Humor uit het Buitenland.
lEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 23 Februari 1935
FINANCIEEL OVERZICHT.
/CHEEP/
TJIINCINj
„In vredesnaam, trék hem niet terug, mevrouw, róép
hem alsjebllefst alleen maar." (Humorist).
CV x
Voorby komende automobilist probeert de goede tra
dities van den weg te handhaven. (London Opinion)
Heer des huizes„Hendrik, telefoneer even om een
agent."
Inbreker„Ja, Hendrik, en vlug alsjeblieft I"
(London Opinion).
„Dat is het laatste I Ik verdwUn, en Je ziet me nooit
meer terug 1"
„Heel goed. Karei. Als Je dan toch de deur uit gaat,
loop dan even langs de keuken, en zeg dat er een
minder aan tafel ls vandaag." (Humorist),
Wanhopige passagier, op de treeplank „Zeg niet, dat
op de huweiyksrels bentIk ben net aan zulk een
paartje ontsnapt ln de coupé hiernaast 1" (Humorist).
„Karei, verstuur dat pakje met kleeren voor het wees
huls nog niet. Er komt nog een broek van Wlmple bij."
(Passing Show).
uitspraak in het Amerikaansche goud-
liusule-proces Voor de regeering een
noreele nederlaag, doch een practische
irtrwinning - De regeeringsbemoeling met
ut Amerikaansche bedrijfsleven duurt
loort - Nog geen hervorming der NIRA
(uithoudende stemming ter beurze - lit -
duikeling van een belangrijk deel van
het productie-apparaat der Java-
Suikerindustric.
Eindelijk is de beslissing gevallen ln het
aerlkaansche goudclausule-proces, dat de
ems en de bultenlandsche wisselmarkt
langen tijd in spanning heeft gehou-
Sensatie heeft deze uitspraak tenslotte
ln groote mate gewekt, al kon men
nauweiyks verwachten na al hetgeen
romtrent van te voren reeds was ge-
threven waarbU de zaak van alle moge-
!ie kanten was belicht. Dte door de uit-
ik van het Hoogste Gerechtshof ver
ritte opschudding heeft echter niet zoo
betrekking od de gevolgén. welke de
met zich brengt, als op den
i waarin zij ls vervat Op waarUJk be-
idige wijze heeft het Hoogste Gerechts-
het klaargespeeld, de geit zoow»' als
kool te sparen. Het heeft de Ameri-
regeerlng een moreelen neder-
bezorgd, maar haar tegelljkertUd ln
practUk de overwinning doen behalen.
In het kort immers komt de uitspraak
prop neer. dat het recht der regeering,
de goudclausule ln particuliere con-
h«n onwettig te verklaren, is erkend,
ch dat het buiten werking stellen der
«clausule in de eigen leenlngscontrac-
der regeering ln strUd met de grondwet
verklaard. De consequenties van deze
«tspraak. die logischer wlize met zich zou
lengen dat de opheffing der goudcleu-
rie in de reeeerinescontracten dan onge-
»n zou moeten worden gemaakt, heeft
Gerechtshof echter niet aangedurfd.
Mudclausule wordt weliswaar gehand-
maar betaling van rente en af
win? op goudbasis kunnen de houders
pt leeningen niet van de regeering ver
aten. De houders der leeningen hebben,
dus het Hof. geen schade geleden
Pj de vermindering der goudwaarde van
dollars waarin rente en aflossing wordt
™.d. Met de dollars, die zij thans ont
ween, kunnen zy even veel doen als met
dollars die zij vroeger hebben gekregen.
hln tenminste ln gebreke gebleven te
Wilten dat zij er thans minder voor
'innen koopen. Derhalve kunnen zij geen
wsgraken op restitutie doen gelden.
