Aanvallen van weerskanten
verwacht.
768te Jaargang
WOENSDAG 4 DECEMBER 1935
No. 23220
PRIJS DER ADVERTENTIES:
STADSNIEUWS.
De Abessijnen concentreeren in het Noorden
belangrijke troepenaideelingen ten Zuiden van
Makalle. De Italianen verwachten daar een aanval.
In tegenstelling wordt in het Zuiden spoedig
een nieuwe Italiaansche aanval ten Noorden van
Gorahei verwacht.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
30 cts7j>er regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
\Voensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. v Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
,10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindtplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week V...V. f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
PROF. DR. A. J. DE SOPPER.
Morgen 60 jaar.
Prof. dr. A. J. de Sopper, hoogleeraar ln
da geschiedenis der wijsbegeerte, logica,
i-.etaphysica en zielkunde aan de Leidsche
Universiteit, wordt morgen zestig jaar.
Arthur Joseph de Sopper werd 5 Decem
ber 1875 te Brugge geboren. Hij doorliep
het gymnasium te Doetinchem en studeer
de vervolgens aan de Universiteiten te
Utrecht en Leiden ln de theologie. In 1907
promoveerde hij alhier tot doctor in de
jodgeleerdheid op een proefschrift geti
teld David Hume's kenleer en ethiek (van
Bacon tot Hume)".
Daarna was dr. de Sopper achtereenvol
gens predikant bij de Ned. Herv. Gemeente
ran Hoogmade. Velsen en Amsterdam. In
de hoofdstad stond hij gedurende zeven
jaar. In 1918 werd hij door de regeering
benoemd tot hoogleeraar aan de theologi
sche faculteit te Groningen, voor de gods
dienstwijsbegeerte en de ethiek, en vier
jaar later te Leiden als opvolger van prof.
Bolland tot hoogleeraar ln de geschiedenis
der wijsbegeerte, de logica, de metaphyslca
en de zielkunde.
Zijn voornaamste publicaties zijn: Hegel
en onze tijd <19081. Leven (1912), Synthese
11914). Oorlog (1914). Naturalisme en
levensphilosophie 19181Zaligheid (1916),
Waardephilosophie (1922) en Vertrouwen
(1924).
EEN OECUMENISCH JEUGDCOMITÉ.
Voorloopige besprekingen hebben succes.
Vanwege het Landelijk Oecumenisch
leugdcomité, te Utrecht, dat vertegen-
voordigd was door zijn voorzitter, ds. J.
M. van Veen en zijn secretaresse mej. mr.
F. H. M. Beumer, was gisteravond in het
N.C.S.V.-gebouw aan het Rapenburg een
bijeenkomst belegd, waarin de mogelijk
heid onder oogen ls gezien om ook in
leiden te komen tot de vestiging van
een plaatselijk comité.
Afgevaardigden van de N.C.S.V., de Vrijz.
Chr. Stud. Vereeniging, de H.J.O., den
Doopsgezinden Jongeren Bond. de Oud-
Kath. J.V. „TAB." en de Ned. Meisjes-
Club woonden deze samenkomst bi.i.
Doel van het Oecumenisch Jeugdcomité
naast den Wereldbond der Kerken de
oecumenische beweging ook onder de
jeugd ingang te doen vinden.
Veen zette in een inleiding dit doel
lader uiteen, waarhij hij uitging van de
oecumenische gedachte, zooals deze ge-
ronden wordt bij den Wereldbond der
Kerken en bij de Stockholm- en Lau-
önne-beweging. Indachtig aan de een
heid in Christus werd men, gezien den
"ood van het Christendom en die van de
wereld, gedreven tot gemeenschappelijke
activiteit.
Verder zette SDr. uiteen, dat ln het bij-
ronder de jeugd aan deze oecumenische
«weging haar krachten zal moeten
schenken Federatief valt hier veel te be
reiken. Nadrukkelijk verklaarde ds. Veen.
