Uit den Leidschen Raad
76»te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 16 April 1935
Derde Blad No. 23027
In de richting van verlaging der
electriciteitsprijzen.
Motie de Reede aangenomen.
INGEZONGEN
/TIJKKIN
VRAGENRUBRIEK.
12e. Voorstel tot het aanbrengen van
een brandtrap aan het schoolgebouw aan
de Pieterskerkstraat, waarin de Jongens
school voor u.l.o. Is gevestigd en tot ver
hooging van de voor de verbouwing van
genoemd schoolgebouw beschikbaar ge
stelde gelden. (83)
Wethouder GOSLINGA heeft bezwaar
tegen deze uitgave, daar deze z.l. niet
onvermijdelijk ls, alleen gewenscht. De
school bestaat al tgl van jaren zonder
brandtrap en dat kon vooreerst z.i. nog
wel zoo blijven zonder eenlg gevaar Een
brandtrap lijkt hem zelfs gevaarlijker dan
de gewone trap.
De heer SCHtlLLER zegt, dat de C. v,
F. eenparig met den wethouder deze
brandtrap noodzakelijk oordeelt. Hij be
grijpt niet, hoe de wethouder de verant
woordelijkheid wil dragen voor hetgeen
daar gebeuren kan, als deze trap er niet
komt, daar de binnentrappen van hout
zijn.
De heer BERGERS meent, dat de ge
meente moet zorgen, dat haar gebouwen
geheel verzorgd zijn en z.l. is deze brand
trap noodig.
Wethouder SPLINTER sluit zich aan
bil de heeren Schiiller en Bergers, er nog
op wijzend hoe het hier een oude school
betreft met houten trappen.
Na repliek wordt het voorstel van B. en
TV. aangenomen met 301 stem.
Tegen de heer Goslinga.
(Reeds geplaatst in een deel onzer
vorige oplaag).
DE ELECTRICITEITSPRIJZEN.
13e. Praeadvies op het voorstel:
a. van den heer Schoneveld c.s. in zake
verlaging van het enkeltarief voor elec-
tricltelt;
b. van den heer Tobé in zake vaststel
ling van een uniform electrlclteitstarief
voor winkels en daarmede gelijk te stellen
Inrichtingen. (711
De heer SCHONEVELD oordeelt het
praeadvies zeer sober. De voorstellers had
den eenige hoop. gezien de gunstige posi
tie van liet bedrijf die deze verlaging op
zich zelf best kan dragen. Doch de ge
meentehuishouding ls helaas zoo samen-
geweven met de winst der bedrijven, dat
er inderdaad bezwaren bestaan. Spr. be
treurt deze nauwe relatie, want zoo ls
verlaging vrijwel onmogelijk, trots meer
dan normale winsten. Zoo blijft vermin
dering van onkosten voor vele particulie
ren uitgesloten, afgezien van het belang
voor alle groepen der bevolking. Moet dan
per se gewacht worden op scherpere
concurrentie, die verlaging zou afdwingen,
zooals bij de gasfabriek?
Directe belasting ls z. 1. meer gewenscht,
doch verhooging daarvan heet niet moge
lijk en wenschelijk. Hoewel spr het daar
mede niet geheel eens is, wil hij dit aan
vaarden, daar z. 1. het bedrag is te vinden
door de storting in het vernieuwingsfonds
geheel of gedeeltelijk achterwege te laten.
De fabriek is toch voldoende geoutilleerd.
De voorstellers zijn bereid hun voorstel
om te zetten in een motie, waardoor b.v.
de ingang der verlaging zou kunnen wor
den gesteld op 1 Juli.
De heer v. ROSMALEN wijst op den
druk der tijden en z. 1. kan de gemeente
door dit voorstel eenlg licht verschaffen.
De heer TOBé zal over de financiën niet
veel zeggen, daar B. en W. zelf deze niet
zoo erg zwaar wegen, in tegenstelling tot
de idee. dat uniform tarief In strijd zou
zijn met. een Juiste tariefspolitiek. Spr.
betwist dit laatste Het winkeltarief houdt
niet zoozeer rekening met den spertijd als
met de idee van propageering van meer
gebruik buiten dezen tijd. Van een win
kelier mag toch niet verlangd worden dat
hii geen licht brandt ln den spertijd, daar
hij dan in het donker zou zitten!
