PRIJSNOTEERING
JAC. OUD - Oude Heerengracht 17
18.5Q 26.- 33.-
NIEUWS
OVALINE
De Buitenlandsche Dienstboden.
VERHUIZINGEN
v.h. FIRMA BERNARD
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 21 November 1935
Tekort aan Nederlandsch
Personeel
FAILLISSEMENTEN.
'ALASKA"
"DERBY"
zijn apart, elegant en niet duur.
Keus voor iedereen.
Uitsluitend eigen fabrikaat.
BREESTRAAT- LEIDEN
THANS
BREESTRAAT 55
OPROEPING
SCHULDEISCHERS
en alleen GOED NIEUWS
Het hoofdbestuur van de Ned.
Ver. van Huisvrouwen over het
vergunningsstelsel.
(Van onzen reisredacteur
Het vraagstuk der buitenlandsche ar
beidskrachten heeft reeds langen tijd de
aandacht van de regeering. Men weet, dat
er voor sommige beroepen een vergun
ningsstelsel is in het leven geroepen en
dat deze vergunningen niet dan na rijpe
lijk onderzoek worden gegeven. Er is
echter een bepaalde categorie buitenland
sche arbeidskrachten, welke nog buiten
dit vergunningsstelsel valt en die aan den
anderen kant het meest in het oog loopt.
V/e bedoelen het buitenlandsche huisper
soneel, waarover al veel is geschreven en
waarover nóg meer wordt gepraat. Naar
schatting zijn er hier te lande een 35 a 40
duizend Duitsche en Oostenrijksche dienst
meisjes werkzaam, die posities innemen,
waarvoor wel in de eerste plaats Neder
landsche meisjes dienden te zijn aange
wezen, waarvan er immers zoo velen de
lasten in gezinnen met een werkloozen
vader of kostganger verzwaren
Dit is een toestand, die naar veler oor
deel niet gehandhaafd kan blijven. Men
vindt de buitenlandsche dienstboden meest
in de steden, doch ook in de dorpen van
het platte land komen ze voor Ieder kent,
hetzij uit. eigen omgeving, hetzij bij ande
ren, de Grtechens, de Lotte's, de Elfriede's
of hoe ze heeten mogen, die werk verrich
ten en loon verdienen, waarvoor eigenlijk
velen van 't thans in lediggang rondhan
gende korps van Nederlandsche meisjes
uit den werkenden stand in aanmerking
dienden te komen. Maarvele mevrou
wen konden met een landgenoote niet sla
gen of konden maar al te gemakkelijk een
buitenlandsche kracht vinden, die het
werk naar tevredenheid deed. Zoo kennen
wij gezinnen, waarvan het hoofd bij een
zich bij uitstek nationaal noemende rich
ting is aangesloten, doch waar in de keu
ken Duitsch. of althans Nederlandsch met
een opvallend vreemd accent wordt ge
sproken! De meeV.en van deze buitenland
sche dienstmeisjes munten bovendien uit
door groote spaarzaamheid en het zal wel
niet gewaagd zijn, te veronderstellen, dat
zij tezamen per jaar ongeveer 5 millioen
gulden over de grenzen naar hun ver
wanten sturen, een kapitaal bedrag, waar
niets van terug komt.
De minister van sociale zaken heeft, nu
j.l Dinsdagavond in de Tweede Kamer
medegedeeld, dat binnen korten tijd ook
het huishoudelijk personeel in het ver
gunningsstelsel zal worden opgenomen,
zoodat het dan van de goedkeuring van
den door den minister met de behande
ling van deze materie belasten ambtenaar
zal afhangen, of men een Duitsche of an
dere vreemde dienstbode mag hebben. Het
spreekt natuurlijk vanzelf, dat dit vergun
ningsstelsel soepel zal worden toegepast,
zooals het ook met de reeds eerder daar
in opgenomen beroepen het geval is, doch
op den duur zal de regeering er naar stre
ven. de meeste plaatsen, die nu nog door
buitenlandsch huispersoneel worden inge
nomen, door landgenooten te doen bezet
ten. Deze kwestie, die voor vele huishou
dens van zoo groot gewicht is, leek ons be
langrijk genoeg, om eens te gaan bespre
ken met het hoofdbestuur van de Neder
landsche vereeniging van huisvrouwen. De
secretaresse daarvan, mevrouw mr. D. R.
