LE1DSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Dinsdag 31 December 1935
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
UIT DE RIJNSTREEK.
AGENDA.
RÖNTGENSTRALEN.
In een vorigen brief heb ik getracht
eenig inaicht te geven in den tnerkwaar-
digen alomtegenwoordigen wereldaether en
uiteengezet hoe verschillende trlllings-
wijzen er van verschillende effecten kun
nen teweegbrengen, welke ook in de ge
neeskunde toepassing hebben gevonden.
Een bijzondere plaats in dit wereldaether-
klavier wordt Ingenomen door de Röntgen
stralen. Deze behooren tot de aethertril-
lingen met uiterst kleine golflengten en
zijn voor het eerst waargenomen door
Wilhelm Conrad Röntgen op 8 November
1895. Deze Duitsche physicus had Hol-
landsch bloed in de aderen. Zijn moeder
Charlotte Constance Frowein was in Am
sterdam geboren op 28 Februari 1806. Zelf
is hij geboren in Lennep op 27 Maart
1845. Maar een belangrijk gedeelte van
zijn jeugd bracht hij bij zijn familie in
Apeldoorn en Utrecht door. In deze laat
ste stad bezocht hij het Gymnasium Hij
werd hiervan verwijderd toen H, eens
weigerde op te geven wie de teekeaaar
van een leeraars-caricatuur was. Daardoor
zag hij zich de kans ontgaan student aan
oe Universiteit <e worden. Toen beproefde
hij zijn geluk op eer. technische schoei in
Ape'doorn om ir. hei voorjaar van 1865
naar de Polytechnische school ir. Zürich
te gaan, waar hij bij zijn tijdgenooten den
bijnaam kreeg „Apeldoorn". Reeds in 1875
werd hij professor in de physica in Hohen-
heim. In 1879 werd hij professor in Giessen.
Hij werd o.a. in 1888 naar Utrecht beroe
pen, doch weigerde om in hetzelfde jaar
den beroemden Kohlrausch op te volgen
in Würzburg. Deze bijzonderheden uit zijn
levensloop meen ik te mogen geven, omdat
het interessant is te vernemen hoezeer
Röntgen aan Holland gebonden was. Ze
zijn ontleend aan een boek over zijn
levensgeschiedenis, beschreven door Otto
Glasser (Springer 1931).
Het spreekt vanzelf, dat de ontdekking
van Röntgen zich logisch aansloot aan
voorafgegane proeven en ontdekkingen.
Hij was, evenals andere physici uit dien
tijd, bezig met het onderzoek van electrl-
sche stroomen in gasarme ruimten waarin
twee polen op een zekeren afstand van
elkander zijn geplaatst en waartusschen
een bepaald electrisch spanningsverschil
bestaat. Reeds in 1869 had Hittorf waar
genomen dat bij een luchtdruk van 0,02
0,001 m.m.. z.g. kathodestralen optreden.
Wanneer deze kathodestralen den glas
wand raken, maken ze dit glas tot licht-
uïtzender. Men noemt dit het verschijnsel
van fluorescentie. Volgens de electronen-
theorie moeten deze kathodestralen wor
den beschouwd als een stroom van nega
tieve electronen, die zich met groote snel
heid voortbewegen. Röntgen zag nu bij een
van zijn proeven nieuwe stralen optreden,
overal waar deze electronen met iets in
botsing kwamen. Deze nieuwe „X" stralen
traden ook buiten de buis op, gingen vrij
de lucht in en bleken het vermogen t<s
hebben door allerlei stoffen heen te drin
gen, welke voor de gewone lichtstralen
ondoordringbaar zijn. Deze geheimzinnige
stralen bleken enkele eigenschappen met
de lichtstralen gemeen te hebben, doch
andere karakteristieke eigenschappen van
het licht, zooals buiging, breking en terug
kaatsing konden eerst niet als eigenschap
pen dezer X stralen worden aangetoond.
De interessante ontdekking leek dus
voorloopig een geheimzinnig wetenschap
pelijk snufje, met een kleine mogelijkheid
dat er wellicht in de toekomst ook in de
geneeskunde eenig fotografisch nut van
getrokken kon worden.
