binnenland!
crisis-berichten.
land- en tuinbouw.
correspondentie.
kerk- en sch00lnieuws
faillissementen.
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 5 Maart 1935 Derde Blad
"6|le Jaargang
"koningin en prinses
in unterwasser.
het bezuinigingsplan der
regeering.
werkloosheid en loonpeil
uit ned. oost-indie.
No. 22991
STORM EN SNEEUW.
jn verband met het gisteren te Unter-
vasser heerschende slechte weer er
«veelde een vrij krachtige sneeuwstorm
Jjn H M. de Koningin en H.K.H. Prinses
Juliana met Haar gevolg gisteren in het
totel gebleven, aangezien er geen gelegen
heid tot wandelen ol sportbeoefening be-
itond.
o
geruchten met een grond van
waarheid.
Het ontwerp nog niet bij den
Raad van State.
(Van onzen relsredacteur).
Telkens wanneer de regeering bezuini
gingsplannen aankondigt, duiken er weer
geruchten op over objecten, waarop deze
bezuiniging betrekking zal hebben. Zoo
ook thans weer, nu geheel Nederland in
spanning verkeert over het aangekondigde
gioote bezuinigingsplan der regeering,
waardoor de rljksbegrooting met ongeveer
vijftig millioen gulden per jaar zal wor
den verlicht.
Er werd gesproken over de opheffing
ren een der rijksuniversiteiten. In dien
vorm was dit zeker niet juist en het be
richt Is dan ook al tegengesproken. Be
snoeiing van enkele faculteiten en con
centratie van het academisch onderwijs
ligt echter wel in de bedoeling. Er is hier
over al eenlgen tijd overleg gaande, waar
in ook 't gemeentebestuur van Amsterdam
is betrokken met het oog op de hoofd
stedelijke universiteit. Een dergelijke con
centratie ligt in de rede: beziet men b.v.
de „dure" faculteit der wis- en natuur
kunde, dan bestaat de mogelijkheid
wanneer men nog de opleiding tot
mijn-ingenieur te Delft buiten beschou
whig laat om geologie te studeeren te
Amsterdam, te Leiden en te Utrecht. Voor
bet handjevol geologen, dat hier te lande
is Ingeschreven, is dit waarlijk in Jaren
van schaarste „des Guten zu viel".
Een ander onderwerp is de wijziging der
rechtsgebieden van gerechtshoven, recht
banken en kantongerechten. Ook deze
kwestie is er niet een van den laatsten
tijd. Men spreekt thans over de opheffing
van de gerechtshoven te Leeuwarden en
te Arnhem en de vestiging van een nieuw
gerechtshof te Zwolle. Wij hebben ge
tracht nadere Informaties hierover in te
winnen, maar men is in regeeringskringen
over het bezuinigingsplan zeer gesloten.
Wel staat vast, dat het bezuiniglngs-
ontwerp ook op sommige rechterlijke col
leges zal betrekking hebben. Naast andere
wijzigingen en opheffingen moet wel
degelijk ook een soortgelijke concentratie
als bovenvermeld op t programma staan.
Het gansche bezuinigingsplan is echter
thans nog niet in kannen en kruiken, Ln
Maart zou het, naar de belofte der regee
ring, bij de Staten Generaal worden in
gediend, maar de toezending aan den
Raad van State moet nog geschieden.
Naar wij vernemen is deze toezending wel
spoedig te verwachten, wellicht nog deze
week. Momenteel wordt nog de laatste
hand aan het ontwerp gelegd. Uiteraard
staat dus nog niet volledig vast. hoe het
er tenslotte uit zal zien en het is min of
meer voorbarig om nu reeds tot bepaalde
conclusies te komen.
Bij de samenstelling is o.m. gebruik
gemaakt van de rapporten van de com-
missie-Welter en de commissie-van Bere-
steyn, al wil dit niet zeggen, dat alle
aanbevelingen van deze rapporten blin
delings gevolgd zijn. De regeering wenscht
het plan als een geheel beschouwd te zien,
vandaar dan ook, dat zij zich over onder -
deeien er van niet wil uitlaten.
o
wijziging der motor- en
rijwiel wet.
