wacht, die de ver
schijning van Jezus Christus liefgehad
hebben.
De aanzienlijke omvang van het werk,
dat een zeer groot aantal koren telt,
maakte eenige coupures gewenscht; deze
zijn zóó aangebracht, dat de dramatische
eenheid onverzwakt gehandhaafd bleef.
NIEUWE UITGAVEN.
„Geestelijke liederen uit den schat van do
Kerk der Eeuwen".
Wij ontvingen het le deel van de waar
lijk indrukwekkende uitgave „Harmonisa
ties van de geestelijke liederen uit den
schat van de Kerk der Euwen", samenge
steld door ds. H. Hasper, omvattende lied
1—235.
Met stijgende belangstelling hebben wij
dit prachtige werk, dat reeds in breeden
kring de hoogste aandacht trok en ge
meengoed werd, doorgespeeld en gelezen.
Het is de bedoeling, dat deze verzameling
„Geestelijke liederen" gemeenschappelijk
bezit wordt van alle Nederlandsche chris
tenen. Vele kundige musici verleenden
voorts aan de totstandkoming ervan hun
medewerking. Predikanten, zendelingen en
missionarissen der R.K. kerk gebruiken
deze liederen bereids dagelijks. De gan-
sche uitgave omvat niet minder dan 900
liederen.
Behalve in de schoonheid der melodieën
en haar harmonisaties kan men zich ver
lustigen m den rijkdom der vrome verzen,
waarvan groote kracht uitgaat en die een
sterken steun zullen zijn op den moeilijken
levensweg.
Ds. Hasper werkiR; jaren aan deze uit
gave met zeldzame toewijding: verzamelde
niet slechts de liederen, afkomstig van
onze eerste tot de laatste jaartelling toe,
doch voegde er tevens passende bijbeltek
sten en melodie aan toe, gaf er mede den
oorsprong en interessante uitleg bij aan.
Voor de kerk, zoowel als voor het gezin
ls deze standaarduitgave van onschatbare
beteekenis: een ieder putte tot eigen en
anderer heil uit deze onvergankelijke bron
van geestelijken waarden.
De interconfessioneele uitgave is vrij van
muziekuitvoeringsauteursrecht; de liede
ren mogen dus zonder kosten door elk
koor uitgevoerd worden.
Het eerste deel omvat de navolgende
hoofdstukken: „Aanbidding", „Schepping
en Voorzienigheid", „Zonde en Verlossing",
„Advent", „Kerstmis", „Lijdenstijd", „Op
standing en Hemelvaart", „Pinksteren".
De verzameling is verkrijgbaar bij de
Administratie der uitgave; Postbox 333,
den Haag. bij wie nadere toelichtingen te
bekomen zijn, alsmede bij den boekhandel.
De prijs, bedraagt f. 4.50 p. d. Van de
volksuitgave, omvattende 640 gezangen,
zijn nog slechts luxe exemplaren te ver
krijgen a f. 2.75.
Van den publiciteitsdienst der Zwitser-
sche Spoorwegen ontvingen wij den Zwit-
serschen Reisalmanak 1936, een keurig
verzorgd boekje, verlucht met tal van
fraaie foto's en houtsneden.
De vereeniging „Nederlandsch, Fabri
kaat" zond ons een prospectus van de
tentoonstellingen „Nederlandsch Fabri
kaat 1936".
Door het Comité voor bijzondere Jood-
sche belangen is een werkje uitgegeven
getiteld; „Stemmen van Nederlanders
over de behandeling der Joden in Duitsch
land".
TIJDSCHRIFTEN.
In het R.-K. Bouwblad bespreekt C. H.
de Bever de St. Josephkerk te Kaatsheu
vel, C. M. van Moorsql wijdt een beschou
wing aan: De verhouding van den archi
tect tot zijn leveranciers, G. Friedhoff
schrijft over: Bij het huisje van Maurits
Plate.
DE VERLICHTING DER LANGE
SCHOOLSTEEG.
Een abonné klaagt over de slechte ver
lichting der Lange Schoolsteeg; er zijn daar
slechts 2 lantaarns, de één op pl.m. 20 M.
afstand van het Gerecht, de ander pl.m.
50 M. verder, terwijl de steeg 300 M. lang
is, zoodat de rest in het donker ligt.
Daarenboven bevindt zich in dat donkere
gedeelte een urinoir, die s' avonds niet ge
bruikt wordt, doch wel de ingang en de
ruimte er om heen. Schr. dringt aan op het
verhelpen dezer euvelen, zoodat verlich
ting en hygiëne ervan kunnen profiteeren.
DE GROENTEN-DISTRIBUTIE.
Een werklooze pleitend voor de distribu
tie van groenten vanwege de gemeente
wijst er op, dat tegenover ruim 400.0000
werkloozen met hun gezinnen een l'/s
millioen personen! misschien staan
50.000 groenten- en fruithandelaren. De
werkloozen kunnen de gevraagde prijzen
niet betalen. De keus is z.i. aldus:
20 et. per kg. roode kool bij den hande
laar of 3 ct. per kg. roode kool bij de dis
tributie; 16 ct. per kg. savoye kool bij den
handelaar of 3 ct. per kg. savoye kool bij de
distributie; 10 ct. per kg. uien bij den han
delaar of 3 ct. per kg. uien bij de distri
butie enz. enz.
3—3