Op 23 Januari 1896 werd voor de leden
van het Physisch Medisch Genootschap
door Röntgen een voordracht over zijn
ontdekking gehouden. Op voorstel van den
beroemden geneesheer Kölliker werd met
groot enthousiasme besloten den ontdek
ker van deze interessante stralen te eeren
door deze X-stralen verder Röntgenstralen
te noemen
Ook in Nederland was onmiddellijk
groote belangstelling voor de nieuwe stra
len. In het Nederlandsch Tijdschrift van
Geneeskunde verscheen reeds ln 1896 het
eerste zelfstandige stuk over „Röntgen's
X-stralen" van de hand van den lateren
hoogleeraar Wertheim Salomonson.
In Groningen hebben reeds ln 1898 pro
fessor dr. Haga en dr. Wind getracht ook
buiging van Röntgenstralen aan te toonen.
Wanneer dit verschijnsel was aan te too
nen. dan zou n.l. bewezen zijn dat Rönt
genstralen en lichtstralen in wezen Iden
tiek moesten zijn. Voor het optreden van
het buigingsverschijnsel heeft men bij het
licht een zeer fijn traliewerk noodig met
een spleetafstand van 0,010.02 m.m.
Vaardige technici kunnen zulk een fijn
traliewerk bereiden. De X-stralen hebben
een zeer veel kleinere golflengte en daarom
moest het traliewerk waarmede eventueel
de buiging dezer stralen aangetoond zou
kunnen worden een spleetafstand hebben
die ongeveer duizend maal zoo klein ls als
0 02 m.m Zelfs de meest vernuftige tech
niek ls niet ln staat een dergelijk instru
ment te leveren. In de natuur zelve echter
n.l. ln den opbouw van kristallen liggen de
atomen op zulke minimale afstanden van
ekaar en met behulp der kristallen is het
dan ook ln 1911 aan von Laue gelukt het
verschijnsel der buiging aan te toonen
voor Röntgenstralen en daaruit de golf
lengten te berekenen. Zoo is definitief aan
getoond dat Röntgenstralen aethertrillln-
gen zijn met golflengten die 3,00013.000
maal zoo klein zijn als de kleinste golf
lengten uit het zichtbare licht.
Voor de opwekking van Röntgenstralen
ls noodig:
le. hoogspanningsstrooming;
2e. een vrijwel luchtledige buis, de Rönt-
genbuis, met twee polen anode en
kathode welke met dezen hooggespan
nen stroom verbonden kan worden,
In het Röntgenbedrijf bevindt zich dus
een aantal draden waarlangs hoogspanning
vervoerd wordt (tot b.v. 200.000 Volt). Men
moet zich dus voortdurend bewust zijn,
dat hier een bron van gevaar ligt. Aan
raking kan doodelijk zijn en wanneer men
zich te dicht in de nabijheid er van waagt,
kan plotseling een krachtige vonk over
springen, die ook ernstig nadeel kan ver
oorzaken. Tegen deze gevaren kon men
zich van den aanvang af hoeden, ornaat
men deze kende Na de ontdekking werden
de Röntgenstralen snel in zoowel als bul
ten de geneeskunde toegepast zonder dat
men wist dat ook deze stralen ernstige
nadelen kond-n veroorzaken. Vandaar dat
bij tallooze pioniers op dit gebied
ALPHEN.
De Geref Knapen ver. Timotheus"
hield haar 31e laarvergadering onder pre
sidium van den heer E. de Vries. De ver
slagen gewaagden van flinken groei en op
gewekt en arbeid. Daarvan gaven ook blijk
de opstellen, die dezen avond geleverd
werden Een lid der vergadering D. Schou
ten gaf enkele orgelnummers, terwijl W.
v. d. Burgh op de viool eenlge nummers
ten beste gaf. Zoowel de longeren als de
ouderen hadden gelegenheid deel te nemen
aan een voordrachtenwedstrijd, terwijl
door den heer De Goede een paar films
werden vertoond. Met een kort toepasselijk
woord overhandigde ds. Bosch vóór hit de
vergadering sloot aan een 8-tal jongens
een overgangsdiploma hen aansporend
zich zonder bedenken thans te geven aan
den arbeid der J.V. Tal van ouders en be
langstellenden woonden deze vergade
ring bij.
