Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 12 Januari 1939
FINANCIEEL OVERZICHT.
VRAGENRUBRIEK.
DE KANTOREN VAN DE
N.V. LEIDSCH DAGBLAD
„Die trombone-speler zal een grootere kamer moeten
huren." (Passing Show).
do Dm
„En sta me daar nou niet te vertellen, dat le nuchter
bent 1" (Smith's Weekly),
„Na U."
(Passing Show).
^Ik ben aan het zwemmen, idioot 1"
(Passing Show).
„O, Plet, kijk eens, wat een dot van een hoedje I"
(Humorist).
„Blijf effe wachte, Kees. Ik hel 'em een klapsegoar
gegeve." (Judge),
Vaste bcuxsstemming wegens gunstigere
beoordeeling van den politieken toestand.
Toeneming van het vertrouwen in de
Fransche staatsfinanciën Geweldig
tekort op de Amerikaansche Begrooting
Nieuwe onzekerheid in de Amerikaansche
Petroleum-Industrie Geleidelijke
verdere daling van den rentevoet.
Het is geen ongewoon verschijnsel, dat
de fondsenmarkt het niieuwe jaar in een
vaste stemming ontvangt. Meestal heeft
men hierbij dan te doen met de psycho
logische nawerking van de gevoelens,
welke een jaarswisseling veelal opwekken.
Het oude jaar kan niet zoo somber ge
weest zijn, of de intrede van het nieuwe
geeft weer frisschen moed en hoop op
een verbetering van den toestand. Toch
kan de vaste houding, waarin de beurs
1935 ls Ingegaan, niet alleen aan zulke
psychologische invloeden worden toege
schreven. Er zijn ditmaal wel degelijk
factoren van bijzonderen aard, welke een
verklaring vormen voor de gunstige
beursstemming. Daar zijn in de eerste
plaats de betere perspectieven op politiek
gebied, als gevolg van het aecoord tus-
schen Parijs en Rome. In ons jaarover
zicht wezen wij er nog op, hoe het vooral
de politieke spanning is, welke leidt tot
versterking der nationale weerbaarheid op
economisch terrein. Mocht de samenwer
king op politiek gebied vruchtdragend
blijken te zijn, dan zal de uitwerking
hiervan ook op de economische en mone
taire verhoudingen niet kunnen uitblijven.
En dit wekt de hoop op, dat het nieuwe
jaar tenslotte de stabiliteit op valuta- ge
bied zal brengen, welke de wereld ln de
eerste plaats noodig heeft om te kunnen
Voortwerken aan het economisch herstel.
Het ls duidelijk dat de valuta-markt,
voor het zoo ver is, juist in sterke mate
blootgesteld is aan invloeden van buiten
af. Zoo hebben wij in de laatste weken
gezien, dat de gunstigere beoordeeling
van den politieken toestand in Europa, en
daarmede ook van de positie van het z.g.
„goudblok", zich op de deviezenmarkt
heeft weerspiegeld in een koersdaling van
het Pond Sterling. Vooral ten opzichte
van den Franschen franc is het Pond op
nieuw scherp in koers teruggeloopen en
zonder steunaankoopen van het Engel-
sche valuta-fonds zou deze reactie nog
grooteren omvang hebben aangenomen.
Men heeft bij het aanbod van Ponden
ongetwijfeld weer te doen gehad met het
reeds eerder bij dergelijke gelegenheden
aan den dag getreden verschijnsel van de
terugtrekking van Fransche gelden, die
ln Londen waren uitgezet. Tusschen
Londen en Parijs vinden gestadig groote
kapitaalbewegingen plaats. Heerscht er in
Frankrijk eenige onrust met betrekking
tot de stabiliteit van den franc, dan leidt
dit onmiddellijk tot het overbrengen van
gelden naar Londen, in den vorm van
aankoopen van Pondenwtssels, uitzetting
van gelden a deposito bij Londensche
banken enz. Beoordeelt men de valuta-
vooruitzichten voor Frankrijk weer
gunstiger, dan geeft men de voorkeur aan
belegging van geld in het eigen land en
worden de in Engeland uitgezette midde
len weer in Francs omgezet. In de laatste
weken is hiertoe te eerder aanleiding ge
weest, omdat behalve de algemeene poli
tieke verhoudingen ook de ontwikkeling
der geld- en kapitaalmarkt in Frankrijk
zelf met meer vertrouwen tegemoet wordt
gezien dan sinds lang het geval is ge
weest.
