Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 6 April 1935
FINANCIEEL OVERZICHT.
/CliEEP/
TJIJNCEM
Verbijsterde hulsvrouw „Maar lk begrijp er nleta
van, Plet. Wit was een lekker pannekoekje, en wkkr
ls het kurken tafelmatje gebleven (Humorist)
Konijn „Die „laat niet tot dank voor t aangenaam
verpoozen" geschiedenis is prachtig, maar lk wou voor
den drommel dat ze hun papieren en flesschen niet
allemaal ln mijn portaal stopten." (London Opinion).
„Maar liefste, waarom die dreigende blik op dat
portret
„Wel, lk heb het speciaal laten maken om op Je bureau
te zetten, ln het gezicht van je knappe nieuwe typiste."
(Humorist).
Meisje, tot beroemd schrijver: „Ik bewonder uw boe
ken zóó 1 Ik ga nooit slapen, voor ik iets van u gelezen
heb." (Happy Mag.)
„Goeie help, Pleterse Ik had er geen Idee van, dat
het zóó ver met je gekomen was I"
„O. dat ls het ook niet. Maar mijn vrouw wil niet, dat
lk thuis oelen."
(Humorist).
„Waarom dateer Je dien brlel den Hen; het ls van
daag toch den twaalfden 1"
„O, lk wou aan jou vragen om hem op de post te doen."
(Happy Mag.).
Nieuw wantrouwen tegen de Góudvaluta's
Kalmte en bezinning een eerste vcreischte
Gezonde positie van het Nederlandsclic
Bankwezen, in tegenstelling met het Bel
gische - Nieuwe aanmunting van goud
stukken in Frankrijk - Aanslag op de
reehten van houders van Belgische Dol-
larleeningen - Aanbod van Obligatiën en
vraag naar aandeelen op de
Amsterdamsche Beurs.
De devaluatie van de Belga ls thans een
voldongen feit. maar daarmede is de on
rust op de valutamarkt die. door de Bel
gische gebeurtenissen ln het leven was ge
roepen nog niet verdwenen. Integendeel:'
de buitenlandsche wisselmarkt heeft', ln de
afgeloopen week een uiterst nerveus aan
zien gehad en alle goudvaluta's hebben
blootgestaan aan een sterken druk. Meer
nog dan de Fransche Franc heeft de Zwit-
sersche franc het moeten ontgelden, maar
ook op den gulden heeft zich de vrees ge
concentreerd van degenen, die hun ver
trouwen in de handhaving van den gou
den standaard hebben verloren. Psycholo
gisch is deze nieuwe phase in de ontwikke
ling der valutamarkt volkomen te begrii-
pen. Herhaaldelijk was van de zijde der
Belgische regeering verklaard, dat er gee
nerlei reden tot ongerustheid- ten opzichte
van den franc was en plotseling wordt
men toch voor het feit. van de waarde
vermindering gezet. Kan men dus nog wel
eenige waarde hechten aan regeeringsver-
klaringen, hoe geruststellend deze ook mo
gen klinken en doet men niet beter reeds
thans zijn maatregelen te nemen, om zich
van te voren tegen een mogelijke waarde
vermindering der goudvaluta's te bevei
ligen?
Het is deze tendenz die de buitenland-,
sche wisselmarkt beheerscht en die vooral
geleid heeft tot een nieuwe „vlucht naar
het Pond" tot uiting komende in een stij
ging van den wisselkoers van het Pond
Sterling, maar vooral in het disagio, waar
tegen de goudvaluta's op termijn ten op
zichte van het Pond Sterling worden ver
handeld. Ook de dollarkoers is tegenover
den gulden gestegen tot boven het punt,
waarop gouduitvoer uit ons land loonend
wordt en dientengevolge heeft de Neder-
landsche Bank blijkens haar Jongsten
weekstaat in een week tijds een bedrag
van f. 33 millioen aan goud moeten af
staan, waarmede de goudverschepingen uit
ons land nog niet zijn geëindigd.
