Kou op de Borst VJSJS& LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Dinsdag 5 November 1935 RECHTZAKEN. UIT RUSLAND. Varia uit de Vogelwereld. KANTONGERECHT ALPHEN. In behandeling kwam de uitgestelde zaak tegen D. P. H. uit Den Haag. die zich had te verantwoorden wegens het loopen op verboden grond en ter vorige zitting had beweerd dat zi]n voornamen niet geheel Juist waren als ln de dag vaarding genoemd en dat hl) ook ln een andere straat woonde. Uiteindelijk had hij echter toegegeven een en ander opzette lijk verkeerd te hebben opgegeven. Thans werd als getuige gehoord de verbalisant de rijksveldwachter K. uit Hazerswoude, terwijl verdachte niet was verschenen Get. verklaarde dat hU ook den Indruk had gekregen dat verdachte een en ander met opzet verkeerd had opgegeven. De ambtenaar vond een en ander zeer bru taal en vorderde een geldboete van 1.10 subs. 1 dg. en f. 2 suhs. 1 dg. Veroordee ling tot resp. 1.8 subs. 1 dg. en f.2 subs. 1 dg. J. H. R. uit Boskoop had de vuurwapen- wet overtreden en blijkens de dagvaar ding had de veldwachter K. uit Boskoop een jachtgeweer inbeslaggenomen dat zich op het erf bevond van verdachte zon der dat deze in het bezit van een vergun ning was ln den zin der vuurwapenwei. Verd. had ter vorige zitting beweerd en beweerde ook nu het geweer niet op zijn erf te hebben gehad, doch op zijn tuin, om hiermede een kat dood te schieten, die jonge kuikens nazat. Op he« erf had hij nimmer een geweer gehad. De verbali sant gaf zulks toe, doch in ieder geval had verdachte toch ook geen vergunning om een geweer op zijn tuin te hebben. Op een desbetreffende '.Taag van den amb tenaar waar het geweer vandaan kwam of wie de eigenaar was, antwoordde verd. ontkennend. Naar zijn mededeeling had hij dit even gebruikt om de kat dood to schieten daar de eigenaar niet aan zijn verzoek had voldaan om de kat van het land te verwijderen en bedoeld geweer gehaald van een tuin uit de omgeving waar dit lag. Ook de eigenaar van dezen tuin wist niet wie de eigenaar was De majoor van den rljksveldwacht gaf nog een toelichting en wees er op dat men ln Boskoop heel eigenaardig staat tegenover de vuurwapenwet en meerdere malen klachten komen dat de hagelkorrels over den weg vliegen. De ambtenaar vorderde een geldboete van f. 10 subs. 4 dg. Veroor deeling f. 6 suhs 3 dg. met verbeurdver klaring van het Inbeslaggenomen geweer. Hierna hadden zich een vijftal perso nen uit Woerden te verantwoorden wegens diefstal van peren uit een boomgaard van een landbouwer langs den rijksstraatweg te Nieuwerbrug. welke diefstal door hen was gepleegd ln den vroegen morgen van 8 Augs. Alle verdachten ontkenden perti nent, terwijl de gehoorde getuigen ook weinig althans geen steekhoudende ver klaringen konden afleggen. Wel was ge zien dat verdachten hun rijwielen ln de omgeving tegen een hek hadden geplaatst, doch niet dat zij aan het plukken waren. Hoewel de ambtenaar alsmede den kan tonrechter de overtuiging hadden dat ver dachten niet vrij uitgingen, moesten zij wegens gebrek aan bewijs ln deze zaak Worden vrijgesproken Terstond na deze zaak hadden zij zich echter opnieuw te verantwoorden voor een zelfde feit gepleegd op 21 Augs.. waar bij zt) nu den boomgaard van den land bouwer M. aldaar hadden uitgekozen In deze zaak werden ook dezelfde getuigen gehoord zoomede den verbalisant