Jfiao Jaargang WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1935 No. 23137 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: SO ets. por regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven JO ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANTi Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f2 35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per mnd.j Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. NA ZONNESCHIJN KOMT REGEN Gaat „Pluvius" weer heerschen? Over dezen zomer hebben wij toch wer kelijk niet te klagen: we hadden zóóveel ion. dat de boeren over de droogte begon- aen te jammeren en dat de vacantiegan- gers haast zonder uitzondering met ge bruinde wangen en enthousiaste verhalen over „geen-één-dag-regen" konden terug tomen. Regen: we wisten nauwelijks meer, vat dat was! „Regen" leek een onwezen lijk begrip, regen vlèl niet meer en natte, glibberige straten leken alleen nog maar bestaanbaar in dlè landen, waar het ge middelde der regenval vèr boven het nor male ligt, of waar overstroomingen aan de orde van den dag zijn. Nee: In óns landje was 't over 't alge meen best in orde! De zon knipoogde lederen morgen vriendelijk aan 't firma ment, zoodat een ieder, die vrij had, wer kelijk plannen kon maken. En we zegen den de Bilt, die altijd maar zoo gunstig Keet profeteerenDe ijscomannen tierden hoogtij, konden hun leveranties bijna niet af, de zwembaden waren over- tol, niemand had zijn zomerkleedlng voor niets aangeschaft. Het was voor de meesten onzer, wier brood niet afhankelijk is van een regen- !bul. een heerlijke, warme zomer, die alle lombere voorspellingen van het voorjaar in 't ootje nam. Tot plotseling: gisteren! Wat was eraan de hand? Men keek benauwd naar den hemel, vaaruit in zoo langen tijd geen droppel Sater was gevallen en waaruit nu maar opeens de stralen omlaag stroomden. IVég waren in een oogenblik alle illu- 's van hen, wier vacantie in de laatste k van Augustus valt. Het was kil en lig: regenjassen, die we ergens veilig ipjeborgen hadden, moesten te voorschijn ■baald worden en we kregen een koude che, die niet meeviel: een voorproefje [van de naderende herfst. Grauw was de hemel, kletsnat lagen de traten en wegen voor ons uitgespreid, sodderspatten bevuilden onze kleeren. In de badplaatsen treurde men over het llroostelooze uitzicht op zee, op de plotse ling verlaten Kaag zag men geen vroolijke beetjes en in zonneweelde badende zeilers am, in de stad zaten de menschen vei lt opgeborgen en waren blij thuis te zijn, au de waterslierten traag langs de ramen lispelden We rilden allen, werden somber ge hemd en dachten: uit is het met de pret, uit met den glorierijken, stralenden zo mer... Aan alles komt een eind: een nieuw jaargetij gaat zoetjes-aan zijn rechten eischen! Den ganschen dag bleef bet maar druilen of gieten: zaken, waar aan we totaal niet meer gewend waren, raken, die ons een gevoel van „natte kat ten" bezorgden. Als climax kwam toen vannacht het knallende onweer en 't bracht onze hoog gestemde zomergedachten heelemaal van ie kook. Maar ziet: vanmorgen zag 't er naar uit. alsof juist dat onweer alles weer heer lijk had schoongeveegd: er was weer zon, en blauwe lucht, de ijscomannetjes gingen opnieuw luid tinkelend op weg, het leven werd weer mooi! Zou het dus niet met den zomer ge- iaan zijn? Wij hopen het voor hen, die oog van hun vrije weken moeten profi leren. voor hen die zon en warmte niet kinnen of willen missen! Maar de Bilt geeft ons niet veel hoop Zn zélf een oogje in 't zeil houdend, zijn *e er ook niet van overtuigd, dat de blauwe hemel en de gulden zonnestralen, üe dezen zomer zoo menig festijn hielpen gelukken, het van „Pluvius" zullen win tin. Er zijn ons te veel wolken, 't lijkt niet pluis meer. 