Dat uniform tarief lager zou zijn dan
particulieren betalen, betwist SDr Inte
gendeel profiteeren z. 1. de particulieren
van de winkeliers.
Dat B. en W. nog wel eens willen na
gaan of er iets ls te doen, zonder eenige
toezegging noemt spr. het toppunt van
politieke voorzichtigheid.
Laten B. en W. hier eens den Midden
stand te hulp komen in billijke verlan
gens, die weinig kosten.
De heer DE REEDE zegt. dat de lasten
die op de bedrijven drukken, thans in
deze tijden de grootste handicap zijn. Is
dit praeadvies van B. en W. eigenlijk wel
een praeadvies waar daarin wordt gegeven
de beloften van een nader praeadvies?
Hoewel spr. het met den heer Tobé niet
eens is. dat vastrecht etc. zou kunnen
worden gemist, is spr. het wel eens dat
het part. tarief voordeeliger is dan het
winkeltarief en dat is een wanverhouding.
Spr. hoopt daarom op spoedige voorstellen
van B. en W. ter ontlasting der diverse
bedrijven. Wat het voorstel Schoneveld
c.s. betreft, B. en W. weigeren dit, daar
zij geen dekking weten, het aan den raad
overlatend, deze te vinden; spr. be
schouwt dit als een vlucht uit de verant
woordelijkheid. Laten B. en W. zeggen:
ja of neen! Zij blijven toch de leiders.
Z. 1. is deze houding een bewijs, dat ver
laging mogelijk is! Spr. geeft dan cijfers
over de winsten uit de Lichtfabrieken,
waarmede de gemeentehuishouding in
derdaad nauw verbonden is. Hoewel de
kostprijs van het product aanmerkelijk is
gedaald, merkt de verbruiker daarvan
niets! Zelfs bij particuliere zaken zou
dit niet mogelijk zijn! De concurrentie zou
daarvoor wel zorgen. De technische instal
latie der Lichtfabrieken en de financleele
positie Is volledig verantwoord. Dit kan
zijn diensten bewijzen, doch het mag ook
niet te ver gaan.
De kas-positie der gemeente is goed en
blijft goed, trots de tekorten op den ge
wonen dienst. Er moet dus een opvanger
zijn! Hoe zit dat, vraagt spr.
In betere tijden had sor geen bezwaar
tegen de gevoerde politiek, doch nu zijn er
wel bezwaren en die ziet men niet aan de
Langegracht. Daar wijst men alles onge
motiveerd af en B. en W. sluiten zich
daarbij klakkeloos aan.
Nu er nog stcc-ds kapitaal wordt ge
vormd door de fabrieken, oordeelt spr. In
deze tijden, dat het niet ls verantwoord
om niets te doen. Het voorstel-Schone-
veld kan z.i gemakkelijk aan de fabrieken
zelf worden opgevangen, de reserves zijn
voldoende; belastlngverhooging ls on-
noodig en trouwens ongewenscht.
Alle reserveering en afschrijving aan de
gasfabriek oordeelt spr. verder uit den
booze. daar deze fabriek tot op bijkans 6°/n
afgeschreven is Er kan zelfs nog meer af,
doch dit zal nader grondig moeten wor
den onderzocht en daaruit alleen is de ge
vraagde prijsverlaging z.i. al te halen.
Spr. dringt aan op het doen van zaken.
Niet in de toekomst, doch nu.
De heer COSTER vraagt toezegging van
B. en W. voorstellen te zullen doen in den
geest van het voorstel-Tobé, nu zli dit
voorstel zelf onmogelijk noemen.