Het is niet gemakkelijk, zich niet door
de nieuwe angstpsychose te laten mee-
sleepen en zich kalm rekenschap te geven
van de verhoudingen, zooals deze werke
lijk zijn. En toch heeft men. bij dén tegen-
woordigen verwarden toestand op valuta-
gebied in de eerste plaats kalmte en be
zinning noodig. Juist met het voorbeeld
van België voor oogen dient men te besef
fen. dat gevaren zoo deze al bestaan, door
onberadenheid slechts vergroot kunnen
worden. Het zou de Belgische regeering
ongetwijfeld veel gemakkelijker zijn ge
vallen. de moeilijkheden meester te worden
zonder valuta-depreciatie indien de be
volking door een .run" op de banken deze
niet tot sluiting der loketten had dreigen
te nopen. Wij willen hier in het midden
laten, of ook onder deze omstandigheden
het door de Belgische regeering aange
wende paardemiddel der devaluatie inder
daad onvermijdelijk was geworden en of.
wanneer de vaste wil tot handhaving der
goudwaarde had voorgezeten veen andere
wegen hadden kunnen worden ipge^agen,
die. in den beginne moe!l'iver begaan
baar. op den duur gerrakkehiker hadden
kunnen leiden naar het beoogde doel: het
economisch herst"l van het 'and. D» de
valuatie in België is nu eenmaal e°n vol
dongen feit Maar ook than* maakt de
Belgische bevn'Wng de teek apj.
om de na.dee'ie» gevolgen van de valuta-
deoreeietie "oor he* 'and wr=ei mngpUik
te beperken n->" -'=* mor"iike- "door
alles, wat los en vast ls op te koopen. uit
vrees, later voor alle artikelen meer te
moeten betalen.
De Belgische regeering moet thans alle
krachten Inspannen, om deze beweging
meester te worden, opdat niet een zoo
danige prijsstijging Intreedt, dat de con
currentie-verhoudingen van België ten op
zichte van het buitenland nog ongunstiger
worden dan zij het vóór de devaluatie
waren
Het verschil in de wijze, waarop b.v. de
Britsche bevolking en die ln België op de
waardevermindering van de valuta hebben
gereageerd, stelt wel duidelijk fe het licht,
hoe moeilijk het ls. van te voren de ge
volgen van een dergelijken maatregel voor
een bepaald land onder de oogen te zien.
Al is men hier te lande vril ver ver
wijderd van de lakonleke opvattingen van
den Engelschman. voor wie een Pond ook
na de opheffing van den gouden standaard
een Pond is gebleven, toch verschilt de
mentaliteit van de Nederlandsche bevol
king. ook heel wat van die der Belgi
sche. Men heeft hier in de vorige periode
van valuta-depreciatie toén de Belgische
franc al zes zevende van zijn oorspronke
lijke waarde had Ingeboet, zijn vertrouwen
ln de regeering niet beschaamd gezien.
Men kent de krachtige positie van De
Nederlandsche Bank, welker direct op-
elschbare verplichtingen (bankbiljetten,
assignatiën en rekening-courant saldo's)
bbikens dén longsten weekstaat voor ruim
78 door goud gedekt zijn. En bovendien
is men er zich van bewust dat de toestand
op bankeebied hier hemelsbreed verschilt
van die in België
De groote Belgische banken zijn op
gloote schaal, door het bezit van aandee
len. betrokken bij industrieele en han
delsondernemingen, die in meer of minder
sterke mate onder de crisis hebben te
lijden. Om deze op de been te houden,
werd de credietverleening vaak uitgebreid
tol boven de grenzen, gesteld door een
voorzichtige credletpolitiek. De liquiditeit
der instellingen moest hiervan wel de na-
deelige gevolgen ondervinden en toen de
deposanten, hetzij omdat zij zich bij de
banken niet veilig voelden, hetzij omdat
zij van de Belga wilden wegvluchten, hun
deposito's ln eenigszlns grooten omvang
gingen opvragen, wns het den banken niet
mogelijk, hieraan uit eigen middelen te
voldoen, doch moesten zij bij de circula
tiebank om steun aankloppen. Het pro
gramma der nieuwe Belgische regeering
omvat een volkomen controle op het
bankwezen, op zoodanige wiize, dat de
regeering vermoedelijk via de Nationale
Bank zeggenschap krijgt over de crediet
verleening. Tegelijkertijd heeft de regee
ring tegenover de deposanten de verplich
ting op zich genomen, hen tegen alle ver
lies en tegen blokkeering te beschermen,
zoo noodig door een staatsgarantie voor
de uitbetaling der deposito's.
