Strijd aan het oorlogsfront verwacht
76ste Jaargang
DONDERDAG 31 OCTOBER 1935
No. 23191
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets.' per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. potto te hetalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque, en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 34.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f. 0.13
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
AFSCHEID VAN OVERS'IE
HAITSMA MULIER.
Als garnizoens- en regiments,
commandant.
In tegenwoordigheid van den comman
dant van het 4de regiment infanterie,
overste Koningsfeld, vertegenwoordigers
van het collegium van het Leidsche Stu
denten-Corps, van de Commissie van Orde
en Vertegenwoordiging der Sociëteit „Mi
nerva" en voor het front van het geheele
6de regiment veldartillerie heeft heden
morgen op het militair -errein aan de
Maaldrift de scheidende garnizoenscom
mandant, overste J. E. Haitsma Mulier
afscheid van zijn regiment genomen.
Zooals wij destijds meldden, werd overste
Haitsma Mulier met ingang van 1 Novem
ber bevorderd tot kolonel met gelijktijdig
eervol ontslag uit den militairen dienst
onder dankbetuiging voor de in dien dienst
bewezen langdurige diensten. Hij was ge
durende zeven jaar regimentscommandant
van 6 R.V.A. en gedurende de laatste jaren
ook garnizoenscommandant. In eerstge
noemde functie wordt hij opgevolgd door
overste K. de Iongh, tot heden majoor-
hoofdinstructeur bij het 2de R.V.A.over
ste Koningsfeld wordt zijn opvolger als
garnizoenscommandant.
Nadat de scheidende commandant, met
trompetgeschal begroet, het regiment, dat
onder bevel stond van den majaar-hoofd-
instructeur, majoor Wilmar, had geïnspec
teerd, werd de troep in een carré opge
steld, waarna het Koninklijk besluit, in
houdende de benoeming tot kolonel en het
ontslag werd voorgelezen.
Tijdens deze plechtigheid speelde het
muziekcorps van 6 R.V.A. het Wilhelmus.
Na het sluiten van den ban, sprak de
vertrekkende commandant de troep toe.
Spr. zeide op dit oogenhlik vervuld te zijn
van trots en van dankbaarheid. Trots,
omdat hij commandant heeft mogen zijn
van dit mooie regiment; dankbaarheid
voor de wijze, waarop officieren, onder
officieren en manschappen hem steeds
hebben terzijde gestaan.
Spr. herinnerde vervolgens aan 't défilé,
In 1930 voor H.M. de Koningin gehouden,
waarbij H.M. de uitstekende houding van
den troep en het goede uiterlijk der paar
den roemde, terwijl zij eenige dagen later
tijdens een marsch kennis nam van de
goede stemming in het regiment.
Spr. herinnerde voorts aan de welge
slaagde militaire demonstratie aan de
Maaldrift tijdens de Lustrumfeesten van
1930, welke door velen in verrukking werd
aanschouwd en waarover de hoogste chefs
hun tevredenheid betuigden.
De marsch in 1932 over den afsluitdijk
werd in de beste verstandhouding en
zonder één uitvaller volbracht en heeft
het aanzien der militaire weermacht in het
noorden des lands niet wetnig verhoogd.
Spr. hoopte, dat de pauken, welke ter
herinnering aan dien marsch, aan het regi
ment werden aangeboden, nog lang een
sieraad zullen vormen van ons „mooie
regiment", zooals de commandant van het
veldleger het bij die gelegenheid noemde.
Spr. besloot met den wensch, dat allen
de eer van 6 R.V.A. hoog zullen houden.
Majoor Wilmar wenschte overste Haitsma
Mulier namens het geheele regiment van
harte geluk met zijn promotie, doch sprak
er zijn leedwezen over uit, dat deze coin-
cideert met zijn ontslag, hetgeen door
allen wordt betreurd. Majoor Wilmar gaf
op deze plaats de verzekering van aller
Bevestigd wordt dat Frankrijk en Engeland nog een poging zullen
doen om het Italiaansch-Abessynische conflict tot een minnelijke
schikking te brengen.