De heer v. ECK wijst op het belang van
goede financiën der gemeente, doch even
zeer op het belang der Ingezetenen bij be
hoorlijke tarieven In principe ls spr. voor
den kostprijs, doch de laatste jaren heeft
spr dit losgelaten gelet op de crisistoe
standen. Waar de uitgaven der fabrieken
dalen, dient echter ook de verbruiker te
worden gebaat. Zeker, de wethouder heeft
het geld noodig, doch in deze tijden mag
een monopolie toch niet te scherp worden
gehandhaafd, vooral niet, omdat er nog
reserves zijn. De prijs mag niet hooger
zijn dan beslist noodzakelijk is.
Spr.'s fractie zal stemmen voor het voor-
stel-Schoneveld c.s.
Wat het voorstel-Tobé betreft, de mid
denstand klaagt, dat thans niets precies
is te berekenen en wijst er op, dat hij niet
bezuinigen kan. zooals een particulier zij
het ook moeilijk. Aan het voorstel-Tobé
ziet spr. echter te groote bezwaren, doch
laten B en W. inderdaad vlug een nader
onderzoek instellen, wat voor den mid
denstand te doen, zooals zij half en half
toezeggen.
De heer v. WELZEN zegt, dat uit hetgeen
de heeren Schoneveld en De Reede ver
klaarden, wel blijkt hoezeer een te be
treuren politiek aan de Lichtfabrieken is
gevoerd: een brandschatting der meeste
gebruikers. De positie onzer stad is zoo
danig, dat de lasten voor de meest ge
troffenen verlaagd kunnen worden!
De heer BERGERS meent, dat het
grootste bezwaar van den middenstand is,
dat door bezuiniging per KW, de prijs
stijgt. Vandaar het voorstel-Tobé.
Spr. houdt zich, gelet op het pleidooi-De
Reede, voor straks te pleiten voor verla
ging der slachthuistarieven.
ANTWOORD VAN B. en W.
Wethouder GOSLINGA betreurt, dat
deze kwestie der tarieven niet is besproken
bij de begrooting, want dan heeft men
duidelijker beeld over uitgaven en inkom
sten. De heer Schoneveld gaf groote winst
cijfers, doch daartegenover staan de hooge
crisis-uitgaven I De overschotten op de
begrooting zijn steeds gedaald en over
1934 zal daarvan wel geen sprake meer
zijn! Ontneemt men B. en W. inkomsten,
dat moeten daar andere inkomsten tegen
over staan of verlaging van uitgaven
Spr. protesteert ten sterkste, dat B. en
W zouden vluchten uit de verantwoorde
lijkheid. B. en W. zeggen: dat kan niet.
Wil de raad toch verlagen, dan moet hij
dekking vinden. Dat is toch logisch.
Ernstige bezwaren tegen de gevoerde be-
drijfspolitiek zijn nooit aangevoerd. Men
voelde, dat alleen zoo nog veel was te doen.
De burgerij heeft van deze goede politiek
veel vruchten geplukt Het voorstel-Scho-
neveld zal over een vol jaar f. 100130.000
kosten, dat wascht alle water van de zee
niet af. De gemeente zal dit bedrag dus
voortaan minder kunnen uitgeven. Stel
eens, dat van hoogerhand aantasting der
reserves zou worden toegelaten, hetgeen
spr. betwijfelt, dan is dat nog niet anders
dan verschuiving van posten, meer niet.
De gemeente zal het bedrag minder kun
nen uitgeven, dat is de slotsom. Toch moe
ten er zijn de personeelslasten en de steun
regeling, die steeds hooger wordt, zelfs
verontrustend. Spr. oordeelt het bedrag
slechts te vinden op werkverruiming, op
onderhoud en hier en daar op onderwijs of
door belastingverhooging. Wil men dit
laatste?
Voorts wijst spr. er op. hoe uit de reser
ves al is geput: vernieuwingsfondsen zijn
aangesproken en de gasprijs is pas in Sept.
verlaagdEn uit reserves kan niet worden
voortgeputi
De tarieven zijn hier laag, zie b.v. naar
Utrecht en elders. Hier profiteeren wij
van het wijs beleid onzer voorouders! Spr.
oordeelt het onverantwoordelijk om de
gevoerde politiek thans los te laten, voor
al voor de electrische centrale en ont
raadt ernstig een der voorstellen te aan
vaarden. Bovendien: wie garandeert, dat
de toekomst nog niet donkerder zal zijn?
