De Engelsch-Amerikaansche
Concessie in Abessynië
Koningin Astrid's droeve dood
LEIDSCH DAGBLAD Derde Blad
Maandag 2 September I935
Groote verontwaardiging in Italië.
Engeland en Amerika zeggen officieel niet er bij
te zijn betrokken.
Hoe de Koningskinderen de droeve tijding ontvingen
JdJN/T IN LITTEKEN,
SPREEKCEL.
O
F.S rCAUSCM -SOMALILAkJD
ONZEkTBC GPCMS
In een gepubliceerd communiqué be
vestigt de regeering van Abessynië het
bericht, dat zij een overeenkomst heeft ge
sloten met een Amerikaansche maatschap
pij, waarbij deze maatschappij de exploi
tatie verkrijgt van de petroleumbronnen
in een uitgebreid gebied langs Italiaansch
Somaliland en Eritrea. Dit gebied omvat
bijna de helft van het Abessynisch grond
gebied.
Het stamkapitaal der maatschappij is
vastgesteld op 50 millioen dollar.
Bovendien is bepaald, dat de regeering
van Abessynië jaarlijks, tot de ontgin
ningsinstallaties geheel gereed zijn, 3 mil
lioen dollar ontvangt.
De maatschappij zal van de olievelden
een buisleiding ter lengte van ongeveer
500 K.M. van Geludia over Harrar naar de
zee laten leggen.
De kosten van het aanleggen der olie
leiding worden op 15 millioen dollar ge
schat. De voorbereidende werkzaamheden
der geologen voor de boringen beginnen
reeds over eenige weken.
Een speciale correspondent van Havas
meldt uit Addis Abeba, dat men in Abes-
sijnsche politieke kringen verzekert, dat
de onderhandelingen over de petroleum
concessies reeds gedurende drie jaar ge
voerd werden. Het laatst was men in on
derhandeling met een Italiaan, die een
Amerikaansch concern vertegenwoordigde,
die zich echter met verschillende punten
van het contract niet kon vereenigen.
Daarop heeft men zich in verbinding ge
steld met andere vertegenwoordigers, die
deze onderhandelingen thans tot een goed
einde hebben gevoerd. In Abessijnsche
kringen verzekert men, dat de geheele
zaak geen politiek karakter heeft. Het ls
Addis Abeba niet bekend of de conces
sionarissen met Engelsch geld werken en
zoo ja, met hoeveel. Men heeft het Engel-
sche gezantschap dan ook niet op de
hoogte gehouden met den stand van de
onderhandelingen.
De Engelsche geoloog Barnum Brown
heeft verklaard, dat hij in 1922 en '23 een
onderzoek heeft ingesteld in het Oosten
van Abessynië of er voldoende olie in den
grond aanwezig was om exploitatie loonend
te maken, doch dat hij daarbij niet tot
bevredigende resultaten gekomen was.
Dit was dan ook de conclusie van het
rapport over zijn onderzoekingen aan de
Anglo American Oil Company. Volgens
zijn meening hebben de jongste bewegin
gen een zuiver politieke beteekenis.
Verder verklaarde hij dat wel potasch
gevonden was. in voor den export loonen-
de hoeveelheden.
De „African Exploitation and Develop
ment Corporationis opgericht onder de
wetten van den Staat Delaware op 11 Juli
j.l. met een kapitaal van 5000 shares elk
ter waarde van 100 dollar nominaal.
Als oprichters zijn genoemd: Arthur
Britten, Edward Williams en Vincent
Westrup Echter zijn de hoofdaandeelhou
ders. die zij vertegenwoordigen, niet ge
noemd De Engelschman Francis Rickett
is in Amerika weinig bekend.
De statuten machtigen de maatschappij
tot het boren naar petroleumproducten en
het zoeken naar edelgesteenten, goud, zil
ver en asphalt. Verder mogen natuurlijke
bronnen worden geëxploreerd en geëxploi
teerd.
De maatschappij heeft het recht, Indien
zich een noodtoestand voordoet, de met de
Abessynische regeering gesloten overeen
komst met een termijn van negentig dagen
op te zeggen.
Bij onteigening van de verschillende ge
bieden, waarin de maatschappij werkzaam
zal zijn, heeft de regeering haar steun be
loofd.
De maatschappij heeft het recht, alle
soorten van bitumineuse grondstoffen te
explolteeren.