Of de regeering, door aldus de verliezen
der deposanten op de staatskas af te
wentelen, niet een al te drukkenden last
op haar schouders heeft genomen, zal de
toekomst moeten leeren. En eveneens zal
moeten blijken, of de regeeringscontröle
op de credietverleening der banken niet
een onmatige rredietexoansie met zich zal
brengen, ter financiering van de experi
menten. welke de regeering naar Ameri-
kaansch voorbeeld voor het economische
herstel van het land wil gaan toepassen
Ondanks, of misschien zelfs tengevolge
van de devaluatie, ligt de financieele en
economische toekomst van België nog vol
komen in het duister, al heeft de Belgi
sche regeering zich een adempauze ver-
sehaft. door de henaling, dat de hóek-
winst." tengevolge van de herwaardeerinV
der goudvoorraden van de Nationale Banb
voor een deel zal worden aangewend voor
de uitvoering van haar plannen ter be
strijding van de werkloosheid.
De liquide positie van de Nederland
sehe bang-n maak* dat gebeurtenissen als
die. welk* gicb in B°'gië op bankgebled
hebben afgespeeld, hier vrijwel uitgesloten
moeten worden geacht. Mocht het hier
onverhoopt tot onrust onder de deposan
ten der groote banken komen, dan zullen
deze ten volle in staat zijn, aan opvra
gingen, zelfs van grooten omvang, het
hoofd te bieden. Het dezer dagen gepu
bliceerde jaarverslag van de Amsterdam
sche Bank legt opnieuw getuigenis af van
de ruime liquiditeit dezer instelling en
van de conservatieve politiek, die deze
steeds volgt. De open reserves van de
bank bedragen niet minder dan 85% van
haar kapitaal. Alle direct opeischbare ver
plichtingen: „diverse' Êfèd'teurén" zoowel
als direct opvraagbare of te realiseeren
activa, bestaande uit. kasmiddelen en dag
gelden, wissels. Ncderlandsch schatkist
papier, saldi bij banken en prolongatie-
posten. Ter vergelijking diene, dat bij de
grootste Belgische bank. de Société Géné
rale de Belgique, per 31 December j.l. nog
geen derde der opeischbare verplichtingen
aldus gedekt walen, terwijl de toestand
bij deze instelling sindsdien nog eerder
slechter is geworden.
In zijn uiteenzetting voor de Fransche
Kamer heeft de Fransche Minister-Presi
dent er dan ook nadrukkelijk op gewezen
dat de toestanden ln België en Frankrijk,
in het bijzonder op bankgebied. geheel
verschillend zijn. De positie van het Fran
sche banksysteem acht hij onaantastbaar.
Ook ten aanzien van de positie der schat
kist heeft de heer Flandin geruststellende
verklaringen afgelegd. Deze kan. naar hi)
mededeelde, gemakkelijk aan alle elschen
voldoen en ook de opbrengst der belas
tingen is bevredigend. Als bewijs, hoe zeer
het de regeering ernst ls met de hand
having van den gouden standaard, kon
digde de minister-President aan, dat de
regeering besloten heeft, het aanmunten
van gouden munten te hervatten en die
te zijner tijd in omloop te brengen. Psy
chologisch zou dit laatste stellig een uit
stekende uitwerking hebben. Niets immers
vermindert zoozeer het verlangen naar het
oppotten van goud dan de wetenschap,
dat men het ten allen tijde kan ver
krijgen.
Het schijnt in de bedoeling der Fran
sche regeering te igpen, met de nieuw aan
te munten goudstukken de rente op Fran
sche staatsfondsen te gaan betalen, wat
aan de laatste een speciale attractie zou
verleenen. Dit vooruitzicht, tezamen met-
de geruststellende uitwerking van de rede
van den Minister-President heeft tot een
krachtig herstel van Fransche staats
fondsen geleid.
Na de scherpe, voorafgegane koersdaling
waren de meeste Belgische leeningen
eveneens aanmerkelijk hooger. Alleen de
Belgische dollarleeningen met goudclau
sule leden een nieuw koersverlies. Naar
men weet, had de Belgische regeering
kort na de dollardevaluatie zich tegenover
de houders dezer fondsen, die hun stuk
ken te dien einde bij de Nationale Bank
zouden laten afstempelen, verplicht, rente
en aflossing voortaan te betalen in Belga's,
op basis van den vasten omwisselingskoers
van frs. 36,50 per dollar. Tengevolge van
de devaluatie van de Belga met 28% lijden
de houders dezer stukken een aanzienlijk
verlies. Blijkbaar meent de Belgische re
geering echter, dat zij er nog te goed
afkomen Naar aanleiding van een in den
Senaat gestelde vraag heeft zij tenminste
te kennen gegeven, dat dit jaar nog de
oude wijze van betaling zal gelden, maar
dat. na 1935 ..een andere regeling" zal in
treden. Het is welhaast ongelooflijk, dat
de regeering zou denken aan betaling in
papieren dollars van deze. door de afstem
peling tot Belga's verklaarde stukken Wij
zijn in de laatste jaren aan heel wat wil
lekeur bij de vervulling van contractueele
verplichtingen gewend geraakt: een der
gelijke behandeling van obligatiehouders
zou echter werkelijk alles op dit gebied nog
overtreffen. In het uiterste geval zullen er
toch nog wel rechters in België zijn?!?
