CAHEN's Kolenhandel
LEIDSCH DAGBLAD - Achtste Blad
Dinsdag 31 December 1935
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
Losse nummers van ons Blad
MIJMERINGEN.
NIEUWJAAR EN
NIEUWJAARSWENSCHEN.
PREDIKBEURTEN
VOOR DINSDAG 31 DECEMBER EN
WOENSDAG 1 JANUARI.
LEIDEN.
Doopsgez. Gem.: Di. nam. 7 uur, ds. ten
Gate
Eglise Wallonne: mardl 7 heures du
eoir. mr. Bresson
Evang. Luth. Gem.: Di. nam. 7 uur, ds.
Makklnk
Rem. Geref. Gem.: Di. nam. 7 uur, ds.
Mispelblom Beijer.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat. 191
Dinsd. nam. 8 uur. dienst; Woensd. voorm.
balt ell, Gez. Mis.
AALSMEER.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Heerma.
AARL ANDERVEEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. balftien ds. G. Th. v. Beu-
sekom
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftlen ds. H. Moolhulzen.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Ned. Herv. Kerk. Julianastraat: Dinsdag
avond 7 uur ds J, SchoneVeld; Woensdag
morgen 10 uur ds. J. Stehouwer.
Ned. Herv. Kerk, Oudsh.weg: Dinsdag
avond 7 uur, dr. J. P. CSannegleter.
Evangelisatie Hooftstraat: Dinsdagavond
7.15 uur en Doensdagmorgen halftien de
heer A J. Dekker.
Geref. Kerk. Hooftstraat: Dinsdagavond
halfacht en Woensdagmorgen 10 uur ds.
J. Hartkamp.
Ohr. Gerei. Kerk, v. Reedestraat: Dins
dagavond 7 uur. leendienst; Woensdags
avond 6 uur ds. Riekel van Delft.
Geref. Kerk. Raadhuisstr.Dinsdagavond
halfacht ds. Bosch en Woensdagmorgen 10
uur gemeenschappelijke dienst in de Ruy-
terstraat ds. G. Mulder; bev. ambts
dragers.
Geref. Kerk, de Ruyterstraat; Dinsdag
avond halfacht ds. Mulder.
Martha-Stichting: Dinsdagavond 7 uur
en Woensdagmorgen 10 uur ds. Meijer
Lokaal van Manderstoostraat: Dinsdag
avond 7.15 uur de heer Wijnen van Olde-
broek.
BENTHUIZEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. Bieshaar.
Geref. Gem.: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, leesdigpst.
BODEGRAVEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. Klüsener.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. Dam.
Geref. Gem.: Woensd. nam. 3 uur, ds.
P Honkoop van Den Haag.
Evang. Luth. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur,
ds. Chr de Meijere van Leiden.
BOSKOOP.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien. ds. Jacobs.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. Petersen.
Rem. Kerk voor Vrijzinnig-Hervormden:
Dinsd. nam. halfzes, ds. Thomsen.
Rem. Geref. Gem.: Dinsd. nam. 7 uur.
ds. Elderink van Oegstgeest.
Geref. Gem.: Dinsd. nam. 7 uur, en
Woensd. voorm. halftien. leesdienst.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, leesdienst.
DE KAAG.
Ned. Herv- Kerk: Dinsd. nam 7 uur en
Woensd. voorm. half tien, ds. Verwaal.
HAZERSWOUDE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Kiehl.
Geref. Kerk: Dinsd nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Heuzeveldt.
HILLEGOM.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorin. 10 uur, ds. Eerhard.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. halfacht en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Krabbe.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Hendriksen.
Ned. Prot. Bond: Dinsd. nam. halfzeven,
ds J. M. Leendertz van Haarlem
HOOGMADE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam 7 uur, ds.
C. Waardenburg van Hillegersberg.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Ned. Herv. Kerk: Woensd. voorm. half
tien. ds. Warmolts.
Geref Kerk: Woensd. voorm- 10 uur, ds.
Meijering.
KATWIJK AAN ZEE.
Nieuwe Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, ds.
Pras; Woensd. voorm. 10 uur, ds. Rutgers.
