76ite Jaargang
DONDERDAG 18 JULI 1935
No. 23102
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Leidsch Crisis-Comité.
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zUn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
j 10 ets. porto te 'betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f- 3-35
per week f. 0.1»
Franco per post f2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.J
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
Verantwoording ingekomen giften 1
Jan. t 'm. 30 Juni 1935 voor zoover verant
woording niet op andere wijze ls geschied.
A. KI. 5.X. 2.opvoering L Stud.
Tooneel Fledermaus f. 668.—; ir. A. M O.
120; N. N. 25.Lunchtafel Rotaryclub
53.29prof. dr G. G K. 5.— X. 2—;
Jubileum L. Dagbl. 250—; R v. W. 2.50;
ultv. Ver. Zangers 66,61; Oud-militair St.
Kon. Mil. Inv. Huis 1.uitv. Emtegeës
37,50: prof. dr. G. G. K. 5.—! Leidsch
Stud.Corps 618.oud-leerlingen dr.
Boens 2.50; De B. 3.30; fa. S 0.12; v.
W. 1.28.
Ger. bijdr. M. en W. F. R. F. 1.—, 1.—,
1—, 1— 1—, 1.—; prof. dr. P. C. H. 2.50,
2.50, 2.50, 2.50, 2.50, 2.50, 2.50; mr J. S.
3—, 3.—; mej. M. H. N. 1.—. 1 1.—, 1—,
1—. 1.—; personeel C. A. Brenn. 16.30,
12,60, 14.10, 13.30, 12.60. 12.60; N N.
10.-. 10.—, 10—, 10—, 10.— prof. dr. J.
D. 2.50, 2.50, 2.50, 2.50; N. N. 2.50, 2.50, 2.50,
2 50. 2.— Verg. v. Huisvrouwen 255,50,
119.85, 70.90; J B Dec/Febr 4.50; Kon.
Mil. Inv.huis 5 80, 5.90, 7 30. 5.70. 7 Ver.
v. Huisvr. 85.55, 108,05, 140.70 Woensdag
collecten 645—, 631.26, 645.25 603 91
638 50, 562.03, 621.95, 531.05 525.04. 558.33
523 96, 508.38, 636.52.
OPENBARE OPLEIDINGSSCHOOL VOOR
U.L.O. MARESINGEL.
Ouderavond.
Onder leiding van het hoofd, den heer
Van der Jagt, hield deze school haar
eersten Ouderavond in dit kalenderjaar.
Voor deze bijeenkomst bestond bij de
ouders als vanouds blijkbaar groote be
langstelling: gerulmen tijd vóór den
aanvang begon het publiek toe te stroo
men en toen precies op tijd werd begon
nen, was de gymnastiekzaal geheel ge
vuld.
Nadat de avond'' met een woord van
welkom was geopend en de notulen der
vorige vergadering waren gelezen en
goedgekeurd, verkreeg prof. dr. van der
Klaauw het woord over zijn onderwerp:
„Het kind in verhouding tot het dier",
aan het slot toegelicht met diverse lan
taarnplaatjes. Blijkens de rustige aan
dacht tijdens de lezing en de geanimeerde
wijze, waarop de aanwezigen op de dik
wijls geestige voordracht reageerden, viel
«en en ander bijzonder in den smaak.
Hierna voerden de oudste leerlingen
der school een zangspel op, gecomponeerd
door en ingestudeerd onder de beproefde
leiding van een der Onderwijzers, den
beer de la Rie, die daarmede een welver
diend succes oogstte. Een woord van
dank mag hierbij niet worden onthouden
aan den voorzitter der Ouder-Commissie,
den heer Groeneveldt, die daartoe aan
het einde der zaal een keurig tooneeltje
had ingericht. Bloemen voor den dirigent,
alsook voor het hoofd der school van ziin
afscheidnemende leerlingen, zoowel als de
uitreiking van een souvenir in den vorm
van een fleurig gebonden boek aan ^lk
der van-school-gaande kinderen besloten
dit nummer van het programma.