Aan het front hebben de Italianen thans alles in gereedheid
gebracht voor een opmarsch naar Makalle, dat men nog deze week
denkt te bezetten. Ook in het zuiden wordt een aanval verwacht.
De Abessynen hebben sterke troepenmachten geconcentreerd
ten westen van Makalle en in Ogaden.
volle toewijding jegens den persoon van,
den vertrekkenden commandant.
De plechtigheid werd besloten met een
défilé.
Morgenochtend om halfelf zal majoor
Wilmar het regiment overdragen aan den
nieuwen regiments-commandant overste
de Iongh. Ook deze plechtigheid vindt
plaats aan de Maaldrift.
DE TOEKOMSTIGE JULIANASCHOOL.
Bazaar in de Chr. school Heerenstraat.
Ten bate van de op 1 Januari a s. te
openen Chr. Fröbelschool „De Jullana-
school" in de Heerenstraat zijn in het
christelijk schoolgebouw (Ingang Heeren-
straatl door de dameskrans „Clara Dozy"
twee verkoopdagen georganiseerd, wélke
gistermiddag in tegenwoordigheid van 't
schoolbestuur door ds. H. Thomas, Geref.
predikant te dezer stede, zijn geopend.
Deze liet zingen Psalm 90 laatste vers,
las 2 Samuel 10, ging daarna voor in ge
bed om vervolgens te wijzen op 't groote
.belang van voorbereidend lager onderwijs
In christelijken zin.
De opbrengst van deze actie zoo zeide
spr., zal grooter zijn, naarmate de over
tuiging groeit, dat alleen waarlij ke liefde
voor het christelijk onderwijs daaraan
die hoogere bezieling geeft, welke noodig
is om het beste resultaat te bereiken. Dat
doorzettingsvermogen, die trouw en liefde
ln hoogeren zin, verkrijgen wij eerst uit
en door het besef, dat de zaak van het
christelijk onderwijs een heilige roeping
en een machtig stuk evangelisatie is.
Tegenover de neutraliteit van het open
baar onderwijs, stelde spr. de sterkende
kracht van het christelijk onderwijs en
hij eindigde met zijn beste wenschen uit
te spreken voor het welslagen dezer ver
koopdagen.
Nadat een dameskoor een lied ten ge-
hoore had gebracht, dankte de voorzitter
van de Ver. voor Chr. Fröbelscholen, de
heer T. S. Gosllnga, ds. Thomas voor zijn
inleiding en de leden van „Clara Dozy"
voor den door haar verrichten arbeid,
welke, naar hij hoopte, zou strekken tot
verheerlijking van Gods naam en tot uit
breiding van Zijn Koninkrijk.
Daarna werd de bazaar, welke voor
namelijk handwerken omvat, voor het
publiek toegankelijk gesteld.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: Kweekerij „Ornata", Heeren-
weg, Noordwijk, kweekerij van cactussen
en vetplanten.
Uittredend Eigenaar: T. J. Jelgersma,
Noordwijk a. Zee, d.d. 1 Aug. 1935.
Foto Bleuzé, Leiden.
°vrste J. E. Haitsma Mulier, de scheidende garnizoenscommandant, hedenmorgen
tijdens zijn afscheidsrede tot het 6de regiment veldartillerie.
VEREENIGING „GRONINGEN".
De jaarvergadering.
In hotel-café „Centraal" kwamen gis
teren, onder voorziterschap van den heer
H. A. Vriend, de Leidsche Groningers in
jaarvergadering bijeen. Na een kort wel
komstwoord tot de slechts matig in aan
tal aanwezigen, werden de notulen der
vorige vergadering goedgekeurd, waarna
de secretaresse, mevr. W. J. Menkhorst-
Swart, het 13e jaarverslag uitbracht. Hoe
wel ook de Groningsche vereeniging doo-
de crisis niet onberoerd is gebleven bleef
hél aantal leden niettemin stationnair.
Dat is reden tot verheugenis, maar zoo
vele Groningers staan echter nog buiten
het verband, dat toch zoo bij uitstek ge
schikt is om de Groningers bijeen te hou
den en op hen wordt een dringend be
roep tot aansluiting gedaan. Uitvoerig
werd voorts het mooie seizoen nog eens
opgerakeld en allen die daaraan mede
werkten, hartelijk dank gebracht.
