FIRMA I. ZANDVOORT's SLAGERIJEN 3 Radio's Opheffings-Uitverkoop Speciaal aanbevolen gestoomde Lunchham 15 ct, p, v2 p. - Boterhammenworst 14 ct, p, p, - 3 p, Rundrollade f. 1,00. - Malsche Rosbief 45 ct. p. p, UITBREIDINGSPLAN KATWIJK JAN DE NIE ZONEN Haagsche Courant LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad Donderdag 13 Juni 193! INDISCHE KRONIEK. UIT DE BONTE WAERELD. [■pr WIJ HEBBEN ALLE VLEESCHPRIJZEN VERLAAGD WIJ GAAN MET DEN TIJD MEE. bij van Kloeten Breestraat 52 TOTALE LEEGVERKOOP De verkoop begint Zaterdagmorgen 10 uur DE KOOPLIEDEN Breestraat 52 Gedeputeerde Staten der provincie Zuid-Holland, ORIG. WECK-ARTIKELEN Een jongen van 15 jaar Batavia-Centrum. DE PESTBESTRMDING. Op het gebied van ziektebestrijding is de laatste tientallen jaren de pest wel de grootste tegenstander van de overheid ge weest, sinds de cholera uit Indié verdreven werd, waartoe het aanleggen van water leidingen niet weinig heeft bijgedragen De pest bleek een taaiere vijand en van Mid- den-Java uit verspreidde de ziekte zich tel kens opnieuw over West-Java Dat de Vorstenlanden de haard van besmetting vormden was geen wonder. Het intensieve Europeesche bestuur heeft zich daar het laatst doen gelden en aangezien het be vorderen van hygiëne voor een Oosterling tot voor kort een onbegrepen bezigheid was. kon het niet anders of de zelfbestu ren gaven, zelfs met zeer onvolkomen sta tistieken. een geweldige sterfte aan be smettelijke ziekten te zien. Eerst toen de macht in werkelijkheid in Europeesche handen kwam. in deze van het departe ment van binnenlandsch bestuur, kon krachtiger worden opgetreden. Nu is een middel om een pestlijder te redden feitelijk onbekend. Het werd daar om zaak de oorzaak van besmetting uit te roeien en de oorzaak is de vloo van een met pest besmette rat. Tegen het laatste dier werd de strijd aangebonden en als eerste poging daartoe moet gerekend wor den het verschaffen van een gezondere huisvesting Het hoofdmateriaal voor inlandsche woningen is bamboe en nu verschaft de holle bamboe een pracht van een schuil plaats voor ratten die dan in de woning zitten, waar zij hun voedsel rooven. Ook de ondergraven ruimte onder de vloeren, die zewoonlijk plat op den grond waren gelegd, bood uitnemende gelegenheid voor het maken van nesten en daarom werden bepalingen uitgevaardigd, dat bij den bouw van nieuwe woningen alleen gebruik mocht worden gemaakt van gespleten bamboe, terwijl steenen neuten de vloeren moeten schragen, die daardoor enkele handbreed ten boven den grond kwamen te liggen, zoodat de rat. die van gezelligheid en vuil houdt, zich in de open ruimte niet meer behaaglijk gevoelde. Het kon echter niet blijven bij het hy giënischer bouwen van nieuwe woningen, het gevaar lag juist in het bestaan van oude en daarom werden geheele kampongs opgeruimd en in gezonderen vorm weer opnieuw gebouwd. De bewoners kregen een schadeloosstelling, dank zij den steun van de regeering kostte zulk een nieuwe wo ning een kleinigheid en de rat begon danig terrein te verliezen. Bij de bestrij ding werd met groot overleg een plan de campagne opgemaakt, waarbij de rat door een linie van nieuwe woningen in de rich ting van de kust werd gedrongen, want de zeelucht en warmte schijnt hem niet aan genaam aan te doen, zoodat hij de laag vlakte zooveel mogelijk mijdt Pest in havenplaatsen wordt dan ook steeds ver oorzaakt door ratten, met binnenkomende schepen aangebracht Wel is bijv. in Britsch Indië de pest in tal van havenplaatsen epidemisch, doch de