den rijksveldwachter A. Ook nu bleken de ge tuigen minder van de zaak af te weten, dan hetgeen zij destijds aan den verbali sant hadden verklaard, die echter bij de verklaringen gerelateerd ln het proces verbaal bleef Alleen de getuigen v D. en D. waren meer pertinent en verklaarden dat zij verdachten allen hadden zien pluk ken, wie echter konden zij niet verkla ren daar zij hen niet ln het gezicht had den gezien De ambtenaar vroeg derhalve aan den kantonrechter toestemming tot wijziging van de dagvaarding om diefstal in vereeniging ten laste te kunnen leggen, waartegen de kantonrechter geen bezwaar had. De zitting werd hierop geschorst om deze wijziging ln de dagvaardingen aan te brengen. Na heropening vorderde de ambtenaar tegen 4 verdachten een geld boete van f. 10 subs. 5 dg. en tegen den Jongste verdachte een maand tuchthuis straf. Verdachten hielden vol zich niet aan diefstal schuldig te hebben gemaakt, terwijl 1 der verdachten zelfs verklaarde op het tijdstip van de tenlastelegging daar in het geheel niet geweest te zijn. daar hu zlin tijd had verslapen en eerst veel later ter plaatse was gepasseerd. De kan tonrechter was echter van meening dat het bewijs volkomen geleverd was en ver oordeelde verdachten conform den eisch. Verdachten gaven te kennen onmiddellijk ln hooger beroep te zullen gaan KANTONGERECHT TE LEIDEN. Gistermorgen moest voor het Kanton gerecht alhier terecht staan H. A., chauf feur uit Den Haag, omdat hij op 1 Juli het verkeer op den Rijksstraatweg bij den Warmendam onder Sassenhelm zeer ernstig in gevaar had gebracht door daar bij avond een vrachtauto te plaat sen zonder dat deze van eenlg licht voor zien was De heer P. M. van Offeren uit Den Haag verklaarde, dat hij op dien datum met zijn auto uit de richting Sas senhelm komend, tegen de stilstaande auto was gebotst. Getuige had met onge veer 60 K.M. gereden. Het O. M. noemde het buitengewoon gevaarlijk voor het verkeer om een auto, die defect geraakt was. maar onverlicht op den rijweg achter te laten en eischte f. 15 boete of 8 dagen hechtenis De Kantonrechter wees onmiddellijk vonnis en veroordeelde verdachte tot f. 25 boete of 10 dagen hechtenis. Daarna moest G. C. L.r schilder te Lel den terechtstaan cmdat hy in staat van dronkenschap had verkeerd. De kanton rechter wees verdachte er op, dat hij her haaldelijk vnor dronkenschap veroordeeld was. Het O M. eischte een week principale hechtenisstraf. De Kantonrechter veroor deelde verdachte tot een weeg hechtenis. PREDIKBEURTEN. VOOR WOENSDAG 6 NOVEMBER. ALP HEN-AAN-DEN-RIJN. Chr. Geref Kerk (v. Reedestraat)Vm. 10 en nam 7 uur, ds. De Jong, van Den Haag Dankdag v. h. gewas). Lokaal Van MandersloostrNam. 3 uur en 7.15 uur, de heer Redelijkheid, van Ouderkerk a. d. IJssel (Dankdag v. h. ge was). Geref. Kerk (Hooftstraat)Nam half- acht, ds. J. Hartkamp iDankstond v. h. gewas). Geref. Kerk (Raadhulsstr.)Nam h&lf- acht, ds G. Mulder (Dankuur v. h. gewas) Geref Kerk iDe Ruyterstraat)Nam. half acht. ds. J. H. A. Bosch (Dankuur v. h. gewas). Evangelisatie Hooftatr.: Nam halfacht, ds. P. J. Steenbeek. van Oudewater. BODEGRAVEN. Geref. Kerk: Nam. 7 uur (Dankuur v. h. gewas), ds. Dam. HAZERSWOUDE. Geref. Kerk: Nam 7 uur (Dankuur v. h. gewas) ds. Heuzeveldt. HILLEGOM. Ned. Herv. Kerk: Nam 8 uur (Dankuur v. h. gewas), ds. Eerhard. Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam halfacht (Dankdag v. h. gewas), ds. Hendriksen. LISSE Ned Herv. Kerk: Nam. 7 uur, ds. Tichelaar. Geref Kerl: Nam. 7 uur, ds. Th. Ruys Jr Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur. ds. A. Ponsteln, Geref. Gem Voorm. 9.30 en nam. 4 uur, ds. H. Ligtenberg. RIJNSATERWOUDE. Ned. Herv Kerk: Nam. 7 uur (Dankdag gewas), ds. H. van Dijk. RIJNSBURG. Ned. Herv. Kerk: Nam. 7 uur (Dankuur gewas), ds. Peter. SASSENHEIM. Ned. Herv. Kerk: Nam. half acht, ds. Krljkamp. Geref. Kerk: Nam 7 uur. ds. Kuiper. Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam half zeven (Dankdag gewas), ds. Bljle- veld van Haarlem. WADDINXVEEN. Ned Herv Kerk: Nam 7 uur (Dankuur gewas), ds. L. Vroeg-in-de-Wey. Geref Kerk: Nam. half acht, ds. Smldt (Dankuur gewas). NED. HERV. KERK. Beroepen. Te Amsterdam i als hulppred.) W. Aalders, cand. te Utrecht Bedankt Voor Zlerikzee A. Lanastrat, voorg. van de afd. van de Ver. v. Vrljz. Herv. te Middelburg. GEREF. GEMEENTEN. Bedankt. Voor Terneuzen. W. C. Lamain te Rotterdam-Zuid. Beroepen. Te RIJssen, W. C. Lamain te Rotterdam-Zuid. GEREF. KERKEN. Bedankt voor Terneuzen, W. v. d. Helde te Stadskanaal. CHR. GEREF. KERK. Bedankt. Voor Haarlem-N.: M. W. Nleu- wenhuijze te Franeker. Ds. W. BOSCH t In den ouderdom van bijkans 76 Jaar is te Amersfoort overleden ds. W. Bosch, em -predikant van de Geref. Kerken Willem Bosch werd 13 Nov. 1889 te Scharnegoutum (Fr.) waar zijn vader pre dikant was, geboren en studeerde aan de TheoL School te Kampen, waar hij ln 1S81 candidaat werd, om 29 Oct. 1882 door zijn vader, wijlen ds. M. H. J. Bosch van Workum te Zuidwolde (Dr.i in zijn eerste gemeente te worden bevestigd. In 1884 ver trok de overledene naar Andijk, welke standplaats in 1894 met Vrijhoeve verwis seld werd. 21 Nov. 1897 deed de overledene Intrede te Almkerk, welke kerk hij tot aan zijn emeritaat, dat hem 21 Nov. 1923 ver leend werd, diende. Ds. Bosch heeft de Geref. Kerken in tal van deputaatschappen gediend en was om. vele Jaren praeses van deputaten voor de evangelisatie in Brabant en Limburg. Bijkans 20 jaar was ds. Bosch curator van de Theol. School te Kampen, waarvan hij oen overtuigd voorstander was en ln welks weekblad ..De Wachter" hij tot kort voor zijn dood. elke week zijn pennevruchten publiceerde. Ook van het Geref. Gymna sium te Kampen is hij lange jaren cura tor geweest. Van de Generale Synode heeft hli na 1902 bij herhaling deel uitgemaakt. Van 19031916 was hij hoofdredacteur van de Geref. Kerkbode voor Noord-Brabant en Limburg. Sedert 1903 medewerker aan de Wachter maakte hij de laatste jaren deel uit van de commissie van redactie. Door zijn arbeid kwamen te Almkerk een Chr. school en een wijkverpleging tot stand Ds. E. J. v. d. BRUGH. Morgen herdenkt ds. E. J. v. d. Brugh, Ned. Herv. predikant te Tlel, den dag waarop hij zich voor 25 Jaar aan deze ge meente verbond. Emmanuel Johannes van der Brugh werd 23 Jan. 1877 te 's-Gravenhage gebo ren en studeerde aan het gymnasium te den Haag en aan de Rijksuniversiteit te Lelden, w.o. prof. Bolland zijn leermeester was. In 1899 werd de Jubilaris candidaat ln Drenthe en 5 Aug. 1900 bevestigde ds. A. de Joode van Nieuwenhoorn hem te N:euw-Helvoet in zijn eerste gemeente, waar ds. v. d. Brugh zijn amht aanvaardde sprekende over Ruth 1 vrs 16. In 1905 ver trok