Italië is den opmarsch in Abessynië begonnen 76ste Jaargang VRIJDAG 4 OCTOBER 1935 No. 23168 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BERICHT VOOR DE RAADSELJEUGD. Het einde van den Zomertijd STADSNIEUWS. BUITENLAND. TOONEEL NIEUW/ Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: '3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein - Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f.2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2 35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. De Kinderkrant zal in plaats van heden, morgen verschijnen. DE DIRECTIE. ZATERDAGAVOND MOET DE KLOK EEN UUR WORDEN STILGEZET. Wij herinneren er aan dat de zomertijd zal eindigen den zesden October te 3 uur in den voormiddag, zoodat in den nacht van Zaterdag 5 op Zondag 6 October de 'klokken één uur moeten worden achteruit gezet. DE OVERDRACHT VAN HET PRINS WILLEM-ORGEL. PLECHTIGHEID IN HET GROOT-AUDITORIUM. Woensdagmiddag heeft in het groot auditorium der Leidsche Universiteit de plechtige overdracht plaats gevonden van ■het orgel, in 1933 aangeboden door de Leidsche studenten ter gelegenheid van de herdenking van den 400sten geboorte dag van den Stichter onzer Academie, Prins Willem van Oranje. Nadat het Leidsch Studentenzangkoor onder leiding van den heer Leo Mens ge zongen had „O Nederland let op uw saeck" van Valerius, werd het eerst het woord gevoerd door den praeses colleglï van het Leidsoh Studentencorps, den heer H. C. Dresselhuijs. Deze herinnerde eraan hoe op 6 Januari van het vorige jaar de Leidsche Universi teit in tegenwoordigheid van de geheele Koninklijke Familie uiting heeft gegeven aan haar groote dankbaarheid jegens haar Stichter. Ook thans weer gaan onze gedachten terug naar den grooten Zwijger, die dit cultureele centrum stichtte en daarmede opnieuw bewijs leverde van zijn groot en wijs beleid. De geest van de Leidsche Academie en van haar docenten en studenten is in den loop der eeuwen steeds geweest een nuch tere, maar oprechte en. nationale geest. Oranje, dat zooveel tezaam bracht, wat voor dien gescheiden leefde, heeft ook hiel de verschillende studentengroepen tot elkaar gebracht. De hier betoonde saam- 'hoorigheid vormt er het beste bewijs van, dat wanneer de Alma Mater ons roept en wij haar van dienst kunnen zijn, wij ons allen één met haar voelen. Moge, aldus eindigde spr„ dit orgel tot ln lengte van dagen getuigen van de aan hankelijkheid der huidige studentengene ratie aan Oranje en Zijn Universiteit (applaus). De president-curator, mr. A. van de Bande Bakhuyzen wees erop, hoe ons land ten tijde van de schenking van Balduin Hamey's orgel aan de Leidsche Hooge- sohool in velerlei opzicht een tijdperk van grooten bloei beleefde. Wij stonden toen aan het begin van de Gouden Eeuw, waarin niet alleen de handel floreerde, maar ook de kunst en wetenschap zich sterk ontwikkelden. Spr. noemt slechts de namen vail Rembrandt, Vondel, Sweelinck en Valerius. Ook in de Universiteit was de belangstelling voor de muziek in die dagen levendig, getuige het gilde der „Musici Academiae", die bij plechtigheden als 8 Februdri of „lijkoraties" orgelmuziek ten gehoore brachten. Het was onder be koring van die cultuur, dat Hamey op 'lioogen leeftijd het orgel schonk, waarvan ons helaas slechts de deuren zijn gebleven. Spr. noemt het een gelukkig symbool deze deuren thans te zien aangebracht aan een nieuw en kostbaar instrument, door stu denten en oud-studenten geschonken ter herinnering aan Prins Willem van Oranje. Het is of daardoor een brug wordt gesla gen over drie eeuwen heen tusschen dien éénen vreemden student, die zijn Alma Mater niet kon vergeten en de vele hon derden landgenooten van tegenwoordig, die bereidwillig hun offer hebben gebracht om een schoone traditie te doen herleven. Spr. eindigde met namens de Universi teit het geschenk onder grooten dank te aanvaarden. Het koor zette daarna het Wilhelmus ln, waarvan het tweede complet door allen werd meegezongen. De heer Mens bracht daarna op het orgel variaties ten gehoore op ,,Mein junges