Het optreden van de regeering-Laval is
door de Fransche financieele wereld reeds
onmiddellijk met Instemming begroet. Na
haar politieke successen is men te eerdei
bereid, het in haar gestelde vertrouwen
ook ten opzichte van de te nemen finan
cieele maatregelen te bestendigen. Ware
dit vertrouwen niet aanwezig, dan zou de
wijze, waarop de regeering van plan is, de
behoeften der Fransche schatkist in den
loop van dit jaar te dekken, gemakkelijk
tot nieuwe onrust hebben kunnen leiden.
De Minister van Financiën heeft n.l. ver
klaard, in de eerstvolgende maanden
geen nieuwe staatsleeningen aan de
markt te zullen brengen, maar in haar
geldbehoeften te zullen voorzien door de
uitgifte van schatkistpapier met korten
looptijd in grooteren omvang dan tot dus
verre. Tot nu toe werd de uitgifte van
schatkistpapier in Frankrijk binnen zeer
beperkte grenzen gehouden als gevolg van
de uiterst conservatieve credietpolitiek
van den vroegeren Gouverneur der Bank
van Frankrijk, die slechts tot een beperkt
bedrag aan schatkistpapier in disconto
wenschte te nemen. De nieuwe Gouverneur
zal een mildere credietpolitiek ten op
zichte van de schatkist volgen; door de
banken in staat te stellen, op grootere
schaal schatkistpapier bij de Bank van
Frankrijk te disconteeren, moedigt hij de
plaatsing van dit schatkistpapier aan.
Ernstige bezwaren tegen zulk een soe
pelere houding van de circulatiebank zou
den slechts dan kunnen worden aange
voerd, wanneer deze zou dreigen te ont
aarden in het luk-raak dekken van
credietbehoeften van.de schatkist, zonder
rekening te houden met de elschen, die de
handhaving van een gezond geldstelsel
aan een circulatiebank stelt. Er is voor het
oogenblik stellig geen reden, om een der
gelijke ontwikkeling in Frankrijk te ver
wachten. Zoowel de regeering als de
nieuwe leiding van de Bank van Frank
rijk hebben uitdrukkelijk verklaard, dat
de nieuwe politiek in geen geval tot
indirecte inflatie mag leiden. Dat zij dit
niet behoeft te doen, blijkt wel uit den
gang van zaken in ons eigen land, waar
toch ook geen misbruik wordt gemaakt
van de bevoegdheid van De Nederlandsche
Bank tot het disconteeren van schatkist
papier binnen de grenzen, welke een ge
zonde credietpolitiek stelt.
Men dient intusschen niet uit het oog
te verliezen, dat een dergelijke mildere
credietpolitiek, wil zij niet tot uitwassen,
leiden, gesteund moet worden door krach
tige maatregelen tot het handhaven van
het evenwicht in de begrooting. Op laatst
genoemd gebied is in Frankrijk nog veel
te doen, welke de tegenwoordige regee
ring in Kamer en Senaat vindt, wekt
echter de hoop op, dat het haar gelukken
zal, de saneering der staatsfinanciën te
voltooien. Onder deze omstandigheden is
het niet te verwonderen dat de koersen
van Fransche staatsfondsen een krach-,
tige stijging te zien hebben gegeven;
eenerzijds weerspiegelt zich hierin de ver
wachting, dat in den eerstvolgenden tijd
geen nieuwe staatsjeenangen aan de markt
zullen worden gebracht en daarnaast
vormt de hausse een aanwijzing van het
toenemende vertrouwen in de stabiliteit
van den franc en een gezonde ontwikke
ling der staatsfinanciën.