ds v d. Brugh naar Westwoud en 6 Nov. 1910 deed hy zyn Intrede te Tlel, sprekende over Job. 1 vrs IJ, na vooral HET ONDERWIJS IN RUSLAND. (Nadruk verboden). Vóór den oorlog breidde het onderwys zich ln Rusland op systematische wyze uit. De Invoering van den algemeenen leerplicht was onmogeiyk, omdat het land niet genoeg schoolgebouwen en onderwy- zers had, doch geleldeiyk werden de ge bouwen opgericht, onderwyskrachten ge kweekt en het stond vast. dat egen 1920 1921 alle kinderen in Rusland lager on derwys zouden kunnen krygen. Tegen dien tyd zou de leerplicht Ingevoerd wor den. In de steden werd de voorbereiding door de gemeentebesturen geleld en op het land door de zemstwos (provinciaal zelfbestuur), die ln het algemeen veel ge daan hebben voor de opheffing van de plattelandsbevolking en ln sommige op zichten modellnstelllngen waren. De oorlog en vooral de burgeroorlog, die het geheele leven ln het land ontwricht heeft, heeft die geleidelyke uitbreiding van het scholennet onderbroken. De men- schen wilden niets meer van geleldeiyk- held weten, alles moest ineens, by too- verslag gebeuren. Deze stemming werd aangewakkerd door de bolsjewistische propagandisten, die de bevolking de krankzinnigste dingen beloofden zoodra de bolsjewlkl definitief de macht in de handen zullen krygen, alle „witten" ver slaan, alle „boerzjoejl", (bourgeois) uit moorden. zal ln Rusland het eene wonder na het andere gebeuren, o.a. zullen alle kinderen onmlddeliyk ln de gelegenheid gesteld worden niet alleen lager, maar ook middelbaar onderwys te krygen, zelfs de hoogeschool zal dan voor iedereen toegan- keiyk zyn. want examens zullen afge schaft worden en alle wetenschappen zul len door de bolsjewistische hoogleeraren op een wijze gedoceerd worden, die een gymnasiaal of H.B.S.-voorbereiding volko men overbodig zal maken. Hoe het sovjet regime aan al die leerkrachten moest ko men. waar het de tienduizenden nieuwe schoolgebouwen zal vinden daar be kommerden zich de propagandisten niet om Wy willen natuurlijk geenszins de sovjet-regeerlng verantwoordeiyk stellen voor alle stommiteiten, die haar agenten en propagandisten verkondigden, maar dat die afgezanten van Moskou de zaak van het onderwys een slechten dienst hebben bewezen, ligt voor de hand. Ove rigens hebben de daden van de regeering op dit gebied nog meer onheil aangericht. Aan het hoofd van het departement van onderwijs, kunsten en wetenschappen werd een zekere Loenatsjarsky gesteld, een man, die niet het minste begrip van het onderwys had, op kunstgebied een oppervlakkige dilettant was en wiens be kendheid met de wetenschap zich be perkte tot hetgeen hy uit de populaire brochures kon putten Loenatsjarsky was dus op schoolgebied een leek. Als elke bolsjewiek wilde hU niets van uitbouw van het bestaande, van geleidelyke verbetering van het onder wys. opvoering van het peil enz. weten. Hij wilde by tooverslag alles veranderen. Als leek, wist hy niets van de praktyk van het onderwys af. Al zyn wysheld putte hy uit boekjes en brochures. Elk nieuw boek over het onderwys, dat de volkscommissaris ongelukkigerwüs ln zün handen kreeg, leidde tot een ingrypende hervorming van het onderwys. In een land. waar min of meer behooriyke on- derwyzers te tellen waren (vele onder- wyzers waren tijdens den burgeroorlog omgekomen of door de Tsje-Ka en