I "et p/fSoïiVl'
PALMOLIVE ZEEP
76,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 23 Mei 1935
Derde Blad
No. 23057
BINNENLAND.
£ast van Vfoirfbppintft
Ujaxeer-CU(kertfess
r a
j
FINANCIEN.
PARLEMENTAIR OVERZICHT
VRAGENRUBRIEK.
REGEERINGSSTEUN AAN DE
11 ZEESCHEEPVAART.
verstrekking van rentelooze
EN ONGEDEKTE CREDIETEN.
Ruim 8 millioen uitgetrokken.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzl-
iing en verhooging van het tiende hoofd-
ftulr der Rijksbegrooting voor het dienst
jaar 1935 (rentelooze voorschotten ten be
hoeve van de zeescheepvaart)
In de memorie van toelichting wordt
herinnerd aan den noodtoestand, waarin
ge Nederlandsche scheepvaart verkeert.
Uiteindelijk zal ln de Internationale oor
aken daarvan slechts langs den weg van
internationaal overleg verbetering kunnen
norden gebracht en het is een verheugend
feit, dat dit overleg tusschen de reeders
*an' verschillende zeevarende naties bezig
is zich te ontwikkelen.
De regeering volgt dit overleg met aan-
tiacht; zij onderzoekt in hoeverre zij het
Initiatief van de scheepvaartwereld kan
ondersteunen. Zij ontveinst zich echter
niet, dat nog vele moeilijkheden zullen
moeten worden overwonnen.
Incidenteel werden verschillende schepen
reeds naar het buitenland verkocht, maar
de vrees is gewettigd, dat de moeilijkheden,
I waarin de reederijen zich bevinden, in vele
gevallen moeten lelden tot algeheele
I liquidatie van reederijen, d.w.z. verkoop
I naar het buitenland. Behoud van de nood-
I zakelijke scheepvaartverbindingen is van
I de grootste beteekenls, om verdere inzin-
Iking van de werkgelegenheid ln Nederland
1 te voorkomen.
I Ten tijde van de oprichting van de „Be
lgas" (1932) werd reeds voorzien, dat de
I moeilijkheden niet van voorbijgaanden
1 aard zouden zijn. Destijds werd echter nog
I de hoop gekoesterd, dat het mogelijk zou
I wijn door het verstrekken van rentedra
gende en door onderpand gedekte credle-
I ten de noodzakelijke overgangsperiode
I naar een meer gezond bedrijf te overbrug-
I gen. Sindsdien is 't noodig gebleken naast
I de indlvidueele credietverleening credieten
1 ie verschaffen ter overbrugging van het.
I verschil in gages tusschen de Nederland-
liche en de buitenlandsche scheepvaart.
I Thans is het wel duidelijk geworden, dat
ook deze vorm van steunverleening niet
I meer voldoende is.
De steunverleening zal er op gericht zijn,
I dat deel van onze koopvaardij in stand te
Ihouden, hetwelk een vitaal belang voor
I het Nederlandsche bedrijfsleven in het
liljemeen en voor onze Internationale han-
(dispositie in het bijzonder vormt.
De beoogde steun zal in den vorm van
Itatelooze en ongedekte credieten ver
leekt worden. De geheele steun zal een
l'orloopig karakter dragen.
I De normen der credietverleening zullen
lieraard verbind houden met de instand-
louding van het noodzakelijke deel van
IK koopvaardij en met de verdere ratio-
ülisatie en economiseering van 't scheep-
Iriartbedrljf. Om voor crediet in aanmer-
Itog te komen, zal de reederij derhalve
[tiet alleen een Hollandsche onderneming
[zoeten zijn, doch zij zal tevens een vol-
I doend nationaal belang moeten vertegen-
Iroordigen ter beoordeeling van de Regee-
I hng: zij zal voorts ook in zoodanige finan-
I cleele omstandigheden moeten verkeeren,
I dat met toekenning van steun volgens de
I rader aan te geven normen haar voort-
I bestaan althans gedurende dit Jaar ge
waarborgd is, terwijl zij overigens over een
I floot moet beschikken, die ln zoodanige
I conditie verkeert, dat op haar behoud moet
1 Worden prijsgesteld.
Nederlandsche lijn- en wilde-vracht-
I reederijen, die aan de door of namens de
regeering te stellen voorschriften voldoen,
zullen, te rekenen van 1 Januari 1935, voor
den tijd van ten hoogste één jaar uit
s Rijks kas crediet kunnen ontvangen.