Onder applaus werd het verslag goed
gekeurd.
De penningmeester, den heer J. A. W.
van Kluyve, bracht op zijn bekende
geestige wijze het financieel verslag uit.
Er was een klein tekort van f. 12.61. Bij
monde van den heer Vissinger werd na
mens de kascommissle voorgesteld, den
penningmeester te dechargeeren voor zijn
keurig beheer, hetgeen onder applaus ge
schiedde.
De voorzitter deed eenige mededeelin-
gen over de te Hilversum gehouden alg.
vergadering der hoofdvereeniging, waar
na beide aftredende bestuursleden, voor
zitter en secretaresse, met algemeene
stemmen werden herkozen. De heer Riks
complimenteerde daarmee de vereeniging.
Het komend seizoen belooft weer goed
te worden. 23 November a.s. wordt ge
opend met een tooneelvoorsteliing van de
Hnagsche Groningers!
Na rondvraag werd de zeer aangename
vergadering gesloten waarop men nog
eenigen tijd „op zijn Groningsch" onder
elkaar bleef.
o
LEERSCHOOL VROUWENKERKSTEEG.
Ouderavond.
Gisteravond werd in 't gymnastiek
lokaal dezer school een ouderavond ge
houden, welke door ongeveer 80 personen
werd bezocht.
De heer Koops opende met een kort
inleidingswoord deze vergadering, in het
bijzonder zich richtende tot de ouders, die
voor 't eerst een ouderavond bezochten
De notulen der vorige vergadering wer
den goedgekeurd.
De heer Koops hield daarna een voor
dracht over het huiswerk, waarin hij een
duidelijk beeld gaf van hoeveel waarde het
huiswerk kan zijn, mits er door de ouders
eenigszins op gelet kan worden. Dit mag
echter ook weer niet overdreven worden,
zoo zeide spreker, daar anders het doel
om zelfstandig de opgedane stof te leeren
verwerken, weer te niet zou gaan. Ook
mag er natuurlijk zoo min mogelijk bij
geholpen worden, daar de kinderen alles
al behandeld hebben.
Deze lezing werd met veel aandacht en
belangstelling gevolgd en aan het einde
van de voordracht werd de heer Koops
met een warm applaus bedankt.
Hierna volgde het kiezen van een nieuw
lid der Oudercommissie. Door het vertrek
van den voorzitter, den heer De Nie, was
er weer een vacature ontstaan.
Met algemeene stemmen werd de heer
v. d. Noordaa tot voorzitter gekozen, het
geen door deze werd aanvaard. De heer
v. d. Noordaa sprak daarna den wensch
uit, dat er een volgenden ouderavond nog
meer opkomst zou zijn
In de pauze, welke hierop volgde, werd
een kleine verfrissching aangeboden.
Daarop volgde de rondvraag en sluiting.
Hierna was gelegenheid om 't werk der
kinderen te bezichtigen. Vooral de hand
werken der meisjes vonden veel bekijks
en de onderwijzeressen mej. Meyer en
mej. Turk komt alle eer toe voor de ver
zorging en moeite aan dit deel van het
onderwijs gegeven.
BUZIAU'S 40-JARIG JUBILEUM.
Mogen wij nog even herinneren aan het
jubileum van Buziau op Maandag a.s. in
de revue „Met Vlag en Wimpel" in de
Stadszaal? Wie wil bijdragen' tot een
jubileum-geschenk aan onzen groot
sten „komiek" storte zijn of haar bij
drage op gironummer 154400 (mej. M. van
Sticht, Rapenburg 76).
LIBERALE STAATSPARTIJ
„DE VRIJHEIDSBOND".
Prof. dr. B. D. Eerdmans als afdeelings-
voorzitter opgevolgd door mr. A. J. Romijn.
In de gisteravond in „Den Burcht" ge
houden ledenvergadering van de afdeeling
Leiden der Liberale Staatspartij de Vrij
heidsbond heeft de voorzitter prof. dr. B.
D. Eerdmans zijn functie, welke hij van
1921 af onafgebroken heeft waargenomen,
neergelegd.