de G.P.Oe. vermoord), waar nypend gebrek heerschte aan de meest eenvoudige leer boeken. waar schoolschriften, potlooden, pennen enz. niet te krijgen waren, werden plotseling onderwusmethodes-voorgeschre- ven. die een overvloed aan kostbare leer- hulpmiddelen eischten. Wat er van de toepassing van die nieuwe leermethodes, waarvan de onderwyzers overigens niets afwisten, terecht moest komen, ligt voor de hand. Daarbij werd elke hervorming na een korten tyd door een nieuwe opge- RECLAME- 5508 te zyn bevestigd door prof. dr. v. d. Bergh van Eyslnga. Ds v. d. Brugh beweegt zich op var- schillend gebied. Hy ls ln zyn woonplaats curator van het gymnasium, voorzitter van het Steunfonds voor Maas en Waal, quaes tor van den ring Tiel en lid van het clas sicaal bestuur van Tiel. Ook was de Jubi laris tot aan de reorganisatie secr. van 't Bolland-Genootschap voor Zuivere Rede. Tydens zyn verbiyf ln Tiel kwam mede door het werk van ds. v. d. Brugh een re geling tot stand waardoor de rechtzlnnlgen ln de Ned. Herv. kerk die een eigen evan gelisatie en voorganger hebben, gelegen heid ontvingen hun kinderen door hun eigen voorganger in de Groote kerk te doen noopen en door hem lidmaten te doen be vestigen. De jubilaris ls lid van de redactie van het Nleuw-Theol. Tydschrfft en mede werker aan Hooger Leven, terwyi hy me dewerkt aan het Protestantenblad voor Tlel en aan de Herv. Kerkbode voor Tlel, alsook aan verschillende Vrijz.-Protest, bladen Van de daarin verschenen bijdra gen noemen we o.a.: Openbaring; Het be- denkeiyke in de Dostojefsky-vereering; Lolsy contra Bergson e.a. Ook trad hij op als cursist aan de Int. Nat. School voor wysbegeerte te Amersfoort, waarvan hy medebewindvoerder is; aan de Volksuni versiteiten te den Haag, Bussum e.a.; voor de Ver. tot bevordering van leergan gen en Zuivere Rede; op de vergaderingen van de Ver. van Moderne Theologen, waar voor hy onderwerpen behandelde die liggen op de grens van theologie en phllosophle. Aan den middag van zyn gedenkdag zal de Jubilaris ln de Ned. Herv. kerk redpl- eeren, al. la de a.g. Gerfkamsr. volgd. De school verkeerde ln een chao- tlschen toestand, de kinderen verlieten de school zonder de meest elementaire voorbereiding. Dit belette overigens den snobs ln het Westen (o.a. hier te lande) niet, met de sovjetschool te dwepen, ten toonstellingen van die school te organl- seeren en den grootst denkbaren onzin over de Russische onderwyslnrlchtlngen te verkondigen. De sovjet-regeerlng. die beter op de hoogte van den toestand op de Russische scholen was zette Loenatsjarsky op een goeden dag op straat, schafte al zyn „hervormingen" af en beval dat de Rus sische school ln plaats van al die extra vaganties zich ten doel stelde de kinde ren te leeren lezen, schryven en rekenen. Grappig genoeg vond dit plaats kort na dat ln Nederland een tentoonstelling was georganiseerd, waar de zotste wonderen van de sovjet-school werden verkondigd en waar redevoeringen en lezingen wer den gehouden, die stof zouden opleveren voor doeljnen humoristische verhalen. Sindsdien gaat de geleidelyke terugkeer tot de toestanden, die vóór de revolutie hebben bestaan, door. Daar de bolsjewlkl geen gevoel van maat kennen, overdryven zij opnieuw, nu ln de tegenovergestelde richting, en voeren op school een disci pline ln. die strenger ls dan de discipline