ratten daar zijn geen naaste familie van de Java-ratten, die de kuststreken te warm en een zilte omgeving onaangenaam vinden. In een 15-tal jaren slaagde men er in Midden-Java zoo goed als pestvrij te maken De ratten hadden zich voor een groot deel naar Cheribon en den Preanger verplaatst, doch de langzaam en gestadig opdringende rij van betere woningen volg de hen op de poot en steeds meer betrouw baar wordende sterfstatistleken toonden hoezeer de overheid terrein won. De pestbestrtjding op deze wijze is echter duur. zeer duur zelfs en toen de crisis In trad en de begrooting met millioenen gul dens omlaag moest worden gebracht, was aan het volhouden van den aanval op deze wijze geen denken Het bleef positie bewaren, maar dit werd dikwijls bemoeilijkt door den tegenzin van de bevolking om op een doode een punctie te doen verrichten ten einde na te gaan ol de patiënt aan pest gestorven was of niet Het fanatieke Mohammedanisme ver zette zich tegen de punctie en veel is van cie tact van de regenten gevergd om moei lijkheden te voorkomen Dit lukte niet steeds en vooral in den Preanger nam het klandestlene begraven toe. waardoor het verrichten van de punctie onmogelijk werd. Van een overlijden werd geen aan gifte gedaan, waardoor de dienst van de pestbestrijding onvoldoende gegevens kreeg om de pest te traceeren. Soms wer den geheele kampongs met een pagger omringd om te verhinderen, dat een niet- bewoner zou binnenkomen en aangezien het hier een godsdienstige overtuiging be trof kwam de regeering voor een zwarq taak te staan. Optreden met geweld zou 'n uitbarsting van fanatisme tot gevolg kun nen hebben, terwijl het dichtknijpen van een of desnoods van twee oogen den rat ten gelegenheid zou geven verloren gebied te herwinnen Gewetenlooze volksmenners hebben van deze spanning gebruik ge maakt om de bevolking tegen de regeering op te zetten, doch toen zij in hun kuif werden gepikt bleek overal de kern van het verzet gebroken, hoewel nog uitbar stingen voorkwamen en ongetwijfeld ook in de toekomst nog zullen voorkomen. Is een jaar geleden in het Cheribonsche een mantri van de pestbestrijding door een opgewonden menigte niet doodgesteenigd? De groote tegenstand is echter overwon nen. in den Preanger "in hoofdzaak door het optreden van den vorigen resident Kuneman thans gouverneur van Oost- Java In tal van kampongs werd aanvankelijk geen aangifte van overlijden gedaan, in dien iemand overleden was onder ver schijnselen. die aan pest deden denken. De besmetting bleef dan bestaan en de dienst der pestbestrijding stond voor een hopelooze taak. Kuneman vernam, kort na zijn optreden, niet van deze moeilijkheden of hij vroeg in welke kampongs het aantal klandestiene begravingen het grootst was. De dienst gaf een lijstje en op slag vlogen 17 hoofden van kampongs de laan uit. Dit hielp op miraculeuze wijze, zoo zelfs, dat het scheen of in bepaalde streken epidemieën optraden. Zoo liepen de offi- cieele sterftecijfers omhoog. Maar de pest kreeg een geweldige klap. Alles wat tot dusver gedaan was, be hoorde echter tot de repressieve methode. Preventieve middelen waren onbekend, want thans heeft dr. Otten, oud-hoofd van de pestbestrijding de eerste die de ratten op strategische wijze bestreden heeft, thans directeur van het Instituut Pasteur te Bandoeng, een vaccin tegen pest uit gevonden, dat in zijn eerste werking uit nemende resultaten heeft gebracht. Dr. Otten heeft, daarbij geholpen door zijn echtgenoote. jaren gezocht en proeven ge nomen Hij heeft nu