Kamervan Koophandel voor Rijnland
Conflict tusschen Regeering
en Parlement
76ste Jaargang
VRIJDAG 20 DECEMBER 1935
No. 23234
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Het overwegplan der Hollandsche Constructie-werkplaatsen.
Inzake beperking van bijzondere lagere scholen.
De Parijsche
voorstellen voorgoed
van de baan.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
se?
PRIJS DER ADVERTENTIES:
50 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
JVoensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
7»an 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
^Ö^t^^porh^^^beUlem^-YarpUchtbewlJsnummei^^cts^
Bureau Noord eind spie in Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTt
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zljnr
per 3 maanden -f.2 35
per week f.0.18
Franco par post f. 2*3S per maanden proïtokosteu;'
(voor binnenland f. 0.80 per S mnd!>;
o
In afwijking van de gewoonte om in de
middaguren te vergaderen kwamen de
leden van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland gisteravond in
het gebouw aan den Stationsweg bijeen.
Als belangrijkste punt vermeldde de
agenda de bespreking van het reeds door
ons aangekondigde plan der Hollandsche
Constructiewerkplaatsen aïïuer ter oplos
sing van het overwegvraagstuk aan den
Rijnsburgerweg.
Zooals wij reeds met een enkel woord
meldden, komt dit plan ln hoofdzaak neer
op de gedachte, waaraan wij reeds ln 1929
en, toevalligerwijs, ook nog de vorige week
en daarbij aangepast aan de eenigszins
gewijzigde plaatselijke omstandigheden,
uiting gaven. De vergadering werd bijge
woond door den inspecteur bij het Rijks-
toezicht op de Ned. Spoorwegen, ir. Capel.
De voorzitter, de heer D. ten Cate Brou
wer. heette in 't bijzonder Ir. Capel wel
kom en stelde daarna de ingekomen stuk
ken aan de orde.
Als gevolg van het tekort der Flora te
Heemstede, groot ruim f. 27.000. zal de
Kamer ruim f. 217 hebben te betalen, in
gevolge haar toezegging tot deelneming
ln het waarborgfonds ten bedrage van
f. 1000. De secretaris werd gemachtigd dit
bedrag over te maken.
Aan het Veiligheidsmuseum te Amster
dam werd alsnog een subsidie verleend
van f.5 'sjaars.
Ingekomen was verder een schrijven
van den heer J. J. M. Meijers, waarin hij
bedankte voor de als lid der Kamer van
het Bureau en de leden ondervonden pret
tige samenwerking.
Voorts deelde de voorzitter mede, dat
de regeering zich bereid heeft verklaard
40% te dragen van een eventueel verlies
van het Rijnlandsch Borgstellingsfonds
voor den kleinen middenstand
Daarna stelde de voorzitter het over
wegvraagstuk aan de orde.
Inleiding van den voorzitter.
Alvorens dit punt In bespreking te bren
gen. sprak de voorzitter er zijn ernstig
leedwezen over uit, dat het plan-H.C.W.
in vollen omvang met alle bijzonderheden
reeds in de pers 'hiermede is bedoeld „De
Leidsche Courant" Red.) was gepubli
ceerd, zulks geheel in strijd met het ver
trouwelijke karakter dezer aangelegen
heid.
De voorzitter hoopte, dat voortaan zulks
niet meer zou plaats vinden. Wat in huis
houdelijke vergadering behandeld wordt,
dient ook werkelijk geheim te blijven Ook
anderen dan de leden der Kamer dienen,
als zij door bijzondere omstandigheden
met een plan van een vertrouwelijk ka
rakter op de hoogte komen, dit niet ter
publicatie aan te bieden.
Uitvoerige toelichting van Ir. Guljé.
Ten aanzien van het aan de orde stel
len van dit onderwerp merkte de voor
zitter op, dat de Kamer de vertegenwoor
digster is van handel en industrie, welke
zeer groot belang bij een onbelemmerd
wegverkeer hebben.