't is te kil ln de lucht. We houden tóch maar goede hoop: het mooie weer, waarvoor we zoo dankbaar karen, mag ons vóór September toch teker niet in de steek laten. DE NIEUWE RAAD. Zooals gebruikelijk, is de Nieuwe Ge meenteraad den eersten Dinsdag in Sep- 'smber bijeengeroepen. De leden zullen ban worden geïnstalleerd om voorts de Vler wethouders te kiezen en de diverse tommissies samen te stellen van leden bit en buiten den raad. Alle aftredende oiet-raadsleden worden weer voorgedra gen. Als eenig punt staat voorts nog op de agenda een voorstel om wederom afwij kend te beschikken op een verzoek van ben oud-agent van politie R. Posthumus 'e IJsselmonde, tot verhooging van zijn Pensioen. GEVAARLIJKE VAL. Hedenmorgen te kwart over acht ver entte de 17-jarige metselaar W. C. v. D. •etkzaamheden aan een plaatijzeren dak *Jn een in aanbouw zijnd perceel ln de e'evaarstraat. Plotseling viel hij van een rbg'o v. 4'/ï a 5 M. en klaagde over pijnen m de beenen. Hij werd door den E. H. D. Wr het Ac. Ziekenhuis .vervoerd. MERKWAARDIGE BEKERS OP DE ZILVERTENTOONSTELLING. „Hansje in den kelder". De aldeeling „Bekers" op de tentoonstel ling van oude zilverwerken alhier is goed vertegerfwoordlgd en telt vele belangrijke, dikwijls fraai gegraveerde of gedreven exemplaren in gebruik bij het Avondmaal, bij de Glldemaaltijden en bij de feesten gegeven door het bestuur onzer steden imen zie b.v. de bekers van Kampen en Leiden), dat het zeker van belang is, de bezoekers opmerkzaam te maken op een paar „echt oud-vaderlandsche" bekers, op deze tentoonstelling aanwezig n.l. de molenbeker, de dobbelsteenbeker en zeker niet ln de laatste plaats de beker bekend als „Hansje in den kelder". De molenbeker bestaat uit een zeer fraai gegraveerde kelk, die tot voetstuk dient voor een molen, van wieken voorzien en met een wijzerbord aan de achterzijde. De toegang tot den molen wordt gevormd door een ladder, waarop de molenaar, met een zak koren op den rug, die hij naar zijn molen brengt. Langs den ladder loopt een holle buis. Men draait nu den beker om, waardoor de kelk boven en de eigen lijke molen op zijn kop komt te staan, vult de kelk met wijn, blaast krachtig in de buis, waardoor de wieken beginnen te draaien. De kunst bestond daarin, den beker te ledigen, vóórdat de wieken op hielden te draaien. Tegelijk met de wie ken draalt het op de achterzijde aange brachte wljzerbordje mede en dit wijst, wanneer de molenwieken stil blijven staan, het aantal keeren aan. dat de drinker, wanneer hij er niet in slaagt den beker op tijd te ledigen, „tot* straf" hem moet uitdrinken of wel het aantal ronden, dat hij als boete te geven heeft. Een drietal dezer curieuse bekers, allen uit het mid den der 17e eeuw, zijn op deze tentoon stelling te zien. Bij den dobbelbeker was óf in den voet óf wei binnen een bol van draadwerk, die tot versiering dienst deed, een dobbel steen aangebracht, die, wanneer er ge dronken werd, mede bewoog en na ledi ging van den beker het aantal malen aangaf, dat men dien moest ledigen, óf wel het aantal ronden dat men te geven had. Van de twee bekers van dit type, die op de tentoonstelling ingezonden zijn, heeft de curieuze kroes van het koeken- bakkersgilde te Deventer den dobbelsteen in den voet, terwijl in den anderen beker de steen in een bol is