Nadat de leider van dezen avond, den
aftredenden secretaris, den heer Versluis
voor zijn jarenlange trouwe diensten had
bedankt, werd gepauzeerd.
De dames-leden der Commissie, mevr.
Boom en mevr. Meyer, beijverden zich
biet het serveeren van een verfrissching
Inmiddels werden stembiljetten ingevuld
ter verkiezing van een nieuw lid in de
Commissie: als zoodanig werd gekozen de
heer Lasschuyt.
Na de pauze werd nog over verschil
lende aangelegenheden van gedachten
gewisseld betreffende inrichting en even-
tueele verbetering van het schoolgebouw,
het schoolfonds en naar aanleiding van
de rede van prof. van der Klaanw de
belangen van den Leidschen Hout.
Met een woord van dank en opwekking
tot voortdurende belangstelling werd deze
uitnemend geslaagde ouderavond be
ëindigd.
DE GRAAL BETUIGT TROUW
AAN HET GEZAG.
Een 150-tal lden van de R.-K Graal
heeft gisteravond hulde en trouw betuigd
aan de wereldlijke en geestelijke autori
teiten onzer stad.
Omstreeks kwart over acht vertrokken
de Graalmeisjes in hun kleurige costuums
van het Graalhuis aan de Hooigracht en
marcheerden naar de Lakenhal, waar zij
op het binnenplein werden ontvangen.
Nadat een spreekkoor zich had laten hoo-
ren, hield een der leidsters een korte toe
spraak en bood den burgemeester een oor
konde aan. Deze dankte met eenige wel
gekozen woorden voor deze trouwbetui-
svH? vai?.een vereeniging, die zijn volle
sympathie heeft en voor welker toenemen-
os groei en bloei hij zijn beste wenschen
uitsprak.
Daarna marcheerde de stoet naar de
,van deken Homulle aan den Hee-
haal'd Waar de Pl€cnt'Sh«id werd her-
TERAARDEBESTELL1NG VAN DEN HEER
H. M. VAN DEN BERG.
Onder zeer groote deelnemende belang
stelling ls hedenmorgen op de begraaf
plaats „Rhijnhof" het stoffelijk overschot
ter aaide besteld van wijlen den heer
H. M. van den Berg, ln leven chef-con
troleur der N.Z.H.T.M., die Zondagnacht
aan de gevolgen van een aanrijding te
Oegstgeest op 53-jarigen leeftijd plotseling
is overleden.
In de omgeving van het sterfhuis te
Oegstgeest hadden
I zich hedenmorgen
velen van het N.-
Z.H.-personeel op. I
gesteld en brach-
ten hun overleden
collega, toen deze
zijn laatsten tocht
aanving, een eer
biedigen groet, om
zich daarna In
rijen van vier
achter den rouw-
wagen te scha
ren. Op weg naar
de begraafplaats
werd gereden
Wijlen de heer v.d. Berg langs de halte
en administratie
gebouwen aan den Rijnsburger, en Sta
tionsweg, waar de werkzaamheden eenige
minuten werden gestaakt en het dienst
doende personeel met eerbiedig ontbloot
hoofd den droeven stoet zag passeeren.
Ook op „Rhijnhof" waren vele belang
stellenden samengekomen.
Onder hen zagen wij o.m. (ie heeren Ir.
W. J. Modderman, chef van Exploitatie, D.
v. d. Vijver, chef van den uitvoerenden
dienst, mr. D A. E. Immink, secretaris van
de N.Z.H.TM, uit Haarlem, technisch en
administratief personeel, oud-personeel
van de paardentram uit Haarlem en oud-
personeel van hier, de heer A. Kruit, tech
nisch ambtenaar en de heer Greske, chef
van den uitvoerenden dienst te Haarlem.
Als eerste spreker trad naar voren de
heer Ir. W. J. Moddeman, die namens de
Directie den overledene schetste als een
nobel, edel en voortreffelijk ambtenaar.
