Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 19 Januari 1935
5fc4v T} -
^S!
- ^r± -
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Om me daar aan ledereen te vertelle, dat-le Kersemls
bi) sen famlelje helt doorgebracht, wat een leugenaar I
Ik weet effetief seker, dat-le veertien dage heb motte
bromme.
Jewel mensch, maar een leugenaar Is tie niet. Sen
oom en sen neef hebbe ln deselfde tijd ln de kast gesete.
(Humorist)
Welke tand zal lk hem trekken. Oscar? (Judge);
De chef (op den achtergrond): Denk Je dat die nieuwe
detective goed ls
Nou, hij heeft het aardigste meisje ln de heele zaak binnen
tien minuten ontdekt, (Humorist)
4 /V—A, V
•T ij v
- Ngi'A'll <1 s
V.
■Ui?'■- -"■* J
..t )tj
r/<iA
if*.
Zou Je, tot de ladder komt, den tijd niet nuttig willen be
steden met een verhandeling over geheelonthouding, Hendrik
De lucht van alcohol ls buitengewoon merkbaar. (London Opinion)
We kennen wel weer naar huls gaan, Kare) Onze
lading ls gevlogen. (Passing Show)
Je moet toch wel erge behoefte aan een borrel hebben gehad
om zoo'n pad naar de Roode Leeuw uit te graven!
O, maar dat heb lk niet gedaan. De waard van de Roode
Leeuw vond 't loonend om 't voor mij te doen. (London Opinion)
Scherpe koersfluctuaties van den dollar -
Zal de annulecring der goudclausule in
Amerika onwettig worden verklaard? -
Consequenties van een uitspraak van het
Hooggerechtshof - Het streven naar valuta
stabilisatie neemt toe - De uitspraak in
bet Goudclausule-proces der Koninklijke
geeft het rechtsgevoel een ernstige schok -
Vastere stemming op de aandeeleniparkt,
Hoe weinig van een rustige ontwikke
ling der fondsenmarkt sprake kan zijn,
zoolang de valuta-verhoudingen niet defi
nitief zijn gestabiliseerd, is in de afge-
loopen week opnieuw gebleken. Weer
heeft de New-Yorksche beurs onder den
invloed verkeerd van allerlei geruchten en
gissingen met betrekking tot den dollar
en de koers van dit „devies" is weer scherp
op en neer gegaan. Tijdelijk werd een
noteering van 1.49 3/4 ten opzichte van
oen gulden bereikt, een koers, die niet
meer is voorgekomen, sinds de Ameri
kaansche regeering zich bereid heeft ver
klaard, goud van het buitenland tegen
een vasten prijs aan te koopen. Voorop
gesteld moet worden, dat het ditmaal niet
óe Amerikaansche regeering geweest ls,
die door haar houding aanleiding heeft
gegeven, om een wijziging in haar valuta-
politiek te verwachten. De geheele bewe
ging is feitelijk buiten de regeering om
gegaan; dat zij kon plaats hebben, is
echter een symptoom van het gebrek aan
vertrouwen in Amerikaansche financieele
kringen ten aanzien van een continuïteit
der tot dusverre gevolgde valuta-politiek.
De directe aanleiding van de heerschende
onrust vormt de verwachting, dat in een
aantal goudclausle-processen, die thans
'oor het Amerikaansche Hooggerechtshof
aanhangig zijn, zal komen tot een uit
spraak ten gunste van de toepassing der
foudclausule. In den loop der behandeling
'an een dezer zaken is nl. gebleken, dat
de president van het Hooggerechtshof de
opvatting huldigt, dat de annuleering der
goudclausule door de Amerikaansche re
geering, tegelijk met de waardevermlnde-
fing van den dollar, in strijd is met de
Amerikaansche grondwet. Nog is deze be
slissing in dezen niet gevallen, maar reeds
preekt men zich in financieele en beurs-
kringen ln de Ver. Staten het hoofd over
de vraag, welke consequenties een uit
spraak van het Hooggerechtshof ln boven
bedoelden zin met zich zou kunnen bren
gen. De quaestle ls nl. deze. dat een zeer
smot deei van de schulden, die in Amerika
fijn aangegaan, in ..goud" luiden. Het be
treft hierbij niet alleen schulden van par
ticulieren en maatschappijen, maar ook
'on de Amerikaansche regeering zelf.
wanneer de goudclausule werkelllk zou
Moeten worden toegepast, zou het ln na
pieren dollars van de tegenwoordige
waarde terug te betalen bedrag aan rente
en aflossing met 69 "/o stijgen. Berekend
is. dat de totale schuldenlast van de Ver.
