LEIDSCH DAGBLAD - Zevende Blad
Vrijdag 1 Maart 1935
LONDENSCHE BRIEVEN.
UIT RUSLAND.
HARLEKIJNTJE.
(Van onzen correspondent).
VOOR HET JUBILEUM.
Nog slechts een paar maanden en dan
zal de groote dag van Oroot-Brltannlë's
Jubeljaar zijn bereikt Do onmiskenbare
stemming van t op handen zijnde feest
ls al lang ln de lucht geweest, eigenlijk
al van den eersten ochtend van het
nieuwe jaar af, toen men er elkaar aan
begon te herinneren dat Koning George
V op 6 Mei 25 jaar de kroon zou hebben
gedragen. En inmiddels is het officieel
program van de viering bekend gemaakt
en worden de gemoederen van Land's End
tot Loch Lomond bezig gehouden met dit
groote jubileum Het program is grootsch
en wel ln overeenstemming met de ge
denkwaardigheid van de gebeurtenis.
Officieel duurt het feest van 6 Mei tot
25 Juli en in dien tijd rijdt het Konink
lijk echtpaar vier maal in vier dagen in
gala-optocht door Londen Het begint op
6 Mei met een dankdienst ln de St. Paul's
kathedraal in de City; en in den avond
geeft Z. M. per radio zijn jubilee-bood
schap aan zijn onderdanen in het gansche
Britsohe rijk Er komen ontvangsten vcor
het Corps Diplomatique (ln het St. James'
Paleis) en voor de debutantes van het
Jaar ln het Buckingham Paleis. Twee
dagen zijn gereserveerd voor de konink
lijke verleening met eigen hand van
onderscheidingen. Op twee gala-maaltij
den ten hove zal de normale verzorging
van den inwendigen mensch plaats heb
ben op de meest luisterrijke wijze welke
men zich kan indenken Twee gala-bals
ln het Buckingham Paleis zullen de voor
naamste menschen van het Empire met
al hun Juweelen, goud en anderen luister
in prachtige zalen samenbrengen en
prachtllevende Society-schrijvers met le
vendig voorstellingsvermogen hebben be
reids getuigd van het onvergelijkelijk
schouwspel van Cullinans, een Koh-i-noor
en Sterren van het Oosten en het Zuiden,
die daar op die luisterrijke danspartijen
ln glans en schittering met elkaar zullen
wedijveren. Luchtmacht, vloot en leger
zullen onder 'sKonings oogen de revue
passeeren respectievelijk in Mildenhall
(bekend geworden van de Engeland—
Australië prestaties van de burgerlijke
luchtvaart). Splthead en Aldershot.
Hiermede zijn alle nummers van het offi
cieel program niet opgesomd maar ge
noeg is gegeven om den julsten indruk
te kunnen krijgen van het meer formeele
deel der feestelijkheden. De feesterva-
ring zou beperkt blijven tot enkele men
schen Indien het daarbij zou blijven, maar
daar zal het niet by blijven. Het volk en
de belangryke particuliere bedrijven van
het land hebben ln het algemeen een an
dere opvatting van feestvieren dan de
heeren van het hof en officieele ceremo
nie-meesters. Er is zelfs met een voor
Engeland wat ongewone openhartigheid
geklaagd over het gebrek aan fantasie by
de offlceele organisators van de jubileum-
herdenking Zij hebben het verwyt moe
ten hooren dat hun opvatting van de vie
ring overeenkomt met die uit den tyd
van Nebukadnezar en Darlus en dat het
gepast zou zyn geweest nu eens niet in
de eerste plaats de krijgsmacht op den
voorgrond te brengen, maar wel in de
eerste plaats «en beeld te geven in op
tochten van den wonderbaariyken cul-
tureelen en wetenschappelijken vooruit
gang, welke de kwarteeuw van de regee
ring van den Koning heeft gekenmerkt.