Spr bracht hem op deze plaats hiervoor
dank.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den controleur, den heer Geus uit Haar
lem. Deze sprak een woord van afscheid
en memoreerde de goede eigenschappen
van den overledene.
Hierna sprak nog de heer Hollinga, se
cretaris van de Ned. Ver. van Spoor- en
Tramwegpersoneel en een zwager van den
overledene eenige persoonlijke woorden
Ds. Jansen Schoonhoven. Ned. Herv.
Pred. te Oegstgeest voerde als laatste
spreker het woord en ging in gebed voor.
Vele bloemen en kransen, o.a. van Di
rectie. personeel en familie dekte de baar.,
Dc overledene was door controleurs en
haltechefs grafwaarts gedragen.
PROTESTEN
TEGEN ANTI-CHINEESCHE HETZE.
CHR. HIST. JONGERENGROEP.
Vele leden van de Chr. Hist. Jongeren
groep hebben een excursie gemaakt naar
de Aardewerkfabriek „De Rijn" van de
firma Zaalberg te Leiderdorp.
Voorgelicht door den heer Zaalberg,
werd achtereenvolgens een bezoek ge
bracht aan de klei-mengerij, de draaierij,
waar de heer Zaalberg op het pottenbak-
kerswiel een interessante demonstratie
gaf, de ovens en de glasuurkamer, terwijl
tot slot een bezoek aan de monsterkamer
werd gebracht.
Na een dankwoord van den voorzitter,
den heer F. J. Groot Enzerink keerden
allen voldaan huiswaarts.
EXAMENS NIJVERHEIDSONDERWIJS.
(RIJKSCOMMISSIE).
Geslaagd voor de Acte N. VII. de dames:
G. Prins, Den Haag; A. M. Blox, Den
Bosch; A. E. Luchtenberg, A'dam; G.
Algra, A'dam; C. Schoolenaar, A'dam;
M E. v. Lith de Jeude, Amersfoort; G.
R M. Reuvekamp, Amersfoort. Afgewezen
vier candidaten.
Geslaagd voor de acte N. VIII de dames;
A D. Brouwer, Leiden; L J. Rietdijk,
Lelden; M. J. A. ten Thy, Enschedé; M.
M. Wesseling, Amersfoort; H. H. J. Meys,
Amersfoort: G. Voorthuis, Amersfoort: A.
E. de Bel, Rotterdam. Afgewezen één.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: J van der Luyt en Zonen,
Wytenbachweg 12, Oegstgeest, expeditie
enz. Nieuwe Vennoot: J van der Luyt.
Oegstgeest (weder ingetreden d.d. 1 Mei
1935).
D M. Driebergen Vliet N.Z. 5 Rijnsburg,
varkens- en runderslagerij. De zaak ls d.d
1 Mei 1935 omgezet in een vennootschap
onder firma onder den naam: Firma Gzbr.
Drietereen (Eere kende Brpa'ingeni. Ven-
nooten: D. M Driebergen Rünsburg: J.
Driebergen Katwilk a d. Rijn en J. Drie
bergen Riinsburg.
Gebrs. Aaneeenbrug N.V., Kerklaan 11.
Sassenheim kweeken van en handel in
bloembollen enz Uittredend Directeur: C.
Aangeenbrug, dd. 1 Juli 1935.
Sprekers van verschillende nationaliteit.
Naar aanleiding van een in het Leidsche
Indologenblad verschenen gedicht, waarin
eenige, op z'n zachtst gesproken onvrien
delijke, opmerkingen voorkwamen, gericht
aan het adres van hier te lande vertoe
vende Chineezen, had het Comité van
Actie tot Afweer van anti-Chincesche
hetze gisteravond in de bovenzaal van „De
Harmonie" een protestvergadering belegd,
waarin als sprekers optraden de heer mr.
G. C. A. Oskam uit Rotterdam, zoomede
eenige studenten van Chineesche, Indi
sche en Hollandsche afkomst.