gevonden, wat hfj meent dat afdoende en onschadelijk voor den mensch is. De eerste dien hij met het vaccin inentte was hij zelf en de tweede zijn echtgenoote. Beiden verkeeren nog in blakenden welstand. Op groote schaal is toen de inenting be gonnen. Het inlandsche B B. bereidde de bevolking voor, de regent liet zich gewoon lijk ten aanschouwe van een heele menigte Inenten en de hoop om voor de gevreesde ziekte gespaard te blijven werd zoo groot, dat de dienst het werk niet meer af kon. Vaccin was niet genoeg aan te maken. Bij het Inenten wordt regelmatig te werk gegaan. Eerst zijn de streken, die bet meeste gevaar opleverden bewerkt en aan genomen mag worden, dat practisch ieder mensch 'n prik heeft gehad. De meer af gelegen plaatsen komen later aan de beurt en alles is nu zoo geregeld, dat na een jaar de eerste streken weer aan de beurt komen, want de zekerheid dat het vaccin langer dan een Jaar van kracht blijft, be staat nog niet. Doch hoe dit ook zij, dr. Otten heeft een werk verricht, dat hem den dank doet ver dienen van de tienduizenden, die zich thans voor de pest gevrijwaard zien en van de millioenen elders in de wereld, als ook daar de werking van het vaccin zich zal doen gevoelen. Voor ouderen van dagen ls het misschien aardig om te weten dat deze dr. Otten niemand anders is dan Lou Otten, Jaren lang captain en secretaris van het Haag sche Quick en aanvoerder van het Neder- landsche elftal. Met Stom, den lateren vlieger-officier vormde hij een achter hoede die vooral de Belgen tót wanhoop heeft gebracht en met Gobel onder de lat, was het een verdediging die tot de aller beste behoorde, welke het Nederlandsche voetbal heeft opgeleverd Otten was een onverzettelijke en uiter lijk stroeve figuur. Ais symbool van zijn karakter gold zijn stijlstaand, kort haar, waarvan zijn medevoetballers vertelden dat het zoo stug was. dat bij het koppen een bal niet van zijn schedel doch reeds van dit haar terugstuitte. Hij werd door de regeering in Holland aangenomen als dokter voor de pestbestrij ding. doch ontdekte bij zijn komst in Indië dat de daar aangenomen dokters meer ver dienden. Hij naar zijn allerhoogsten chef toe, dooh toen met dezen niet te praten viel, stapte de pas benoemde dokter op de eerste boot naar Holland en ging zijn be klag bij den minister doen. Dat hü zijn overeenkomst verbroken had door eigen machtig naar Holland te vertrekken, liet hem koud. De regeering moest hem daar voor maar aanpakken, doch daar voelde het departement weinig voor. Otten bleef onverzettelijk als gewoonlijk en twee boo ten later ging hij weer naar Indië terug op het salaris dat zijn in Indië aangenomen collega's verdienden. Zijn reis heen en weer nam de regeering voor haar rekening. Is het te begrijpen, dat de rat in Indië het tegen hem heeft moeten afleggen Indien iemand de publieke dankbaar heid verdient, dan is het dr Otten, maar het zou uiterst moeilijk zijn hem die tc brengen want als een mensch het „publiek ik veracht u" in de praktijk heeft gebracht, dan ls 't wel deze pestbestrljder, die steeds rustig zijn weg ls gegaan en alles heeft nagelaten wat hem tot een populaire figuur zou kunnen maken Dr. Otten is in meer dan één opzicht een groot man. Automobilisten, geeft alleen signalen, wanneer het werkelijk noodig is en niet uit slear of tijdverdrijf. DE BEROEMDSTE VROUWEN UIT DE WERELDGESCHIEDENIS. Een Amerikaansch statisticus heeft zich de moeite getroost uit te rekenen welke de beroemdste en bekendste vrouwen uit de wereldgeschiedenis zijn Sedert