VAN HET FRONT
Het „Post" viaduct onder
Sassen hei m.
765te Jaargang
ZATERDAG ll JANUARI 1936
No. 23250
0FF1C1EELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Geruchten maken melding van de herovering van
Makalle door de Abessijnen, doch deze vinden geen
officieele bevestiging. Wel spreken de Abessijnen
officieel van het veroveren van 24 Italiaansche tanks.
In het Zuiden schijnt Ras Desta's poging om
den linkervleugel der Italianen om te trekken mislukt.
VI//(l)IPJ_iERICHTEN
Het voornaamste Nieuws
van heden.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
39 cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
«avertantle» ."5 ets. per regel. Voor zekenadvertenties belangrijk
lager tanef. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 33. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
19 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeïrcdsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst Ne. 57083 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen, ge/estlgd zijn:
per 3 maanden. f. 2.35
per week L 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
SCHOOL VOOR BUITENGEWOON
LAGER ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat gele
genheid zal worden gegeven tot het aan
geven van leerlingen voor plaatsing op de
sdhool voor Buitengewoon L.O. tot en met
25 Januari e.k. op eiken werkdag, des voor
middags van 8'/e tot 9 uur en op Maandag,
Dinsdag, Donder,Jig en Vrijdag bovendien
des namiddags van l'/i tot 2 uur, bij het
Hoofd der School in het Schoolgebouw aan
dë Caeciliastraat 65a;
dat voor kinderen die thans een open
bare lagere school bezoeken de inschrijving
op genoemde tijden ook kan plaats hebben
bij het (hoofd der school, waar het kind
tKans geplaatst is.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRYEN Secretaris.
Leiden, 11 Januari 1936. 7036
IÏET ONTSLAG VAN PROF. v. CALCAR.
Geen aanleiding tot voorloopige
schorsing.
De voorzitter van het ambtenarenge
recht, mr. H. van Haeringen te Den Haag
heeft, naar de „Tel." verneemt, in kort
geding een beslissing gegeven over de
vraag of er aanleiding kon bestaan om,
hangende de procedure voor het gerecht,
de voorloopige schorsing te bevelen van
het aan prof. Van Calcar gegeven onge
vraagd eervol ontslag als hoogleeraar in
de algemeene hygiëne en bacteriologie aan
de Rijksuniversiteit alhier, in verband met
samenvoeging van zijn leerstoel met dien
In de tropische hygiëne. Mr, Van Haerin
gen heeftr beslist, dat er geen aanleiding
bestaat voor een schorsing van het ont
slag.
Thans volgt dus de procedure voor het
ambtenarengerecht, daarna eventueel in
tweede instantie voor den Raad van Be
roep. Inmiddels mag wel worden aange
nomen, dat de regeering, gelijk minister
J, R. Slotemaker de Bruine bij voorbaat
in de Tweede Kamer heeft aangekondigd,
niet voornemens is, gevolg te geven aan
de op 12 December j.l. bij de behandeling
van de paragraaf hooger onderwijs der
begrooting van O. K. en W. door de Twee
de Kamer aangenomen motie-Moller.
Hierbij heeft de Kamer uitgesproken,
dat deze samenvoeging van leerstoelen za
kelijk onvoldoende gemotiveerd scheen en
aan de regeering verzocht, het aan prof.
Van Calcar gegeven ontslag op te schor
ten en het dossier over te leggen.
In parlementaire kringen verwacht men
thans dat uit de Tweede Kamer aan den
minister van O. K. en W. over deze kwes
tie vragen zullen worden gesteld.
ACADEMISCHE EXAMENS.
..Bevorderd is tot doctor in de Wis- en
Natuurkunde, op proefschrift getiteld:
„Zur Geschichte der Mykologie" Das XVIII
Jahrhundert, de heer W. J. Liitjeharms,
geboren te Alkmaar.
SPORTFONDSENBAD OP HET
SCHUTTERSVELD
TEVENS WORDT VOORGESTELD HET
BAD EEN GROOTERE CAPACITEIT
TE GEVEN DAN MEN VOOR
NEMENS WAS.