Zij heeft ook preferentie bij het verlee-
nen van verdere concessies bij de ontdek
king van edele metalen en edelsteenen.
De maatschappij is contractueel ver
plicht binnen een jaar een plan op te
stellen en dan binnen vijf jaar met boren
te beginnen, totdat genoeg petroleum ont
dekt is, om de Ethiopische behoeften te
dekken en om bovendien jaarlijks twee en
een half millioen ton petroleum te expor
teeren.
De uitvoer zal In Abessynië aan geen be
lastingen en douanerechten onderhevig
zijn.
Zoodra een geschikte haven gevonden is,
moet met den aanleg van pijpleidingen be
gonnen worden.
Interview met Rickett.
De correspondent van „Daily Telegraph",
die een onderhoud met Rickett had. bracht
in herinnering, dat Mussolini nog onlangs
heeft verklaard, dat hij alle rechten van
het Britsche rijk zou eerbiedigen. Op de
vraag, of de thans gesloten conventie on
der die rechten viel. antwoordde Rickett:
„Zeer zeker".
De correspondent vroeg vervolgens, of
ook Italië in de gelegenheid zou worden
gesteld van de voordeelen der concessie te
profiteeren. Hierop antwoordde de heer
Rickett: „Ik heb Italië indertijd geholpen
op de oliemarkten van het Nabije Oosten in
Irak, en ik geloof, dat er volop gelegenheid
is voor den Duce, in een gastvrij land als
Abessynië, exploitatiegelegenheden te vin
den, zonder tot de wapenen behoeven të
grijpen".
De correspondent vroeg den heer Rickett
„Hoe staat de zaak nu met het Tsana-
meer? Wordt er onderhandeld over een
controle op den watertoevoer door den
Soedan en Egypte, met medewerking van
Abessynië?"
Hierop antwoordde Rickett: „Dit is een
kwestie tusschen Londen en Addis.Abeba,
want hier staan politieke belangen op het
spel Men staat op het standpunt, dat uit
sluitend keizer Haile Selassie bevoegd is
gezag over deze wateren uit te oefenen. Het
is derhalve de taak van de Abessijnsche
regeering. over dit onderwerp een overeen
komst te sluiten, welke zij met het oog op
's lands toekomst het meest raadzaam
acht".
„Is het waar", vroeg de correspondent
ten slotte, „dat u een syndicaat hebt ge
vormd voor de watervoorziening van Egyp
te en den Soedan?" Toen glimlachte
Rickett raadselachtig en zei alleen: „Zou
dat niet reusachtig zijn?"
De heer Rickett had nog een andere op
dracht in Abessynië, en wel uit naam van
Egyptenaren van alle gezindten, die Abes
synië, in geval van een oorlog, gaarne zou
den willen helpen. Men gelooft, dat dit op
de meest practische wijze kan geschieden,
door het ten geschenke geven van vliegtui
gen voor het vervoer van gewonden en van
geneesmiddelen, daar de wegen van Abes
synië zeer slecht zijn. Daarom is het plan
opgevat, zes Douglas-vliegtuigen, met een
snelheid van 320 km per uur, voor dit
Roode Kruis-werk aan te bieden.
Italië verontwaardigd.
In Italië is natuurlijk een storm van
verontwaardiging ontketend.
De „Lavore Fascista" plaats het bericht
onder het opschrift: „Het ware gezicht
van het Engelsche imperialisme onder
het volkenbondsmasker" .Een Enzelsch
consortium maakt de Abessynische regee
ring een concessie voor de exploitatie der
bodemschatten van Abessynië afhandig",
doch geeft overigens zelf geen commen
taar.
De „Tribune" plaats boven het bericht
het opschrift: „Het gaat om petroleum en
niet om den Volkenbond".
Uitdrukkelijk wijst het blad erop. dat
deze Engelsch-Amerikaansche overeen
komst meer Engelsche dan Amerikaansch
is. om niet te zeggen uitsluitend Engelsch.
Door deze overeenkomst wordt vooral
ook het beroemde voorstel van Eden. de
haven van Zella aan Abessynië te geven,
in een nieuw origineel en veelzeggend
licht geplaatst.
De totstandkoming van de overeen
komst meer Engelsch dan Amerikaansch
slag voor de Italiaansche belangen en
heeft juist bil den bijzonderen toestand
van het oogenbllk geheel het karakter van
een vuistslag in den rug van Italië, zoowel
van de zijde van den Negus, als van
Engeland.