Het onderzoek, dat bij de meeste reede-
fijen reeds door de „Benas" geregeld wordt
ingesteld, zal ln 1935 worden uitgebreid
oyer alle, die steun vragen, zoodat tijdig
'oor het einde van 1935 kan worden over
wogen of verdere steun moet plaats vinden
cn in welken vorm deze eventueel moet
worden verleend.
Als grondslag voor de credietverleening
in 1935 wordt aangenomen een vast bedrag
Per dag varieerende met de bruto-register-
tonnemaat voor in bedrijf zijnde schepen
'eigens een schaal, opklimmende met 100
Prato-registerton voor vrachtschepen en
™°r Passagiersschepen. Voor gemengde
nacht- en passagiersschepen zal een in
verhouding tot het aantal passagiers-
Matsen berekende toeslag boven de schaal
van vrachtschepen worden gegeven.
de zeescheepvaart zal een afzon-
I oe'uJke regeling worden getroffen.
Het aan een reederij uitgekeerde bedrag
■ai geheel of ten deele moeten worden
■?98betaald, als het bedrijf over 1935
Pt blijkt te hebben gemaakt.
Jrf* regeling zal beperkt worden tot de
sroote zeescheepvaart en derhalve niet gel
en voor de z.g. kustvaart. In verband
I '"mede is voor de wilde vrachtvaart de
»,i nedon welke geen crediet wordt
meend gesteld op 100 bruto-registerton.
wat lijnreederijen betreft, bestaat
ïïliv Tel ^"'elding schepen beneden
j.™ bruJo-registerton onder de regeling te
™cn vallen, daar deze principieel in ge-
vw omstaridigheden verkeeren als de
Pootere lijnbooten.
J*6' 'n ^et voornemen de Maat-
Srh. 'er behartiging der Nationale
d-,vopvaartbelfingen met de uitvoering
steunregeling te belasten. Deze maat-
UPU beschikt reeds in verband met de
ftMitSver door haar statuair verleende
oonw" over talrijke gegevens ter be-
ueeilng van de positie der verschillende
den *in' Bovendien kan men, door ook
it h„7e,i.wen vorm van kredietverleening
het kT anden te leggen, voorkomen, dat
In o»!!?0® e effect der loopende credieten
Met T wordt «bracht,
de jL „00? °P deae nieuwe taak van
a,'j~fuas"zullen de statuten van deze
wenappij een wijziging ondergaan.
^to.'aaI der uitgetrokken rentelooze
""'«hotten bedraagt f. 8.200.000.
DE POSTVLUCHTEN.
ft*ï ;0ehoe" is gisteravond te 10 minuten
'os op Schiphol geland.
RECLAME.
4859
Gebruik dan Laxeer-Akkertjes, de nieu
we vinding van Apotheker Dumont. Ge
proeft niets. Geen kramp, geen over
matige ontlasting, géén hèr-constipatie.
Ze herstellen de normale werking Uwer
darmen en bevatten bovendien bestand-
deelen, die heel Uw gestel verbeteren.
Po r ls aluki 60 c.nt
NIEUWE ORGANISATIE VAN DEN
VRIJ WILLIGEN LANDSTORM.
Met ingang van 1 Januari 1936.
Bij Kon. besluit ls bepaald, dat van 1
Januari 1936 af de Vrijwillige Landstorm
zal bestaan uit:
A. den staf van den vrljwilligen land
storm;
B. de vrijwillige landstormkorpsen mo-
tordienst, vaartuigendienst, luchtwacht
dienst, spoorwegdienst;
C. den Bijzonderen Vrijwilligen Land
storm, bestaande uit de in voorkomend
geval te vormen landstormkorpsen, waar
bij dienst- en reserveplichtigen en vrij
willigers van den vrijwilligen landstorm
in werkelijken dienst komen ter hand
having of tot herstel van de openbare
orde en rust.
De samenstelling van den staf en de
korpsen, genoemd onder A en B, zal nader
bij Kon. besluit worden geregeld.
