ONZE KNIPSELPRIJSVRAAG JB$te Jaargang WOENSDAG 6 MAART 1935 No. 22992 Prijs der advertenties: prijs dezer courant:; STADSNIEUWS BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 30 ots. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons BlAd gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdag en Zaterdags 50 ots. bij maximum aantal woorden van 3.0. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 3 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t- 2.35 per week 1.018 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. VEERTIG JAAR BESTUURSLID CHR. MIL. TEHUIS. Jubileum van den heer C. Th. Brecbaart. De heer C. Th. Breebaart. I Vrijdag 8 Maart zal de heer C. Th. Bree baart den dag herdenken, dat hij voor veertig jaar gekozen werd als bestuurslid nn het Chr. Militair Tehuis aan den Slorschweg alhier, waarvan hij nu reeds H jaar secretaris en daarbij ook nog sinds twaalf jaren penningmeester is. Zeggen deze cijfers voor den oningewijde reeds veel, bij hen, die den a.s. jubi laris van nabij kennen en zijn liefde voor Idit tehuis meerdere malen tot uiting zagen komen, zal een gevoel van groote hoog- lichting en bewondering opkomen voor al het werk belangeloos door den heer Bree- I baart voor dit tehuis verricht. In de steeds betere behuizingen waar de militairen na hun dienst konden worden ontvangen en die de bekroning vond in het goed ingerichte tehuis aan den Morschweg, was de jubilaris de stuwende kracht. Met groote getrouwheid, vaak een bezielend woord tot „zijn jongens" spre iend, heeft hij zijn taak opgevat. In de dagen, toen velen het Militair- tehuis financieel steunden, werkte hij rusteloos om het tehuis steeds de plaats te geven, die het voor hen, die onder de wapenen waren, moest hebben. En vooral ln moeilijke tijden, die ook nu door gemaakt worden, werd zijn energie te meer geprikkeld, alles in het werk te stellen om te behouden hetgeen verkregen werd. Naar wij vernemen stelt het bestuur gaarne de gelegenheid open om op a.s. Vrijdag van 3 tot 5 uur den heer Breebaart te complimenteeren in het Militair Tehuis, Morschweg 34. AANBESTEDING. De commandant van het 6e R.V.A. heeft hedenmiddag aanbesteed de levering van hooi, stroo en turfstrooisel benoodigd voor de paarden van genoemd regiment gedu rende het tijdvak van 1 Mei e.k. t.m, 31 Juli d.a.v. Er was als volgt ingeschreven: v. d. Griend's Zandexploitatie, Griendsveen, turfstrooisel 11 ct.; Verkoopbureau voor Turfstrooisel te Rotterdam, 10,3 ct.; Fa. Arkema, Rotterdam, turfstrooisel 3'h ct.; Huisman en Lankhuizen, Raamsdonksveer, hooi 41,4 ct: A. P. Taselaar, Rotterdam, hooi 38 ct; fa. Gebrs. Blonk, Leiden, hooi '68 ct, stroo 26 ct; M. Romeijn, Voorscho ten, hooi 36.4 ct; stroo 25 ct. De levering werd voorloopig gegund aan de laagste inschrijvers. DE LEIHUTENTO. Voor de op 13 Maart a.s. te openen teidsche Huisvlijttentoonstelling „Leihu- tento" ontving het bestuur nog een verguld zilveren medaille van de afd. Lei den van „Mercurius" en een bronzen me daille van mej. A. E. van der Vegt. TWENTSCHE BANK. Naar wij vernemen zal een dezer ciagcn fL D. U. Stikker, directeur van hef bij kantoor van de Twentsche Bank hier ter stede, opgenomen worden in de Directie ?an het bijkantoor van genoemde bank instelling te Haarlem. Bij de leiding van nat bijkantoor alhier zal de heer Stikker Jak na zijn vertrek naar Haarlem 'oetrok- ken blijven. Van meerdere zijden bereikt ons de klacht, dat de termijn van inzending van oplossingen op onze Advertentie-Knipselprijsvraag te kort is. Teneinde