Staten bij toepassing van de goudclausule
zou toenemen met 69 milliard dollar, waar
van alleen al 17 milliard doll, op rekening
van de Federale regeering zou komen. Wat
de handhaving van de goudclausle voor
sommige maatschappijen zou beteekenen.
Kan men nagaan, wanneer men bedenkt,
dat b.v. de Pennsylvania Railroad 700 mil
lioen doll, ..geldbons" beeft uitstaan, wat
dan een last van 1.183 millioen dollars
van de tegenwoordige waarde zou worden;
im'Ï0" Pacmc beeft 800 millioen doll,
"fpddbonds" uitstaan, wat geliik zou staan
millioen panieren dollars en ook
voor de andere Amerikaansche spoor-
^a' nhanpiien kunnen dergelijke be-
dpiuï en worcien gemaakt Het ts dui-
dat een zoodanige niotsclinge aan-
wet U"5 van ^en schuldenlast in verre-
de meeste gevallen ondraaglijk zou
fi Pn. p,,n aleeheeie ontwrichting van de
ancieele verhoudingen ln de Ver. Staten
gevolg zou hebben.
Wat de Amerikaansche regeering doen
zal, indien inderdaad de opheffing van de
goudclausule in strijd met de grondwet
verklaard wordt, daarnaar kan slechts
worden gegist. Ongetwijfeld beschikt zij
wel over middelen, om de uitwerking van
een dergelijke beslissing te ontgaan, al
zullen de hiertoe te nemen wettelijke
maatregelen wellicht opnieuw aanvecht
baar zijn. In Amerika zelf houdt men er
rekening mede, dat een uitspraak van het
Hooggerechtshof ten gunste van een toe
passing der goudelgpsule het geheele va
luta-vraagstuk opnieuw aan de orde zal
stellen. Men sprak zelfs van de mogelijk
heid van de afkondiging van een mora
torium, om in den tusschentljd de vroe
gere goudpariteit van den dollar te kun
nen herstellen.
Het wil ons voorkomen, dat de Ameri
kaansche regeering deze consequentie wel
niet zal aandurven. De krachten, die zij
door de waardevermindering van den dol
lar heeft ontketend, zijn nu één keer ln
beweging en hebben hun stempel gedrukt
op de geheele volkshuishouding van de
Ver. Staten. Een terugkeer op den een
maal Ingeslagen weg zou reeds uit poli
tieke overwegingen welhaast onmogelijk
zijn. Men behoeft slechts te denken aan
den invloed van een eventueel herstel der
vroegere pariteit van den dollar op den
stand der goederenprijzen om zich een
beeld te vormen van de gevolgen van zulk
een Ingrijpenden maatregel. Mocht de
quaestie der goudclausule de Amerikaan
sche regeering inderdaad aanleiding ge
ven, om het geheele valuta-vraagstuk
nogmaals onder de oogen te zien. dan mag
men eerder aannemen, dat zij de oplos
sing zal zoeken in een stabilisatie van
den dollar tot den tegenwoordigen koers.
Uit verschillende uitingen van de zijde
der Amerikaansche regeeringsautorlteiten
kan worden afgeleid, dat men in Amerika
niet afwijzend staat tegenover plannen,
om tot een stabilisatie der internationale
valuta-verhoudingen te komen. Vasten
vorm schijnen zulke plannen nog niet te
hebben aangenomen, al bestaat er grond
voor het vermoeden, dat achter de scher
men wel besprekingen in deze richting
worden gehouden. Waarschijnlijk heeft
men voorloopig nog te doen met proefbal
lons, die vooral van Fransche zijde worden
opgelaten. Zoo is het bezoek van den
Fransehen minister-president aan Londen
ln verband gebracht met plannen inzake
een stabilisatie der valuta's, die vooral
van Engelsche zijde tegenkanting onder
vinden. Officieel zijn de desbetreffende
berichten tegengesproken, maar toch kan
men niet ontkomen aan den Indruk, dat
het verblijf van Laval ln Engeland niet in
de laatste plaats zal worden aangegrepen
als een gelegenheid, om het terrein te
verkennen met het oog op plannen, om in
den loop van dit jaar een nieuwe interna
tionale wereldconferentie bijeen te roepen.