De Kamer van Koophandel is daarom
volkomen bevoegd, een vraagstuk als bo
vengenoemd, aan de orde te stellen.
De toestand aan den Rijnsburgerweg
eischt voorziening. Reeds jaren terug is
er van alle zijden en ook in de Kamer
op de onhoudbaarheid van dezen toestand
gewezen.
De voorzitter weet, dat dit vraagstuk
ernstige aandacht van het College van B.
en W. van de stad Lelden heeft. Tallooze
verkeers-verbeteringen, die in de laatste
Jaren te Leiden tot stand kwamen, mogen
er een bewijs van zijn, dat het College
van B. en W. het groote belang, dat han
del en verkeer bij de oplossing van vraag
stukken als deze hebben, zeer goed inziet.
Nu de verkeers-situatie steeds dringen
der om voorziening vraagt en in andere
plaatsen met behulp van het Werkfonds
flinke tunnels zullen worden gebouwd, zoo
ln Hilversum, Dordrecht, nu was er naar
de meening van het Bureau der Kamer,
alleszins reden om opnieuw voor het over
wegvraagstuk de bijzondere belangstelling
te vragen. Van meer dan één zijde wordt
gevraagd of niet ook de gemeente Leiden
voor de uitvoering van dit werk ln een
of anderen vorm steun zou kunnen krij
gen uit het Rijkswerkfonds.
Het zou dan ook zeer toe te juichen
zijn, wanneer het College van B en W.
van Leiden zijn standpunt te dezer zake
zou willen mededeelen
De Kamer zou haar plicht verzaken,
wanneer zij als vertegenwoordigster van
handel en nijverheid, slechts een afwach
tende houding zou aannemen. Bovendien
is nu door één der leden van de Kamer,
den heer Guljé. een olan bij de Kamer
aanhangig gemaakt, dat beoogt een op
lossing te brengen in de verkeers-stag-
natie aan den Rijnsburgerweg.
Al acht de Kamer zich niet competent
om een plan voor een dergelijk moeilijk
technisch probleem te beoordeelen. toch
juicht de voorzitter het toe, dat de heer
Guljé, die dit vraagstuk beter beheerscht
dan één der andere leden, dit plan bii de
Kamer heeft willen aan de orde stellen.
Ter gelegenheid van de vaststelling van
het Uitbreidingsplan, heeft de Kamer
verzocht bij het bepalen van de breedte
van de Oegstgeesterlaan er rekening mede
te willen houden, dat deze laan voor door
gaand verkeer zou moeten worden be
stemd. als er aan den Maredijk een ver-
keerstunnel zou worden eebouwd De
plannen voor dezen tunnel liggen, naar
den voorzitter bekend is, thans gereed.
Bij den aanvang van de vergadering
der Tweede Kamer van hedenmiddag j
heeft de minister-president een verklaring
afgelegd ten aanzien van paragraaf 12
van het webontwerp tot verlaging van de
openbare uitgaven van het onderwijs.
De Minister merkte op dat uit de be
raadslagingen is gebleken dat in de Ka
mer hiervoor geen meerderheid kon wor
den gevonden.
De regeering betreurt dit omdat ze van
oordeel ls dat concentratie op het terrein
van het bijzonder onderwijs noodzakelijk
is, zoowel uit een oogpunt van bezuini
ging op de overheidsuitgaven, ais met
hetgeen op het terrein van het openbaar
onderwijs is gedaan.
De ministers behoorend tot de linkerzijde
achten afzien van Paragraaf 12 zoo ern
stig dat zij daarin aanleiding zien H M. te
verzoeken hen van hun ambt te onthef
fen, daar dit echter de grondslag van het
kabinet zou ontnemen zou deze zaak tot
veer ernstige gevolgen kunnen leiden.
De minister heeft onder deze omstandig
heid met het kabinet beraadslaagd over een
oplossing die het hen mogelijk zou maken
kan te blijven.