aan een blijkbaar door velen gekoesterden wensch tegemoet te komen, hebben wij besloten om de gelegenheid tot het inzenden van oplossingen nog open te stellen tot Maandag 11 Maart des middags om S uur. In geen geval zal echter opnieuw uitstel worden verleend. Men zorge dus, dat de oplossing alsdan in ons bezit isl DE DIRECTIE. KON. NED. VER „ONZE VLOOT". „De spanning in het verre Oosten". Alvorens de heer De Booy gisteravond in de kleine Stadszaal over genoemd on derwerp begon te spreken, zette ue voerz. van „Onze Vloot", afd. Leiden, de heer H. P. H. Würtz in het kort doel en karakter der vereeniging uiteen en legde er tevens den nadruk op. dat de bewering van het oorlogszuchtig-zijn der vereeniging volko men ongegrond Ls. „Onze Vloot" is de overtuiging toegedaan, dat zoolang het recht nog niet heeft gezegevierd, er een weermacht noodig is. Na deze korte in leiding en een opmerking om lid dér ver eeniging te worden, gaf spr. net woord aan den heer De Booy. Deze begon met erop te wijzen, dat hij geen diepzinnig betoog zou houden, doch louter een kort overzicht Het kernpro bleem van de spanning in het verre Oos ten is in feite Japan. Dit land hcefl, in betrekkelijk korten tijd een zeer snelle ontwikkeling doorgemaakt, een ontwikke ling, welke parallel liep met den eveneens zeer snellen bevolkingsgroei. Aangezien in Japan het percentage bouwland maar klein is (16%), en dus die bevolkingsgroei niet op deze wijze een uitweg kon vinden temeer ook omdat de boer een zeer ar melijk bestaan leidt kwam men in Japan voor groote moeilijkheden te staan. Deze werden echter ten deele opgelost door de industrie, aan welke d: maat schappelijke taak werd toegedacht den druk van den bevolkingsaanwas op te vangen, ook al omdat de emigratie naar N. en Z.-Amerika, alsmede Australië door directe of indirecte sluiting der grenzen voor het gele ras, als practised mislukt beschouwd kan worden. Die industrialisa tie ls een succes geworden, immers het ar beidsleger is groot en werkt goedkoop, waardoor een scherpe concurrentie moge lijk is. Toch zijn er ook nadeelen en wel in de eerste plaats, het groote grondstof- fengebrek, waardoor 60% van den gehee- len Invoer door die van grondstoffen wordt ingenomen. Geen wonder, dat Ja pan met begeerige oogen naar die be- bieden ziet, waar die noodzakelijke grond stoffen te vinden zijn. Denk b.v. aan Mandsjoekwo (kolen en ijzererts). Ook de katoen- en wolindustrie zijn geheel af hankelijk van den invoer der grondstof fen. Een ander nadeel is, dat de Jap. in dustrie vrijwel geheel op den uitvoer is aangewezen en dat Japan hierdoor steeds naar nieuwe afzetgebieden moet zoeken, hetgeen weer een reden is om te trachten invloed of vasten voet in het desbetref fende gebied te krijgen. Deze expansie politiek moet gesteund worden hetgeen ook geschiedt door een goede weer macht, die op haar beurt weer op een sterk en eensgezind volk berust, welke haar sympathiek is. Een strategische pe netratie vergezelt dan ook de economische. Uitvoerig gaat spr. dan de verschillende defensie-linies, zoowel van Japansche, als andere zijde na. Gezien de groote belang rijkheid van de im- en export van en voor Japan zal een eventueele strijd in den Pacific het karakter van een handelsoor log dragen. Momenteel heeft Japan, wat zijn vloot betreft, een voorsprong op Ame rika en Engeland, hoewel ook deze landen zich niet onbetuigd laten en mede evenals Japan op tal van punten bases, verster kingen e.a. aanleggen. Zoo ook Rusland, hetwelk met Wladiwostock een voor Japan niet