Door de huisvrouw van H. werd bij
de oolitie aangifte gedaan tegen J. v. d.
V. wegens mishandeling, v. d. V. had haar
zoodanig met een klomp geslagen, dat zij
zich onder behandeling van een dokter
moest stellen.
De politie zal proces-verbaal opmaken.
na verloop van jaren ernstige ziekte
processen optraden en dat velen na
ziekteprocessen optraden en dat velen na
smartelijk lijden een waren beroeps-
heldendood vonden. Langzamerhand zijn
deze gevaren bekend geworden en vond
men ook de middelgn om ze te voorkomen
en de kans op nadeellge gevolgen aan
zienlijk te verkleinen. De moderne tech
niek levert nu trouwens zoowel hoogspan-
ningsveilige als Rontgenstralenveilige ap
paraten en bulzen.
In Nederland ls ook op dit gebied sinds
korten tijd de wetgever regelend opgetre
den. De Röntgenstralenwet brengt alle
grootere Röntgenbedrijven onder staats
controle. Iedereen die met Röntgenstralen
arbeidt moet vergunning vragen en de in
richtingen moeten aan wettelijk voorge
schreven beveiligingen voldoen.
Dè Röntgenstralen vinden toepassing op
velerlei gebied. Buiten de geneeskunde
worden de Röntgenstralen gebruikt bij de
studie van den krlstalbouw zoowel als van
den t>ouw der verschillende elementen en
de structuur der atomen. Ook bij het on
derzoek van eventueele vervalschtagen van
oude schilderijen kunnen de Röntgen
stralen met succes worden ingeschakeld.
Op het gebied der geneeskunst vinden de
Röntgenstralen toepassing in twee rich
tingen, n.l. le om er bepaalde afwijkingen
door te herkennen en te bestudeeren
(diagnostiek door Röntgenfotografie) en
2e. om er bepaalde ziekteprocessen mede te
behandelen.
De verschillende weefsels van ons
lichaam laten ln verschillende mate een
bundel Röntgenstralen door en houden elk
een meer of minder groot percentage van
zulk een bundel tegen. Speciaal het kalk-
houdend beenderstelsel houdt veel stralen
tegen, terwijl de luchthoudende longen deze
stralen in sterke mate door laten. Men
laat nu bij het onderzoek met behulp van
Röntgenstralen een bundel hiervan door
het te onderzoeken lichaamsdeel gaan en
daarna inwerken op een gevoelige plaat.
De bundel welke nu b.v. door de longen
ls gegaan bevat meer stralen dan die,
welke b.v. door het hart ls moeten gaan;
de bundel die een bot op zijn weg trof
is sterker afgezwakt dan de bundel die
slechts door spieren ging en zoo komen
op de gevoelige plaat, op verschillende
plekken stralenbundels van verschillende
intensiteit. Nu wordt deze plaat op de
gewone wijze ontwikkeld en zoo ontstaat
een merkwaardig beeld van het inwendige
van het onderzochte individu. In sommige
gebieden van ons lichaam (b.v. vooral in
den buik) bevinden zich weefsels en orga
nen bijeen van een gelijke doorlaatbaar
heid voor Röntgenstralen. Deze kan men
dan op de ontwikkelde foto niet van el
kander onderschelden Maar op verschil
lende wijzen is het mogelijk eerst stoffen
ln bepaalde gebieden in te voeren die weer
een aparte doorlaatbaarheid of ondoor
dringbaarheid tegenover Röntgenstralen
bezitten. Wij zullen hierbij niet verder ln
bijzonderheden afdalen maar kunnen ge
rust verklaren, dat er tegenwoordig wel
haast geen onderdeel In de geneeskunde
is te bedenken, waarbij niet met succes
ln het belang der lijdende menschheid een
Röntgenonderzoek kan worden aangewend.
Al ls tot op zekere hoogte de vervaar
diging van een Röntgenfoto een eenvoudig
technisch werk, toch moet er daarnaast
onmiddellijk aan worden toegevoegd, dat
de interpretatie der Röntgenfoto 'n aparte
kunst is en daardoor de goede uitoefening
der Röntgendiagnostiek slechts door die
artsen kan geschieden, die daarvoor een
aparte opleiding na hun artsexamen heb
ben gevolgd.