Leben hat ein End" van J. P. Sweelinck en over het „Io Vivat", waarvan de laatste waren bedoeld als een demon stratie der verschillende klankmogelijk- heden van het nieuwe instrument. Teza men met den heer Johan Fellkamn speelde hij een sonate voor fluit en orgJ) van Locatelli, waarvan het origineeje manuscript zich in onze Universiteits bibliotheek bevindt. De rector-magnificus, prof. mr. A. S. de De oorlog is uitgebroken! De Italiaansche troepen zijn Abessynië binnengerukt. Eerste doel schijnt Adoea te zijn, dat reeds uit de lucht is gebombar deerd, waarbij slachtoffers onder de burgerbevolking moeten zijn gevallen. Ook een hospitaal zou getroffen zijn. De Volkenbondsraad komt morgen bijeen om de kwestie van sancties tegen Italië te bespreken, waarover de Volkenbond Dinsdag a.s. zal moeten beslissen. Blécourt sprak de slotrede uit, waarin hij alleeerst namens den Senaat zijn warme erkentelijkheid betuigde jegens de milde gevers. Uit deze daad leest spr. drie ge dachten: lo. die der oud-studenten, dat zij zich één blijven voelen met hun Academie; 2o. die van de studenten en oud-studen ten, dat zij de traditie en historie hebben willen eeren door een passend geschenk voor deze eerbiedwaardige en eerbiedwek kende zaal en 3o. de gedachte aan de onbaatzuchtigheid der studenten zelf, die dit orgel hebben geschonken ondanks de wetenschap, dat het grootste deel het nimmer bij academische plechtigheden zal hooren bespelen (vroolijkheid). Spr. zeide overigens te hopen, dat die bespeling niet beperkt zal blijven tot den 8sten Februari, maar zich ook zal uitstrek ken tot andere universitaire plechtighe den, zooals bijv. de Academiepreeken. Zich richtende tot den president curator in diens kwaliteit van burge meester onzer stad, sprak prof. Blécourt den wensch uit, dat deze erin zal slagen andere geluiden, zooals getoeter van auto's en draaiorgelmuziek, uit deze zaal te weren (hilariteit). Spr. sloot daarna de plechtigheid, na het Zangkoor en de heeren Mens en Feitkamp te hebben bedankt voor hun muzikale medewerking. Het koor zong tenslotte Valerius „Wilt heden nu treden", waarvan het tweede couplet wederom staande door alle aan wezigen werd meegezongen. In dezelfde volgorde als waarin zij waren binnengekomen, verlieten daarna curatoren, hoogleeraren en studenten corpora de zaal. ADRES VAN B. EN W. VAN DEN CENTRALEN BOND VAN TRANSPORTARBEIDERS. Onderstaand adres is gericht aan het college van B. en W.: Geeft beleefd te kennen, 't Bestuur van den Centralen Bond van Transportarbei ders. afd. Lelden, ten deze domicilie kie zende te Leiden. Jan Lievenstraat 18; dat de controle van de bij haar aange sloten arbeiders, bij werkloosheid, twee maal daags is voorgeschreven voor de Crisis-steunregeling; dat door dit voorschrift deze arbeiders bijna den geheelen dag aan het stempel lokaal zijn gebonden, waardoor het voor hen onmogelijk is om in de omgeving naar eventueele werkgelegenheid uit te zien: dat de motieven waarop een regeling als deze is voorgeschreven ons niet bekend zijn en door ons niet noodzakelijk wor den geacht: dat hierdoor vele arbeiders dagelijks twee uur moeten ioooen om aan deze con trole-maatregelen te voldoen; dat hun daardoor tevens in den zomer de gelegenheid wordt ontnomen om eens naar buiten te gaan voor ontspanning, terwijl in den winter deze dergelijke toch ten. viermaal door weer en wind veelal onvoldoende gekleed en geschoeid, voor hen zeer moeilijk en bezwaarlijk ziin; dat al deze omstandigheden het o.i. zeer gewenscht doen voorkomen, om dezen uit- zonderings-toestand voor de Transport arbeiders te doen beëindigen. Redenen waarom adressant uw geacht College beleefd, doch met den meesten klem verzoekt, óók voor de Transportar beiders evenals dit voorheen geschiedde, een controle-regeling voor te schrijven als voor iedere andere organisatie geldend is; 't Welk doende. (W.g.) P. VAN KAMPEN. voorzitter, (w.g.) C. SNEL. secretaris. VEREEN VAN VRIJZ. HERVORMDEN. Rehoboth-kapel te Oegstgeest aangekocht. De Vereen, van Vrijz. Hervormden alhier heeft van de Geref. Kerk te