Tot heden is nog niet gebleken dat het
jubileum in een of anderen vorm een
weerspiegeling zal brengen van de inder
daad opvallende evolutie van het begin
der twintigste eeuw. Maar dat kan nog
wel komen. In elk geval ls al duidehjk dat
particuliere ondernemingszin, in dienst
gesteld van de feestviering, tot ongekende
hoogten zal stygen. De vreugde zal niet
beperkt biyven tot den grond. Althans ln
Londen zal ze letterUJk ten top kunnen
stijgen k ralson van 15 guinjes per per
soon
Het zenith van het zilveren feest zal
worden aangegeven door groote passa
giersvliegtuigen die giorno verlicht op
eenlge avonden met passagiers, cabaret-
kunstenaars. bar-bedienden en wel voor
ziene bars hoog boven Londen zullen cir
kelen. Men zal er in de wolken kunnen
dansen en in de wolken kunnen zyn. Ook
zulk een Jubileum-uitgangetje is nog wal
bulten het bereik van den gemiddelden
en veelal bedaarden burger die nochtans
in dezen schoonen tyd toch ook wel wat
van de vervoering wil voelen die by dit
Jubilee past. Organen van den rationeelcn
oud-Britschen aard hebben gepleit voor
opschorting van de vergunnir.gsuren. op
dat elke „pub" een cel van feestvreugde
zal kunnen worden, tot laat ln de avoD-
den. Indien vliegtuigen zich bulten rie ter
ntoriale luchten aan de bepalingen van
de drankwet kunnen onttrekken en hun
passagiers op het mlddernachtelyk uur
en daarna opwekkende teugen kunnen
verschaffen waarom zoo luidt de vraag
zal de man die wel sixpences maar
geen guinjes kan missen dan ook niet in
dc gelegenheid worden geste'd 'sKonings
gezondheid te drinken met het by tradi
tie er voor aangewezen vocht? De
„Daily Express" heeft reeds het voorne
men te kennen gegeven een officiee' ver
zuim te herstellen. Het verzuim is ge
weest. dat er geen officieele dankdienst
In het vooruitzicht is gesteld van een uit
gebreid en populair karakter. St. Faul's
kan alleen de room van de gemeenschap
bevatten. Maar Hyde Park, het populaire
lustoord van den Londenaar, biedt ruimte
aan honderdduizenden. En daarom orga
niseert het genoemde blad een dankdienst
in dat park. waar burgers en burgeressen
van alle gezindten welkom zullen zyn,
waar beroemde predikers zullen optreden
en waar massazang uit duizenden kelen
daverende klanken zal doen opstijgen ln
de Lentelucht, tot hulde van den gelief
den vorst. Dat ls een goed Idee van de
„Daily Express".
Men mag verwachten dat particulier
initiatief nog op velerlei wyzen het offi
cieel program der viering zal aanvullen.
En de gemeenten zullen, dat is al uit aan
kondigingen gebleken, even goed haar
beste beentje voorzetten. Engeland be
looft over een paar maanden een prettig
land vol opgetogen menschen te zyn. Ju-
bileumboomen worden geplant. Er zyn
reeds JubUeumpennlngen geslagen. De
schoolkinderen zullen hun melk drinken
uit jubileum-kroezen. De boy scouts zul
len ln de avonden ketenen van vreugde
vuren laten branden, van kust tot kust.
Koortsachtige voorbereiding ls reeds nu
aan den gang om het oude Londen den
feestelyksten aanblik te geven van zyn
lange geschiedenis. Bloemen en vloedlicht
beloven er een droomstad van te maken.
Wanneer de regeering zelf haar gebouwen
in de bloemetjes zet en er in den avond
architectonische geestverschynlngen van
maakt, dan kunnen de groote winkels en
hotels niet achter blyven. Ze zouden het
niet willen.
Handelsbedryf en mode staan reeds nu
ln het teeken van het jubileum. De Ko
ningin heeft zelf een jubilee-blauw geko
zen dat de modekleur van het Jaar is ge
worden. De vereenlgde dames-kappers
hebben jubilee-krullen ontworpen die
voor tooi van het achterhoofd bestemd
zyn. Borstbeeldjes van den Koning en de
Koningin, in modellen al op de British
Industries Fair te zien. komen ln millloe-
nen exemplaren beschikbaar
De tyden zyn slecht. De hoofden van
velen kunnen niet naar feestmaken staan.
Millioenen monden worden onvoldoende
gevuld. Maar het fee3t belooft werk te
brengen aan vele handen die werkloos
waren.
Met geesteiyk vertier en emotie gebrek
aan stoffelyke welvaart te vergoeden ls
KINDERTOONEEL IN RUSLAND.
(Nadruk verboden).
De belangstelling voor het klndertoo-
neel, het bewustzyn, dat het tooneel veel
voor de opvoeding en de geestelyke ont
wikkeling van het kind kan .bydragen ls
nu ln de geheele beschaafde wereld alge
meen verspreid. Even algemeen is het ge
voel, dat de tooneelstukken, die tegen
woordig voor de kinderen opgevoerd wor
den, ln de meeste gevallen nauweiyks aan
de eischen beantwoorden, die men aan
dergeiyke stukken mag en moet stellen.