Daarom heeft het Kabinet besloten dat
paragraaf 12 voor het oogenblik zal worden
teruggenomen.
Het kabinet blijft op het standpunt
staan, dat wettelijk een regeling moet
worden getroffen om de concentratie der
bijzondere scholen te bevorderen, want
de regeering acht dit niet mogelijk met
paragraaf 13 alleen.
De vraag of het mogelijk is tot zooda
nige regeling te komen, zal op korten
termijn worden onderzocht door een
Staatscommissie van veelzijdige samen
stelling, die zal arbeiden onder leiding van
de regeering.
De regeering hoopt, dat in korten tijd
dit onderzoek zal leiden tot een oplossing,
welke voor de regeering en Staten-Gene-
raal aanvaardbaar is.
Indien dit niet mogelijk zal zijn, zal de
regeering met een eigen voorstel komen.
Inmiddels zal met de concentratie, wat
de openbare school betreft, niet worden
voortgegaan door toepassing van art. 22
vierde lid LO.-wet.
De regeerin" he- -t dat voorts de colle
ges van Ged. Staten de noodige behoed
zaamheid zullen betrachten met de toe
passing van het derde lid van dit axt.
Was vroeger het Bureau van de Kamer
voor deze noodoplossing zeer geporteerd,
thans is dit niet meer het geval. Het Bu
reau toch heeft zich afgevraagd of de
zelfde tunnel, die men thans aan den
Maredijk wenscht te maken, niet ontwor
pen zou kunnen worden meer in de rich
ting van den Rijnsburgerweg, aan het
einde van de tegenwoordige bebouwing
van de Oegstgeesterlaan.
Dit alles onder voorbehoud, dat de
meest ideale oplossing, een tunnel a. d.
Rijnsburgerweg niet tot stand kan komen.
Het doel van deze beraadslaging zal dan
ook, naar de meening van het Bureau,
moeten zijn, aan het College van B. en
W. te willen verzoeken aan het plan der
H.C.W., zoomede aan de mogelijkheid van
een tunnel, uitmondend in de Oegstgees
terlaan aan het einde van de tegenwoor
dige bebouwing, zijn aandacht te wijden.
Toelichting van ir. Guljé.
Daarna kreeg ir. B. Guljé gelegenheid
zijn plan toe te lichten. Het geeft wellicht
niet een ideale oplossing van het vraagstuk
doch het lijkt spr. in verband met de om
standigheden en de financieele mogelijk
heden de beste.
Aan de hand van een aantal aan den
wand opgehangen teekeningen vertelde
spr. vervolgens diverse bijzonderheden.
Het project omvat den bouw van een
spoorwegovergang.
Wij laten verder ir. Guljé aan het woord:
De oprit aan de Stadszüde zou dan be
ginnen direct rechts van den Stationsweg
tusschen Café-Restaurant .Zonjerzorg" en
de spoorbaan. Daarna gaat de oprit over in
het eigenlijke viaduct, waarop de afrit op
den Rijnsburgerweg weer moest aansluiten.
Hier echter lag de groote moeilijkheid
bij het projecteeren van dezen afrit.
Het was n.l. onmogelijk deze direct met
den Riinsburgerweg of met de Oegst
geesterlaan te verbinden, omdat op zulk
een korten afstand het hoogteverschil tus
schen het viaduct en het straatniveau een
zeer sterke helling zou geven, waarvan
natuurlijk geen sprake kon zijn.
De H.C.W. vond toen de oplossing in een
S-bocht. waardoor de afrit zoozeer werd
verlengd, dat de gunstige helling kon wor
den verkregen. De afrit zou dan uitkomen
achter de laatste huizen in de Oegstgees
terlaan waardoor het verkeer dan weer
zeer gemakkelijk den grooten verkeersweg,
den Rijnsburgerweg zou kunnen bereiken.