Na al de onrust die de behandeling der
«k weken lang heeft veroorzaakt, blijft
IJ!toestand tenslotte dus geheel zooals zii
F~ "och de particuliere maatschar-"en,
*h de reveering en de andere nnMieke
™ataen behoeven de goudclausule toe te
-Hen; tegeWkertlid is ook mogelljk-
iJk ran een herziening der Amerikaan-
valuta-politiek eeheel naar den ach-
iru?"* gedrongen van °r econo-
LJ standpunt bekeken bestaat er alle
L; °m de uitspraak met voldoening te
te» De bwticullere maatschappijen
in, n n'e' 'hnger te vreezen voor een
IE,. van kw schuidemast met 40 Vn
ki«, ln paDleren dollars. Door ver-
J 'e 'eggen tusschen de goudclausule
El? kooDkracht van den dollar ls tevens
w.» en' van schatkist een ',n
milliarden looDende restitutie kon
-"en verlangd hetgeen de Amerlkaan-
K."Weering evenwel had kunnen no-
ttHt.u een nCT?tel van de vroegere goud-
te? v„an l*en hten moge het nog
t„„ betreuren dat Air «rik a on een ge-
I «even
I PTit», 00senblik tot vaiuta-denreclatie ls
l'-ttt *n; ern=t,igpre gevolgen nog dan
I iu, „'stdevermindering zelf zou een
pi hij - b°'"'"erine van den dollar
Pilt ail ''rroe?Pre niveau hebben gehad,
1ktlvoor Amerika zelf maar voor
I Py»i i Wen in de -"beele wereld.
I zich reeds in zoo sterke mate aan
het verlaagde koersnlveau van den dollar
heeft aangepast Het zyn juist de ups en
downs van een eenmaal van het goud af
geraakte valuta, die de groote on'-' -rheld
ln het zakenleven brengen. Mocht de uit
spraak van het Hoogste Gerechtshof lelden
tot een vastere verankering van den dol
lar op het tegenwoordige niveau, dan zal
hiermede een groote factor van onzeker
heid verdwenen zijn. Den moreelen kant
van de uitspraak, die het rechtsgevoel van
velen onbevredigd moet laten hebben wij
gemeend, bulten, beschouwing te moeten
laten Helaas heeft men ln de laatste jaren
geleerd, heel wat als onvermljdeiyk te
aanvaarden, wat noe kort geleden zou zijn
gestuit op fel verzet, als zijnde in strijd
met het gevoel van recht.
Zooals te verwachten was, heeft de New
Yorksche beurs de uitspraak ln het goud
clausule-proces. nu deze geen verdere con
sequenties met zich brengt met een koers-
styglng beantwoord. Toch ls deze verbete
ring niet, van langen duur geweest. Al zeer
spoedig ls de markt wederom teruggeval
len ln de apatlsche stemming, die haar
vóór de uitspraak ln het goudclausule-pro
ces kenmerkte. Gebrek aan verdere stlmu-
leerende factoren en de op velerlei gebied
in de Ver. Staten nog bestaande onzeker
heid vormen de oorzaak van de terughou
ding ter beurze, die in een nieuwe afbrok
keling van de koersen der meeste fondsen
tot uiting ls gekomen. Nog altijd ls het ge
vaar voor een herleving der arbeidsmoei-
lljkheden niet bezworen. Hoewel de sta
kingen in den j(feesten tijd niet geheele
bedryfstakken omvatten, zooals ln den
loop van het vorige jaar toen geheele
industrieën tot stilstand werden gebracht,
doen zich toch telkens weer nieuwe ar
beidsconflicten voor, welke warden be
schouwd als een symptoom van de nog
steeds aanhoudende ontevredenheid. Zoo
is ln de afgeloopen week ln de rubber
industrie in Ohio een staking uitgebroken,
terwijl tevens melding werd gemaakt van
stakingspogingen in verschillende automo
biel- en yzes- en staalondernemlngen.
In zijn nieuwe Boodschap aan het Con
gres heeft President Roosevelt zich aan de
zijde der arbeiders geschaard, wat hun
recht betreft om zich te organlseeren, ten
einde collectieve arbeidsovereenkomsen af
te sluiten een punt, dat bij de arbeids
conflicten van het vorige jaar de voor
naamste oorzaak van wrijving had ge
vormd. De hoop van het zakenleven, dat
de President in zijn Boodschap, die hoofd
zakelijk betrekking had op de voortzetting
der N.I.R.A.. zoodanige hervormingen zou
aankondigen, als reeds lang door handel
en industrie werden bepleit, is niet bewaar
heid. President Roosevelt verklaarde, dat
de bepalingen der wet zich nog ln een
experimenteel stadium bevinden en dat er
nog eenlge tijd noodle zal zyn. alvorens
men kan overgaan tot een hervorming
op meer permanente basis De eenlge con
cessie tegenover de Industrie ls de ver
klaring dat de vrijwillige Indiening van
ndustrlëele codes zal worden aangemoedigd
waarbM de regeering zich het recht tot in-
grüpen voorbehoudt indien de takken van
industrie niet, tot overeenstemming zouden
kunnen komen over een dergeiyke vrij
willige code. De regeering zal al hoogste
instantie de controle behouden, teneinde te
verzekeren, dat er tot een zeker minimum
een faire concurrentie bUjft bestaan en
een standaard voor de arbeidsbepalingen.