Overal ln Europa ook hier te lande
worden nu pogingen gedaan, op dit gebied
nieuwe wegen te bewandelen. Iedereen,
die deze pogingen heeft gevolgd, weet
echter, hoe moeilijk het ls geschikte stuk
ken voor kinderen te vinden. Nog moeily-
ker is het een gezelschap te vinden, dat
tooneelstukken voor kinderen op een be
vredigende wqze zou kunnen opvoeren.
Het ls, vooral in het begin, een zoeken, een
tasten ln het donker, met de kans veel
fouten te begaan. Dit laatste ls geenszins
als een kleineering bedoeld: geen fouten
maakt alleen hy, die ln het geheel niets
uitvoert.
Nergens ter wereld heeft het klndertoo-
neel zulk een hoogen trap van ontwikke
ling bereikt als ln Rusland. Dat ls voor
een groot gedeelte te danken aan het
werk van een nog jonge vrouw. Natalja
Sats. die haar opleiding in een studio van
den beroemden regisseur en tooneelher-
vormer Wachtangow heeft gekregen. Toen
zij 15 jaar oud was, begon zy reeds haar
eigen weg te zoeken en wydde zy zich aan
het klndertooneel. In 1918, een bakvlsch
nog. wist zy, ondanks de onbeschryteiyke
moellykheden, voorstellingen voor kinde
ren te organiseeren. De voorstellingen von
den plaats in onverwarmde zalen, de kin
deren drukten zich tegen elkaar en klap
pertanden, maar toch luisterden zy met
veel aandacht naar de voordrachten en
keken zy naar de dansen. Later werd Na
talja Sats de stuwkracht en leidster van
het door haar georganiseerde klndertoo
neel.
Vóór alles moest de nieuwe organisatie
vaststellen, wie de spelers zullen zyn: kin
deren of volwassenen? Natalja Sats en
haar helpers kwamen tot de conclusle.dat
het volwassenen moeten zyn. De kinderen
kunnen zelfstandig voorstellingen organi
seeren en daarbij zelf spelen en lmpro-
viseeren, maar het kindertooneel als een
machtig middel voor de opvoeding der
kinderen en de ontwikkeling van hun
smaak moet zich ln handen van volwas
sen tooneelspelers bevinden, die een be-
hooriyke opleiding hebben gekregen (geen
dilettanten!). De organisatie van Natalja
Sats gebruikt by voorkeur jonge krach
ten, maar het zyn steeds volleerde too
neelspelers. De organisatie heeft eigen
componisten, die de muziek voor de ballet
voorstellingen e.d. componeeren. De be
langrijkste dier componisten is L. Polo-
winkln. Het werk van den componist, die
voor kinderen muziek componeert, ls zeer
moeiiyk, het verelscht een grondige ken
nis van de psyche van het kind. Polowin-
kin heeft het op dit gebied zeer ver ge
bracht Wu kunnen zyn composities warm
aanbevelen.
Veel moeilykheden levert het onderwerp
overigens een proces van den tyd. En van
Engeland kan men in elk geval zeggen
dat de gelegenheid ongezocht en ongefor
ceerd is. Een voorbeeldig constitutioneel
vorst en zyn even voorbeeldig gezin leven
in de- harten der bevolking. Hen te eeren
en hulde te bewyzen en te getuigen van
onveranderlijke aanhankelijkheid is een
natuuriyk Wltvloeisel van de warme ge
negenheid en den eerbied die in het volks
gemoed voor de konlnkhjke familie leven.
voor kinderstukken op. Daarby komt, dat
het begrip „kinderstuk" een onding ls
(dit geldt ook voor het begrip „kinderlec
tuur "i. Het kindertooneel is bestemd voor
kinderen tusschen 6 en 16 jaar, maar kin
deren van 67 jaar verschillen zoo vol
komen van kinderen van 1012 Jaar, ter-
wyi kinderen van 15 jaar weer volkomen
anders zyn. Het publiek, dat de kinder
voorstellingen bywoont, vormt dus geen
eenheid, er moeten dus verschillende soor
ten kindervoorstellingen komen.
