Humor uit het Buitenland,
LE1DSCH DAGBLAD Vierde Blad
Zaterdag 15 Juni 1935
FINANCIEEL OVERZICHT.
Trotsche moeder„Pietje, nu moet Je alles goed ont
houden wat Je ziet. zoo dat Je er Je kinderen en Je
kleinkinderen nog alles van kunt vertellen."
Vader; „Ja, èn Je vader, Plet." {Humorist),
„Zeg, agent, lk ben den optocht kwijt geraakt."
„Hindert niets, meneer, U heelt al een andere achter
U aan." (Humorist).
„O, schrikt maar niet. Plet brengt zijn auto tegen
woordig altijd 's avonds ln de hulskamer, sedert hl) er
een radio ln heelt laten monteeren." (Humorist).
L 1
„Ja zeker, we gaan vooruit. Kijk maar naar het blikje
dat lk vanochtend bij het ontbijt overboord heb gegooid".
(Passing Show)
„Zeg, Karei, was JIJ niet een schoen kwijt?"
(London Opinion).
sd' V"
De nultlst„Loop toch niet zoo te mopperen, Fred.
Je weet toch wel. dat we allemaal onze Instrumenten
naar de muziektent moeten dragen".
(Humorist).
Zal de saneering der Fransche Staats
financiën slagen? De bank van
Frankrijk remt den inflatie aandrang
Groote leening der Fransche Spoorwegen
tegen hooge rente Engeland steunt de
valutapolittek der goudlanden Bank-
moeilljkheden in Zwitserland Gunstige
jaarverslagen van de Indische rubber-
mJJnen Sombere vooruitzichten voor
de suikercultuur.
Op den laats ten beursdag vóór de
Pinkster-vacantiedagen was de rust op de
valutamarkt voor een groot deel terug
gekeerd, doch sindsdien heeft de ont
spanning nog geen aanmerkelljken voort-
fang gemaakt. Volkomen zekerheid, dat
e kalmte binnen korteren of langeren
tijd niet opnieuw verstoord zal worden,
bestaat er nog altijd niet. De toestand der
staatsfinanciën ln verschillende goudlan
den, met name in Frankrijk, is immers
van dien aard, dat hij de speculatie te
e eniger tijd wellicht nieuwe wapenen zal
fourneeren. die zich wederom tegen de
goudvaluta's kunnen gaan richten Al is
het acute gevaar bezworen, er is dan ook
nog geen reden voor de Fransche regee
ring, om victorie te kraaien, zoolang zij er
niet geslaagd is, de staatsbegxooting in
evenwicht te brengen en aldus de bron
van het kwaad: het wantrouwen ln de
flnanciëele ontwikkeling, te verwijderen.
Dat dit wantrouwen niet misplaatst is,
hebben de gebeurtenissen der laatste we
ken duidelijk aan het licht gebracht. De
nood der Fransche schatkist was zoo hoog
gestegen, door dien de loopende behoeften
niet meer door de uitgifte van schatkist
papier konden worden gedekt, dat een ge
dwongen stopzetting der uitbetalingen
dreigde. De banken waren niet meer in
staat, de schatkist geld te verstrekken,
daar zij hun vlottende middelen beschik
baar moesten houden voor de opvragingen
van deposito's, die op groote schaal plaats
vonden. Het publiek, dat geen vertrouwen
ln de regeering stelde, verkocht zijn
staatsfondsen in plaats van nieuw geld ter
beschikking der schatkist te stellen. De
Bank van Frankrijk was de eenlge, die de
regeering uit haar nood had kunnen red
den. Van bepaalde zijden in de Fransche
Kamer is er het bestuur van de circulatie
bank een verwijt van gemaakt, dat dit
niet zonder meer den gevraagden steun
heeft verstrekt. Men zag blijkbaar niet in,
dat het alleen aan den krachtigen weer
stand, dien de Fransche Bank tegen den
op haar geoefenden drang geboden heeft,
te danken is, dat de franc behouden is
gebleven. Had zij hieraan toegegeven, en
schatklstpapier naar gelang van de be
hoeften van de staatskas gedisconteerd,
dan zou het hek al spoedig van den dam
zijn geweest. De noodzaak tot inperking
der staatsuitgaven zou zijn verdwenen, het
wantrouwen in binnen- en buitenland
tegen den franc zou zijn toegenomen en
alle technische maatregelen tegen de spe
culatie of wat men als zoodanig beschouw
de zouden een val van den franc niet
hebben kunnen voorkomen.