aangebracht. Bei de dateeren uit het midden der 17de eeuw; de Deventer beker is voorzien van het jaartal 1659 Een geheel ander doel had de beker, die onder den naam „Hansje in den kelder" bij onze voorvaders bekend was. Deze bestaat uit een schaaltje op fraai gedre ven voet. In 't midden van het schaaltje bevindt zich een holle bol, die van onde ren van openingen voorzien is. Van bo ven heeft de bol eveneens een opening. Schenkt men nu wijn ln het schaaltje, dan dringt deze eerst door de openingen rond den bol, die een klein verguld zilve ren beeldje, waaraan van onderen een hol bolletje bevestigd is, naar boven duwt. Het beeldje „Hansje" komt uit den kelder en vertoont zich aan het verbaasde oog, meestal om aan te duiden, dat in 't ge zelschap een der dames vermeerdering van familie verwachtte. Op de 17de eeuwsche stillevens ziet men dit soort bekers, waarvan een tweetal oo de tentoonstelling aanwezig zijn. nog al eens afgebeeld. De een werd door een Leidsch. de tweede door een zilversmid uit Vlissingen vervaardigd. GOUDEN ECHTVEREENIGING. Het echtpaar Van RosseMeyer. Heden zijn de bruidsdagen ingegaan van het echtpaar Van RosseMeyer, wo nende Koolgracht 10, dat op 9 September 1885 in het huwelijksbootje stapte Johannes van Rosse heeft den 70-jari- gen leeftijd bereikt er. geniet nog een goede gezondheid, evenals zijn vier jaar oudere echtgenoote Maria Meyer, niet wie wij dezer dagen een praatje maakten in haar propere woning, waar ondanks de geringe inkomsten, er alles zoo keurig geverfd en goed onderhouden uitziet. „Ja," antwoordde zij, op onze goedkeu rende opmerking daarover, „je moet altijd zooveel mogelijk zorgen, dat. ook als je 't niet rijk hebt, de boel netjes blijft!" Met genoegen zagen wij, hoe helder van geest, opgeruimd van gemoed en flink ter been nog deze 74-jarige bruid was. die het waarlijk niet gemakkelijk in 't leven heeft gehad. Van haar zeven zoons zijn er in dezen moeilijken tijd niet minder dan vijf werkloos, terwijl er twee af en toe eenig werk hebben. Voorts verheugt het echt paar zich in het bezit van 5 kleinkin deren. Johannes van Rosse was steeds los werkman, v.n. kolendrager; de laatste ja ren geniet hij ouderdomsrente en een uit- keering van maatschappelijk hulpbetoon. Zijn groote liefhebberij is het maken van vogelkooien. Wij zagen er eenige in het gangetje hangen; als er iemand een noo- dlg heeft, kan hij bij hem wel terecht! Wij wenschen het echtpaar prettige da gen toe en hopen, dat het op 9 Septem ber een waar „feest" voor de beide oudjes mag zijn!. DE ALGEMEENE TOESTAND. HET ITAÜAANSCH- ABESSYNISCH CONFLICT. Nog steeds geen nieuws inzake het „groote conflict". Alles wacht thans blijk baar op 4 Sept., wanneer de Volkenbonds raad weer bijeenkomt. Sir Samuel Hoare en Eden zouden thans bezig zijn aan de opstelling van een rap port over alle gezichtspunten van het Abessynische vraagstuk, dat zij op 4 Sep tember te Geneve zullen indienen. Het resultaat van hun arbeid zal het onderwerp van een gedachtenwisseling met de Fransché regeering uitmaken. De correspondent van de „Paris-Soir" te Londen spreekt in dit verband van een uitvoerige nota, die door den Britschen ambassadeur aan Laval zou worden over handigd. De nota zou nader ingaan op de ver schillende posities, waarm de te Genève bijeenkomende landen zich zullen bevin den, indien, zooals men te Rome beweert, de Italiaansche gedelegeerde nog voor het begin der besprekingen den eisch zal in dienen om Abessynié wegens het verza ken van zijn plichten als lid van den Vol kenbond uit te