Instelling van hoofdwegen?
Bij de behandeling van de Waterstaats-
begrooting in de Eerste Kamer op 27 Fe
bruari j.l. heeft minister Col ij n o.m. het
volgende gezegd:
„Wat de algemeene verkeerswet betreft,
waarom gevraagd is, geloof ik dat als men
straks in deze Kamer de geheel herziene
Motor- en Rljwielwet te behandelen krijgt,
dan zal blijken, dat het ontwerp tijdens
de behandeling aan de overzijde, die door
een speciale commissie geschiedt, zooda
nige wijziging heeft ondergaan, dat de
Motor- en Rljwielwet van een algemeene
verkeerswet slechts heel weinig zal ver
schillen. Ik geloof niet, voor zoover ik den
stand van zaken op het oogenblik ken,
dat de Motor- en Rljwielwet dan veel zal
verschillen van den bekenden Code de la
route in Frankrijk."
Naar het „Vaderland" in verband hier
mede verneemt, ligt het in het voornemen
om alsnog ln de nieuwe Motor- en Rlj
wielwet een wijziging aan te brengen ten
aanzien van den voorrang van het ver-
heer. De wegen zullen volgens deze veran
dering worden ingedeeld in A en B wegen,
waarbij de A wegen als hoofdwegen zullen
worden aangemerkt, zoodat het verkeer
daarop de voorrang wordt gegeven boven
dat op de B wegen. Bij een kruising van
twee A wegen blijft echter de bepaling
van kracht, dat het verkeer van rechts
den voorrang behoudt.
o
PROEFVAART MOTORSCHIP „RAPANA"
Nieuwe tankboot der „Koninklijke/Shell"
Gisteren vond met goed gevolg de proef
tocht plaats van het m.s. „Rapana", dat
JP de werf van Wilton/Feyenoord te Rot
terdam voor rekening van de Koninklijke
Shell Groep werd gebouwd. De voornaam-
ate technische bijzonderheden van dit
nieuwe tankschip zijn de volgende:
De lengte tusschen de loodlijnen be
draagt 460 voet, de breedte op buiten-
kantspanten 59 voet en de holte van bo
venkant dekbalk 34 voet. Het laadver
mogen Is 12100 ton op 27.6 voet diepgang.
DE HOUDING DER SOCIAAL.
DEMOCRATEN.
Open brief van mcj. dr. Van Dorp
aan ir. J. W. Albarda.
Mej. dr. E. C. van Dorp.
Mej. dr, E. C. van Dorp te Bloemendaal
heeft den volgenden „open brief" gericht
aan lr. J. W. Albarda. voorzitter der S.-D.
Tweede-Kamerfractie
Met een belangstelling, geëvenredigd
aan den grooten Invloed, dien gij op een
belangrijk deel der Nederlandsche bevol
king uitoefent, pleeg ik kennis te nemen
van uw uitingen In woord en geschrift. Sta
mij thans toe naar aanleiding van een rede
van u voor de Federatie Den Haag enkele
vragen tot u te richten, met welker be
antwoording gij mij ten zeerste verplich
ten zoudt.
Ik meen d aarbij te mogen uitgaan van
de veronderstelling, dat ook naar uw mee
ning de huiveringwekkend groote werke
loosheid het belangrijkste vraagstuk van
het oogenblik oplevert; steun slechts een
lapmiddel is en derhalve de verlossing van
ons volk van dezen geesel allereerste
taak is.
Evenzoo meen ik te mogen aannemen,
dat ook naar uw meening daarmede niet
gewacht kan worden tot de invoering van
het socialistisch stelsel. Begrijp ik toch het
Nederlandsche socialisme goed, dan staat
het, ongelijk aan het bolsjewisme, geens
zins onverschillig tegenover de tegenwoor
dige ellende der volksklasse, mits maar in
de toekomst het socialisme wenkt, maar
wenscht het integendeel ernstig te streven
naar onmiddellijke verbetering van den
toestand dier klasse.