De leiders van het Russisch kindertoo
neel hebben al spoedig ingezien, dat er
speciale schryvers voor dergelyke stukken
gevormd moesten worden en het is hun
gelukt ln dit opzicht veel te bereiken, dat
het Westen gerust als voorbeeld kan be
schouwen. Goed werk verricht op dit ge
bied S. Rozanow, wiens stuk „De electrlci-
telt en de chronomobiel van professor
Iwanow" in Rusland met veel succes op
gevoerd wordt. Natalja Sats zelf schreef
een stuk, „De negerjongen en het aapje".
Sjestakow schreef een stuk uit het leven
ln tegenwoordig Toerkmenlë (een land ln
Mldden-Azlë). Dit laatste stuk is natuur
iyk niet geheel van communistische pro
paganda vry, maar dat ls nu eenmaal met
alles het geval, dat uit Sovjet-Rusland
komt. Ook sprookjes leveren stof voor kin
dervoorstellingen, maar de sprookjes wor
den daarby gemoderniseerd. De leiders
van het Russisch kindertooneel trachten
de phantasie der kinderen ln de richting
van de toekomst te stuwen en plet van
het verre verleden. De wonderen worden
verkregen niet door tooverkracht, maar
door de wetenschap.
De tooneelspelers zyn de uitvoerende
krachten. Hun werk wordt geleld door een
vereenlging, bestaande uit paedagogen en
vertegenwoordigers der kinderen. Het ar
chief van het Kindertooneel te Moskou
bezit een geweldige collectie brieven van
kinderen. De kleine correspondenten oefe
nen critiek uit op de stukken en het spel.
stellen vragen, geven wenken, sturen soms
eigen werk. Velen hunner zyn nog erg
klein en weten zelfs niet, hoe je een brief
adresseeren moet. De posteryen worden
voor allerlei raadsels geplaatst. In de
meeste gevallen raadt de postbode de be
doeling van den kleinen correspondent en
brengt den brief by Natalja Sats.
Sommige brieven zyn ontroerend en tra
gisch. Op een lezing heeft Natalja Sats
het volgende geval verteld, zy kreeg een
brief van dezen Inhoud: „Tante Natalja!
Kom by ons in het ziekenhuis en laat ons,
tuberculeuze kinderen, je tooneel zien.
Tante Natalja, we weten, dat we nooit
meer gezond zullen worden en dat we
nooit in je schouwburg zullen kunnen ko
men". Natalja Sats begaf zich natuuriyk
met haar gezelschap naar het ziekenhuis.
Het gezelschap trekt naar sanatoria en
ziekenhuizen om kinderen, die vaak we
ten, dat zy nooit meer gezond zullen wor
den, van de voorstellingen te doen ge
nieten.
De organisatie van Natalja Sats breidt
het veld van haar arbeid steeds meer uit
en betrekt telkens nieuwe groepen van
kinderen by haar werk. Zoo worden nu
voor blinde kinderen, die de voorstellingen
en dansen niet kunnen volgen, speciale
concerten georganiseerd.
De brieven van de kleine corresponden
ten worden zorgvuldig bestudeerd. Dat
doen zoowel de acteurs als de paedagogen.
Op deze wyze komen de medewerkers van
het Kindertooneel te weten hoe de kinde
ren op de voorstellingen reageeren. De
tooneelspelers houden rekening met de
wenschen en wenken der kinderen en
brengen de noodige veranderingen aan. De
kinderen weten, dat de schouwburg van
Natalja Sats en haar wakkere troep hun
eigen domein is. zy gedragen zich in de
zaal als thuis, uiten door luid geroep hun
tevredenheid of misnoegen, en de paeda
gogen en acteurs houden rekening met die
uitingen.
Natalja Sats heeft met haar artiste»!
eenlge tochten door de afgelegen wyke« I
van Moskou gemaakt en de dakloow kin-1
deren, de kleine zwervertjes, wier aantal!
te Moskou en andere groote Russische ste.l
den aanzienlijk is, uitgenoodlgd naar haar I
schouwburg te komen, zy wilde zien, hoe
die zwervers op de voorstellingen zouden]
reageeren, welken invloed het tooneel op 1
de verschoppelingen kan hebben. Vele 1
zwervertjes wantrouwden de tooneelisteal
en weigerden met hen mee te gaan. Soms I
lukte het echter het wantrouwen der kln.l
deren te overwinnen. De zwervertjes volg. I
den dan met veel belangstelling de opvoe-I
ring. De ervaringen van Natalja Sats zyn I
op dit gebied zeer Interessant.