het begin van den historlschen tijd nebben er onge veer dertig duizend milliard menschen geleefd. Daarvan zijn er thans nog vijf duizend wereldberoemd. Het vooruitzicht „onsterielijk" te worden staat dus als 1 6.000 000. Geen winder, dat de meeste menschen zich niet eens Inspannen in den strijd om den lauwerkrans Nog slechter rijn de vooruitzichten v-or de dames, want onder de vijfduizend onsterfelijken zijn ei slechts tweehonderd van het schoone ge slacht. De Amerikaan heeft nu getracht de meestvooraanstaande van deze voor aanstaanden vast te stellen. Als waarde meter voor de onsterfelijkheid heeft hij de conversatie-encyclopaedle genomen. Hy heeft in deze b_eken van alle volkeren en alle talen gesnuffeld. Zij, die door de meeste regels vertegenwoordigd was, wa» het onsterfelijkst. Hier volgt het merk waardige resultaat: 1. Maria Stuart, ko ningin van Schotland; 2. Koningin Elisa beth van Engeland: 3 De Maagd van Orlenas; 4. Madame de Staël: 5. George Sand; 6. Katharina II van Rusland; 7. Madame de Sevlgné; 8. Madame de Maln- tenon; 9. Joséphine Beauharnals; 10. Ma rie Antoinette; 11. Koningin Christina van Zweden; 12. Cleopatra; 13. Catherina de Médlci; 14. Koningin Anna van Engeland. ONVOLDOENDE VOOR AARDRIJKS KUNDE. In Sovjet-Rusland staan statistieken in even hoog aanzien als in Engeland. Doch terwijl de Engelsche in den regel zeer betrouwbaar zijn, kan men dat van de Russische blijkbaar niet beweren. Vooral geografische cijfers zijn zeer onnauwkeu rig. Mogelijkerwijze houdt dit verband met het feit, dat Rusland ongeveer 1/6 gedeelte van de aardoppervlakte beslaat. Hoe groot ls het Russlscne territorium? In verschillende statistieken en leerboeken wordt deze vraag op de meest ulteenloo- pende wijzen beantwoord Men vindt o.a de volgende opgaven: 21.000.000, 21,200.000, 21,231.000. 21.267.614, 21.300 000, 21.352000 vierk. K M. en Indien er nog meer statis tieken komen zal men spoedig bij de 22 mlllloen aangeland zijn. Voor de lengte van de Wolga-rivier worden de volgende getallen gepubliceerd: 3008, 3537. 3694 KM. en nog enkele andere. Bij de Jenissei zijn de verschillen ongeveer 1500 KM. De op gaven varleeren van 3.620 tot 5.200 KM. De noodige zelfcrltiek ontbreekt niet en de Russische couranten maken de opmer king, dat de statistici voor aardrijkskunde .onvoldoende" moeten hebben. o - DE BRONNEN DER GARONNE. De oorsprong van de Garonne, die de grootste rivier van Zuidwest-Frankrijk is, was tot voor kort onbekend, hoe vreemd dit iemand, die Europa voor geheel ont dekt houdt, in de ooren mag klinken. De Garonne ls 650 kilometer lang. waarvan er 460 bevaarbaar zijn; over een afstand van 5 kilometer vloeit hij door Spanje. Men nam vroeger aan. dat zijn bron ge vormd werd door eenige bergbeken en een raadselachtige wel in het Maladetta-ge- bergte, die bekend staat als het oog van Jupiter De Fransche geoloog Castret hee't jareniang alle beken en plassen in het Maladcttagebled systematisch onderzo-.,. Hij heeft daarbij o.a. vastgesteld, dat £3 z.g, Trou le Toro een geweldige Mod waarin verscheidene Spaansche gletscheïï, eindigen en die als de bron van de Spaan sche rivier Rio Esera werd beschouw fluoresceerence kleurstof bevat, terwijl d_ F.lo Esera geheel uit kleurloos water be! staat Het 600 meter lager gelegen oog vai Jupiter is echter Intens groen. Door deze waarneming ls een oud strijdvraag beantwoord. Het blijkt nu da het Trou de Toro de eigenlijke bron va de Garonne is en met de Rio Esera niet te maken heeft. Aan deze kwestie zit oo