«at mocht een plaatselijk comité tot stand
ramen, dit niet wil zeggen, dat nog een
nieuwe vereeniging naast de al zoovele
rareenigingen ls opgericht. Enkel en alleen
men. in federatief verband werkend,
w oecumenische gedachte op den voor-
Rond stellen om haar hierdoor tevens
Beerdere ingang te doen vinden, ook
onder de jeugd.
Na dit inleidend woord werd druk van
Machten gewisseld. Alle aanwezige ver-
oenigingen waren bereid zich bij een even
veel te vormen plaatselijk comité aan te
fluiten.
Besloten werd dat iedere vereeniging.
ditmaal nog op eigen initiatief, mede zal
'erken aan de vredesweek, welke volgende
ïeek te dezer stede zal worden gehouden,
"oor verkoop van een brochure en insigne
hn den Wereldbond der Kerken hoopt
Bfn dit werk dan te steunen. Voorts werd
Principe besloten medewerking te ver-
'ocuen aan de komende collecte van de
Centrale voor Werkloozenzorg ..Jong Hol-
"Ué snakt naar werk", eveneens uit-
Sjande van den Wereldbond der Kerken.
Dok wil men trachten door het vormen
tau een studiekring en door het organi
sten van lezingen de aandacht op het
"Wumenisehe werk te vestigen.
Het tijdelijk correspondentie-adres is:
"«wijkstraat 24.
Binnekort hoopt men een nieuwe ver
kering te beleggen, waarin men zal
O'wgaan tot het vormen van een plaat-
""'k comité. Met andere jeugdvereeni-
stogpn zal nog contact worden gezocht.
handelsregister
kamer van koophandel.
Nieuwe inschrijving:
Het. Modehuis. Prins Hendrikstraat 23.
flpnen a. d. Rijn. Heeren- en damesklee-
«n,
mode-artikelen. Eigenaar: J. S. van
Ij ouuc-^.i 11\ C ICliC llclct.
®er Sandt, Alphen a. d. Rijn.
Opheffing
1 Roos, De Kempenaerstr.
Rest, Vischhandel.
begrafenis van de slachtoffers
van het ongeval in de
paradijssteeg.
Onder groote belangstelling is heden
morgen op de R.K. begraafplaats aan de
Zijlpoort het stoffellik overschot ter aarde
besteld van de beide arbeiders H. P. van
R. en J. W. v. d. G.. die Zaterdagmorgen
j.l bij het ongeval in de Paradijssteeg op
zoo droevige wijze om het leven kwamen.
Allereerst vond ln de parochiekerk aan
den Haagweg de plechtige uitvaartdienst
plaats voor de zielerust van den 29-jarigen
J. W. v. d. G., die korten tiid na aankomst
in het St. Elisabethziekenhuis aan de be
komen verwondingen is overleden. De H.
Mis van Requiem werd opgedragen door
pastoor Ignatius Smeets O.F.M. Om 10 uur
vond wederom onder zeer groote deel
nemende belangstellingstelling de ter
aardebestelling plaats. Pater E. van der
Snoek O.F.M. verrichtte de beaarding.
Aan het graf werd niet gesproken
Vele bloemstukken en kransen dekten
de kist o.a. van het personeel van de
Werkverschaffing en van de familie, be
nevens een van de R.K.V. Leiden.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a.
op den heer A M. de Blauw directeur van
Gemeente Werken, den heer H. J. Ba-
rentsen. Hoofd-Oozichter Gem. Werken,
den heer S. J. v d Ruit uitvoerder van
het dempingswerk-Levendaal en den heer
W. A. J. Kok Opzichter van dat werk. bij
wien de overledene in dienst was. Ook
waren tegenwoordig vele arbeiders van de
Werkverschaffing en van het werk aan de
Oude Vest—Paradijssteeg Het bestuur en
leden van den Ned. R.K. Bond van Tran
sportarbeiders ..St. Bonlfacius" afd. Lei
den stonden met omfloerst vaandel aan
den ingang van de begraafplaats. De over
ledene werd door eenige leden van boven
genoemde afdeeling grafwaarts gedragen.