bepaald aangenaam strategisch punt in handen heeft. In het tweede deel van zijn lezing be handelde spr. de belangen en de positie van Ned. Indië. Onze politiek, is een neu traliteitspolitiek en dit zal wel zoo blij ven, ook al zijn er stemmen opgegaan met Engeland, met welk land onze positie staat of valt. één lijn te trekken. De groote beteekenis van een weermacht voor een klein land is haar preventieve wer king, welke niet onderschat mag worden. Dit geldt ook voor ons Indië. Die weer macht is echter verwaarloosd en in feite is men niet veel verder gekomen dan plannen, vele commissies en vlootwetten, welke werden verschoven oi verworpen. Indien we een gevechtswaardige zeemacht in Indië hebben, pcht spr. den toestand geenszins hopeloos. Die zeemacht is er echter niet en toch is zij noodig, temeer omdat een luchtmacht in een dermate groot gebied als Indië, de zeemacht nooit geheel en al kan vervangen. Doordat wij thans niet paraat zijn, kan dit tengevolge hebben, dat we Indië wel eens zouden kunnen verliezen, hetgeen spr. gelijk acht met het verlies van ons onafhankelijk volksbestaan. Daarom moeten wij in de zen hoogst ernstigen tijd alles in 't werk stellen om onze defensie zoo krachtig mo gelijk te maken. Nadat spr nog enkele vragen had be antwoord. dankte de heer Würtz hem voor zijn interessante lezing, hetgeen de verga dering met applaus onderstreepte. HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW. Ir. T. P. Huisman over „crisis-maatregelen" Gisteravond had ln „Den Burcht" een bijeenkomst plaats, uitgeschreven door de Hollandsche Maatschappij van Landbouw en waar vertegenwoordigd waren de af- deelingen Leiden, Noordwijk, Oegstgeest, Voorschoten, Wassenaar enz. De voorzitter, tie heer C. Bakker, rien de talrijke aanwezigen een hartelijk wel kom toe, in het bijzonder den secretaris van het hoofdbestuur en spreker van dezen avond, den heer T. P. Huisman. Na dit korte openingswoord kwam dadelijk de spreker aan de beurt. In verschillende bedrijven, aldus spr., ls de toestand vrijwel hopeloos. Vooral in het boerenbedrijf gaat de toestand steeds ver der achteruit. Er komt dientengevolge een stemming van gebrek aan vertrouwen. Daarom is het thans goed eens ernstig van gedachten te wisselen Het doel, dat ons allen na aan 'thart ligt, is het handhaven van onzen boerenstand. Een fabrikant zet. als de boel spaak dreigt te loopen, zijn bedrijf stop. Als daar entegen de boer zijn bedrijf stop zou zet ten, zou de ellende niet te overzien zijn. Velen fstaan of vallen met het boerenbe drijf. Hun leus is niet groote winsten te maken, maar een behoorlijk bestaan te hebben en geen geld toe te geven. Als wij blijven verbouwen of leien, kunnen wij ook den werkenden stand in leven helpen houden. De welvaart in een land is veel grooter als de boer verbouwt. Wij moeten de pro ducten van den Ned. boerenstand tegen een loonenden prijs kunnen afzetten. Onze productie wordt geëxporteerd en daarmee begint de ellende. Onze export is ontzet tend verminderd. Daar kan onze regeering niets aan doen, voor zoover dit den regeeringen van de afnemende landen aangaat. Wij zitten daardoor met een overschot van productie. Het geldt hier: hoe geringer export hoe minder inkomsten in den boerenstand. Noodzakelijk gevolg: een grooter afzetge bied in eigen land. Na dieper ingegaan te zijn op de marge tusschen den prijs, dien de boer krijgt voor zijn product en hetgeen de Ned. consument voor zijn arti kel moet betalen, gaat spr. verder met te verklaren, dat de minister in zijn Memorie van Antwoord