Nederlandsche en Ned -Indische staats-
lc-erlrien, - 'ovineiple en eerrrentrieenin-
gen, alsmede pandbrieven, bleven gedu
rende de geheele week nog aangeboden.
Toch mag men hopen, dat deze verkoopbe
weging spoedig zal doodloopen, wanneer
men ziet, dat de Nederlandsche Bank
kalm doorgaat met de afgifte van goud,
indien de stand der buitenlandsche wis
selkoersen hiertoe aanleiding geeft. Er is
geen enkele reden, om te verwachten, dat
Nederland ditmaal de beweging lege»
den gulden niet meester zou kunnen blij
ven, zoolang de wil tot handhaving van
den gouden standaard voorzit.
Dat dit laatste Inderdaad het geval is.
is duidelijker dan door welke ministerieele
verklaring ook gedemonstreerd door de
dlscontoverhooging met een vol percent,
waartoe De Nederlandsche Bank aan het
einde der week is overgegaan. Ook thans
w eer hanteert De Nederlandsche Bank het
oude, beproefde disconto-wapen, dat reeds
herhaaldelijk zulke goede diensten heeft
bewezen, zoo b.v. in den vroegzomer van
1933, toen de gulden eveneens één der
mikpunten voor de internationale baisse
speculatie vormde. Destijds moest het
disconto geleidelijk tot 4'/i°/o worden ver
hoogd, en ook thans zal De Nederland
sche Bank stellig niet terugschrikken voor
een verder aandraaien van de disconto-
schroef, indien mocht blijken, dat de
thans genomen maatregel nog niet effec
tief genoeg ls. Psychologisch zal hij zijn
uitwerking nauwelijks kunnen missen en
leiden tot een vermindering van het
disagio voor den gulden. Tezamen met de
verhooging van den rentevoet als tech
nisch gevolg van de disconto-verhooglng
zal dit de baisse-transacties minder at
tractief maken en aldus zal de rust op de
valutamarkt, tenminste ten opzichte van
den gulden. sDoedlg kunnen terugkeeren.
De verkoopen van obligatiën, die nog
steeds gepaard gaan met vraag naar aan
deelen, gaan voor een groot deel van het
buitenland uit, wat wel duidelijk daaruit
blijkt, dat vooral de fondsen, die behalve
te Amsterdam ook op verschillende bui
tenlandsche beurzen worden verhandeld,
de grootste kooplust blijven trekken.
Weer hebben Koninklijke Petro
leum, Philips. Amsterdam Rubber ln het
middelpunt der belangstelling gestaan,
maar ook de meeste andere aandeelen
konden een meer of minder belangrijke
koerswinst boeken. Unilever stegen weer
boven de 90%, hoewel het aangekondigde
slotdividend van 2%. waardoor 't dividend
over het geheele jaar op een 4 basis
wordt gehandhaafd, niet boven de ver
wachtingen uitging. Eerder had men, ge
zien de bevredigende resultaten van ver
schillende ondermaatschappijen van het
Unileverconcern. op een kleine verhoo-
ging van het dividend gehoopt. Vast wa
ren ook Nederlandsche Ford en Papierfa
brieken Van Gelder, de laatste op de me-
riedeeling der directie in de jaarverga
dering, dat er kans op is, dat de voor-
loopige contingenteering van papier in
een definitieve zal worden omgezet, ter
wijl men de stellige beloften van de
regeering heeft, dat deze de papierindus
trie niet in den steek zal laten.
Suikeraandeelen werden gunstig be
ïnvloed door de berichten, blijkens welke
de Indische regeering, op instigatie van
enkele groote suikerconcerns in Nederland,
die de situatie der suikermarkt optimisti
scher bezien dan men in Ned.-Indië doet.
overweegt, den op maximum 455.000 ton
vastgestelden suikeraanplant tot 700.000
ton te verhoogen.