Prof. Eerdmans,
De vergadering benoemde bij enkele
candidaatstelling en bij acclamatie mr. A.
J. Romijn tot zijn opvolger.
De heer Romijn heeft eenige hartelijke
woorden ten afscheid gesproken en prof.
Eerdmans dank gebracht voor het zeer
vele, wat hij gedurende een lange reeks
van jaren in onderscheidene functies voor
de liberale zaak heeft gedaan met name
als lid van het hoofdbestuur, als lid van de
Tweede Kamer der Sta ten-Generaal, als
lid van den gemeenteraad en last not least
als voorzitter der plaatselijke afdeeling.
Prof. Eerdmans dankte wederkeerig voor
de prettige samenwerking, vooral geduren
de de laatste, moeilijke jaren, waaraan hij
steeds een aangename herinnering zal be
waren.
In de vacatures, ontstaan door het be
danken van de heeren prof. dr. B. D. Eerd
mans, J. Ballego en L. J. Liezenberg werd
voorzien door de benoeming van de hee
ren A. L. Boot (als secretaris), A. N. Ballego
(penningmeester) en W. K. van Hasselt.
Nadat mej. Moolenburgh uitvoerig ver
slag had uitgebracht van de op 21
en 22 September j.l. te Amsterdam ge
houden algemeene Partij vergadering, werd
de te voeren politieke actie besproken,
waarbij van verschillende zijden op een
grootere activiteit en het voeren van een
daadwerkelijke politiek volgens de oude
liberale beginselen werd aangedrongen.
GEREF. JEUGDWERK.
Propaganda-averul in Prediker.
Reeds geruimen tijd liep men van Ge
reformeerde zijde met plannen rond het
jeugdwerk, meer nog dan tot nog toe het
geval was, intensief aan te pakken. Beslo
ten werd een groote propaganda-samen-
komst te beleggen voor alle gereformeerde
meisjes- en jongensvereenigingen.
Gisteravond is deze vergadering onder
overweldigende belangstelling in het Ge
bouw Prediker gehouden. Alles wat maar
even een zitplaats bood, was dezen avoncl
ingenomen. Zelfs op eenige kasten had
men zich een plaats gezocht.
Dank zij het muziekgezelschap „Sym
phonic" onder leiding van den heer Plu
heerschte er een opgewekte stemming.
De heer Van Weeren heeft aan het be
gin van den avond met een enkel woord
het doel van de samenkomst uiteengeeef.
Wij willen, aldus spr., de jeugd trachten
in onzen kring en sfeer te brengen en ze
voorbereiden voor de levenstaak, die allen
wacht en vaak zoo zwaar en moeiliik is.
Daarna werd een aanvang gemaakt met
de afwerking van het nrogramma, dat
zeer afwisselend was
Naar wij vernemen zal binnenkort nog
een avond voor de ouders in de Heeren
gracht-kerk worden belegd, waar ook op
het jeugdwerk zal worden gewezen. Na
dezen avond zal men door huisbezoek
trachten aan het werk nog meerdere
kracht bij te zetten.
LEIDSCHE KAPPERS CLUB
„HULP EN VRIENDSCHAP".
Als inleiding van de herdenking van het
elfde lustrum der Leidsche Kappers-club
„Hulp en Vriendschap" zal op 17 en 18
November a.s. een groot nationaal ltap-
concours worden gehouden.
Op dit concours zal o.m. de groote zil
veren Federatie-wlsselbeker verdedigd
moeten worden.
BINNENLAND
De Keuringsdiensten van Waren blijven
gehandhaafd. (Binnenland, 3e Blad).
De salarisverlaging voor O verheidsper*
soneel; beslissingen van den ministerraad.
(Binnenland, 3e Blad).
De pers van „Volk en Vaderland" in
beslag genomen; proces-verbaal tegen drie
redacteuren. (Binnenland, 3e Blad).
Mr. Den Hollander over de gewijzigde
Drankwet. (3e Blad).
De moord te Wildervanck; behandeling
voor de Groningsche rechtbank; tegen
beide verdachten is levenslange gevange*
nisstraf geëischt. (Rechtzaken le Blad).