Een halfuur later werd met hetzelfde
ceremonieel het stoffelijk overschot van
den 31-iarigen H P. van R- aan den
schoot der aarde toevertrouwd. De uit
vaartdienst vond plaats in de Hartebrugs-
kerk onder leiding van pater van der
Snoek, die op de begraafplaats eveneens
de beaarding verrichtte.
GEVONDEN VOORWERPEN.
sint nicolaas-feestviering
De Leidsche Speeltuinvereniging „Zui
derkwartier" heeft met een 200-tal kinde
ren in den leeftijd van 3 tot 9 jaar het
Sint Nlcolaas-feest gevierd. De zaal was
geheel gevuld met een groote kinderschaar
en met ouders, die als belangstellenden het
feest meemaakten. De heer Devilé verzorgde
het programma met poppenkast en gooche
len. Zij, die weten wat de heer D. op dit
gebied presteert, weten ook, dat het een
geslaagde bijeenkomst geweest is. Met volle
aandacht heeft de jeugd zijn verrichtingen
dan ook gevolgd en menigmaal heeft dit
geleid tot een oorverdoovend geroep en
gelach. Ook het zangclubje der vereeni
ging liet zich eenige maien hooren en
oogstte een welverdiend applaus. Een bij
zonder groote attractie was het. toen na
afloop van het programma de goede Sint
■nog een bezoek bracht, vergezeld van twee
zijner knechten. De jeugd amuseerde zich
kostelijk, toen de knechten in hun eigen
taal een lied zongen. Tusschen de bedrij
ven door werd de kindermaag niet ver
geten en 'verd menige versnapering aan
geboden. Nadat de voorzitter aan het einde
van den avond het slotwoord had gespro
ken. kreeg e'k kind nog een extra zakje
mee naar huis.
De Speeltuinvereniging kan weer op een
goed geslaagden avond terugzien.
Oegst-
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Wis- en Natuurkunde, letter A, mej. J.
Koolhaas (Leiden), idem, letter K. de heer
H. L Booij (Scheveningen), idem letter E.
de heer W. J. Taat (Leiden); voor het
doctoraal-examen Wis- en Natuurkunde,
hoofdvak Pharmacie de heeren J. J. A.
Schravesande (Rotterdam). F. Abels (Lei
den) en A. Kruysse (Rotterdam): voor het
doctoraal examen Wis- en Natuurkunde,
hoofdvak Plantkunde de heer K. F. Vaas
(Den Haag) en voor het taalkundig docto
raal examen Indologie de heer A. W.
Vreeken Sassenheim
Gevonden voorwerpen in de maand
November 1935.
Een notitieboekje, een contactsleuteltje,
een loupje, portemonnaies, een zilveren
vulpotlood, een lederen riem, sleutels, een
bruin schoentje, een grijs jongensjasje, een
pakje, inh. Brabantsch bont, 2 stormlan
taarns, straatmakersgereedschap, een mis
boekje voor de jeugd, handschoenen, een
gladde gouden ring, rijwielbelastingmer-
ken, ceintuurs, een doublé armbandhorloge,
een autoped, een bruine handbeschermer,
een zak inh. bollen, 2 rozenkransen, een
autosleutel, een rood achterlicht, een bruin
geruit jongensjasje, een enveloppe inh.
negatieven van foto's, 3 brillen met hoorn-
montuur in étui, een catalogus, een fan
tasiearmbandje, een lapje katoen, een
zilveren broche, een courantentasch (gon-
je), 2 bankbiljetten, een vulpotlood, een
Zondagsschoolboekje, een zilveren hor
logeketting, een riem, 2 zakkammetjes, een
cahier, een doosje, inhoudende kralen
halsketting enz,, een rijwiellantaarn, 2
kippen. 2 nikkelen armbandhorloges, een
kettingslot, een spaarkaart van C.J.M.V.,
een koperen gewichtje, een wandelstok,
een fietstasch, inh. regenpijpen, een paar
zwarte regenpijpen, een handwagen, een
bruin dameshandtaschje, een koperen ge
wicht, een actetasch met boeken, 4 mut
sen, een bril in étui, een schildersjas, een
bruin lederen tasch, een nikkelen schakel
armbandhorloge.