Monopolie en particuliere prijsregelingen
zullen in de Industrie niet meer worden
toegelaten.
De periode van regeeringsbemoeilng met
het bedrijfsleven ln de Ver. Staten behoort
dus -nog geenszins tot het verleden en dit
vormt een rem voor de ontwikkeling van
den ondernemingslust, zoowel ln handel
en Industrie als op de fondsenmarkt. Na
de opleving van zaken ln de eerste maand
van dit jaar wyzen de jongste berichten
wederom op een vermindering der bedrij
vigheid ln vefrschll'eode branches. De
ijzer- en staalindustrie, die een betrouw
bare graadmeter vormt voor de algemeene
economische ontwikkeling, werkt thans
weder op slechts 50,5 °/o van de capaciteit,
tegen 56.5 'la veertien dagen geleden. In
de automobielindustrie ls de bedryvigheid
ook wat teruggeloopen, nadat de maand
Januari een aanzienlijke toeneming der
productie had gebracht.
Alleen een verdere toeneming van de
regeeringsuitgaven ter stimuleering van
het bedrijfsleven zal de gunstige ver
wachtingen, die nog kort geleden met be
trekking tot de voorjaarszaken werden
gekoesterd, ln vervulling kunnen doen
gaan. Volgens de opgestelde plannen zul
len ln de eerste zes maanden van dit jaar
2,7 milliard dollar door de regeering meer
worden uitgegeven dan de inkomsten zul
len bedragen, hetgeen overeenkomt met
450 millioen dollar per maand. De schat
kist heeft nooit eerder ln vredestyd op zoo
groote schaal uitgaven giedaan. behalve
ln de maanden Januari en April 1934. Er
ls wel geen zekerheid, dat het mogelijk zal
zyn, het genoemde bedrag ln den aange
geven tijd te verdeelen. maar toch zullen
de uitgaven der regeering het zakenleven
in het voorjaar een nieuwe stimulans
kunnen geven. Mocht deze verwachting
uitkomen, dan zal ook de beurs hiervan
kunnen profiteeren.
Ondanks de groote belangstelling, die
jok op de Amsterdamsche beurs voor het
Amerikaansche goudclausule-proces be
stond, heeft de uitspraak niet den ge-
ringsten Invloed op de stemming te onzent
uitgeoefend In het algemeen was de han
del ongeanimeerd en bleven de koersver
schillen binnen beperkte grenzen. Een
uitzondering moet gemaakt worden voor
een enkel speciaal fonds, de Maxwell Land
Grant Co., waar voor een sterke specula
tieve belangstelling bestond op een tele
grafisch bericht van een vertegenwoordi
ger van het bestuur, dat gunstige perspec
tieven voor de exploitatie der gronden
opent. Er zouden reeds ongeveer 20.000 ton
gouderts gedeveloppeerd zyn, die een
netto-winst van tien dollars per ton zou
den kunnen opleveren. Dergelyke „goud
sprookjes". die in sommige gevallen ook
wel eens tot waarheid kunnen worden,
prikkelen in sterke mate de fantasie, ook
of misschien juist wanneer men, zooals in
het onderhavige geval, nog geenszins be
schikt over betrouwbare gegevens ter be
rekening van de rentabiliteit van het
geïnvesteerde kapitaal. Aan het einde der
vorige week, na de publicatie van het
bedoelde telegram, sprong de koers in een
enkelen beursdag van 38'/! tot 52 'U.
Daarna maakte de stijging nog eenlge
verdere vorderingen, terwijl tenslotte, met
een vermindering der belangstelling,
eenlge reactie intrad.
Op de andere afdeelingen der beurs
hebben de scherpe koersfluctuaties in
bovengenoemd fonds geen invloed gehad.
Hoewel de noteeringen per saldo meest
wat lager zyn dan aan het einde der
vorige week. was de grondstemming ln
de cultuurafdeelingen toch niet ongunstig.