Typisch ls 't volgende geval. Een kleine I
zwerver kwam vaak ln den schouwburg, I
vooral by de opvoering van een bepaald I
stuk uit het leven der dakloo2e kinderen I
Hy verliet echter de zaal vóór het laatste I
bedryf. Eens vroeg Iemand hem: „Waar-I
om ga je vóór het laatste bedryf weg? will
Je dan het slot niet zien?" De jongen ant-l
woordde: „Ik kan niet zien, hoe die dom-|
oor het gestolen geld terugbrengt. Wat 'nl
Idioot!" En toch heeft diezelfde jongenI
later een schaar teruggebracht, die hij in I
den schouwburg had gestolen. Natalja!
Sats beschouwt het als bewys, dat het I
tooneel een gunstige uitwerking op de kin-1
deren heeft.
De talryke brieven van kinderen. d« ge
sprekken met kinderen uit verschillende
kringen, vooral uit arbeidersgezinnen, heb!
ben Natalja Sats geleerd met klnderenoml
te gaan. Er ls wellicht geen tweede per-I
soon te vinden, die de kinderziel zoo goed!
kent als Natalja Sats. Haar mededeelln-|
gen over haar waarnemingen zouden veel!
materiaal voor de psychologie der klnde-
ren kunnen opleveren.
Natalja Sats zou echter niet zooveëil
hebben kunnen bereiken als de overheid,!
de staat, haar niet te hulp was gekomen.!
Het Kindertooneel en de daaraan verbon-1
den paedagoglsche instellingen verslinden!
groote bedragen. Zonder de rykssnbsidlesl
zou het gezelschap geen dag kunnen be-1
staan. De sovjet-regeering verricht eenl
goede daad door het gezelschap van Na-1
talja Sats in staat te stellen zyn nuttigI
werk te verrichten. Het zou te wenschen I
zyn, dat de Westersche regeeringen da',1
voorbeeld opvolgden. Alleen, waar vindt gel
in het Westen personen als Natalja Sats. I
die zich geheel aan dien dankbaren maarl
tevens moeiiyken arbeid zouden wijden?!
wy zyn overtuigd, dat een dergelyke per-1
soon in elk land de noodige middelen zoal
weten te vinden! Het kan immers op be-1
scheldener wyze geschieden dan te
Moskou.
Ondanks de subsidies moet het gezel-1
schap van Natalja Sats entreegeld heffen.
Een kaartje kost niet veel, slechts 70 ko-l
peken, maar lang niet elke arbeider is in I
staat die 70 kopeken te betalen. En zeker!
niet. wanneer hy eenlge kinderen heelt!
Er blyven dus steeds vele honderden kin-1
deren bulten de zaal alleen omdat zij geen!
geld hebben. Bovendien ls er slechts één!
dergelyke schouwburg ln geheel Rusland.I
Eén schouwburg voor een land van plu I
170 millioen zielen is zeker niet veel. Da'.l
beteekent dus, dat het arbeidsveld, on-l
danks de geweldige bedragen, die de staat!
voor het gezelschap van Natalja Sats be-!
schikbaar stelt, zeer beperkt blijft. Bulten!
de hoofdstad missen de kinderen de voor-l
deelen. welke dat kostbare tooneel ople-l
vert.
wy schryven dit niet om het werk vanl
Natalja Sats te klelneeren, doch uitslui-1
tend om het werk ln zijn ware verhoudln-1
gen aan te geven. Voor Natalja Sats zelf I
en haar werk voelen wy veel bewondering I
en waardeering. WU hopen, dat er ook I
hier te lande tets dergelijks tot stand
komt.
Is er in Nederland een Natalja Sats te
vinden? De grond ligt braak.
DR. BORIS RAPTSCHINSK'/.
..Ziezoo", zei Pept. „nu nog even je
beenen er aan vastgeknoopt en dan leun
je maar huppelen!"
„Nu hoor, of ik!" stemde hansworst ln,
die op de tafel met onnatuurlyk wyd-
opengesperde oogen het plafond aan
staarde. Ik kan je wel vertellen, dat ik de
beenen vry uit zal slaan! Trek alleen de
knoopen niet te styf aan; daar kan ik
niet tegen".
Maar Pepi hoorde of begreep hem niet.
HU had in een boekwinkeltje een gToote
plaat, een hansworst" voorstellend, voor
enkele penningen gekocht, hy had de fi
guur uitgeknipt en op karton geplakt en
was nu bezig de beenen aan den romp vast
te hechten. Er ontbrak alleen nog maar
het koord aan; dan was de hansworst
klaar.