sluiten. De correspondent heeft in diplomatieke kringen den indruk gekregen, dat deze manier om het conflict te verplaatsen, gezien de ingewikkeldheid van den toe stand. kwalijk aanvaardbaar zou kunnen worden geacht. Bevestigd wordt, dat Eden nog een dag te Parijs zal doorbrengen, om, alvorens naar Genève door te reizen, een onder houd met Laval te hebben. De vandaag bijeenkomende Fransché ministerraad zal den door het conflict ontstanen toestand bespreken. Laval zal een uiteenzetting geven van de onder handelingen. welke sedert de conferentie van Parijs langs diplomatleken weg zijn voortgezet. Laval heeft gistermorgen en -middag den Italiaanschen gezant ont vangen evenals den Engelschen ambassa deur. De premier zal flus imstaat zijn om het Italiaansche en het -Sngelsche stand punt nauwkeurig uiteen te zetten. Ook zal de ministerraad zich bezig houden met FrankrUk's houding te Genève Naar verluidt, zal de houding der Deen- sche regeering te Genève afhankelijk zijn OPENING NIEUWE KWEEKSCHOOL. Naar wij vernemen, zal de opening van de nieuwe kweekschool voor voorberei dend onderwijs van de Vereeniging tot Opleiding van Bewaarschoolonderwijzeres sen aan den Vliet alhier, plaats vinden op Dinsdag 10 September a s. des n.m. te halfdrie. Daaraan is een kleine tentoon stelling verbonden van het werk der leer lingen op het gebied van slöjd, teekenen en boetseeren. HET DAK DEED HET NIET MEER Het dak van het perceel Haarlemmer straat 56, hoek Sionsteeg, bewoond door de Wed. v. d. V. bleek niet meer ln goede conditie te zijn. Tenminste: onverwacht schoven er gistermiddag onder geraas plus minus 200 dakpannen vanaf, zoodal een groot gat ontstond. Dit veroorzaakte na tuurlijk wel wat consternatie, maar ge lukkig bleef een ieder gespaard, zoodat het geval zonder persoonlijke ongelukken af liep. De bouwpolitle stelde een onderzoek in, terwijl de steeg werd afgezet. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: Sassenheimsche Stoom-, Wasch- en Strijkinrichtlng „Hollandia". Sassenheim, Teylingerlaan 67 Uittredend Vennoot: Wed. M. C. C. van NiekerkSpeet; J. P. M. van Niekerk; P. C. van Niekerk en M. J. van Niekerk, d.d. 1 Jan. 1935 „De Alphensche Zaadhandel", F. de Vries en Zoon. Alphen aan den Rijn, Raadhuisstraat 243. Door uittieding van den vennoot F. de Vries is de vennootschap onder firma ontbonden d.d. 19 Juni 1935, terwijl de zaak met toestemming van den uittredenden vennoot zal worden voortge zet door E. de Vries, onder den ouden naam De heer J. Brasker, werkzaam als baas bij Wernink's Kalkfabrieken, Hooge Morschweg alhier, hoopt morgen zijn 25- jarig jubileum bij deze firma te herdenken. De heer Bergers heeft bij de rond vraag In de laatste gemeenteraadsverkie zing gevraagd om beplanting met boomen op de markt voor vette koeien, niet om overplaatsing van deze markt, gelijk wij abusievelijk meldden. De heer Jonker, haltechef der N.Z. H.T.M. te Edam is naar hier overgeplaatst en belast met de controle-diensten, ln de vacature wijlen den heer H. v. d. Berg, die onlangs tengevolge van een noodlotti ge aanrijding te Oegstgeest is overleden. De heer C. C F. M. Le Roux, con servator bij de afd. Volkenkunde van het Koloniaal Instituut, is benoemd tot con servator aan het Rijksmuseum voor Vol kenkunde alhier. van het resultaat der besprekingen, die heden te Oslo zullen worden gehouden door de ministers van buitenlandsche za ken der Scandinavische staten. Bij deze besprekingen zal ook Finland vertegenwoordigd zijn. Men acht het waarschijnlijk, dat Denemarken te Genève het