DE BELGISCHE KONINGSKINDEREN NAAR ONS LAND
OM ZUIVER NEDERLANDSCH TE LEEREN
76,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 4 Mei 1935
Derde Blad
No. 23041
I0UITENL, WEEKOVERZICHT
STABILISATIE DER VALUTA.
de king om duitschland
sluit zich!
De wereld is weer een week verder, doch
„I veranderd is er nog niet! De stem-
jj» van wantrouwen, die zich van ons
jjjehe werelddeel heelt meester ge-
.„kt, Is eer toe- dan afgenomen. Rond-
jl gezegd, moet geconstateerd worden,
lt in Engeland de stemming tegen
uitschland na den oorlog niet zoo slecht
geweest als op het oogenblik. Hoe
uitschland dat heeft klaar gespeeld?
eenvoudig door Engeland te treffen
ijjn meest zwakke punt: de vloot. Nog
i de tijden niet geheel voorbij van de
otie der Engelsche vloot en van het wel
kende „Brlttannla rules the waves".
Ijiitannië beheerscht de zeeën i. Wie
uraan poogt te tornen, komt aan
-geland's meest heilige huisje. De we-
j-lnstelllng van het Duitsche leger, zelfs
f' oprichting van een Duitsche lucht-
icht, heeft Engeland niet zoozeer aan-
daan als het feit, dat Duitschland een
ualttal duikbooten op stapel heeft gezet.
dit officieel bekend werd, ging er
n orkaan over het Britsche ellanden-
j en. zonder eenige overdrijving mag
sden vastgelegd, dat Duitschland geen
ud had kunnen verrichten, 'die Enge-
jd nauwer dreef in de armen van
mikrijk dan deze. Met groote voldoening
(f!t Frankrijk deze aangelegenheid ge-
jgö. waarbij het zelf overigens het
jotste stilzwijgen bewaarde. Werd En-
iland nu niet op dezelfde wijze getrac-
erd door Duitschland ter zee als Frank-
,s te land?
Deze Duitsche duikboot-bewapening
"ft inmiddels reeds gevolgen gehad: de
tste Engelsche aarzeling betreffende
n directe uitbreiding der luchtmacht ls
door verdwenen en de regeering heeft
aals haar besliste voornemen geuit,
In geen geval In de lucht de mindere
Éjn van welke mogendheid ook in het
en. Hoever de Duitsche luchtbewape-
reeds ls gevorderd, is door generaal
ring thans toegegeven aan een ban
der buitenlandsche pers te Berlijn.
Wing gaf niet zonder trots en voldoe-
te kennen, dat de Duitsche lucht-
-£ht gereed was en meest modern is
rust! En voorts erkende Goerlng.dat
tschland ter zee pariteit eischt met
nkrljk. hetgeen wil zeggen, dat Duitsch
4 gelet op zijn geheime bewapening te
en In de lucht, ook niet zal terug
zien voor een geheime bewapening ter
In Engeland wordt dit ingezien,
houdt men officieel zich correct, gelijk
k uit de groote rede van den premier
-nald. Niettemin laat men nlet-offi-
1 al doorschemeren, dat vermoedelijk
Duitsche zee-bewapening zal leiden tot
men terzijde schuiven van de be
de vlootverdragen, waaraan men zich
■maxima althans nog hield. In het
erdrag van Washington ls Immers
kkelijk bepaald, dat, wanneer een
niet vallend onder het verdrag, zich
bewapenen ter zee boven eng ge
en grens, alle verdrag-sluitende lan-
hun vrijheid terugkrijgen! Zoo'n ge-
doet zich evident voor door de Duit-
herbewapening en Engeland is nu
omen wakker geschrikt.
Het begrip „Ontwapening" kan men in
jegeven omstandigheden als ter ziele
houwen: het is bewapening alom, wat
klok slaat. Met mlllioenen en nog eens
'oenen rijzen in alle landen bijkans
uitgaven voor defensiedie zoo hard
ig waren voor andere, betere dingen
voor zulke onproductieve doeleinden!
•wel duidelijk Duitschland aange-
als oorzaak voor het heerschend
trouwen allerwege en tevens de uit-
dlng der luchtmacht stellend als fait
mpH heeft in zijn reeds even aange-
te rede over de buitenlandsche poli-
.McDonald niettemin nog eens de
M naar Duitschland uitgestrekt. Zelfs
~'n in de tweede helft van Mei te
den vloot-besprekingen met Duitsch-
d worden gevoerd.
Zal Duitschland thans de aangeboden
'd grijpen? Vermoedelijk zal spoedig
i rede van Hitier zelf in den Rijksdag
arover uitsluitsel geven.