De tot stand gekomen overeenkomst
legt een wespennest van politieke en juri
dische kwesties bloot. Wellicht ware het
luist van een Gordiaanschen knoop te
spreken die slechts door het zwaard door
midden gehakt kan worden.
In lange beschouwingen noemt het blad
de sluiting van de overeenkomst een ern
stige schending van de internationale ver
plichtingen van Engeland
Men zal hiertegen wellicht Inbrengen,
dat het contract door den Negus is ge
sloten met een particuliere maatschappij,
die men niet met de Engelsche regeering
kan vereenzelvigen. In plaats hiervan
treedt echter het politieke probleem.
Het blad stelt de vraag, of de regeering
te Londen van deze besprekingen wist. Op
deze vraag kan slechts één antwoord ge
geven worden. Geen financieel consortium
zou de domheid begaan, onderhandelingen
te voeren over economische concessies in
een land. dat spoedig tot het tooneel van
een oorlog zal worden, wanneer het niet
zeker is van den steun van een machtige
regeering.
Zelfs uitgaande van de onwaarschijnlijke
veronderstelling, dat het Foreign Office
niet van de onderhandelingen oo de hoogte
was gesteld, lijdt het geen twijfel, dat het
financieels consortium met zekerheid op
een dergelijken steun kon rekenen.
Maar al te dikwijls hebben de petroleum-
industrieelen zich in het verleden van de
diplomatieke en militaire sterkte van
Engeland bediend zonder daarbij de ge
heele regeering mede in de zaak te be
trekken
Het blad stelt voorts de vraag: „Is de
Engelsche regeering besloten wegens de
Abessynische petroleum in conflict met de
Italiaansche regeering te geraken? De
Engelsche regeering heeft reeds Engelsche
kruisers naar strategisch belangrijke pun
ten van het Suez-kanail. naar Port Said
Haifa. Alexandrië Cyprus en Akkra ge
zonden.
Het blad vraagt voorts, wat de Engel
sche Labour Partij, die steeds zoo oprecht
gestreefd heeft naar de her-verdeeling
der koloniale rijken en der grondstoffen,
thans zal zeggen.
Ten slotte stelt het blad de vraag of de
Engelschen. die den oorlog tegen Italië
tot verdediging van de internationale
moraal prediken eveneens bereid zijn,
voor de aandeelhouders van een petro-
leummaatschappij te strijden Het ant
woord op deze vragen kan niet lang op
zich laten wachten.
De „Glornale d'Italia" vestigt op 4 pun
ten de aandacht.
Ten eerste volgens de mededeelingen
van de „Daily Telegraph" zou de conces
sie, die de Engelsch-Amerikaansche maat
schappij heeft verworven, een tweeledige
schending beteekenen van de verdragen,
die Engeland in 1891. 1894 en 1906 met
Italië gesloten heeft.
Van een schending zou sprake zijn,
«enerzijds omdat monopolistische maat
regelen in de verdragen uitgesloten zijn.
anderzijds omdat het gebied der concessie
in buitengewone mate ook die zóne van
Abessynië zou omvatten, die uitdrukkelijk
voor de Italiaansche belangen gereser
veerd was.
Ten tweede, in zijn in het Lagerhuis ge
houden rede heeft de Engelsche minister
van buitenlandsche zaken herhaaldelijk
verzekerd, dat hij zeer wel begrip had voor
de expansiebehoeften van Italië.
Engelsche bladen hadden erop gewe
zen. dat Italië zijn expansie-behoeften
langs vreedzamen weg zou kunnen bevre
digen. De .Daily Telegraph" en zijn geest
verwanten moeten nu maar eens ver
klaren. hoe deze in Engeland erkende
Italiaansche rechten en behoeften bevre
digd kunnen worden, wanneer thans ook
in Abessynië Engeland zelf de laatste eco
nomische mogelijkheden, die nog op de
wereld overgebleven zijn, voor zichzelf
buit wil maken
Ten derde, de aan den Volkenbond
trouwe Engelsche bladen, met de „Daily
Telegraph" aan het hoofd, hadden steeds
staande gehouden, dat de Engelsche re
geering bij de Abessynische kwestie niet
politiek geïnteresseerd was. De Engelsche
houding is volgens hen alleen door hooge
idealen bepaald
Ten vierde, Mussolini heeft in zijn te
Bolzano afgelegde verklaring er opnieuw
uitdrukkelijk op gewezen, dat het fas
cistische Italië alle imperialistische be
langen van Engeland zou eerbiedigen.
