De onwelkome gast op de planken
B BtllTENL. WEEKOVERZICHT
DE TERING NAAR DE NERING
jjjtte Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 7 December 1935
Derde Blad
No. 23223
„Ja, ja, ik heb nooit veel vrienden gehad"
BEZUINIGING BIJ DE
SPOORWEGEN
WUisJvzccU's TtoeeLzcs*
MOEILIJKE KEUZE!
Langzaam maar zeker schijnt de tijd
nji beslissingen te naderen. In en buiten
ïjiepa! Nog slechts zelden heeft een mi
eter zoovele belangrijke kwesties aange-
(oerd als de Engelsche minister van bui-
lenlandsche zaken, sir Samuel Hoare, in
ajn Jongste rede over de situatie der bui
tenlandse116 politiek in het Engelsche ha
mhuis. Op zich zelf vertelde de Engelsche
Minister niet zooveel nieuws, doch hij
(omblneerde alle moeilijkheden, die er zijn
ft Oost en West en deed dat op een ma
nier die, hoewel nadrukkelijk vriendelijk
tan toon, toch de ijzeren vuist in gewat
teerde handschoen deed vermoeden, En
gland begint haast te krijgen. Meer dan
ooit. Het wil ongetwijfeld spoedig zijn
tanden vrij hebben voor het Verre Oosten,
toor daar geschiedenis" wordt gemaakt.
Hoewel de gang van zaken nog ietwat in
tet duister is verscholen, blijkt meer en
meer. dat de Japansche militairen hun zin
tillen doorzetten. Weliswaar handhaaft
de regeering te Tokio nog steeds officieel
tet standpunt dat de kwestie van Noord-
Chma een zuivere binnenlandsche aange-
kgenheid van China is, doch lntusschen
tree! het Kwantoeng-leger rustig voort en
deunt de autonomie-beweging in Noord
en uia uit alle macht. Het ic juist een
reden tot ongerustheid te meer, deze Ja-
tansche tweeslachtigheid, want in ae
eerste plaats is zoodoende nimmer zeker,
rrie 't winnen zal: regeering of militairen,
il hebben de laats ten feitelijik totdusver
vrijwel altijd hun zin doorgedreven, en ten
tweede: zoo kan de een de schuld werpen
op den ander en wie is tenslotte de ver
uit woordelijke?
In ieder geval: het gevaar van de ge-
idiapen situatie wordt ingezien, zoowel in
Imerika als in Engeland, de twee landen,
die behalve dè sovjets, wel het meest ge
ïnteresseerd zijn in de Ohineesch-Japan-
iche controverse. Beide landen hebben
reeds heel voorzichtig hun waarschuwende
stem doen hooren. Heel voorzichtig, zooals
dat gewoonte is in delicate kwesties ais
ieze, maar daarom wordt het toch wel
terstaan Engeland's handen zijn echter
in het Westen zoozeer gebonden, dat het
weinig kracht in het Verre Oosten kan
ontwikkelen. De vloot is in de Middelland
se Zee nog steeds nooddg, daar Brlttan-
nié op iedere gebeurlijkheid voorbereid
moet blijven. Geen wonder daarom, dat
Engeland haast begint te krijgen
En trots de zeer dringende handreiking
san Italië een ernstig beroep wordt op
Mussolini gedaan! dreigt daarachter een
doorzetten tot het uiterste. Tot den Duce
wordt in ronde woorden feitelijk gezegd:
tot 12 December, wanneer de co-ordinatie-
comnüssie bijeen zal komen voor het
petroleum-embargo, hebt U gelegenheid om
tot een schikking te komen, die althans
eenige bevrediging zal geven en het fascis
tisch regiem niet in gevaar zal brengen:
daarna zal het petroleum-embargo echter
beslist in werking treden, met alle gevolgen
ran dienOnnoodig te zeggen, dat een
op de knieën gedwongen Italië nooit zal
tanr.en krijgen, wat het langs den weg van
minnelijke schikking, waarbij het partij is,
ou kunnen verwerven.
Over het petroleum-embargo wordt met
ttoveel stelligheid gesproken, dat men
veilig kan aannemen, dat Engeland in dit
opzicht zeker is
Wat het overigens zeggen wil, als Italië
»u moeten wijken voor de overmacht,
tornt eenigszins om den hoek kijken, als
men ziet, hoe in Engelsche Labour-krin-
fen (gesteund door vele liberalen!) wordt
(eoordeeld. De „Daily Herald" b.v. oor
deelt den tijd voor tegemoetkoming aan
Kaüë heelemaal voorbij en stelt voor den
Wede volgend lijstje van voorwaarden op:
l Aanvaarding der vredesvoorwaarden
door Abessynië.
