DE ITALIANEN IN T NOORDEN
EN ZUIDEN IN OPMARSCH.
DE TOEPASSING DER SANCTIES
]frle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 29 October 1935
Derde Blad
No. 23189
FRONTNIEUWS.
\J
W 0\\nW* e0°, pe»
tl
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
91 flAN'S liniment
SPREEKCEL.
Harrar, stad van wanhoop en verwarring.
Oefeningen in luchtbeschermingsmaatregelen.
VAN 'T FRONT.
Het schijnt dat de Abessijnsche troepen
In het Noorden bevel hebben gekregen zich
niet tegen den Italiaanschen opmarsch, die
gisteren door drie afdeelingen troepen is
hervat, te verzetten. De Italianen zijn on
geveer 35 kilometer verder getrokken. Er
hebben eenige kleinere schermutselingen
plaats gehad, maar van eenig gevecht is
geen sprake geweest.
Men meldt, dat de Italianen, in verband
met de groote Abessijnsche troepenconcen
traties die gesignaleerd zijn, uiterst be
hoedzaam voorttrekken. Men verkeert nog
steeds in het onzekere of de Abessyniërs
Makalle zullen verdedigen, doch waar
schijnlijk wordt dit niet geacht. In het
Zuiden zijn de Italiaansche troepen on
danks een hevigen regen ook verder ge
trokken. Men heeft in het onzekere ver
keerd over de bewegingen van de troepen
aldaar, omdat het radiostation te Gorahei
bij een bombardement vernield zou zijn.
Inmiddels maken berichten uit Harrar
melding van een nieuwe verbinding met
die stad, waar zich uit laat afleiden, dat
de Italianen de stad nog niet bereikt heb
ben.
Ook trekken de troepen zonder tegen
stand te ontmoeten verder langs de Sjebell.
Te Addis Abeba maakt men zich, nu de
opmarsch aan beide fronten hervat is, on
gerust over een tekort aan wapens bij de
Abessijnsche troepen.
Men neemt echter aan dat deze op
marsch een looze manoeuvre is en dat het
de bedoeling van de Italianen is, hun groo
te troepenmacht via de oude karavaan
wegen naar Dzjidzjlga en Sasa Baneh te
leiden.
De Italiaansche vliegtuigen hebben gis
teren Sasa Baneh, Dagahbur en Makallé
gebombardeerd.
Intusschen duren naar Stefani uit Napels
meldt, de Italiaansche troepenverschepin-
gen naar Oost-Afrika nog steeds voort. Op
30 October vertrekken de „Biancamano" en
de „Atlante", het eerste schip naar Mas-
soea met afdeelingen van de vierde divisie
üwarthemden „3 Januari" en groote hoe
veelheden oorlogsmateriaal, het tweede
naar Mogadiscio met afdeelingen zwart-
bemden en luchtvaartpersoneel.
Men verwijst te Addis Abeba de berichten
git Rome omtrent beweerde desertie der
aamhoofden in de provincie Tigre tot het
rijk der fantasie. Al de genoemde namen
zijn te Addis Abeba onbekend.
Te Addis Abeba en in de omgeving wordt,
nu met Graaf Vinei de laatste Italiaan ver
trokken is. weer veel luchtafweergeschut in
stelling gebracht.
DE SANCTIES.
Sir Samuel Hoare, de Engelsche minister
van bultenlandsche zaken, heeft besloten
de zitting van de coördinatiecommissie, die
a.s. Donderdag te Genève begint, bij te wo
nen. Daar treft hij Eden, die Woensdag
tonden verlaat.
De officieele Britsche draadlooze dienst
voegt aan dit bericht toe, dat de hoop om
tijdens de diplomatieke besprekingen tus-
schen Rome en Parijs een grondslag te
vinden voor een minnelijke schikking, nu
geheel moet worden opgegeven en het
schijnt thans wel tamelijk zeker, dat er
geen andere uitkomst is, dan het geheele
programma van maatregelen der coördina
tiecommissie toe te passen, ten einde de
eenmaal begonnen vijandelijkheden te be
korten. De officieele berichtgever wijst er
echter op, dat het besluit van Hoare om
naar Genève te gaan geen bewijs is van
een veranderd inzicht der regeering doch
slechts een erkenning van het groote be
lang der gebeurtenis. Het is de bedoeling,
dat Hoare slechts enkele dagen te Genève
blijft om Zondag terug te keeren. Wanneer
dan het commissiewerk nog niet volbracht
is, zal Eden gedurende de rest van de zit
ting blijven.