Niemand bevond zich verder ln het ver
trek. dat er kaal en armoedig uitzag. Het
beetje vuur ln de potkachel was reeds
lang verteerd en tegen de lage ruiten ver
toonde de vorst reeds behoedzaam haar
fijne kunst. Als uit gedreven, fynrag zilver
blonken de Usbloemen op het vensterglas
Met zyn knieën op den stoel, voorover
gebogen over het tafelvlak, bond Pepi voor
zichtig de tuwtjes vast achter de lede
maten van den hansworst.
Pepi had haast. Hij wenschte zUn werk
nog denzelfden avond op de straat aan
den man te brengen, om met het geld zijn
moeder te verrassen, als zy uit haar dienst
thuiskwam.
„Ziezoo!" zei hy en ademde op, toen de
beenen vastzaten, .ziezoo, nu moet lk je
nog een gaatje in het hoofd draaien, zoo
dat Je opgehangen kunt worden!"
Voorzichtig priemde hy met een stop
naald door de muts van den harlekyn
„Ai," schreeuwde deze, „je kunt wel wat
voorzichtiger prikken mensch; je hadt
me warempel byna door mijn hersens
gestoken":
Pepi trok een touwtje door het gaatje
en hing hem aan een spyker op, om hem
te probeeren
„Hemel!" gilde de hansworst, en sloeg
zijn armen over zyn hoofd in elkaar, „in
wat voor een omgeving ben ik verzeild?
Heb ik daarvoor maandenlang ln een
muffe kast bij den boekhandelaar gelegen
en gedroomd van rUke huizen, mcoie kin
deren! O, die droomen!"
„Goed zoo!" zei Pepi in zichzelf, .in
orde: je huppelt en danst als de beste die
lk nog ooit heb gemaakt"
..Wat gaat er nu gebeuren?" vroeg hans
worst zich af. toen Pepi, zijn muts grijpend,
de straat met hem opging. „Dat is een
nalatigheid zonder weerga, iemand maar
zoo opeens, op een kouden avond als deze
mee naar buiten te brengen! Een fatsoen-
deUjk mensch zou toch opmerken hoe
dun mUn pak ls!"
Maar Pepi hoorde hem niet, hU had het
even grimmig koud als de hansworst, die
ln den scherpen wind heen en weer ram
melde en met een vertoornd gezicht woe
dende den weg afzag.
Op den hoek van een straat, waar de
schaduw van een huis hem eenlgszins
dekte, stelde Pepi zich op. Daar trok de
volle stroom van menschen aan hem voor-
bU. Maar hoe winderig en trekkerig was
het er! Reeds binnen enkele minuten was
de hand, waarmee hy den hansworst vast
hield, blauw en styf geworden; hy moest
hem in de andere nemen.
Gemakkelijk was het niet een hansworst
te verkoopen, vooral nu niet, nu Kerstmis
reeds lang voorby was. Niemand lette op
den kleinen Jongen, die rillend van het
eene been op het andere hing en af en
toe een voorbUganger zUn werk aanbood.
Steeds was het antwoord ontkennend; de
minuten volgden elkaar op, langzaam
groeiden ze aan tot kwartieren, tot een
uur.
Hansworst rammelde aan alle ledematen.
„Als ik toch begrijpen mocht, wat lk
hier moet doen?" riep hy woedend. „Ik ben
wel in keurig gezelschap! Kon ik maar
wat dansen, om warm te worden!"
Maar er was niemand, die hem antwoord
gaf. Slap hing hy aan Pepi's vinger omlaag
en de eenige beweging, welke hij maakte,
werd hem door den wind toegediend, die
vermaak ln hem had gekregen.
Pepi's beide handen waren yskoud; moe
deloos vroeg hy opnieuw, schuchter:
„Een hansworst, meneer?"
De aangesprokene was een Jonge man
Hy bleef 'staan, nam van Pepi's vinger de
pop en trok aan het touwtje.
„Eindelyk wat beweging in deze felle
kou!" gilde de hansworst en trok woedend
kwaad de beide armen en beenen hoog op.
„Hoeveel?" vroeg de jongeman.
„Tien centen", zei Pepi.
De vreemdeling trok zUn beurs. „Hier",
zei hy en nam de pop in ontvangst,
„En ik?" schreeuwde deze, „ik, word lk
heelemaal niet gevraagd? Het is de rein
ste slavenhandel hier!"