En 1/3 der verlaging zou de buitenge
meenten ten goede komen.
Een goede tariefspolitiek is niet moge
lijk volgens het voorstel Tobé, spr. zet dit
nader uiteen. Alleen verlaging van het
vastrecht of van de K.W. komt ln aan
merking, zoo verlaging mogelijk zou zijn.
De heer Tobé maakt ook geen onder
scheid tusschen groot of klein verbruik
bij winkeliers, hetgeen al zeer onjuist is.
zooals spr. uiteenzet. En waarom moet de
verlaging alleen gelden voor winkeliers?
Natuurlijk vindt de idee Tobé weerklank
bij den middenstand!
De kosten zouden ook niet zoo gering
zijn, daar de winkeliers die thans geen
winkeltarief hebben, het dan zouden ne
men. B. en W. doen zelf geen voorstellen,
daar zij verlangen, dat de raad eerst zal
uitspreken of hij volledige tariefswijziging
wil Wel willen B. en W later nagaan, of
niet te verlagen is in hun lijn. d.w.z. op
het vastrecht.
De heer De Reede hield een gevaarlijke
rede, zie hoe de heeren v. Weizen en Ber
gers daarop reageerden.
De gunstige kaspositle der gemeente
komt door den kapitaalsdienst, zegt spr.
REPLIEKEN
De heer SCHONEVELD vindt een tegen
strijdigheid in de bestrijding van den
wethouder, die zelf het putten uit de re
serves verdedigde, voor het sluitend ma
ken der begrooting! Wanneer spr. dus ook
uit de reserves wil putten, doet hij dit op
dezelfde gronden als de wethouder.
Wethouder GOSLINGA: Maar stelde ik
tariefsverlaging voor? Die ieder jaar te
rugkomt?
De heer SCHONEVELD Moeten de prij
zen dan steeds dezelfde blijven, al daalt
alles? De financieele positie der bedrijven
is kern-gezond! Dat elders de tarieven
hooger zijn. zegt niets, integendeel, hoe
lager hier de tarieven, hoe meer dit pleit
voor Leiden
Zoo groot is de verliespost van zijn
voorstel ook niet en best op te vangen
volgens door hem aangegeven wijze.
Spr. is bereid zijn voorstel te wijzigen
in een motie, waarbij B. en W. wordt ge
vraagd binnen 2 maanden zoo mogelijk
voorstellen te doen in den geest van het
voorstel, te dekken uit de fabrieken of
haar reserves.
De heer DE REEDE betwist, dat zijn
woorden gevaarlijk waren, omdat de heer
v. Weizen zich op hem beriep. De heer v.
Weizen deed dit ten onrechte!
Wat betreft niet-goedkeuring door hoo
gerhand. Ged. Staten grepen in de auto
nomie der gemeente al In bij het vast
stellen der presentie-gelden voor de raads
leden, en zij zouden dat nog sterker doen
door een raadsbesluit tot verlaging der
tarieven, waardoor geen enkel gemeente
belang wordt geschaad, niet goed te keu
ren. Spr. betwijfelt ook, dat dit zou ge
beuren.
Deze prijsverlaging is mogelijk zonder
aantasting der reserves, waar spr. ook
niet voor is. Hij is alleen tegen verdere
reserveering. De bedrijven blijven er vol
komen gelijk door. Spr. stelt voor een mo
tie, om door eenige wijziging in de finan
ciering aan de lichtfabrieken f. 50.000 ter
beschikking te stellen over 1935 van B.
en W om met 1 Juli a.s. een verlaging
der tarieven in te voeren.
De heer WILMER meent, dat het prae
advies weinig houvast biedt, zoodat het
niet gemakkelijk is een beslissing te ne
men. Gelet op de loftuiting bij de begroo
ting van den wethouder aan het adres
van den heer De Reede, zou men geneigd
zijn den heer De Reede te steunen.
De WETHOUDER: Jawel, toen sprak hij
heel anders
De heer WILMER erkent dit en daarom
voelt spr. meer voor het voorstel Scho
neveld om de kwestie later nog eens te
kunnen bezien.