Hier zou dan, tegelijk met het valuta-
vraagstuk, de hiermede nauw verband
houdende quaestie der oorlogsschulden
aan de orde worden gesteld, tezamen met
een eventueele herziening der invoerta
rieven. Dit alles lijkt „zu schon, um wahr
zu sein"; voor het zoover is, dat het ge
zonde verstand, ook bij het vaststellen
van de economische betrekkingen tus-
schen de verschillende landen, zal zege
vieren, zal nog heel wat water door den
Rijn moeten stroomen.
De onzekerheid omtrent het resultaat
der goudclausule-processen en vooral om
trent de gevolgen, die hieruit zullen kun
nen voortspruiten, heeft tot een scherpe
koersdaling op de New-Yorksche effecten
beurs en op de Amerikaansche goederen
markten geleid. De ongerustheid is eerst
eenigszins geluwd, toen officieel was ver
klaard, dat de schatkist zal voortgaan met
aankoonen van dollars tegen den tol nu
toe geldenden m-ljs, overeenkomend met
een pariteit, van den dollar van f. 1.48 Dit
heeft ook tot gevolg gphad. dat de koers
van den dollar weder wat is teruggeioo-
pen. De stemming op de buitenlandsche
wisselmarkt is echter nerveus gebleven.
Het ls wel merkwaardig, dat op het
tijdstip, waarop ln Amerika de wettig
heid van de opheffing der goudclausule
door de Amerikaansche regeering sterk
in twijfel wordt getrokken, in Nederland
een gerechtelijke uitspraak is gevallen,
waardoor Nederlandsche ondernemingen,
zich beroepend op de wettelijke bepalin
gen in de Ver. Staten ten aanzien van de
goudclausule, in het gelijk zijn gesteld.
Wij doelen hierbij natuurlijk op de uit
spraak van het Haagsche Gerechtshof in
de goudclausule-profcessen van de Ko
ninklijke en de Bataafse he Petroleum Mij.
die in breede kringen zooveel opschud
ding heeft verwekt. Juridisch moge de
beslissing, die de maatschappijen in staat
stelt, rente en hoofdsom hunner in gou
den dollars aangegane leeningen ln pa
pieren dollars te betalen, te verdedigen
zijn( en ook hierover loopen de meenin
gen van deskundigen sterk uiteen), het
rechtsgevoel van ons publiek heeft een
ernstige schok gekregen. Men had niet
anders verwacht, dan dat de rechtbank
zich bij haar beslissing zou hebben ge
baseerd op de feitelijke bedoeling van de
goudclausuie, die toch geen andere is,
dan om houders der stukken te vrijwaren
tegen de eventueele gevolgen van een
waardevermindering van den dollar. Dat
deze opvatting ook door onze regeering
wordt gehuldigd, is gebleken uit de hou
ding, die zij heeft aangenomen ten op
zichte van de dollarleeningen met goud
clausule der Ned. Ind. regeering. De
Belgische regeering heeft eveneens haar
uit de goudclausule der dollarleeningen
voortspruitende verplichtingen op zich ge
nomen en ook Frankrijk komt zoowel vooi
de leeningen van den Staat als voor die
der spoorwegen enz. de goudclausule loyaal
na. Hierbij komt nog, dat eenige kort
geleden gevallen beslissingen in processen,
welke in het buitenland aanhangig waren
gemaakt, waarbij de geldigheid van de
goudclausule ten volle werd erkend, de
hoop hadden versterkt, dat ook te onzent
het rechtsgevoel zou worden bevredigd.
Nu dit door de uitspraak van het Haagsche
Gerechtshof niet is geschied, zal men
moeten trachten, in hoogste instantie
voldoening te krijgen. Zekerheid, dat dit
zal gelukken, is er niet. Er bestaat n.l. in
de eerste plaats twijfel aan de mogelijk
heid van cassatie, op formeele gronden.
Voorloopig zijn de houders van dollar-
obiigatlën, Koninklijke en Bataafsche in
elk geval zeer gedupeerd. De koers der
4 «/o obligation Koninklijke is op den dag
waarop de uitslag bekend werd, terugge-
loopen van 80 tot 65 Hierop is slechts
een licht herstel gevolgd. De andere lee
ningen met betwiste goudclausule werden
door deze koersdaling natuurlijk meege
sleept. Zoo werd de dollarleening der ge
meente Rotterdam belangrijk lager ver
handeld, omdat men thans ook in angst
en vreeze de behandeling tegemoet ziet
van het proces, dat de Ver. voor den
Effectenhandel ook tegen deze gemeente
aanhangig heeft gemaakt. Opgemerkt
moet worden, dat de tekst van de goud
clausule van deze leening iets anders luidt
dan voor de leeningen der Bataafsche en
Koninklijke. In het leeningscontract van
Rotterdam ls n.l. niet de clausule opge
nomen. dat de leening beheerscht wordt
door Aimerikaansch recht. De zaak staat
voor deze gemeente dus wel Iets zwakker
dan voor de Bataafsche en de Konink
lijke.