E. Oppenheimer—Belinfante, te s-Gra-
venhage, heeft ons welwillend de mee
ning van het hoofdbestuur ontvouwd.
De huisvruwen-vereeniging is al eenige
jaren met deze aangelegenheid bezig, zoo
vertelde ons mevrotiw Oppenheimer: het
bestuur meent n.l., dat de vereeniging niet
alleen de belangen der huisvrouwen heeft
te behartigen, maar dat ook aan het alge
meen belang moet worden gedacht. De
aanwezigheid nu hier te lande van zoo veel
vreemde dienstboden acht men een schee
ven toestand, die strijdig is met het alge
meen belang. Daar komt bij, dat het voor
Nederlanders in het buitenland steeds
moeilijker wordt om werk te vinden en
dat een groot deel van het hier verdiende
loon naar het buitenland wordt gestuurd,
waar geen inkomsten tegenover staan. Het
hoofdbestuur heeft dan ook ongeveer twee
jaar geleden een rondschrijven gericht
aan alle 93 afdeellngen, waarin op dezen
abnormalen toestand werd gewezen en ge
vraagd werd iets te doen om het tekort
aan geschoold Nederlandsch huispersoneel
aan te vullen. Er zijn daarop in enkele
plaatsen cursussen opgericht, waarvan
speciaal die te Rotterdam een succes is ge
worden.
De hoofdzaak, waar de schoen wringt,
acht de vereeniging n.l de omstandigheid,
dat er te weinig geschoold Nederlandsch
personeel beschikbaar is. Men kan de
meisjes, die er om economische en sociale
redenen voor in aanmerking zouden ko
men. niet zoo maar als dienstmeisje in een
huisgezin plaatsen. Door dat ze jaren ge
leden gemakkelijk een plaats ln een fa
briek of op een kantoor konden vinden,
zijn ze den huiselijken arbeid niet gewoon;
z' willen er bovendien niet gaarne aan,
omdat ze dan zoo veel van hun vrijheid
missen. Hier hapert er iets: de uit den
vreemde hier gekomen dienstmeisjes zijn
gewillig, arbeidzaam, sober en veelal wel
gemanierd, terwijl de Nederlandsche meis
jes vaak te veel aan hun vrijheid gehecht
zijn. Mogelijk is, dat we den kant op gaan
van het Amerïkaansche stelsel, waarbij in
de meeste gezinnen geen huispersoneel
aanwezig is, maar hier is men daar
meerendeels niet op ingesteld. De buiten
landsche meisjes zijn bovendien alle ln
diensten voor dag en nacht, terwijl daar
juist de Nederlandsche een groot bezwaar
(°gen hebben. De vrije avonden, de vrije
Zaterdagmiddag en de vrije Zondag steken
dan ook wel scherp af tegen de werktij
den, die van de dienstmeisjes voor dag en
nacht worden verlangd. Naar de meening
van mevrouw Oppenheimer zullen hierin
de hulsvrouwen ook wat moeten toegeven.
De geest dient aan beide zijden te veran
deren. zoowel bij de werkgeefster als bij
de werkneemster, en een vrije middag b.v.
mag naar haar meening aan de meisjes
niet worden onthouden, zooals dat ook
bestaat bij de onder de arbeidswet val
lende beroepen.
Den nu door minister Slingenberg aan-
gekondigden maatregel Juichen de huis
vrouwen dus wel toe, maar hij dient met
grooten tact te worden gehanteerd. Vóór
dat men de buitenlandsche meisjes uit de
Nederlandsche betrekkingen weert, moet
men de zekerheid hebben, dat er voldoen
de behoorlijk personeel tegenover staat.