Elk weefsel absorbeert dus in meerdere
of mindere mate een gedeelte van een
Röntgenstralenbundel welke er door heen
wordt gevoerd. Deze geabsorbeerde stralei)
kunnen zoowel op gezonde als op zieke
cellen Inwerken en ten slotte de levende
cel dooden. Hierop berust de tweede toe
passing der Röntgenstralen, de therapie.
In de eerste jaren na de ontdekking
werd reeds Röntgentheraple bedreven, doch
dit geschiedde eerst experimenteel en min
of meer op goed geluk. Eerst nadat men
had geleerd de Röntgenstralen behoorlijk
te meten en te doseeren en nadat men de
uitwerking van bepaalde hoeveelheden
stralen op bepaalde gezonde en zieke weef
sels nader had bestudeerd kon een doel
bewuste Röntgentheraple worden opge
bouwd. Hierbij kon op gelukkige wijze
hiervan worden geprofiteerd, dat een Ziek
weefsel eerder door Röntgenstralen bleek
te worden vernietigd als het overeenkom
stige gezonde weefsel.
Speciaal op het moeilijke gebied van de
kankerbehandeling heeft de Röntgen
theraple zich naast de chirurgie voor be
paalde gevallen een blijvende en waarde
volle plaats verworven.
Door dit alles is de ontdekking dezer
geheimzinnige stralen van een buitenge
wone beteekenis geworden. Doeltreffende
toepassing der Röntgenstralen voert in de
geneeskunde tot triomfen en mogelijk
heden, welke men voor veertig jaren abso
luut onbestaanbaar dacht.
P. N. N.
BOSKOOP.
HET NED.-AMERIK. HANDELSVERDRAG
De beteekenis voor de boomkweekerij.
Naar aanleiding van de totstandkoming
van het Nederlandsch-Amerlkaansche
handelsverdrag meldt men ons uit boom-
kweekerskrlngen het volgende:
Over het geheel genomen ls de uitvoer
van producten van de boomkweekerij
naar Amerika practisch uitgesloten. Al
leen rozen onderlagen kunnen worden ge
ëxporteerd. Krachtens het nieuwe han
delsverdrag ls het invoerrecht voor dit
artikel verlaagd van 2 dollar op 1 dollar
per 1000 stuks. Verder voorzien enkele
bepalingen van het verdrag ln het geval
dat er nieuwe maatregelen van sanltairen
aard worden genomen; daartoe zal weder-
keerlg niet worden overgegaan dan na
wederzijds gepleegd overleg, om den
handel zoo weinig mogelijk te schaden.
Het nieuwe verdrag biedt op dit oogen-
blik voor de boomkweekerij geen perspec
tieven. Daar het echter tot stand is geko
men in een geest van wederzijdsche
welwillendheid, leeft een kleine hoop. dat
in de toekomst met betrekking tot den
uitvoer van de boomkweekerij-artlkelen
naai' Amerika nog wat zal kunnen worden
bereikt.
In ieder geval zullen hierover dan
nadere onderhandelingen moeten worden
gevoerd.
Voor overdreven verwachtingen bestaat
dus geen enkele reden, evenmin als voor
pessimisme.
o
BODEGRAVEN.
GEMEENTERAAD.
Een korte agenda.
De raad kwam in openb. verg. bijeen.
In deze vergadering werden de geloofs
brieven goedgekeurd van het nieuwbe
noemde lid den heer G. Uithol. Bij de no
tulen ontspon zich een interessante be
spreking. De heer Jongeneel meende dat
zijn woorden onjuist waren weergegeven.
Hij kon niet hebben gesproken van een
„overeenstemming tusschen R. K. en C. H.
bij de vorige wethoudersverkiezingen",
want die bestond niet. Weth. v. d. Poll
protesteerde daartegen. De heer Jonge
neel zette uiteen dat weth. v. d. Poll toen
hij naar de vergadering ging, niet kon
weten hoe de C. H. zouden stemmen. Dat
er gesproken is, was alleen om uit de
moeilijke situatie in B. en W. te komen.