De bijeenkomst werd ingeleid door den
heer Koe Tje Hie, waarna als woordvoer
der der Chineesche studenten, de heer
ijoa Sik Ien optrad. Deze wees erop, hoe
de uitlating in het Indologenblad niet mag
worden opgevat als komende van een wil
lekeurige studentenvereeniging, maar van
a.s. Indische ambtenaren, die straks ge
roepen zijn om een bevolking van 60 mil-
lioen zielen te besturen, waaronder meer
dan 11/4 millloen Chineezen. Spr. somde
vervolgens de maatregelen van verweer
op, welke bereids bij de regeering door
het comité van actie zijn aanhangig ge
maakt. Weliswaar heeft de redactie van
het Indologenblad naderhand haar ver-
ontschuldig.ngen aangeboden voor het
geincrimineerde gedicht, doch daarmede
wordt niet de geest van rassenhaat opge
heven, welke daarin tot uiting komt. Een
dergelijke geesteshouding houdt een groot
gevaar in zich voor de bevolking van
Indië, zelfs wanneer het gedicht uitslui
tend bedoeld is als satire, zooals thans
wordt beweerd. Deze opvatting van spr.
wordt blijkens zijn schrijven aan het co
mité ook gedeeld door het Eerste Kamer
lid, prof. van Embden.
De bewoordingen, waarin de veront
schuldigingen zijn vervat, kunnen even
min de goedkeuring van het comité weg
dragen.
De tweede spreker, de Indische student
Sastro, vergeleek de in Duitschland ge
bruikelijke Joden-vervolgingen bij den
geest, welke in het snderhavige gedicht
tot uiting komt. Aan beide liggen rassen
haat en -wrok ten grondslag. Het ver
schil is alleen, dat het fascisme hier te
lande nog niet oppermachtig ls, zooals bij
onze oostelijke naburen, Spr. ziet het ge
dicht uitsluitend als een symptoom van de
algemeen voorkomende opkomst der fas
cistische ideeën, welke ook in Indic veld
winnen. Reeds werden Inlanders in Indië
gemolesteerd en het bezoek van is. Mus-
sert aan de overzeesche gewesten belooft
weer weinig goeds. Neemt de Nederland-
sche regeering nog een afwijzend stand
punt in t. o. v. de fascistische denkbeelden,
in Indië is dat in veel geringer mate het
geval en daarom wekte spr. met klem op
om mede te werken tot concentratie der
anti-fascistische strijdkrachten, zoowel
hier als overzee.
Mr. Oskam, die hierna het woord voerde
gaf een uiteenzetting van de rechtsmaat
regelen, welke door spr. in opdracht van
het Comité van actie naar aanleiding van
het bewuste gedicht, bij de justitie tegen
de redactie en uitgevers van het Indolo
genblad zijn aanhangig gemaakt. Volgens
spr. heeft deze kwestie meer een psycho-
logischen dan een politieken ondergrond.
Men kan hiertegen op verschillende ma
nleren ageeren, n.l. door het voeren van
een actieve of een passieve verdediging.
Rassenhaat is gebaseerd op jalouzie en
vrees. Uit dat gezichtspunt verklaart spr.
ook de actie tegen de Chineezen. Het beste
verdedigingsmiddel daartegen is om den
volke te laten zien, waartoe het wijdver
takte Chineesche volk in staat is.
Als laatste spreker werd het woord ge
voerd door een Hollandschen student, den
heer de Jong, die zich in hoofdzaak aan
sloot bij de psychologische beschouwing
over dit incident van mr. Oskam, maar
daarnaast ook in algemeenen zin de poli
tieke beteekenis schetste. In dit verband
behandelde spr. de economische verhou
ding tusschen Indië en het moederland,
welke met de politiek rechtstreekscli ver
band houdt. Spr maakte daarbij onder
scheid tusschen de nationalistische stroo
mingen in Nederland en Indie, welke een
verschillenden ondergrond hebben. Essen-
iiëel bestaat er evenwel geen noemens
waardig verschil en dit kan gemakkelijk
worden overbrugd, mits er van weerszijden
een bewust streven naar contact leeft, dat
uiteindelijk zal leiden tot wederzijdsche
waardeering. Rassenstellingen bestaan
niet. doch komen slechts voort uit tegen
strijdige sociale belangen. Aan allen, die
het wél meenen met de menschheid. de
taak om door opheffing dier tegenstel
lingen mede te werken tot opheffing van
den rassenhaat.