Maar niemand hoorde hem. ZUn nieuwe
meester sloeg hem zyn armen en beenen
achter zyn rug ineen en stak hem in den
binnenzak van zyn Jas.
..Dat wordt een grap! Een heerlyke
mop!" mompelde hy.
Toen hansworst weer voor den dag
kwam, bevond hy zich In een hel-verllchte
omgeving. Een groote kroon zond stralend
licht neer over een groote, witgedekte
tafel, die met fyn kristal en servies en
teere rozen gesierd was.
„Heerlyk, heerlyk," juichte hansworst,
„ik ben de mooiste lente binnengegaan!"
„Hoor eens hier", sprak de man, die
hansworst droeg, tot een knecht, die nog
Iets aan de tafel verschikte, „ik heb een
grap voor. Hang harlekyn aan den over
kant tegen den muur op, maar vlug. voor
dat iemand komt en hang die plaat er
overheen, zoodat men hem niet ziet. Juist
zoo. Nu voorzichtig een donker koordje aan
de pop binden, waar ik, van mUn stoel
af, aan trekken kan. Goed! Juist! Vlugl"
Daar hing harlekyn nu achter de plaat,
styf en star, tegen den muur. De oogen
prikten hem nog van het schelle, onver
wachte licht; toch was hy inneriyk ver
heugd; „beter hier dan by armelui",
zuchtte hy, in emotie.
Plotseling hoorde hy stemmen, gelach
„Neen, hoe beeldig, hoe prachtig", klonk
het door de zaal. „Werkehjk, Herta, de
versiering is keurig'
Langzaam vulde zich de ruimte. De hee
ren geleidden hun dames naar de gedekte
tafel, de kellners brachten de spy zen aan,
de wUn werd in de glazen geschonken
„Wat zouden ze nu doen?" dacht hans
worst achter ln zUn schuilhoekje, toen hy
het zachte getik van vorken en messen
waarnam. Opeens hoorde hy Iemand lets
hardop zeggen. Hij herkende direct de stem
van den jongeman, in wiens borstzak hy
had gezeten.
Leve het geluk, leve de vreugd! sloeg
het terug tegen harlekUns plaat. Leve het
leven I
En glazen rinkelden tegen elkaar. En
allen riepen uit:: Leve het leven! Opeens
klonk een dikke stem er door heen: En
de liefde! Een luid gelach volgde.
„Wanneer kom ik nu aan de beurt?"
dacht harlekyn. „Het ls mUn taak om een
verrassing te bereiden, ik zal danig met
myn beenen slaan, dat zal ikl"
Een heerlyke muziek begon plotseling te
weerklinken. Harlekyn kreeg het benauwd.
Een geril en gebeef doorschokte zyn
lichaam. HU was zóó muzikaal. Wat had
hy graag gedanst!
Het gepraat en gelach der aanwezigen
werd luider. Steeds opnieuw klonk getin
kel van glazen. Harlekyn begreep er niets
van.
Toen begon een dame een lied te zin
gen. Het moest een dame zyn; de stem
klonk zoo week. zoo mooi. Harlekyn gloei
de het in de aderen. Een verlangen greep
hem aan; toen het lied uit was, het bravo
geroep ten einde, kon hy zich niet meer
bedwingen Hy begon te dansen en te
springen in eindelooze pret.
„Hemel! Achter die gravure spookt het!"
schreeuwde iemand plotseling.
Opeens werd alles doodstil.
,Jk heb zooeven beslist gezien, dat die
gindsche plaat bewoog," zei een angstige
stem.
„Maar neem het ding van den muur,
dan weten wy wat er echter steekt."
De plaat werd er vandaan gehaald en
daar hing nu een harlekyn en sloeg de
handen en beenen over zUn hoofd in dolle
vreugd ineen, en was sprakeloos van be
wondering over alle lichtgekleede dames,
die op hem af waren gestormd en ln een
schaterlachen vóór hem stonden.
„Een harlekyn, een hansworst!" riepen
ze om de beurt.
De jongeman, zyn vriend, riep tegen de
dame, die gezongen had en nog met de
muziek ln de hand stond: „Ziet u wel, miss
Edith, hoe groot de macht is van uw zang?
Zelfs de harlekyn is over uw heerlijke
stem in vuur geraakt; hy danst en springt,
dat het een lust is, kUk maar!"