Mag ik ook aannemen, dat gij die oplos
sing onmogelijk kunt vinden in de „orde
ning" volgens het R.K. recept? Mij ver
baast althans de gelijkenis, die gij schijnt
aan te treffen tusschen deze ordening en
de socialistische. Mij toch wil het voor
komen, dat beide stelsels slechts den naam
der „ordening" gemeen hebben. Beoogt
het socialisme de winsten aan de gemeen
schap te brengen en verwacht het tevens
de productie te kunnen vergrooten ten
bate der arbeiders; de tegenwoordig aan
de politieke markt zijnde „ordening" be
oogt juist een winstvergrooting van „kapi
talisten" door middel van een verstarring
van het bedrijfsleven, die iedere kans op
vooruitgang, op vermindering der werke
loosheid en od verhooging der totale loon
som onverbiddelijk uitsluit. Op die gronden
„verfoeien mistroostige liberalen", zooals
gij elders geschreven hebt, het wetsont
werp op de verbindendverklaring van
ondernemersovereenkomsten.
Nu heb ik met belangstelling uit uw rede
opgeteekend. dat ook uws inziens in het
verleden de loonaanpassingsmethode doel
treffend geweest is; schoon zij destijds
wreed was (althans scheen te zijn)en dat
loonsverlaging onder bepaalde omstandig
heden noodzakelijk is. Dit nu is het punt,
waarop liberaal en socialist het inzake de
genezing der werkeloosheid principieel
oneens schenen te zijn. Dit verschil is
thans dus van een principieel tot een
gradueel verschil teruggebracht.
Hieraan kan niet afdoen, dat volgens u
het loon (en derhalve ook de loonarbeid)
tegenwoordig ln verhouding tot de kapi
taalgoederen een minder belangrijke rol
zou spelen dan vroeger. Immers, iedere
ondernemer werkt zoolang hij zijn loo-
pende kosten goed kan maken. Hij schrijft
desnoods zijn kapitaalgoederen tot den
laatsten cent toe af.
Evenmin kan hieraan afdoen, dat men,
volgens u, de loonaanpassing niet mag
voorstellen ais middel om de crisis te over
winnen.
Immers, wij houden ons hier slechts met
de bestrijding der werkloosheid bezig en
beschouwen ze als middel om deze althans
te verminderen. Vaststaat toch dat, wan
neer loonsverlaging onder bepaalde om
standigheden noodzakelijk is en niet plaats
vindt, werkloosheid ontstaat, die er anders
niet zou zijn.
Nog minder kan hieraan afdoen, dat,
volgens u, loonsverlaging de koopkracht
der gezamenlijke arbeiders vermindert. Dit
is immers juist niet het geval wanneer zij
noodzakelijk is en dient om arbeiders, die
anders werkloos zouden worden, of blij
ven, werk en derhalve loon te verschaffen.
Er blijft dus slechts één vraag te be
antwoorden: hoe de compasnaald te vin
den, die precies aanwijst wanneer loons
verlaging noodzakelijk is en welk het juiste
loonpeil is. Dit is de alles beslissende vraag
van welker juiste beantwoording het wel
en wee onzer arbeidersbevolking voor een
groot deel afhankelijk is. Wie den arbei
der aanzet om noodzakelijke loonsverlaging
te weigeren, is oorzaak van groot onheil.
Ik moet aannemen, dat gij blijkens uwe
eigen uiting, dit met mij eens zijt.
En nu heeft reeds bijna driekwart eeuw
geleden de groote theoreticus van het
socialisme, Marx. betoogd, dal het ant
woord op deze en dergelijke vragen slechts
te geven is na doordenken van den samen
hang der economische verschijnselen
onder het kapitalistisch stelsel; slechts te
vinden is in de economische theorie.