Een goeden indruk maakte het bericht,
dat de besprekingen tusschen Londensche
belangen bij de peperpool met de betrok
kenen hier te lande zyn voortgezet, en
dat men goeden moed heeft, dat deze be
sprekingen binnen korten tyd tot een be
vredigend resultaat zullen leiden. De wees
dat de crisis op de Londensche pepermarkt
ook de rubbermarkt in sterke mate zou
aantasten, is thans geweken. Tot een op
leving van zaken op de rubbermarkt is
het echter nog niet gekomen, omdat men
in afwachting verkeert van de binnen
kort te nemen beslissing van het Inter
nationale Rubber-Restrictie Comité ten
aanzien van de te exporteeren percen
tages voor het tweede kwartaal van 1935.
De bekende Londensche makelaarsfirma
Symington en Sinclair heeft zich in haar
jongste weerbericht tot tolk gemaakt
van degenen, die een vermindering wen-
schen van het voor export toegestane
percentage der standaardproductie, ten
einde den rubberprys te doen stijgen. Dit
verlangen wordt gemotiveerd met de
groote styging van de productiekosten op
de plantages tengevolge van hoogere
loonen en salarissen en door de betere
verzorging der plantages. Op grond hier
van zal van de zyde der Engelsche produ
centen vermoedehjk wel worde aange
drongen op een verhooging van het
rstrlctie-percentage van 25 tot 30 'In,
waarby men echter, evenals bij de vast-
voor het eerste kwartaal van dit jaar. wel
licht weer in botsing zal komen met het
standpunt der Ned. Indische regeering, die
niet zoo zeer naar een prysverhooging als
wel naar herstel van stabiele verhoudin
gen ln de rubbercultuur streeft.
De "^uaestle van het al of niet voort
duren der regeeringsbemoeiingen met de
Java-sulkerindustrle is inmiddels ook tot
en beslissing gekomen. Ook na beëindiging
van de N.I.V.A.S. op 1 April 1936 zal de
regeeringsbemceienis worden voortgezet.
By haar lngrypen baseert de regeering
zich op de omstandigheid, dat door een
wüziglng der allzetverhoudingen het pro
ductie-apparaat der Java-suikerindustrie
veel te groot is geworden. Van drie mil
lioen ton dient dit tot ongeveer de helft
te worden teruggebrach, met behoud van
een flinke reserve, voor het geval de situa
tie Zich ten gunste van de Java-suiker
mocht wijzigen. Een belangryk deel van
het tegenwoordige productie-apparaat
moet definitief worden uitgeschakeld;
slechts die fabrieken zullen blijven be
staan, die het goedkoopst geëxploiteerd
kunnen worden. Het door den regeerings-
gemachtigde uitgewerkte systeem van
rationalisatie gebaseerd op productie-
vergunningen, welke overgedragen kun
nen worden, brengt met zich, dat goed
koop werkende fabrieken, ook wanneer
deze in handen zyn van financieel zwakke
ondernemingen, kunnen bhjven werken,
terwül fabrieken, die duur in de exploita-
tl zyn, zullen worden stopgezet, ook wan
neer de eigenaars dank zy krachtige
reserves het bedryf nog geruimen tyd
zouden kunnen volhouden.
Op deee wyze hoopt men den kern der
eens zoo bloeiende Java-suikercultuur in
elk geval in stand te kunnen houden, in
afwachting van een verbetering der
wereldverhoudingen, waarvan dan de
Java-suiker dank zij de zoo zeer ver
laagde productiekosten in de eerste plaats
zal kunnen profiteeren. De aanplant voor
1935 is voorloopig bepaald op 455,000 ton
en verwacht wordt dat, wanneer de afzet
niet verder achteruit gaat, by het afko
men van oogst 1937 de voorraden Java-
suiker zoo goed als geheel zullen zyn op
geruimd. Nadat zal moeten blijken, welke
ondernemingen in het bijzonder door de
rationalisatie-maatregelen zullen worden
getroffe; in het algemeen mag men aan
nemen, dat de koersstand der aandeelen
wel een aanwijzing vormt van de positie
der ondernomingen, met name wat de
mogelykheld van voortzetting der exploi
tatie hunner fabrieken by de tegenwoor
dige prijsverhoudingen betreft. De uiteen
zetting van de regeering heeft dan ook
geen belangrijke uitwerking op de koersen
van suiker-aandeelen gehad.
Aandeelen Kon. Petroleum zyn slechts
weinig in koers veranderd. Van in-
dustriëele fondsen zyn vooral Philips in
koers ingezakt, vermoedeiyk nog in na
werking van de daling van den export van
radio-artikelen en gloeilampen in Jauari.