Oude Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, ds. Rut
gers
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. ds. Ingwersen.
Geref. Gem. (Remisestr.): Dinsd. nam.
7 uur en Woensd. voorm 10 uur, leesdienst
KOUDEKERK.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. ds. Odé
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. ds. Haspers.
LEIDERDORP.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Streeder.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. ds. Dijk.
LISSE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensdag voorm. 10 uur, ds. Tichelaar.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, dr. Ruys.
Chr. Geref. Kerk: Dmsd. nam. halfacht
en Woensd. voorm. 10 uur, ds. Ponstein.
Geref. Gem.: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien. ds. Ligtenberg.
Ned. Prot. Bond: Dinsd. nam. 6 uur, ds.
Pattist van Den Haag.
LEIMUIDEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, de
heer Eveleens van Abbenes; Wc-snsd. v.m.
halftien, ds. Jongens.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Aalders.
RECLAME. 6026
d. WERFSTRMT 4 - TELEF. 2697
NIEUWKOOP.
Ned Herv. Kerk: Dinsd. nam 7 uur en
Woensd. voorm half tien, ds. A. J. van
Wijngaarden
Geref. Kerk: Dinsd. nam 7 uur, ds.
Speelman van Nieuwvee; Woensd. voorm
half tien. leesdienst
Remonstr. Kerk: Dinsd. nam. 6 uur. ds.
L. W. van Wijngaarden.
NIBUWVEEN'.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, ds.
Brink.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, lees
dienst; Woensd. voorm. 10 uur, ds. Speel
man.
Evangelisatielokaal: Dinsd. nam. 7 uur
en Woensd. voorm. halftien, de heer Van
Scherpe nzeel.
NIEUW-VENNEP.
Ned. Herv- Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. half tien, ds. Bouman.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. half tien. ds. Smilde.
Chr. Geref Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. half tien, ds. Woudstra
van Woerden.
NOORDEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur,
de heer Wildschut van Rotterdam.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, leesd.
Ned. Herv. Kerk: Woensd. voorm. half
tien, de heer Wildschut van Rotterdam-
Geref. Kerk: Woensd. voorm. half tien,
leesdienst.
NOORDWIJK-BINNEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Siddré.
Geref. Kerk: Dinsdag nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Visser
NOORDWIJK AAN ZEE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. half acht
en Woensd. voorm. 10 uur, ds. Cupedo.
Geref. Kerk: Dinsd. nam half acht en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Bouma
Geref. Bond (Julianaweg 27): Woensd.
nam. 7 uur, ds. Fokkema van Amstelveen.
NOORDW1JKERHOUT.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd- nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. van Noort.
OEGSTGEEST.
Willem de ZwijgerkerkDinsd. nam. 7
uur, prof dr. L. Knappert van Oegstgeest.
Pauluskerk: Dinsd nam. 7 uur, ds Jan
sen Schoonhoven; Woensd. voorm. 10 uur.
ds. Hennemann-
OUDE-WETERING.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7.15 uur
en Woensd. voorm. half tien. ds- Geerling.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7.15 uur en
Woensd. voorm. half tien. ds. van der Bos.
Rem. Kerk; Dinsd. nam half acht, ds-
L. W. van Wijngaarden, van Nieuwkoop.
RIJNSATERWOUDE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien. ds. Van Dijk.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd. nam 7 uur,
leesdienst: Woensd. nam. 2 uur. ds. Ve-
lema van 's-Gravenzande.
RUNSBURG.
Ned, Herv. Kerk: Dinsd. nam. halfacht,
ds. Peter.
Kerkzaal: Dinsd. nam. halfzes, ds. Peter.
Geref. Kerk (Rapenburg): Dinsd. nam.
7 uur, ds. Broekstra.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur,
ds Baan.
Ned. Herv. Kerk: Woensd. voorm. 10 uur,
ds. Peter
Geref. Kerk Rapenburg)Woensd-
voorm. 10 uur. ds. Broekstra.
Chr. Geref. Kerk: Woensd. voorm. 10 u.,
ds Baan.
SASSENHEIM.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Krijkamp.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. ds. Kuiper.
Chr. Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur. de heer W. Ruiter
van Bussum.