De heer SCHULLER: Tot na de verkie
zingen dus?
De heer WILMER: Deze opmerking doet
uitkomen, dat er minderwaardige elemen
ten in den raad zetelen, die aannemen
dat een lid een andere houding zou aan
nemen voor en na de verkiezingen.
Hij zal voor hgt voorstel-De Reede
stemmen.
De VOORZITTER vraagt het woord
I minderwaardige elementen terug te nemen
De heer WILMER wil dan zeggen, dat
blijkbaar leden minderwaardige ideëen
uiten Spr. geeft den heer Tobé in over
weging zijn voorstel terug te nemen en B.
en W te vragen ook binnen 2 maanden
een wijziging van het winkeltarief voor
te bereiden.
De heer BOSMAN voelt op zich zelf wel
voor verlaging voor den winkelier, doch de
voorgestelde wijze bevredigt hem niet.
Zonder meer uit de reserves te putten,
heeft niet zijn sympathie. Iets anders is
het idee de Reede. doch spr. wil verlaging
alleen door bezuiniging waartoe de raad
niet wil overgaan. Spr is daarom tegen
het voorstel Tobé, doch zal voor de motie
Schoneveld stemmen
De heer TOBÉ zegt, dat het tarief inge
steld moest zijn om het gebruik zooveel
mogelijk te bevorderen, doch dit is niet
het geval. Wanneer B. en W willen toe
zeggen, dat zij gunstiger cijfers zullen
voorstellen binnen 2 maanden, zal hij te
vreden zijn met uitstel van behandeling
van zijn voorstel.
DUPLIEK.
Wethouder GOSLINGA wijst, erkennend
het dalen van den kostprijs, nogmaals op
het nauwe verband tusschen gemeentere
kening en fabrieksrekening. De Lange
gracht begrijpt den toestand niet, spr is
om zoo te zeggen de boosdoener! Wij
steunen op de winsten der fabrieken en in
principe gaat het, volgens de voorsteller,
de richting uit dien steun op te geven.
De heer DE REEDE betwist dat voor zijn
standpunt Er is genoeg gereserveerd!
De WETHOUDER zegt. dat f. 50.000 voor
1935 wil zeggen f. 100.000 voor 1936 te vin
den door niet meer te reserveeren of te
storten in het vernieuwingsfonds. De raad
moet dat weten, doch spr. is verplicht
daartegen te waarschuwen.
Spr. heeft geen bezwaar tegen de motie
Schoneveld, gezien den voorzichtigen vorm
Reserves is goed om te kunnen ver
nieuwen zonder tariefsverhooging! Zie
waar deze ontbrak!
Het voorstel Tobé zou nog meer ontevre
denheid wekken door zijn onrecht. Aan
houden ontraadt spr. echter, Iaat de raad
zich uitspreken.
De VOORZITTER wijst er nog op hoe
bij het voorstel Schoneveld ieder toelich
ting ontbrak; vandaar het sobere prae
advies. Tegen de motie Schoneveld ziet
spr. geen bezwaren, integendeel lijkt hem
deze gewenscht. opdat de raad straks dan
in staat zal zijn aan de hand van volle
dige voorlichting een oordeel te vellen
op goed gefundeerd praeadvies.
STEMMINGEN.
Na eenig gediscussieer over de vraag
welke motie het eerst in stemming zal
worden gebracht, wordt besloten eerst over
de motie de Reede te stemmen.
De motie de Reede wordt aangenomen
met 267 stemmen.
Tegen de wethouders, en de heeren van
Eecke, Bosman en Eikerbout.
De motie-Schoneveld wordt aangehouden
Het voorstel-Tobé wordt ingetrokken,
a. Voorstel tot verkoop van een gedeelte
bouwterrein, gelegen aan de P. J. Blok-
straat, kad. bekend gemeente Leiden, Sec
tie M nis 850 en 5095 (ged.) aan Gebrs. A.
en N. Mol te Leiderdorp (85)
Conform besloten.
b. Voorstel tot wijziging van de verorde
ning, regelende de heffing van een belas
ting onder den naam van „Marktgeld" in
de gemeente Lelden. (86)
Conform besloten.