Voor beleggingswarden blijft goede vraag
bestaan. Het 3'/« rente-type biyft het
terrein veroveren. Na het gunstige resul
taat van de nieuwe 3'/: leening van
Noord-Holland ad f. 8'h millioen heeft ook
de provincie Gelderland een 3Vi lee
ning van f. 4.33 millioen kunnen afsluiten.
De gemeente Leeuwarden opent de ry der
gemeente, die van de verlaging van het
rente-type tot 3'/» 'In zullen gaan profitee
ren, door omzetten van nog uitstaande
leeningen met hooece rente in 3'/!"Ai
obligatiën, Toch schijnt de regeering van
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN
ALPHERAT, 22 Febr. van Antwerpen te
R'dam.
ALWAKI, 2 2Febr. van B. Aires te R'dam.
ROTT. LLOYD.
SIBAJAK. .thuisreis, 22 Febr. v.m. 9 u. van
Port Said.
KON. NED STOOMB. MIJ.
FAUNA, 22 Febr. van Kopenhagen te Aar-
huus.
DEUCALION, 22 Febr. van Hamburg te
Amst.
PERSEUS, 22 Febr. van Amst. te R'dam.
ORPHEUS, 22 Febr. van Amst. te R'dam.
VULCANUS, 22 Febr. van Amst. te R'dam.
AMAZONE, 22 Febr. van IJmulden naar
Hamburg.
ODYSSEUS, 22 Febr. van IJmulden naar
Kopenhagen.
COLOMBIA, 22 Febr. v. Amst. n. W. Indië.
STUYVBSANT, 22 Febr. van Amst. naar
W. Indlë.
KON. BOLL LLOYD.
ZAANLAND, 21 Febr. van IJmulden naar
Hamburg.
MIJ. OCEAAN.
PQLYDORUS, 22 Febr. van Bremen te
Amst.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
ALUDRA, 22 Febr. van Amst. vla Antwer
pen n. Z. Afrika.
BLOEMFONTEIN, 22 Febr. van Kaapstad
n. Moeselbaal.
GIEKERK, ultr., pass. 21 Febr. Gibraltar.
MIJ. NEDERLAND.
TAWALI, thuisr., 22 Febr. te Genua.
POELAU BRAS, uitr., 22 Febr. te Genua.
SIMALOER, thuisr., 22 Febr. v. Port Said.
JAVA—NEW-YORK-LIJN.
TABINTA, 22 Febr. van New York te
Batavia.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
DAMSTERDIJK, 21 Febr. van Seattle te
Portland (O.).
LEERDAM, 21 Febr. v. R'dam te New York.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
STOLWIJK, R'dam n. Malta, pass. 21 Febr.
Gibraltar.
HAULERWLJK, Huelva n. Sluiskil, pass. 21
Febr. Ouessant.
RANDWIJK, is ln de haven van Savona ln
aanvaring geweest en bekwam eenige
schade.
BATAVIER V, 22 Febr. van R'dam te Gra-
vesend.
haar voornemen om reeds aan het einde
van deze maand een Indische leening uit
te geven, te hebben afgezien.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop.'
Maxwell Land Grant 53, 61Vi, 55, 57'/i.
Amsterdam Rubber 98, 96'/», 98 1/2, 97 1/2
Hessa Rubber 93, 94. 91, 91 3/4.
Handelsver. „Amsterdam" 171, 166'/s.
Javasche Cultuur 92, 89.
N.I.S.U. 83'/!, 80'/!.
DeU My. 136, 135, 135 1/4.
Senembah 140'/i, 138 140.
Dell Batavia My 144 3/4, 145 3/4. 144, 145.
Kon. Pettroleum 1401/4 138. 140'h 136</z.
Philips' 229 224"t 226.
Unilever 89 7/8. 90 1/4 88 1/4.
Ford Automobieltabr. 243, 248 5/8, 244.
Ned. Scheepvaart. Unie 38'/: 34 1/4, 35Vi.
2'/s 'In N.W.S. 81'/t. 82 5/16. 81 7/8.
3'/2 Nederland 101 1/4, 100 7/8 101 1/8.
4 'In Amsterdam 100 1/16 100 5/16
4'/s 'In Frankrijk 92": 91 7/8, 92 7/8 92 3/8.
4'/i België 93 3/8. 93 7/8.
3—3