En technisch én financieel moet deze
oplossing dus de beste worden genoemd,
óók al zouden er ook 'oii deze oplossing
nog enkele bezwaren blü ven bestaan.
Bij dit plan wordt voorts de hoogte van
den oprit op voordeelige wijze aangewend.
Onder de bochten zijn een aantal ruimten
ontworpen geschikt voor autogarages,
bergplaatsen bomvrije kelders enz.
De eene helft van het viaduct is bestemd
voor de trams, de andere helft voor het
rijverkeer met aparte banen voor fietsers
en voetgangers.
Bij de oplossing, die dit ontwerp geeft
van den bestaanden onhoudbaren toe
stand zou de bouw van dit viaduct tevens
beteekenen een belangrijke werkverrui-
voor volgens spr. met succes een beroep
ming voor de gemeente Leiden die hier
op het Werkfonds zou kunnen doen.
Het auto- en tramverkeer zou geleid
worden over een aan te leggen weg langs
Café-Restaurant „Zomerzorg" een viaduct
omvattend: oprit, brug en afrit met een
totale lengte van 560.60 M. en verder
aansluitend met de Oegstgeesterlaan.
De hoogte van het viaduct bedraagt
5.70 M.
Als helling voor de opritten van het
viaduct is genomen 3 c.M. per Meter
Verder is de breedte van het viaduct als
volgt bepaald:
in de rechte opritten is een strook van
6 M. breed voor het rijverkeer,
in de rechte opritten is een strook van
6.40 M. breed voor het tramverkeer,
in de rechte opritten zijn twee strooken
van 1.50 M. Inreed voor de fietsers.
ln de rechte opritten zijn twee strooken
van 1.50 M. breed voor de voetgangers.
benevens een vluchtheuvel van 80 c.M.
breed bezijden het tramspoor.
Rekening houdend met de breedte der
masten voor ondersteuning der draden voor
de trams, alsmede voor de verlichting, komt
de totale breedte in de rechte gedeelten
van het viaduct op totaal 19.80 M.
In de bochten wordt, de strook bestemd
voor het rijverkeer 1 M. breeder en voor de
trambaan ook 1 M. breeder. De totale
breedte van het viaduct in de bochten be
draagt derhalve 21.80 M.
De stralen der bochten zijn ruim beme
ten en bedragen respectievelijk in de bin-
nenbocht van het rijverkeer 37.40 M. tot
trottoirband gemeten en voor het tramver
keer 36.70 M. op hart spoorbaan gemeten.
Waar twee bochten elkaar opvolgen, is
een recht deel lang 10 M. tusschengescha-
keld.
De dispositie der diverse verkeers-stvoo-
ken is zoodanig gekozen, dat op het Sta
tionsplein het rij- en tramverkeer, alsmede
Nadat Hoare in het Engelsche
Lagerhuis zijn houding had verdedigd
op grond van het feit dat te vreezen
was, dat bij een petroleum-embargo
Italië dit zou opvatten als een vijan
delijke daad, waarbij Engeland alleen
den aanval zou hebben op te vangen
gehad, heeft Baldwin de voorstellen
van Parijs „dood" verklaard. Hij
erkende dat daarmede een vergissing
was begaan.
De Labour-motie van wantrouwen
is verworpen, terwijl een motie van
vertrouwen in de regeering is aange
nomen, waarbij echter terugkeer tot
de vroegere politiek wordt geëischt.
Het Hoogerhuis nam eenzelfde be
sluit.
De sancties worden voortgezet en
vermoedelijk 13 Januari zal worden
beslist over verdere uitbreiding. Vol
kenbondsraad en commissie van der
tien zijn reeds uit elkaar gegaan.
voor fietsers en voetgangers elkaar niet
kruisen.
De kruising zal echter wel geschieden bij
de aansluiting van het viaduct met de
Oegstgeesterlaan, doch de afmetingen van
het daar voorziene plan zijn van dien aard,
dat hoegenaamd geen bezwaar aan het
kruisen van het verkeer kan ontstaan.