ln de Nederlandsche kazerne. Misschien zullen wy binnenkort van de snobs, die vroeger de extravagante maatregelen van Loenatsjarsky verheerlykten, hooren. dat Boebnow, zyn opvolger, even „geniaal" ls en dat kazerne-discipline bet Ideaal ls. Kort geleden heeft de sovjet-regeerlng besloten, dat de voorbereidende maat regelen tot de invoering van het alge- meene onderwys (men begrype ons goed: in Rusland bestaat nog steeds 18 Jaar na de overwinning va* de bolsjewlkl en de Invoering van het door zoovelen bewon derde sovjet-regime! geen leerplicht) getroffen kunnen worden, zoodat na eenl- gen tyd alle kinderen lager onderwys zul len kunnen krygen. In het decreet, waarin dit den volke medegedeeld wordt en dat door Stalin en Molotow onderteekend ls, wordt de toestand van het lager onder wys ln Sovjet-Rusland aan een vernieti gende critiek onderworpen. De dictator verklaart nadrukkeiyk, dat de onderwys politiek van de volkscommissarissen van onderwys der sovjet-republieken dom was, dat het aan hun onwetendheid te wyten ls. dat de kinderen, die de lagere school doorloopen, niet ln staat zyn een leesbaar briefje te schryven en een klein optelsom metje te maken. Het zou goed zyn al dien snobs, die, zonder kennis van zaken, met zooveel extase enormiteiten over het onderwys ln Sovjet-Rusland verkondigen, dit offlcleele stuk van de sovjet-regeerlng onder den neus te duwen. De nieuwe regeling komt op het vol gende neer. De school wordt algemeen. Tot nu toe moesten de ouders, die hun kind op een sovjet-school wilden plaatsen een berg documenten overleggen, o.a een bewys, dat zy geen bourgeois zUn, dat zij ln politiek opzicht „betrouwbaar" zyn, enz. Kinderen van gewezen bourgeois, geeste- ïyken. enz. werden geweerd. Nu wordt dat afgeschaft. Wie zyn kind op een sovjet- school wil plaatsen moet nu de volgende stukken overleggen: 1. een schriftelijk ver zoek om plaatsing (hoe de mlllloenen analphebete ouders dit moeten doen. ver tellen Stalin en Molotow niet); 2. een ge- boortebewys; 3. een bewys van koepok- Inenting. Daar de regeering van plan is onderwljsplicht ln te voeren, bevat de wet een bepaling, dat ouders, wier kinderen zonder geldige redenen niet op school ver schijnen, strafbaar zullen zyn. Dit ls ove rigens slechts een „paradepaardje", omdat er voorloopig nog niet genoeg scholen en onderwyzers zyn, zelfs by het nu geldige systeem, waarby op elke school achtereen volgens aan twee en zelfs drie ploegen leerlingen les gegeven wordt, zoodat de werkvrouwen geen tyd hebben om de school schoon te maken. Loenatsjarsky schafte het stelsel van „cyters" af. Het decreet van Stalln en Molotow voert dat stelsel weer ln en daarby op een veel straffere wijze dan vóór den oorlog of ln het kapitalistische Westen. Er worden overgangsexamens Ingevoerd De leerlingen, die de overgangs- of eindexa mens met byzonder goed gevolg hebben afgelegd, krijgen speciale bewijzen. Wie by het eindexamen voor alle hoofdvakken een „5" krygt (het hoogste cyfer) en voor gymnastiek, teekenen, zang, enz. minstens een „4", wordt zonder meer tot een hooge school toegelaten. De overigen moeten een toelatingsexamen afleggen: de professoren stellen weinig vertrouwen in de sovjet- middelbare scholen; de practyk heeft n.l. aangetoond, dat de sovjet-middelbare school haar leerlingen zelfs de eenvou digste dingen niet