Ned. Prot. Bond: Dinsd. nam. haJfzeven,
prof. dr. B. D. Eerdmans van Lelden.
TER AAR.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. Hoeufft van
Velsen.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien. ds. Warnink.
VALKENBURG.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Steenbeek.
VEUR-LEIDSCHENDAM.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensdag voorm. 10 uur, ds. Vermet.
Geref. Kerk: Dinsd. voorm. halfacht en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Boukema.
VOORHOUT.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. voorm. 10 uur
en Woensd. voorm. 10 uur, ds. Klomp.
VOORSCHOTEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, ds.
A. Hoekert. van Voorburg; Woensd. voorm.
10 uur, de heer W. Beekenkamp, eand. te
Leiden.
Geref. Kerk: Dinsd. nam. halfacht, en
Wcensd. voorm. 10 uur, ds. Houtzagers.
Ver. van Vrijz. Hervormden (Gymn-
zaal Raadhuis)Dinsd. nam. 7 uur, ds.
Elink Schuurman van Den Haag.
WADDINXVEEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. halftien, ds. L. Vroeg-
in-de-Weij.
Geref Kerk: Dinsd- nam. 7 uur en
Waensd. voorm. 10 uur. ds. Smldt.
Chr. Afg. Gem.: Dinsd. nam. 7 uur, lees-
d:enst; Woensd. voorm. half tien. lees
dienst; nam. 7 uur. ds- van 't Hooft, van
Utrecht.
WARMOND.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. de Bel.
WASSENAAR.
Ned. Herv. Gem.: geen opgave
Ned. Prot. Bond Dinsd. nam. 7 uur, ds.
F. Kleijn van Den Haag.
WOUBRUGGE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur, ds.
Stehouwer van Alphen; Woensd. voorm.
10 uur. ds Schoneveld van Alphen.
Geref. Kerk: Dinsd. nam 7 uur on
Woensdag voorm. 10 uur, ds. Nauta.
ZEVENHOVEN.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam half ze
ven, ds. J. de Bruijn van Alphen.
Geref. Kerk; Dinsd. nam. 7 uur, de heer
Bos. cand. te Mijdrecht.
Chr. Geref. Kerk (Polder)Dinsd nam.
7 uur. leesdienst
Ned. Herv. Kerk: Woensd. voorm 10
unr. de heer C. Stroo van Koudekerk.
Geref. Kerk: Woensd voorm. 10 uur.
de heer Bos, cand te Mijdrecht.
Chr. Geref Kerk (Polder): Woensd.
voorm. half tien, leesdienst.
ZOETERWOUDE.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam 7 uur en
Woensd. voorm. 10 uur, ds. Eljkman.
ZWAMMERDAM.
Ned. Herv. Kerk: Dinsd. nam. 7 uur en
Woensd. voorm- half tien, de heer Ph. de
Bruin van Bodegraven.
Geref. Kerk: Dinsdag nam. 7 uur en
Woensd. voorm half tien, ds. Zwaan.
Rem. Geref. Gem.: Dinsd. nam 7 uur,
mej ds. Günther.
GEREF. KERKEN
DrietalTe Hijken A. R Roukema, cand.
te Harkstede; M. Schenkeveld, cand. te
Koudekerk a d Rijn en B. Timmer, cand.
te Goes.
Beroepen: Te Dedemsvaart (als huip-
pred.' F Strikwerda, cand. te St. Anna
Parochie.
Aangenomen; Naar Beverwijk, H. Hol-
trop te Batavia, met verlof hier te lande.
CHR. GER. KERK.
Aangenomen; Naar IJmuiden (als hulp-
pre d.i A. Zwiep te Zeist.
o
VEREENIGING VAN ONDERWIJZEND
PERSONEEL AAN PROT. CHRIST.
KWEEKSCHOLEN.
De algemeene vergadering.
Onder presidium van den heer J Strik
werda van Zeist, oud-dlr. van de Christ.
Kweekschool te Dokkum. kwam de Ver
eeniging te Utrecht in algemeene verga
dering bijeen.