Terecht heeft het bestuur van de Bank
van Frankrijk zich op het standpunt ge
steld, dat het, als drager van de verant
woordelijkheid voor stabiele monetaire
verhoudingen in het land. toe te zien heeft
op de credletwaardlgheld van den staat,
welks schatkistpapier het zou moeten dis-
conteeren. Tegen een uitbreiding van de
schatldstportefeuille gedurende een be
perkte periode maakte het geen bezwaar;
net verbond hieraan echter de voorwaarde
van een definitieve saneering der staats
financiën met de hiermede noodzakelij
kerwijze gepaard gaande bezuiniging op
de staatsuitgaven.
De nieuwe Fransche regeering ziet zich
thans voor de taak gesteld, deze sanee
ring ter hand te nemen. De haar ver
strekte volmachten gaven haar voldoende
speelruimte voor de te nemen maatrege
len» Af te wachten blijft, op welke wijze zij
hiervan gebruik zal maken. De eerste stap
van de nieuwe regeering op financieel ge
bied ls reeds gezet. Zij wstaat ln de uit
gifte van een leening. waarvoor geen
maximum bedrag ls vastgesteld, door de
gezamenlijke groote spoorwegmaatschap
pijen, ter dekking van een deel van het,
door de schatkist gefinancierde, spoor
wegtekort. Zeer gelukkig lijkt ons dit
debuut niet. De leening, die een rente
draagt van 5 pet. wordt tegen een koers
van 83 3/4 pet. uitgegeven, zoodat het ren
dement aanmerkelijk hooger ls dan dat
der oude leeningen. Het moest dit ook wel
zijn, om het Fransche publiek te bewegen,
zijn gehamsterde gelden ln het nieuwe
fonds te beleggen. Het zou voor een her
stel van het vertrouwen ln de Fransche
staatsfinanciën echter heel wat beter ge
weest zijn, wanneer met de uitgifte van
een nieuwe leening zou zijn gewacht, tot
eenig tastbaar resultaat van de voorge
nomen saneering had kunnen worden
aangetoond.
In dat geval zouden de emissie-voor
waarden voor de schatkist ook minder
onereus zijn geweest en zou de uitgifte
een minder sterken druk op de oude lee
ningen hebben uitgeoefend. De directe
kasbehoeften van de Fransche schatkist
waren echter klaarblijkelijk zoo dringend,
dat men de emissie niet tot een later tijd
stip heeft kunnen uitstellen, ook al heeft
men zich hierdoor althans voorlooplg den
weg afgesneden naar een verlaging der
uitgaven voor rentebetaling of staats
fondsen enz., die toch in de eerste plaats
past ln het kader van bezuiniging en ver
mindering der staatsuitgaven.
Als de gebeurtenissen der laatste weken
iets goeds met zich hebben gebracht, dan
ls dit wel gelegen ln de uitbreiding van
het inzicht, dat een verdere valuta-ont
wrichting niet alleen voor de betrokken
landen, maar voor het economisch leven
in de gehecle wereld funeste gevolgen zou
hebben. Het duidelijkst komt dit groeiende
inzicht wel tot uiting in de actie, welke de
Bank van Engeland heeft ondernomen
om de bedrijvigheid van speculanten in
goud, wier speculaties zoozeer hebben bij
gedragen tot de jongste koersdaling der
goudvaluta's, tegen te gaan. In een circu
laire heeft zij den Londenschen banken
en makelaars in edele metalen verzocht,
dat zij zullen weigeren, orders voor goud-
transacties te behandelen, indien deze
afkomstig zijn van speculanten. Het feit,
dat deze circulaire vergezeld was van een
brief van de zijde der Engelsche schat
kist. wekt het vermoeden op, dat het hier
bij om meer gaat dan om een zuiver tech
nische, intern-Engelsche kwestie.