Gevonden in het Postkantoor: een rol
teekenpapier, een damesétui met 2 dames-
portretten, een rolletje pasmunt.
Gevonden in de Electrischq Tram (stads-
lijn): drie damesparaplules, een psalm- en
gezangenboekje, een paar gele handschoe
nen, een zakmes, een Llpssleutel, een
poederdoos, een rijwielbelastingmerk. een
zwarte handschoen.
Terug te bekomen en inlichtingen te
verkrijgen eiken werkdag van 13 uur n m.
behalve Donderdags en Vrijdags ten
Politiebureele.
ver. van chefs in het grafisch
bedrijf.
Lezing van den heer v. d. Berg.
In café-restaurant „Zomerzorg" hield
voor het district Leiden der Ned. Ver. van
chefs in het grafisch bedrijf de heer R. K.
van den Berg, van den Haag. rayonbeheer
der der Federatie van Werkgevers in het
boekdrukkersbedrijf een lezing over: „De
taak van den chef in verband met een
goede bedrijfsadministratie". De heer van
den Berg wees eerst op het groote belang
van een goede boekhouding en gaf daarna
een beschouwing over den toestand der
bedrijven op het oogenblik. Betreffende de
taak van den chef bij Je administratie,
werd er op gewezen, dat, de commercieele
administratie L gebaseerd op gegevens van
den chef. Hij is de rechterhand van den
patroon en moet de gegevens verschaffen
van de productie van het bedrijf. Hier
werd een vergelijking gemaakt door te
wijzen op het groote belang van den boer
voor de gemeenschap en van den drukker
voor de zakenwereld, waarbij de chef een
grooten invloed uitoefent. De heer van den
Berg gaf vervolgens een overzicht van den
onderïingen samenhang in verschillende
deelen van een bedrijf, van 't binnenkomen
der order totdat het werk wordt afgele
verd. Een geanimeerde bespreking volgde.
De heer J. Pilkes, voorzitter van 't. district,
dankte den spreker voor zijn leerzaam
referaat.
ONTSPANNINGSAVOND IN
„ENDEGEEST".
Gisteravond werd in de Centrale Ont
spanningszaal van „Endegeest" een
bioscoopvoorstelling gegeven, terwijl mede
werking werd verleend door het dubbel-
mannenkwartet .Sempre Avanti", direc
teur de heer Joh v. d. Broek, alhier. De
zaal was goed bezet. De vertoonde films
oogstten veel applaus in 't bijzonder de
films ..Orion-revue" en ..Alice gaat uit
hengelen". Het afwisselende programma
van het dubbelkwartet, dat een achttal
nummers bevatte, werd met groote toewij
ding afgewerkt. De instemming der aan
wezigen bleek uit hartelijk applaus.
CONCERT „SEMPRE CRESCENDO".
Solist Gérard Hekking (cello).
Gérard Hekking.
Het concert van het studenten muziek
gezelschap „Sempre Crescendo" draagt
steeds een apart cachet: 't is niet slechts
de feestelijk versierde entourage, 't uit
spreken der tallooze speeches, het over
handigen der prachtige kransen der di
verse corpora, die deze jaarlijksche uit
voering tot een bijzondere stempelt. Doch
"óór alles het muzikale getuigenis der uni
versitaire studeerende jeugd, aangevuld
door ouderen w.o. leden van het Residen
tieorkest en verheugend verschijnsel!
meerdere „hooggeleerden", allen onder
de suggereerende leiding van kapitein
Walther Boer. Deze verstaat bij uitstek rle
kunst de studenten daarheen te voeren,
waar hij hen hebben wil, waartoe dan in
niet geringe mate bijdraagt de origineels
en voor een ensemble als dit, uitermate
geschikte programmakeuze, waarin klas
siek en modern zoo gelukkig verdeeld wor
den. Dat hij er in slaagde, een voornaam
en hoogstaand musicus als zijn trouwen
vriend Gérard Hekking op dezen avond
een belangrijke plaats te doen innemen,
bewijst, hoezeer de heer Boer weet, wat
hij aan de traditie van „Sempre" ver
schuldigd is en daaraan recht wil doen
wedervaren.