Terwijl Frankrijk in elk geval niet ver
af is van het herstel van het evenwicht in
de staatsbegrooting werpt het nieuwe
budget der Ver. Staten nog een schel licht
op de ontwrichting van de financieele ver
houdingen daar te lande. Voor het op 1
Juli a.s. aanvangende financieele jaar ver
wacht President Roosevelt een nieuw te
kort van 4528 millioen doll,, gepaard
gaande met een stijging van de openbare
schuld tot het recordbedrag van 34 mil
liard doll., nadat het loopende begrootings-
jaar naar raming een tekort zal opleveren
van 4869 millioen dOll. De New-Yorksche
beurs heeft in de publicatie van deze
cijfers geen aanleiding gevonden, om wij
ziging te brengen in de vaste houding,
waarin zij het nieuwe jaar was ingegaan.
Men heeft zelfs getracht er een nieuwe
stimulans uit te putten, door het streven
te constateeren naar een opheffing van
het begrootingstekort, en wel op grond
van het feit, dat het deficit voor het jaar
1933/36 ca. 300 millioen doll, lager ge
raamd wordt dan dat voor het loopende
jaar. Dit lijkt ons wel een zeer optimisti
sche kijk op een ontwikkeling, die in wer
kelijkheid alle aanleiding geeft tot een
sombere beoordeeling van den verderen
gang van zaken op het gebied der Ame
rikaansche staatsfinanciën. Zoo moet men
zich wel afvragen, waaraan President Roo
sevelt de hoop ontleerft; om de uitgaven
voor werkverschaffing, ,die voor het ko
mende, fiscale jaar op Vier milliard dollar
geraamd worden, geleidelijk te kunnen
wegwerken, nu gebleken is, hoe weinig
voortgang in werkelijkheid met het eco
nomische herstel is gemaakt en hoe het
bedrijfsleven den steun van staatswege
steeds minder kan ontberen.
De beurs houdt er intusschen blijkbaar
rekening mede, dat juist de voortzetting
van de steunverleening door den Staat aan
verschillende bedrijfstakken nieuw leven
zal inblazen, wat aan de financieele resul
taten van de ondernemingen, welker aan
deden op de New-Yorksche beurs geno
teerd worden, ten goede zal komen. Be
richten over een gunstigeren gang van
zaken in het bedrijfsleven hebben de
koersstijging in Wallstreet aangemoedigd.
De staalindustrie werkt thans weder op
44'/ïvan haar capaciteit, tegen 32 °/o een
maand geleden en een dieptepunt van 19°/o
in September j.l. Ook in de automobiel
industrie is de bedrijvigheid toegenomen
en op grond van de tot dusverre ontvan
gen orders verwacht men een buitenge
woon bevredigend jaar. Dat er nog veel te
verbeteren valt. blijkt wel uit het feit, dat
het aantal werkloozen in de Ver. Staten
aan het eind van 1934 nog 11 millioen be
droeg, terwijl niet minder dan 20 millioen
mensehen, d. i. 1/6 van de totale bevolking,
op de een of andere wijze ondersteuning
ontving.
De koersstijging in Wallstreet werd in
het midden der week onderbroken en in
sommige afdeelingen trad zelfs een scherpe
koersdaling in. Voor een deel heeft men
hierbij te doen met winstnemingen, daar
naast echter ook met den ongunstiaen in
vloed van de uitspraak van het Hoogste
Gerechtshof der Ver. Staten in een proces,
dat een onafhankelijke petroleummaat-
schapplj aanhangig had gemaakt. Deze
maatschappij, de Amazon Petroleum Cor
poration, die in Oost-Texas werkt, heeft
zich op het standpunt geplaatst, dat mi
nister Ickes, de petroleum-„dictator'' der
regeering. niet het recht heeft, onder de
Amerikaansche grondwet contingenten
voor de petroleumproductie vast te stellen
en dat de regeling van de productie van
ruwe olie een aangelegenheid is van de
verschillende afzonderlijke staten en niet
van de federale regeering. Het Hoogste
Gerechtshof heeft met zijn uitspraak deze
opvatting bevestigd. Dit beteekent dus, dat
de voorschriften van minister Ickes inzake
de beperking der petroleumproductie niét
meer toegepast mogen worden.