De rechtstreeksche afstand vanaf den
Rijnsburgerweg hoek Oegstgeesterlaan naar
het Stationsplein bedraagt 220 M.: dezelfde
aansluiting bedraagt over de Oegstgeester
laan en het nieuwe viaduct naar Stations
plein totaal pl.m. 910 M. Derhalve bedraagt
de omweg pl.m. 690 M. Bij een rijsnelheid
van 30 K.M, voor het autoverkeer zal dus
een extra tijd noodig zijn van circa l'/i
min. en bij een snelheid van 15 K.M. voor
een fietser zal de omweg beteekenen een
tijd van pl.m. 3 min.
Het viaduct omvat drie gedeelten, de op
ritten vanaf Stationsweg en vanaf Oegst
geesterlaan over een lengte van 151.30 M.
bestaande uit betonkeermuren, waartus-
schen zandvulling. Verder de aansluitende
deelen tot aan de brug telkens over een
lengte van 106 M. bestaat het viaduct uit
jukken, waarop een bovenbouw van staal
en dek van beton. Over dit gedeelte sluiten
de gemetselde zijmuren een ruimte af over
een oppervlakte van pl.m. 2250 M2„ zoo
wel aan de zijde Leiden, als aan de zijde
OegStgeest.
De beschikbar hoogte in deze ruimte be
draagt mm. 3 00 M.. doch max. 7.50 M. Deze
ruimten kunnen desgewenscht dienstig ge
maakt worden voor auto-garage, berg
plaats. bomvrije kelders enz. enz.
Een brugconstructie omvattend: 1 brug
voor rijverkeer en 1 brug voor tramverkeer.
Deze beide constructie's zijn streng van
elkaar gescheiden.
Als wegdek voor het viaduct is genomen
straatklinkers op zand. zoowel voor het rij-
als voor het tramvei|(ceer.
Voor de voetgangers en fietsers zijn ge
scheiden paden genomen van basal-
tine tegels. De kosten verbonden aan het
maken van het viaduct omvatten: grond
werk. heiwerk, betonwerk, metselwerken,
staalconstructie, wegbedekking. leuningen
en lichtmasten, trammasten, rioleering.
bedragen in totaal f 495.270.Deze be
dragen kunnen als volgt worden gesplitst:
aan materiaal van buitenlandschen oor
sprong pl.m 24.5^ f. 121.830.
aan materiaal van binnenlandschen
oorsprong pl.m 19.3% f. 95.210.
aan loon en salarissen
pl.m. 40 f. 198.800.—
aan sociale lasten en belastingen:
pl.m. 7.3% f. 35.700—
aan diverse kosten, zooals electrische
stroom, water, transport, benoodigdheden
voor machine-siijtage aan machines, ma-
chine-onkosten en afschrijven enz enz.:
pl.m. 89% f. 43.730—
Zijnde totaal f. 495.270.
Hieruit blijkt, dat 40".van de bouwsom
rechtstreeks aan loon en salarissen besteed
kan worden, waarvoor hoofdzakelijk Leid
sche burgers in aanmerking komen, doch
in het bedrag ad f. 95.210.voor binnen-
landsch materiaal, alsmede aan diversen,
zal alsnog een belangrijk bedrag aan loon
besteed worden-
In bovengenoemde bedragen zijn de vol
gende kosten niet in rekeivng gebracht:
lo. de waarde van den grond, vrijwel
uitsluitend toebehoorende aan de gemeen
te. Ned Spoorwegen en N.Z.H.T.M.;
2o. de aansluitende bestrating aan het
viaduct;
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Een oplossing voor het Leidsche over
wegvraagstuk. (Ie Blad).
Inzake de bezuiniging op het bijzonder
onderwijs dreigt een conflict tusschen Re
geering en Parlement; een speciale com
missie zal een oplossing zoeken (le Blad).