De geheele vrijwillige landstorm komt
onder bevel van den Inspecteur van den
vrijwilligen landstorm, die rechtstreeks
ressorteert onder den minister van de
fensie.
Het ligt in het voornemen het vooroefe
ningsinstituut van den vrijwilligen land
storm met Ingang van 1 Januari 1936 op
te heffen.
DE GROTIUS-MEDAILLE VOOR 1935.
Toegekend aan baron Aloisi, Italiaansch
vertegenwoordiger in den
Volkenbondsraad.
Het Hoofdbestuur van de Vereeniging
voor Volkenbond en Vrede heeft besloten,
de Grotius-medaille voor 1935 toe te ken
nen aan baron Aloisi. vertegenwoordiger
van Italië in den Raad van den Volken
bond. als blijk van waardeering voor de
vele diensten die deze aan den Volken
bond in het algemeen heeft verleend en
in het bijzonder in zijn kwaliteit van
voorzitter van het Comité van Drie voor
de regeling van aangelegenheden betref
fende het Saarvraagstuk.
De Grotius-medaille is. ter gelegenheid
van het 300-jarig verschijnen van Grotius'
standaardwerk: ..Het recht van oorlog en
vrede" in 1925 door de Vereeniging voor
Volkenbond en Vrede Ingesteld. Zij wordt
jaarlijks toegekend aan een of meer per
sonen of instellingen die zich verdienste
lijk hebben gemaakt op het gebied van
volkenrecht, vredesbeweging of Volken
bond of zich hebben onderscheiden door
de studie van Grotius' persoon en werken.
HET 60 MILLIOENPLAN.
Uit te voeren werken.
Naar het „Volk" verneemt, is thans tus
schen de bouw-arbeldersbonden en 't
Werkfonds overeenstemming verkregen
over de volgende objecten:
le. De bouw van de Vechtbrug en om
legging weg te Ommen. Raming f. 46.500.
2e Wegomlegging te Roozendaal. Ra
ming f. 678.500.
3e. Aanleg van een weg in Zeeuwsch-
Vlaanderen van Koewacht naar Sint Jan
steen. Raming f. 143.543.
4e. Verbetering van den rijksweg van
Borne naar Hengelo. Raming f. 50.450.
5e. Verbetering van den rijksweg ln de
gemeenten Naaldwijk. Maasland en De
Lier. Raming f. 535.000.
6e. Het maken van walbeschoel'fngen
in de gemeente Gaasterland. Raming
f. 20.000.
De mlnisterieele commissie heeft de
overeengekomen Ioonen en arbeidsvoor
waarden voor deze werken goedgekeurd,
zoodat de aanbesteding van deze werken
tot een totaal bedrag van f. 1.473.993 bin
nenkort tegemoet is te zien.
BOUWVERBOD BIJ VLIEGTERREINEN.
Wijziging van de luchtvaartwet.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de luchtvaartwet. Blijkens de
memorie van toelichting doet de wensche-
lijkheid zich gevoelen, in afwachting van
een in voorbereiding zijnde algeheele her
ziening van de luchtvaartwet, een par-
tieele wijziging aan de orde te stellen, op
dat spoedig verandering kan worden ge
bracht in de bepalingen, rakende lucht
vaartterreinen.
De mogelijkheden, welke het bestaande
art. 22 biedt voor het leggen van een
bouwverbod, zijn in de practijk te beperkt
gebleken, zoodat het veilig gebruik van
de belangrijkste luchthavens dreigt te
worden belemmerd, o.a. met betrekking tot
het gebruik van lichtbakens en de kruis-
snelheden van 300 K.M. en meer per uur.
In beginsel moet dan ook de mogelijkheid
worden geopend, tot een afstand van 5000
meter van de grenzen van het luchtvaart
terrein de daarvoor ln aanmerking ko
mende terreingedeelten van hooge bouw
werken en beplantingen vrij te houden.
Een tweede leemte is deze, dat een bouw
verbod uitsluitend kan worden gelegd om
een „aangewezen" luchtvaartterrein en
niet om een „goedgekeurd" terrein. Het
hier aangegeven verschil in rechtsgevolg
dient in elk geval te vervallen. De regee
ring is van oordeel, dat het aanbeveling
verdient, hier te lande te volstaan met
één soort luchtvaartterreinen, welke als
zoodanig dienen te zijn „aangewezen." De
doeleinden, waarvoor aanwijzing kan ge
schieden, behoeven dus niet meer in de
wet te worden opgesomd.