Mussolini heeft het oog gehad op de reeds
bestaande Engelsche belangen. Hij heeft
echter geen blanco-wissel onderteekend.
Vernomen wordt, dat Mussolini een offi
cieel rapport omtrent het contract af
wacht. Een woordvoerder der Italiaan
sche regeering bevestigt echter, dat de
concessie in geen geval zal worden erkend.
Mussolini zal zijn bezwaren baseeren op
de drie overeenkomsten, welke door Italië
en Groot-Brittannië in 1891, 1984 en 1906
zijn gesloten.
Engeland zegt van niets te weten.
De Engelsche regeering heeft een offi
cieel communiqué gepubliceerd met be
trekking tot de berichten aangaande het
verleenen van een concessie voor de ex
ploitatie van petroleum en mineralen in
Abessynië.
Zij zegt daarin, dat de Engelsche regee
ring tot nu toe geen enkele bevestiging van
dit bericht heeft ontvangen, doch dat zij
het noodig heeft geacht, den Britschen ge
zant te Addis Abeba ervan in kennis te
stellen, dat dergelijke concessies ongetwij
feld op grond van artikel twee van 't drie-
mogendhedenverdrag van 1906 het onder
werp van besprekingen zouden moeten
uitmaken tusschen de Engelsche, Fran-
sche en Italiaansche regeeringen.
Onder deze omstandigheden is de En
gelsche gezant te Addis Abeba dan ook
gemachtigd, den keizer van Abessjmië er-
Het Belgische hof heeft den rouw aan
vaard voor zes maanden.
Sedert Zaterdagavond weten de twee
oudste kinderen van Koning Leopold en
Koningin Astrid. het bijna 8-jarige prin
sesje Josephine Charlotte, en de vijfjarige
prins Boudewijn, welk vreeselijk onheil
hun ouders heeft getroffen.
Koning Leopold had eerst het Inzicht te
kennen gegeven zelf zijn kindertjes van
den tragischen dood van hun moeder op
de hoogte te brengen, maar toen hij het
oogenblik gekomen achtte om zich van
dezen allertreurlgsten plicht te kwijten,
begaven hem de noodige krachten. De
Jonge, zeer geschokte vorst, verzocht dan
ook de gravin du Roy de Bllcquy, hofdame
van Koningin Astrid, het prinsesje en het
prinsje op deze droeve tijding voor te be
reiden.
Met veel voorzorgen vertelde de gravin
aan de moederloos geworden kinder
tjes. dat hun vader en moeder een
verre reis hadden ondernomen, dat er
reizen zijn, waarvan men niet altijd en
soms in het geheel niet meer terugkomt
en dat zij hun geliefd moedertje helaas
niet meer zouden terugzien.
Prinses Josephine Charlotte begreep het
eerst wat de gravin bedoelde en barstte
in tranen uit. Prins Boudewijn keek eeni-
gen tijd verwonderd zijn weenend zusje
aan, begreep toen op zijn beurt wat er was
geschied en vroeg weenend naar zijn moe
dertje.
Eenige oogenblikken later verscheen de
Koning en drukte langdurig zijn kinderen
aan het hart.
Honderdduizenden hebben Zaterdag en
gisteren nog gedefileerd langs de baar,
waarop Koningin Astrid's stoffelijk over
schot rust.
Koninklijke gasten.
De „N.R.Crt." meldt nog:
Naar iemand uit de hofhouding ons
mededeelde was het weerzien van Koning
Leopold en van Koningin-moeder, Elisa
beth, die sedert maanden, in Italië vertoef
de en aldaar laving van haar zielesmart
en genezing van haar ondermijnd gestel
hoopte te vinden, hartverscheurend Zon
der één woord te spreken viel Koningin
Elisabeth, snikkend, in de armen van
haar, in de hal van het paleis te Laeken,
samen met zijn broeder, prins Karei, graaf
van Vlaanderen, wachtenden zoon. Prinses
Marie José en prins Karei, zelf diep be
wogen, spanden zich in om moeder en
zoon, op dezelfde plaats waar, anderhalf
jaar geleden, het verminkte lijk van
Koning Albert werd binnengedragen,
troostende woorden toe te spreken.