2. Voor iedere onderhandeling terug
trekking der Italiaansche troepen uit het
bezette gebied.
3. Schadevergoeding aan het slachtoffer
'an den aanval.
d Het onthouden aan den aanvaller van
elk voordeel zijner agressie. De aanvaller
Jan slechts verkrijgen, hetgeen hij bij het
begin langs vreedzamen weg had kunnen
verkrijgen.
5- Algeheele en onvoorwaardelijke terug-
W'e aan Abessynië van de territoriale
integriteit en de politieke onafhankelijk
heid, die dit land bij het pact zijn gega-
hndeerd.
Zal Mussolini de Engelsche roepstem
Verstaan?
Totnutoe zijn er heel weinig teekenen,
we daarop wijzen. De regeering heeft het
'olk in een soort extase van opofferings-
lezindheid gebracht, die zeldzaam mag
'orden genoemd, maar als de offers
kvergeefsch zouden zijn gebracht? Uit
houdingsvermogen bij volledige ineenstor-
jng is niet de sterke zijde van het Ita- 1
haansche ras!
In het belang van geheel Europa is een
khikking echter ten zeerste gewenscht.
spoedig!
Hoe. wanneer Italië als mogenheid van
beteekenis in het Europeesche concert der
volken voorloopig eens werd uitgeschakeld?
val van nieuwe ongedachte combinaties
'ouden daarvan wel eens het gevolg kun-
bfn zijn, waardoor de toch reeds geprik-
h'lde stemming in vele landen zou worden
bungewakkerd.
Dat is ongetwijfeld ook de groote reden,
'aarom ied^r vooruitziend politicus Italië
geen geval te ver wil vernederen, als het
"aar eenigszins anders kan.
Tijd en omstandigheden roepen om een
oplossing van het oorlogsconflict!
Dat Frankrijk achter Engeland zal staan,
JJ is thans vaststaande, al blijft Laval
j» het uiterste zich inspannen om de
'taliaansctoe zaak te redden voor zoover
nog mogelijk is. Laval heeft zich in-
'bsschen door alle moeilijkheden heen ge-
[®Wn. Zooals we voorzagen behaalde hij
votum van vertrouwen der Kamer
®öke het financieel beleid der regeering,
to net met iets afgeknabbelde meerderheid,
«uur ook het groote strijdpunt der be
wapening der ligues, is te zijnen gunste be-
zij het na eenige concessies aan de
'Wicaal-socialisten.
Bedriegen de voorteekenen niet, dan is
■bvsgeering Laval weer voor eenige niaan-
«n safe. Meer mag men in Frankrijk nu
"tniaal niet verwachten.
Na de gebeurtenissen in den Stadsschouwburg te Amsterdam
bij de opvoering van het tooneelstuk „De Beul"
RECLAME-
WAT REEDS GEDAAN IS OM
HETJAARLIJKSCH TEKORT
TE VERMINDEREN
STERKE INKRIMPING VAN
PERSONEEL
(Van onzen reisredacteur).
Sedert 1921 zijn de exploitatiekosten van
de Nederlandsche spoorwegen met meer
dan de helft gedaald. De .productie, uit
gedrukt 111 het aantal afgelegde trein-
kilometers, is met 35.2 gestegen, doch
het personeel is met 32 verminderd en
in alle opzichten is krachtig bezuinigd Dit
was de kern van de mededeelingen, welke
de chel van den algemeenen dienst der
Nederlandsche spoorwegen, jhr. dr. C.
Beelaerts van Blokland, ons verstrekte tyj
een onderhoud, dat wij over deze materie
met hem mochten hebben.
Het jaarlijkse he tekort op de exploitatie
der Nederlandsche spoorwegen geeft re
den tot groote bezorgdheid. Dezer dagen is
bij de behandeling van de begrooting van
het verkeersfonds dit onderwerp weer in
de Tweede Kamer ter sprake gekomen.
De minister van waterstaat heeft, toen
medegedeeld, dat men onvermoeid doende
is om dit tekort zoo veel mogelijk te be
perken. De dienst is in vele opzichten ver
eenvoudigd en allerwege zijn de uitgaven
verminderd. Jhr. Beelaerts van Blokland
heeft ons thans een en ander uitvoerig
toegelicht, zooals ook reeds voor de leden
der Tweede Kamer geschied is in een rap
port vanwege de directie der spoorwegen.
Inkrimping van de organisatie.