Bepaald hoopvol ziet het er nog niet
Het heeft er Immers allen schijn van,
I tn Duitschland de partij, die wil be-
"ten in een volkomen isolement, ho-
d. dat straks 'n weer machtig Duitsch-
ad van zelf zich vrienden zal verwer-
ti, de lakens uitdeelt, gelet op het feit,
Duitschland in de algemeene politiek
'gszins optreedt als een stier in een
"leinkast. Het staat momenteel geïso-
"rd, daar. al is dit nog niet met. zooveel
'den gezegd. Polen ook heeft geop-
d voor het andere front. Gesloten
®dt Duitschland allen tegenover zich..
ral dit onomstootelijk feit Duitschland
Phet laatste nippertje nog doen wijken?
intusschen is na veel schijnbare ups en
:>ns in werkelijkheid wil het ons toch
'komen. dat de sovjets slechts gepro-
rd hebben om het uiterste te bereiken
Het Pransch-Russische verdrag van bij-
and tot stand gekomen. Niet alleen ge-
rafeerd. doch zelfs geteekend, al was
aanvankelijk voorbehouden aan Laval
zijn bezoek aan Moskou. De juiste
1 ls nog niet bekend, terwijl wij dit
wrijven, doch, ook al wordt het verdrag
wel geschikt in het kader van den
pkenbond, het beteekent practisch toch
herleving van het oude Fransch
isch bondgenootschap, waarbij Enge-
Italië en de Kleine Entente goed-
rend knikken en Polen zijn ■verzet
_It opgegeven!
Hoewel het verdrag al geteekend is,
at Laval komende week toch naar Mos
waar hij ongetwijfeld precies als
'd met de grootste eer zal worden ont-
;""U En te Warschau zal Laval het
dkelmoedige Polen tevens nog eens be
rken! De keten rondom Duitschland
r®<it gesloten tengevolge der Duitsche
Hoever de verbittering in Engeland
"gens gaat, bewijst wel de omstandig-
.hoe in die kringen, die erkennen.
He vroegere geallieerden mede schuld
"oen aan het droeve verloop van zaken
ke de algemeene herbewapening ten-
"01?e van het weigeren het voorbeeld
ontwapening te volgen, opnieuw een
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.),
Copie van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
nationale reclasseeringsdag.
Reeds meermalen verscheen in de plaat
selijke pers een bericht over den nationa-
len Reclasseeringsdag, die op Zaterdag 18
Mei a.s, zal gehouden worden.
De bedoeling van dezen dag is, meer
dere bekendheid te geven aan het werk der
Reclasseering en meerdere belangstelling
en liefde daarvoor te wekken.
De verschillende Reclasseeringslnstel-
lingen hebben de handen in elkaar gesla
gen en zullen gezamenlijk probeeren hun
doel te bereiken: n.l. hun kasmiddelen te
versterken, door een collectieven aanslag
te doen op de particuliere liefdadigheid.
Dit is noodig geworden, nu de Regeering
om redenen van bezuiniging zich gedwon
gen heeft gezien de verschillende subsidie-
posten dermate te verlagen, dat de Re-
classeeringsinstellingen zonder de hulp
van derden in de noodzakelijkheid zouden
komen te verkeeren hun belangrijk werk
te staken.
Belangrijk werk? vraagt misschien
iemand, zijn er geen nooden. die in den
tegenwoordigen tijd dringender om leni
ging roepen?
Is het wel billijk b.v. tegenover de vele
duizenden, die niet door eigen schuld
buiten werk zijn geraakt, dat men een zoo
breed opgezette actie onderneemt om an
deren te helpen, die het alleen aan zich
zelf te wijten hebben, dat ze in moeilijk
heden geraakten?
Zonder ook maar één oogenblik de stof
felijke en geestelijke nood te onderschat
ten, die in tallooze gezinnen geleden wordt
door de huidige crisis, durven wij toch
volhouden, dat het Reclasseeringswerk be
langrijk en noodzakelijk is.
Belangrijk omdat het gaat om de red
ding van medemenschen, die ja mis
schien ook wel door eigen schuld dreig
den buiten de samenleving te komen en
gevaar liepen van kwaad tot erger te ver
vallen.
Noodzakelijk omdat door het Reclas
seeringswerk de maatschappij zelve bevei
ligd wordt tegen kwade kiemen, die zoo er
niet ingegrepen wordt, allerlei onheil
kunnen stichten.
Slechts onbarmhartige karakters spre
ken het woord: „Ben ik mijns broeder's
hoeder?"
Wie nog een grein menschelijkheid in
zich heeft, kan zich niet onttrekken aan
het vriendelijk verzoek om een heel klein
offertje te brengen voor een beklagens
waardig mede-mensch.