Ook het betreden van de doodenkamer
in het palels te Brussel door de Koningin
moeder en prinses Marie José, samen met
Koning Leopold en prins Karei, moet een
pathetisch oogenblik zijn geweest. Niemann
mocht de vorstelijke personen bij de jonee
doode Koningin volgen. Lang bleven
Koningin Elisabeth en prinses Marle Jo<?
naast het wit zijden bed waarop Konlnein
Astrid. als een doode fee, tot Maandae
avond nog zal rusten, geknield in gebed
verzonken.
Toen Koning Leopold de kamer verliet
liepen de bittere tranen hem nog van
wangen.
de
Verder is de Prins van Beieren, een
jongere broer van Koningin Elisabeth te
Brussel gearriveerd.
De Hertogin van Vendome, geboren
prinses Henriette van België, zuster van
wijlen Koning Albert kwam Zaterdagmid.
dag.
Veertien leden van de koninklijke faml.
lie van Zweden en Denemarken worden
heden te Brussel verwacht. Zij zullen de
reis van Malmö en Kopenhagen tot Brus-
sel per vliegtuig maken. Het vliegtnie
blijft tot Woensdag te Brussel.
Voorts is het niet, zooals gemeld werd
de prins van Wales, maar wel de hertog
van York, die de Britsche koninklijke
familie te Brussel zal vertegenwoordigen
De prins, vergezeld van 'n adjudant, heeft
het inzicht, indien het weer niet al te
ongunstig is, heden per vliegtuig naar
Brussel te komen.
Men zal zich herinneren, dat de hertoe
van York slechts eenige weken geleden de
Brusselsche tentoonstelling bezocht en
samen met Koning Leopold en Koningin
Astrid deelnam aan een schitterend nacht
feest. georganiseerd in het paviljoen van
Groot-Brittanje. De prins danste toen
herhaaldelijk met de Belgische koningin.
Alfons XIII, de voormalige koning van
Spanje, die thans in Oostenrijk verblijft
heeft bij het vernemen van den vreeslij
ken dood van koningin Astrid, de markie.
zin de Vlllalobar, echtgenoote van den ge
wezen Spaansch ambassadeur te Brussel
verzocht in zijn naam een krans te bezorg
gen op het Koninklijk Paleis te Brussel
waar het stoffelijk overschot van de over
leden Koningin rust. Vergezeld van den
prins de Ligne heeft markiezin de Villa-
lobar Zaterdag in de chapelle ardente een
krans neergelegd met de Spaansche kleu
ren en het opschrift: „Alfons XIII".
Uit Parijs wordt officieel bericht, dat d(
president van de Fransche republiek bij d(
begrafenis van Koningin Astrid vertegen'
woordigd zal zijn door den heer Laroche,
ambassadeur van Frankrijk te Brussel ei
de Fransche regeering door minister va:
staat Louis Marin en den minister ra>
Justitie Berard. De Fransche delegatie
vertrekt heden uit Parijs.
De uitvaart op morgen zal zoowel da
A.V.R.O. als K.R.O. worden uitgezonden.
van in kennis te stellen, dat de Engelsche
regeering. voor zoover het haar aangaat,
den keizer moet aanraden de concessies in
te trekken.
Er wordt voorts op gewezen, dat noch
officieel, noch officieus eenige steun is
verleend door de Britsche regeering bij de
tot standkoming der overeenkomst van de
..African Exploitation and Development-
Company" met dc regeering van Abes
synië. De Britsche regeering heeft reeds
bij verschillende gelegenheden uiteenge
zet geen economische belangen in Abës-
synië te hebben, behalve in de buurt van
het Tsanameer.
Bovendien wenscht de Britsche regee
ring geen enkelen stap te doen, welke de
tot standkoming van eenige overeenkomst
tusschen Italië en Abessynië in den weg
zou kunnen staan.
De Britsche regeering was dan ook be
reid een later tijdstip af te wachten om
de belangen in Egypte en den Soedan te
behartigen en het verleenen van steun bij
de totstandkoming van de concessie be
hoort dan ook tot het laatste, waartoe de
Britsche regeering zich bereid zou kunnen
verklaren.
Ook Amerika steunt niet.
De Amerikaansche regeering heeft ver
klaard dat zij zich om plannen van parti
culieren niet kan bekommeren maar al
leen erop zal letten dat de Amerikaansche
belangen in het buitenland niet worden
achtergesteld of minder worden beschermd
dan die van andere volken. In politieke
kringen gelooft men intusschen. dat de
Amerikaansche regeering deze belange
loosheid niet lang zal volhouden en zich
weldra zal gaan interesseeren wanneer de
overeenkomst werkelijk zal worden nage
komen en belangrijke bestellingen daaruit
zouden volgen.