In de eerste plaats is de organisatie be
langrijk ingekrompen. De in 1921 bestaan
de organisatie der beide maatschappijen
hield uiteraard ten nauwste verband met
de eenige jaren tevoren tot stand gekomen
fusie. Zonder schokken moest het nieuwe
groote bedrijf worden opgebouwd, en toen
men daarmede gereed was met gebruik
making van de beschikbare krachten, is
de vereenvoudiging krachtig ter hand
gevat. Het aantal diensten en het aantal
afdeelingen op het hoofdbureau is sterk
verminderd en bij den dienst op de lijnen
is de organisatie mede vereenvoudigd.
Door mechanisatie, rationalisatie en ver
eenvoudiging der administratieve werk
zaamheden is het aantal personen, werk
zaam in de hoofdadministratiegebouwen,
sedert 1921 met 1100 verminderd, van
2891 tot 1791.
De personeelsuitgaven zijn dan ook
sinds dien in zeer sterke mate verminderd.
Dat is echter niet alleen het gevolg van
de vermindering van personeel, doch
vooral ook van belangrijke loonsverla
gingen en premieheffingen voor pensioen.
Zoodoende is het netto-loon voor de jaar-
looners sedert 1921 verminderd met ge
middeld 30 en voor de uurlooners met
gemiddeld 34 °,V In ruime mate is per
soneel afgevloeid, doordat voor admini
stratief personeel, voor stationsoersoneel
en voor de meerderheid van het trein
personeel een leeftijdsgrens van 59 jaar is
vastgesteld en voor locomotief- en remise-
personeel een van 54 jaar. Ten aanzien
van het overige personeel geldt, dat de
63-jarigen den dienst moeten verlaten,
Indien zij gemist kunnen worden en niet,
direct of indirect, door nieuw in dienst te
nemen personeel vervangen behoeven te
worden. In totaal verminderde» zoo het
personeel van 51.078 op het eind van 1921
tot benedeft de 34.000 op het eind van dit
jaar. Ook on de posten dienstkleeding en
reis-, verblijf- en vernlaatsingskosten is
aanmerkelijk bezuinigd.
Het spoorwegnet ingekort.
Ten aanzien van het spoorwegnet is
vereenvoudiging en bezuiniging verkre
gen door staking van de exploitatie van
buitenlandsche baanvakken, door aankoop
van bij de spoorwegen in exploitatie zijnde
lijnen van derden, door staking van den
reizigersdienst op sommige lijnen en ten
slotte door algeheele opheffing van som
mige lijnen en baanvakken, Met ingang
van het "olgend jaar zullen geen buiten
landsche baanvakken meer geëxploiteerd
worden. Ruim 900 km spoorweg is door
naasting of aankoop rkregen, waardoor
de veelal bezwarende rxploitatie-overeen-
komsten vervielen en de vrije hand werd
bedaard spoedig meï
Per Stuk 8et. Doos 45ct.8ij Uw drogisl)
verkregen om desverlangd hetzij den
dienst in te krimpen, hetzij lijnen en
baanvakken op te heffen. Met ingang van
1 Januari 1936 zal de reizigersdienst over
een totale lengte van ruim 215 km. zijn
gestaakt, terwijl over een lengte van in
totaal 344 km. daarenboven de geheele
dienst gestaakt zal zijn.
Met de opheffing van verliesgevende
lijnen en baanvakken moet men evenwel
voorzichtig zijn. deelde de heer Beelaerts
ons mede. Er wordt wel aanstonds veel
door bespaard, maar de opbrengst der
lijn, hoe gering ook, gaat geheel verloren
en bovendien een deel van het vervoer op
het overige net, afkomstig van of bestemd
voor de opgeheven lijn. In dit opzicht mag
men dus vooral niet overhaast te werk
gaan, ook al omdat men anders de kans
zou loopen af te breken wat mogelijk na
het tot stand komen eener algemeene ver
keersregeling zou blijken in het toekom
stig kader te passen. De spoorwegen
trachten ook nog een gedeelte van het
goederenvervoer te behouden, door op
sommige baanvakken een beperkten dienst
in het leven te houden
Vermeerderd reizigersvervoer.
Niettegenstaande de inkrimping van
het spoorwegnet is 't totaal aantal trein-
kilometers van rond 41 millioen in 1921
gestegen tot ruim 55 millioen in 1934. Het
aantal reizigerstreinkilometers bleef ge
durende die jaren steeds stijgende, het
aantal goederentreinkilometers is sedert
1929 dalende. Het eerste is een gevolg van
de invoering van electrische en motor -
tractie, hetgeen eenerzijds ook tot bezui
niging leidde en anderzijds tot een snel
lere en betere bediening van het reizi
gersvervoer heeft bijgedragen. Door de
electrlficatie kon mede de uitbreiding van
eenige stations achterwege blijven. De
teruggang van het aantal goederentrein
kilometers komt gedeeltelijk voor reke
ning van de invoering van den groeps-
stukgoederendienst en den groepswagen-
aienst. Belangrijke besparing van kosten
werd verkregen door sterkere verminde
ring van de personeelbezetting op de
treinen: het treinpersoneel is terug-
geloopen van 5687 tot 2191 man.