Wij zullen 't misschien wat overdadige
menu, waardoor het einde eerst zeer laat
kwam men zou zich ook méér aan het
vastgestelde aanvangsuur kunnen houden!
in 't kort de revue laten passeeren.
Vóór de pauze de twee gebroeders
Haydn: Michael met zijn „Türkische
Suite" en van Joseph het beroemde, dik
wijls uitgevoerde cello-concert in D dur,
waarin de Parijsche Hollander Gerard
Hekking, na een aanvankelijke indispositie
(een enkele onzuivere greep en een te
forsch-gespierde streek, wellicht door on
gewoonte aan de Stadszaalaccoustiek), met
zijn steeds helder-doordringende, wellui
dende toon de solopartij vertolkte op een
wijze, die al spoedig weer den meester
deed herkennen. Een groot contact bleek
te bestaan tusschen hem en Walther
Boer, die het orkest decent en soepel af
woog en een samenspel deed ontstaan, dat
aan hooge eischen voldeed, ai kon Hek
king zich natuurlijk r.iet zóó vrij geven
als anders. Trouwens: het was ons tijdens
de „Türkische Suite" al gebleken, welk
een conscientieuse voorstudie was vooraf
gegaan. 't Levendige rythme werd, dank
zij Boer's imponeerende energie, prachtig
volgehouden en waar een enkele verslap
ping mocht dreigen, was hij er dadelijk
bij, om den vlotten gang te contlnueeren.
Ongelukjes zijn er altijd wel: zoo een te
laag gestemde eerste viool, een cellotrekje,
dat minder goed lukte, maar bij vele goede
indrukken, telt men dat niet.
Haydn spelen is voor den dilettant
steeds een genot. De technische eischen
zijn niet te zwaar, de bevattelijke compo
sitie is zoodanig, dat ook „niet-vakir.m-
schen" er met succes hun krachten op
kunnen beproeven.
De grootste voldoening schonk Hekking
eerst recht na de pauze: vier beminnelijke
composities van eigen hand „Menuet pour
Casals", „Joujou Méchanique", „Menuet
de Infant" en „Danse Campagnarde", met
de unieke doedelzak imitatie, toonde zijn
compositorisch talent, alsook zijn supe
rieur, smaakvol en teeder spel: de rein
heid van toongeving, de edele manier van
spelen, de geestelijk nobele opvatting: dat
alles was Hekking, muzikaal en innig
hooggestemd.
De heer F. Hengeveld wist den cellist
verrassend knap op den vleugel te volgen
en mocht daarvoor merkbaar duidelijk
diens erkentelijkheid in ontvangst nemen.
Een toegift kon niet uitblijven: Hekking
speelde als groote verrassing nog het
„Menuet" van Valersin, dat hij 30 jaren
geleden ook reeds op een Sempre-concert
deed hooren, uiterst zacht en weloverwo
gen door het orkest begeleid
Die illustratieve en zuivere weergave
eener Alpm-imores^ie dc Pastorale
d'Été" van den veelzijdige!) hier lyris'h
ingestelden Arthur HoneggT, gat aan 't
orkest, volop gelegerjjieid te toonen wat 't
kon: telkens duikt in de onderscheidene
BINNENLAND.
De stroomlijn-locomotief zal weldra
proefrijden. 3e Blad).
„De Beul" wordt te Amsterdam niet
verboden; interpellatie in den gemeente
raad. (Binnenland, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (3e Blad).
Felle brand in Den Helder: warenhuis
der firma Van Willigen afgebrand. (4e Bi.)
Euwe staat gunstig in de afgebroken
26ste schaakpartij tegen Aljechin. (Sport,
3e Blad).
De Zweedsche houtboot Menja bij Den
Helder lek geslagen: alle opvarenden ge
red. (Ie Blad).