Na opening der vergader: ng, die ditmaal
geheel een huishoudelijk karakter droeg,
hield de voorzitter een rede, waarin hij
uitvoerig stilstond bij de ve'e moeilijkhe
den waarmede de Kweekscholen thans
hebben te worstelen Volgens de wet de
Visser van 1920 znfl 31 Di. 1935 de laat
ste dag ziin dat de kweekscholen zouden
leven bijl Kon. besluiten*™ zou de oplel-f
ding oraet.isch er theoré^sch in gunstiger
conditie komen. Bh nu is dit alles vervlo
gen. De eerste klasse wo'dt aan anderer
zoreen toevertrouwd en inplaats van de
vijfjarige komt de driejarige kweekschool.
Een wet als dekkend sdhild is er niet en
de Regeering alleen beslist! Spr. toonde
aan dat de geschiedenis der kweekscholen
een somber beeld vertoonde. Bij de oplei
ding komt Nederland bij andere landen
achteraan. Toch achtte spr. den toestand
niet hopeloos, want de 2 kweekscholen van
1358 zijn uitgegroeid tot over de 100 Ver
dwenen kunnen ze niet meer. Spr deed
een beroep od aller samenwerking in een
heid van streven. Hij sprak zijn vreugde
uit dat er meer contact is te bespeuren en
dankte de commissie van drie (mede ge
vormd door de Ver. voor neutrale kweek
scholen en de R K. verceniging van kweek-
sehoolpersoneeL voor wat zij in het be
lang van de kweèkschool heeft gedaan.
De verslagen van secretaris en penning
meester, de heeren W. J. Visser van den
Haag en A. B. Roosjen van Amsterdam,
die in het orgaan der vereeniging in druk
verschenen, werden goedgekeurd en de
penningmeester van zijn beheer gedechar
geerd.
Inpiaats van de heeren J Strikwerda en
A B Roosien. die niet herkiesbaar waren,
werden gekozen de heeren J. Dcutekom te
Amsterdam er. J. H. Franken, dir. van de
Chr. Kweekschool te Zwolle, die beiden hun
benoeming aannamen.
In de middagvergadering werd uitvoerig
van gedachten gewisseld over verschillende
zaken in betrekking tot de gevoerde actie
en de samenwerking met andere organi
saties. Eenige besluiten werden genomen
in verband met de actie voor 193G. De voor
zitter richtte woorden van dank en af
scheid tot den heer Roosien. die als be
stuurslid heen ging. waarna de vice-voor
zitter. dr. G. Kals'oeek van Zetten, den
voorzitter namens de vereeniging dank
betuigde voor zijn uitnemende leiding.
De heer Strikwerda sloot de vergade
ring met dankgebed.
zijn behalve aan ons Bureau ook
verkrijgbaar bij de
Firma A. HILLEN - Stationsweg
Firma A. J. H. WIJTENBURG,
Haarlemmerstraat 2.
W. G. J. VERBURG, Sigarenhandel,
Heerenstraat 2.
Fa. A. SOMERWIL Az. Hoogew. 24
A. M. v. ZWICHT - Breestraat I 26
A. VAN EGMOND, Sigarenhandel,
Haven 2/4.
W. v. LEEUWEN, Janvossensteeg 19
J. A. MANHAVE, Haarl.straat 128
OEKHANDE! VAN DER VEEN
Geversstraat No. 59 - Oegstgeest
en aan de Kiosken.
GELUKKIG NIEUWJAAR!
De vrome Quaker en groote geleerde Sir
Arthur S. Eddington schetst in een door
hem gehouden lezing over „De weten
schap en het Onzienlijke" den gang der
evolutie.
„Wanneer wij terugblikken naar den
aanvang der tijden, dan zien wij als het
begin der wereld den oerchaos" De
onmetelijkheid hiervan verschrikt den
geest"De Jaren gingen voorbij.
millioenen na millioenen"Het licht
van het dichtstbijzijnde ellanden-unlver-
sum, uit eenige millioenen sterren be
staande. heeft 900.000 jaren noodig om
den afstand tot ons te overbruggen"
..Voorzoover 't de aarde betreft is de ge
schiedenis van de ontwikkeling van leven
de wezens, die zich over een duizend mil-
lioen jaren uitstrekt"En zoo komen
wij tot den Mensch" aldus eindigt het
eerste gedeelte van de lezing van dezen
vromen natuurkundige.