Daarom moeten de cursussen voor huis
houdelijk personeel veel meer worden uit
gebreid, want het aantal afgeleverde meis
jes blijft steeds nog overal beneden de
honderd. Daarmee kunnen de plaatsen, die
nu nog door buitenlandsche meisjes wor
den ingenomen, onmogelijk worden gevuld
en het aantal uit anderen hoofde voor
zulk een betrekking geschikte Nederland
sche meisjes, dat thans door de vreem
delingen wordt verdrongen, is maar heel
miniem.
In het algemeen Is er nog te weinig
animo voor de cursussen. Sommige afdee
llngen hebben aan den oproep van het
hoofdbestuur geen gevolg gegeven, omdat
ze voor de cursussen geen materiaal had
den. Daarom zal misschien een lichte
pressie van de overheid in de gevallen, dat
de meisjes uit een gezin komen, waar van
den werkloozensteun geleefd wordt, ge-
wenscht zijn. Die pressie mag echter niet
te zwaar zijn. want als de meisjes contre
coeur een betrekking als dienstbode aan
vaarden, zijn het geen aangename werk
krachten. Men moet ze voor het werk
zien te winnen. Minister Slotemaker de
Bruine heeft eenlgen tijd geleden, toen hij
nog minister van sociale zaken was. een
circulaire gestuurd aan de gemeentebe
sturen, om ook eens op het vraagstuk van
de werklooze meisjes de aandacht te ves
tigen. Zelfs kan er in zoo'n geval aan een
cursus subsidie worden verleend. De ver
eeniging heeft ook gevraagd, of het niet
mogelijk zou zijn. dat, in plaats van het
gebruikelijke twee derde deel van het loon.
als het dienstmeisjes betrof bijvoorbeeld
eén derde deel ervan werd afgehouden van
het steunbedrag van den werkloozen va
der of kostwinner. Dat zou natuurlijk het
aanbod stlmuleeren, doch de minister had
er bezwaren tegen. Wel kan in sommige
gevallen het steunbedrag worden gekort,
wanneer een meisje uit een werkloos ge
zin weigert zich als dienstbode op de ar
beidsbeurs op te geven.
Minister Slingenberg heeft nu een wets
ontwerp in den maak. onv fabrieksarbeid
voor meisjes bened^i de 16 jaar te ver
bieden. Het is nu om advies bij den hoogen
raad van arbeid en als het eenmaal wet
mocht worden, zou het misschien het
dienstbodenvraagstuk ook een stap naar
een oplossing kunnen brengen. Men hoopt
dan de jonge meisjes, als ze eenmaal in
dit beroep werkzaam zijn, er op den duur
voor te behouden. Aan deze zaak zit
echter ook een politieke kant, omdat de
vrijheid van beroep erdoor voor de vrou
wen beknot wordt en de gelijkheid wordt
opgeheven. Daarom zou de huisvrouwen-
vereeniging niet durven adviseeren op
dezen weg nog verder te gaan.
Wat evenwel bovenal noodlg Is me.
vrouw Oppenheimer legde er nog eenj
sterk den nadruk op ls een behoorlijke
orleiding. De meisjes (en voor de minder
jarigen ook de ouders) dienen daarbij een
verklaring te teekenen. dat ze na afloop
daarvan een passende betrekking als
dienstbode zullen aanvaarden, want an
ders helpt het nog niemendal. De leerlin
gen behooren tegelijkertijd een practisehe
opleiding te krijgen in daartoe geschikte
huisgezinnen, waar een dienstbode aan
wezig is, welke gezinnen daarvoor een
kleine vergoeding ontvangen. Sommigen
ijveren voor een soort leerllngenstelsel
zooals dat in Duitschland bestaat, doch
het is nu al vaak moeilijk, om geschikts
gezinnen voor practisehe opleiding naast
de cursussen te vinden, en velen zijn ook
bevreesd, dat dit systeem zou ontaarden
in een soort kinderexploitatie. De meisjes
vinden de cursussen over het algemeen
prettig, doch de groote vraag is natuurlijk
hoe ze zich in een dienstbetrekking hou
den. Over het algemeen heeft men daar-
mee zeer bevredigende ervaringen. Maar
er zijn nog veel te weinig van zulke cur
sussen en veel te weinig leerlingen!