Het ongeluk van een misstap te begaan,
kan ook een van uw familieleden over
komen. En wie. die zichzelf kent. durft
volhouden, dat hij volmaakt ls? Welnu
met welk recht oordeelt ge dan over een
ander?
Reclasseering beoogt menschen. die den
verkeerden weg opgingen, weer terug te
brengen in de samenleving. Reclasseering
bedoelt menschen, die hoe dan ook met)
strafwaardige practijken zich inlieten,
door daadwerkelijke hulp en steun te ma
ken tot volwaardige burgers.
Zoo gij van oordeel zijt. dat dit werk
steun en sympathie verdient, zult gij er toe
bijdragen, dat de actie van de Reclassee-
ringsinstellingen van alle gezindten op Za
terdag 18 Mei slaagt.
Hebt u onze reclameplaat gezien? Die
spreekt voor zichzelf.
Drenkelingen roepen om hulp!
HET PLAATSELIJK COMITÉ
VAN UITVOERING.
EERSTE EISCH VOOR ECONOMISCH WERELDHERSTEL
TOESTAND IN GROOT-BRITTAN NIWORDT BETER.
te
actie is ingezet tot boycot van Duil-
waren, die langzamerhand was af-
Li en- Deze zal nu in volle kracht
Jh'en en misschien nog intenser zijn
s wit tevoren.
SIR HERBERT SAMUEL IS
OPTIMISTISCH.
In een overzichtelijk artikel geeft
Sir Herbert Samuel, oud-minister
van Binnenlandsche Zaken van
Groot Brittannié en de leider der
Liberale partij, zijn meening weer
over den algemeenen toestand en die
van Groot Britannië in het bijzonder.
Hij is ervan overtuigd dat alleen
een internationale overeenkomst ter
stabilisatie der munteenheden een
wereldchaos kan voorkomen en
meent dat het initiatief door de
Vereenigde Staten genomen moet
worden.
Den toestand in Groot Britannië
noemt hij, zij het verre van bevre
digend, toch gunstig, hetgeen hij
argumenteert met een beschouwing
over de begrooting.
Over 't algemeen klinkt uit dit
artikel een rustig optimistische toon.
De Britsche begrooting is in het Lager
huis in behandeling genomen. Over 't
algemeen ziet zij er nogal gunstig uit
Nadat een bescheiden som is uitgetrokken
voor de betaling der oorlogsschulden, sluit
de rekening met een klein batig slot. Daar-
dorr zljr. kleine verlagingen der belastin
gen in het vooruitzicht gesteld kunnen
worden, evenals een kleine verhooging van
die salarissen, die onder de crisis het
meest hebben geleden, zoowel als betMing
aan allen die den staat hebben gediend.
De wijze waarop de kanselier van de
schatkist een en ander heeft kunnen be
reiken wordt over het algemeen door alle
partijen gewaardeerd.
Het batig saldo zou nog liooger zijn ge
weest dit jaar in vergelijking met het
vorige ware het niet dat de uitgaven met
vijf en twintig millioen pond sterling waren
gestegen. Van deze vijf en twintig millioen
zijn er tien millioen voor de begrooting van
defensie. De ramingen voor dit ministerie
zijn in de laatste jaren zeer laag gehouden
en de verhooging is het gevolg van het feit
dat de regeering overtuigd is dat de on
bevredigende afloop van de ontwapenings
conferentie een hooger defensie-budget
noodzakelijk maakt. De overige vijftien
millioen worden besteed voor bepaalde
groepen van werkloozen, betere zorg vooi
het onderwijs, wonmgzorg en andere
sociale diensten.
Het groote aantal werkloozen en zijn
onderhoud drukt nog steeds zwaar op het
Britsche volk. In vergelijking met verleden
jaar ls het aantal bijna onveranderd: het
scheelt maar 2 procent. Dit krst den staat
jaarlijks niet minder dan drie en zeventig
millioen pond sterling, afgezien nog van de
enorme bedragen die zoowel werkgevers
als werknemers moeten betalen voor de
werkloozenverzekering
Terwijl sommige takken van bedrijf weer
eenige vooruitzichten hebben verkregen,
zijn er nog andere die voortdurend lijden
ender den druk der tijden. De staalin
dustrie. de auto-industrie, de chemische
Industrie en de bouwbedrijven hebben nog
voldoende werk Aan den anderen kant zijn
in de katoenindustrie en bij de mijnen
voortdurend een groot aantal werkloozen
te vinden. In andere industrieën blijft het
aantal werkloozen veel hooger dan nor
maal.
De Britsche export liep, weer in verge
lijking met verleden jaar, met dertig mil-
licen pond terug. Dit mag een ontzettend
groote hoeveelheid lijken, doch als men
weet dat het slechts één twaalfde deel is
van wat in de eerste drie jaren der crisis
verloren werd op de buitenlandsche markt,
zou men bijna van winst gaan spreken.