En het socialisme heeft in zijn leus
„Van de utopie naar de wetenschap" ge-
toond de juistheid hiervan te beseffen
Nu berust de liberale opvatting van de
1 noodzakelijkheid der loonaanpassing voor
de vrije werking van vraag en aanbod op
een wetenschappelijke theorie, welker
juistheid ook van socialistische zijde er
kend is.
Zoo zou ik u deze vraag willen stellen:
Gij ziet toch met mij den grooten ernst
der zaak in? Waarop berust dan toch uwe
afwijzing van de houding der liberalen,
wier gedragslijn geen ander doel en wensen
kent dan een zoo hoog mogelijk loon?
Gij zelf hebt toch, zoomin als eenig
ander socialist, volgens den eisch van
Marx een andere wetenschappelijke op
lossing van dit vraagstuk gegeven? En
noch volgens den tegenwoordlgen stand
der wetenschap, noch volgens de weten
schappelijk verouderde economische theo
rie van Marx is het mogelijk met ver-
waarloozing van economische wetten loon-
actie te voeren, zonder de grootste ge
varen voor de arbeidersklasse op te roepen.
De tegenwoordige werkloosheid heeft het
bewijs hiervan geleverd.
Eischt dan niet ook volgens u de ernst
van den tijd, dat niet langer gesmaald
wordt op het liberalisme, dat de bron der
democratische gedachte nog steeds de
tradltioneele vertegenwoordiging der gees
telijke vrijheid is? Is het dan niet beter
gezamenlijk met dat liberalisme naar de
bevrijding van den geesel der werkloos
heid te streven?
Ik weet, dat dit alles oneindig moeilijker
is dan onvervulbare loonelschen te wek
ken; maar ik zou aan uw ernst en recht
schapenheid te kort doen wanneer ik
maar één oogenblik aannam, dat hierop
uw bereidwilligheid om den arbeider in
dezen moeilijken tijd door waarheid te
dienen zou afstuiten.
Is het niet veel schooner ook, recht
doende wedervaren juist aan het beste
deel van Marx' leeringen, een wetenschap-
pelijken grondslag te zoeken voor het
sociale streven dan bondgenootschappen
te begeeren met diegenen, die nimmer de
geestelijke vrijheid in hun vaandel schre
ven, ter voortzetting eener werkloosheids-
politiek, welker mislukking reeds vaststaat
om tenslotte waarschijnlijk den grootsten
belager van alle vrijheid, die reeds in
hinderlaag zijn kans ligt af te wachten,
als politiek erfgenaam te moeten inhalen?
o
jhr. w. f. a. van pestelt
Oud-notaris te 's-Gravenhage.
In den ouderdom van 70 jaar te Den
Haag overleden jhr. W. F. a. van Pestel,
oud-notaris in Den Haag.
In den Haag, waar hij gedurende 32 jaar
het notariaat uitoefende, was hij een be
kende persoonlijkheid op het gebied van
het vereenigingsleven. Van verschillende
besturen was hij voorzitter, o.m. van de
's-Gravenhaagsche vakschool voor meisjes,
van de Haagsche IJsclub, van het sport
terrein Houtrust; voorts was hij penning
meester van het kinderziekenhuis en re
gent van het Heilige Geesthofje.
Ook was Jhr. van Pestel vele jaren schat
meester van de commenderij Nederland
der Johanniteorde.
De ter aardebestelling zal plaats hebben
op Donderdag a.s. om 12 uur op Oud Elk
en Duinen.
—o
algemeen mijnwerkersfonds.
Onderzoek door twee deskundigen
inzake een regeeringsbijdrage?
Naar „De Maasbode" verneemt, heeft de
Regeering thans aan een tweetal deskun
digen, namelijk aan de wiskundige advi
seurs van de Rijksverzekeringsbank en
van het Algemeen Mijnwerkersfonds, op
gedragen te berekenen hoeveel door de
Regeering zou moeten worden bijgedragen
in het A. M, F., om hetgeen de werkgevers
en werknemers in het fonds moeten be
talen, te kunnen beperken tot het wette
lijk verplichte.
Wanneer de Regeering dit rapport zal
hebben ontvangen, zal zij beslissen, of en
in hoever zij die bijdragen zal kunnen
verleenen.