De beleggingsmarkt werd overigens door
den pijnlijken indruk van de uitspraak in
het goudclausule-proces niet beinvloed.
Staats- en gemeenteleeningen waren goed
prijshoudend, en eerder nog iets hooger
voor de leeningen met lageren rentevoet I
1an 4 op de overweging, dat bij even-
lueele invoering van het rentetype van
V/t °/o de leeningen met lagen rentevoet in
k:ers zuilen gaan stijgen. De 4 pet. staats-
leeningen en die van enkele goed aange-
schreven gemeenten en provinciën, die 1
thans een paar percent boven pari notee-
ren, zouden, naarmate de kans op con-
vrsie in 3'/2 pet. stukken grooter wordt,
in koers gaan terugloopen.
Van buitenlandsche obligatiën waren
Belgische staatsfondsen in herstel; Fran
sche obligatiën waren opnieuw vast. De
Youngleenlng kon een krachtige koers
stijging boeken, waarbij men aankoopen
van Duitsche zijde kon opmerken. Men
meent hierin een uiting te zien van het
streven van Duitschland naar verminde
ring van zijn schuldverplichtingen ten
opzichte van het buitenland, wat door
aankoopen ter beurze tegen de tegen
woordige lage koersen „tot een koopje"
kan geschieden. Of dergelijke aankoopen
te rijmen zijn met het gebrek aan deviezen
waarop Duitschland zich tegenover het
buitenland beroept, wanneer het er om
gaat, aan verplichtingen uit handels
transacties te voldoen, ls een geheel
andere zaak.
De Amsterdamsche aandeelenmarkt
heeft zich van de scherpe koersfluctua
ties der Ned Yorksche beurs niet veel
aangetrokken. De meeste fondsen verla
ten de week op een hooger koerspeil.
Aandeelen Koninklijke stegen in koers,
op de overweging, dat een vermindering
der verplichtingen van de maatschappij
uit hoofde van het niet-nakomen der
goudclausule een financieel voordeel be-
teekent, waarvan aandeelhouders profl-
teeren. Ook een lichte prijsverhooging op
de Amerikaansche benzinemarkt werd
gunstig beoordeeld, omdat hieruit kan
worden afgeleid, dat de uitspraak van het
Amerikaansche Hooggerechtshof tot be
perking van het ingrijpen van regeerings-
wege in de petroleumindustrie vooralsnog
niet een verscherping van den strijd op
de benzinemarkt, tot gevolg heeft.
Op berichten omtrent verkoopen der
N.I.V.A.S. naar Br. Indië tot hoogere
prijzen, waardoor uitzichten voor de Java-
sulkerindustrie ook minder somber zijn
dan tevoren, konden suikeraandeelen in
koers verbeteren. Rubberaandeelen zijn
weinig in koers veranderd, in overeen
stemming met den prijs voor het product,
die slechts weinig fluctuaties te zien
geeft. Van tabaksaandeelen konden Deli
Batavia Mij. en Deli Mij. een lichte ver
betering boeken; nieuwe gezichtspunten
deden zich ook hierbij niet voor.
Industriëele aandeelen legden ln het
algemeen een vaste stemming aan den
dag. Aandeelen Unilever werden gunstig
beïnvloed door de verlaging van het
percentage boter, dat volgens het mengge-
bod in margarine verwerkt moet worden.
De hieruit voortspruitende prijsverlaging
zal aan het verbruik van margarine ten
goede kunnen komen. Een vermindering
van den export van radio-artikelen in
December heeft niet veel invloed op het
koersverloop van Philips' gehad. De ex
port overtrof nog altijd ad f. 44.70 mil
lioen was bijna f. 6 mülloen grooter dan
die in 1933. De export van gloeilampen
daarentegen bleef met een waarde van
f. 6.68 millioen bijna f. 2 millioen bij den
uitvoer in 1933 ten achter. Aandeelen Aku
waren eveneens aan den vasten kant. Na
de berichten omtrent productiebeperking
viel het exportcijfer voor December sterk
mee. In deze maand werd n.l. 620 ton
aan kunstzijde uitgevoerd, tegen slechts
484 ton in de voorafgaande maand. De
waarde bedroeg f. 1.22 millioen tegen
f, 0.97 millioen in November. In het ge
heele jaar 1934 is de export ten opzichte
van het vorige jaar in hoeveelheid ge
daald. n.l van 8279 tot 8102 ton, ln waarde
echter gestegen van f. 16.38 tot f. 16,44
millioen. De gemiddelde prlis per K G. uit
gevoerde kunstzijde bedroeg dan ook
f. 2.02 4/5 tegen f1 97V> vorig Jaar.