Oegstgeest aangekocht de aldaar in de Willem de Zwygcriaan No. 1 staande Rehoboth-kapel De Stsci 1No. 192 bevat de statuten bet;ffende de N.V. Banketfabriek „De Bij", alhier. Het bestuur van den Ned. R.K. Volks bond, afd. Leiden heeft adhaesie betuigd aan het adres, dat door den Leidschen Bestuurdersbond d.d. 21 Sept. aan den Raad is verzonden. HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND. Het nieuwe Dieselgemaal zal den naam van den Dijkgraaf dragen. In de Woensdag alhier gehouden Ver- eenigde Vergadering van het hoogheem raadschap van Rijnland heeft de Dijk graaf den overleden hoofdingeland-plaats vervanger voor het 15e district, jhi, dl'. W. A. Beelaerts van Blokland herdacht. Spr. getuigde van het groote verlies, dat ook Rijnland door dit heengaan heeft geleden. Mededeeling werd gedaan van het als hoofdingeland bedanken door den heer J. P. Rijnierse, die door het 2e dis trict zitting" had. Verder werd mededee ling gedaan van de beëediging en het in dienst treden van ir. P. de Gruyter als In genieur van Rijnland. Het dagelijksch bestuur berichtte voorts, dat het maken van een smederij aan het Dieselgemaal bij Gouda en eenige andere bijkomende werken aldaar zijn gegund aan Gebr. A. en J. den Ouden te Alphen a. d. Rijn voor f. 16870. Aan de vergadering werd het jaarlijksch verslag over de waarborg- en slikfondsen overgelegd. Na behandeling van eenige reclames te gen aanslagen in het bundergeld 1935 werd aan ir. P. de Gruyter toestemming verleend in de gemeente Oegstgeest te wonen. Voor eenige hoofdambtenaren werden pensioensgrondslagen vastgesteld. Besloten werd op voorstel van het bestuur aan de pachters der Oegstgeesterlanden over het jaar 1935 een vermindering van pacht van 70% te verleenen en aan de huurder der boerderij Celia's hoeve, eigen dom van de hoogheemraadschappen Rijn land, Delfland en Schieland een pachtver- mindering van 45 T«. Tenslotte werd be kend gemaakt, dat de openbare behan deling der begrooting voor 1936 op 27 Nov. a.s. zal geschieden. Bij de rondvraag stelde de hoofdinge land E. J Speelman, voorzitter der ver gadering van hoofdingelanden voor, het nieuwe Dieselgemaal bij Gouda, dat bin nen niet langen tijd in gebruik zal worden genomen, te noemen naar den Dijkgraaf mr. P. A. Pijnacker Hordijk. Dit voorstel werd bij acclamatie aangenomen, waarna verschillende hoofdingelanden den Dijk graaf hulde brachten voor hetgeen hij voor de belangen van Rijnland en in het bijzonder voor het tot stand komen van het nieuwe gemaal heeft gedaan. De Dijk graaf dankte de vergadering voor haar gevoelens, waaruit dit initiatief is voort gekomen. Tenslotte werd geinformeerd of de beslis sing van Gedeputeerde Staten van Zuid en Noord-Holland omtrent de mogelijkheid van invoering van een belasting op het gebouwd eigendom al bekend was. Hierop antwoordde de Dijkgraaf, dat Rijnland daaromtrent nog altijd niets heeft ver nomen. HET POLITIERAPPORT VAN 3 OCTOBER. Geen ernstige ordeverstoringen. De feestdag van Leidep's ontzet brengt ook voor de politie steeds extra drukte met zich mee. Tegen vijf personen is proces-verbaal opgemaakt wegens overtreding der Loterij- wet. Drie personen te weten A. V. en de ge broeders R. zijn aangehouden terzake van wederspannigheid. toen de politie hen wegens openbare dronkenschap naar het bureau wilde overbrengen. Op verschillende plaatsen is ook inge broken o.a. bij J. van R. in de Baatstraat, waar uit een open geldbak een klein be drag werd ontvreemd, bij de families T. en W. aan den Haarlemmerweg, waar de somma van f. 5 werd buitgemaakt en bij C. D. in de Verdamstraat, waar in het ge heel niets wordt vermist. Een Haagsch chauffeur H. G. was min der fortuinlijk. Hij deed althans bij de politie aangifte van vermissing van zijn portefeuille, inhoudende f. 2500 aan bank papier. Bovendien kwam C. B. C. uit Utrecht klagen dat hem zijn zilveren horloge v..