Wanneer de beslissing der Regeering
bekend is, zal de Rijksbemiddelaar de be
sprekingen met de werkgevers- en werk
nemersorganisaties in het mijnbedrijf
voortzetten.
o
NEDERL. BOND VAN GEMEENTE
AMBTENAREN.
Te Rotterdam vergaderden de leden van
de afdeeling Zuid-Holland van den Ned.
Bond van Gemeenteambtenaren, onder
ipresidium van den heer D. Fonkert, ge
meente-ontvanger van OudBeyerland.
De heer Fonkert werd bij acclamatie
tot voorzitter herkozen. De secretaris der
afdeeling, de heer K. de Boer, secretaris
van Hardinxveld, bracht een uitvoerig
jaarverslag uit. Hieruit bleek o.m., dat
het ledental der afdeeling tot 940 is opge-
loopen.
Nadat de penningmeester, de heer A. P.
Tolk, hoofdambtenaar ter secretarie van
Alphen aan den Rijn rekening en verant
woording had gedaan werd uitvoerig be
raadslaagd over het examen B, het hooger
vakexamen. Aangenomen werd een door
den heer Kammerraat, verificateur der
gemeentefinanciën van Overschie inge
diend voorstel om het hoofdbestuur uit te
noodige prae-advies uit te brengen over
de intrekking van het onlangs vastgesteld
reglement voor examen B en handhaving
van het oude reglement, zij het dan ook
met eenige wijzigingen.
o
PROVINCIALE STATEN VAN Z.-HOLLAND
De voorzitter van het centrale stem
bureau voor de verkiezing van de leden
van Provinciale Staten van Zuid-Holland
heeft tot leden van de Staten benoemd
verklaard: in de vacature G. R. Sterk
den heer A. Pierhagen te Streefkerk en
in de vacature J, Reijers dr. J. Schokking
ln Den Haag.
o
NIEUW LID DER EERSTE KAMER.
In de zitting van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden
der Eerste Kamer is in de vacature, ont
staan door het bedanken van den heer J.
W. J. Baron de Vos van Steenwijk, tot lid
van de Eerste Kamer benoemd verklaard
de heer G. Kolff te Geldermalsen.
RECLAME- 428
VRAAGT ONS GRATIS VISBOEKJE
nederlandsche veehouderij
centrale.
Te Leiden zal op Vrijdag 29 Maart, van
810 uur gelegenheid worden gegeven tot
het aanbieden van runderen in de ge
vraagde soorten.
de directie van den landbouw.
Een afdeeling voor economische voor
lichting onder leiding van ir. Stevens.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
Aan de directie van den landbouw te
's-Gravenhage zal een afdeeling voor eco
nomische voorlichting worden toegevoegd,
waarvan als hoofd zal optreden ir. Const.
Stevens, rijkslandbouwconsulent voor
Zeeland, gedetacheerd te 'sGravenhage. De
benoeming kan binnen eenige dagen tege
moet worden gezien.
Hierdoor zal de heer Stevens, die toch
reeds gedurende eenige jaren geheel door
werkzaamheden voor den crisisdienst in
beslag werd genomen, voorgoed Zeeland
verlaten en zich blijvend in Den Haag
vestigen.
o
HOLLANDSCH BLOEMBOLLEN
KWEEKERS-GENOOTSCHAP.
(Vervolg van gisteren).
In de gisteren te Haarlem voortgezette
vergadering is bij acclamatie aangenomen
het voorstel van den voorzitter om het
voorstel-Hillegom en de motie-Lisse te be
spreken met den Bond van Kleine Kwee
kers en den L. T. B„ waarna het bestuur
deze aangelegenheid verder zal afhande
len, om te komen tot een adres aan re
geering en parlement.
Na afloop der vergadering hield dr. ir.
M. D. Dijk een inleiding waarbij hij aan
de hand van grafieken devaluatie be
pleitte.