Hij stelde voor de zinsnede zoo te wijzi
gen, dat er alleen om de eerder genoem
de reden overleg ls gepleegd tusschen C.
H. en R. K. Dit voorstel werd door nie
mand gesteund en kwam dus niet in be
handeling. De heer Beljen stelde dan op
instigatie van den wethouder v. d. Poll
een redactie voor, waarbij er zou komen
te staan lnplaats van C.H. en R.K. 2 C.H.
en 1 R.K. lid. Daartegen verzette zich ech
ter de heer v. d. Heijden die opmerkte,
dat de notulen moeten Weergeven wat er
gezegd is en van 1 R.K. en 2 C.H. is zeker
niet gesproken. Het voorstel werd nu in
getrokken en de oorspronkelijke redactie
gehandhaafd.
Aan de werkloozen is door B. en W. met
toestemming van den Minister een Kerst-
gave verstrekt, Aangehouden werd een be
roep van G. Vroege op een beslissing van
B. en W. waarbij hem geen vergunning
werd verleend voor den verbouw van een
schuur tot een woonhuis. Adr. krijgt ge
legenheid zich nader mondeling uit te
spreken tegenover B. en W.. waarna het
beroep gewoon zal worden afgewerkt.
Vastgesteld werd een aanvulling van de
pol.verord., waarbij eigenaars van voor 't
verkeer gevaarlijk staande boomen ver
plicht worden deze op aanwijzen van B.
en W. onmiddellijk te laten rooien.
Op voorstel van B. en W. werd besloten
de salariskorting voor de werklieden over
1935, die aanvankelijk was vastgesteld op
1 Januari, te doen ingaan op 1 Juli.
De heer Jongeneel verzette zich tegen
dit voorstel. Het zou goed zijn wanneer
het gevolg van dit verschil was geweest,
dat een dee) op 1 Jan. salariskorting
kreeg en een ander deel op 1 Juli. Dat ls
echter niet zoo. want de adressanten kre
gen heelemaal geen korting, dus ook niet
per I Juli. Alleen de heeren Jongeneel en
v. d. Marei stemden tegen het voorstel.
Tot gemeente-geneesheer voor 1936 werd
aangewezen dr. Weeder, tot leverancier
der geneesmiddelen de apotheek.
Vastgesteld werden de vergoedingen
voor 1933 aan het Bljz. Onderwijs, waarin
verwerkt zijn de resultaten van de 3-jaarl.
afrekening. De heer Beijen huldigde den
betrokken ambtenaar voor het accurate
werk. De heer v. d. Maat interpelleerde
over het zand strooien op den Meijeweg.
Hij was er allesbehalve over tevreden, dat
de weg ln de laatste weken totaal onbe
gaanbaar was. De voorz. besprak uitvoerig
het zandstroolen op de wegen, waarbij 't
echter onmogelijk ls een weg van 20 K.M.
te strooien. Het hielp trouwens verleden
week al heel weinig.
Tenslotte ging de raad in geheime zit
ting ter bespreking van het uitbreidings
plan der gemeente, waarvoor B. en W. een
gewijzigd ontwerp indienden.
Aanbesteding.
De uitslag der aanbesteding voor het
gemeentewerk luidt als volgt:
Timmerwerk: P. Veelenturf f.192: P. v.
d. Neut f. 190; Gebr. Mulder f. 190; A. Calls
f.131; 8. Oosterom f.120. Metselwerk: P.
V. Katwijk f.497: A. Ooms f.430: N. Hoo-
gendoorn f.385. Schilderwerk: H. Schoo
f.747; M, P A. v. Velsen f.649; C. H. v.
Velsen f,609; D. scheer f.520: G. Hooge-
veen f.517; J. Hoogeveen f.432. Stuca-
doorswerk: A. Ooms f.160: W. Martens
f.124: N. Hoogendoorn f.91. Smidswerk:
fa. W. Bos f. 138; A. Kloot f.80.
Naar wij nader vernemen, ls inzake
de door ons vermelde opzette'llke aanril-
ding geen proces-verbaal or' maakt we
gens noglng tot doodslag, it ar wegens
baldadigheid. De onderlinge verhouding
tusschen de tweelingbroers is on het
oogenblik weer goed te noemen
De heer C. B. Batelaan ls herkozen
als president-kerkvoogd der Ned. Herv.