Naar wij vernemen heeft men moeten
afzien van de plannen inzake den bouw
van een Leidsch Sportfondsenbad op een
terrein aan den Wassenaarschen Weg,
omdat de grond daar te drassig is. Hoewel
het Sportfondsencomité meende daarover
vooraf aan de pers geen inlichtingen te
mogen verschaffen, zijn wij. toch in staat,
te melden dat thans aan het gemeente
bestuur zal worden voorgesteld het zwem
bad te bouwen op het Schuttersveld.
Tegelijkertijd zal worden voorgesteld het
bad een grootere capaciteit te geven, dan
aanvankelijk in de bedoeling lag. Het Leid-
sche bad zou oorspronkelijk ongeveer even
groot worden als dat te Delft, terwijl Lei
den echter belangrijk meer inwoners heeft
dan Delft en in dit geval ook velen uit
dorpen als Oegstgeest, Katwijk, Noord wijk
en Alphen van het Leidsche Sportfondsen-
bad gebruik zullen maken. Vandaar deze
tweede wijziging in de plannen, die vol
gende week bij B. en W. zullen worden in
gediend.
o
MUZIEKUITVOERING IN
■„ENDEGEEST".
Gisteravond gaf de Harmonie der N. Z.
H., directeur de heer Rëynier van 't Hoff
in de Centrale Ontspanningszaal van
„Endegeest" een muziekuitvoering voor de
patiënten der gestichten.
Het programma dat een groot aantal
nummers bevatte werd op uitmuntende
wijze ten gehoore gebracht en met har
telijk applaus beloond.
DE STORM.
De gevolgen van den storm blijken zich
hier ter stede te hebben bepaald tot slechts
geringe schade aan schoorsteenen en dak
bedekking. Ook werd een enkele glasruit
ingedrukt, maar van groote beteekenis
v/as de schade niet. Op den Ma red ijk werd
een driewielige bakfiets, bestuurd door G.
F. P. en beladen met kruidenierswaren,
door een windruk, in een sloot geduwd,
waardoor deze waren, een waarde ver
tegenwoordigend van f. 60, grootendeels
verloren gingen.
Foto Van Vliet.
Vele automobilisten, op hun route naar
'Amsterdam, vroegen zich den laatsten tijd
af, wat toch de beteekenis was van het
apart op het land staande viaduct nabij
de „Postbrug" onder Sassenhelm, dat nu
nog omgeven is door houten stellingen,
die echter binnenkort verwijderd zullen
worden. Wij wezen er reeds op, dat dit
het eerste is van de groote serie viaduc
ten, dis in velband met den aanleg van
den nieuwen Rijksweg naar Amsterdam
nog zullen verrijzen. Hierboven het z.g.
„Post"-viaduct, dat binnenkort door mid
del van een hoogen aarden dam met de
Postbrug verbonden wordt en waarover
binnen afzienbaren tijd het moderne
snelverkeer tusschen Den Haag en Am
sterdam zal geleid worden. Dit eerste via
duct op het traject Postbrug-Ringvaart is
nu gereedgekomen. Mogen de anderen in
snel tempo volgen
MAATSCHAPPIJ DER NEDERL.
LETTERKUNDE.
Voordracht van Dr. H. A. Enno v. Gelder.
In de gisteravond gehouden maande-
lijksche vergadering van de Maatschappij
der Nederlandsche Letterkunde besprak
dr. H. A. Enno van Gelder, in een voor
dracht, getiteld: „Ratio artis perditrix" de
oorzaken van het verval der Nederland
sche schilderkunst in het einde der 17e
eeuw.
Niet lang geleden is dit probleem in
drie cultuurhistorische werken aangeroerd
Kin Zinga's schets van de Nederlandsche
Gouden eeuw (voordrachten te Keulen),
Geye's „Nederlandsche Stam" en Romein's
„De lage landen en de zee". Naast de so
ciale veranderingen (afzondering der re
genten. rentenier worden van den koop
man) noemen zij vooral den Franschen in
vloed en de overname der Fransche mode.
Dit bevredigt spr. niet. Er is in de jaren
na 1670 nog op veel gebied bloei en op
gang te constateeren, economisch, politiek
natuurwetenschappelijk enz., er is geen
verval in bouwkunst en kunstnijverheid.