Van Z. te A. De twee andere vragen
zijn reeds door ons beantwoord. Toontje
en de zanger op het tooneel zijn inder
daad dezelfde persoon, n.l. Lou Bandy.
GENERAAL-MAJOOR DOORMAN
75 JAAR.
Heden viert de gep. generaal-majoor R.
G. Doorman, te Den Haag, oud-chef van
het wapen der infanterie in Ned, Oost-
Indié, zijn 75sten verjaardag.
———o
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij KB is benoemd tot Ridder in de
Orde van den Nederlandschen Leeuw mr.
K P. van der Mandele, directeur van de
Rotterdamsche Bankvereeniging N.V. te
Rotterdam.
De gewone audiëntie van den minister
van Koloniën zal op Vrijdag 8 Maart niet
plaats hebben.
o
de samenstelling der delegatie
voor de nederl.-jajpan'sche
besprekingen.
BATAVIA, 4 Maart (Aneta). In ant
woord op de schriftelijke vraag van het
Volksraadslid H. H. Kan ten aanzien van
de wensohelijkheid om Chineesche des
kundigen toe te voegen aan de Neder
landsche delegatie voor de Nederlandsoh-
Japansohe handelsbesprekingen, ant
woordde de Regeering dat de Nederland
sche delegatie tijdens de onderhandelingen
wordt voorgelicht door personen met bij-
zonderen kennis omtrent de belangen van
de Ohineesche bevolkingsgroep De be
hoefte werd echter niet gevoeld om deze
deskundigen aan de Nederlandsche dele
gatie toe te voegen.
Voorts wordt er de aandacht op geves
tigd dat de geraadpleegde personen, toe
gerust met bijzondere kennis omtrent de
belangen van de Inheemsche bevolkings
groep niet als deskundigen werden toege
voegd, doch dat hun was verzocht zich be
schikbaar te houden om de delegatie bij
te staan
De Regeermg is bereid bij eventueele
verdere onderhandelingen met Japan de
aanwijzing van bepaalde vertegenwoor
digers der Ohineesche belangen nader te
overwegen.
PREDIKBEURTEN.
voor woensdag 6 maart.
alphen aan den rijn.
Lokaal v. Mandersloostraat: Nam. 7.15
uur, de heer Wynen van Oldebroek.
bodegraven.
Geref. Gem.: Nam, 7 uur (Biddag ge
was), ds. M. Heikoop van Utrecht.
boskoop.
Evangelisatie Chr. Bewaarschool: Nam.
halfacht, ds. Siegers van Utrecht.
hazerswoude.
Geref. Kerk: Nam. 7 uur (Biddag ge
was), ds. Petersen van Boskoop.
hillegom.
Chr. Geref. Kerk: Nam. halfacht, ds.
Hendriksen.
rijnsburg.
Ned. Herv. Kerk: Nam. 7 uur, ds. K. H. E.
Gravemeyer van Den Haag.
sassenheim.
Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam.
5 uur (Biddag gewas), ds. Bijleveld van
Haarlem.
ter aar.
Ned Herv. Kerk: Nam. 7 uur, ds.
Hoeufft van Velsen.
o—
ned. herv. kerk.
Beroepen: te Andijk (Evang.) J. T. Vee-
nen, cand. en hulppred. te Enkhuizen; te
Nes op Ameland D. Oosten, cand. te
Sneek.
Aangenomen: naar de Krim (toez.) a.
v. d. Lee. cand. te Vreeland, die bedankte
voor Piershil; naar Loenen (toez.), G. J. v.
d. Burgt te Sellingen.
Bedankt: voor Paramaribo h. a. C.
Snethiage, em. pred. te Voorburg; voor
Ridderkerk w. Vroegindewey te Zegveld.
geref. kerken.
Beroepen: te Rijswijk (Z.H.) H. Pestman
te Grijpskerke (Z.)
Aangenomen: naar Geesteren-Gelselaar
O C Broek Roelofs, cand. en hulppred.
te Nijverdal; naar Hazerswoude W. Heuze-
veldt te Nieuwerkerk (Z.).