En wij zouden er aan willen toevoegen;
„die menschen wenschen elkander nu
weer „een gelukkig nieuwjaar".
Nimmer kan de mensch genoeg de
overweldigende afmetingen in de ruimte,
in den tijd en in den geest, van het Zijnde
betrachten. Alles werkt daar mede om
hem te brengen tot het besef van zijn
kleinheid, la, naar ruimtelijken en tijde-
lijken zin: nietigheid.
En toch is het goed. steeds te denken,
dat het zoo is. maar ook: anders! Dat
weliswaar de mensch niet in staat is. zijn
nietigheid volkomen te beseffen, maar
dat aan den anderen kant. voor den
mensch, de mensch toch weer de maat
alier dingen is.
Wat is een jaar in het verband des
geheels?
Een zandkorrel van een vliegtuigwiel
„ergens" in de Sahara neergevallen, een
droppel regen in den Oceaan, een me
teoortje in de oneindige uitgestrektheid
des heelals
Wat is een jaar voor den mensch?
Een lange, soms heel lange periode,
waarin onnoemelijk veel leed geleden,
waarin veel goeds gedaan, veel liefs on
dervonden kan worden, een tijdvak, dat
ten allerhoogste slechts één-honderdste
deel van zijn gansche leven, van de wieg
tot aan het graf. kan uitmaken
Naar den menschelijken maatstaf ge
meten is het jaar een overzichtelijke
maatstaf.
Het jaar heeft ook z i n voor ons. Het
nieuwjaar nog meer.
Het jaar is een „natuurlijke" periode,
die haar tegenhanger vindt in de ge
moedsstemmingen van den Juichenden
klaren zomer en den donkeren kouden
winter. Het nieuwjaar is de overwinning
van de duisternis door het licht, van de
koude door de belofte, van de warmte,
van het oude doorihet steals weer nieuwe.
In de bovenrmenschelijke Eeuwigheid
moge het jaar volkomen vernietigd wor
den. In den menschelijken zin heeft het
Jaar zijn beteekenis, het nieuwjaar zijn
symbolieken en sympathieken zin.
Veel Heil. Zegen en Voorspoed zij Uw
deel in het Nieuwe jaar!
Spreken wij tegenwoordig van Nieuw
jaar. dan bedoelen wit hiermede de eerste
Januari. Toch is de eerste Januari niet de
eenige Nieuwjaarsdag en er was zelfs een
tijd. dat deze dag niet samenviel met het
nieuwe iaar.
Zonder ons al te veel in de chronologie
te willen verdienen, willen wii hier slechts
aanstippen, dat Nieuwjaar in de Joodsche.
Mohammedaansche. Boeddhistische en in
de Confusianistische godsdienst op andere
data gevierd wordt dan in de Christelijke
jaartelling. De Joden vieren Nieuwjaar op
den eersten dag van de zevende maand,
welk feest volgens onze tijdrekening tus-
schen den 5en September en den 5en
October valt. Het Mohammed", ar:se be
Nieuwjaar valt bij de Turken op den lsten
Maart bij de overige Muzelmannen wordt
het gevierd op den 15en en 16en Juli.
De Christelijke kalender, zooals wil dezea
thans kennen, is uit den oud-Romelnsche»
kalender ontstaan. Tot aan den tiid van
Julius Caesar heeft geen goed geordende
kalender bestaan. Caesar liet het iaar
aanvangen met den lsten Januari omdat
op dien dag de consuls hun ambt aanvaard
den. De 1ste Januari, of zooals deze maand
bij de Romeinen heette Januarius. was
genoemd naar den god Janus, de eod van
het begin en van het einde. Deze Janus
werd voorgesteld met twee hoofden. Hij
kon in de toekomst en in het verleden
zien. Hij werd als de oudste der goden be
schouwd en werd bil alle gebeden het
eerst aangeroepen.