Men mag wel aannemen, dat er achter
de schermen besprekingen hebben plaats
gehad tusschen de circulatiebanken der
goudlanden en de Engelsche clrculati-
bank, waarbij van deze laatste medewer
king gevraagd en verkregen ls tot het
tegengaan van speculatieve bewegingen
tegen de goudvaluta's. Deze medewerking
ls vermoedelijk te gereedelijker verleend,
omdat de Engelsche valuta-instanties in
de laatste weken de gevolgen van een
eventueele devaluatie ln de goudlanden
onder de oogen hebben moeten zien,
waarbij zij tot de conclusie moeten zijn
gekomen, dat deze de Engelsche valuta-
politiek voor geheel nieuwe moeilijkheden
zou stellen. Alleen door een nieuwe waar
devermindering van het Pond had Enge
land dan den „voorsprong" op de andere
valuta's kunnen behouden en voor de
hieruit voortspruitende „devaluatie-wed
loop" schrikt men in Engeland stellig
terug. Men is er blijkbaar nog niet zoo
ver. om in te zien. dat alleen een defini
tieve valuta-stabilisatie over de geheele
wereld voor goed een eind zou maken aan
het gevaar van een dergelijke beweging
Dit neemt niet weg, dat een bemoelHiklng
van de goudaankoopen ln de Londensche
City een krachtigen steun kan vormer
voor de goudlanden in den strijd om
handhaving van hun valuta, zoo deze te
eerjiger tijd opnieuw mocht uitbarsten.
De aankondiging van de nieuwe Fran
sche spoorwegleening met hoogen rente
voet heeft tot gevolg gehad, dat de terug
keer van de rust op politiek gebied voor
alsnog niet geleld heeft tot het verwachte
koersherstel van Fransche staatsfondsen.
Ook de koers van den Franschen franc
stond aanvankelijk nog onder den druk
van allerlei geruchten omtrent de sanee-
rlngsplannen der regeering; zoo heette
het, dat de aflossing van alle staatslee-
ningen tijdelijk zou wbrden stopgezet. Een
officieel» tegenspraak van de regeering
was noodlg om het absurde van een der
gelijk plan, dat het Fransche staatscredlet
immers met één slag zou dooden, in het
licht te stellen.
Berichten omtrent bankmoeilijkheden
ln Zwitserland, waar aan een van de
groote banken, de Basler Handelsbank,
een moratorium voor een deel van haar
verplichtingen ls verleend, hebben even
eens een deprimeerende uitwerking gehad
Het is nog niet te overzien, hoe ver de
bankcrisis in Zwitserland om zich heen
zal grijpen en welke gevolgen deze zal
hebben. De Zwitsersche groote banken
hebben alle aanzienlijke vorderingen op
landen met beperkt -betalingsverkeer, met
name op Duitschland; de in deze landen
„vastgevroren" bedragen overtreffen vaak
de eigen middelen der Instellingen. Met de
Basler Handelsbank ls dit ln zeer sterke
mate het geval. Hoe moeilijker de kans op
afwikkeling van de uitstaande credleten
wordt, des te gevaarlijker wordt de positie
van de deposanten.
Gelukkig, dat de groote Nederlandsche
banken, die oorspronkelijk eveneens op
groote schaal bij de Dultsche Stlllhalte
betrokken waren, tijdig maatregelen heb
ben genomen, om hun Dultsche credleten
grootendeels af te wikkelen. De bedragen,
die onze banken thans nog ln Duitsch
land hebben uitstaan, zijn betrekkelijk
gering, zoodat hieruit geen gevaren voor
het bankwezen hier te lande kunnen
voortvloeien.
Hoewel op de Amsterdamsche beurs het
meerdere vertrouwen ln den gulden tot
een koersherstel op de obligatiemarkt
heeft geleld, kon de verbetering toch geen
krachtigen voortgang maken, wegens de
gebeurtenissen bulten onze grenzen. Wan
neer echter nieuwe storingen op valuta-
gebied achterwege blijven, zullen geleide
lijk weer grootere bedragen op de obliga
tiemarkt belegging gaan zoeken. Dit zal
te eerder het geval zijn, nu het rendement
van Nederlandsche staats- en gemeente
fondsen, spoorwegobligattën enz. in ver
band met de sterk gedaalde koersen veel
aantrekkelijker is dan tijdens de Jongste
conversie-periode, toen men nog nauwe
lijks Vlt'lt rente op zijn obllgatiën kon
maken. Thans noteeren de 3leeningen,
die enkele maanden terug op omstreeks
pari waren uitgegeven, slechts weinig
boven de 90'Vo. Vborlooplg zal dan ook niet
aan een hervatting van de conversiebewe
ging gedacht kunnen worden.