BEERTA NIET MEER ONDER
CURATEELE.
Bij het optreden van den nieuwen
gemeenteraad.
Ingediend ls een wetsontwerp tot in
trekking van de wet van 29 December
1933 tot voorziening ln het bestuur der
gemeente Beerta.
De minister van Binnenlandsche Zaken
merkt in de toelichting o.a. op, dat de
regeering zich over den gang van zaken
beraadt ln verband met het optreden van
den nieuwen gemeenteraad in 1935.
Voorts wordt gezegd:
Het ls redelijk, dat een nieuw gevormd
college, op welks totstandkoming de cor
rectieve maatregel van invloed kan zijn
geweest, ln de gelegenheid wordt gesteld,
te toonen, dat het uit den loop van zaken
leering heeft geput. Voorts in aanmer
king nemende, dat het bezigen van uit
zonderlijke middelen met groote spaar
zaamheid dient te geschieden, meent de
minister te mogen voorstellen, met Ingang
van de bestuursperiode van den nieuwen
raad, aan den abnormalen toestand ten
opzichte van het bestuur van Beerta een
einde te maken.
HET CONFLICT IN DE
VEENINDUSTRIE.
Nog geen overeenstemming.
Gisteren had in het gemeentehuis te
Assen, wederom een conferentie plaats
tusschen werkgevers en werknemers en
den Rtjksbemiddelaar. betreffende het
conflict in de venen te Roswinkelerveen
en Emmererfscheidenveen. Ook ditmaal
is het niet tot een oplossing gekomen.
Betreffende het conflict in Roswinke
lerveen kan worden medegedeeld, dat de
verveners het Indertijd gedane voorstel
van den Rijksbemiddelaar wilden aan
vaarden, doch dat de arbeiders met dit
voorstel niet accoord gingen. Wat betreft
het conflict in Emmererfscheidenveen
hadden de werkgevers besloten het voor
stel van den Rijksbemiddelaar in overwe
ging te nemen, behalve wat betreft de
emolumenten brand en woninghuur. die
zij wenschten te laten vervallen.
Dit werd door de arbeiders onaanneme
lijk verklaard. Zij deden echter het voor
stel de emolumenten te laten vervallen,
doch daartegenover de loonsverlaging die
voor persturf was bepaald op 5°/o en alle
andere turf op T/s'/a terug te brengen
resp. op 2'/s en 5"/».
Op korten termijn zal hierover in de
bonden worden beslist.
RECLAME
4857
DE OUDSTE TWEELING IN
ONS LAND.
De gebroeders Van Harten te Mijdrecht
ontvangen vele geschenken.
Onder zeer groote belangstelling vierden
gisteren de gebroeders C. en H. van Har
ten, de oudste tweeling in ons land, hun
negentigsten verjaardag. Van alle hulzen
in de buurtschap Blokland bij Mijdrecht,
waar de oudjes wonen, wapperde de vlag
en niemand verzuimde hen te komen fe-
liciteeren. Veel geschenken en envelop
pen met inhoud werden aangeboden. Bo
ven den weg voor de woning was een doek
aangebracht, met het opschrift: „Aan het
oudste Nederlandsche tweeling broeder
paar 19451935".
Burgemeester Padmos en echtgenoote
kwamen der oudjes persoonlijk geluk-
wenschen. Van den oud-burgemeester de
zer gemeente, den heer Fernhout, thans
burgemeester van Middelburg, werd een
telegrafische gelukwensch ontvangen.
Een aardige attentie was een geluks
telegram van een tweeling van drie jaar
te Arnhem, dat eveneens heden ver
jaarde.
Gisteravond bracht de plaatselijke mu-
ziekvereeniging een serenade.
DE STAP VAN MR. MARCHANT.
Critiek van R.-K. zijde.
Door de meeste R.-K. bladen is mr.
Marchant in bescherming genomen in
verband met het feit, dat hij zoo lang ge
zwegen heeft over zijn overgang naar het
R.-K. geloof. Thans komt er van die zijde
ook critiek. In de „Utrechtsche Courant"
schrijft het oud-Kamerlid, A. baron van
Wijnbergen, o.m. het volgende:
„Het bezwaar is, naar onze meening,
waar het in casu betrof een minister der
Kroon, gegrond, al twijfelen we geen
oogenblik aan de goede bedoelingen.