We hebben hiermede het vraagstuk be
keken van het standpunt der huisvrou
wen. Er is echter ook nog een andere, niet
minder belangrijke, kant aan, n.l. die van
de werklooze jeugd. Op dit gebied is sedert
cenigen tijd werkzaam de heer J. Buis
kool. burgemeester van Delfzijl en rijksin
specteur voor de werkverschaffing in de
provincie Groningen. We hebben naar
aanleiding van deze kwestie ook hem een
bezoek gebracht, waarvan we in een vol
gend artikel zullen vertellen.
Uitgespixrken: H. J. Hllleger, bakker
Hillegom, Meerstraat 21. R.c. mr. E H F
W. van Schaeck Mathon, cur. mr. K. van
Giffen. Haarlem.
C. Spaargaren, timmerman, Haarlem
mermeer, Aalsmeerderdijk 525. R.c. mr,
E. H. F. W. van Schaeck Mathon, cur. mr,
A. van Leyenhorst, Haarlem.
H. W. v. d. Walle, koopman, Leiden
Meloenstraat 13. R.c. mr. A. Ikman van
Burck. cur. mr. J P. Pool, Den Haag.
J. Bijwaard, stalhouder, Hillegom, Meer
straat 77. R.c. mr. E. H. F. W. van Schaeck
Mathon, cur. mej. mr. D. M. 't Hooft.
Aalsmeer.
Opgüheven wegens gebrek aan actief;
H. Rovers, Hillegom.
4179
(AkaM
Peek a
MEERKOTTER
Cloppenburg
„Natuurlijk koop Ik van de adverteerders in
dit blad", zegt Sinterklaas.
„Bij hen heb ik immers den besten waarborg
voor goede kwaliteit en billijke prijzen!"
Ze is toch zoo goed en
voordeelig, die diepzwarte
kachelglans
probeer eens een doosje van
een dubbeltje. 558
vanaf f. 3.Exp. met auto
f. 1.25 p. w. ALG. LEIDSCHE
DIENSTVERRICHTING, Pa-
pengr. 20, Tel. 3685. 3726
YLEIWRU DOOR EN DOOR
Naiithooze Vennootschap
Opgericht 1836
4180
Diegenen, die iets te vor
deren hebben van, of ver
schuldigd zijn aan de nala
tenschap van wijlen den Heer
GUSTAV SALM, overleden
te Oegstgeest den 19 Juni
1935, worden verzocht hier
van opgave of betaling te
doen ten kantore van den
notaris Mr. C. PUNT, te
Noordwijk, Lindenplein 1.
4183
Nieuws over eten en drinken,
nieuws over kleeding, nieuws voor
de gezondheid, een nieuwe methode
om geld te besparen, een nieuw
spel, nieuw speelgoed voor de
kinderen, nieuws over toiletarti
kelen, nieuws over prijzen.
Al dit nieuws vindt LI niét
onder de nieuwsberichten, maar
in de advertenties, die in dit
blad voorkomen,
Het is altijd goed nieuws, nooit
slecht, - vaak voordeelig voor U
en ook tijdbesparend
Vooral in deze dagen, die het
St. Nicolaasfeest voorafgaan.
Het bespaart U noodeloos gezoek
en het brengt U op goede ideeën.
Wie deze weken de adverten
ties in dit blad doorziet, behoeft
werkelijk niet verder te zoeken,
hij vindt hierin alles wat de moeite
van het adverteeren waard is.
4078
Hard Rundvet35 cent
Gemalen Rundvet 30 cent
Doorregen Runderlappen 30 cent
Magere Runderlappen 35 cent
Riblappen 40 cent
Rosbief50 cent
Biefstuk60 cent
Harde Reuzel 30 cent
Gemalen Reuzel25 cent
Carbonade35 cent
Magere Varkenslappen 45 cent
Rund- en Varkensgehakt 30 cent
Rookworst30 cent
Leverworst25 cent
TELEFOON 1769 Alles per pond TELEFOON 1769
Ham 25 cent per half pond. Tongenworst 25 cent per half pond