Gemeente, alhier.
Een in de Ned. Herv. Kerk gehou
collecte voor de Zondagsschool heeft 1
gebracht f. 155.20.
HAZERSWOUDE.
Burgerlijke Stand.
Bevallen: P. van Klaveren—Buitenhuls,
zoon S. EndeveldBinnendijk, zoon
J. v. d. HavenKlaver, zoon J. M. van
Nieropvan der Meer. zoon G. van Tol
van Tol, zoon.
Overleden: N. ten Brink 76 laar. geh.
met C. van Schooten A F P. van der
Keilen 82 laar. wedr. van A. v. Leeuwen.
Door het college van notabelen der
Ned. Herv. Gemeente ls tot kerkvoogd
herkozen de heer C. W Oppelaar.
Met Ingang van 12 Jan. as. wordt
de heer C. Roos van Aarlanderveen over
geplaatst naar het station alhier als ar
beider-telegrafist.
De Minister van Landbouw en Vls-
scherlj heeft benoemd tot Ud der centrale
commissie voor de Crisls-tuchtrechtspraak
te Den Haag voor 1936 de heer A. War-
naar Jr., burgemeester dezer gemeente.
o
KOUDEKERK.
Geslaagde Muziekuitvoering.
In de openbare school gaf het Fanfare
corps Kunst na Arbeid" een tweetal mu
ziekuitvoeringen waarvoor beide avonden
groote belangstelling was. De eerste avond
voor donateurs en genoodigden. werd door
den eere-voorzltter burgemeester Kwint
geopend.
Na een welkomstwoord memoreerde spr.
hoe in deze slechte tijdsomstandigheden
de muziekvereenlglng bloeit, ZIJ telt 29
leden. Gezien de successen welke zij in
het afgeloonen jaar op het concours heeft
behaald, komt wel duidelük naar voren dat
zli onder de kranige leiding van haar di
recteur den heer J. v. d. Kaal goede vor
deringen maakt.
Hierna werd het programma, dat een
12-tal nummers bevatte en met het „Wil
helmus" werd ingezet op uitstekende wiize
afgewerkt. Na het muzikale gedeelte volgde
de klucht ln één bedriff .Baas Jansen in
de brand van Rome". Ten bate van de kas
werd nog een groote verloting gehouden.
De voorzitter de heerP. Bervoets dankte
voor de belangstelling en het welslagen
van deze uitvoeringen.
o
LEIDERDORP.
Groote Propaganda-avond Leiderdorpsche
Burgerwacht.
Nadat twee coupletten van het „Wilhel
mus" door de talrijke aanwezigen waren
gezongen, opende Burgemeester Brug, als
voorzitter van de Burgerwacht deze bijeen
komst. welke in de openbare school werd
gehouden, met een hartelijk welkom, in
het bijzonder tot den spreker denheer J. N.
R. van Maarle; de Burgemeester van Zoe-
terwoude; Rector Westgeest: weth. Boot,
de aanwezige raa"dsledenden Commandant
van de Burgerwacht te Koudekerk, als
mede de Chr. Harm. Ver. „Devote" en
het R.K. Zangkoor met hun resp. dirigen
ten, de heeren van Wijck en Hoogzaad die
dezen avond welwillend opluisterden met
muziek en zang.
Na het openingswoord van den voorzit
ter speelde Devote een opgewekte marsch,
welke een aangename stemming in de zaal
bracht.
Eveneens met zeer veel genoegen werd
geluisterd naar het Gemengde Koor. van
den heer Hoogzaad, dat zuiver en gevoelig
een drietal liederen zong. Het was den
voorzitter een prettige taak, den Instruc
teur B. H. van den Bosch mede te deelen,
dat de Bond van Burgerwachten het goed
heeft gedacht voor zijn trouwen arbeid aan
den heer van den Bosch uit te reiken een
medaille voor bijzondere toewijding. Hij
sprak hierbij den wensch uit, dat hij nog
lang de Jonge recruten zal mogen opkwee-
ken tot stoere Burgerwachters. Daarna
speldde de Burgemeester de onderscheiding
op den borst van den Instructeur.