De gevolgen van deze beslissing zijn nog
niet geheel overzien. Voorloopig zal de
productie van „het oil" er vermoedelijk
wel sterk door toenemen. Reeds werd ge
meld, dat in het gebied van Oost-Texas
tien raffinaderijen van „het oü" hun be
drijf hebben hervat, ermede rekening hou
dende, dat het controle-apparaat van
dezen afzonderlijken staat de illegale pro
ductie niet zal kunnen tegenhouden. Toch
zal niet in onbeperkten omvang gepro
duceerd kunnen worden, wanneer de voor
schriften, die het vervoeren van illegaal
geproduceerde petroleum verbieden, streng
worden toegepast. Inmiddels ls minister
Ickes doende, een nieuwe wetgeving voor
de petroleumindustrie te ontwerpen, die
niet met de grondwet in conflict zou
komen
De stabilisatie van de Amerikaansche
petroleummarkt, te verkrijgen door aan
passing van de productie aan het verbruik,
is door de uitspraak van het Hoogste Ge
rechtshof in elk geval opnieuw vertraagd.
Op de stemming voor aandeelen Konin
klijke Petroleum heeft dit een ongunstigen
invloed gehad. Na een koersverbetering in
het begin dezer week is later een reactie
ingetreden. Er is onder de tegenwoordige
verhoudingen dam ook weinig reden, om
de positie van de Koninklijke optimistisch
te beoordeelen. De lage prijzen, die gedu
rende een groot deel van het jaar in
Amerika hebben gegolden, moeten wel tot
een daling van de ontvangsten van dp
Amerikaansche dochtermaatschappij der
Koninklijke-Shell, de Shell Union Corpo
ration, hebben geleid. Daartegenover staat
vermoedelijk geen verbetering der finan
cieele resultaten in andere landen, aange
zien ook daar het prijsniveau voor petro
leum en petroleumprodueten laag is ge
bleven. Betwijfeld moet voorts worden of
de ln het laatste jaarverslag van de Ko
ninklijke voorspelde sterke stijging van het
verbruik van Dieselolie reeds ln het afge-
loopen Jaar is ingetreden. Een boekwinst
op het zllverbezit der Koninklijke zal wel
gecompenseerd worden door een nieuw
j verlies op het bezit aan Ponden, die im
mers in den loop van 1934 verder in waarde
zijn gedaald.
Zoo zal het jaarverslag der Koninklijke
te zijner tijd wel weinig hoopvolle pun
ten bevatten, hetzij dan dat in de eerst
komende maanden een wijziging ten goede
in de algemeene positie der petroleum
markt mocht intreden, waarop de kans
vooralsnog niet groot is.
Op de meeste andere afdeelingen der
beurs heeft de opgewekte stemming, waar
in het nieuwe jaar was aangevangen, zich
weliswaar ook niet geheel kunnen hand
haven, maar toch is de grondtoon aan
merkelijk beter dan voor de jaarswisse
ling, dank zij de gunstigere beoordeeling
van de politieke situatie. Deze heeft er toe
geleid dat gelden, die bij de jaarswisscllng
vrij zijn gekomen, weer in beperkte mate
zijn belegd in aandeelen, waarvan men
over het afgeloopen jaar een dividend
meent te mogen verwachten. Het rende
ment op zulke aandeelen op basis van den
tegenwoordigen beurskoers is weliswaar
gering, maar ook dat op de obligatiën
wordt voortdurend lager. De 4°/o leeningen
die in de eerste week van het nieuwe jaar
aan de markt zijn gebracht, w.o. die van
f. 25 millioen der gemeente Amsterdam,
die a 99°/o en die der Bank voor Neder
landsche Gemeenten, die a pari werd ge-
emitteerd, zijn belangrijk overteekend en
laatstgenoemde leening wordt zelfs reeds
een paar percent boven pari verhandeld.
Ook de oude staats- en gemeenteleenin-
gen zijn verder ln koers gestegen, de 3'/i"/o
Nederland zelfs tot 5/8°/o boven pari en
onder deze omstandigheden wordt de kans
op succes van eventueele nieuwe uitgiften
met een rentevoet van 3'/=°/o zienderoogen
grooter.