Na eenige discussie werd de vergadering
gesloten.
CHR. HIST. UNIE.
Feestelijke bijeenkomst in „Prediker".
Tot besluit van de verkiezingsactie had
de afdeeling Leiden van de Chr. Hist. Unie
een feestelijke vergadering belegd in ge
bouw „Prediker". Het amusementsgedeelte
werd verzorgd door de Jongerengroep
De zeer druk bezochte vergadering werd
door den heer Tymstra met een inleidend
woord geopend, waarbij hij gelegenheid
had nog eens te wijzen op de belangrijk
heid van de gehouden verkiezing en aan
spoorde tot grooter krachtsinspanning en
trouwer vergaderingsbezoek. Na enkele
dankwoorden gesproken te hebben aan de
propaganda-commissle voor den verrich
ten arbeid, werd begonnen met het af
werken van het programma: declamatie
van den heer de Jaegher, muziek en de
opvoering van „Hannes wordt ingekwar
tierd".
Tusschen de programmapunten In hield
de heer Wilbrink nog een opwekkende toe
spraak, waarbij hij constateerde, dat de
C.H.U. zcowel in den lande als in de stad
verantwoordelijkheid draagt en dat dus de
strijd zooveel moeilijker was, dan voor de
genen, die in oppositie zijn. Dat de C H.U
nochtans haar positie kon handhaven
stemt tot groote dankbaarheid en wijst
op de trouw van leden en geestverwanten
aan het beginsel, dat de C.H.U. belijdt.
Ook in de toekomst zal de Raadsfractie
haar verantwoordelijkheid kennen en zich
niet laten voorschrijven hoe haar houding
moet wezen. Met een opwekking om trouw
te blijven besloot de heer Wilbrink zijn
rede, die herhaaldelijk door applaus was
onderbroken Den voorzitter werd nog
dank gebracht voor zijn uitstekende lei
ding.
Dames dienden eenige verfrisschingen
rond, waarna om ruim elf uur deze ver
gadering werd gesloten met dankgebed.
-o
DE CHRISTELIJKE KWEEKSCHOOL.
De overgangsexamens.
Bevorderd van de 1ste naar de 2de
klasse:
P Batelaan te Koudekerk; Ph. J. Bee
kenkamp te Leiden; W. K. v. d. Berg te
Sassenheim; J. Eikerbout te Leiden; G.
Endhoven te Zegwaart; R. v. Goor te
Voorburg; T. C Hegeman te Ter Aar; N.
Hoek te Katwijk a Zee; A, J. Hulzen te
Katwijk a. Zee; L. de Jong te Leiden; A.
H. Kruit te Leiden; A. v. Noort te Bent
huizen; J. Ravensbergen te Nieuwkoop:
W. J. Reder te Schevenlngen; A. de Ru te
Leiden; G. v. d. Schinkel te Abbenes; B.
Star te Rijnsburg; P. Stol te Leiden; P.
v. Teijllngen te den Haag; J. C. v. Tol te
Abbenes; J. Tuinman te Alphen a. d.
Rijn; T. v Veen te Boskoop; C. M. v.
Venetië te Leiden; J. G. v. Vliet te Lei
den; J. de Vreugd te Voorschoten; H. A. v.
Wijk te Alphen a. d. Rijn; D Wijnbeek te
Noordwijk B G. Wille te Hazerswoude;
M. Wissel te Leiderdorp; L. Noorduin te
Leiden.