Een „lang zal hij leven" weerklonk,
waarna de heer van den Bosch voor deze
bijzondere erkentelijkheid hartelijk dank
te. De heer J. N. R. van Maarle sprak over
het gebruik van strijdgassen in den mo
dernen tijd. Spr. noemde de verschillende
strijdgassen welke ln 4 groepen te verdee-
len zijn, n.l. prikkelende, blaartrekkende,
verstikkende en vergiftigende gassen. Uit
voerig besprak spr. de rampen, lasten ,na-
deelen en resultaten van de gasaanvallen
en behandelde de vragen: op welke ma
nieren kan men gas verspreiden? en „Hoe
kunnen wij ons daartegen beschermen? In
de pauze speelde „Devote" lustige muziek
en zong het R.K. Mannenkoor verdienste
lijk „Stille Nacht", waarna het gemengde
Koor eenlge vroolijke liedjes voordroeg.
Daarna zette de heer van Maarle uiteen
het antwoord op de vraag: Hoe maak ik
mijn kelder geschikt voor gasvrije be-
schermplaats? Spr. besloot zijn duidelijke
lezing in de hoop, dat we voor een oorlog
gespaard mogen blijven. Een warm applaus
klonk op na dit interessant betoog.
Burgemeester Brug dankte den heer van
Maarle zeer.
„De radio-professor en zijn bevindin
gen" een komisch stuk voorgedragen door
eenige jeugdige burgerwachters, was het
slot. De voorzitter dankte een ieder die
zijn medewerking had verleend en hoopte
dat de Burgerwacht door nieuwe krachten
steeds sterker zal worden.
Tot slot werd gezongen„WIJ leven vrij,
wij leven blij".
o
NIEUWKOOP.
Een mooi geschenk.
Het priesterkoor van onze parochiekerk
is verrijkt met een nieuwen looner. een
waar sieraad en mooi geschenk van een
dame uit de parochie.
De looper heeft een lengte van 17 M. en
een breedte van 0.85 M en ls door de
geefster eigenhandig vervaardigd op een
weefgetouw, waaraan zit een laar gewerkt
heeft.
De kleuren zijn met zorg en in overleg
met een bekend kunstenaar gekozen,
waarin) rekening is gehouden met den in
val van het licht door het aanwezige
blauwe en gele glas tn de kerk. waardoor
het geheel zeker een artistieke waarde
heeft verkregen.
HEDEN:
Jeruël: Samenkomst te 7'/i uur nam.
Vrije Evang. Gem.: Samenkomst te 1]
uur nam.
Woensdag.
Jeruël: Samenkomst te fl'/t uur nam.
Donderdag.
Schouwburg: Burgerzangschool, „Naar
Yamato", 8 uur nam.
DIVERSEN.
Woensdag Inst. v. Praeventleve Genees
kunde. Medisch Opvoedkundig Bureau
(Boerhaavestraat 21). Halfdrle tot halfvier
Inenting tegen diphterle 45 uur nam.
Woensdags: inst v. praeventleve Ge
neeskunde Consultatiebureau voor Alco
holisten 8 uur nam.
Vrijdags: inst. v. Praeventleve Genees
kunde. Consultatiebureau voor Beroeps
keuze. 45 uur nam.
DAGELIJKS.
Lakenhal: Schilderijententoonstelling,
Charley Toorop (tot 12 Jan.) Geopend 10
tot 4 uur, 's Zondags t tot 4 uur nam.
BIOSCOPEN.
Luxor-Theater. Stationsweg. 8 uur nam.
„De Kozakken-kapitein".
Nieuwjaar 2—7 en 8 uur nam.
Woensdag en Zaterdag nam. 2 uur.
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur.
Trlanon-Theater, Breestraat. 8 uur nam.
„De Krlbbebijter".
Oudejaar gesloten. Nieuwjaar 27'/i en
8111/4 uur.
Woensdag en Zaterdag nam. 2 uur.
Zondag nam. doorloopend van 27Vi en
vervolgens om 8 uur.
Casino-theater Hoogewoerd 49. 8 u. nm.
Babytake A. Bow."
Nieuwjaarsdag 47 en 811 uur.
Zondag nam. 4 uur en 8 uur.