DE STADHUISBOUW.
De VOORZITTER stelt voor het verzoek
van de heeren Duindam en De Zeeuw nog
eerst te mogen blijven wonen in hun voor
den Stadhuisbouw bestemde perceelen in
handen van B. en W. te stellen ter afdoe
ning Spr. leest voor een uitgebreid advies
van architect Blaauw, dat zeer ongunstig
luidt, daar bewoond blijven van dit per
ceel het werk zeer zou belemmeren en
f. 1000 per maand vermoedelijk aan de
gemeente zou kosten Tot uiterlijk 20 April
kan men blijven. 26 April zal aanbeste
ding van het slooperswerk plaats vinden,
waarmede 29 April zal begonnen worden,
waarna begin Mei de aanbesteding van den
onderbouw zal volgen.
Bovendien is reeds bij het vaststellen der
vergoeding rekening gehouden met de
bewaren der heeren. Zij zijn dus betaald.
De heer LOMBART is van meening. dat
toch ook niet uit het oog mogen worden
verloren de belangen der betrokkenen
naast de belangen der gemeente. De tijd
na de rechterlijke uitspraak was te kort
om iets te vinden; moeten zij den winkel
dan sluiten?
Wethouder SPLINTER zegt, dat toch
bekend was. dat zij weg moesten en boven
dien zijn zij betaald voor deze maanden
tot 1 Juli.
De heer BERGERS stelt nog voor uitstel
tot 1 Juni.
De heer SCHÜLLER meent, dat de con
sequenties voor 't blijven zitten voor den
heer Duindam zijn. Hij wist. dat hij weg
moest en had zich eerder moeten voorzien.
De heer BERGERS: hii wist toch de
schadevergoeding niet eerder.
De heer SCHÜLLER: hij is gebleven om
den prijs te verhoogen. De consequenties
zijn voor hem en hij is bovendien schade
loos gesteld.
Z.h.st. wordt het voorstel van B. en W.
aangenomen.
INTERPELLATIE MEVR. BRAGGAAR-
DE DOES.
Mevr. BRAGGAAR-DE DOES wijst op de
heerschende groote ontstemming in alle
kringen van betrokkenen Vandaar haar
vragen, zooals wij die Zaterdag hebben
vermeld.
Nader licht zij deze nog kort toe. B. en
W. zullen volgende zitting antwoorden.
INTERPELLATIE MEVR. DE CLER.
Mevr. DE CLER stelt volgende vragen:
1. Is het juist, dat zonder de bedrijfs- en
beheercommissies gehoord te hebben. B.
en W. besloten hebben het schoonmaken
van gemeentegebouwen in uitbesteding te
doen plaats hebben?
2. Is het juist, dat voor bovenbedoeld doel
een concept-bestek gereed is. waarnaar de
uitbesteding zal plaats hebben?
3. Zoo de vragen 1 en 2 bevestigend moe
ten worden beantwoord waarom zijn dan de
bedrijfs-, advies-, beheercommissies en de
Raad over dit voornemen van Burgemees
ter en Wethouders niet gehoord?
Wethouder SPLINTER erkent, dat een
concept-bestek wordt opgemaakt, doch een
besluit is niet genomen. Alvorens verder te
gaan zal eerst de C. v F. worden gehoord.
Andere commissies te hooren heeft geen
zin, dat gebeurt niet. Bovendien is reke
ning gehouden met overneming der werk-
De heer SCHULLER meent, dat het feit,
dat er nog geen besluit zou genomen zijn,
zuiver een formaliteit is. B. en W. hebben
voor zich zelf beslist.
De VOORZITTER: Er is geen besluit ge
nomen.
Wethouder SPLINTER: alleen is een
onderzoek gevraagd van de vraag of uit
besteding beter is.
De heer SCHULLER: waarom word ik als
lid van de C. v. F. dan niet volledig inge
licht over de gevolgen, ook voor het vaste
personeel?
Z. i. is wel degelijk een beslissing geno
men, zooals hij nader uiteenzet en heeft
de raad geen zeggenschap straks meer,
hoewel z i. de raad er prijs op stelt zelf te
beslissen.