een economische kant, want een Spaan sche onderneming wil het Trou de Tor als ..deel van de Rio Esera" voor eei waterleidingscentrale gebruiken, waardoc het pell van de Garonne sterk be'mvloe zal worden. OUD-ENGELAND TE MIDDEN VAN WOESTIJN EN OERWOUD. Halle Selassi, de keizer van Ethiopi nakomeling van koning Salomo en d koningin van Saba, heeft thans lntre genomen lil zijn nieuw paleis, waarvan d kosten 250.000 p.st. beloopen. Het palel bevindt zich te Addis Abeba, in het har tje van Abessynië in een streek, die doo woestijnen en dichte oerwouden omgever is Het palels is als het ware een stukj oud-Engeland, dat men in de Afrikaan sche wildernis getransporteerd heeft.Bljn ieder vertrek van het paleis ls in Engel sche stijl van de zeventiende of acht tiende eeuw Ingericht. De keizer zei heeft den stijl aangegeven en heeft ziel persoonlijk bemoeid met den aankoo; van meubelen, die allen in Queen Ann of Chlppendalestljl zijn. Slechts enkel vertrekken zijn op moderne wijze gemeu bileerd. Het keizerlijk slaapvertrek heeft eei meubilair met uit de hand gesnedei wortelnotenhout, terwijl de keizerin voo haar particuliere vertrekken een ameul blement in blauw lacqué uitgezocht heelt, Ieder meubelstuk ls voorzien van de inl3 tialen van den Negus Negestl. De prach<j tlge balzaal is de eenige zaal, die niet I Engelschen stijl gehouden is. Ter eei zijner voorzaten is deze zaal in den stijl van de Salomodynastle. Met haar twaal meter hooge met purperfluweel gedec» reerde ramen is de hall een glansstui van het palels. Niet alleen de beide tro nen, doch iedere stoel is van prachtig hout en met de hand vervaardigd Het palels heeft niet alleen een eigei bioscoopzaal, electrisch licht en teleloonj doch ook moderne badkamers met koud en warm watervoorziening. Toen de chef van een groote Londen sche firma, die de opdracht het paleis i te richten van den keizer ontvangen had naar Addis Abeba kwam, teneinde verf schillende details met den Ras Tafarl I bespreken, zond Haile Selassi hem een vliegtuig, dat hem van de kust naar hef binnenland moest brengen. Daar slechtl weinig tijd beschikbaar was, werd te Adel een schip gecharterd en werd de invenf taris zoo spoedig mogelijk naar Addij Abeba overgebracht. De keizer was namef lijk bang, dat het nieuwe paleis niet tijd klaar zou zijn om den koning 1 Zweden te ontvangen. Doch daar de 1 gelsche firma dag en nacht doorwerl werd vóór het verstrijken van de le» ringstermijn het laatste tapijt gelegd ealj het laatste meubelstuk op zijn plaats gei zet, zoodat de keizer thans zijn intrek i zijn nieuw tehuis kan nemen. Oude Vest 55. Telef. 880 RUNDVLEESCH Ossenhaas 75 ct. p. p. Biefstuk 65 ct. p. p. Soepvleesch 35 ct. p. p. Rundergehakt 30 ct. p. p. bij 4 pond f. 1. Mag. Rund.lapp. v.af 35 ct. p. p. Ribstuk 45 ct. p. p. Riblappen 45 ct. p. p. bij 2 pond 85 ct. P.K. Koorsteeg 26, Conservenfabriek Telef. 514 - Hoogewoerd 42, Telef. 3390 - Oegstgeest, Kempenaerstraat 87, Telefoon 2411 Hoofdkantoor en Engrosslachterij De Rijnstreek, Hazerswoude (Rijndijk), Telefoon 1785 (3 lijnen). 5991 p p- p. p. p. p. Contrafilet 50 ct. Staartstuk 50 ct. Schenkelvleesch m. been 25 ct. 5 p. doorr. Rund.lappen f. 1.25 Rauw Rundvetf0.40 Gemalen Rundvet f. 0.25 SLANK KALFSVLEESCH Kalfsfricandeau 50 ct. Kalfslappen 40 ct. Kalfstongen (groot) 50 ct. p. st. Kalfsgehakt 30 ct. p. p. Blinde Vinken 65 ct. Kalfsoesters 60 ct. Kalfsschenkels 15 ct. p. stuk Kalfspooten 10 ct. per stuk Kalfsrollade 40 ct. p. pond Rauwe Kalfslever 35 ct. Kalfscarbonade 35 ct. VARKENSVLEESCH Varkensfricandeau 50 ct. p. p. Varkenslappen 45 ct. p. p. Carbonade 4045 ct. p. p. Halscarbonade 35 ct. p. p. 5 pond Krabjes 80 ct. 5 pond Speklappen70 ct. Vet Spek 23 ct. p. p. Mager spek 25 ct. p. p. Bladreuzel 25 ct. p. p. Kransreuzel 15 ct. p. p. 3 pond Varkensrollade f. 1.20 VLEESCHWAREN Plockworst 10 ct. p. ons Boterhammenw. 