standpunt der Britsche regeering zal steunen, maar niettemin wordt er op ge wezen, dat de kleine en pacifistische landen, zooals Denemarken, voorzichtig zijn met sancties en min of meer bezorgd zijn voor de gevolgen van het nemen van economische of militaire maatregelen. De correspondent van de Deilv v»1»- graph" te Addis Abeba meldt, dat de kei zer vastbesloten is, een manoeuvre, die ten doel heeft, de eventueele eerste ope raties tegen Abessynié voor te stellen als eenvoudige politiemaatregelen, te verijde len. Indien, aldus de correspondent, de Italianen het land geleidelijk en bij kleine stukjes tegelijk zouden binnendringen, zouden de Abessyniërs de Italianen tot over de grenzen terugdringen, doch in dien Italië zou besluiten tot een aanval op groote schaal, zou de keizer onmiddel lijk de diplomatieke betrekkingen verbre ken en den oorlog verklaren. De speciale verslaggever van de „Daily Mali" meldt, dat Mussolini hem heeft ge zegd, dat de Italiaansche regeering na af loop van den heden te houden minister raad een verklaring zal publiceeren, waar in zij zegt volkomen bereid te zijn, alle rechten van het Britsche Rijk te eerbie digen en de beweringen van de hand wijst dat Italië plannen koestert, die ln strijd zijn met de Britsche belangen. De Italiaansche en Abessynische arbi ters van de arbitrage-commissie hebben gisteren te Parijs een gemeenschappelijke niet-openbare zitting gehouden, Marconi zal zich ter beschikking stellen van Mussolini na op 12 Sept. een week naar Brazilië te zijn geweest. De dagbladen melden uit Port Said, dat ongeveer 50.000 in Egypte wonende Ita lianen naar Port Said waren gekomen, toen daar gisteren het Italiaansche transportschip „Saturnla" passeerde, waar mee zich de belde zonen van Mussolini, zijn schoonzoon minister Graaf Ciano en eenige duizenden zwarthemden als vrij willigers naar Oost-Afrika begeven. De opvarenden werden bij aankomst en ver trek te Port Said geestdriftig door hun landgenooten toegejuicht. De aartsbisschop van Canterbury en de moderator van den bond van Evangelische Vrije Kerken in het Britsche rijk hebben een gezamenlijken oproep uitgevaardigd om gebeden te houden in verband met het Italiaansch-Abessynische geschil. In hun oproep vestigen zij de aandacht op de bijeenkomst van den Volkenbonds raad van 4 September a.s. en wijzen op de hoogst ernstige zaak die dan te Genève in behandeling komt, welke niet slechts de mogelijkheid insluit van een oorlog tusschen Italië en Abessynié, maar ook van groote beteekenis zal zijn voor het voortbestaan van den Volkenbond als doeltreffend middel tot handhaving van den wereldvrede. Zij verzoeken den geloovigen Zondag a.s. in alle kerken des lands gebeden op te zenden voor het behoud van den vrede. LITHAUEN. Staking van boeren. Onder de boeren is een staking uitge broken, die tamelijk scherpe vormen heeft aangenomen. Naar verluidt moest de poli tie bij een botsing met posten der staken de boeren, die over een afstand van 40 K.M. den hoofdweg naar Zuid-Lithauen tusschen Marianpol-Alytus en Kowno be waken. van de wapens gebruik maken. Hierbij werden twee boeren gedood en verscheidenen gewond, terwijl ook aan de zijde der politie één doode viel en zeven man gewond werden. De politie in de naburige plaatsen wordt versterkt. De boerenbeweging is voorloopig nog beperkt tot het Zuiden van Lithauen en het Soewalki-gebied. Kowno is vrijwel geheel van melk ver stoken. Niet alleen de melkprijzen, maar ook de prijzen van andere landbouwproducten zijn ln den laatsten tijd zoo laag, dat