Drietal: te Veenendaal Th. Delleman te
Aalten; D. v. Enk te Smilde en D. Veen-
huizen te Valthermond.
ver. van vrijz. hervormden.
Aangenomen: naar Hillegersberg H. a.
C. Snethiage, em. pred. te Voorburg.
o
ds. h. kwint.
a.s. Zaterdag herdenkt ds. H. Kwint,
Ned. Herv. predikant te Utrecht, den dag
waarop hij zich voor 25 jaar aan deze ge
meente verbond.
Hendrik Kwint werd 18 Oct. 1863 te Gro
ningen geboren en studeerde aan het gym
nasium te Assen en aan de Rijksuniversi
teit te Groningen. In 1896 candldaat ge
worden voor het Prov. kerkbestuur van
Groningen aanvaardde de jubilaris 25
April 1897 het predikambt te Nieuw- en St.
Joosland <Z.), na tevoren te zijn bevestigd
door ds. B. Lütge. In 1901 vertrok ds.
Kwint naar Gorinchem, waar ds. J. v.
Toorenenbergen van Dordrecht hem be
vestigde; 9 Maart 1910 preekte ds. Kwint
zijn intrede te Utrecht met Hebr. 13 20
en 21. Ds. Kwint heeft zich in al de jaren
van zijn ambtelijke bediening onthouden
van het geven van zijn krachten aan eenig
ander ding dan zijn ambtelijk werk. Daar
om bekleedt hij nergens een bestuursfunc
tie en zag van zijn hand eenig geschrift
nimmer het licht. Hij is als met de Oude
Bisschopsstad, waar hij op één na de
oudste der Herv. predikanten is, en waar
hij in het bijzonder rondom de Maliebaan
zijn arbeidsveld heeft, als samengegroeid.
Als hij morgen Woensdag in zijn
pastorie op het Janskerkhof reclpieert,
zal wel overduidelijk blijken hoezeer velen
den toegewijden pastor achten om zijn
trouwen arbeid.
Ds Kwint zal a.s. Zondagmorgen in de
Jacobikerk een gedachtenisrede uitspre
ken.
o
Dr. b. l. ritter.
Vandaag viert dr. B. L. Ritter, oud-
opperrabbijn van de Ned. Israel. Gemeente
te Rotterdam, thans wonend te Borgen-
hout bij Antwerpen, zijn 80sten verjaar
dag.
Dr. Ritter werd 5 Maart te Reinersdorf
in Pruisen geboren. Hij promoveerde in
1879 aan de universiteit te Halle op een
dissertatie getiteld: .Philo und die
Halacha"; 4 jaar was hij vervolgens als
rabbijn werkzaam ln Prenzlau, om ln 1884
opperrabbijn te Rotterdam te worden; 45
jaar is hij als zoodanig werkzaam ge
weest. In 1928 nam hij zijn ontslag wegens
een conflict dat tusschen hem en den ker-
keraad was gerezen in betrekking tot de
zaak van het gemengde huwelijk, waar
mede het Joodsche geweten van dr. Ritter
zich niet vereenigen kon. Dr. Ritter ves
tigde zich daarop metterwoon te Borgen-
hout (België).
o
de toestand!
Het Zendingsbureau te Oegstgeest (post
rekening No. 6074) vraagt ons plaats voor
het volgende.
De toestand aan het eind van de eerste
twee maanden is momenteel zóó, dat er
f. 84.000 is ontvangen, terwijl er f150.000
noodig was. zoodat. de achterstand dit jaar
reeds weer f. j6.000,bedraagt. Wij be
hoeven daaraan niets toe te voegen. Over
ruim 14 dagen moet er ook voor het werk
in Indlë weer ongeveer f. 80.000 bijeen
gebracht zijn. Zoo gaat de arbeid onder
zegen, maar ook onder zorgen verder.
Opgeheven:
Joh. P. Meijers, Leiden: cur. mr. M. T.
Moolenburgh, Rapenburg 68. Leiden, door
verbindend worden der eenige uitdeelings-
lijst.