Zware straffen geëischt tegen de Ossche
misdadigers inzake de roofovervallen te
Uden en Oyen en den moord te Oss op den
caféhouder van der Pas. (le Blad).
De zaak van het Paleis voor Volksvlijt;
tegen den directeur 3 jaar en tegen den
ex-commissaris 2 jaar geëischt, met aftrek
van de helft van den tijd, in voorarrest
doorgebracht. (Rechtzaken, le Blad).
BUITENLAND
Frankrijk en Engeland zullen nog een
vredespoging ondernemen. (3e en le Blad),
De Italianen gereed voor den opmarsch
naar Makalle. (3e en le Blad).
De eerste Duitsche recruten onder de
wapenen. (Buitenland, 3e Blad).
De bijzetting van maarschalk Lyautey'a
stoffelijk overschot. (Buitenland, 3e Blad),
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
DE INTERNATIONALE POLITIEKE
TOESTAND.
Lezing van mr. P. J. Idenburg.
Voor de Chr. Hist. Jongerengroep, welke
gisteravond in het gebouw van de Mij. voor
Toonkunst een vergadering had belegd,
trad mr. P. J. Idenburg. secretaris van het
Curatorium der Universiteit als spr. op
met het onderwerp; De huidige Interna
tionale politieke toestand" een en ander
in verband met het conflict tusschen
Italië en Abessynië.
D& voorzitter der groep, de heer Groot
Enzerink sprak naar aanleiding van ps.
46 een kort openingswoord, waarna mr.
Idenburg gelegenheid kreeg zijn inleiding
te houden.
In het begin van zijn rede wees spr. er
op. dat de oorlog die momenteel gevoerd
wordt tusschen Italië en Abessynië van
wereldomvattende beteekenis is.
Aan de hand van een platten grond van
Oost-Afrika gaf mr. Idenburg een uiteen
zetting van de verhouding, die aanleiding
is geweest tot het ontstaan van den oor
log. Nadat sur. allereerst ver in de geschie
denis was teruggegaan waarbij hij wees
oo het centrale gezag, dat eens keizer
Menelik over Abessynië had en op de Ita-
liaansche nederlaag bij Adoea in 1896,
werd stilgestaan bij de hierna verouderde
Italiaansche tactiek welke gericht was op
de groote mogendheden: Engeland en
Frankrijk. In 1906 leidde dit tot een ver
drag waardoor mede Italië zijn invloeds
sfeer over de Abessijnsche landen kon
latsn gelden.
$pr. wees er verder op. dat het wel een
eigenaardige samenloop van omstandig
heden is geweest dat vooral door het toe
doen van Italië Abessynië lid van den
Vo^enbond is geworden. Vreemd doet nu
ook het in 1928 gesloten verdrag van
vriendschap en wederzijdeche samenwer
king aan tusschen de beide landen.
Dat Italië er juist nu toe overgegaan is
strijd te voeren tegen Abessynië ligt be
halve aan de zucht naar expansie, mede
in hst feit dat het fascisme bij zijn der
tienden verjaardag iets grootsch wilde
doen.
Vervolgens stond spr. stil bij de verdere
strekking van het conflict, waarbij opge
merkt werd dat wij in dit conflict het
blanke tegen hst zwarte ras zien strijden.
Heel gemakkelijk zou zich deze strijd nog
kunnen uitbreiden vooral als wij zien naar
Jaoan. dat niet nalaat zijn sympathie
voor Abe^vnië te toonen.
Spr besloot ziin rede met erop te wijzen,
dat het een ge'u'-kige gewaarwording uit
dezen strijd is. dat de wenschen van.
vredelievende samenwerking tusschen de
volkeren bii vernieuwing aan den dag
treedt. Wij zien een streven naar inter
nationale gerechtigheid zich openbaren.
Van de gemeenheid om met den spreker
van gedachten te wrselen werd een zeer
ruim gebruik gemaakt. Op duidelijke wijze
diende mr Idenburg van repliek.
Tot lid voor de commissie van Toezicht
werd ln de vacature ds. J. de Wit, ds. Jolt,
W. Groot Enzerink benoemd.