Door een incasseerder te Rotterdam is
hedenmorgen een bedrag van f. 16.000 ver
loren. (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Aan het oorlogsfront wordt in het Noor
den een Abessijnsche, in het Zuiden een
Italiaansche aanval verwacht. (3e en le
Blad).
Het debat in de Fransche Kamer over de
liga's begonnen. (Buitenland, le Blad).
Het debat in het Engelsche Lagerhuis op
de Troonrede. (Buitenland, le Blad).
De toepassing der rassen-politiek in
Duitschland. (Buitenland, le Blad).
Nieuwe fraude in Spanje aangebracht. -
(Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
instrumenten, waaronder zich, als elders,
de blazers van de Kon. Mil. Kapel,
uitzonderlijk onderscheidden, 't landelijk-
poëtische thema op. De etherische sfeer
werd door het orkest gevoelig benaderd.
Het programma schonk interessante in
drukken: niet minder dan drie solo-cel
listen waren aan 't woord in Popper's zan
gerig „Requiem", in de kundige orkestbe
werking van Sempre's vroegeren dirigent
Koeberg.
Het cello-trio was toevertrouwd aan
Hekkir.g H P. Veldhuyzen en B. Henge
veld: hun sonoor, in juist getroffen klank-
veAondenheid, door het orkest donkerbe-
wogen omlijnd samenspel, boeide en ge
tuigde van den hoogen geest, die. speciaal
geïnspireerd door de verzorgde leiding van
Walther Boer en de intensieve expressie
van Hekking, het geheel kenmerkte.
Een compositie, die mede de opmerke
lijke originaliteit der keuze hielp bepalen,
was speciaal het niet minder dan sensa-
tioneele slot: Strawinsky's „Ragtime", oor
spronkelijk gecomponeerd voor 11 instru
menten, waarin vooral de blazers zulk een
intregeerend en moeilijk aandeel hebben.
Dit werd de merkwaardigheid van den
avond: een zeker buitengewone opgave
voor den dirigent, die niet geschioomd
heeft dit van" gespannen rythmen door
drongen werkje in te studeeren en wel
zoodanig, dat hij ook hiermee eer kon in
leggen. Een „scherts" van den o.a. ook als
„neo-classisist" geëerden Strawinsky,
wiens groote persoonlijkheid men overi
gens uit deze Ragtime ongetwijfeld niet
leert kennen, maar die onder een tijdelii-
ken invloed van Amerikanismen hier in
't kort toorde. dat hij ook in dit genre,
maar dan met geheel eigen vi sie. iets
suggestiefs kan schrijven. Het was een
prestatie, die tevens qua discipline leven
dige bewondering kon trekken. In hooge
mate knap en beheerscht gedirigeerd en
sterk saamgehouden, te meer wanneer
men bedenkt, dat hierin ook meerdere
dilettanten in vaart en kunnen moesten
wedijveren met musici van 't vak. waal
van de cymbalist Sipos Sandor zeker niet
de minste was.
Het spreekt van zelf, dat de toejuichin
gen na ieder nummer groot waren, zóó,
dat 't orkest meermalen moest opstaan,
om in de hulde te worden betrokken. Een
compliment ook aan Walther Boer, wiens
enorme slag om „Sempre", dezen avond
wel bijzonder op dreef, tot hoogste kun
nen op te voeren, opvallend is.
Na afloop volgden natuurlijk de gebrui
kelijke toespraken, het feest der kransen,
de benoeming van den heer F. Hengeveld
tot eerelid van „Sempre" en het uitvoerige
dankwoord van den praeses, den heer A.
E Kauffmann.
Het daarop volgend traditioneele bal
met souper heeft tot. het ochtendgloren
ongvrouwelijk Hollandsch schoon met
pavtners eendrachtiglijk saamgehouden.
Het goed bezochte concert is o.a bijge
woond door den burgpmeester en diens
eeb''--note den rector-magnificus prof.
mr. A S. de Blécourt mp?»*dere hooglee
raren vele bestuursleden van bevriende
vereenigingen en den garnizoenscomman
dant overste Koningsfeld.