Baldwin heeft een rede gehouden te
Wolverhampton en daarbij critiek uitge
oefend op degenen, die Italië wenschen te
isoleeren.
De coöperatieve vredespoging, zoo zeide
dij, is geen droom en geen don Quichot-
tlsme, maar gemeenschapszin. Alleen kun
nen wij den vrede niet verkrijgen, met de
andere landen der wereld samen zullen
ïfl naar den vrede streven.
Zinspelend op het risico van een blok
kade, die weliswaar thans niet wordt in
gesteld, maar als gevolg van de sancties in
de toekomst zou kunnen worden tnge-
merd, verklaarde Baldwin, nooit te zullen
toestaan, dat Engeland deelneemt aan een
blokkade, tenzij het verzekerd is van den
steun en de sympathie van de Vereenigde
Staten, Duitschland en Japan.
Vervolgens de bewapening besprekend,
zeide Baldwin: Er is geen sprake en er zal
geen sprake zijn van een enorme bewape-
Jmg. Wat wij willen en wat wij noodig
nebben is de vervanging van de voor den
oorlog gebouwde oorlogsschepen door mo
derne eenheden.
Op het oogenblik heeft de Volkenbond
mededeeling ontvangen van 39 regeeringen
over toepassing van een verbod van wapen-
Wtvoer naar Italië; van 20 regeeringen
over een inwerking stelling van den finan-
eieelen boycot tegen Italië uiterlijk op 31
October en van 11 regeeringen over een
bereidwilligheid tot toepassing van de eco
nomische sanctiemaatregelen op den door
de coördinatie-commissie vast te stellen
datum.
Meen neemt aan, dat de coördinatie
commissie hiervoor een dag zal kiezen in
°e eerste week van November,
t Zwitserland schaart zich, wat betreft de
^Passing der sancties tegen Italië, aan
zijde van de andere landen,
biss regeerinE heeft besloten tot het ver-
•wen van den uitvoer van wapens naar
Italië en Abessynië en tot toepassing van
financieele sancties.
Wat de economische sancties betreft, zal
de regeering een uitvoer van de allernood
zakelijkste grondstoffen, zooals aluminium,
verbieden. Deze maatregel is genomen, om
dat Italië niet in staat is, zijn aankoopen
direct te betalen.
In het schrijven van den bondsraad aan
het Volkenbondssecretariaat wordt er in
tusschen op gewezen, dat een algeheele
stopzetting van het goederenverkeer met
Italië niet mogelijk is, daar dit het econo
mische leven van Zwitserland in dergelijke
mate nadeel zou berokkenen, als door de
regeering niet verantwoord wordt geacht.
Heel Scandinavië schaart zich achter den
Volkenbond, ook wat betreft verbod van
invoer uit Italië. Alleen dit laatste zal voor
midden-November niet mogelijk zijn.
Ook Polen zal meedoen, wanneer de an
deren deelnemen. Costa-Rica weigert ech
ter sancties te treffen.
„Volhouden" tegenover de te verwachten
oeconomische sancties was gisteravond de
leus der Romeinsche bladen.
Het „Giornale d'Italia" stelt zich in een
korte polemiek te weer tegen de opvatting
van de „Times" dat het Italiaansche volk
de sancties niet serieus opvat. Integendeel.
Italië is zich van het historische oogenblik
ten volle bewust en vat de sancties noch
oeconomisch, noch politiek licht op. Maar
juist de ernst van de daarmede van het
Italiaansche volk geëischte offers zal het
totiederen weerstand in staat stellen.
De „Lavoro Fascista" schrijft, dat de te
genstand tegen de sancties, volk en regiem
nog meer aaneen zal smeden. Het Italiaan
sche volk is één met Mussolini. Zijn ant
woord zal luiden: Het zal tegen ieder en
tegen alles weerstand bieden: tegen den
haat der antifascisten, tegen de onmete
lijke hebzucht der imperialisten, tegen de
onrechtvaardigheden en den laster, tegen
de „zinnelooze misdaad" der oeconomische
belegering, tegen iedere poging tot intimi
datie en overweldiging.