Rubberaandeelen konden eveneens nog
wat in koers verbeteren, al blijft de situatie
op de rubbermarkt ten achter bij de
verwachtingen, welke men als gevolg van
de restrictie had gekoesterd In den loop
van Maart is de rubbernrijs te Londen,
omgerpkend in Nederlandsch geld, met
bijna S'/i cent per half KG. teruggeloopen
en na het nieuwe besluit van het Inter
nationale Restrictie-Comité tot verhoo
ging van het restrictie-percentage is
slechts een gering herstel ingetreden. Wel
zal, volgen* een voorloonige raming, de
wereldexport dit laar ea. 20' kleiner wor
den dan het vorige jaar. Het verbruik ln
KON. NED STOOMB. MIJ.
BERENICE, 5 April v.m. 3 uur van A'dam
te Hamburg.
SIMON BOLIVAR, 5 April van A'dam naar
W. Indië.
KON. HOLL. LLOÏD.
GAASTERLAND, 5 April van Hamburg te
Amsterdam.
AMSTELLAND, 5 April van Hamburg te
Amsterdam.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
BOSCHFONTEIN5 April te Durban; ver
trekt 7 April n. East London.
JAGERSFONTEIN, 5 April v.m. 2 uur van
Teneriffe naar Kaapstad.
BLOEMFONTEIN, vertrekt 6 April n.m. van
Duinkerken naar Antwerpen.
NIJKERK. 5 April van Antwerpen naar
j Rotterdam.
MIJ. NEDERLAND.
POELAU ROEBIAH. 5 April van Java te
Amsterdam.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, uitreis,
5 April van Southampton.
POELAU LAUT, thuisreis, 5 April van Port
Said.
MIJ. OCEAAN.
PHRONTIS, Java n. A'dam, 5 April van
Port Said.
HOLLAND—BRITSCH INDIE LIJN.
GROOTEKERK, uitreis, 5 April te Genua,
ROTT. LLOÏD.
INDRAPOERA, thuisreis, 5 April van Port
Said.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
BATAVIER III, 5 April van R'dam te
Gravesend.
ZWARTE ZEE, sleepboot, 4 AQril van
Qreenock te Vllssingen.
VLIESTROOM, 4 April van A'dam te Huil.
MAGDALA, 4 April van Singapore te Susz.
verschillende landen is echter aan het
verminderen; vooral Dultschland, dat in
de eerste twee maanden van dit jaar nog
geen 75"/» importeerde van de hoeveelheid
rubber, die het vorige jaar in dezelfde pe
riode werd betrokken. Amerika daaren
tegen heeft in Januari en Februari 'meer
rubber verbruikt dan het vorige jaar,
evenals Engeland. Het zal van de verdere
economische ontwikkelnig in al deze lan
den afhangen, of het totale wereldver-
bruik zich per saldo op het niveau van
het vorige jaar kan handhaven. Ofschoon
de indruk van de monsters voor de eerste
tabaksinschrijving niet onverdeeld gun
stig was, konden tabaksaandeelen in
koers aantrekken.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
4% Nederland 100 7/16, 98 1/4, 99 5/16.
3Vs% Nederland 100, 98.
3"/» Nederland 91 3/8, 87 1/2.
2%% N.W.S. 78 3-16, 75 1/4.
4% Ned.-Indië 99 7/8, 96. 98.
6"België afgest. 65. 67 3/8, 64.
i 2*5% België 55, 41, 50.
i 3'". België 45, 55.
4'i% Frankrijk 83, 86 1/4, 85 1/4.
Kon. Petroleum 144 1/2, 142 1/4, 151.
Philips' 225, 221 1/2, 233.
Unilever 88 3/4. 92, 90 5/8.
Ned. Ford 255. 247. 260 1/4.
Koloniale Bank 36 1/4. 35 5/8. 40 1/2.
Handelsver. „Amsterdam" 175 1/2, 173 3/4,
185.
N.I.S.U. 85 1/2. 94.
Amsterdam Rubber 98, 96, 101.
Bandar Rubber 103 1/2, 109 1/4, 108.
Hessa Rubber 80 1/2, 92.
Sevbadjadi 521/2, 571/2.
Deli Batavia Mij. 146. 149.
Senembah 140 1/2, 142 1/2.
3—8