Niet bevorderd: Geen
Bevorderd van de 2de naar de 3e
klasse:
G. F. Aidershoff te Leiden; R Appel-
melk te Leimuiden; P. A. ie Cointre te
Voorburg; I. Deurloo te Leiden, A. Die
penhorst te Katwijk a. Zee; C. Doets te
Katwijk a. d. Rijn, A. M. v. d. Endt te
Oegstgeest; W. Haasnoot te Katwijk a.
Zee; H. J. Heijmans te Leiden; C. v. d.
Hoff te Oegstgeest; J. v. Kesteren te Den
Haag; F. A. Kuijpers te Oegstgeest; P.
Kuperus te Leidschendam: E. G. Laman
te Leiden; A. de Lange te Leiden; C.
Ligthelm te Den Haag; S. G. Mijnders te
Lisse; J. Mol te Alphen a. d. Rijn; J.
Montagne te Lisse; G. Noorlandt te Lei
den; T. Ostermann te Voorschoten; A.
den Ouden te Oegstgeest; M. Plante te
Alphen a. d. Rijn; E. A. W. Sleeboom te
Noordwijk B.: J A. Zandbergen te Rijns
burg; C. v. Zijst te Katwijk a. d. Rijn;
S. B. Zondervan te Leiden; S. Tigchelaar
te Lisse.
Niet bevorderd: Geen.
Geslaagd voor het examen nuttige
handwerken de dames P. A. Ochtman en
W. de Jager beiden alhier.
Geslaagd voor het Mulo-diploma A;
F. Zuiderduin en D. N. C. van Wijk, bel
den alhier.
Hedenmorgen vertrokken 31 leerlin
gen van de Chr. Hoogere Burgerschool
alhier met den trein die 7.56 van hier ver
trekt naar Aken, om onder leiding van
eenige leeraren een vacantiereisje door
Duitschland te maken.
De bijkomende timmerwerken voor
den nieuwbouw der firma Vroom en Drees-
mann zijn niet, uitgevoerd door de firma
v. d. Voort, zooals gisteravond abusievelijk
is gemeld, maar door de firma Vorst alhier.
Voor den Nederlandschen Bond tot
Redden van Drenke'ingen zijn te Den Haag
geslaagd voor het Bondsdip'oma A onze
stadgenooten de heeren W. J. van Nlekerk,
A. Pardon en C M. Rozier.
De politie alhier heeft aangehouden
zekeren H. S. uit Den Haag die ervan
wordt verdacht ten nadeele van verschei
dene Leidsche boekhandelaren boekwer
ken te hebben gestolen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Het Italiaansch-Abessynisch conflict.
De aangekondigde rede van den Negus
in het parlement is uitgesteld tot Maan
dag a.s. Men neemt aan dat de Negus
eerst den uitslag van de onderhandelingen
tusschen Lenden en Parijs afwacht, alvo
rens rieiiwe bcs'uiten te nemen.
De Negus verklaarde #og tegen een
„Times"-correspondent. te wenschen, dat
de Volkenbond op 25 Juli a.s. den toestand
onderzoekt. Abessynië zal de beslissing
afwachten, zonder diplomatieke stappen te
ondernemen.
BINNENLAND
Ter-aarde-bestelling mr. P. W. A. Cort
van der Linden in Den Haag (Laatste Be
richten, le Bladi.
Het debat in de Tweede Kamer over het
bezuinigingsontwerp begonnen, (3e Blad),
De ramp van de Maraboe; nadere mede-
deelingen van Hondong. (Binnenland,
3e Bladi.
Het zilveren jubileum van den Bond van
Chr. Oranje-Vereenigingen. (Binnenland,
3e Blad).
De misdadigers te Oss (Gemengd, 3e BI.)
Goed geslaagd concours-hippique te
Hoofddorp; Ritmeester De Kruyff wint
het springconcours. (3e Blad).
Bij het zilveren jubileum van „De Kaag'*
(Sport, 3e Blad).
BUITENLAND.
Laval over de bezuinigingsdecreten zijner
regeering. (Buitenland, le Blad).
De Engelsche vlootschouw geëindigd
(Buitenland, le Blad).