De R.K. Kerk en de oorlog.
Kardinaal-aartsbisschop Schuster heeft
te Milaan ter gelegenheid van een mis.
die ongedragen werd voor de dooden. die
voor de fascistische revolutie en de eer der
Italiaansche wapenen gevallen zijn. een
toespraak gehouden, die door een groot
aantal autoriteiten der Zwarthemden en
een groote menigte belangstellenden werd
aangehoord. De kardinaal-aartsbisschop
gaf eerst een uiteenzetting van wat het
fascisme gedaan had voor de katholieke
kerk in Itallé waarna hij de aanwezigen
opwekte met God samen te werken in de
nationale en katholieke missie vooral op
dit oogenblik nu de Italiaansche vlag in
Abessynië in triomph het kruis van Chris
tus brengt, de ketenen der slaven verbreekt
en den weg opent voor de missionarissen
van het evangelie.
De belooning voor dezen goeden wil, dien
God zal geven, zal zijn de roemrtlke vrede
voor hen. die gevallen zijn voor vaderland
en vrede en bescherming voor het dappere
leger, dat gehoorzamend aan het koene
bevel van het vaderland ten koste van zijn
bloed de poorten van Abessynië opent
voor het katholieke geloof en de Romein
sche beschaving. Vrede in waarachtigheid,
christelilke liefde en rechtvaardigheid, vol
gens het vereerde woord van den hoogsten
pontifex des vredes dat Rome sedert 20
eeuwen verkondigt aan de wereld vrede
door afschaffing van de slavernij, verlich
ting van de barbarij en door het brengen
van God aan de volkeren, aldus de wereld
overstroomende met een zeer waarachtige
godsdienstige beschaving.
(SPECIALE REUTER EN A.NP.-DIENST).
De Italiaansche opmarsch in
het Noorden.
ADDIS ABEBA. 28 Oct. (Reuter-A.N.P.)
De drie Italiaansohe legercorpsen in het
Noorden, die min of meer contact houden,
hebben vandaag hun. opmarsch naar het
Zuiden voortgezet. In Tigre ziin zij thans
opgerukt over een afstand van 30 tot 40
K.M. Men kan dezen opmarsch echter vrij
wel geen offensief noemen aangezien de
Abessijnsche troepen, ongetwijfeld op bevel
van hoogerhand zich overal hebben terug
getrokken. zoodat. met uitzondering van
enkele schermutselingen tusschen Italiaan
sche voorposten en de Abessijnsche achter
hoede. geen enkel gevecht is geleverd.
De verdediging van Makalle.
Wat de verdediging van Makalle betreft
zijn de inlichtingen die daaromtrent te
verkrijgen ziin. tegenstrijdig Het waar
schijnlijkst lijkt echter, dat de Abessijnen
ook deze stad niet ernstig zullen verdedi
gen en de Italianen éérst zullen opwachten
in stellingen, die veel meer naar het
-
Zuiden gelegen ziin en die zii thans in
orde brengen.
De Italianen treffen speciale voorzorgs
maatregelen op hun flanken, waar zich be
langrijke Abessijnsche troepenformaties
zouden bevinden. Het is mogelijk, dat de
Italiaansche opmarsch daardoor ver
traagd wordt.
In Ogaden zijn de Italianen thans Go
rahei genaderd.
Yemenieten bereid voor
Abessynië te strijden.
Said Mohamed. een speciale afgezant
van den Imam van Yemen, heeft in een
speciaal onderhoud met den Reuter-A.N.P.-
correspondent verklaard, dat honderddui
zend onderdanen van Yemen die in Abes
synië verölijf houden allen bereid zijn de
Italianen te bestrijden. De correspondent
voegt hier aan toe dat een zoodanige
strijdmacht een kostbare zaak zou zijn.
wanneer men de noodige wapens tot zijn
beschikking had. Dagelijks echter komen
zich nog Abessijnen voor den strijd aan
melden, die teruggezonden moeten worden,
omdat er niet voldoende wapenen voor
allen zijn.
(Copyright Reuter-A.N.P.).
RECLAME.
2824
- U* 'solvit ZX\
,5 e®, bteoê
v°° j e»a' mbiö'1' O»® Jl.eS
p\o®° eo ,achU®a
L lOO'
00
OLUnll O VERDRIJFT PIJN'
ONGEWENSCHTE TOESTAND.