Toen keerde hy zich tot harlekyn en
zei: „Nu, kereltje, wat heb Je? Heeft miss
Edith het je aangedaan?" In dit oogenblik
trok hy aan het koord, zoodat harlekijn
een waren saltomotale byna uitvoerde.
De dames gierden van lachen en één
der heeren riep uit: „Die Falk bedenkt
toch altijd, iets geks; o, die malle kerel!"
Falk ging door met harlekUn toe te spre
ken: „Ja, zei je, kleine hansworst, als je
een dame vereert, zooals jy oogenschyniyk
doet, dan pioet je het op een zeer ge
paste wyze te verstaan geven, dus, toon
Je kunst."
Toen begon hy opnieuw zacht aan het
koordje te trekken, en de hansworst blikte
naar de mooie zangeres, die hem met haar
hemelsblauwe oogen toelachte, zoodat hem
de adem verging. Maar dansen deed hij nu
ook, en heel Sieriyk sloeg hy met armen
en beenen de lucht ln en oogstte oorver-
doovend succes.
Dicht samengedrongen stonden heeren
en dames met wUnroode gezichten in hevig
lachen om hem heen. Niemand dacht er
aan, dat 'n arme jongen den hansworst in
een donker kelderkamertje voor tien cen
ten opgekleefd en uitgeknipt en te koop
aangeboden had, na een uur wachtens in
hevige kou, daarbuiten, op den hoek van
de straat.
Toen gingen zU allen, naar de aangren
zende zaal. waar gedanst zou worden Har.
lekijn kon alles zien Hoe graag had hy
meegedanst! Maar niemand kwam. nie
mand trok eens aan het koordje Vergeten
hing hy aan den wand hU zag In het
stralende licht der electrische lampen en
naar de versierde tafel, welke door de be
dienden nu ontruimd werd.
„Hoe mooi ls het hier toch!" dacht hy
en uit pure vreugde, gilde hy uit: „Hoera,
leve het leven!" Maar niemand hoords
hem.
Toen de gasten eindelyk waren heenge-1
gaan, kwamen de bedienden en draal Ier I
de lichten uit, de vertrekken lagen nu
zwUgend stil ln het donker.
De harlekyn hing aan den muur en I
droomde. Hy droomde van miss Edith, van
het schitterende feest, dat hy had mogen I
bUwonen, dat hy door zyn mooien dans
had verhoogd.
HU was nog weg in dien droom, toen het
dienstmeisje den volgenden dag binnen
kwam op te ruimen.
ZU trok de overgordUnen open, een koud
winterlicht viel naar binnen.
Hoofdschuddend zag het hielsje om zich
heen, brommig raapte zij verflenste bloe
men op, en veegde de zaal aan. „Hier is
ook weer eens hulsgehouden!" mompelde
zU ln zichzelf.
Plotseling ontdekten haar oogen den har
lekyn aan den muur.
„Wat moet die daar?" vroeg zU luid en
trok aan het koordje.
„Ik dans alleen maar voor voornaam
gezelschap", riep harlekyn, die uit zi]n
droom ruw wakker geschud werd, woedend
uit. Maar het dienstmeisje hoorde hem
niet. zy trok en trok opnieuw en moest
lachen.
„zy trekken my de beenen uit," kermde
harlekyn.
Maar het was reeds te laat.
Het touwtje had het karton doorgesne
den en één arm en één been waren reeds
uit het lid getrokken.
Toen nam het meisje hem van den
muur en wierp hem met slgarenrestjes op
het blik.
„Hemel", riep hy woedend uit, „lk word
behandeld als de minste proletariër. R
protesteer tegen een dergelijke
In dit oogenblik veegde de bezem een
wolk van stof en papiertjes over hem
heen, die hem den mond snoerde.
Hy had immers maar tien centen Se'
kost! Een arme. kleine Jongen had hem
in een donker sous-terrain uitgeknipt en
opgelijmd Was het al niet meer dan moo'
geweest, dat hy voor rUke menschen ban
mogen dansen, dat hy een voornaam feest
had mogen bywonen? Had men niet om
hem gelachen, toen hy aan den m»?'
hing en danste en in verlangen naar de
schoone miss Edith byna vergaan was_
Wat wilde hy dan nog? Kon men nog
meer van het leven vragen?
Wat het alleen maar zyn Jeugdig
onervarenheid die hem belette dit in
zien? Of was het eigenlijk strafbare trots.
Hoe het ook zy. hy was nu eenmaa'
een dwaas, overgevoelig harlekijntje.."1
2-1