Neen, indien het niet enkele dagen te
voren reeds was geschied, had bij het
blijven in ministersfunctie op den dag
van den overgang tot de Katholieke Kerk
het feit ter kennis moeten zijn gebracht
van den heer Colijn.
Het is goed o.i. dit onomwonden te zeg
gen. Opdat dit feit, dat in onze historie
zal blijven een feit van ongemeene betee-
kenis, gaaf worde beoordeeld, en de be
oordeeling niet vertroebeld worde door 'n
bijkomstige omstandigheid, die moet wor
den betreurd en achterwege had moeten
blijven".
m
Naar wij vernemen, zal aan het einde
van deze week bij A. W. Sijthoff's Uitge
vers Maatschappij alhier een brochure
verschijnen van mr. H. P. Marchant, ge
titeld: „Tot verweer".
J Uit de verzachtende m samen9esteld f
J*5 cent
2 voor 25
HET CONFLICT IN DE MIJNEN.
Gistermiddag hebben de samenwerkende
mijnwerkersbonden opnieuw vergaderd ter
vaststelling van hun antwoord op den
jongsten brief van den rijksbemiddelaar.
Omtrent den inhoud van dit antwoord
vernemen wij dat de bonden daarin
waardeering uitspreken over het besluit
der regeering tot instelling van een onder
zoek naar den algemeenen toestand van
het mijnbedrijf onder leiding van oud
minister Verschuur.
Zü wijzen er evenwel verder op. dat bij
hen overwegende bezwaren bestaan tegen
de formuleering van de bevoegdheden
van den regeeringscommissaris in het Al
gemeen Miinwerkersfonds. Deze bezwaren
richten zich vooral tegen het feit. dat er
besluiten zullen kunnen worden genomen
ook wanneer slechts een der direct be
langhebbende groeoen een wijziging
wenscht en zonder dat. een der andere
groepen daartoe medewerking verleent.
DE EERSTE NIEUWE HOLLANDSCHE
HARING.
De eerste nieuwe Hollandsche haring,
aangebracht door .Vlaardingen 50" van
de reederii Vlaardinasche Stoomvisscherli
onder directie van de N.V. Warmelo en
v, d. Drifts Handelmaatscharmii is gisteren
aan HM. de Koningin aangeboden.
SCHEPENVERKOOP.
De sleepboot „Seine", van L. Smit en
Co.'s Int. Sleepdienst te Rotterdam, is
naar Italië verkocht.
NED. CHR. METAALBEWERKERSBOND.
In de gisteren voortgezette vergadering
te Apeldoorn stelden de afdeelingen
Amersfoort, IJmuiden en Souburg verla
ging van de contributie voor. de afdeeling
Gorinchem vermindering der contributie
voor gedeeltelijk werkloozen en de afdee
ling Groningen verlaging der contributie
voor jeugdige leden. Met groote meerder
heid van stemmen is besloten het bestuur
te machtigen in overleg met den R.-K. en
den Algemeenen Metaalbewerkersbond
deze aangelegenheid te regelen.
De secretaris-penningmeester, de heer
J. B. H. Grotenhuis, uit Leiden, deelde
mee, dat het bestuur bezig is met het ont
werpen van een wijziging van de samen
stelling van den Bond in dien geest, dat
hij meer dan thans het geval is, aan de
huidige tijdsomstandigheden is aange
past.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Door de rechtbank te 's-Gravenhage
is ter vervulling van een vacature van
kantonrechter aldaar opgemaakt de vol
gende alphabetische lijst van aanbeve
ling:
Mr. W. G. F. Borgerhoff Mulder, rech-
ter-plaatsvervanger te 's-Gravenhage;
Mr. dr. A. Fontein, kantonrechter te
Amsterdam;
Mr. J. F. Hijmans, advocaat en procu
reur en kantonrechter-plaatsvervanger te
's-Gravenhage.
UIT NED. OOST-INDIE.
DE BESTUURSHERVORMING.