Een bewoner van de Duivenbodestraat
vestigt de aandacht der betreffende auto
riteiten op den toestand, waarin de per-
ceelen 3 Octoberstraat 31 en 33, hoek
Duivenbodestraat verkeeren. De ruiten zijn
alle verbrijzeld en de scherven leveren ge
vaar op voor voorbijgangers. Bovendien
zijn sedert kort ook de deurpaneelen ver
wijderd, zoodat iedereen vrijen toegang
heeft.
Stadsleven aan oorlog ondergeschikt gemaakt.
(Van onzen specialen correspondent
W. F. Deedes.)
HARRAR, Maandagavond.
In het door muren omringde Harrar,
eens de mooiste stad en de trots van
Abessynië, heerscht thans wanhoop en
verwarring en de bevolking leeft aan de
grens van paniek of hysterie. Het laatste
deel van de 20.000 man sterke troepen
macht, uit de provincie Harrar en de om
liggende districten in de stad bijeenge
komen, is naai- het front vertrokken. De
bevolking werd van 25.000 tot 10.000 zielen
teruggebracht. De massa's Roode Kruisen
op alle gebouwen van belang aangebracht,
de gewapende wachten, het gesluierd licht
na het invallen van de duisternis toonen
dat het stadsleven en de stadsbelangen
volkomen aan den oorlog ondergeschikt
zijn gemaakt. Van het hooge stadsge
deelte uit zijn de toppen van de Goreis-
bergketen naar het Oosten duidelijk zicht
baar, naar het even belangrijke militaire
centrum Dzjidzjiga. Daarachter strekken
zich de verlaten vlakten van Ogaden uit.
Vijftig mijlen naar het Westen ligt Dire-
dawa, door een ruwen weg met Harrar
verbonden. Dat is het centrum, van waar
nieuws uit de hoofdstad binnenkomt,
evenals geruchten, dat Harrar tienmalen
per dag wordt gebombardeerd. Omdat
Harrar dichter bij het gebied der vijande
lijkheden ligt en het leven er dus meer in
gevaar is dan te Addis Abeba, worden de
overgebleven inwoners steeds moedeloozer
en meer en meer wanhopig. De enge na
bijheid van Italiaansche vliegtuigen, van
welke voortdurend wordt bericht, dat zij
dorpen in de naaste omgeving bombar
deeren, hebben de bevolking er van over
tuigd, dat Harrar vroeger of later zal val
len en dat ten slotte de Italiaansche in
fanterie bij een opmarsch van het Noord-
Westen door het omiliggende gebied zal
trekken.
De bevolking van Harrar, die een afkeer
heeft van de bevelen der Amharas, die
thans de stad beheerschen, trekt zich niets
meer van Abessyniës toekomst aan en de
stad mist daarom het moedige optimisme
en enthousiasme, dat te Addis Abeba
heerscht. Nu de troepen de stad verlaten
hebben, zijn het alleen nog maar de on
heilspellende Roode Kruisen, die haar be
lang inboezemen en die de stemming van
de bevolking op peil houden.
Uit de hoeveelheid rood en wit, die op
de daken en muren van de stad is ge
smeerd. kan men afleiden, dat Harrar het
hospitaalcentrum voor het geheele Zuiden
zal worden en dit is tot op zekere hoogte
de bedoeling van de Abessijnen.
Het is helaas waar, dat er in den wer-
kelijken zin van het woord meer Roode
Kruisen dan bedden in de stad zijn. Tot
nu toe zijn geen gewonden naar Harrar
gebracht, maar wanneer de strijd voort
duurt en dr. Hockman's kamp in de buurt
van Dzjidzjiga overvol wordt, zullen zie
ken en gewonden naar Harrar worden ge
bracht, waarmede de stad zich geen raad
zal weten en waarvoor zij niet in staat zal
zijn te zorgen.
Het nieuwe paleis is herschapen in een
hospitaal. Dit gebouw en het militaire
hospitaal buiten de stad, tezamen met de
Zweedsche en Fransche missies, bieden
olaats voor niet meer dan 700 bedden. Men
hoopt nog enkele 'huizén in te richten.
Maar zelfs, wanneer de accomodatie vol
doende zou zijn, dan nog is er een ver
schrikkelijk gebrek aan personeel.