De heer v. ECK heeft met verbazing ge
hoord, dat de commissie van beheer niet
gekend is.
Wethouder SPLINTER: dat geschiedt
nooit.
De heer v. ECK: daarvoor is geen reden
als alles gewoon gaat doch bij verandering
is er toch alle reden voor de commissie wel
te hooren.
Mevr. DE CLER dient een motie in om
alsnog de advies- en beheerscommissie te
hooren en tenslotte den raad te doen beslis
sen.
Het debat wordt daarop geschorst tot
volgende zitting.
RONDVRAAG.
De heer .GROENEVELD miste tot zijn
verbazing op deze agenda een voorstel tot
aanleg van een nieuwe Rijnbrug en dringt
op spoed aan
De heer COSTER vraagt bij de afgraving
van het groote bolwerk betere maatregelen
te nemen dan bij het kleine bolwerk, waar
met beenderen is gesold.
Hierna 6.20 uur sluiting.
RECLAME
SLAPELOOZE NACHTEN DOOR SPIT.
Na drie weken Kruschen werd het beter,
„Een Jaar lang heb ik gesukkeld met spit
in den rug en hevige pijnen in de beenen.
Zelfs zoo erg, dat ik 's nachts niet kon
slapen. Ik heb hiervoor alle middelen aan
gewend, maar niets hielp, totdat ik er
eindelijk toe overging om eens Kruschen
Salts te gebruiken. En ik had het nog geen'
drie weken gebruikt, toen kon ik al weten,
dat het gaandeweg beter werd. En nu kam
ik er beslist niet meer buiten, want ik had
het een week niet gebruikt en de pijnen
kwamen weer terug. Daarom heb ik dan
ook weer een potje aangeschaft. Ik kan
Kruschen Salts dan ook ten zeerste aan
bevelen.'* B. J. W. te B,
Indien de afvoerorganen niet behoorlijk
functionneeren, ontstaat in het lichaam
een ophooping van schadelijke afvalstoffen
en urinezuur, wat de ondragelijke rheuma-
tisohe pijnen kan veroorzaken. De zes ver
schillende zouten in Kruschen drijven deze
afvalstoffen en urinezuur langs den na
tuurlijken weg zachtjes en volkomen uit
het lichaam; de „dagelijksche dosis" Kru
schen zal daarna de afvoerorganen blijven
aansporen om alle schadelijke stoffen
geregeld uit het lichaam te verwijderen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a
f. 0.90 en f. 1.60 per flacon, omzetbelasting
inbegrepen. Let op. dat op het etiket op
de flesdh, zoowel als op de buitenverpak
king de naam Rowntree Handels Maat
schappij Amsterdam, voorkomt. 2844
Mej. J. S. te L. De Ver. voor Interna
tionaal Jeugdverkeer (secretariaat Witte
Rozenstraat 48) schrijft ons het volgende:
„Hieronder geven wij U het gevraagde
adres op en verzoeken U, zoo gauw moge
lijk hieraan te schrijven.
Naam en adres: Miss Grace Novotny,
c/o Sheriff Office, Le Center, Le Sueur
County. Minnesota. U.S.A Leeftijd: 16 jaar.
Geslacht: vrouwelijk. Taal: Engelsch.
Bijzonderheden: Interested in music,
stamps collecting e.t.c.
Schrijf het buitenlandsche en Uw eigen
adres steeds heel duidelijk op de enveloppe
om zoek raken van brieven te voorkomen.
Gaarne zouden wij later vernemen, of de
briefwisseling naar wensch Is."
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.),
Copie van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
DE DOODSKLOK LUIDT...,
Zeer velen onder de bloembollenkweekers
werden den morgen van 9 April opgeschrikt
door het zoo vroeg luiden van de doods
klok, die men reeds lang verwacht had
te zullen hooren, doch, zooals iedere dren
keling zich vastklampt zelfs aan een stroo-
halm, zoo ook hield iedere kweeker nog een
klein sprankje hoop. dat het groote drei
gende gevaar nog voorbij zou gaan. Alle
hoop bleek ijdel!