BUITENZORG, 22 Mei. (Aneta). Met den
titel van Regeerings-commissaris voor de
bestuurshervorming. is tijdelijk ter be
schikking gesteld van den Gouverneur-
Generaal. teneinde belast te worden met
de verdere voorbereiding van de doorvoe
ring der bestuurshervorming in de Buiten
gewesten, Dr. F. H. Visman.
GEBRS. GERZON'S MODEMAGAZIJNEN.
Het verslag over 1934 van Gebrs. Ger-
zon's modemagazijnen maakt allereerst
melding van de verschillende verbouwingen
en uitbreidingen te Rotterdam, Leiden en
Groningen, alsmede van de omzetting van
het verkoopagentschap te Medan in een
eigen filiaal.
De in 1934 verkregen resultaten acht de
directie niet bevredigend. De in het vorig
verslag geuite verwachting, dat de be
drijfsresultaten meer en meer door het
achteruitgaan der koopkracht ongunstig
zouden worden beïnvloed, zagen wij helaas
bewaarheid. Optimistische toekomstklan-
ken dienaangaande kunnen wij niet doen
hooren. Ook ons bedrijf aldus het ver
slag is hiervoor afhankelijk van het ge
heele bedrijfsleve- hier te lande en in
Indië. Een modebedrijf als het onze onder
vindt uiteraard eveneens groote moeilijk
heden bij de voorziening van goederen
door de invoerrestrictie. Een herstel van
het vrije handelsverkeer, wanneer moge
lijk, wordt dan ook uiterst gewenscht
geacht.
Het onkostenbudget is in 1934 aanmer
kelijk verlaagd; ook in het loopende jaar
zal worden getracht zooveel mogelijk
maatregelen in dien zin te treffen. Uit
de nettowinst» ad f 194.445 (f 337 000) kan.
na aftrek van de dividendbelasting, aan
pref. aandeelhouders 5'/, (5.7 °/o) wor
den uitgekeerd, terwijl daarna een onver
deeld dividend van f. 1073 (f. 10281 voor
hen op nieuwe rekening kan worden over
gebracht.
Aan houders van gewon„ aandeelen
kan uit het voor hen beschikbare bedrag,
vermeerderd met het onverdeeld dividend
1933 en na aftrek van het voor dividend
belasting verschuldigde, een dividend van
4 'lo (8 °/o) worden uitgekeerd, waarna een
onverdeeld dividend van f.337 (f. 13.132)
op nieuwe rekening kan worden gebracht.
AMSTER*. AMSCHE DROOGDOK
MAATSCHAPPIJ.
Uit het jaarverslag blijkt dat er een
verlies is van f. 132.638 (v. j. f. 195.380);
EERSTE KAMER.
VERSCHILLENDE ONTWERPEN.
De Kamer behandelde eerst de volgen
de wetsontwerpen, die zonder debat of
stemming werden aangenomen:
1. Intrekking van artikel 5 van de wet
van 25 April 1879.
2. Wijziging van de wet van 22 Dec.
1919, laatstelijk gewijzigd bij de wet van
8 April 1932. houdende machtiging tot het
van Rijkswege garandeeren van de geld-
leeningen ten behoeve van de stichting
en inrichting van de gebouwen van gesub
sidieerde bijzondere scholen voor nijver
heids- en handelsonderwijs.
3. Ultkeering van dividend- en tan
tièmebelasting aan de overzeesche ge
westen.
4. Wijziging van het zevende Hoofd
stuk B der Rijksbegrooting (departement
van Financiën) voor 1935 (garantie-voor-
schotten aan exporteurs naar Duitsch-
land).
5 Wijziging van de tariefwet 1924 en
afwijking van de wet van 17 Mei 1934 be
treffende instelling, afschaffing, verhoo
ging of verlaging van invoerrecht op kor
ten termijn.
6. Wijziging der Ongevallenwet 1921.
7 Wijziging van art. 20 der invalidi
teitswet.
8. Wijziging en aanvulling van de kies
wet, de provinciale wet en de gemeentewet
9. Vervallen van art. 1416. tweede lid,
van het Burgerlijk Wetboek.
HET ONTWERP INZAKE DE
ONDERNEMERS-OVEREENKOMSTEN.