heeft gezegd, dat de consu ment mee moet werken, m.a.w. wij hebben dus niets te verwachten. Er moeten dus andere wegen gevonden worden om het boerenbedrijf te ontlasten. De boerenstand is gewoon geweest een te hboge riente te betalen. De pacht is veel te hoog voor de vooruitzichten. Geen pacht betalen beteekent evenwel faillissement. Dus maar weer opnieuw pacht aangaan, dus maar een paar koeien verkocht of geld bij familie los zien te krijgen. De boer probeert tot hij geen cent meer heeft. Daarom is het redelijk, dat wij op pacht- verlaging aandringen. Met hypotheek eveneens. Men heeft zich b.v. 5 jaar ge leden genoodzaakt gezien f. 500 te leenen. Momenteel kan niets worden betaald Dan komt men wel voor f. 500 goederen koopen. maar deze goederen zijn veel minder waard dan voor 5 jaar. dus 1% maal de waarde. Dus naar een lager renteniveau. Veel boe ren zijn daarmee thans ook niet meer te redden. De regeering heeft ongeveer twee jaar geleden gezegd te zullen overwegen of er voor de hypotheekboeren iets gedaan zou kunnen worden. Het is evenwel by overwegen gebleven. De regeering heeft wel maatregelen genomen ten aanzien van bet heffen van f. 1.50 per 100 KG, voor buitenlandsch veevoer. Als zii deze f. 1.50 nu zou laten vervallen, zou de melknrn- ductie weer veel te hoog worden. Dit is dus in het belang der melkveehouders. Deze heffing gebruikt men om het even- DE ALGEMEENE TOESTAND. Hitler's ziekte en het uitstel der reis van Sir John Simon. Het verzaek van Hitier aan sir Simon om zijn bezoek aan Berlijn uit te stellen tot nog onbepaalden datum heeft heel wat beroering gebracht Dat Hitier verkouden is staat vast, doch of het uitstel alleen daaraan is te wijten is niettemin te be twijfelen. Gelet ook op uitlatingen in de Duitsche pers over het Engelsche Witboek. Zco schrijft de Deutsche Diplomatische Korrespondenz o.a.: „Interessanter en meer teekenend dan het feit der Engelsche bewapening, welke bovendien een zaak was, waartoe reeds geruimen tijd geleden besloten was, zijn de argumenten, waarmede de nationale regeering het afzien van de tot nog toe ge voerde ontwapeningspolitiek tegensver het binnen- en buitenland poogt te rechtvaar digen. De onbevooroordeelde waarnemer moet constateeren, dat licht en schaduw hier zeer ongelijkmatig zijn verdeeld. Een regeering kan niet het recht ontzegd wor den, den tcestand uiteen te zetten als zij juist acht. Men mag echter verwachten, dat daarbij tegenover de afzonderlijke staten dezelfde maatstaf wordt toegepast. Het geheele Brische memorandum is er echter op Ingesteld, de hoofdschuld van den moeilijken toestand, waarin de wereld zich bevindt en de nieuwe bewapenings problemen. waarvoor Engeland zich ge plaatst ziet, op Duitschland af te wente len. Slechts terloops wordt vermeld, dat ook andere mogendheden hun strijdkrach ten vermeerderd hebben. In de geheele wereld is het verlangen naar ontspanning, naar heropbouw en vrede, nog nooit zoo sterk naar voren getreden als thans. Een buitenlandsch staatsman heeft dezer dagen niet ten onrechte geconstateerd, dat na de oplos sing van de Saarkwestie een nieuwe golf van ontspanning over de wereld is ge gaan. Het flegma, waarmee Engeland deze tendenzen in zijn Witboek over het hoofd ziet. kan evenwel niet als een gelukkige stap vooruit worden beschouwd. Alfred Rosenberg legt er in de Völkische Beobachter den nadruk op, dat het Wit boek m geheel Duitschland sterke be vreemding en groote verrassing heeft gewekt. Al te grotesk noemt hij het, dat juist de Hitlerjeugd en haar opvoeding