Zelfs een enkel bombardement zou alle
ziekenzaal-accomodatle kunnen uitputten.
Men heeft de mogelijkheid overwogen om
gewonden en hospitaalsoldaten naar Addis
Abeba te vervoeren, maar alleen de zeer
licht-gewonden zouden een kans hebben
om zulk een tocht te overleven. Als ern
stige gevechten in het Zuiden plaats
mochten vinden, zouden de hospitaaltoe
standen te verschrikkelijk zijn om aan te
denken.
Gedurende de laatste weken hebben de
bewoners oefeningen in luchtbescher
mingsmaatregelen gehad, wat zij roerend
onbeholpen en plichtsgetrouw deden. Dit
heeft in hooge mate tot de paniek in de
stad bijgedragen.
Militairen uit het Westen zijn langs den
groenen heuvelrug, die Harrar omgeeft,
geplaatst met de opdracht naderende
vliegmachines te rapporteeren. Tot nu toe
hebben zii slechts twee malen groot alarm
gegeven, waarop zich de geheele bevolking
haastig in alle richtingen verspreidde.
Sinds men dag en nacht schoten van
onbekenden oorsprong en geluid hoort, is
het moeilijk uit te maken, wat de bevol
king als een alarmsignaal beschouwt.
De voorzorgsmaatregelen in de stad zelf
herinneren aan Londen gedurende den
oorlog. Geen lichten, gordijnen en blinden
voor ramen en deuren. Het electrlciteits-
net is afgesneden en de bewoners mogen
na donker geen lantarens opsteken. Deze
voorzorgsmaatregelen schijnen, voor zoo
ver ik van een nabijzijnden heuvel kon
nagaan, volkomen te worden opgevolgd.
Harrar is 's nachts zoo volkomen donker,
als geen enkele groote stad ooit zal kun
nen zijn Na donker te Harrar te loopen
is even onpleizierig als gevaarlijk Toen
ik, dwaas genoeg, proheerde 's nachts een
wandeling van het Centrum naar de
stadswallen te maken, werd ik op een af
stand van 500 meter zeker 17 malen door
een wacht met geweer aangehouden. De
wachten zijn er strenger dan de overtre
der zelf en velen hebben volgeladen ge
weren en bezitten niet den moed om af
te vuren. Toch is het veiliger onmiddel
lijk stil te blijven staan, zoodra „halt!"
wordt geroepen, want een angstig Abes-
sijn kan een geweer afschieten voor hij
net weet.
Men gelooft nog steeds algemeen, dat
ieder die blank is een Italiaan is, waar
door het noodig is de nationaliteit af te
roepen, zoodra men wordt aangeroepen.
Bovendien loopt men kans in de donkere
straten een in slaap gevallen schildwacht
wakker te schrikken, wat vrijwel dezelfde
gevaren oplevert.
Tegelijkertijd leidt de afwezigheid van
gewapende autoriteiten tot roof en plun
dering op groote schaal.
De handel te Harrar is nog meer onder
druk geraakt dan die te Addis Abeba, sinds
meer dan de helft der bevolking zich in
naburige koffieplantages heeft verstopt.
Omdat de natuur ook voor signor Musso
lini niet stilstaat en de koffie voortgaat
te groeien, wordt nog steeds op kleine
schaal in koffie en andere voedingswaren
gehandeld, maar in andere richting is
het economisch leven ernstig ontwricht.
De thaler, een geldstuk, is hier dichter
bij de kust, gestegen tot elf in het pond
en is een voorwerp van smokkelhandel.
De prijzen zijn tegelijkertijd geweldig ge
stegen. Benzine is honderd procent duur
der geworden, voedsel van 30 tot 50Nu
de kooplieden iederen nacht verdwijnen,
is het onmogelijk zaken normaal voort te
zetten. Kort geleden vluchtte de Griek-
sche eigenaar van het eenige hotel hier
in een groote paniek, na eerst zijn voe
dingswaren met groote winst aan Euro
peanen te hebben verkocht. Het Britsch
consulaat was genoodzaakt zijn deuren
open te zetten voor Engelsche journalis
ten en anderen, die in den tuin kam
peerden. Na de zaak nog eens te hebben
overwogen, keerde de Griek t,en slotte
onder aandrang terug en als men hem wil
geiooven, bestaat er in geheel Abessynië
geen dapperder man.