bybrengt. Vóór den oorlog droegen de leerlingen van de middelbare scholen ln Rusland uniform. De bolsjewiki gingen toen als wil den te keer tegen die gewoonte. Ik heb persoonlijk Lenin tegen de uniform hoo ren fulmlneeren. Nu wordt de uniform- kleeding aan alle sovjet-scholen verplicht voorgeschreven en daarby op een veel straffere wyze dan het oude regime het ooit als mogeUJk had geacht. Daar de bolsjewistische weverijen en kleermakeryen langzaam werken, is de verplichting geldig van het begin van 1935 af. De scholleren zyn overigens niet de eenlgen, die uniform moeten dragen: geleldeiyk krijgen ver schillende groepen van de bevolking uni forme jasjes en petten. Dat heeft het voordeel, dat het de taak van de politieke politie en van de spionnen aanzieniyk vergemak keiykt. Behalve voor alle vakken worden cyfers voor gedrag Ingevoerd en dit aan alle scholen, ook tn de hoogste klassen van de middelbare school. Een slecht cijfer voor gedrag kan voor den leerling zeer onaan gename gevolgen hebben. Voor eiken leer ling worden speciale dossiers ingevoerd, waarin alle overtredingen van het regle ment worden opgeteekend. De leerlingen zyn verplicht onvoorwaardelük aan alle bevelen der leeraren te gehoorzamen. Er wordt een ijzeren discipline ingevoerd, die byzonder sterk afsteekt by den chaos, die vroeger op de aovjet-scholen heeft ge- heeracht. 's Avonds mogen de scholieren zich niet op straat vertoonen, tenzij zy vergezeld zyn van hun ouders of oudere broers en zusters. De wet voert voor het geheele land het zelfde program voor het onderwys ln dezelfde tyden voor het onderwys enz Het schooljaar begint op alle scholen 1 Sep tember en eindigt voor de lagere scholen 2 Juni en voor de hoogore missen dor RECLAME- 3190 Wrijf het goed over keel en borst WERKT OP 2 MANIEREN T f GELIJK Koekoek en koekoeksei; enkele herinneringen uit sehrljvtii jeugd en latere jaren. Evenals zoo velen myner kameraden had lk in m yn knapentyd ook een eler- verzameling. Op een goeden dag werd zt verrykt met een roodbruin, met enkele zwarte vlekken afgeteekend el, ter grootte ongeveer van een Woudduif-ei, maat breeder en ronder van vorm, dat mi| ais Koekoeksei geschonken en zonder eenige bedenking als zoodanig dankbaar aan vaard werd. Eerst later, toen de jeugd collectie reeds lang den weg van zoo vela dingen uit dien gelukkigen tyd was op gegaan, kwam lk tot de wetenschap, dat lk my destyds niet in het bezit van een Koekoeksei maar ln dat van een To renvalk zoo verheugd had en dat het ge middelde Koekoeksei niet grooter dan dat van een Veldleeuwerik ls, klein dus In verhouding tot de grootte van den vogel, En toch, waarde lezer, ls er een onge zochte verklaring voor dat men o.a. To renvalk-eieren voor die van een Koekoek hield en, naar lk vermoed, hier en daar nóg wel eens zal houden. Wat toch is het ge,val? Onder de ln ons land broedende Dag- en Nachtroofvogels namelyk zijn er meerdere, die gaarne gebruik maken van verlaten Kraaien- en Eksternesten; vond Iemand nu ln zoo'n nest eieren, die heel anders gekleurd waren dan de aan eiken buitenman wel bekende Kraaien- of Ek ster-eieren. dan hield hy die voor Koe- koeks-eleren, wetende dat een Koekoeks- wyfje haar eieren ln de nesten via andere vogels onderbrengt. Zoo ls het my in een vorige woonplaats overkomen, dat iemand me zelde: „Me neer. er ls vanmorgen