Op de aandeelenmarkt was het koers
verloop eenigszlns weifelend. Eenerzljds
ls er voor diegenen, die hun gelden uit
valuta-motleven tijdelijk in aandeelen
hadden belegd, alle aanleiding, om op het
aanmerkelijk verhoogde koerspeil tot
winstneming over te gaan. Aan den an
deren kant vormt de vaste stemming,
welke de New-Yorksohe beurs na de
Pinksterdagen aan den dag is gaan leggen,
een stimulans voor de Europeesche fond-
senmarkten. Terwijl men in Amerika aan
vankelijk door de plotselinge opheffing
der Nlra voor ernstige storingen voor de
prijsvorming en moeilijkheden op arbeids
gebied vreesde, ziet men thans voorna
melijk de voordeelen, die tilt een meerdere
bewegingsvrijheid voor het Amerikaaosche
bedrijfsleven voortspruiten en disconteer'
men deze in het koe'-snlveau der lei
beurze genoteerde aandeelen. Ook de or
de Amsterdamsche beurs verhandelde
Amerlkaansche fondsen zijn aanmerkelijk
ln koers opgeloopen.
Van de Nederlandsche fondsen werden
aandeelen Philips gunstig beïnfluenceerd
door de stijging ln den uitvoer van radio
artikelen in Mei, die bijna 3 ton grooter
was dan ln April en ruim 7 ton grooter
dan ln het vorige jaar Mei. Aandeelen
Unilever profiteerden van den tijdelijk
weer vasten Pondenkoers, Aku's van een
stijging van den uitvoer van kunstzijde in
de maand Mei, zoowel naar waarde als
naar hoeveelheid.
Aandeelen Koninklijke konden na een
lichte reactie nog een koers-avans boe
ken, hoewel uit Amerika berichten komen
over een nieuwen benzlne-oorlog als ge
volg van de uitspraak van het Hoogste
Gerechtshof inzake de Nira. Men gelooft
echter, dat deze nieuwe prijsverlagings
campagne zich niet ver zal uitbreiden.
Bovendien werkten de gunstige mededee-
lingen uit het jaarverslag van de Konink
lijke nog na. Ondanks verschillende moei
lijkheden, zware belastingen op petro-
leumproducten, vervaardiging van syn
thetische producten, monetaire verhou
dingen, ls zoowel de productie als de
netto-winst aanmerkelijk toegenomen. De
laatste bedroeg f. 38.13 mlllloen tegen
f. 30.34 mlllloen ln 1933. De verdere daling
van den Pondenkoers heeft nieuwe ver
hezen voor de maatschappij met zich ge
bracht, die naar men weet een groot deel
van haar kasmiddelen ln Ponden belegd
heeft. Daar echter slechts op beperkte
schaal uitbreidingen plaats vonden, ls de
kaspositie nog belangrijk versterkt.
In den jongsten tijd zijn verschillende
jaarverslagen van belangrijke Indische
ondernemingen gepubliceerd, die hun uit
werking op het koersniveau niet hebben
gemist. Voor zoover rubberwaarden be
treft, was deze uitwerking onverdeeld
gunstig, dank zij het feit, dat de meeste
maatschappijen betere resultaten geboekt
hebben dan in het voorafgaande jaar.
Een aantal ondernemingen hebben het
dividend kunnen hervatten; zoo keert de
Lampong Sumatra een dividend uit van
4°/o, de V.I.C.O. 5V», de Wal Sumatra zelfs
8°'o. De „Serbadjadl" bestemt haar winst
ad f. 115 853 tegen een verlies van f 26.147
vorig Jaar voor afschrijving en reserve,
de Hessa Rubber doet hetzelfde met haar
winst, die f. 40.670 bedroeg tegen een ver
lies van f. 41.052 vorig Jaar.
Heel wat minder gunstig zijn de jaar
verslagen van de Indische suikermaat
schappijen. Vooral dat van de Handels
vereniging „Amsterdam" is in mineur
gesteld. Op suiker werd een verlies gele
den van ruim f. 56 mlllloen, terwijl ook
de exploitatie der diverse cultures dit Jaar
zeer onbevredigend was. Wel wijst deze
laatste een voordeellg saldo aan van
f. 1.56 mlllloen, doch hierin zijn geen af
schrijvingen begrepen op de ondernemin
gen, waarin een kapitaal van vèr over de
honderd mlllloen gulden is belegd. De
winst- en verliesrekening wijst nog wel
een saldo aan van f. 1.60 mlllloen, waar
uit een dividend van 4"/» wordt uitge
keerd, maar dit ls alleen te danken aan
het feit, dat het uit vroegere winsten
ten bate van boekjaar 1934 gereserveer
de bedrag van f. 2 1/4 mlllloen wordt op
gebruikt. Ten aanzien van de vooruitzich
ten uit het verslag zich zeer pessimis
tisch: „het produceeren van Java-sulker
is een weinig aantrekkelijk en zeer ris
kant bedrijf geworden, waarvan de voort
zetting alleen voor de best gesitueerde
fabrieken mogelijk en aanvaardbaar zal
zijn", aldus de desbetreffende passage.