De ochtendbladen van 9 April gaven be
richten, door de regeering gepubliceerd,
dat de guillotine voor een massa bloem
bollenkweekers in gereedheid is gebracht.
Hoe zit het toch met onze regeerings-
menschen, vraagt men zich af. Is dan
niet voor een maand terug door dezelfde
regeering een commissie benoemd tot het
tegengaan van executie en desnoods door
dwangmaatregelen zelfstandige bedrijven
te behouden? Een maatregel, die door de
kweekers vooral zeer sympathiek is be
groet.
En nu? Nu vaardigt diezelfde regeering
een decreet uit: Wie mij de roeheffing
niet betaalt, die onthouden wij teeltver
gunning, m.a.w. dien verwijzen wij naar
de guillotine. Wij denken hier onwillekeu
rig aan het spreekwoord: Wat gij niet wilt,
dat U geschiedt, doe dat ook aan and'ren
niet.
Wel zegt de regeering: als gij de hooge
pachten niet kunt betalen, zullen wij U in
bescherming nemen, doch ons.ons
moet gij betalen, gij zljt toch vrijwillig met
ons overeengekomen Doch ook onze
pachten en renten komen wij vrijwillig
overeen, maar wij moeten zwichten voor
overmacht.
Wie onzer zou niet gaarne zijn aange
gane verplichtingen nakomen, ook de roe
heffing? Doch het is, vooral voor ons
kleine kweekers, onmogelijk te betalen:
wij moeten nu onzen ondergang tegemoet
zien.
Wij moeten echter toegeven, dat onze
regeerine zich verkeerd heeft laten voor
lichten door menschen, wier trots een be
lemmering was voor een juist oordeel. Als
wij zien. wat pracht en praal in Heemstede
door het vak aan den leek wordt geboden,
dan verwondert het ons niet dat deze zich
afvraagt of het wel waar kan zijn dat in
zoo'n vak armoede kan heerschen. Inder
daad heerscht er armoede en ondraaglijke
zorg achter deze schijnweelde bij de dui
zenden kleine luiden, die zich in alle krom
mingen moeten wringen tot behoud hun
ner zelfstandigheid; die met vrouw en
kinderen dag en nacht werken en sjouwen
en zich aan alles aanpassen, zonder echter
in staat te zijn hun gezin een behoorlijk
bestaan te bezorgen.
Wie slechts Heemstede bezoekt, vergaat
het als hem. die, door een bosch wande
lend. vooral oog heeft voor de grootste
boomen. doch de veel talrijker kleine
stammetjes over het. hoofd ziet. Beter dan
door een bezoek aan „Flora" te Heem
stede zou onze reeeerlne door een rond
gang langs de vele kleine bedrijven een
juist idee krijgen van den nood der bollen-
bedrijven en overtuigd kunnen worden van
het gToote onrecht, dat in het opvorderen
der roebelasting schuilt
Noz blijven wij overtuigd, dat onze
Christelijke regeering niet. noodeloos de
riien werklcozen. die naar de stempel
lokalen trekken, wil vergrooten en een
uitweg in deze moeilijkheid zal vinden,
waardoor vooral de Kleine Kweekers
staande kunnen blijven
Wij begrijpen ten volle de ontstemming
van velen over dezen maatregel dat zij
door hun handteekenine zich verplichten
de roeheffine te betalen. Zii teekenen a.h.w.
hun eigen doodvonnis ep wensrhen ltever
niet uit eigen vrijen wil te worden geguil
lotineerd.
Voor het bestuur van den Bond
van Zuid-Fnll Kleine Kweekers
P. v. d. NOULAND, voorzitter.
J. P. v. BUIJTENEN secretaris.
P.S. Bovenstaande meenden wii te
moeten publiceeren. daar vele buiten
staanders nog in de meening verkeeren,
dat het Bloembollenbedrlif regeeringssteun
geniet on de wijze als andere takken van
land- en tuinbouw. Deze steun heeft
sleebts het karakter van leenen uit het
Landbouw-Crisisfonds om als voorschot
op korten termijn te dienen aan het
bloembollenbedrij f