Minister Huil verklaarde aan de jour
nalisten, dat er geen enkele mogelijkheid
bestaat, dat de regeering der Vereenigde
Staten als gevolg van de concessie-verlee
ning bij het ItaliaanschAbessynisch
conflict betrokken wordt.
In antwoord op een vraag of het niet de
gewoonte van de Amerikaansche concerns
was, het ministerie van Buitenlandsche
Zaken te raadplegen alvorens zoo groote
transactie in den vreemde aan te gaan,
verklaarde minister Huil, dat dit onder de
regeering van Roosevelt niet het geval was
WEEKBLADEN.
De „Wereldkroniek" van deze week geelt
bijzonderheden betreffende de gevangenis
te Malang op Java. Voorts over de Struis
vogelfarms te Los Angeles. K. W. L. Be-
zemer schrijft een artikel over vliegtuigen
die nimmer vlogen, een en ander verlucht
met verscheidene foto's.
Diplomaticus betoogt in de „Haagsche
Post", dat Frankrijk op een keerpunt staat
Emil Ludwig wijdt eenige kolommen aan
den onlangs overleden pacifist Helmuth
von Gerlach. Johan Fabricius is thans bij
de Alfoeren aangeland en schrijft over zijn
bevinding. Verder bevat het blad, zooala
steeds, tal van andere lezenswaardige ar
tikelen.
MODDERPOELEN TE KATWIJK ZEE.
Naar aanleiding van de overstroomin
gen, die tengevolge van de hevige onwe-
ders, gepaard gaande met zware regens,
plaats vonden in het centrum van Katwijk
aan Zee (Boulevard Louwestraat en de
Bestevaerstraat i vestigen eenige badgas
ten uit de bedreigde omgeving er de aan
dacht op, dat de veel te nauwe rioleerlng
aldaar, de toegevoerde watermassa niet
lozen kan. zoodat de straten in zeer kor
ten tijd in een kwalijkriekende modder-
zee worden herschapen Zij hoorden, dat
zulks bij elke stortbui voorkomt en zij vra
gen zich af, waarom aan deze onhoud-
baren wantoestand, die sinds Jaren duurt,
niet paal en perk gesteld wordt, bijv. door
een noodriool naar het strand. Er zal h.l.
door den gemeente-architect wel iets op
te vinden zijn, om hierin verbetering te
brengen.
MIJ. OCEAAN.
POLYDORUS, Java n. Amsterdam, 31 Aug.
te Penang.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
DAMSTERDIJK, R.dam n. Pacific Kust,
30 Aug. te Willemstad.
ROTTERDAM, 30 Aug. van New York naar
Halifax.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
EUTERPE. 31 Aug. van Amst. n. Bordeauï
AMAZONE. 31 Aug. v. Amst. n. Kopenh.
PLUTO. 31 Aug. v. Amst. n. Gothenburg.
TELAMON, 30 Aug. van Lissabon n. Amst.
VENEZUELA, 29 Aug. van Curacao naar
Puerto Cabello.
SILVER-JAVA-PACIFIC LIJN.
KOTA INTEN, 30 Aug. v. Calcutta naar
Sabang.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
EMMAPLEIN, Lulea n. R.dam, pass. 31 Aug
Holtenau.
FRIESLAND, 31 Aug. van Kotka n. Rdam
SCHIELAND. 30 Aug. v. de Tyne te Rouaau
St. ANNALAND, 31 Aug. van de Tyne naar
Hamburg.
ZEELAND, 30 Aug. van de Tyne n. Stettm,
MIRACH, Onega n. Birkenhead, pass.
Aug. Kaap Wrath.
STOLWIJK, 30 Aug. v. Sluiskil te Venetie
TELA, n. Archangel, pass. 30 Aug. Noord-
MAGDALA, 30 Aug. van Port Said naar
Pauillac.
ALBIREO, 30 Aug. van Garston te Barrl
PARKHAVEN, 28 Aug. van Santos naar
Antwerpen.
TARA. 31 Aug. van Vlissingen naar M°D'
te video.
LAUWERZEE, sleepboot. 30 Aug. v. K.dao
te Hamburg, met de lichter Neerland"
op sleeptouw.
BATAVIER VIII, 30 Aug. van Bordeaux n.
Rotterdam.
30