Nadat over het wetsontwerp tot verbin
dend- en onverbindend-verklaren van on
dernemers-overeenkomsten stroomen inkt
zijn verschreven en langdurige debatten
gevoerd, ook ln de Tweede Kamer, kwam
het gisteren in den Senaat aan de orde.
Het lag voor de hand, dat de gevoerde
discussie zich hier zou herhalen.
Het is nu eenmaal een soort handicap
van de Eerste Kamer, dat de resultaten
van hun arbeid gewoonlijk met meer be
langstelling worden tegemoetgezien dan.
de debatten, zelfs als het belangTijke wets
ontwerpen betreft, omdat gelijk gezegd
het gesproken woord toch niets nieuws
meer kan opleveren. En zoo was het ook
thans met het ontwerp inzake de onder
nemers-overeenkomsten. Er is dan ook
geen aanleiding over de discussies veel te
schrijven, aangezien hier hetzelfde leger
van soldaten parade hield, als „aan de
overzijde van het Binnenhof", met andere
woorden dezelfde beschouwingen werden
vernomen, niet alleen pro en contra, maar
ook wat de nuances betreft tusschen de
voor- en tegenstanders onderling.
De sociaal-demoeraat Wibaut, die het
debat opende, heeft een zeer gematigd
pro-betoog gehouden, door uitvoerige
historisch-economische beschouwingen
voorafgegaan. Hij verdedigde het ontwerp,
maar was natuurlijk van oordeel dat het
volstrekt niet voldoende was en de staat
dieper zou moeten ingrijpen dan hier ge
beurt, om iets van belang te bereiken. Ook
de vrijzinnig-democraat van Embden en
de katholiek de Bruijn waren voorstan
ders, zij het dan ook dat de klank van
hun geluid ietwat van dat des heeren
Wibauts verschilde. In de gegeven omstan
digheden zoo betoogden zij is de
Staat bevoegd en verplicht om in te grij
pen, om te trachten economische orde te
scheppen daar waar deze vrijwillig niet
tot stand komt en om onwillige onderne
mers te dwingen tot gemeenschappelijke
handelingen en tot samenwerking.
Hiertegen vuurden tegenstanders als de
heeren van de Bergen, Knottenbelt en
Pollema een mitrailleur-salvo van bezwa
ren af.
Eerstgenoemde ontkende, dat het ont
werp practisch noodig en noodzakelijk zou
zijn. Indien er op ondernemers-gebied al
j misbruiken worden begaan maar de af
gevaardigde zag ze niet dan zijn ze
toch geenszins van dien aard. dat dit be
langrijke ingrijpen door den wetgever
wordt gerechtvaardigd. Zelfs als crisis
product achtte de heer van den Bergen
het niet te aanvaarden. Hij zag er een on
verdedigbare aantasting in van de con
tracts- en bedrijfsvrijheid en stelde zich
op het standpunt, dat de ondernemers
vrijwillig bereid zijn het werkelijk-noodige
te doen. De heer Knottenbelt vulde dit
betoog aan met een uiteenzetting van het
liberale standpunt. Hij ontkende dat de
liberalen in hun verzet tegen het ontwerp
zich aan individualisme te buiten gaan;
de Staat moet echter de economische vrij -
heden zoo ver mogelijk eerbiedigen en
alleen ingrijpen, wanneer dit strikt-onaf-
wendbaar is. en dat is volgens hem hier
niet het geval. Voorts vindt er door dit
ontwerp een veel te krasse delegatie van
macht plaats.
Bij den christelijk-historischen heer
Pollema vonden deze bezwaren weerklank
en hij stelde ze ook op zijn wijze in het
licht. Een dergelijke poging om structuur
veranderingen aan te brengen door mid
del van de wet, keurde hij af, en te meer,
waar het productie-stelsel en de contract
vrijheid er door worden geschaad.
Vandaag spreekt de Minister
HAGENAAR.
H. B. te L. Het nest opzoeken en met
kokend water uitroeien.
C. A. R. te L. Leiden, Hoornbrug,
Delft, Den Hoorn, Schipluiden. Maassluis,
Rozenburgsche Veer. Brielsche Veer, Brielfe,
Oostvoorne. Rockanje. Totaal 58.2 K.M,
Kosten Brielsche veer 60 ct. per auto en.
12</i ct. per persoon. Kosten Rozenburg
sche veer Idem.