De Oostzijde van de stad is streng be
waakt om iedereen den pas naar Dzjid-
zjigi af te snijden.
Na den afmarsch van Dedzjasmadsj
fJassiboe. die vorige week met zijn troepen
de stad heeft verlaten, komt er te Harrar
geen authentiek nieuws meer uit Addis
Abeba binnen. Dzjidzjlgi is blijkbaar ver
laten en de troepen zijn naar het front
vertrokken, maar 200 Amerikagnsche mo
torlorries zijn nog steeds in werking tus
schen Dzjidzjiga en het Zuiden. Zij zullen
eveneens het wapentransport van Britsch
Somaliland naar het front verzorgen. De
telegraafverbinding tusschen Sasabanaoe-
Dzjidzjiga-Gorabai en Doggah Boer wordt
bij de afwezigheid van Nassiboe niet ge
bruikt. Daar Diredawa het meest belang
rijke spoorwegcentrum aan den spoorweg
is zijn daar evenals te Harrar militaire
veiligheidsmaatregelen genomen. Uitge
breide militaire voorzorgsmaatregelen zijn
getroffen op een ander belangrijk punt
van den spoorweg naar de Awash-brug.
een 200 voel breed rivierbedje. Militaire
posten zijn bij de brug opgesteld, afge
scheiden door prikkeldraadversperringen
en afweergeschut staat gereed.
(Copyright Morningpost-A.N.P.)
PREDIKBEURTEN
VOOR HEDEN.
WADDINXVEEN.
Chr. Afg. Gem.: Nam. 7 uur, de heer
Wijnen van Oldebroek.
VOOR WOENSDAG 30 OCTOBER.
ALPHEN-AAN-DEN-RIJN.
Lokaal van Mandersloostr.Nam. 7 1/4
uur, de heer Wijnen van Oldebroek.
BOSKOOP.
Geref. Gem.: Nam. 7 uur. ds Neerbosch,
van Vlaardingen.
OEGSTGEEST.
Pauluskerk en H. Morschweg: Nam. half
acht, bijbellezing.
RIJNSATERWOUDE.
Chr. Geref. Kerk: Nam. 7 uur. ds. Vele-
ma van 's-Gravenzande.
o
NED. HERV, KERK.
Beroepen. Te Drachten (Evang.) W. Sij
brandij, cand. te Groningen Te Worn-
mels en Hydaard (Evang.) (als hulppred.l,
J. Scholten, cand. te Steenwijk Te Brui-
nisse (Z.), W. M. Walvaart te Doesburg.
Bedankt. Voor Barneveld, S. van Dorp te
's-Gravenhage Voor Stavenisse, E. J.
Beens te Hedel.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal te Rijssen, W. C. Lamain te Rot
terdam-Zuid en J. Vreugdenhil te Kampen.
Ds. J. H. KOERS.
Ds. J. H. Koers, predikant bij de Geref.
Kerk van Oosterbeek, herdenkt morgen
den dag. waarop hij vóór 25 jaar aldaar
zijn intrede deed.
Jan Hendrik Koers werd 28 Aug. 1871 te
Ulrum (Gron.), waar zijn vader, predikant
was bij de Chr. Geref. Kerk, geboren en
studeerde evenals zijn broer, den onlangs
overleden ds. N. Koers van Noordwijk aan
Zee, aan de Theol. School te Kampen. In
1895 candidaat geworden, aanvaardde de
jubilaris 24 Nov. van dat jaar het predik
ambt bij de Geref. Kerk van Kockengen,
waar zijn vader hem bevestigde en waar
hij intrede deed sprekende over Ef. 6 10.
In 1898 vertrok de jubilaris naar Mole
naarsgraafBrandwijk, welke standplaats
hij in 1901 met Veisen verwisselde. In 1903
werd ds. Koers predikant te IJmuiden en
30 Oct. 1910 deed hij zijn intrede te Oos
terbeek, waar wijlen ds. W. B. Renkema
van Renkunm hem bevestigde en hij in
trede deed met Coll. 1 28.
Ds. Koers was de eerste predikant van
de kerk van MolenaarsgraafBrandwijk.