de boeren hun kosten er niet meer door kun nen goed maken. GRIEKENLAND. Een minister bij ex-koning George. De minister van financiën Pesmazogloe heeft te Londen een onderhoud gehad met ex-koning George. Daaromtrent wordt echter strikte geheimhouding be tracht. Levidis, de secretaris van ex- koning George, weigerde eenige mededee- llng te doen en verklaarde, dat de bespre kingen een particulier karakter droegen. Naar volgens de „Times" verluidt, heeft de Grleksche minister ex-koning George van Griekenland verklaard, dat de Griek- sche regeering het plebisciet inzake de kwestie van een eventueelen terugkeer van den koning j?U uitstellen. BINNENLAND Inperking: van vrouwenarbeid; verbod c - bepaalde soorten arbeid te verrichten. (3de Blad). De werkloosheid breidt zich uit (Bin nenland, 3de Blad). De staking te Tilburg omvat ongeveef 1500 man (Binnenland, 3de Blad). Doodeüjke verkeersongelukken te Beek en Donk en te Schalkwijk. (Laatste Berichten, 1ste Blad)* BUITENLAND Rond het Italiaansch-Abessynisch con flict (Buitenland en Tel., 1ste Blad). De sovjet-regeering wijst alle protesten wegens propaganda in andere landen af. (Buitenland, 1ste Blad). De Grieksche minister op bezoek bij ex-koning George (Buitenland, 1ste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. OOSTENRIJK. Auto-ongeval van minister Fey Een protest van den Duitschen gezant. Gisteravond tegen acht uur raakte op de Bundesstrasse Wlen—Linz voor 't plaatsje Gablitz bij Weenen de auto van minister Fey aan het slingeren en reed tegen een boom. De minister bekwam een breuk van het neusbeen en snijwonden in het gelaat. De overige inzittenden van de auto, waar onder de adjudant van Fey, werden licht gewond. Minister Fey. De oorzaak van het ongeluk lag in het feit, dat de bestuurder van de auto van Fey verblind werd door de lichten van een uit de andere richting komende auto. Eerst op 't laatste oogenblik zag hij daar door een vrachtwagen, waarvoor hij trachtte uit te wijken. Daarbij raakte do auto aan het slingeren en reed tegen een boom. Minister Fey is naar het Algemeene Ziekenhuis te Weenen overgebracht. Namens de Duitsche rijksregeering heeft de Duitsche gezant te Weenen, von Papen, bij de Oostenrijksche bondsregeering ten scherpste geprotesteerd tegen onwaarhe den, lasteringen en tendentieuze berichten omtrent den toestand in Duitschland op het gebied der binnenl. politiek, welke in sommige bladen der Oostenrijksche pers den laatsten tijd tegen het rijk en zijn leidende persoonlijkheden zijn gepubliceerd De gedachtenwisseling. welke na do overhandiging van de protestnota volgde en waarbij ook door den Oostenrijkschen minister van buitenlandsche zaken ana loge bezwaren naar voren werden gebracht leidde tot overeenstemming in zoovene dat beide partijen erkenden, dat het ernstig af te keuren is, als de pers van een o£ ander land zich schuldig maakt aan op hitsing of lastering bij de bespreking van de aangelegenheden van een ander land, zijn instellingen en staatslieden en dat er veeleer naar gestreefd dient te worden de pers van beide landen, meer dan tot nog toe het geval is geweest, voor een herstel der normale betrekkingen te benutten. ITALIË. De manoeuvres. De Fransché en Engelsche journalisten, met uitsluiting van alle anderen, zijn in de prefectuur van Bolzano door Mussolini ontvangen. De stoet van auto's, met voorop Musso lini. bereikte het observatorium Revo, waar de koning en de Fransché en En gelsche militaire missies zich reeds be vonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1