Over het algemeen mag men ech
ter wel zeggen dat de economische
opleving in Groot Brittannië ge
stadig voortschrijdt, wanneer men
althans het geheel in oogenschouw
neemt. In enkele belangrijke in
dustrieën. voornamelijk in de parti
culiere, is deze vooruitgang echter
nauwelijks waarneembaar.
De nationale financiën zijn in een goe
den staat, ofschoon de belastingen zeer
hoog zijn en nog blijven De begrootingen
geven batige saldi te zien in plaats van
tekorten, en het ziet er naar uit dat het
ook in de toekomst zoo zal blijven. De
nationale schuldenlast neemt elk jaar af,
zij het dan slechts met een klein percen
tage. De kosten voor het levensonderhoud
blijven stationnair en wanneer er een
verandering te constateeren zou zijn, is
het een gunstige. Zeer zeker kan men zeg
gen dat de financieele toestand van Groot
Brittannië, ofschoon verre van bevredi
gend. over het algemeen beter is dan in
eenig ander belangrijk land ter wereld.
Niettegenstaande dit alles, is de goud
waarden van het pond sterling in het af-
geloopen jaar weer minder geworden. Be
langrijk minder geworden zelfs, namelijk
twaalf procent. De belangrijkste oorzaak
moet gevonden worden in de plotselinge
terugtrekking van groote kapitalen uit
Londen eenige maanden geleden, welke
kapitalen toebehoorden aan zenuwachtige
buitenlandsche beleggers Ik heb geen
reden te veronderstellen dat-eenige regee-
ringsdaad schuld is aan deze geschiedenis
of dat zij iets had kunnen doen, dat met
succes deze terugtrekking had kunnen ver
hinderen
Het is echter aan geen twijfel onderhevig
dat de val van het pond sterling een van
de oorzaken is. ftemidden van vele ver
schillende!, waardoor de Britsche export
achteruit geloopen is en de invoer in het
Britsche rijk vooral in het eerste kwartaal
van dit jaar zoo is gestegen. Evenpens is
het zeker dat de depreciatie van het pond
sterling zoowel in 1931 als later, de landen
van het goudblok in moeilijkheden heeft
gebracht, waarvan België een recent voor
beeld is. Men vergete echter niet hoe Brit
tannië in moeilijkheden is gebracht door
de waardeverminderingen der omloopmid
delen vlak na den oorlog in Frankrijk,
Duitschland, Italië. Belgie en later Japan.
De les die men hieruit kan trekken is de
wenscheiijkheid voor een algemeene over
eenkomst ter stabiliseering der verschil
lende munteenheden. Tarief- en tolmuren
zijn al erg genoeg en een eventueele „oorlog
der munten", een wedstrijd in het deva-
lueeren, zou de genadeslag zijn voor den
wereldhandel.
Economici, bankiers, kooplieden hebben
bij herhaling deze onwrikbare waarheid
verkondigd. Met bijna algemeene stemmen
hebben zij betoogd dat een internationale
overeenkomst ter stabillseering der munt
eenheden urgent is. Er gebeurt echter niets.
Ja, van tijd tot tijd gebeurt er wel wat.
Dan wordt de toestand in het een of andere
land nog wat slechter: een plotselinge
waardevermindering van de goudwaarde
van het pond sterling, een geschokt ver
trouwen in de belga. een aanval op den
gulden, de rijksmark in gevaar.
Groot Brittannië heeft een ern
stige verantwoordelijkheid te dragen
in deze materie der stabilisatie, maar
algemeen wordt erkend dat ten slotte
alles afhankelijk is van de houding
die de Vereenigde Staten aannemen.
Noch het pond, noch de frank, noch
eenig ander Europeesch ruilmiddel
kan gestabiliseerd worden en stabiel
blijven, als de dollar niet op een be
paalde hoogte wordt gebracht en ge
houden. Hierover kan geen verschil
van meening bestaan.
Ik geloof dat indien president Roosevelt
te kennen zou geven dat hij bereid is een
overeenkomst aan te gaan met de andere
landen voor een algemeene stabiliseering
der goudwaarden. noch de Britsche regee-
ïing, noch eenig ander land zulk een initia
tief van de hand zou kunnen wijzen of dit
zou wenschen te doen. Zoo'n daad zou de
belangrijkste stap zijn die gedaan zou
kunnen worden tegenwoordig, door wie
ook, en waar ook. ter herstel van de voor
uitzichten der geheele wereld.
SIR HERBERT SAMUEL
oud-minister van Binnen
landsche Zaken en leider
van de Liberale partij.
tNadruk verboden).