Maar het verval tp de letterkunde begint
al na 1650, de Holldndsche schilderschool
is vrijwel dood na het sterven van Rem
brandt. Dit kan alleen verklaard worden
uit een verandering in de algemeene tijd
geest, niet van den kunstenaar, maar van
het geheele milieu, waarin kunstenaars
opgroeien. Spr. zoekt deze verandering al
lereerst op godsdienstig terrein. De eerste
helft der 17e eeuw is de tijd van het heer-
schend Calvinisme, dat ons geheele gees
tesleven doordringt met zijn een van een
hoogverheven God en nietig, in Zuiden
levende mensch, wiens verlossing slechts
van Gods genade te verwachten is. De
kerkdienst is vooral een van Gods woord.
Na 1660 wordt dit anders, men is niet
meer bevredigd door deze leer, men ver
langt een leven naar Christigeboden, niet
strijd en winstzucht, maar gewetensrust
door eenvoud, inkeer; men wendt zich af
van de wereld, mijdt het volle leven. De
mystiek en het spiritualisme zijn niet al
leen kenmerken van enkele secten, die
zich afzonderen, maar zij doordringen ook
de Hervormde en Doopsgezinde kerken,
evengoed als de Arminiaanschgezinden.
Daarmede is al een eerste element gege
ven, dat vernietigend is voor de realisti
sche kunst der Hollandsche schilders
school. De nieuwe richting is echter ook
rationalistisch, het redelijk verstand wordt
een factor even belangrijk als, en gelijk
gesteld met de Openbaring.
Ook hierin gaan de Reformateurs van
verschillende richting vooraan, maar een
dergelijke tendens is bij allen in verschil
lende mate te constateeren. De strijd voor
en tegen Descartes speelt een groote rol,
Spinoza, de principieele rationalist, is er
een belangrijk vertegenwoordiger van. Dit
brengt spr. op een anderen kant van de
Nederlandsche cultuur: de groote betee
kenis en ontwikkeling der wiskundige we
tenschappen. Geconstateard kan worden,
dat op dit terrein de geheele 17de eeuw
door Nederlanders een groote rol is ge
speeld, van Stevin via Huygens naar Mus-
senbroek. Maar het is niet alleen, dat er
vele geleerden zijn, onder de burgerij vindt
de nieuwe wetenschap veel belangstelling,
door onzen handel, scheepvaart, water
bouwkunde is er ook een zeer breede laag
der bevolking, die ermede kennis maakt
en den invloed der mathematica ondergaat.
Dit alles maakt het aannemelijk, dat in
ons land het proces zich sneller afwikkel
de, dat leidde tot de autonome heerschap
pij der rede en dat, niet alleen in ons
land, fataal blijkt te zijn voor de ontwik
keling der kunst, als zuivere schoonheids-
uiting en schepping.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOFHANDEL.
Wijzigingen: D. N. A. van Wijk, Steen-
straat 43, Leiden, sigarenmagazijn.
Uittredend Eigenaar: D. N. A. van Wijk,
L°iden, d.d. 1 Jan. 1936.
N.V. Gebr. Bergman, Tey linger lean 69.
Sassenheim. ekerij on ban-del van
bloembollen, iaden, p'anten, gewassen en
aanverwant' artikelen.
Uittredend Directeur'Mr. F. de Stoppe-
lnr, Den Haag.
Nieuwe Directeur: Mr. R. det Block, Den
Haag.
J. J. IJDO. f
In den ouderdom van 52 jaren is te
Voorburg overleden de heer J. J. IJdo, in
leven hoofdcommies bij het Departement
van Defensie.
De overledene, op één na oudste zoon
van den bekenden boekdrukker hier ter
stede, is alhier in 1883 geboren, waar hij
de H.B.S. bezocht. Daarna ging hij in za
ken in Amerika. Tijdens de mobilisatie in
den wereldoorlog keerde hij terug, om zijn
dienstplicht te vervullen, waarna hij werk
zaam werd gesteld aan het Departement
van Defensie en waar hij den rang van
hoofdcommies bereikte.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
In den lcop der maand December 1935
werd aan het kantoor Leiden op spaar
bankboekjes ingelegd f. 167.194,76 en terug
betaald f. 182.917,65. Derhalve minder in
gelegd dan terugbetaald f. 15.722,89. Het
aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg
152.