% ontrold. Het toeval speelt vaak ook een rol. Zoo zag een rechercheur uit Haarlem, die met zijn gezin naar den optocht stond te kijken DE ALGEMEENE TOESTAND. OORLOG Wat onvermijdelijk was geworden, heeft zich voltrokken: de Italianen zijn den op marsch in Abessynië begonnen. Wederom dreunt het oorlogsgerucht over de wereld Zal het beperkt kunnen blijven tot Afrika of zal ook ons werelddeel opnieuw tot gevechtsterrein worden? Zie daar de bange vraag, die allerwege wordt gesteld. De Duce heeft blijkbaar niet meer terug gekeerd. Hij had zich te vastgelegd aan zijn avontuur in Afrika. Nu dondert het geschut, zyn de vliegers hun onheil-bren gend bedrijf begonnen. Wat zal de Volkenbond thans doen? Het nemen van sancties schijnt onafwendbaar, doch zullen dit sancties zijn van louter economischen aard of zullen zij verdere strekking hebben? En bovendien, wat de een economisch zal beoordeelen, zal de ander beschouwen als „militair". En der gelijke sancties zal Italië niet dulden, ver zekerde de Duce, Zeer juist schrijft het „Berl. Tageblatt: De lawine der gebeurtenissen zal thans aanvangen. Europa moet zich instellen op een tijd van koortsachtige diplomatieke activiteit, waarin als onweders opduikende problemen met elkaar in botsing zullen komen. In het middelpunt daarvan staat niet zoo zeer de aanval op Abessynië als de ItaliaanschEngelsche tegenstelling en ln het nauwste verband daarmede, de toe komstige verhouding tusschen Frankrijk en Engeland, die nu of wel een groote ver sterking zal krijgen, of wel tot een schei ding zal leiden, die onbekende constellaties met zich zou meebrengen. Europa staat aan den vooravond van een buitengewoon gecompliceerden oorlog. Helaas is zoo de situatie juist geschetst. Wij kunnen slechts hopen, dat een her haling van 1914 moge worden afgewend! De Londensche correspondent van de .iavoro Fasclsta" schrijft, dat de koning van Engeland er bij den minister van oor log, Halifax, op zou hebben aangedrongen, dat alles zou worden gedaan om een inci dent te vermijden, waardoor een botsing tusschen Engeland en Italië zou ontstaan. Het blad verklaart verder, dat koning George V voortdurend correspondeert met zijn neef Victor Emmanuel. Vermoedelijk zal Engeland besluiten tot opheffing van het wapenembargo naar Ethiopië. Met verheelt zich echter niet, dat een dergelijk besluit kan leiden tot inci denten in de Roode Zee tusschen handels schepen en de Italiaansche vlootstrijd- krachten. LEIDSCHE SCHOUWBURG. N. V. VEREENIGING ROTTERDAMSCH-HOFSTADTOONEEL. Ping-Pong, blijspel in 3 bedrijven van Hans Jaray. Ping-Pong! Zooals de balletjes van tafel-tennis snel wisselen van plaats en richting, zoo golft in dit lichte Fransche blijspel een liefdesspel op en neer, hoe wel niet moeilijk te raden is, wie het spel zal winnen. Het is een pretentielooze comedie, die men het beste doet, niet diepzinnig te gaan ontleden, anders is alle genot als bij tooversiag verdwenen. Veel te beteekenen heeft deze match a deux toch niet: een liefdesduel tusschen twee echtgenooten, die elkaar terugwin nen na een scheiding van ruim een half jaar. Beiden winnen of verliezen, al naar gelang men het nemen wil. Voor een 3-October-avond is dit van dialoog wel geestige blijspel, uitermate geschikt. Licht en luchtig van opzet wordt het ook in dezen trant gespeeld. Vera Bon dam en Dirk Verbeek ping-pongen er als de twee echtelieden danig op los, waarbij Joeki Broedelet en Paul Steenbergen aar dig secundeeren. De schouwburg was vrij goed bezet en heeft van ingenomenheid blijk gegeven door luid applaus. een man passeeren. die ervan wordt ver dacht in Haarlem een vrii groote inbraak te hebben gepleegd. Hij arresteerde den man en toen bleek dat zijn vermoeden juist was. De aangehoudene heet D. van L. en is naar Haarlem overgebracht. Te Amsterdam is een zekere J. A. v. d. M. aangehouden, zonder vaste woon- of verblijfplaats, wiens aanhouding door een groot aantal gemeenten, w.o. ook Leiden, was verzocht wegens oplichting. De eerste ploeg der lichting 1935 van het bereden gedeelte van het 6e regiment veldartillerie in opleiding tot ir-'nro'.daat bii de treinafdeeling der le artillerie- brigade te 's Gravenhage zal 30 November in het genot van groot verlof worden ge steld. BINNENLAND. Het