De „emissie-huizen, die waren blijven
zitten met het bedrag der in het vorige
Jaar geëmitteerde 3'Wa leeningen, dat niet
op de open markt kon worden geplaatst,
hebben dit thans voor een groot deel op
geruimd, De 3'/t'/t leening Noord-Holland,
die langen tijd achtereen door de emitten-
ten a 96°/o werd afgegeven, kon weer een
koers van 97°/o bedingen. De i'/t'/o en 5»/o
leeningen, die nog ln de prijscourant voor
komen, zullen, voor zoover de emissie-
voorwaarden dit toelaten, binnenkort wor
den afgelost, resp, geconverteerd worden
in leeningen met lageren rentevoet. Ook
particuliere ondernemingen, die door in
krimping van het bedrijf gelden vrij heb
ben gekregen, maken voortgang met de
aflossing van vroeger aangegane leenin
gen. Zoo heeft de Handelsver. „Amster
dam" het restant harer 4'/r°/o en 4°/o lee
ningen, tezamen groot f. 6 3/4 millioen, per
1 April a.s. aflosbaar gesteld.
Voor beleggers wordt de beurs op de
obligatiemarkt dientengevolge hoe langer
hoe beperkter en dit verklaart de, voorals
nog, lichte herleving der belangstelling
voor aandeelen. Zooals uit het hieronder
volgende koèrsstaatje blijkt, hebben de
meeste noteeringen in de eerste tien dagen
van het nieuwe jaar een verbetering te
zien gegeven. Een bespreking der afzon
derlijke afdeelingen kan ditmaal achter
wege blijven, aangezien zich geen bijzon
dere factoren hebben voorgedaan, welke
hierop van invloed konden zijn. Vermel
ding verdient nog een toeneming der
vraag en een daarmede gepaard gaande
koersverbetering voor dollarobligatiën met
betwiste goud-clausule, in verband met een
voor eischers gunstige beslissing van de
rechtbank te Antwerpen over de 5°/o dol-
larleeningen der Bataafsche en der ge
meente Rotterdam. Het gemeentebestuur
van Antwerpen zal Intusschen van het
vonnis in hooger beroep gaan.
Ned. Ind. Hand.bank 61 1/4 66 1/2 64 1/2.
Ned. Handel Mij. 25 7/8 27.
Handelsver. „A'dam" 148 154 1/2 152.
Javasche Cultuur 74 78 77 3/4.
Amsterdam-Rubber 39 96 3/4.
Oost Java Rubber 117 127 125.
Serbadjadl 59 68 65.
Deli Batavia Mij. 146 149 1/4 146.
Deli Mij. 128 136 1/2 132 1/2.
Senembah 126 1/2 141 138 1/2.
Aku 29 32 1/2 30 3/4.
Philips' 220 225 2231/2.
Unilever 74 80 3/4.
Ned. Gist en Spiritus 400 408.
Ned, Kabelfabr. 361 373 3/4 365 1/2.
Kon. Petroleum 132 1/2 140 137.
3Vt°/o Nederland 99 3/4 100 3/4.
2Vt,/t> Nederland 80 81 1/2.
4W/o Frankrijk '3? 88 1/2 913/8 90 7/8.
P. Th. K., te L. Op alle drie vra
gen: Ja.
C. J. v. d. H., te K. a. Z. Wij meenen
te begrijpen, dat de echtgenoote nog leeft.
Is dit juist, dan hebben broers of zusters
geen rechten.
X. Y. Z. Tot onze spijt kunnen we
geen aanbevelingen doen ln den zin als
door u bedoeld.
W. d M., te R. Als de moeder behoef
tig is, moet door de kinderen in haar on
derhoud worden voorzien. Zoo noodig
moet een rechterlijke uitspraak worden
uitgelokt.
L. v. L„ te L. Ga deze aangelegenheid
bespreken bij Maatschappelijk Hulpbetoon
Ook de Armenraad zal desgevraagd bereid
zijn u te helpen.
H. S., te B. 'U kunt niet ln aanmer
king komen voor het ontvangen van een
vergoeding van een of andere maat
schappij.
zijn iederen werkdag geopend vanaf
half 9 des morgens tof half 6 namidd.
Zaterdags vanaf 8 uur 's morgens fof
4 uur 's middags.
O
Zondags den geheelen dag geslofen
8-3 J