Onze stadgenoot, de heer J. F. Wakka
is geslaagd voor het examen Engelsche
Handelscorrespondentie, afgenomen dooi
de Vereeniging van Leeraren in de Han
delswetenschappen te Amsterdam. Zijn
leeraar was de heer J F. Bogaars, alhier.
Voor het examen in boekhouden c.a.,
afgenomen door de Vereeniging van Lee
raren in de Handelswetenschappen, slaag
de de heer J. H. Knaap, alhier, leerling
der Pontsohool, Steenschuur 14.
Heden slaagde voor het Liteh-diploma
mej. A. Jh Muller alhier opgeleid door
Mme A. Spijker alhier.
De heer H. J. Mispelblom Beyer, pre
dikant hier ter stede, zal op Donderdag
16, 23 en 30 Januari 8i/4 uur in het Leid-
sche Volkshuis spreken over „Zelfeerbiedi-
ging, mede in verband met onze sociale
verhoudingen".
Waar de huidige omstandigheden met
grooté verwarring uiterlijk en innerlijk,
dwingen tot zelfbezinning, zal ongetwijfeld
voor zeer velen deze cursus iets kunnen
beteekenen.
In het TrianonTTheater Is een serie
van 12 toestellen voor hardhoorenden aan
gebracht, hetgeen een welkome aanwinst
betsskent voor hen, die het gesproken
woord in de hedendaagsche film moeilijk
kunnen volgen. Bezoekers, die gisteravond
van deze toestellen gebruik maakten, gaven
hun ingenomenheid over de werking te
kennen.
Prof. G. Wisse van Apeldoorn zal
a.s. Donderdagavond, op uitnoodiging van
de Chr. Geref. J. V. in het kerkgebouw
der Chr. Geref. Gem. aan de Steenschuur
een tijdrede houden over „De aanstaande
groote verdrukking naar de Openbaring
van Johannes".
Prof. Wisse zal, naar wij vernemen, in
deze rede uitvoerig bij den thans heer-
schenden critieken toestand stil staan en
o. m. het conflict ItaliëAbessynië en de
Jodenvervolging in Duitschland behan
delen.
Aan de Ambachtsschool is weder ge
legenheid tot inschrijving van nieuwe
leerlingen.
Jongens, die op 1 April a.s. den leeftijd
hebben bereikt van ten minste 12 jaar en
8 maanden, kunnen tot de school worden
toegelaten.
De opleiding voor diverse vakken duurt
twee jaren, waarna aan de leerlingen een
dinloma kan worden uitgereikt.
Het schoolgeld wordt bepaald naar het
inkomen der ouders en wordt per 3 maan
den voldaan.
Wij raden een ieder, die belang stelt in
of belang heeft bij dit vakonderwijs aan
zich met den directeur der school in ver
binding te stellen, die gaarne alle ge-
wenschte inlichtingen verstrekt.
TJMUIDEN, 11 Januari 1936.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f. 1.050.86; Griet per
kist van 50 K.G. f. 3216; Tongen per K.G.
f. 0.950.62; Groote Schol per kist van 50
K.G. f. 15.5012.50; Middelschol per kist
van 50 K.G. f. 191G; Zetschol per kist van
50 K.G. f. 2718; Kleine Schol per kist van
50 K.G. f. 209.50; Bot per kist van 50 K.G.
f. 119; Schar per kist. van 50 K.G. f. 12.50
—7.50; Vleetcn per stuk f. 1.60; Kabeljauw
per kist van 125 K.G. f.62—28; Gullen per
kist van 50 K.G. f. 14.508; Wijting per
kist van 50 K.G. f. 5.10—2.10.
Aangekomen 4 Stoomtrawlers:' IJM. 72
met f.1819; IJM. 41 met f.1333; IJM. 432
met f. 1597; IJM. 42 met f. 1792 en de log
gers: KW. 49 met f. 680; KW. 169 met f. 619
BINNENLAND
Een proefrit met de stroomlijnlocomo-
tief. (3e Blad).