uitnemend geslaagde 3 October- feest in de Sleutelstad (8e Blad). Het bezuinigingsontwerp door de Tweede Kamer aangenomen (4e Blad). De negende bondsdag van Horecaf (Bin nenland, 5e Blad). Nieuwe opcenten op belastingen; een wetsontwerp ingediend (Binnenland 5e BI.) Familiedrama te Batavia; 2 dooden en 2 gewonden (Uit Ned. Oost-Indië 5e Blad). Dieseltrein verpletterde een melkauto te Nootdorp; de chauffeur en een 12-jarige jongen gedood (Gemengd, 4e Blad). Aljechin wint in 30 zetten van Euwe in de eerste partij om het wereld-schaak kampioenschap (Sport, 3e Blad). BUITENLAND. De Italianen in Abessynië in opmarsch (2e en le Blad) Naar het einde van den Duitschen kerk strijd? (Buitenland, le Blad). Berlijn demonstreert positief dat aan Oostenrijk een non-agressie-pact is voor gesteld (Buitenland, le Blad). De Engelsche conservatieven in congres bijeen (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. BULGARIJE. Het verijdeltlc complot. Omtrent den verijdelden opstand en den afgekondigden staat van beleg wordt in een officieel communiqué o.a. het volgende gezegd: De regeering was reeds eenigen tijd in het bezit van gegevens omtrent1 een plan van actie van een groep warhoofden, die in het leger en het staatsleven onrust bracht. Hun actie had ten doel, het staatshoofd en de regeering ten val te brengen en den burgeroorlog te ontketenen. Deze gevaarlijke samenzwering kon men in haar vollen omvang op het spoor ko men. De samenzweerders waren voornemens de feestelijkheden op 3 October te benut ten, om hun duistere plannen in samen werking met bepaalde politieke avontu riers uit te voeren. Tot dit doel is ook voor eenige dagen de beruchte emigrant en staatsmisdadiger Dotsje Oesoenoff aan het hoofd van een gewapende bende op onwettige wijze het Bulgaarsche grondgebied binnengedron gen. Voorts hebben militaire autoriteiten in het grensdorpje Sliwnitza den bekenden beroepsmisdadiger reserve-kolonel Welt- sjelf kunnen arresteeren, die reeds eenigen lijd ai het buitenland woonde en trachtte op onwettige wijze Sofia binnen te komen. De regeering. die van de plannen der samenzweerders volkomen op de hoogte is, heeft drastische maatregelen genomen om het complot in de kiem te smoren. De samenzweerders zijn gearresteerd en zullen zich voor het gerecht moeten ver antwoorden. Om de orde in het binnenland te verze keren heeft de regeering met onmiddellij- ken ingang over het geheele land den staat van beleg afgekondigd en de rechtspraak aan de militaire rechtbanken opgedragen. Over het aantal verrichte arrestaties zijn nog geen definitieve gegevens bekend ge worden. Volgens een mededeeling van het hoofd der politie bevinden zich onder de in ar rest gestelde personen, behalve de vroe gere minister van financiën, Todoroff, en de reserve-kolonel Weltsjeff, ook de vroe gere directeur-generaal van het staatsin stituut voor propaganda, Pentsjeff, de vroegere directeur van de staatslandbouw- bank, Andrejeff, en de vroegere commissa ris van politie, overste Macholeff. Ook de vroegere minister-president Georgieff is gearresteerd. Nader wordt nog gemeld: Ter uitvoering van de door de regee ring aangekondigde maatregelen is de po litie overgegaan tot arrestatie van veertig civiele personen, die beschuldigd worden te hebben deelgenomen aan en op de hoogte te zijn geweest van de Putsch-plannen. De meesten van hen behooren tot den Zweno- groep en tot de linkervleugel van de boe renpartij. Verder zijn ongeveer 15 officie ren gearresteerd, die reeds bekend hebben betrokken te zijn geweest bij de Putsch- poging. Alle gearresteerden zijn in handen gesteld van de justitie. Uit de documenten, die bij huiszoekingen in beslag ge"0", zijn, blijkt, dat de samenzweerders vari plan waren aanslagen te plegen op het le den Koning, de Koningin, de leden van de rep^crinP" r-n ongeveer 40 "'^eieren. De men von rle^e officieren varen op een lijst aansreteefcend, die men m beslag ïieeft ge-- nomen bij de officieren, die bij de samen zwering betrokken waren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1