15 ct. p. V* p. Bloedworst 20 ct. p. p. Rookvleesch 12 ct. Bakbloedworst 20 ct. p. p. Tongenworst 10 ct. p. ons Rookworst 30 ct. per pond Gekookte Ham 25 ct. p. Vs pond Lunchham 15 £t. p. Vs pond Leverworst 25 ct. per pond Gekookte Lever 10 ct. p. ons Leverpastei (groot blik) 10 ct. Ontbijtspek zonder zwoerd 10 ct. per ons Thuisbezorgd zonder prijsverhooging. Eigen besteldienst op Leiderdorp. Voorschoten en Warmond, Bestellingen per bode naar alle omliggende gemeenten franco boven f. 2.00 Het Hoofd van het Ge meentebestuur van KATWIJK brengt ter openbare kennis, dat gedurende veertien dagen na heden ter Gemeentesecre tarie voor een ieder ter in zage ligt het door den Raad in zijn openbare vergadering van 5 dezer vastgestelde uit breidingsplan der gemeente. Binnen zes weken na afloop van dezen termijn kunnen de belanghebbenden, die zich reeds met bezwaren tot den Raad hebben gewend, bij Gedeputeerde Staten dezer provincie bezwaren tegen het plan indienen. 5972 Katwijk. 13 Juni 1935. Het Hoofd van het Gemeente bestuur van Katwijk Mr. W. J. WOLDRINGH VAN DER HOOP. vin tlle voorradige goederen w.o. Kantoor-Boekhandel, diverse soorten inkt, verven, pot- looden, cahiers, feestartikelen, welke binnen 14 dagen totaal moeten worden uitverkocht en wel door de Amsterdamsche Kooplieden. Alles moet weg, dus U kunt koopjes halei Ter voorbereiding v. d. uitverkoop Vrijdag gesloten. DUIZENDEN KOOPJES WIJ GEVEN HET BIJNA VOOR NIETS Jus allen naar 59b maken bekend, dat de op ruiming noodzakelijk is van de sleepboot Risico, kapitein wijlen J. Kooren te Rotter dam, welke op Woensdag 12 Juni 1935 gezonken ls in de Gouwe tusschen Gouwsluls en de spoorbrug in den spoor weg LeidenWoerden. Herinnerd wordt, dat het ingevolge Art. 2, lid 2 van de Wrakkenwet, vanaf heden verboden is van het vaartuig goederen te verwijderen zon der vergunning van of na mens Gedeputeerde Staten voornoemd. 5992 In het belang van de scheepvaart moet en zal tot de bedoelde opruiming onver wijld worden overgegaan. 's-Gravenhage, 13 Juni 1935. De Gedeputeerde Staten der provincie Zuid-Holland, v. KARNEBEEK, Voorzitter. B. W. Th. SANDBERG, Griffier. K. Rapenburg 10 - Tel. 25 - t.o. Ned. Bank belangrijk in prijs verlaagd. 5993 Vraagt Prijicourant. Gelegenheid tot overname van twee gebruikte, doöh goed nageziene toesteUen. 1 Philips wisselstroom f. 55. 1 Radio Supraf. 50. 1 bijna fonkelnieuwe LORENZ RADIO, lange, korte en ultra k. golf, van f. 120. voor f. 97.50. Ook teg. gem. betaling. Fa. PELTENBURG VAN 1793 AFD. RADIO - BREEST. 109 5555a kan geplaatst worden ter op leiding tot hulp-coupeur. Atelier F. PIECK, Haarlemmerstraat 228230. Aanm. Vrijdagavond 6 uur. 5990 Te hwrir gÉvë/TfjJgffT Sept. FLINK HEERENHUIS, gesch voor pens., m. badk., liefst aanleg warm en koud water, centr. verw. m. opg. v. prijs. Zoo mog. centrum. Br. lett. HWJ), Nijgh van Ditmar's Adv. Bur., Rotterdam (C). 5973 37 Wagenstraat Telefoon 16300 Den Haag i (6 lijnen) lllllllllllllllllllllllll HET grootste DAGBLAD voor Den Haag en Omstreken Uwe annonce bereikt het ge heele Haagsche publiek Advertentie-tarieven op aanvraag. 4-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 8