Te Amsterdam zal een nieuw stadhuis
worden gebouwd op het Frederiksplein; het
Paleis op den Dam wordt eigendom van
het Rijk. (4e Blad).
Vergadering te Utrecht van den Alg. Ned.
Zuivelbond. (Land- en Tuinbouw, 3e BI.).
De verhooging van opcenten op belastin
gen door de Eerste Kamer goedgekeurd.
(Pari. Overzicht, 3e Blad).
De Ossche misdadigers voor de recht
bank; tegen Hanneke van Martekus is 6
jaar gevangenisstraf geëischt. (Rechtzaken
4e Blad).
BUITENLAND.
Het Engelsche Lager- en Hoogerhuis ver
klaren hun vertrouwen in de regeering
Baldwin, doch eischen terugkeer tot de
vroegere politiek. (3e Blad).
Baldwin verklaart de vredesvoorstellen
van Parijs dood. (3e Blad).
Volkenbondsraad en commissie van der
tien zijn uit elkaar gegaan. Vermoedelijk
tot 13 Januari a.s. (3e Blad).
De geruchten over een aftreden van
Laval. (3e Blad).
Nieuw grensincident aan de Mongoolsche
grens. (Buitenland, 4e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
3o. de kosten verbonden aan het leggen
van tramrails en electrische leidingen;
4o. de kosten verbonden aan de verlich
ting van het viaduct;
5o. de verdere voorzieningen, teneinde de
ruimte onder het viaduct dienstig te ma
ken voor welk doel dan ook;
6o de kosten verbonden aan de riolee
ring ter aansluiting met de rioleering van
het viaduct;
lo. de eventueele kosten verbonden aan
de verandering van de stroomdraden der
Nederlandsche Spoorwegen.
Het bouwen van het viaduct zal hoog
stens 15 maanden in beslag nemen.
De voorzitter dankte ir. Guljé voor zijn
uiteenzetting, waarna uit de vergadering
nog eenige vragen werden gesteld, die door
ir. Guljé werden beantwoord.
Ir, Capel stelde o.a. de vraaê of door
dit plan wordt afgezien van het oorspron
kelijke tunnelplan. Ir. Guljé antwoordde
daarop, dat dit ongetwijfeld de ideale op
lossing zou zijn, maar dat het niet te ver
wachten is. dat dit binnen afzienbaren
tijd voor uitvoering in aanmerking komt.
vooral met het oog op de kosten, welke
drie millioen gulden zouden bedragen. De
urgentie van het overwegvraagstuk dringt
tot een spoedige oplossing-
De voorzitter merkte nog op, dat in de
Commissie voor Vervoer, ook nog is ge
sproken over den bouw van een tunnel op
de plaats van het door ir. Guljé geprojec
teerde viaduct. Of de ideale oplossing door
een tunnel op de plaats van den huidigen
overweg onoverkomenlijke finantieele be
zwaren zou opleveren, is voor spr. een
vraag, gezien de resultaten, welke met be
hulp van het Werkfonds in andere ge
meenten zijn bereikt.
De voorzitter sprak de hoop uit, dat dit
plan van de H. C. W. de ernstige aandacht
van B en W, moge hebben en dat daarvan
ook naar buiten uit zal blijken. Z. i. is dit
plan verre verkieslijk boven het uitge
werkte noodplan van B- en W. voor den
bouw van een tunnel aan den Maredijk.
Hierna werd overgegaan tot de behande
ling der overige agendapunten. Het Bu
reau stelde voor om tot den minister van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart een
schrijven te richten inzake den Economi-
schen Voorlichtingsdienst, waartoe werd
besloten, nadat daarin op verzoek van ir.
Gul.ié een wijziging was aangebracht,
waarin de wenschelijkheid wordt uitge
sproken, dat de aan te steller handels-
waarnemers in het buitenland zullen res
sorteeren onder het voornoemde departe
ment en niet onder dat van Buitenland-
sche Zaken. Het volgende is aan dit schrij
ven ontleend;