als motief wordt genoemd voor het in gevaar brengen van den wereldvrede. Terwijl in bijna alle staten de jeugd streng militair met geweren en machinegeweren wordt afgericht, is de Duitsche Hitlerjeugd, aldus Rosenberg, ongewapend en daar men dat blijkbaar ook te Londen weet. legt men het zwaartepunt van het verwijt op den veel geciteerden militairen geest van de Duitsche jeugd. Het is eenigszins beschamend deze argu menten te vinden in een officieel docu ment van een groot Rijk. De poging, de schuld voor de op zich zelf begrijpelijke versterking van de Britsche strijdkrachten te schuiven op Duitschland, is des te wicht in de verschillende boerenbedrijven te bewaren. Met dit geld wordt de graan bouw op den zandgrond gesteund. Dit is nu wel prachtig voor de boeren in het Oosten en Zuiden des lands, maar voor ons is dit zeer onaangenaam, aldus spr., daar wij het veevoeder uit het buitenland moeten betrekken, dus heffing moeten betalen en de boer uit het Oosten met deze hefting graan kan verbouwen en aan zijn dieren voederen. Laten wij aannemen, dat een Zuid-Holiandsche boer f. 1000 uitgeeft aan veevoeder, maar die uit Overijsel verbouwt zelf de helft daarvan, dus f. 500. Samen f.1500. Ieder f.750. Dus is de uitkomst: de Z.-H boer krijgt f. 250 minder, maar de Overijselsche wint f. 250. Voor hem is het dus wel voordeelig Wij moeten daarom een anderen weg zoeken en deze weg is in krimping van den varkensstapel. Dan heeft de boer den rundveeprijs meer in eigen hand Als dit goed wordt toegepast. Krijgt men het Nederlandsche rundvee vrij. De consumptie van varkensvleesch in ons land is enorm Krimpt men dus in. dan wordt de varkensvleeschprijs duurder en gaat automatisch de rundveevleeschprijs om hoog. Spreker besloot zijn uitvoerig betoog met de woorden: willen wij, boeren, iets bereiken, dan moeten wij eensgezind de handen ineen slaan, alle geschilpunten eerst onderling zien op te lossen en dan alle 200.000 boeren, die ons Nederland telt, als één man bij de regeering aankloppen om onze wenschen kenbaar te maken, dan pas kunnen wij veel bereiken. Na deze rede kregen de aanwezigen de gelegenheid om vragen te stellen, waarvan een dankbaar gebruik werd gemaakt en waar alle vragenstellers ten volle werden bevredigd. Hierna werd de vergadering door den voorzitter met woorden van dank aan den heer Huisman gesloten. HANDELSKEG1STEE KAMER VAN KOOPHANDEL Wijziging: A. P. Steutel, P. J. Blokstraat 34, Leiden Luxe autoverhuur, tevens sigarenwinkel. Wijziging uitgeoefend bedrijf: Sigarenwin kel is opgeheven. BINNENLAND Ons parlementair overzicht. (3e Blad). De moord op G. de Bie; het Hof te Den Bosch heeft P. de Bie veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf. (Rechtzaken, le Blad). BUITENLAND. Rond Hitler's ziekte en het Engelsche witboek. (Buitenland en Tel. le Blad). Zal Henderson aftreden ais voorzitter der Ontwapeningsconferentie? (Tel., le Blad). Voortzetting van het Rintelen-proces. (Buitenland, le Blad). Het Hongaarsche Huis van Afgevaar digden is ontbonden. (Buitenl. le Blad). In Griekenland is de revolutie nog niet onderdrukt. (Buitenland en Tel. le Blad). onbegrijpelijker daar juist de laatste weken uit Rusland in schril onderscheid tot de actieve vredespogingen van den Führer de krachtige strijdfanfares weer klinken. Te anderer plaatse schrijft de Völkische Beobachter Wanneer de Engelsche regeering spreekt van de noodzakelijkheid haar middelen voor de zelfverdediging te moeten ver zekeren. daar het vertrouwen op interna tionale overeenkomsten thans