Het landbouwcrisisfonds voor 1936; de
Tweede Kamer acht vereenvoudiging der
steunmaatregelen noodig. (3e Blad).
Succesvolle proeven met het eerste Ne
derlandsche catapultvliegtuig. (Binnenl.,
2e Blad).
Algemeene vergadering van het Neder-
landsch Werkliedenverbond Patrimonium.
(Binnenland, 2e Blad).
Nog geen overeenstemming in het bouw
bedrijf. (Binnenland, 2e Blad).
De achtste dampartij om het wereld
kampioenschap is remise geworden. (Sport
4e Blad).
Gevolgen van den storm. (Laatste Be
richten, le Blad).
BUITENLAND
De Amerikaansche neutraliteitswet en
het petroleum-embargo. (3e Blad).
Pessimisme ten aanzien der Londensche
Vlootconferentie. (Buitenland, le Blad).
De verkiezingen op Cuba. (Buitenland,
le Blad).
Een orkaan teistert Rijnland. 2 dooden
en vele gewonden te Dusseldorf. (Buitenl.
Gemengd, 3e Blad).
Aardbeving teistert Columbia in Mid-
den-Amerika. (Buitenl. Gemengd, 3e Blad
en Tel., le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
DE HARINGVISSCHERIJ.
(Van onzen Visscherij-medewerker).
Het einde van de haringvisscherij is
thans aangebroken; de afgeloopen week
zijn de laatste schepen uit het Kanaal
teruggekeerd. Het is wel een droeve af
loop; de laatste vier weken is er hoege
naamd niets meer gevangen. De terugkee-
rende schepen brengen dan ook slechts
enkele kisten of kantjes mee. De visscherij
wordt ongeveer drie weken vroeger be
ëindigd dan het vorige jaar, toen er tot
begin Februari doorgevischt werd.
Voor versche haring werd te IJmuiden
nog van f. 8 tot f. 9 per kist betaald. Deze
hooge prijzen zijn alleen te danken aan
de contingenteering van den invoer van
•versche haring. Was de invoer vrij, dan
zouden de prijzen zeer belangrijk minder
zijn, daar de versche treilharing in België
en Frankrijk op het oogenblik zeer goed
koop is.
De prijzen voor pekelharing liepen nog
op; Vrijdag werd voor volle haring over
de f. 13 per kantje betaald en voor yle
haring meer dan f. 11.
Door den gèringen voorraad van haring
gaat het met den export langzaam: hoe
wel de vraag goed is. De verwachting is
wel, dat tegen het einde van Februari de
voorraden hier in Holland geruimd zullen
zijn.
De voorraad in Engeland schijnt op on
geveer 6000 vaten na geruimd te zijn; de
prijzen zijn daar eveneens sterk gestegen.
Te Yarmouth en Lowestoft werden het
afgeloonen seizoen 400.000 vaten gezouten
tegen 280.000 in 1934: d. i. 120.000 vaten
meer. Wel een tegenstelling met Holland
waar in totaal 470.000 vaten werden aan
gebracht in 1935, tegen 620.000 vaten in
1934; d.i. 150.000 vaten minder. De Ne
derlandsche Haringvisscherij zal er voer te
waken hebben, dat in de toekomst een
eventueele productiebeperking in Holland
geen uitbreiding van de zouting in Enge
land tengevolge heeft. Dit zou de onder
gang van de Nederlandsche haringvis
scherij kunnen beteekenen.
DE TREILVISSCHERIJ.
Een groot aantal Katwijksche motor-
leggers, die het vorig jaar aan de haring
visscherij heeft deelgenomen is thans
weer ter treilvisscherii uitgevaren. Het
schijnt echter, dat niet aan alle scheoen
uitvaarcertificaten worden verstrekt;
schepen, die het vorige jaar niet aan de
haringvisscherij hebben deelgenomen,
schijnen hiervoor niet in aanmerking te
kemen.
De vischprijzen verbeterden belangrijk
in den loop van dc week. In het bijzonder
vcor schol en rondvischsoorten werden
zeer goede prijzen betaald, zoodat In het
midden van de week de motorloggers
mooie reizen maakten. Ook de tongprijzen
verbeterden wat.