De Koloniale Bank moet op haar sui-
kervoorraden eveneens weer aanzienlijke
afschrijvingen verrichten en zal haar sui
kerbelangen. zoodra de toestand der sui
kermarkt overzichtelijker ls. moeten her
waardeeren Voor het sluitend maken van
haar winst- en verliesrekening heeft zij
f. 884,736 uit het reservefonds moeten
terugboeken.
Tabaksaandeelen waren na een tijde
lijke Inzinking weer in herstel. De laatste
Sumatra-tabakslnschrljving had dan ook
een bevredigend verloop.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop;
4Nederland 97 3/8 98 1/8 97 3/4.
3°/o Nederland 82 1/8 81 3/4.
ï'/iV» N.W.S. 72 3/8 72 72 5/8.
4°/o Ned. Indië 95 1/8 96 95 3/8.
4Amsterdam 93 1/8 92 3/4 93.
4"/» 's-Gravenhage 96 1/2 97.
3'/t«/o Noord-Holland 90 3/4 91 1/8 90 3/4. i
4W/o Rotterdam 93 1/16 94 1/4.
4Frankrijk 79 1/4 81 5/8 79 7/B.
Aku 31 1/4 33 3/8 33.
Ford Automobielfabriek 263 1/2 262 2M.
Philips' 260 1/2 265 257 1/4 258 1/4.
Unilever 103 1/2 104 5/8 1031/4.
Kon. Petroleum 189 18 5 3/4 189 3/4 1883/1
Handelsver. „A'dam" 183 3/4 175.
Amsterdam-Rubber 113 1/2 117 115.
Indische Rubber 94 1/2 105 103 1/2.
Lampong Sumatra 85 3/4 92 1/2 91 1/4,
Oost Java Rubber 1217/8 129 128 1/2.
Serbadjadl 67 71 1/2.
Wal Sumatra 137 1/2 153 1/4 152.
V. I. C. O. 113 1/2 128.
Deli MIJ. 147 143 149 147 1/2.
Dell Batavia 145 139 143 1/2.
ROTT LLOYD.
INDRAPOERA, thuisr., 14 Juni van Singa-
pore.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
VENUS, 14 Juni van Middl. Zee laatst
Rotterdam te A'dam.
AURORA, 14 Juni van A'dam te R'dam.
IRENE, 14 Juni van A'dam te R'dam.
NEREUS, A'dam n. Kopenhagen, pass. 14
14 Juni Holtenau
SIMON BOLIVAR, 14 Juni van A'dam n.
W. Indië
VAN RENSSELAER. 14 Juni van A'dam n.
W. Indië.
MIJ. NEDERLAND.
POELAU BRAS, uitr., 14 Juni van Suez.
JOHAN DE WITT, toeristenvaart, 14 Juni
van Amsterdam te Havre.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
JAGERSFONTEIN, uitreis, 14 Juni te Rot
terdam; vertrekt 14 Juni n.m. naar
Antwerpen.
HOLLAND—OOST AZIË LIJN.
ALPHACCA 14 Juni van. van B. Alias te
Rotterdam.
HOLLAND—AUSTRALIË LIJN.
ALMKERK, 14 Juni van Bremen te Ham
burg.
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN.
ALCHIBA, 14 Juni van Hamburg te R'dam.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
Sta vanger n. R'dam; wordt 15 Juni vm.
te Rotterdam verwacht.
KON HOLL. LLOÏD.
MONTFERLAND, 14 Juni van B. Aires te
Amsterdam.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
BATAVIER II, 14 Juni van R'dam te
Gravesend.
WESTPLEIN, R'dam n. Savona, was i*
Juni W. van Dungeness.
KEILEHAVEN, 13 Juni van Havre n. Rot
terdam.
LEKHAVEN. 13 Juni van Mobile te New-
Orleans.
WAALHAVEN, 13 Juni van Kenje naar
Libreville.
VEERHAVEN 13 Juni van Montevideo n.
Rio Janeiro.