De kalender van Julius Caesar werd naar
hem de Juliaansche kalender genoemd en
bleef zestien eeuwen lang in gebruik. Paus
Gregorius Xin voerde in het jaar 1582
een nieuwe tijdrekening in. waardoor de
5e October van dat Jaar de 15e October
genoemd werd, zoodat tien dagen uitvie
len. Deze verandering werd onmiddellijk
ingevoerd in de Roomsch-Katholieke lan
den Spanje. Portugal. Polen en Italië, ter
wijl in Protestantsche landen de verande
ring later overgenomen werd. Zoo werd in
Nederland in de Katholieke provincies het
jaar 1582 op den 21sten Dec. afgesloten,
terwijl dit in de Protestantsche provincies
pas In 1700 en 1701 het geval was. In Zwit
serland werd de Juliaansche kalender in
1811 afgeschaft, terwijl deze in Grleksch-
Katholieke landen nog steeds bestaat.
Tijdens de eerste Fransche republiek
werd een nieuwe kalender Ingevoerd. Het
jaar begon op den 22sten Sept. 1792 den
dag van de proclamatie van de republiek.
De maanden kregen andere namen en in
plaats van weken werd de maand in
decaden ingedeeld. 1 Januari 1806 ging
men echter weer tot den Gregoriaanschen
kalender over.
Volgens onze tijdrekening bestaat de
Nieuwjaarsdag dus 1935 jaar. hetgeen niet
'gezegd kan worden van de viering.
Onze Germaansche voorouders hadden
het Joolfeest. Dit duurde dertien dagen,
volgens onzen kalender van den 25sten Dec.
tot den 6en Januari. De beide eerste
dagen de 8ste en de 13de dag waren de
heiligste en ook de vroolijkste. De kerk
heeft later de oud-Germaansche feest
dagen een Christelijke wijding gegeven en
stelde op de twee eerste Jooldagen het
Kerstfeest od den achtsten dag het feest
van de besnijdenis van Jezus en op den
dertienden dag het Driekoningenfeest.
Volgens oud-Germaansch gebruik riep
men op den jaarsdag: ..Heil, heil. heil!" De
Christenen voegden er den zegen bli en zoo
werd het „Heil en Zegen". Zegen werd ge-
wenscht, het heil gedronken.
In vroegere eeuwen was het in Neder
land de gewoonte Nieuwjaarsbezoeken af
te leggen doch dit is tegenwoordig ver
vangen door het zenden van visitekaartjes
of door het plaatsen van zoogenaamde
Nieuwjaarsadvertenties in de dagbladen.
Wat echter gedeeltelijk nog wel geble
ven is. ziin de Nieuwiaarswenschen en
-fooien. Tot aan het begin van deze eeuw
had ieder huishouden rekening te houden
met de Nieuwjaarswensch van nachtwacht,
lantaarnopsteker, vuilnisman brievenbestel
ler courantenbezorger waldieper, puties-
schepper en nog vele andere. De Nieuw
jaarswensch van deze lieden, zooals u en
ik ze kennen, hebben een prozaïsch karak
ter. Hun voorouders waren echter dichter -
lliker aangelegd. Zoo luidde de Nieuw
iaarswenschen van den Haagschen toren
wachter in 1624 als volgt:
Ik Trompetter welbedacht.
Hou snell' en goede wacht.
Principael in de nacht
Als yder slapen placht.
In heet Heindertjck
Wie is mijns gelijck.
Die op den Haagse toren
So mijn trompet doe hooren?
UE. dienaar Henderiick wel grage.
Trompetter op den toren van
's Gravenhage.
Mijn gebiedenden Heeren
Die mijn geven kost en kleêren.
De Nieuwjaarsrijm is kort en duidelijk.
Met „welgrage" wordt bedoeld heil te
drinken. „Kost en kleeren" is oude stijl.
Vroeger ontving ieder ambtenaar niet al
leen salaris, maar ook een kleed. Wie in
's Graven dienst was. droeg 's Graven
kleèren. en wie in Stads dienst was. droeg
der Stede kleèren: zij die hun eigen k'.ee-
ren droegen, ontvingen hiervoor een ver
goeding. In deftige kringen sprak men van
.jaarwedde en mantelgeld". De mindere
man daarentegen sprak van „kost en
kleèren".