wat moois voor i op de markt te zien geweest; een boer had vyf Koekoekseleren ln zyn mand bij zich; hy had ze uit een nest gehaald, dat ln een by zyn erf staanden boom ligt", waarop lk te kennen gaf. dat dit zeker iets heel bijzonders zou zijn, als het wer- keiyk Koekoekseieren zouden geweest zyn. Toen lk hierop de vraag liet volgen of ze niet roodbruin gekleurd waren, met enkele zwarte vleken geteekend, ongeveer de grootte hadden van een Duivenei, maar ronder van vorm, en of ze niet ln een oud Kraaien- of Eksternest lagen, verklaarde hy dat dit alles zoo was. Ik verzekerde hem toen, dat de bewuste vijf eieren van een Torenvalk zyn geweest; dat een Koekoekswljfje ln elk nest van een der pleegoudersoorten slechts één harer eieren onderbrengt, dat nog bedui dend kleiner dan een Spreeuwenel is. Of lk den man overtuigd heb, zal lk maar ln het midden laten. Onjuiste meeningen, in het byzonder op natuurhistorisch gebied, houden zéér hardnekkig stand. Reeds Arlstoteies '384 —322 vóór Chr.) zegt ln zyn „Verhan deling over de Dieren" (Boek VI.Hoofdst. VH), dat sommigen het er voor houden, dat de Koekoek een van gedaante veran derde Havik van geringere grootte ls. Dat het vaste geloof, hier te lande, aan ten dergelyke gedaanteverwisseling ont staan door de slechts zéér oppervlakkige, ulteriyke overeenkomst van Koekoek en Sperwer nog heden ten dage zyn be- lyders vindt, daaraan twyfel ik niet. Het was mede ln een myner vorige woon plaatsen, dat Iemand my op een laten herfstdag toevoegde: „Wel, wel, meneer, wat zat gisteravond de Koekoek de mus- schen ln myn kastanjeboom weer achter na!" „Nn nog 'n Koekoek", zelde lk, „eb dan nog wel een, die op musschen jaagt, dat is al een héél merkwaardig verschijn sel!" Waarop zyn bescheid luidde: „Maar u zal toch zeker wel weten, dat de Koe koek ln het najaar ln een Sperwer ver andert?" Ik heb getracht den „eenvoudige van geest", want dat was deze brave bui tenman, van de dwaalleer af te brengen. Met goed gevolg? Ik durf het niet zeg gen. Véél frappanter nog was het voor mij toen eenige Jaren later een inderdaad niet onontwikkeld man zijn hart eens te gen my uitstortte met de woorden: „Wat blijft dat toch een vreemde geschiedenis met den Koekoek, meneer!" „Dat die vogel zelf geen nest maakt, het wyfje haar eieren in nesten van andere vogels on derbrengt en ze door dezen laat uitbroe den, bedoelt ge zeker, niet waar?", zo? vroeg lk. waarop zyn antwoord luidde: „Ja, meneer, dat ook wel, maar ik heb vooral die verandering ln het najaar in een Sperwer op het oog". Ik verzekerde hem niet te zullen verklappen, dat hij zoo lang de legende van de Koekoeks- metamorphose als een natuur-hlstorlsch feit had opgevat, waarop hy beterschap beloofde, waarin ik ln dit geval wel vw trouwen stelde A, A, VAN PELT LECHNBR- Arnhem, November 1935. BIIIPIIIIIIIIIIIIIlllllllllllHIIIIIBIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIII'lllill^'!"'' Steunt, bij gelijken prijs en kwaliteit) De Nederlandsche Industrie. Hiermede dient gij Uw land En bestrijdt gij de werkloosheid delbare scholen 20 Juni. De leerlingen krygen dus een vacantie van 3 tot ruim 2 maanden, wat ongeveer met den w' oorlogschen toestand overeenkomt. R?5" land keert terug tot de vooroorlogsche Tw houdingen. Or. BORIS RAKreCHB®^' t—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 10