Roosevelt wil doorzetten. (Buitenland,
le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
le BLAD.
Abessynië erkent de uiteindelijke be
teekenis van het verdrag van 1906, maar
Mussolini zet de troepen-mobilisatie voort
en dreigt persoonlijk in Oost Afrika te
verschijnen. Dientengevolge zou het waar
deloos zijn thans op grond van dit verdrag
te werk te gaan, temeer daar Engeland het
eenige der drie onderteekende landen is,
dat op toepassing blijft aandringen.
De Negus verklaarde verder zeer tevre
den te zijn over de houding van sfr Samuel
Hoare en van Anthony Eden. Men becriti-
seert het in Abessynië niet, dan Engeland
zich de vrije hand voorbehoudt bij zijn
vredespogingen.
Tot dusver heeft noch Italië, noch een
ander land Abessynië een direct voorstel
gedaan wegens den bouw van een Italiaan-
sche spoorweg van Erythrea naar Somali-
land Indien dit zou geschieden, zouden de
details moeilijkheden veroorzaken. Niette
min is Abessynië nog altijd bereid, de
kwestie te bespreken.
Over de mogelijkheid van territoriale
concessies uitte de keizer zich zeer vast
beraden. Er kan slechts sprake zijn van
een uitwisseling van gebiedsdeelen. zoo
verklaarde hij. Wanneer het aanbod in
zake de haven van Zeila nog bestaat, ben
ik tot een tegenprestatie bereid.
De omvang van het gebied kan nog
niet worden aangegeven, maar er bestaat
geen twfjfel over de ligging. Abessynië wijst
het onvoorwaardelijk van de hand, een
der Noordelijke provincies af te staan en
van de districten Arussi, Galla, Bale, Li-
ban en Boran kan geen sprake zijn.
In aanmerkingkan slechts komen een
deel van Ogaden (aan de grens van Ita
liaansch Somalilandl, maar conditio sine
qua non is. dat het aanbod inzake den
afstand van Zeila blijft bestaan.
Tijdens mijn rondreis in Europa, aldus
verklaarde Haile Selassi. heb ik er de re
geeringen van Engeland en Frankrijk op
gewezen, dat Abessynië een haven aan de
kust van de Roode Zee noodig heeft. Dit
is nog altijd van meer belang dan leenin
gen of andere financieele hulp.
De voornaamste oorzaak van het feit,
dat Ethiopië nog afgesloten is van de
Westersche beschaving, is het ontbreken
van een haven.
Wat de Italiaansche bedreiging betreft
om in Genève de kwestie van de slavernij
aan de orde te brengen, daarover kan ik
zeggen, dat de slavernij zich niet tot
Abessynië beperkt, maar ook bloeit in Tri
polis en Erythrea. hetgeen de Italianen
zelf toegeven en hetgeen ook bij den Vol
kenbond bekend is.
Ten slotte gaf de keizer uiting aan zijn
verbazing over het feit, dat in tegenspraak
tot het verdrag van 1931. moeilijkheden
gemaakt worden in verband met de ver
scheping van oorlogsmateriaal naar Abes
synië. vooral door Tsjecho-Slowakije en
België.
In een artikel, dat verschenen is in de
.Popoio d'Italia" schrijft Mussolini o.a.:
..Het geschil, dat met de wapenen is aan
gevangen moet thans met de wapenen
beëindigd worden"
De Abessyniers hebben aangevallen
aldus zeet de chef der Italiaansche regee
ring verde' zi> moeten dus ook de ver
antwoordelijkheid dragen. Italië zal ener
gieke maatregelen treffen teneinde Abes
synië te ontwapenen Daarmede za' het 2
millioen slaven bevrijden en beschaving
brengen aan tien millioen menschen,
wier markten voor den handel zullen wor
den geopend Italië zal datgene doen. wat
'ook Frankrijk en Engeland in deze om
standigheden zouden doen. Italië heeft
niemand noodig. maar ieder heeft vriend
schap noodig.