nog prae- matuur is, met welk recht zou men dan Duitschland verwijten kunnen maken, nadat men zelf heeft geconstateerd, dat zijn verdragspartners hun verplichtingen voortdurend hebben geschonden? Of moet het begrip veiligheid nu nog in Maart 1935, op verschillende manieren worden geïnterpreteerd naar gelang de natie, welke het betreft? Dan zouden wij er slechts op kunnen wijzen, dat het ook het buitenland duidelijk moet zijn dat het nu te maken heeft met het Nationaal- Socialistische Duitschland en niet meer met dat van de jaren 1918 tot 1933. Voor dit nieuwe Duitschland is het begrip rechtsgelijkheid niet alleen een eisen, doch een onvermijdelijk vereischte. Dit als bloemlezing uit de Duitsche pers. die zich unaniem aldus uit. In Engeland houdt men officieel vast aan Hitler's ziekte als reden voor het uitstel. De Britsche gezant te Berlijn heeft dan ook aan Von Neurath een boodschap overhandigd van de Britsche regeering om haar spijt te betuigen over de ongesteld heid van den Rijkskanselier en haar hoop van een spoedig herstel. Van bevoegde zijde werd er te Londen op gewezen, dat Ln het witboek niets staat, dat Baldwin niet ook reeds tweemaal en Lord Hailsham tenminste eenmaal hebben beweerd, zoodat de Duitschers MacDonald, die zelf ook wegens verkoudheid heden zijn woning niet mag verlaten ten hoog ste kunnen verwijten, dat hij het toen door de Duitschers afgewezen argument van Baiwin nogmaals te berde heeft gebracht. Maar dit is natuurlijk, want de feiten hebben getoond, dat de herbewapening van Duitschland ongecontroleerd voortgaat en de geest in de Hitier-jeugd en de militaire vereenigingen en bonden precies dezelfde gebleven is als toen Baldwin en Hailsham hun redevoeringen in het Lagerhuis heb ben gehouden. Men heeft te Londen bericht gekregen dat Hitler zoodra de inhoud van het wit boek Maandagavond te Berlijn bekend was, een conferentie met zijn voornaamste raadslieden heeft gehouden, maar de be slissing van het bezoek af te zeggen eigen handig gistermorgen genomen heeft. De kanselier heeft in den loop van gistermid dag nog een onderhoud gehad, dat voile twee uren geduurd heeft, met zijn zaak gelastigde voor ontwapeningsaangelegen heden. Von Ribbentrop, zoodat zijn heesch- heii in geen geval ernstig kan zijn. Ook is nog niet te zeggen welke con sequenties dit uitstel zal hebben op de voorgenomen bezoeken van John Simon aan Moskou en Warschau. In de kabinets zitting van heden zal de kwestie bespro ken worden. Over het Engelsche witboek is de stem ming in Engeland overigens verdeeld, al naar gelang men de bewapening al dan niet gunstig gezind is. Op een vraag van den leider der oppositie Lansbury in het Lagerhuis antwoordde MacDonald, dat de afgevaardigden Maandag a.s. gelegenheid zouden krijgen voor een debat. Lansbury noemde het Witboek hierop „een ongewoon document". Dit document was een buiten gewone en zeer alarmeerende verklaring der regeering. Over het Witboek verklaarde de ex-kan selier van de schatkist lord Snowden tegenover een persvertegenwoordiger, dat het gaat om het meest tragische docu ment sedert den oorlog, dat niets anders in liet vooruitzicht stelt dan een verscher ping van den wedstrijd in bewapening en een aanzienlijke verhooging der uitgaven tot voorbereiding van een oorlog. Engeland wanen! tegenover Duitschland als tegen een officieelen vijand. Het geheel maakt den indruk, dat het door het Fransche ministerie van buitenlandsohe zaken aan de hand gedaan is. Engeland heeft geen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1