De stationsdienst is in verschillende op
zichten vereenvoudigd, zoodat sedert 1
Januari 1922 het stationspersoneel met
rond 5000 personen kon worden vermin
derd. Verschillende stations en halten of
stopplaatsen zijn daarbij geheel of ge
deeltelijk gesloten. Soms werden de be
staande vervoerrelaties in het recht-
streeksch verkeer met de A.T.O. opgeno
men. zoodat het goederenvervoer voor de
spoorwegen niet geheel verloren ging. Niet
gerekend die aan opgeheven lijnen zijn
ruim 120 stations en halten gesloten, on
geveer 90 alleen voor het reizigersvervoer,
en met betrekking tot het goederenver
voer zijn op ruim 250 stations en halten
beperkingen ingevoerd.
Onderhoud, bewaking en be
veiliging.
Dan zijn met betrekking tot het onder
houd. de bewaking en de beveiliging van
den spoorweg nog aanmerkelijke vereen
voudigingen en bezuinigingen verkregen.
De bewaking van 1398 overwegen op de
hoofdspoorwegen en van 159 op de locaal-
spoorwegen is sedert 1923 opgeheven. De
permanente kadersterkte van de ploegen op
den weg is verminderd, welke nu in het
gunstige seizoen met hulpkrachten wor
den aangevuld.
Verder dient in dit verband vermeld de
invoering van het automatische blokstel-
sel op verschillende baanvakken en in het
algemeen een ver doorgevoerde mechani
seering van het bedrijf van weg en wer
ken. De oprichting van de N.V.'s Het
Spoorwegbouwbedrijf en Spoorhout heeft
prijsregelend gewerkt en groote voordee-
len opgeleverd, evenals de eigen exploi
tatie van de grinderij te Linne.
Ook op de tractie-kosten zijn belang
rijke besparingen verkregen, zoodat die
voor de stoomtractie tot ongeveer op de
helft konden worden verminderd. Door
de invoering van electrische en motor-
tractie is eveneens niet onbelangrijke be
sparing bereikt. Bijna 200 K.M. is ge-
electrificeerd, hetgeen aan tractie- en on
derhoudskosten een voordeel van bijna
f. 10 per 100 treinkilometers heeft opge
leverd. De motortractie heeft twee groote
voordeelen lagere aanschaffingskosten en
bediening door één persoon. Voor den
rangeer- en convooidienst zijn locomo
toren aangeschaft, waarvoor geen des
kundig personeel noodig is: dit bespaarde
bovendien op de vernieuwingskosten van
oude rangeerlocomotieven.
Werkplaatsen.
Daarmede was de heer Beelaerts nog
niet gekomen aan het einde van zijn op
somming van de maatregelen, die tot ver
mindering van de uitgaven der spoorwe
gen hebben geleid. Op de exploitatie der
centrale- en wagenwerkplaatsen is ver
eenvoudiging en bezuiniging verkregen
door centralisatie der bedrijven, waarbij
de wagen-, rijtuig- en locomotiefherstel
lingen achtereenvolgens werden gecon
centreerd ieder in twee werkplaatsen.
Door gewijzigde werkmethoden werd te
vens een verkorting verkregen van den
herstelduur van het materieel, terwijl de
herstellingen aan bepaalde onderdeden in
hoofdzaak gecentraliseerd werden te
Utrecht. Nit.tegenstaande het totaal aan
tal treinkilometers met 24 vermeer
derde. verminderden zoodoende de kosten
veer onderhoud van het rollend materieel
met pl.m. 42%. Ook op den magazijn
dienst is een besparing verkregen door
vermindering van personeel en van de
waarde van den aanwezigen voorraad
goederen.
Men ziet, zoo eindigde de heer Beelaerts
het. onderhoud, dat de minister in de
Tweede Kamer waarlijk niet overdreven
heeft. Het feit, dat in de jaren 1921—1934
de bruto-opbrengsten met 42% zijn terug-
gelcopen en daarentegen de exploitatie
kosten met 46 mag wel gelden als een
aanwijzing voor de doeltreffendheid -"«r
getroffen maatregelen. Sinds dien zijn de
exploitatiekosten nog verder verlaagd.