Tijdens zijn verblijf te Veisen werd de kerk
van IJmuiden geïnstueerd. De kerk van
Veisen werd in tweeën gedeeld. Ds. Koers
ging met het deel van IJmuiden mee en
werd consulent van Veisen. In IJmuiden
werd een kerk van 700 zitplaatsen ge
bouwd en in 1908 kreeg Veisen weer een
eigen predikant, terwijl in Velseroord en
IJmuiden-O. eveneens afzonderlijk verga
derd werd. Ook maakte ds.Koers in IJmui
den met den schoolbouw een aanvang. Te
Oosterbeek telde de gemeente bij de
komst van ds. Koers 450 zielen, welk getal
nu groeide tot boven de duizend. Een
nieuwe kerk werd gebouwd, die in 1925
gereed kwam en 800 zitplaatsen telt. Ook
mocht ds. Koers te Wolfheze een kerkje
van 400 zitplaatsen zien verrijzen, in 1926
in gebruik nemen en in 1928 deze ge
meente geïnstitueerd, om in '31 eveneens
ern eigen predikant te ontvangen. Ook
aan den kerkbouw van Doorwerth gaf ds.
Koers zich en in April j.l mocht hij daar
een kerkje met toren en luidklok in ont
vangst nemen. Het deel der gemeente
Oosterbeek. dat in Heveadorp woont kerkt
Zondags aldaar. In 1921 mocht ds. Koers
een Chr. school openen te Oosterbeek en
in 1931 zag hij in samenwerking met zijn
Herv. collega van Doorwerth in Heveadom
oveneens een Chr. school verrijzen. Ds.
Koers is reeds 23 jaar deputaat en pen-
ningm. vanwege de classis Arnhem voor
den arbeid onder de Geref. in Rijn-Prui-
s"n. in welke kwaliteit hij oen schuld van
f. 2000 wegwerkte. Ook is hij kerkvisitator,
en examinator vanwege deze classis.
Het feest van ds. Koers zal in Nov. wor
den gevierd als hij 40 jaar nredikant Is. 13
Nov. zullen ds. en mevr. Koers, mede in
verband met hun 40-iarig huwelijksfeest
recipieeren; 19 Nov. zal de gemeente den
jubilaris huldigèn en 24 Nov. zal hij een
gedachtenisrede uitspreken.
BOND VAN BESTUREN VAN
CHR. (M) ULOSCHOLEN.
Een adres aan de Kamer.
De Bond van Besturen van Chr. (Ml-
üloscholen heeft een adres aan de Tweede
Kamer gezonden, waarin het hoewel diep
overtuigd van de noodzakelijkheid van
onderwijsbezuiniging. ernstige bezwaren
inbrengt tegen enkele bepalingen van het
wetsontwerp van 6 Aug j.l. De daarin
genoemde verhoudingsgetallen voor de
klasse-bezetting zullen als het ontwero
wet wordt funest zijn in z'n gevolgen, wijl
een belangrijk procent der Chr. (M)Ulo-
scholen ten doode zijn gedoemd en vele
anderen een moeilijk bestaan gaan leiden
en voortdurend in gevaar verkeeren, dat
zelfs bij vertrek van maar één leerling het
recht op subsidie teloor gaat. Niet minder
ernstig bezwaar heeft de Bond tegen de
voorgestelde aanvulling van art. 28, den
invloed toegekend aan de Rijksinspectie
om te beoordeelen en te beslissen of leer
lingen, die reeds geplaatst zijn, naar ont
wikkeling en aanleg wel geschikt zijn om
het onderwijs op deze scholen te volgen
en dus mogen meetellen bij de berekening
van het aantal verplichte onderwüzers.
Krachtig moet de Bond zich tegen dezen
maatregel teweer stellen, wijl het, de vrij
heid van de School met den BUbel al te-
zeer beknot en principieel niet is te aan
vaarden. Practisch zal dit ook niet te aan
vaarden zijn. Tenslotte wijst adressant oo
de ernstige gevolgen van de invoering van
het 30-ieerlingenschaal voor een groot
aantal scholen ten plattelande, waar het
personeel van 3 op 2 wordt teruggebracht,
en het onderwijs niet tot zijn recht komen
kan. Ook dreigt het. gevaar van opheffing
van deze scholen bii gehrek aan bevoeed
personeel, waardoor het onderwijs aan de
eischen der wet niet meer voldoet. De
Kamer voorkonte deze catastrofe.