Scheepvaartaandeelen werden nagenoeg
niet beinvloed door de te Londen gehou-
HOLLAND—WEST-AFKIKA LIJN.
AMSTELKERK, 17 Jan. van Le Verdon n.
Havre.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
CALYPSO, 18 Jan. van Amst. te R'dam.
GANYMEDES, 18 Jan. van Amst. te R'dam
ORESTES, 18 Jan. v.m. 2 u. van Amst. te
Hamburg.
STELLA, 18 Jan. van Amst. te R'dam.
TIBERIUS, 17 Jan. v. Barcelona n. Genua.
VENUS, 18 Jan. van Hamburg te Amst.
MIJ. OCEAAN.
LAOMEDON, 17 Jan. v. Belawan n. Amst.
HOLLAND—O. AZIE LIJN.
ZUIDERKERK, thuisreis, 18 Jan. te Mar
seille.
ROTT. LLOYD
KERTOSONO, thulsreri, 18 Jan. van Port-
Sald.
KEDOE, thuisreis, 18 Jan. van Belawan.
KOTA TJANDI, thuisreis, 18 Jan. v. Singa
pore.
JAVA—NEW YORK LIJN.
KOTA RADJA, Java n. New-York, pass. 17
Jan. n.m. 8 u. Point de Galle.
PALEMBANG, 18 Jan. v.m. 7 u. van New-
York te Padang.
HOLLAND—AMERIKA-HJN.
LEERDAM, 17 Jan. van R'dam te N.-York.
BILDERDIJK, uitreis, 16 Jan. van Havana.
KON HOLL LLOYD
MONTFERLAND. 18 Jan. van Amst. vla
Antwerpen n. B.-Aires.
MIJ. NEDERLAND.
POELAU LAUT, 18 Jan. van Hamburg te
Bremen.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, uitreis,
18 Jan. van Genua.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
HARDENBERG, 17 Jan. van Genua naar
Napels.
LARENBERG, 17 Jan. van B.-Aires naar
Savona.
MACUBA, 17 Jan. te Hamburg.
SLIEDRECHT, 17 Jan. van Nantes te Ant
werpen.
BATAVIER H, 18 Jan. v. R'dam te Grave-
send.
ALCOR, 17 Jan. van Rio Janeiro naar
B. Aires Roads v.o.
den Internationale Scheepvaart-Conferen
tie. Het gaat hierbij dan ook nog slechte
om voorbereidende besprekingen, terwijl
de eigenlijke conferentie eerst in het
voorjaar zal plaats hebben. Men ls bij
eengekomen in de hoop, een methode te
kunnen ontdekken en toepassen, om het
huidige surplus aan tonnage aan te passen
aan den verminderden omvang van den
wereldhandel.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
4 Koninklijke Petroleum 80 1/4, 65 1/4,
67 7/8, 65'/i.
6 Rotterdam 80'/», 72, 77.
4 Nederland 102 1/16. 102 1/8, 102.
3 Nederland 92 1/4, 92'/s.
4 Amsterdam 99 1/4, 99 3/8.
3Vt °/o Rotterdam 95, 95 3/4.
4'A België 91, 92.
4'/t Frankrijk 911/4, 92'/!.
Youngleenlng 27, 33'/!. 32 1/4.
Aand. Koninklijke 135 7/8, 139 3/8, 137 3/4.
Handelsver. „Amsterdam" 154, 161'/t.
Javasche Cultuur 78 1/4, 84.
Ned. Handel Mij. 27 5/8, 30.
Deli Batavia Mij. 146, 249.
Deli Mij, 132, 136.
Amsterdam Rubber 96 1/4, 95 5/8.
Hessa Rubber 92 1/4, 90 1/4.
Philips 224 1/4, 232 3/4.
Unilever 79 5/8, 82.
Aku 31 1/4, 32 1/4, 31'/i.
v. Berkei's Patent 43, 57V2.
Ford Automobielfabr. 241, 233, 234 1/4.
8—fi