Lldo-Theater Steenstraat 39. 81/4 u. nm.
„Verraad".
Nieuwjaarsdag 2—7 en 81/4 uur nam.
Woensdag- en zaterdagnam. 21/» uur.
Zondag nam 2 uur. 4Vi uur en 8 u. 15.
Roxy-Theater. Haarl. str„ 7 uur nam.
„Aannemenéén bier."
Nieuwjaar vanaf 2 uur.
De apotheek Hooigracht 48 ls dag en
nacht geopend voor leden v ii ziekenfonds
„Tot Hulp der Menschheid" echter van
nam. 8 uur tot v.m. 8 uur alleen voor
spoedrecepten.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 30 Decem
ber 1935 tot en met Woensdag 1 Januari
1936 waargenomen door de apotheken
G. F. Reyst, Steenstraat 35, Telef, 136 en
A, J. Donk, Doezastraat 31, Telef. 1313:
van Donderdag 2 tot en met Zondag 5
Januari 1936 nemen waar de apotheken
J. C. Pelle, Kort Rapenburg 12. Telef. 594
en J. E. M. ten DIJik, Haven 18, Telef. 85.
Voor Oegstgeest worden deze diensten
waargenomen door apotheek C. van Zijp,
Wllhelmlnapaxk 8, Telef. 274.
De geneeskundige dienst wordt op
Nieuwjaarsdag te Oegstgeest waargeno
men door dr. Varekamp, Tel- 1916.
RIJNSATERWOUDE.
Vergadering Ijsver. „Excelsior".
Deze Bilderdamsche vereeniglng hield
haar drukbezochte jaarvergadering in
café Roos, onder voorzitterschap van den
heer M. A. Brewe. Deze opende met een
hartelijk woord van welkom. Hierna wer
den de notulen door den voorzitter gele
zen. welke onveranderd werden goedge
keurd. Vervolgens gaf de penningmeester
rekening en verantwoording van zijn be
heer .Hieruit bleek dat hij een kassaldo
heeft van f. 92.54. De rekening en beschei
den werden nagezien door de heeren M.
C. Vermeulen en M. Roos; alles werd ln
goede orde bevonden. Hierna volgde be
stuursverkiezing. Aan dc beurt van aftre
ding waren de heeren M. A. Brewe, J. de
Vos Jr., H. H. van der Burg en W. van
Dijk en nog een vervulling van een secre
taris. De heer W. van Dijk werd gekozen
als secr. In diens plaats werd als bestuurs
lid gekozen de heer C. Roos. De drie eerst
genoemde heeren werden bij acclamatie
herbenoemd. Hierna volgde de gratis ver
loting. waarna de voorzitter hartelijk
dank bracht voor den gezelllgen avond en
de vergadering sloot.
o
TER AAR.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Gijsbertus. z. van Joh v.
Lammeren en Joh. Oomen Geertje! d.
van A. Voordouw en M. v. Leeuwen
Apolonla Maria, d. van L. Rekelhof en E.
Hoogervorst Gerrlt. z. van Chr. van
Leeuwen en A. den Braver,
Overleden: G. G. van Vliet. 44 jaar
In het R.K. Vereenigingsgebouw had
een uitvoering plaats, georganiseerd door
het Wit-Gele Kruis. afd. Langeraar. Na
opening door den heer M. Robertz. voor
zitter der vereeniglng. versoheen het ge
zelschap Bartoes op het tooneel met lied
jes. anecdotes enz. Een ln de pauze ge
houden verloting nam gerulmen tijd in
beslag. Het was nog voor half twaalf toen
de voorzitter overging tot sluiting der ver
gadering. welke belegd was ter stiiving
van de kas.
Van gemeentewege werd een uitdee-
ling van vet gehouden, vla de crlsls-
comlte's A. en B. ter will eveneens door de
R.K. en de Geref. Armbesturen dergelijke
extra giften werden verstrekt. Door de
gemeente was voor dit doel ongeveer 2000
pond vet aangekocht, van de winst welke
gemaakt is bii het verkoopen der onver
mengde margarine. Voor vele gezinnen
heeft deze uitdeellng een buitengewoon
welkome verrassing opgeleverd.
